3# ΙΟΥΝΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2011 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ GENESIS PHARMA ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ STEVE JOBS: ΟΠΟΙΟΣ ΨΑΧΝΕΙ, ΒΡΙΣΚΕΙ HENRY KISSINGER: ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΑΣΩΤΙΑ ΤΕΛΟΣ ΓΙΑΝΝΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΔΗΣ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΝΑΙ, ΑΛΛΑ ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ; >
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ Δ/νων ΣύμβούλοΣ GENESIS Pharma: «ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΟΡΙΟ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΥΧΙΑ» του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου ΙΔρύΤΙΚο ΣΤΕλΕχοΣ ΚΑΙ ΔΙΕύθύνων ΣύμβούλοΣ Απο Το 1997 ΤΗΣ φαρμακεύτικησ ΕΤΑΙρΕΙΑΣ GENESIS Pharma, ο Κ. ΚωνΣΤΑνΤΙνοΣ ΕύρΙπΙΔΗΣ γεννηθηκε ΣΤΗν λεύκωσια Το 1953. ΣπούΔΑΣΕ οικονομικα ΣΤΗν ΑΣοΕΕ ΚΑΙ ΕΙνΑΙ ΚΑΤοχοΣ μβα Απο Το LoNdoN BuSINESS SChooL. ΔΙΑθΕΤΕΙ πολύετη ΕμπΕΙρΙΑ ΣΤον ΚλΑΔο Των φαρμακεύτικων προϊοντων, ΕχονΤΑΣ ΔΙΑΤΕλΕΣΕΙ για ΔΕΚΑ χρονια προεδροσ ΚΑΙ ΔΙΕύθύνων ΣύμβούλοΣ ΤΗΣ WELLComE hellas ae ΚΑΙ ΤΗΣ WELLComE PLC. για Το ΙΣρΑΗλ. ΕχΕΙ ΔΙΑΤΕλΕΣΕΙ ΕπΙΣΗΣ assistant CouNtry manager ΤΗΣ PEPSICo INtErNatIoNaL ΣΤΗν ΕλλΑΔΑ ΚΑΙ ΣΤΗν Κύπρο. ΕΙνΑΙ ΕπΙΣΗΣ ΑνΤΙπροΕΔροΣ Τού ΔΣ Τού ΣύνΔΕΣμού φαρμακεύτικων ΕπΙχΕΙρΗΣΕων ΕλλΑΔοΣ (ΣφΕΕ), μελοσ Τού γενικού ΣύμβούλΙού Τού ΣΕβ, μελοσ Τού ΔΣ ΤΗΣ λεσχησ ΕπΙχΕΙρΗμΑΤΙΚοΤΗΤΑΣ ΚΑΙ μελοσ Τού ΔΣ Τού ΣωμΑΤΕΙού «ΕπΙχΕΙρΗμΑΤΙΚοΤΗΤΑ νεων». ΑποΤΕλΕΙ ΙΔρύΤΙΚο μελοσ Τού Σύλλογού ΑποφοΙΤων Τού LoNdoN BuSINESS SChooL ΣΤΗν ΕλλΑΔΑ ΚΑΙ Απο Το 2000 μεχρι ΣΗμΕρΑ ΕΚλΕγΕΤΑΙ προεδροσ. προκειται για ΕνΑν ΕξΑΙρΕΤΙΚΑ ΔρΑΣΤΗρΙο φορεα, πού ΑποΤΕλΕΙ μαλιστα ΚΑΙ Τον πρωτο Σύλλογο ΑποφοΙΤων παγκοσμιωσ πού ΕχΕΙ βραβεύθει για ΤΗν προσφορα ΚΑΙ ΤΗν ΔρΑΣΗ Τού. ΤΕλοΣ, ΕΙνΑΙ ΙΔρύΤΙΚο μελοσ ΤΗΣ ΕλλΗνΙΚΗΣ ΕΤΑΙρΕΙΑΣ φαρμακεύτικού μαρκετινγκ ΚΑΙ ΕχΕΙ ΔΙΑΤΕλΕΣΕΙ προεδροσ ΤΗΣ οργανωτικησ ΕπΙΤροπΗΣ Τού 7ού ΣύνΕΔρΙού ΤΗΣ ΕΕφΑμ Το 2010. Το 2006, ο Κ. Κων. ΕύρΙπΙΔΗΣ ΕλΑβΕ Το βραβειο Τού «ΔύνΑμΙΚΑ ΑνΑπΤύΣΣομΕνού ΕπΙχΕΙρΗμΑΤΙΑ» ΣΤον ΔΙΕθνωΣ ΑνΑγνωρΙΣμΕνο ΔΙΑγωνΙΣμο «ENtrEPrENEur of the year», πού ΔΙοργΑνωθΗΚΕ για πρωτη φορα ΣΤΗν ΕλλΑΔΑ Απο ΤΗν ErNSt&youNG. ΕΙνΑΙ λοιπον ΣΑφΕΣ οτι μια ΣύνΕνΤΕύξΗ με Τον Κ. Κων. ΕύρΙπΙΔΗ ΔΕν μπορει παρα να παρούσιαζει μεγαλο ΕνΔΙΑφΕρον. Πότε ξεκίνησε η εταιρία που διευθύνετε και συνολικά ποια υπήρξε η μέχρι σήμερα πορεία της; Η GENESIS Pharma ιδρύθηκε το 1997 ως η πρώτη ελληνική εταιρεία φαρμακευτικής βιοτεχνολογίας, με δραστηριότητα πλήρως εστιασμένη σε χρόνιες, βαριάς μορφής και σπάνιες ασθένειες που απειλούν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Τότε ο κλάδος βρισκόταν σε πολύ αρχικά στάδια ανάπτυξης. Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε ήταν να συνδυάσουμε τις ταχύτατες διεθνείς εξελίξεις της επιστήμης με μια επιτυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα, δημιουργώντας μια νέα αγορά και όχι ανταγωνιζόμενοι ευθέως τις δεκάδες πολύ μεγάλες και ήδη εδραιωμένες φαρμακευτικές εταιρείες. Σήμερα, 14 χρόνια μετά, έχουμε αναπτύξει ένα δίκτυο διεθνών συνεργατών που περιλαμβάνει μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες βιοτεχνολογικής έρευνας παγκοσμίως. Εισάγουμε στην Ελλάδα, την Κύπρο και αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης 21 φάρμακα στους θεραπευτικούς τομείς της ογκολογίας, της αιματολογίας, της ρευματολογίας, της νεφρολογίας, της γαστρεντερολογίας και του Κεντρικού νευρικού Συστήματος. Στο μεγαλύτερό τους ποσοστό, τα φάρμακα αυτά διανέμονται μέσω των νοσοκομείων και του ΙΚΑ. Είμαστε η δεύτερη σε μέγεθος ελληνική φαρμακευτική εταιρεία βάσει κύκλου εργασιών και μεταξύ των δύο πρώτων σε νοσοκομειακές πωλήσεις. Επίσης, εντός του 2010, η εταιρεία μας βρέθηκε μεταξύ των πιο ισχυρών εταιρειών στην Ελλάδα βάσει πιστοληπτικής ικανότητας από την ICaP Group, ενώ διακριθήκαμε και ως η πρώτη εταιρεία της φαρμακευτικής αγοράς βάσει παραγωγικότητας στην κατάταξη Greece s most Productive Companies 2010. οι πωλήσεις μας το 2010 σε ενοποιημένη βάση έφτασαν τα 223 εκατ., ενώ συνεχή αύξηση παρουσιάζει από την ίδρυσή μας έως σήμερα το ανθρώπινο δυναμικό μας, φθάνοντας στους διακόσιους δεκαπέντε εργαζομένους. 26
συνέντευξη m Πολύ συχνά προτρέπω όσους θέλουν να μπουν στον επιχειρηματικό στίβο, και ιδιαίτερα τα νέα παιδιά, να μην φοβηθούν να πάρουν ρίσκο ιδιαίτερα αν συνδυάζουν επιχειρηματικό πνεύμα και διοικητικές ικανότητες. 27
Αν κρατούσα ένα μόνο πράγμα, θα σας έλεγα πως στην GENESIS Pharma και οι άνθρωποι που τη δημιουργήσαμε και όλοι οι εργαζόμενοί μας μοιραζόμαστε μια αρχή, πιστεύουμε πως δεν υπάρχει όριο στην επιτυχία, γι αυτό και δεν επαναπαυόμαστε. Για οτιδήποτε κάνουμε, ρωτάμε πάντα τους εαυτούς μας αν υπάρχει τρόπος να γίνει καλύτερα και τον ακολουθούμε. Ποια χαρακτηριστικά, κατά τη γνώμη σας, διαφοροποιούν τη Genesis Pharma από άλλες εταιρίες του κλάδου; Το ιδιαίτερο στοιχείο μας είναι πως έχουμε επιλέξει να επενδύσουμε αποκλειστικά στη φαρμακευτική βιοτεχνολογία, που σήμερα ηγείται των εξελίξεων στη φαρμακευτική επιστήμη και θεωρείται ταυτόσημη με το μέλλον της θεραπείας. Έχουμε διαμορφώσει ένα εξαιρετικό δίκτυο διεθνών συνεργατών και ένα χαρτοφυλάκιο καινοτόμων προϊόντων. παράλληλα, δίνουμε μεγάλη έμφαση στην παροχή υπηρεσιών διεθνών προδιαγραφών στην ιατρική κοινότητα. Συνολικά, η εταιρεία μας έχει