ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΛΙΣΣΑΒΩΝΑΣ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΛΙΣΣΑΒΩΝΑΣ ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2006 1

ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2006 ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΟΕΥ ΛΙΣΣΑΒΩΝΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1.Η πορτογαλική οικονομία κατά το 2006 Οικονομική ανάπτυξη Απασχόληση Πληθωρισμός Αποδοχές Δημόσια οικονομικά Επενδύσεις Χρηματιστήριο Βιομηχανική παραγωγή 2.Εξωτερικό εμπόριο Πορτογαλίας Εξαγωγές Εισαγωγές Πίνακας πορτογαλικών εξαγωγών ετών 2004-2006 Πίνακας πορτογαλικών εισαγωγών 2004-2006 3.Διμερείς οικονομικές σχέσεις Ελλάδας-Πορτογαλίας Επενδύσεις Διμερείς εμπορικές σχέσεις Ελληνικές εξαγωγές Πίνακας ελληνικών εξαγωγών σε διψήφια ανάλυση Πίνακας ελληνικών εξαγωγών σε τετραψήφια ανάλυση Πίνακας μεριδίου των σημαντικότερων ελληνικών προϊόντων σε τετραψήφια ανάλυση Διαγράμματα μεριδίων ελληνικών προϊόντων Ελληνικές εισαγωγές Πίνακας ελληνικών εισαγωγών σε διψήφια ανάλυση Πίνακας ελληνικών εισαγωγών σε τετραψήφια ανάλυση 2

Η ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟ 2006 Η πορεία της πορτογαλικής οικονομίας κατά το 2006 επηρεάσθηκε από την διαδικασία παγκοσμιοποίησης, την αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ και την περιοριστική εσωτερική δημοσιονομική πολιτική με στόχο τη μείωση του ελλείμματος. Ο ρυθμός ανάπτυξης βελτιώθηκε αλλά η βελτίωση της παραγωγικότητας υπήρξε οριακή. Σημαντική υπήρξε η μείωση των επενδύσεων καθώς και η αύξηση των δημοσίων εσόδων, λόγω φορολογικών αυξήσεων από τα μέσα του 2005. Η ιδιωτική κατανάλωση σημείωσε μικρή άνοδο κατά 1,1% και το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα κατά 1%. Ο ιδιωτικός δανεισμός ακολούθησε ανοδική πορεία και ανήλθε σε 88,4% του ΑΕΠ. Οικονομική ανάπτυξη Το 2005 ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ της Πορτογαλίας σε πραγματικές τιμές επιταχύνθηκε κατά 1,3% έναντι 0,5% το 2005. Σε ονομαστικές τιμές το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 4,2% και ανήλθε σε 155.289 εκατομμύρια. Ετήσια μεταβολή ΑΕΠ 2002 2003 2004 2005 2006 Εσωτερική ζήτηση 0,0-2,0 2,4 0,9 0,2 Εξαγωγές 1,5 3,9 4,4 1,1 8,8 Εισαγωγές -0,7-0,8 6,6 1,9 4,3 ΑΕΠ 0,8-0,7 1,3 0,5 1,3 Στην άνοδο του ΑΕΠ συνέβαλε η αύξηση της καθαρής εξωτερικής ζήτησης.(1% από 0,5% το 2005) ενώ η εσωτερική ζήτηση αυξήθηκε κατά μόλις 0,2% από 0,9% το 2005. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 8,8% έναντι 1,1% το 2005. Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών επιταχύνθηκαν επίσης κατά 4,3% έναντι αύξησης 1,9% το 2005. Συμβολή στην αύξηση του ΑΕΠ 2002 2003 2004 2005 2006 Εσωτερική ζήτηση 0,1-2,2 2,6 1,0 0,3 Καθαρή εξωτερική.ζήτηση 0,7 1,5-1,3-0,5 1,0 ΑΕΠ 0,8-0,7 1,3 0,5 1,3 Η μείωση της εσωτερικής ζήτησης οφείλεται κατά κύριο λόγο στην επιβράδυνση της κατανάλωσης των νοικοκυριών η οποία από 2,2% το 2005 επιβραδύνθηκε σε 1,1% το 2006. Ιδιαίτερα έντονη υπήρξε η μείωση των δαπανών για την απόκτηση διαρκών αγαθών κατά 1,3% μετά από αύξηση 3,9% το 2005. Η δημόσια κατανάλωση μειώθηκε για πρώτη φορά μέσα στην τελευταία τριακονταετία κατά 0,3% έναντι αύξησης 2,3% το 2005. Το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα της Πορτογαλίας συρρικνώθηκε κατά 0,1% (μείωση 0,2% το 2005), καλύπτοντας το 96% του ΑΕΠ. Το γεγονός αυτό, χαρακτηριστικό των οικονομιών χωρών που είναι δέκτες ξένων επενδύσεων χωρίς να πραγματοποιούν οι ίδιες αντίστοιχες επενδύσεις στην αλλοδαπή, αποδόθηκε από την κεντρική τράπεζα της Πορτογαλίας στην αύξηση των εισοδημάτων αλλοδαπών οικονομικών συντελεστών από τους τόκους που προέρχονται από δάνεια προς πορτογαλικές επιχειρήσεις, κυρίως εγχώριες τράπεζες. 3

