22 Απριλίου, Ηµέρα της Γης: Τα γενέθλια του παγκόσµιου περιβαλλοντικού κινήµατος Στις 22 Απριλίου 1970, 20 εκατοµµύρια άνθρωποι κατέκλυσαν δρόµους, πάρκα, αµφιθέατρα και άλλους δηµόσιους χώρους από άκρη σε άκρη των Ηνωµένων Πολιτειών Αµερικής, και ένωσαν τις φωνές τους για να διαµαρτυρηθούν κατά της ανεξέλεγκτης ρύπανσης και υποβάθµισης του περιβάλλοντος. Ήταν η πρώτη µαζική και οργανωµένη κινητοποίηση που είχε ως στόχο να φέρει στο επίκεντρο του δηµόσιου διαλόγου και ενδιαφέροντος το περιβαλλοντικό ζήτηµα, αποκλεισµένο ως τότε από την πολιτική ατζέντα των ισχυρών κρατών και αποσιωπηµένο σε µεγάλο βαθµό από τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης. Για πολλούς, η µέρα εκείνη σηµατοδοτεί την επίσηµη γέννηση του σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήµατος. Ο εορτασµός της κάθε χρόνο δίνει τη δυνατότητα σε άτοµα και οργανώσεις σε ολόκληρο τον κόσµο να δηλώσουν έµπρακτα, µε πολλούς και ευφάνταστους τρόπους, τη δέσµευσή τους για την προστασία της φύσης και την πίστη τους σε ένα διαφορετικό τρόπο ζωής, µε βάση την αρχή της αειφορίας και τον σεβασµό προς το περιβάλλον. Η σύλληψη της ιδέας για την Ηµέρα της Γης ανήκει στον ακτιβιστή και τότε γερουσιαστή Gaylord Nelson, µε αφορµή την καταστροφή που αντίκρισε επισκεπτόµενος τις ακτές της Καλιφόρνια µετά από µια µεγάλη πετρελαιοκηλίδα στην περιοχή το 1969. Το φοιτητικό κίνηµα κατά του πολέµου στο Βιετνάµ βρισκόταν στην κορύφωσή του µε καθηµερινές διαδηλώσεις και διαµαρτυρίες, και ο περιβαλλοντικά ανήσυχος γερουσιαστής εκτίµησε σωστά ότι θα µπορούσε να διοχετεύσει µέρος της ενέργειας αυτής για την ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώµης σχετικά µε το πρόβληµα της ρύπανσης. Ο εµπνευστής της Ηµέρας της Γης, Gaylord Nelson
Το αποτέλεσµα το έχουµε ήδη αναφέρει. Χιλιάδες σχολεία, κολλέγια και πανεπιστήµια οργάνωσαν µαζικά συλλαλητήρια και συγκεντρώσεις. Οµάδες και πρωτοβουλίες πολιτών που µάχονταν για την αντιµετώπιση επιµέρους περιβαλλοντικών απειλών, όπως οι πετρελαιοκηλίδες, οι µεγάλες ρυπογόνες βιοµηχανίες, τα ακατέργαστα λύµατα, τα τοξικά απόβλητα, η αποψίλωση των δασών και η απώλεια της άγριας ζωής, ήρθαν κοντά και συνειδητοποίησαν ότι µοιράζονταν κοινές αξίες και στόχους. Στον απόηχο της πρώτης εκείνης Ηµέρας της Γης δηµιουργήθηκε το ίκτυο για την Ηµέρα της Γης (Earth Day Network, EDN) και δροµολογήθηκαν οι εξελίξεις για την ίδρυση της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος των Η.Π.Α., καθώς και για την ψήφιση, για πρώτη φορά, Εθνικής Νοµοθεσίας για Καθαρή Ατµόσφαιρα, Καθαρά Νερά και για τα Απειλούµενα Είδη. Το 1990 η Ηµέρα της Γης έλαβε οικουµενικό χαρακτήρα, µε τη συµµετοχή 200 εκατοµµυρίων ανθρώπων από 141 χώρες και µε κύριο θέµα την παγκόσµια προώθηση της ανακύκλωσης, ενώ το 2009 τα Ηνωµένα Έθνη αναγνώρισαν επίσηµα την 22 α Απριλίου ως Παγκόσµια Ηµέρα της Μητέρας Γης. Σήµερα, στο πλαίσιο του θεσµού της Ηµέρας της Γης συνεργάζονται πάνω από 22.000 φορείς από 192 χώρες υπό το συντονισµό του EDN, κινητοποιώντας περισσότερους από 1 δισεκατοµµύριο ανθρώπους (!) σε διάφορες εκδηλώσεις, δραστηριότητες και ενηµερωτικές εκστρατείες καθ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Η κορύφωση επέρχεται κατά την ηµέρα του επίσηµου εορτασµού µε πληθώρα δράσεων όπως δενδροφυτεύσεις, καθαρισµούς, δηµόσιες συζητήσεις και συγκεντρώσεις, µαραθώνιους ανακύκλωσης, εκθέσεις