Μελέτη 3: Για το Σάββατο 19 Ιανουαρίου Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΤΑΙ ΕΔΆΦΙΟ ΜΝΉΜΗΣ: «Και είχε συντετελεσµένα ο Θεός εν τη ηµέρα τη εβδόµη τα έργα αυτού, τα οποία έκαµε, και ανεπαύθη την ηµέραν την εβδόµην από πάντων των έργων αυτού, τα οποία έκαµε.» Γένεσις 2/β 2. Για τη µελέτη αυτής της εβδοµάδας, διαβάστε: Γέν. 1/α, Ψαλµ. 8/η 3, Ρωµ. 8/η 19-22, Λευιτ. 11/ια 14-22, Γέν. 2/β 1-3, Μάρκο 2/β 28. Αυτήν την εβδομάδα θα εξετάσουμε τη σύντομη περιγραφή των τριών τελευταίων ημερών της Δημιουργίας, και θα αναφερθούμε στην ανάπαυση του Σαββάτου. Το βασικό μας κείμενο βρίσκεται στη Γέν. 1-2/α -β 1-3, αλλά υπάρχουν διάφορες περικοπές και σ άλλα σημεία της Αγίας Γραφής. Ένα από τα πιο έντονα σημεία στην αναφορά της Δημιουργίας, είναι ο διαχωρισμός των ημερών. Γιατί ο Θεός επέλεξε τον εφταήμερο κύκλο την εβδομάδα; Η Αγία Γραφή δεν μας το αναφέρει ξεκάθαρα, αλλά μπορούμε να βρούμε κάποιες ενδείξεις. Ίσως η πιο σημαντική να είναι το ίδιο το Σάββατο, όπου δίνεται ο χρόνος για την εδραίωση της σχέσης μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Ο Θεός δημιούργησε την εβδομάδα, προσφέροντας τον απαραίτητο χρόνο για εργασία, ενώ ξεχώρισε μία μέρα για να θυμίζει στον άνθρωπο τη σχέση του με Εκείνον (δείτε Μάρκο 2/β 28). Μ αυτόν τον τρόπο θα θυμόμαστε πως ο Θεός είναι ο Προμηθευτής μας και ότι εξαρτόμαστε κατά πάντα από Αυτόν. Καθώς διαβάζουμε στην Γένεση για τη Δημιουργία, βλέπουμε πως τα πάντα έγιναν με κάποιο σκοπό και τίποτα δεν έγινε τυχαία. 20
Κυριακή 13 Ιανουαρίου Ο ΗΛΙΟΣ, Η ΣΕΛΗΝΗ ΚΑΙ ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ Διαβάστε Γέν. 1/α 14-19. Τι έγινε την τέταρτη μέρα της Δημιουργίας; Πώς το κατανοούμε αυτό, σε σχέση με την μέχρι τώρα γνώση μας για τον φυσικό κόσμο; Η τέταρτη μέρα της Δημιουργίας συζητήθηκε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη μέρα. Εφόσον ο ήλιος δημιουργήθηκε την τέταρτη μέρα, τι ήταν εκείνο που καθόρισε τον κύκλο των τριών πρώτων ημερών της Δημιουργίας; Εάν όντως ο ήλιος προϋπήρχε, τι δημιουργήθηκε την τέταρτη μέρα; Η αβεβαιότητα σχετικά με τα γεγονότα της τέταρτης μέρας της Δημιουργίας δεν προκύπτει από εύλογες αντιφάσεις, αλλά από το πλήθος των πιθανοτήτων. Μία πιθανότητα είναι ότι ο ήλιος δημιουργήθηκε όντως την τέταρτη μέρα, και ότι το φως τις πρώτες τρεις μέρες προερχόταν από την παρουσία του Θεού. Στην Αποκ. 21/κα 23 διαβάζουμε: «Και η πόλις δεν χρείαν του ηλίου, ουδέ της σελήνης, διά να φέγγωσιν εν αυτή, διότι η δόξα του Θεού εφώτισεν αυτήν, και ο λύχνος αυτής είναι το Αρνίον». Βλέπουμε ότι η ουράνια πόλη δεν χρειάζεται τον ήλιο, γιατί θα βρίσκεται στην παρουσία του Θεού. Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με το θέμα. Καλό είναι όμως να μην δίνουμε περισσότερη έμφαση απ ότι δίνει η Αγία Γραφή, και να αναγνωρίσουμε πως η αντίληψή μας είναι περιορισμένη. Άλλωστε, πολλά σημεία μέχρι και σήμερα παραμένουν επιστημονικώς ανεξήγητα, πόσο μάλλον στο γεγονός της Δημιουργίας. 21