Σε ονομαστικές τιμές το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών και υπηρεσιών βελτιώθηκε από 8,6% του ΑΕΠ το 2005 σε 7,8% το 2006. Οι δανειακές ανάγκες της πορτογαλικής οικονομίας ανήλθαν σε 8,7% του ΑΕΠ έναντι 8,1% το 2005. Η αύξηση του πορτογαλικού ΑΕΠ κατά το 2006 δεν συνοδεύθηκε από αντίστοιχη αύξηση της παραγωγικότητας. Σύμφωνα με συνδυασμένη ανάλυση που πραγματοποίησε η πορτογαλική στατιστική υπηρεσία η παραγωγικότητα αυξήθηκε κατά μόλις 0,5%, όπως και το 2005, ενώ ο αριθμός των εργαζομένων αυξήθηκε κατά 0,7% το 2006. Η αύξηση της παραγωγικότητας υπήρξε 8,4% στον γεωργικό τομέα, 0,6% στη βιομηχανία και 0,3% στις υπηρεσίες, ενώ στον τομέα κατασκευών σημειώθηκε κάμψη 5,1%. Σημειώνουμε, όμως, εδώ ότι σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Eurostat, το εργατικό κόστος αυξήθηκε κατά το 2006 στην Πορτογαλία κατά 1,9% με μέσο όρο 2,9% στις χώρες της ΕΕ και 2,5% στην Ευροζώνη. Στον τομέα μάλιστα της βιομηχανίας η αύξηση υπήρξε μόλις 0,9%, η χαμηλότερη στην Ευροζώνη, ενώ σημαντική υπήρξε η άνοδος στις κατασκευές (3,7%) και στις υπηρεσίες (2,2%). Απασχόληση Κατά το 2006 ο ενεργός πληθυσμός της Πορτογαλίας ανήλθε σε 5,6 εκατομμύρια σημειώνοντας αύξηση 0,8% έναντι του 2005 και το ποσοστό απασχόλησης του ενεργού πληθυσμού βελτιώθηκε κατά 0,3% σε 62,5%. Ο αριθμός των απασχολουμένων αυξήθηκε κατά 0,7% και ανήλθε σε 5,1 εκατομμύρια. Το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε σε 7,7% έναντι 7,6% το 2005. Οι κατηγορίες στις οποίες παρατηρήθηκαν τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας είναι αυτές των γυναικών, των ατόμων με βασική και ανώτατη εκπαίδευση και των νέων. Ως προς τη γεωγραφική κατανομή η αύξηση της ανεργίας υπήρξε μεγαλύτερη στο Βορρά και την ευρύτερη περιοχή της Λισσαβώνας. Σύμφωνα με αναφορά της ΕΕ για τις συνέπειες των κονδυλίων συνοχής στα κράτη μέλη, η Πορτογαλία είναι η χώρα στην οποία αυξήθηκε περισσότερο η ανεργία κατά την πενταετία 2000-2005. Ιδιαίτερα στον πορτογαλικό βορρά η εξάρτηση του απασχολούμενου πληθυσμού από την κλωστοϋφαντουργική δραστηριότητα καθιστά αναγκαία την λήψη μέτρων αναδιάρθρωσης. Σημαντική είναι και η ανισοκατανομή εισοδήματος. Στην Πορτογαλία το 20% των πλέον ευπόρων έχει εισοδήματα οκταπλάσια από εκείνα του 20% των λιγότερο πλουσίων, ενώ η μέση αναλογία στην Ευρώπη είναι 4,9. Πληθωρισμός Ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός αυξήθηκε κατά το 2006 σε 3,1% από 2,3% το 2005. Η αύξηση αυτή οφείλεται στην επίδραση της έμμεσης φορολογίας στον ετήσιο ρυθμό ανόδου των τιμών καταναλωτή και την επιτάχυνση των τιμών εισαγωγής μη ενεργειακών προϊόντων. Αυξητική ήταν η τάση σε όλους τους προσδιοριστικούς παράγοντες του πληθωρισμού με ιδιαίτερη ένταση στα επεξεργασμένα είδη διατροφής. Σημαντική υπήρξε η άνοδος των τιμών των μεταφορών (το κόστος των καρτών απεριορίστων διαδρομών αυξήθηκε κατά 2,3% από 1.1.2006 και επιπροσθέτως κατά 2,65% τον Ιούλιο), ποτών, ύδρευσης φυσικού αερίου και άλλων καυσίμων ενώ μείωση παρατηρήθηκε στις τιμές τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Στις αρχές του έτους αυξήθηκε η φορολογία καπνού, με αποτέλεσμα η τιμή καταναλωτή να αυξηθεί κατά 14,1% (έναντι αύξησης 7,9% το 2005). Η αύξηση του ΦΠΑ τον Ιούλιο του 2005 συνέχισε να επιδρά στον πληθωρισμό και κατά το 2006. Όσον αφορά τον εισαγόμενο πληθωρισμό, σύμφωνα με εκτιμήσεις της κεντρικής τράπεζας της Πορτογαλίας, οι τιμές εισαγωγής μη ενεργειακών προϊόντων επιταχύνθηκαν κατά 2,2% (έναντι 0,5% το 2005). 4

Δείκτης τιμών καταναλωτή-κύριοι παράγοντες Ετήσια εκατοστιαία μεταβολή Πηγή Banco de Portugal 2002 2003 2004 2005 2006 Σύνολο 3,7 3,3 2,5 2,1 3,0 Σύνολο χωρίς ενεργειακά 3,9 3,1 2,3 1,4 2,5 Σύνολο χωρίς επεξεργ. διατροφής 4,5 3,3 2,6 1,7 2,4 Αγαθά 2,4 2,4 1,6 1,9 3,2 Τρόφιμα 1,9 2,6 1,4 0,1 3,6 Μη επεξεργασμένα 0,2 2,1 0,0-0,5 3,2 Επεξεργασμένα 3,8 3,1 2,8 0,8 4,1 Βιομηχανικά 2,7 2,4 1,8 2,8 3,0 Μη ενεργειακά 3,1 1,8 0,8 1,0 1,5 Ενεργειακά 1,2 4,9 5,4 10,0 8,1 Υπηρεσίες 5,9 4,6 3,9 2,5 2,7 Πληθωρισμός 3,6 3,3 2,4 2,3 3,1 Αποδοχές Παρά την άνοδο του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης από 0,5% το 2005 σε 1,3% το 2006 η μέση αύξηση των αμοιβών μειώθηκε από 4% το 2005 σε 3,5% το 2006. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύθηκαν από την κεντρική τράπεζα της Πορτογαλίας και βασίζονται στις δηλώσεις προς τους ασφαλιστικούς φορείς. Παρ ότι η μέση αύξηση των δεδηλωμένων αμοιβών υπερβαίνει την τιμή του πληθωρισμού (3,1%), εάν ληφθούν υπ όψιν οι διαρθρωτικές μεταβολές στην απασχόληση (μείωση των εργαζομένων σε χαμηλά αμειβομένους τομείς όπως η κλωστοϋφαντουργία και δημιουργία θέσεων εργασίας σε υψηλοτέρα αμειβόμενους τομείς όπως οι υπηρεσίες) καθίσταται εντονότερη η γενικότερη επιβράδυνση της ανόδου των αποδοχών. Στο δημόσιο τομέα οι μισθολογικές αυξήσεις δεν υπερέβησαν το 1,3% και σύμφωνα με τα στοιχεία που προκύπτουν για τον ιδιωτικό τομέα από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και αφορούν περί το 1,3 εκατομμύριο άτομα, η μέση αύξηση των αποδοχών υπήρξε της τάξης του 2,7%, με υψηλότερες αυξήσεις στον τομέα των υπηρεσιών (3%) και χαμηλότερες σε αυτόν των κατασκευών. Από την συνεκτίμηση της τιμής του πληθωρισμού κατά το υπό εξέταση έτος προκύπτει ότι κατά το 2006 σημειώθηκε πτώση της αγοραστικής δύναμης δύο εκατομμυρίων Πορτογάλων. Η τάση αυτή αναμένεται να διατηρηθεί και κατά το 2007 δεδομένου ότι στον δημόσιο, τουλάχιστον τομέα, οι αυξήσεις μισθών δεν θα υπερβούν το 1,5% ενώ ο πληθωρισμός, ακόμη και σύμφωνα με τις επίσημες κυβερνητικές προβλέψεις στο κείμενο του προϋπολογισμού για το 2007, θα διαμορφωθεί σε 2,1%. (στον προϋπολογισμό του 2006 προβλεπόταν ετήσιος πληθωρισμός 2,3%). Τον Δεκέμβριο 2006 επιτεύχθη συμφωνία μεταξύ της Κυβέρνησης και των συνδικαλιστικών οργανώσεων για καθορισμό του κατώτατου μισθού σε 403 ευρώ με την προοπτική αύξησης σε 450 το 2009 και 500 το 2011. Σημειώνουμε ότι ετησίως καταβάλλονται στην Πορτογαλία 14 μισθοί για τον λόγο αυτό στα στοιχεία της Eurostat εμφανίζονται ως κατώτατες μηνιαίες αποδοχές στην Πορτογαλία τα 470 ευρώ τα οποία προκύπτουν από την διαίρεση των ετησίων αποδοχών δια 12. 5