δημιουργηθεί αξιοποιώντας σε κάθε επίπεδο διεθνή πρότυπα και πρακτικές, καθώς η ομάδα των ιδρυτών της και πολλά από τα στελέχη μας έχουν πολύ μεγάλη εμπειρία σε πολυεθνικές εταιρείες, αλλά και στο φαρμακευτικό κλάδο. Αυτό το μίγμα, παράλληλα με την πολύ δυνατή ομάδα των εργαζομένων μας, έχει συμβάλλει στην εξαιρετικά καλή πορεία της εταιρείας μας. Ποια είναι τα δυνατά σας σημεία και ποια αυτά που θα έπρεπε να ενισχυθούν; Η πολύ μεγάλη τεχνογνωσία που έχουμε αποκτήσει στην προώθηση των εξειδικευμένων και καινοτόμων προϊόντων βιοτεχνολογίας αλλά και οι μακροχρόνιες συνεργασίες με μερικές από τις μεγαλύτερες διεθνείς βιοτεχνολογικές εταιρείες, μας έχουν βοηθήσει να φτάσουμε πολύ κοντά στο στόχο μας, να αναδειχθούμε ως ένας αξιόπιστος εμπορικός συνεργάτης για την Ελλάδα αλλά και για γειτονικές αγορές. παράλληλα με τη μεθοδική μας προσπάθεια για ανάπτυξη των δραστηριοτήτων μας, επενδύουμε πολύ στο προσωπικό μας, στη διαρκή ανάπτυξη των ανθρώπων μας και στη διαμόρφωση ενός εργασιακού περιβάλλοντος ασφαλούς, δίκαιου, δημιουργικού. Αυτό μας επιτρέπει όχι μόνο να διατηρούμε τα εξαιρετικά μας ταλέντα, αλλά και να προσελκύουμε τα καλύτερα στελέχη της αγοράς. θα σας πω ενδεικτικά πώς, ακόμη και μέσα στην κρίση των δύο τελευταίων ετών, φροντίσαμε να περιορίσουμε κάποια έξοδα, όμως αυξήσαμε το προσωπικό μας κατά 13% και εξελίσσουμε διαρκώς το πρόγραμμα ανθρώπινου δυναμικού μας. Αν κρατούσα όμως ένα μόνο πράγμα, θα σας έλεγα πως στην GENESIS Pharma και οι άνθρωποι που τη δημιουργήσαμε και όλοι οι εργαζόμενοί μας μοιραζόμαστε μια αρχή, πιστεύουμε πως δεν υπάρχει όριο στην επιτυχία, γι αυτό και δεν επαναπαυόμαστε. για οτιδήποτε κάνουμε, ρωτάμε πάντα τους εαυτούς μας αν υπάρχει τρόπος να γίνει καλύτερα και τον ακολουθούμε. Στρατηγικός στόχος μας για το μέλλον είναι να ενισχύσουμε τις πωλήσεις μας στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να περιορισθεί η εξάρτησή μας από τις νοσοκομειακές πωλήσεις. παράλληλα, εξακολουθούμε να στοχεύουμε σε περαιτέρω επέκτασή μας σε ξένες αγορές αλλά και στην ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου μας με νέα προϊόντα την ερχόμενη πενταετία. μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχαν πολλά νέα προϊόντα, τώρα όμως αρκετά φάρμακα που βρίσκονταν σε στάδιο κλινικών δοκιμών αρχίζουν να παίρνουν έγκριση. ο ανταγωνισμός, κυρίως από μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, είναι σημαντικός, όμως η εμπειρία μας και η καλή μας πορεία μας κάνει αισιόδοξους πως θα μπορέσουμε να εντάξουμε στο χαρτοφυλάκιό μας κάποια από αυτά τα καινοτόμα προϊόντα. Κατά τη γνώμη σας στις κοινωνίες της μακροβιότητας, ποια θα πρέπει να είναι τα νέα συστατικά ενός φαρμάκου; Η