φωτογραφίας και ότι άλλο γεννά κάθε φορά η φαντασία και ο ενθουσιασµός όσων παίρνουν µέρος σε αυτή τη µεγάλη παγκόσµια γιορτή για τη διάσωση του πλανήτη. Με στόχο την ακόµη µεγαλύτερη προώθηση του διεθνούς περιβαλλοντικού ακτιβισµού, το θέµα της Ηµέρας της Γης για τη φετινή χρονιά είναι το Ένα δισεκατοµµύριο Πράσινες ράσεις. Πρόκειται για µια τεράστια εκστρατεία που αποσκοπεί να εµπνεύσει και να προβάλλει απλές ατοµικές πράξεις αλλά και µεγαλύτερες συλλογικές πρωτοβουλίες για τη µείωση των εκποµπών διοξειδίου και γενικότερα του περιβαλλοντικού µας αποτυπώµατος και για την υποστήριξη του αειφόρου τρόπου ζωής.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τη σχετική σελίδα της Wikipedia (http://en.wikipedia.org/wiki/earth_day), καθώς και το δικτυακό τόπο του EDN στη διεύθυνση http://www.earthday.org. Στο http://act.earthday.org µπορείτε να εγγραφείτε στο Earth Day Network, να δηλώσετε τη δέσµευσή σας (pledge) για τη δική σας Πράσινη ράση και να ενηµερωθείτε για προγραµµατισµένες εκδηλώσεις και δραστηριότητες. Ο αριθµός των δηλώσεων έχει ήδη ξεπεράσει τα 100 εκατοµµύρια και ο στόχος είναι η καταγραφή ενός δισεκατοµµυρίου πράσινων δράσεων µέχρι την προσεχή Παγκόσµια ιάσκεψη για τη Γη στο Ρίο το 2012. ραστηριότητα για την Ηµέρα της Γης Με αφορµή την φετινή Ηµέρα της Γης, η HELMEPA παροτρύνει τους εθελοντές της κάθε ηλικίας να αναλάβουν για άλλη µια φορά συµβολική δράση για την προστασία του περιβάλλοντος. Από σήµερα και µέσα στον επόµενο µήνα, καταχωρήστε στο http://act.earthday.org και κατόπιν υλοποιείστε µια Πράσινη ράση, είτε µεµονωµένα είτε κατά οµάδες. Στείλτε µας στη συνέχεια µε e-mail στο environment@helmepa.gr µια σύντοµη περιγραφή της δραστηριότητας µε 1-2 συνοδευτικές φωτογραφίες. Οι πιο ωραίες δραστηριότητες θα προβληθούν στις ιστοσελίδες της Παιδικής HELMEPA και των Ναυτίλων.
Ιδέες για δράσεις: Φυτέψτε ένα δέντρο στην αυλή του σπιτιού ή του εξοχικού σας, ή οργανώστε µια οµαδική δενδροφύτευση σε κατάλληλο χώρο και σε συνεννόηση µε τις τοπικές αρχές. Καθαρίστε µια ακτή, πλατεία ή άλλο δηµόσιο χώρο. Περιορίστε την κατανάλωση ρεύµατος στο σπίτι σας βάζοντας λάµπες εξοικονόµησης ενέργειας, σβήνοντας συστηµατικά όλες τις ηλεκτρικές συσκευές από την κατάσταση αναµονής κτλ. Καταγράψτε στο τέλος του µήνα τη µείωση που πετύχατε στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από το ρολόι του σπιτιού σας. Κάντε το ίδιο µε την κατανάλωση νερού. Ανακυκλώστε παλιές ηλεκτρικές ή ηλεκτρονικές συσκευές που δεν χρησιµοποιείτε πλέον, αδειάζοντας χώρο στο σπίτι ή την αποθήκη σας και γλυτώνοντας το περιβάλλον από πλήθος τοξικών υλικών. Μπορείτε επίσης να πάρετε ιδέες από τα εκατοµµύρια των Πράσινων ράσεων που έχουν ήδη δηλωθεί, ή να σκεφτείτε τη δική σας εντελώς πρωτότυπη δραστηριότητα για να µεταδώσετε το µήνυµα της προστασίας του πλανήτη. Κλείνοντας, παραθέτουµε και προσυπογράφουµε την πρόσκληση του Earth Day Network για συµµετοχή στις εκδηλώσεις της φετινής Ηµέρας της Γης:
Σας προσκαλούµε να συµµετέχετε στην Ηµέρα της Γης και να βοηθήσετε να γραφούν πολλές ακόµη νίκες και επιτυχίες στην ιστορία της. Ανακαλύψτε µια ενέργεια που ίσως δεν φανταζόσασταν καν ότι έχετε. Αισθανθείτε την να σας διαπερνά µέσα από το χώµα που πατάτε και την τεχνολογία που κρατάτε στα χέρια σας και διοχετεύστε την για να χτίσουµε έναν καθαρό, υγιή και ποικίλο κόσµο για τις γενιές που έρχονται µετά από µας.