Μισθοί και Παραγωγικότητα στην Πορτογαλία και την Ευροζώνη Μέση ετήσια μεταβολή % Πηγή Banco de Portugal 2002 2003 2004 2005 2006 Πορτογαλία Σύνολο οικονομίας Αποδοχές ανά εργαζόμενο 3,0 2,8 2,7 2,9 2,4 Παραγωγικότητα 0,3 0,3 1,2 0,5 0,6 Κόστος εργασίας/μονάδα προϊόντος 2,8 2,5 1,4 2,4 1,8 Ιδιωτικός τομέας Αμοιβές ανά εργαζόμενο 2,8 3,1 3,4 3,1 3,1 Παραγωγικότητα 0,3 0,2 1,4 0,6 0,6 Κόστος εργασίας/μονάδα προϊόντος 2,4 2,9 2,0 2,5 2,5 Ευροζώνη Σύνολο οικονομίας Αμοιβές ανά εργαζόμενο 2,6 2,1 2,1 1,6 2,2 Παραγωγικότητα 0,2 0,3 1,0 0,7 1,4 Κόστος εργασίας/μονάδα προϊόντος 2,4 1,8 1,1 0,9 0,8 Δημόσια Οικονομικά Το δημοσιονομικό έλλειμμα για το 2006 διαμορφώθηκε σε 3,9% του ΑΕΠ, κατά 0,7 % χαμηλότερο από το αρχικώς εκτιμώμενο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η πορτογαλική στατιστική υπηρεσία το δημοσιονομικό έλλειμμα ανήλθε σε 6054,8 εκατομμύρια ευρώ (922,1 εκατ. χαμηλότερο). Έτσι επιτεύχθηκε κατ ουσίαν ο στόχος του 3,7% που είχε θέσει η Πορτογαλία για το 2007 και αναθεωρήθηκε σε 3,6%. Ο Υπουργός Οικονομικών απέκλεισε την πιθανότητα μείωσης της φορολογίας μεταθέτοντας την σε χρονικό σημείο κατά το οποίο το δημοσιονομικό έλλειμμα θα περιορισθεί κάτω του 3% του ΑΕΠ (ίσως το 2009). Τα τρέχοντα έσοδα αυξήθηκαν κατά 7,1% το 2006 κυρίως λόγω της αύξησης των φορολογικών εσόδων κατά 6,1% (0,7% του ΑΕΠ). Οι τρέχουσες δαπάνες σημείωσαν αύξηση 2,4% έναντι αύξησης 6,8% το 2005 (39,9% και 40,6% του ΑΕΠ αντίστοιχα). Σημειώνουμε ότι στο τέλος του 2005 πέντε δημόσια νοσοκομεία μετατράπηκαν σε δημόσιες επιχειρήσεις. Στη μείωση του ελλείμματος συνετέλεσε κατά 80% (842 εκατομμύρια ευρώ) η περικοπή των δημοσίων δαπανών. Πρόκειται για 0,5% του ΑΕΠ, το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης του 0,7%. Σημειώνουμε ότι οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν το 2006 κατά 17% έναντι του 2005 και διαμορφώθηκαν σε 2,3% του ΑΕΠ. Τα κρατικά έσοδα της Πορτογαλίας από την πώληση των εταιριών Portucel (παραγωγή χαρτιού) και Portucel Tejo (παραγωγή και εμπορία χαρτόμαζας) και πακέτου μετοχών 23% της εταιρίας πετρελαιοειδών Galp (η κρατική συμμετοχή στην εταιρία ανέρχεται σήμερα σε 8%) ανήλθαν σε 1,505 δις.ευρώ. Η πώληση των μετοχών της Galp απέφερε 1,058 δισ.ευρώ και η πώληση των Portucel και Portucel Tejo από 409 και 38 εκατ.ευρώ αντίστοιχα. 6

Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών το 80% των εσόδων αυτών χρησιμοποιήθηκε για τη μείωση του δημοσίου χρέους. Υπενθυμίζουμε ότι από στοιχεία που δημοσιεύθηκαν τον Δεκέμβριο προκύπτει ότι το δημόσιο χρέος της Πορτογαλίας κατά το 2006 ανήλθε σε 102,948 δις.ευρώ (67,4% του ΑΕΠ) ενώ αναμένεται άνοδος σε 108,598 δις.ευρώ το 2007 (68% του ΑΕΠ) και πτώση σε 67,3% του ΑΕΠ το 2008. Κατά το τρέχον έτος τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις θα ανέλθουν σε 950 εκατ.ευρώ με την πώληση συμμετοχής 19% στην REN (εταιρία διαχείρισης του εθνικού δικτύου ηλ.ενέργειας και μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης) και 10% στην EDP (εταιρία ηλεκτρικής ενέργειας) ενώ ενδέχεται να πωληθεί και μέρος της TAP (εθνικός αερομεταφορέας) και της Inapa (εταιρία διανομής χαρτιού). Η ιδιωτικοποίηση πάντως της ANA, εταιρίας διαχείρισης επτά εθνικών αεροδρομίων, τοποθετείται μέσα στο 2008. Το δημόσιο χρέος διαμορφώθηκε σε 64,7% του ΑΕΠ (102,948 δισ.ευρώ)έναντι 67% της αρχικής πρόβλεψης και 63,6% το 2005. Αναμένεται άνοδος σε 108,598 δισ.ευρώ το 2007 (68% του ΑΕΠ) και πτώση σε 67,3% του ΑΕΠ το 2008. Τον Νοέμβριο του 2006 ψηφίσθηκε από το πορτογαλικό κοινοβούλιο νόμος για το συνταξιοδοτικό, σύμφωνα με τον οποίο από το 2008 οι ετήσιες αυξήσεις στις συντάξεις θα υπολογίζονται βάσει της ετήσιας ανάπτυξης και του πληθωρισμού και όχι βάσει του κατώτατου μισθού. Κατά τον υπολογισμό θα λαμβάνονται υπ όψιν η προσδοκώμενη διάρκεια ζωής και η συνολική συνεισφορά του συνταξιοδοτούμενου (όχι μόνον τα τελευταία 15 έτη). Σημειώνουμε ότι κατά εκτιμήσεις της Κυβέρνησης το 2050 θα έχει διπλασιαστεί, έναντι του 2005, το ποσοστό του άνω των 65 ετών από 17 σε 32%. Στα πλαίσια της αποκέντρωσης, σημειώνουμε το νόμο που εγκρίθηκε από το συνταγματικό δικαστήριο για τα οικονομικά των περιφερειακών αρχών, ο οποίος καθιστά δυνατή την είσπραξη του 5% του φόρου εισοδήματος που εισπράττεται στο δήμο και την αύξηση των δημοτικών φόρων. Παρέχεται επίσης στις τοπικές αρχές η δυνατότητα μείωσης της συνολικής φορολογίας κατά 5%. Οι ρυθμίσεις αναμένεται να ισχύσουν από το 2008. Εξέλιξη Δημοσίου χρέους 2000-2006 % ΑΕΠ Πηγή: Banco de Portugal 2002 2003 2004 2005 2006 Χρέος στην αρχή του έτους 52,9 55,6 56,8 58,2 63,6 Πρωτογενές έλλειμμα 0,0 0,2 0,7 3,4 1,1 Επίδραση επιτοκίων 2,9 2,7 2,6 2,7 2,8 Επίδραση ανάπτυξης -2,4-1,3-2,2-1,9-2,6 Προσαρμογή αποθεμάτωνροών 2,2-0,4 0,3 1,2-0,2 Χρέος στο τέλος του έτους 55,6 56,8 58,2 63,6 64,7 7

Επενδύσεις Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου μειώθηκαν κατά 2% το 2006.Η πτώση αυτή αντικατοπτρίζει την συρρίκνωση των δημοσίων επενδύσεων και της αγοράς κατοικιών από τις οικογένειες. Οι δημόσιες επενδύσεις μειώθηκαν κατά 17% περίπου έναντι του 2005 (μείωση 9%). Η έναρξη κατασκευής του νέου αεροδρομίου στην ΟΤΑ, ή όπου τελικά αποφασισθεί, τοποθετείται στο 2009 με εκτιμώμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης εντός του 2017, πράγμα που καθιστά πλέον αναγκαία και την αναβάθμιση του υπάρχοντος αεροδρομίου. Η έναρξη κατασκευής της υπερταχείας Λισσαβώνας- Μαδρίτης τοποθετείται το 2009 επίσης με προοπτική ολοκλήρωσης το 2015. Οι αγορές κατοικιών μειώθηκαν κατά 4%. Η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε κατά 6,4% μετά από πτώση 4,5% το 2005. Η Banco de Portugal εκτιμά ότι οι τιμές των ακινήτων σημείωσαν αύξηση της τάξεως του 2,1% (κάτω του πληθωρισμού). Αντίθετα οι επιχειρηματικές επενδύσεις σημείωσαν άνοδο 1,3% έναντι του 2005. Σύμφωνα με έρευνα της Banco de Portugal περιοριστικοί παράγοντες των επιχειρηματικών επενδύσεων υπήρξαν περισσότερο οι χαμηλές προσδοκίες πώλησης παρά η αδυναμία εξεύρεσης πιστώσεων ή τα υψηλά επιτόκια. Αύξηση 13,3% σημειώθηκε στις αγορές υλικού μεταφοράς μετά την μείωση κατά 5,4% το 2005 (πρόκειται για την αγορά αεροσκαφών από την αεροπορική εταιρία ΤΑΡ και πυροσβεστικών ελικοπτέρων). Πορεία επενδύσεων Ετήσια ποσοστιαία μεταβολή Πηγή Banco de Portugal 2002 2003 2004 2005 2006 Επενδύσεις -4,7-8,3 0,9-3,9-1,8 Ακαθάριστες επ. παγίου -3,5-7,4 0,3-3,1-2,0 κεφαλαίου Μηχανήματα -5,8-2,7 4,3 1,2-0,1 Υλικό - μεταφοράς 14,7-9,8-2,8-5,8 19,3 Κατασκευές -3,4-9,6-1,4-4,3-6,6 Άλλα 8,2-5,5 1,8-4,0 0,2 Χρηματιστήριο Κατά το 2006 ο βασικός δείκτης του Χρηματιστηρίου Αξιών της Λισσαβώνας (PSI-20) σημείωσε την μεγαλύτερη άνοδο της τελευταίας δεκαετίας, κατά 33% περίπου. Η άνοδος αυτή, που οφείλεται στις εξελίξεις στις διεθνείς χρηματαγορές, την βελτίωση των αποτελεσμάτων των εισηγμένων εταιριών και την εξαγγελία δημοσίων προσφορών εξαγοράς επί της εταιρίας τηλεπικοινωνιών Portugal Telecom και Banco Português de Investimento. Παρ ότι καμμία από τις δύο δεν ευοδώθηκε, σημειώθηκε αύξηση του αριθμού των συναλλαγών και της τιμής των εμπλεκόμενων τίτλων. 8