Δευτέρα 14 Ιανουαρίου Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΠΤΗΝΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΨΑΡΙΩΝ Διαβάστε Γέν. 1/α 20-23. Βλέπουμε σ αυτά τα εδάφια κάποια έλλειψη προγραμματισμού;...... Την πέμπτη μέρα έχουμε τη δημιουργία των πτηνών και των ψαριών. Πολλοί είναι εκείνοι που βρίσκουν ομοιότητες μεταξύ της δεύτερης και της πέμπτης ημέρας της Δημιουργίας. Την δεύτερη μέρα τα νερά διαχωρίστηκαν από την ατμόσφαιρα, ενώ την πέμπτη μέρα ο ουρανός και η θάλασσα γέμισαν με ζωντανές υπάρξεις. Η σειρά των γεγονότων της Δημιουργίας, φανερώνει την επιμέλεια και την πειθαρχία στην ενέργεια του Θεού. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχουν περιθώρια να πιστέψουμε ότι έγιναν δίχως προγραμματισμό. Είναι αξιοσημείωτο ότι τόσο τα πτηνά όσο και τα ψάρια, αναφέρονται στον πληθυντικό αριθμό τονίζοντας την ποικιλία που δημιουργήθηκε την πέμπτη μέρα. Κάθε ύπαρξη δημιουργήθηκε με την ικανότητα να αναπαράγεται. Η ποικιλία υπήρχε από την αρχή. Δεν υπήρχε κάποιος κοινός πρόγονος από τον οποίο προήλθαν διαφορετικά είδη, αλλά το κάθε είδος είχε το ίδιο την ικανότητα να αναπαράγεται. Για παράδειγμα υπάρχουν περισσότερα από 400 είδη περιστεριών, και τουλάχιστον 27 είδη χρυσόψαρων που είναι γνωστά. Το εδ. 21 αναφέρει πως ο Θεός είδε ότι τα δημιουργήματά Του ήταν καλά. Αυτό δείχνει ότι είχαν σχεδιαστεί σωστά, ήταν όμορφα, τέλεια και με αρμονία εκτελούσαν το μέρος τους στη δημιουργία. Είναι ελάχιστες οι ζωντανές υπάρξεις που διεγείρουν τη φαντασία και τον θαυμασμό μας, όσο τα πουλιά. Τα πουλιά είναι πραγματικά θαυμάσια και υπέροχα σχεδιασμένα δημιουργήματα. Τα πούπουλά τους είναι ελαφριά, αλλά συγχρόνως δυνατά, σκληρά και εύκαμπτα. Συγκρατούνται από ένα σύνολο μικρών καρφιών που παρέχουν ταυτόχρονα ισχυρή και παράλληλα ελαφριά στήριξη. Ο πνεύμονας του πουλιού είναι κατά τέτοιον τρόπο σχεδιασμένος ώστε να παίρνει οξυγόνο καθώς εισπνέει, αλλά και καθώς εκπνέει. Έτσι, το πουλί μπορεί να έχει την ποσότητα οξυγόνου που χρειάζεται για να πετάξει. Αυτό φυσικά επιτυγχάνεται και με την παρουσία αερόσακων σε κάποια από τα κόκαλά του. Αυτοί οι σάκοι διατηρούν τη ροή του οξυγόνου, και συγχρόνως ελαφραίνουν το πουλί για να διευκολύνεται η πτήση και να διατηρείται ο έλεγχος. Τα πουλιά είναι θαυμάσια σχεδιασμένα. ΣΚΕΨΗ: Έχοντας αυτά υπόψη, διαβάστε Ματθ. 10/ι 29-31. Τι παρηγοριά βρίσκεται σ αυτά τα εδάφια; 22
Τρίτη 15 Ιανουαρίου Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΖΩΩΝ Την έκτη μέρα, Γέν. 1/α 24-31, ο Θεός δημιούργησε τα ζώα και τον άνθρωπο. Όπως η δεύτερη μέρα σχετίζεται με την πέμπτη, ανάλογο συσχετισμό βρίσκουμε στον διαχωρισμό της ξηράς από την θάλασσα την τρίτη μέρα, με την πλήρωση της ξηράς την έκτη μέρα. Η σειρά και ο προγραμματισμός των γεγονότων της Δημιουργίας, δείχνουν έναν Θεό τάξης (συγκρίνετε με Α Κορ. 14/ιδ 33). Όπως με τα πτηνά και τα ψάρια την πέμπτη μέρα, την έκτη μέρα βλέπουμε την δημιουργία διαφόρων ειδών ζώων. Υπάρχει ποικιλία στα θηρία, τα ζώα του αγρού, και τα ερπετά. Δεν υπάρχει κάποιος κοινός πρόγονος όλων των ζώων, αντιθέτως ο Θεός δημιούργησε ξεχωριστά είδη. Προσέξτε τη φράση, «κατά το είδος αυτών» στην Γέν. 1/α 11,21,24,25. Ορισμένοι χρησιμοποιούν αυτήν τη φράση για να υποστηρίξουν την ιδέα των σταθερών «ειδών», μία ιδέα που έχει τις ρίζες της στην Ελληνική φιλοσοφία. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι κάθε άτομο ήταν η ατελής έκφραση ενός αμετάβλητου ιδανικού, γνωστού ως ο τύπος. Ωστόσο, η σταθερότητα των ειδών δεν συμβαδίζει με την Βιβλική διδασκαλία ότι η φύση υποφέρει από την κατάρα της αμαρτίας (Ρωμ. 8/η 19-22). Γνωρίζουμε ότι τα είδη άλλαξαν μετά την κατάρα στη Γέν. 3/γ (η Ε. Χουάιτ έγραψε για την «τριφασική κατάρα της γης την κατάρα μετά την Πτώση, μετά την αμαρτία του Κάιν, και μετά τον Κατακλυσμό), με την εμφάνιση παράσιτων και αρπακτικών που προκαλούν θλίψη και βία. Για να κατανοήσουμε σωστά τη φράση «κατά το είδος αυτών», καλό είναι να την εξετάσουμε στα πλαίσια που χρησιμοποιήθηκε. Διαβάστε Γέν. 6/ς 20, 7/ζ 14 και Λευιτ. 11/ια 14-22. Πώς χρησιμοποιείται η φράση «κατά το είδος αυτών» σ αυτές τις περιπτώσεις; Πώς αυτά τα παραδείγματα μάς βοηθούν να κατανοήσουμε τη φράση στη Γέν. 1/α ; Η φράση αυτή δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως ένας τρόπος αναπαραγωγής. Αντιθέτως, αναφέρεται στο γεγονός ότι υπήρχαν διαφορετικά είδη δημιουργημάτων. Σε ορισμένες μεταφράσεις της Αγίας Γραφής συναντάμε τη φράση «ποικίλων ειδών» που δείχνει να ταιριάζει καλύτερα με το περιεχόμενο. Δεν αναφέρεται λοιπόν στην σταθερότητα των ειδών, αλλά στην ποικιλία των υπάρξεων που δημιουργήθηκαν την έκτη μέρα. Από την περίοδο της Δημιουργίας υπάρχουν πολλά είδη ζώων και φυτών. 23
Τετάρτη 16 Ιανουαρίου Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΤΑΙ Με την ολοκλήρωση της Δημιουργίας την έκτη μέρα, βλέπουμε την πρώτη αναφορά της Αγίας Γραφής για την έβδομη μέρα. Διαβάστε Γένεση 2/β 1-3. Προσέξτε ιδιαίτερα το εδάφιο 1 που εστιάζει στην ολοκλήρωση των όσων έκανε ο Θεός. Γιατί αυτό είναι τόσο σημαντικό στο να κατανοήσουμε την έννοια της έβδομης μέρας; Η εβραϊκή λέξη για την ανάπαυση είναι shabath, ένας όρος στενά συνδεδεμένος με το Σάββατο. Δείχνει την παύση της εργασίας μετά από την ολοκλήρωση ενός έργου. Ο Θεός δεν είχε κουραστεί ώστε να χρειάζεται ανάπαυση. Ολοκλήρωσε το δημιουργικό Του, έργο και επομένως σταμάτησε. Η έβδομη μέρα ευλογήθηκε ιδιαίτερα από τον Θεό. Όμως δεν είναι μόνο «ευλογημένη» αλλά και «αγιασμένη» κάτι που δηλώνει ότι ο Θεός την ξεχώρισε. Επομένως, ο Θεός έδωσε ιδιαίτερη σημασία στο Σάββατο στα πλαίσια της σχέσης Του με τους ανθρώπους. Διαβάστε Μάρκο 2/β 27,28. Τι μας λέει ο Ιησούς για τον σκοπό του Σαββάτου; Είναι αξιοσημείωτο ότι το Σάββατο δεν έγινε για τον Θεό, αλλά για τον άνθρωπο. Στο τέλος της πρώτης εβδομάδας, ο Θεός αναπαύτηκε από τις δημιουργικές Του ενέργειες και αφιέρωσε το χρόνο Του στο να αναπτύξει σχέσεις με τα δημιουργήματά Του. Οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να επικοινωνούν με τον Δημιουργό τους προκειμένου να κατανοούν τη θέση τους στο σύμπαν. Φανταστείτε τη χαρά και τον θαυμασμό του Αδάμ και της Εύας όταν συνομίλησαν με τον Θεό και παρατήρησαν τον κόσμο που είχε δημιουργήσει. Η σοφία αυτής της πρόνοιας για ανάπαυση είναι εμφανής μετά την αμαρτία. Χρειαζόμαστε την ανάπαυση του Σαββάτου για να μας αποτρέψει από το να τραβήξουμε το βλέμμα μας από τον Θεό και πέσουμε στην παγίδα του υλισμού και της υπερβολικής εργασίας. ΣΚΕΨΗ: Ο Θεός µάς προστάζει να Του αφιερώσουµε το ένα έβδοµο από τη ζωή µας εις ανάµνηση της Δηµιουργίας. Τι µας δείχνει αυτό για την σηµασία του δόγµατος; Πώς µπορείτε να µάθετε να έχετε ουσιαστικότερη και πλουσιότερη εµπειρία µε τον Κύριο µέσα από την ανάπαυση του Σαββάτου, όπως έκανε ο Ίδιος; 24