μακροβιότητα προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την εξέλιξη της ιατρικής και των φαρμάκων και πια, εξαιτίας αυτής, χρειαζόμαστε περισσότερα και πιο αποτελεσματικά φάρμακα. Είναι αλήθεια βέβαια πως οι ανάγκες έχουν αλλάξει πολύ. Σήμερα, το μεγάλο στοίχημα είναι να βρεθούν θεραπείες για ασθένειες δύσκολες και σύνθετες που μέχρι σήμερα δεν αντιμετωπίζονται επαρκώς, όπως ο καρκίνος, τα αυτοάνοσα νοσήματα κτλ.. Η βιοτεχνολογία, λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της, στοχεύει εκεί ακριβώς, στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των συμπτωμάτων αλλά και στη θεραπεία ασθενειών που θεωρούνταν ανίατες. Επίσης, η βιοτεχνολογία βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ στο να κάνει πραγματικότητα κάτι που παλιά έμοιαζε σενάριο επιστημονικής φαντασίας, την εξατομικευμένη θεραπεία που προσαρμόζεται στις ανάγκες κάθε ασθενή, με βάση το ιστορικό και τα γενετικά του δεδομένα. Ποια η γνώμη σας για την απελευθέρωση του φαρμακευτικού κλάδου και τι σημαίνει αυτό για την εταιρία σας; Ποιες διαρθρωτικές αλλαγές θεωρείτε απαραίτητες για την πιο ομαλή λειτουργία του φαρμακευτικού κλάδου; Το μέτρο που θα λύσει τα περισσότερα προβλήματα είναι αναμφισβήτητα ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός και η μηχανοργάνωση της δημόσιας υγείας, σε όλους 28
συνέντευξη m τους εμπλεκόμενους φορείς και σε όλα τα στάδια. Είμαστε σίγουροι πως θα αποτρέψει χρόνιες παθογένειες του συστήματος, όπως η διαφθορά και οι τεράστιες καθυστερήσεις. Έτσι, θα μπορέσουν και οι επιχειρήσεις να λειτουργήσουν καλύτερα και βέβαια -το πιο σημαντικό- οι ασθενείς να λαμβάνουν τις υπηρεσίες που δικαιούνται. Επίσης, απαραίτητη είναι η σταθερή και διαφανής τιμολόγηση των φαρμάκων βάσει των 3 χαμηλότερων τιμών της Ε.Ε.. πρόκειται για μια αντικειμενική και αναγκαία λύση, την οποία και επικροτούμε, δεδομένης της οικονομικής κατάστασης του κράτους, των νοσοκομείων και των ταμείων. πρέπει όμως να εφαρμοστεί δίκαια για όλα τα φάρμακα. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα επίσης να σημειώσω πως, μέχρι σήμερα δίνεται λανθασμένα έμφαση κυρίως στην τιμή των φαρμάκων, παραγνωρίζοντας τα πλεονεκτήματα που προσφέρει ένα νέο φάρμακο. ύπάρχουν τεράστια κόστη που συνοδεύουν ένα φάρμακο από τη φάση της έρευνας και ανάπτυξής του μέχρι την τελική πρόσβαση του ασθενούς σε αυτό, ενώ πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους πως η αύξηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης συνδέεται άμεσα με την πρόσβαση των ασθενών σε νέα φάρμακα που αυξάνουν το προσδόκιμο ζωής, μειώνουν τις ημέρες νοσηλείας, τις ημέρες απουσίας από την εργασία και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής. Αφήνω