Βιομηχανική Παραγωγή Η αύξηση της εξωτερικής ζήτησης ορισμένων κατηγοριών επεξεργασμένων προϊόντων (υλικό μεταφορών, μηχανήματα και εξοπλισμοί και μεταλλικών προϊόντων) έδωσε θετική ώθηση στην παραγωγή της μεταποιητικής βιομηχανίας. Η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία της βιομηχανίας αυξήθηκε σε πραγματικές τιμές κατά 2,7% μετά από την πτώση 2,2% του 2005. Αντίθετα οι παραδοσιακές βιομηχανίες (κλωστοϋφαντουργικά, ενδύματα, δερμάτινα και υποδήματα) συνέχισαν την πτωτική πορεία που άρχισε το 2002. Ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ανά τομέα δραστηριότητας Ποσοστιαία μεταβολή σε πραγματικές τιμές Πηγή Banco de Portugal 2002 2003 2004 2005 2006 Γεωργία Κτηνοτροφία 2,4-2,2 4,9-9,5 6,3 Βιομηχανία -0,6-1,0 0,4-2,2 2,7 Τρόφιμα, ποτά, καπνός -0,3 2,0 1,7 1,2 2,6 Κλωστοϋφαντουργικά, δερμάτινα -3,9-4,8-5,3-8,7-4,6 Ξύλο, φελλός, χαρτί -3,1 2,7 4,3-0,6 3,4 Χημικά, πλαστικά 5,1 1,4 1,3-0,5 4,3 Μέταλλα και προϊόντα -0,2-3,0 1,8-1,3 4,7 Μηχανήματα, υλικά μεταφοράς 3,6-0,3 0,4 0,3 8,3 Κατασκευές -4,0-8,7-2,3-4,5-6,4 Υπηρεσίες 1,5 0,3 1,5 1,6 1,2 ΑΠΑ 0,8-0,5 1,3 0,3 1,1 9

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ Κατά το 2006 οι πορτογαλικές εξαγωγές αυξήθηκαν με ρυθμό 12,4% και οι εισαγωγές με 8%. Η αύξηση των εξαγωγών οφείλεται όχι μόνο στις επιδόσεις στις αγορές της ΕΕ αλλά και σε τρίτες χώρες, παρότι κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους στις αγορές αυτές σημειώθηκε κάμψη. Κατά το 2005 η χώρες της ΕΕ απορρόφησαν το 79,8% των πορτογαλικών εξαγωγών, ποσοστό που κατά το υπό εξέταση έτος μειώθηκε σε 77,4%. Σύνολο 2005 2006 Μεταβολή Εξαγωγές Fob 30.710,4 34.503,4 12,4 Εισαγωγές Cif 48.138,4 53.056,8 8 Ισοζύγιο -18.428-18.553,4 0,7 Κάλυψη % 62,5 65 ΕΕ Εξαγωγές Fob 24.497 26.625,3 8,7 Εισαγωγές Cif 37.533,5 40.070,8 6,8 Ισοζύγιο -13.036,5-13.445,5 3,1 Κάλυψη % 65,3 66,4 Τρίτες Χώρες Εξαγωγές Fob 6.213,4 7.878,1 26,8 Εισαγωγές Cif 11.604,9 12.986 11,9 Ισοζύγιο -5.391,4-5.107,9-5,3 Κάλυψη % 53,5 60,7 Πηγή: Πορτογαλική στατιστική υπηρεσία Ποσά: εκατομμύρια ευρώ Ιδιαίτερα όσον αφορά στις πέντε αφρικανικές χώρες με επίσημη γλώσσα την πορτογαλική (πρώην αποικίες), γνωστές εδώ ως χώρες PALOP, οι πορτογαλικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 43,7%, κυρίως λόγω της αύξησης κατά 80% των εξαγωγών προς την Αγκόλα, η οικονομία της οποίας αναπτύχθηκε ραγδαία κατά το 2006 λόγω των εσόδων από τις εξαγωγές πετρελαίου. Εισαγωγές Εξαγωγές Κατηγορία 2005 2006 %Μεταβολή 2005 2006 %Μεταβολή Τρόφιμα Ποτά 5.099 5.564 9,1 2.301 2.536 10,2 Βιομηχανικά Προϊόντα 13.382 14.773 10,1 9.828 11.360 15,6 Καύσιμα Λιπαντικά 6.988 7.912 13,2 1.187 1.752 47,7 Μηχανήματα 9.144 9.714 6,2 4.411 5.392 22,2 Υλικό μεταφορών 7.055 7.235 2,6 6.002 6.372 6,2 Καταναλωτικά αγαθά 7.179 7.648 6,5 6.604 6.707 1,6 Λοιπά 291 248-14,8 375 382 1,8 Πηγή Πορτογαλική στατιστική υπηρεσία Ποσά: εκατομμύρια ευρώ 10

Εξαγωγές Οι πορτογαλικές εξαγωγές κατά το 2006 απαρτίσθηκαν κυρίως από αυτοκίνητα (12,7% του συνόλου), μηχανές και συσκευές (19,8%), ορυκτά καύσιμα (5,46%) και ενδύματα (4,8%). Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στις κατηγορίες των ορυκτών καυσίμων, των μηχανών, των πλαστικών υλών και των αυτοκινήτων. Τα εξαχθέντα προϊόντα χαμηλής τεχνολογίας (κλωστοϋφαντουργικά, δέρματα, υποδήματα) συμμετείχαν με 35,3% επί του συνόλου, ενώ τα προϊόντα μέσης τεχνολογίας (αυτοκίνητα, ηλεκτρικές μηχανές και συσκευές, τηλεπικοινωνιακό υλικό, φαρμακευτικά και ιατρικά μηχανήματα) με 42,9%. Στον πίνακα που ακολουθεί αναφέρονται αναλυτικά τα προϊόντα που εξήγαγε η Πορτογαλία κατά το 2006 σε διψήφια ταξινόμηση. Οι εξαγωγές χαρακτηρίζονται από σημαντική αύξηση στις κατηγορίες καυσίμων (47,7%), Μηχανημάτων (22,2%) και βιομηχανικών προϊόντων (15,6%). Όσον αφορά στις χώρες προορισμού, σημειώνουμε ότι η αύξηση των πορτογαλικών εισαγωγών κατά το 2006, οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εξαγωγών προς παραδοσιακές αγορές των πορτογαλικών προϊόντων και κυρίως την άνοδο των εξαγωγών αυτοκινήτων προς τη Γερμανία, προϊόν που σημείωσε πτώση στις αγορές της Ισπανίας, των ΗΠΑ, του Βελγίου και του Ηνωμένου Βασιλείου. Σημαντική υπήρξε η αύξηση των εξαγωγών μετάλλων προς την Ισπανία, καυσίμων στις ΗΠΑ, μηχανημάτων και συσκευών στη Σιγκαπούρη. Πορτογαλικές εξαγωγές Αύξηση ανά χώρα προορισμού και μερίδιο επί συνόλου εξαγωγών Πηγή INE, Banco de Portugal 2004 2005 2006 Μερίδιο Σύνολο 5,3 2,8 12,4 Ισπανία 12,8 7,5 14,0 27,0 Γερμανία -4,8-6,3 21,6 12,1 ΗΠΑ 9,2-5,3 27,3 5,4 Αγκόλα 3,0 19,7 50,7 2,6 Σιγκαπούρη 5,2 56,8 83,8 1,2 Βραζιλία 19,7 15,3 43,0 0,6 Γαλλία 10,3 1,4 1,8 13,6 Ιταλία -4,0 4,0 5,3 4,4 Ολλανδία 13,0 2,2 4,7 4,0 Μεξικό 21,5 21,4 61,6 0,3 Βέλγιο -0,2-8,0-5,6 3,7 Ην.Βασίλειο -2,9-6,2-7,9 8,6 Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, κατά το 2006 η Πορτογαλία, όπως και όλες οι ανεπτυγμένες χώρες, είδε το μερίδιό της επί των παγκοσμίων εξαγωγών να συρρικνώνεται από 0,364% το 2005 σε 0,359%, προς όφελος ασιατικών χωρών. Σύμφωνα με την ίδια πηγή οι πορτογαλικές εξαγωγές αυξήθηκαν με ρυθμό 13,4% σε ονομαστικές αξίες έναντι του παγκοσμίου ρυθμού 15%. Η μείωση πάντως του μεριδίου της Πορτογαλίας σε παγκόσμιο επίπεδο υπήρξε μικρότερη από άλλα έτη. Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με έρευνα που εκπόνησε η Royal Bank of Scotland, η Πορτογαλία είναι η χώρα η οποία επιβαρύνεται περισσότερο από την ανατίμηση του ευρώ. Τα κύρια κριτήρια για την κατάταξη των χωρών είναι αφ ενός το ειδικό βάρος των ΗΠΑ ως χώρα προορισμού εξαγωγών και 11

αφ ετέρου το χαμηλό ποσοστό τεχνολογίας που ενσωματώνουν τα εξαγόμενα αγαθά. Η αμερικανική αγορά απορρόφησε κατά το 2006 το 6,1% του συνόλου των πορτογαλικών εξαγωγών, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ η Πορτογαλία συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών με το χαμηλότερο ποσοστό ενσωμάτωσης υψηλής τεχνολογίας. Εισαγωγές Ως προς τις εισαγωγές η μεγαλύτερη αύξηση 13,2% σημειώνεται στην κατηγορία καυσίμων και λιπαντικών, και ακολουθούν αυτές των βιομηχανικών προϊόντων με 10,1% και των τροφίμων ποτών με 9,1%. Οι κύριοι προμηθευτές της Πορτογαλίας, από τους οποίους προέρχεται το 50% των πορτογαλικών εισαγωγών παραμένουν η Ισπανία, η Γερμανία και η Γαλλία. Το 30% της συνολικής αξίας των πορτογαλικών εισαγωγών προέρχεται από την Ισπανία. Κύριοι προμηθευτές Πορτογαλίας Γαλλία Ολλανδία Γερμανία Ιταλία Ην.Βασίλειο Ισπανία Τρίτες Χώρες 12

ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Ελληνικές επενδύσεις στην Πορτογαλία -CHIPIMA, κοινοπραξία της εταιρείας CHIPITA με την Πορτογαλική MATUTANO, η οποία ανήκει μέσω της Chipita στην Vivartia A.E -Εργοστάσιο παραγωγής εξηλασμένης πολυστερίνης, το οποίο βρίσκεται στο Ovar, που δημιουργήθηκε από την ελληνική εταιρεία Fibran-Δ.Αναστασιάδης μέσω της θυγατρικής της Iberfibran -Viadeconaval Lda, που δραστηριοποιείται στον τομέα συντήρησης, εξοπλισμού και εσωτερικής διακόσμησης πλοίων -Εφοπλιστική εταιρεία Classic International Cruises Arcalia Shipping που διαθέτει τέσσερα κρουαζιερόπλοια υπό πορτογαλική σημαία. Τον Φεβρουάριο 2007 ο Όμιλος Πετζετάκι πώλησε το σύνολο της συμμετοχής τόσο της μητρικής εταιρίας όσο και λοιπών θυγατρικών της στη θυγατρική της στην Πορτογαλία Heliflex, που ιδρύθηκε το 1969 από την AG Petzetakis AE καθιστώντας την μητρική εταιρία την πρώτη ελληνική πολυεθνική. Η Heliflex ήταν ο σημαντικότερος παραγωγός σωλήνων από PVC, πολυαιθυλένιο και πολυπροπυλένιο στην πορτογαλική αγορά Η παραγωγική δραστηριότητα της επιχείρησης αναπτυσσόταν σε τέσσερεις κατηγορίες προϊόντων, ήτοι σωλήνες για την αγροτική παραγωγή, για οικιακή χρήση, για τον κλάδο κατασκευών και την βιομηχανία και το 30% της παραγωγής κατευθυνόταν στις εξαγωγές.η πώληση εντάσσεται στα πλαίσια μείωσης των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του ομίλου και την επικέντρωση του σε μονάδες, αγορές και προϊόντα, που θα επιφέρουν άμεσες ταμειακές ροές. Σημειώνουμε την τάση αποχώρησης πολυεθνικών από τις επενδύσεις τους στην Πορτογαλία. Πρόσφατα η Parmalat πώλησε την θυγατρική της FIT ενώ χθές η Heinz ανακοίνωσε παρόμοιες προθέσεις για την θυγατρική της στην Πορτογαλία Idal. Σύμφωνα δε με το Πορτογαλο-Γερμανικό Επιμελητήριο 22,2% των γερμανικών επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες στη χώρα εξετάζουν το ενδεχόμενο πώλησης των συμμετοχών τους. Ως κυριότερα αίτια αναφέρουν το υψηλό κόστος παραγωγής, τη θέση της χώρας, την χαμηλή απόδοση της επένδυσης και την απουσία παραγγελιών. Πορτογαλικές επενδύσεις στην Ελλάδα -Ο πορτογαλικός τραπεζικός όμιλος Millenium BCP εξαγόρασε το 2005 την συμμετοχή του ομίλου Interamerican στην Nova Bank και από το Δεκέμβριο του 2006 το τραπεζικό ίδρυμα μετονομάσθηκε σε Millenium Bank. -Το εμπορικό κέντρο Mediterrenean Cosmos στη Θεσσαλονίκη κοινοπραξία της Sonae Sierra του ομίλου Sonae με την Lamda Developments και τον όμιλο Χαραγκιώνη. Το φθινόπωρο του 2008 θα λειτουργήσει νέο εμπορικό κέντρο που αναπτύσσει η κοινοπραξία στις εγκαταστάσεις του Ολυμπιακού Κέντρου Γαλατσίου. Το νέο mall θα καλύπτει επιφάνεια 38.100 τ.μ. και θα διαθέτει περί τα 170 καταστήματα, πιθανότατα και πολυκινηματογράφο. Η πορτογαλική εταιρία προτίθεται να υλοποιήσει νέες επενδύσεις στη συμπρωτεύουσα, αλλά και σε πόλεις της περιφέρειας όπως στο Ηράκλειο, την Πάτρα και τη Λάρισα. 13

ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ Κατά το 2006 οι ελληνικές εξαγωγές προς την Πορτογαλία ανήλθαν σε 94,3 εκατομμύρια ευρώ σημειώνοντας αύξηση 14,8% έναντι του 2005, έτος κατά το οποίο διαμορφώθηκαν σε 82,1 εκατομμύρια ευρώ.. Πτώση κατά 1,5% σημείωσαν οι ελληνικές εισαγωγές από την Πορτογαλία και περιορίστηκαν από 113,8 εκατομμύρια ευρώ το 2005 σε 112 εκατομμύρια ευρώ το 2006. Λόγω της αύξησης των ελληνικών εξαγωγών αυξήθηκε κατά 5,3% ο όγκος του εμπορίου ενώ το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίσθηκε κατά 44% περίπου από 31,6 σε 17,7 εκατομμύρια ευρώ. Η Πορτογαλία απορρόφησε το 0,57% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών, κάλυψε το 0,22% των ελληνικών εισαγωγών και το έλλειμμα των διμερών εμπορικών συναλλαγών συνεισέφερε κατά 0.05% στο συνολικό ελληνικό εμπορικό έλλειμμα κατά το 2006. ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑΣ ΕΤΗ 2004-2006 % Συνόλου * 2004 2005 2006 %Μεταβολή Eλληνικές εξαγωγές 87.936.978 82.178.399 94.338.155 14,80 0,57 Ελληνικές εισαγωγές 113.674.925 113.820.097 112.077.751-1,53 0,22 Ογκος εμπορίου 201.611.903 195.998.496 206.415.906 5,32 0,31 Ισοζύγιο -25.737.947-31.641.698-17.739.596-43,94 0,05 Πηγή : ΕΣΥΕ Ποσά σε ευρώ *ελληνικών εξαγωγών Εξαγωγές Οι σημαντικότερες κατηγορίες ελληνικών προϊόντων που εξήχθησαν στην Πορτογαλία κατά το 2006 υπήρξαν οι πλαστικές ύλες και τα τεχνουργήματα από αυτές, τα ψάρια και τα μαλακόστρακα, το βαμβάκι, αργίλιο και τεχνουργήματα από αργίλιο, φαρμακευτικά προϊόντα και καπνά και βιομηχανοποιημένα υποκατάστατα καπνού. Τα προϊόντα αυτά αποτέλεσαν το 67,2% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία κατά το 2006. Ειδικότερα: Η κατηγορία 39-Πλαστικές ύλες και τεχνουργήματα από αυτές τις ύλες απετέλεσε το 17% των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία. Η αξία των εξαγωγών μεταξύ των ετών 2005 και 2006 αυξήθηκε θεαματικά από 7 σε 16 εκατομμύρια ευρώ. Επισημαίνουμε εδώ τα Πολυμερή προπυλενίου (39.02). Οι ελληνικές εξαγωγές αυτής της κατηγορίας τριπλασιάσθηκαν κατά το 2006 έναντι του 2005 και κατέλαβαν 13,46% επί του συνόλου. Οι συνολικές πορτογαλικές εισαγωγές του προϊόντος αυξήθηκαν κατά 7,9%. Οι ελληνικές εξαγωγές υπερέβησαν τα 12 εκατομμύρια ευρώ έναντι 4,7 εκατομμυρίων το 2005 και κάλυψαν το 7,4% του συνόλου των πορτογαλικών εισαγωγών.. Η χώρα μας βρέθηκε στην τρίτη θέση μεταξύ των κυριότερων προμηθευτών της Πορτογαλίας μετά την Ισπανία και το Βέλγιο, ακολουθούμενη από την Γερμανία, την Ολλανδία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Αντίστοιχη με την προηγούμενη υπήρξε και η συνεισφορά της κατηγορίας 03-Ψάρια και μαλακόστρακα στις ελληνικές εξαγωγές προς την Πορτογαλία. Οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν 14