για το τέλος, ίσως τη σημαντικότερη προϋπόθεση για την ομαλή λειτουργία της αγοράς μας. Η φαρμακευτική αγορά δεν μπορεί να λειτουργήσει εύρυθμα, αν σήμερα δεν λυθεί το θέμα των χρεών. Δεν είναι δυνατόν οι φαρμακευτικές εταιρείες να τροφοδοτούν τα νοσοκομεία και να πληρώνονται μετά από χρόνια, με εκπτώσεις και ομόλογα. πρέπει να προχωρήσει άμεσα η εξόφληση των χρεών του 2010 και 2011, που έχει καθυστερήσει πάρα πολύ παρά τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, αλλά και να υπάρξει μια ομαλοποίηση στο μέλλον. Συνολικά, απαιτείται μια σταθερότητα στο κανονιστικό πλαίσιο. ο κλάδος μας δεν μπορεί να βρει έναν βηματισμό, όσο κινείται στο ρυθμό συνεχών αλλαγών χωρίς συντονισμό. Πείτε μας πώς φθάσατε στην κορυφή και μετά από ποια πορεία στη ζωή γενικά; Δεν θα έλεγα πως έχω φτάσει στην κορυφή, γιατί πιστεύω πως δεν υπάρχουν όρια στην εξέλιξη. Η φθορά συνήθως ξεκινά τη στιγμή που κανείς νιώθει πως έφτασε στην κορυφή. Αποφοίτησα από την Αγγλική Σχολή λευκωσίας και σπούδασα οικονομικά στην ΑΣοΕΕ. Η αφετηρία της επαγγελματικής μου πορείας ήταν στην PepsiCo International όπου και εργάσθηκα για 5 περίπου χρόνια, φτάνοντας στη θέση του assistant Country manager για Ελλάδα και Κύπρο. Ήταν πολύ σημαντικό το ότι ξεκίνησα την καριέρα μου σε ένα πολύ απαιτητικό πολυεθνικό περιβάλλον, όπου και απέκτησα διεθνή εμπειρία στο management και το marketing. Ακολούθησαν οι μεταπτυχιακές σπουδές μου στο λονδίνο, στο London Business School, και αμέσως μετά ανέλαβα τη θέση του περιφερειακού Διευθυντή για Ελλάδα και Ισραήλ στην τρίτη τότε μεγαλύτερη Αγγλική φαρμακευτική εταιρεία Wellcome foundation Ltd. Το 1992 ίδρυσα τη Wellcome hellas όπου και διετέλεσα πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, μέχρι την εξαγορά της εταιρείας από τη Glaxo το 1995. to 1996 αποφασίσαμε με τον Αλέξανδρο και τον Άρη Ιακωβίδη να ενώσουμε τη διεθνή μας εμπειρία αλλά και τις γνώσεις μας στον φαρμακευτικό κλάδο και να ιδρύσουμε την πρώτη φαρμακευτική εταιρεία βιοτεχνολογίας στην Ελλάδα. Το 1997 ιδρύθηκε η GENESIS Pharma και η μετέπειτα πορεία είναι νομίζω γνωστή. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία μας. βάσει της προσωπικής μου εμπειρίας λοιπόν, θα έλεγα πως για μια καλή πορεία απαραίτητα εφόδια είναι η καλή μόρφωση, η σκληρή δουλειά, η επαγγελματική τριβή όχι μόνο στην ελληνική πραγματικότητα αλλά και στις διεθνείς αγορές και η επένδυση σε ένα καλό και αξιόπιστο δίκτυο συνεργατών και γνωριμιών. πολύ συχνά επίσης προτρέπω όσους θέλουν να μπουν στον επιχειρηματικό στίβο, και ιδιαίτερα τα νέα παιδιά, να μην φοβηθούν να πάρουν ρίσκο ιδιαίτερα αν συνδυάζουν επιχειρηματικό πνεύμα και διοικητικές ικανότητες. Ποιες δραστηριότητες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης αναπτύσσει η Genesis Pharma και ποια είναι η δική σας αντίληψη για την επιχειρηματική ηθική; παράλληλα με την επιχειρηματική μας ανάπτυξη, επενδύουμε συστηματικά και μεθοδικά στην εταιρική υπευθυνότητα και την κοινωνική προσφορά. οι σχέσεις μας με τους συνεργάτες μας, με 29