κατά 37% περίπου από 11,6 σε 15,9 εκατομμύρια ευρώ. Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται κυρίως στην άνοδο των ελληνικών εξαγωγών Νωπών Ψαριών (03.02). Οι εξαγωγές νωπών ψαριών αποτέλεσαν κατά το 2006 το 16,74% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών της Ελλάδας προς την Πορτογαλία. Ανήλθαν σε 15,7 εκατομμύρια ευρώ από 10,9 το 2005 σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 45,4%. Οι συνολικές εισαγωγές νωπών ψαριών της Πορτογαλίας αυξήθηκαν κατά μικρότερο βαθμό το 2006 ήτοι κατά 23,2% και ανήλθαν σε 168 εκατομμύρια ευρώ έναντι 136 εκατομμυρίων το 2005. Το μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών επί του συνόλου της υπό εξέτασης κατηγορίας προϊόντων ανήλθε σε 9,4%. Η Ελλάδα υπήρξε ο τρίτος σημαντικότερος προμηθευτής νωπών ψαριών της Πορτογαλίας μετά την Ισπανία και τη Σουηδία. Οι εξαγωγές της κατηγορίας 52-Βαμβάκι ανήλθαν σε 11,5 εκατομμύρια ευρώ (12,23% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών) και σημείωσαν σημαντική πτώση της τάξης του 44% έναντι του 2005. Το μεγαλύτερο μέρος της κατηγορίας αφορά Βαμβακερά Νήματα (52.05). Οι εξαγωγές βαμβακερών νημάτων προς τη Πορτογαλία αποτέλεσαν το 11% των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία, παρότι μειώθηκαν κατά 45%, σε 10,4 εκατομμύρια ευρώ το 2006 έναντι 19,2 εκατομμυρίων ευρώ το 2005ενώ κατά το 2006 οι συνολικές πορτογαλικές εισαγωγές του υπό εξέταση προϊόντος αυξήθηκαν με ρυθμό 15,3%.. Οι ελληνικές εξαγωγές αντιστοιχούν στο 4,8% του συνόλου των πορτογαλικών εισαγωγών. Η Ελλάδα κατέλαβε κατά το 2006 την πέμπτη θέση μεταξύ των σημαντικότερων προμηθευτών βαμβακερών νημάτων της Πορτογαλίας, μετά την Τουρκία, την Ινδία, το Πακιστάν, την Ισπανία και την Ιταλία. Στην κατηγορία 76-Αργίλιο και τεχνουργήματα από αργίλιο σημειώθηκε αύξηση εξαγωγών της τάξης του 54% από 6,2 σε 9,6 εκατομμύρια ευρώ. Το σημαντικότερο προϊόν της κατηγορία υπήρξαν οι Πλάκες, ταινίες και φύλλα από αργίλιο (76.06). Οι ελληνικές εξαγωγές της κατηγορίας αυτής αυξήθηκαν κατά 47,6% από 5,7 σε 8,5 εκατομμύρια ευρώ και αποτέλεσαν το 9% των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία.. Ο ρυθμός αύξησης υπήρξε περίπου διπλάσιος έναντι του ρυθμού αύξησης των πορτογαλικών εισαγωγών (28,1%) του υπό εξέταση προϊόντος και τα ελληνικά προϊόντα κάλυψαν το 10,7% των πορτογαλικών εισαγωγών της κατηγορίας. Η Ελλάδα βρέθηκε στην πέμπτη μεταξύ των κυριότερων προμηθευτών μετά την Ισπανία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ιταλία. Στην κατηγορία 30-Φαρμακευτικά προϊόντα οι ελληνικές εξαγωγές προς την Πορτογαλία αυξήθηκαν από 1,5 σε 5,1 εκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται αποκλειστικά για εξαγωγές Φαρμάκων (30.04). Οι ελληνικές εξαγωγές φαρμάκων σημείωσαν θεαματική αύξηση από 1,4 σε 5,1 εκατομμύρια ευρώ, και κατέλαβαν το 5,45% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία και 0,3% των πορτογαλικών εισαγωγών φαρμάκων κατά το 2006. Οι συνολικές πορτογαλικές εισαγωγές φαρμάκων αυξήθηκαν κατά 11,1% έναντι του 2005. Οι σημαντικότεροι προμηθευτές φαρμάκων υπήρξαν η Γαλλία, το Ην.Βασίλειο, η Γερμανία, η Ελβετία, το Βέλγιο η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Ιταλία. Αναφέρουμε τέλος την κατηγορία 24-Καπνά και βιομηχανοποιημένα υποκατάστατα καπνού. Πρόκειται κυρίως για εξαγωγές Ακατέργαστων καπνών (24.01). Ενώ οι πορτογαλικές εισαγωγές ακατέργαστων καπνών σημείωσαν κάμψη 60% περίπου, οι εισαγωγές από την Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 12,1%, από 3,5 σε 4 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι οι ελληνικές εξαγωγές καπνών κατέλαβαν το 20,9% επί του συνόλου των πορτογαλικών εισαγωγών της κατηγορίας και το 4,25% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία. Η Ελλάδα υπήρξε ο μεγαλύτερος προμηθευτής ακατέργαστων καπνών της Πορτογαλίας ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ, την Τουρκία και τη Βραζιλία. 15

Λόγω της θέσης της Ελλάδας μεταξύ των σημαντικότερων προμηθευτών Ζαχαρωδών Προϊόντων χωρίς κακάο (17.04) αναφέρουμε ότι παρότι οι ελληνικές εξαγωγές ζαχαρωδών προϊόντων χωρίς κακάο προς την Πορτογαλία σημείωσαν κάμψη της τάξεως του 30% και η συμμετοχή τους επί του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία περιορίστηκε σε ποσοστό 3,63%, οι εξαγωγές της κατηγορίας αυτής κάλυψαν το 9,7% των συνολικών πορτογαλικών εισαγωγών της κατηγορίας. Σημειώνουμε ότι κατά το 2006 οι πορτογαλικές εισαγωγές ζαχαρωδών προϊόντων χωρίς κακάο σημείωσαν κάμψη 7,2%. Η Ελλάδα βρέθηκε στην τέταρτη θέση μεταξύ των σημαντικότερων προμηθευτών, μετά την Ισπανία, τη Γερμανία και τη Γαλλία. Ακολουθούν αναλυτικοί πίνακες των ελληνικών εξαγωγών προς την Πορτογαλία με διψήφια και τετραψήφια ταξινόμηση καθώς και πίνακας με σύγκριση των ελληνικών εξαγωγών προς το σύνολο των πορτογαλικών εισαγωγών των επτά σημαντικότερων εξαγωγικών προϊόντων κατά το 2006. Εισαγωγές Οι σημαντικότερες κατηγορίες προϊόντων που εισήχθησαν στην Ελλάδα από την Πορτογαλία ήταν χαρτί και χαρτόνια, κυρίως προϊόντα του κωδικού 48.05, χαρτιά και χαρτόνια χωρίς επάλειψη, Υποδήματα (κυρίως πάνινα), Αυτοκίνητα, μηχανές και συσκευές, προϊόντα κεραμευτικής, δεψικά και βαφικά εκχυλίσματα (κυρίως στόκος). Ακολουθούν πίνακες των πορτογαλικών εξαγωγών προς την Ελλάδα σε διψήφια και τετραψήφια ανάλυση. 16