την επιστημονική κοινότητα και τους ασθενείς, τους εργαζομένους μας και την κοινωνία ευρύτερα, καθορίζονται από μια επιχειρηματική ηθική που βασίζεται στο τρίπτυχο επαγγελματισμός, διαφάνεια, ευθύνη. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που αυτή η συνέπεια έχει αναδείξει την εταιρεία μας ως την πρώτη φαρμακευτική εταιρεία στην Ελλάδα που διακρίθηκε για τις επιδόσεις της στο πλαίσιο του Εθνικού Δείκτη ΕΚΕ-Cr Index για το 2010 και το 2011, ενώ φέτος λάβαμε και το ειδικό βραβείο Best Progress για τη μεγαλύτερη πρόοδο στην κατηγορία μας για τα έτη 2010-2011. πρωταρχική μας μέριμνα είναι να διατηρούμε ένα εργασιακό περιβάλλον ασφαλές, δίκαιο, δημιουργικό, με ανταπόδοση και προοπτική για τους ανθρώπους μας, γι αυτό και πραγματοποιούμε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ανθρωπίνου δυναμικού βασισμένο σε διεθνή πρότυπα. φροντίζουμε επίσης να ελαχιστοποιούμε την επίδραση της δραστηριότητάς μας στο περιβάλλον μέσω προγράμματος διαχείρισης πόρων. παράλληλα, ενισχύουμε οικονομικά το έργο δεκάδων συλλόγων ασθενών και ερευνητικών προγραμμάτων και υλοποιούμε δράσεις με άξονες την υγεία, την εκπαίδευση των νέων και την ενίσχυση της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Τα δύο τελευταία χρόνια έχουμε αναλάβει δύο σημαντικές πρωτοβουλίες. Σε συνεργασία με το Ινστιτούτο οδικής Ασφάλειας «πάνος μυλωνάς» υλοποιούμε πρόγραμμα ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία της καλής υγείας των οδηγών στην ασφαλή οδήγηση. Συνεργαζόμαστε επίσης στενά με τον μκο Euroscience στην υλοποίηση του προγράμματος «Άσε τη γνώση να πετάξει», με στόχο την ενίσχυση σχολείων ακριτικών περιοχών με ηλεκτρονικούς υπολογιστές και βιβλία. Έως το τέλος του 2010 είχαμε καλύψει, με δικούς μας πόρους, κατά 100% τις ανάγκες σε Καστελόριζο, Αγαθονήσι, Τήλο, Σύμη και μερικώς σε νίσυρο, λειψούς και χάλκη. μέχρι σήμερα έχουν καλυφθεί πλήρως και οι ανάγκες στον Αγ. Ευστράτιο, την Κάρπαθο, το μικρόκαστρο Σιάτιστας, τους Ασκιούς Κοζάνης και μερικώς σε λέρο και Σαμοθράκη. Στο επίπεδο της επικοινωνίας ποιες στρατηγικές εφαρμόζετε; Θα πρέπει να διαφημίζονται τα φαρμακευτικά είδη; Όπως γνωρίζετε ο κλάδος μας έχει πολλούς περιορισμούς, κανονιστικούς και δεοντολογικούς, σε σχέση με την επικοινωνία και τη διαφήμιση των προϊόντων μας στο ευρύ κοινό. Ειδικά για εταιρείες όπως η GENESIS Pharma, που εισάγει μόνο συνταγογραφούμενα προϊόντα για σοβαρές ασθένειες και σύνθετες θεραπείες, η εταιρική επικοινωνία είναι ο μόνος τρόπος επικοινωνίας μας με το ευρύ κοινό. Στη σημερινή πραγματικότητα έχουμε ανάγκη να πούμε ποιοι είμαστε και γιατί αξίζουμε εμπιστοσύνης, αλλά και χρέος να λογοδοτούμε με διαφάνεια. Από εκεί και πέρα, όλα τα στοιχεία για τα προϊόντα μας απευθύνονται αποκλειστικά και μόνο στους επαγγελματίες υγείας και βασίζονται στην επιστημονική ενημέρωση και εκπαίδευση, στο πλαίσιο πάντα της δεοντολογίας. Είναι αλήθεια βέβαια πως το κοινό σήμερα ζητά πληροφόρηση για τα πάντα. ο ασθενής αναζητά να μάθει τόσο για την εταιρεία που αντιπροσωπεύει το φαρμακευτικό προϊόν, όσο και για το ίδιο το προϊόν. Δεν μένει σε αυτό που ακούει από τον ιατρό του, αλλά θέλει να διαμορφώσει και τη δική του άποψη. Σε αυτό έχει συμβάλει πολύ και η πρόσβαση μέσω του διαδικτύου σε μια ευρεία βάση παγκόσμιων ιατρικών δεδομένων, καθώς η δεοντολογία δεν είναι τόσο περιοριστική σε όλες τις χώρες. παρ όλα αυτά, θα πρέπει να εκφράσω τον προβληματισμό μου σε σχέση με την τάση αυτή. πολλές φορές η υπερβολική πληροφόρηση, ειδικά αν δεν υποστηρίζεται από επιστημονική κατάρτιση, μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση. γι αυτό θα επιμείνω λέγοντας πως ο ρόλος του ιατρού ως ειδικού που επιλέγει τελικά τη θεραπεία δεν μπορεί και δεν πρέπει να αλλάξει. Πώς αντιμετωπίζει το «σήμερα» και το «αύριο» της Κρίσης ο κλάδος σας γενικά και η εταιρία σας ειδικότερα; Η κατάσταση της οικονομίας έχει επηρεάσει και εμάς, όπως ολόκληρο τον επιχειρηματικό κόσμο. Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι το θέμα των χρεών και αυτό προϋπήρχε της κρίσης. Σήμερα λειτουργεί συσσωρευτικά και συνδυαστικά με φορολογικές επιβαρύνσεις, έκτακτες εισφορές και οριζόντιες μειώσεις τιμών. Εμείς από την πλευρά μας προσπαθούμε να θωρακίσουμε οικονομικά την εταιρεία, ώστε να ανταπεξέλθει οικονομικά από το βάρος των ομολόγων που υποχρεωθήκαμε να πάρουμε από το κράτος, για εξόφληση των χρεών του 2007-2009. Έχουμε περιορίσει τα έξοδά μας σε μη παραγωγικούς τομείς και παράλληλα κάνουμε μια συστηματική προσπάθεια ώστε να ενισχύουμε τη δυναμική μας. Όχι μόνο έχουμε διατηρήσει το ανθρώπινο δυναμικό μας, αλλά κάναμε αρκετές νέες προσλήψεις, συνεχίζουμε να αξιολογούμε διαρκώς τις ευκαιρίες για νέες συνεργασίες και για νέα προϊόντα και είναι πιθανό να βάλουμε ξανά σε προτεραιότητα το πλάνο των επενδύσεων σε αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης. λειτουργούμε πάντα με την αντίληψη πως ακόμη και μέσα στην κρίση εμφανίζονται ευκαιρίες, απλά πρέπει να είσαι έτοιμος να πάρεις το ρίσκο και να τις αξιοποιήσεις. 30