Πέμπτη 17 Ιανουαρίου ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΗ ΗΜΕΡΑ Διαβάστε Γέν. 1/α 5,8,31. Υπάρχει κάτι σ αυτά τα εδάφια που να δείχνει ότι οι μέρες της δημιουργίας δεν ήταν 24ωρες, όπως τις ξέρουμε σήμερα;. Οι ημέρες της Δημιουργίας αποτελούν θέμα μακρών συζητήσεων. Ορισμένοι αμφισβητούν το γεγονός ότι επρόκειτο για τις συνηθισμένες μέρες, και ισχυρίζονται ότι πρόκειται για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους. Η περιγραφή του κειμένου για τις ημέρες της Δημιουργίας, δίνει την απάντηση σ αυτές τις ερωτήσεις. Οι μέρες αποτελούνται από την «εσπέρα», την περίοδο της νύχτας, και το «πρωί», την περίοδο της ημέρας και προσδιορίζονται κατά αύξοντα αριθμό. Ο τρόπος με τον οποίο διατυπώνονται, δείχνει ξεκάθαρα ότι πρόκειται για τις μέρες που έχουμε και σήμερα που αποτελούνται από την σκοτεινή περίοδο της νύχτας και την φωτεινή περίοδο της ημέρας. Το κείμενο δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρο στην περιγραφή των ημερών της εβδομάδας. Η επαναλαμβανόμενη φράση «και έγεινεν εσπέρα, και έγεινε πρωί» δίνει έμφαση στην κυριολεκτική φύση της κάθε μέρας. Διαβάστε Λευιτ. 23/κγ 3. Τι ενδείξεις υπάρχουν ότι και οι εφτά μέρες της Δημιουργίας ήταν ίδιες με τις μέρες που έχουμε και σήμερα; Οι Εβραίοι δεν είχαν καμία αμφιβολία για την φύση της ημέρας του Σαββάτου. Γι αυτούς ήταν μία κοινή σε διάρκεια μέρα που όμως είχε ιδιαίτερες ευλογίες από τον Θεό. Προσέξτε τη σαφή αντιπαράθεση της εξαήμερης εργασίας του Θεού με τη δική μας εξαήμερη εργασία, και την αντίστοιχη αντιπαράθεση μεταξύ της ημέρας ανάπαυσης του Θεού και τη δική μας (δείτε επίσης Έξ. 20/κ 9,11). Ακόμη και οι λόγιοι που απορρίπτουν την εκδοχή των κυριολεκτικών ημερών, παραδέχονται ότι οι συγγραφείς της Αγίας Γραφής πίστευαν πως ήταν κυριολεκτικές. ΣΚΕΨΗ: Σηµαντικό στοιχείο στη σχέση µας µε τον Θεό, είναι η εµπιστοσύνη µας σ Αυτόν και στο Λόγο Του. Εάν δεν µπορούµε να εµπιστευτούµε το Λόγο του Θεού σε κάτι τόσο θεµελιώδες και ξεκάθαρα διατυπωµένο, όπως είναι η αναφορά της Γένεσης για την εξαήµερη Δηµιουργία, τότε σε τι µπορούµε να Τον εµπιστευτούµε; 25
Παρασκευή 18 Ιανουαρίου Δύση ηλίου: 17:31 ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΜΕΛΕΤΗ: Κάποιοι χρησιμοποιούν εδάφια όπως Ψαλμ. 90/ 4 και Β Πέτρ. 3/γ 8, για να ισχυριστούν ότι η κάθε μέρα της Δημιουργίας αντιστοιχούσε σε χίλια χρόνια. Αυτό το συμπέρασμα και δεν απορρέει από τα εδάφια και δεν απαντάει στο ζήτημα που θέτουν όσοι πιστεύουν ότι οι μέρες αυτές αντιπροσωπεύουν εκατομμύρια χρόνια. Επιπλέον, εάν οι μέρες της Γένεσης αντιπροσώπευαν μακροχρόνιους περιόδους, τότε θα έπρεπε να υπάρχει και αντιστοιχία στην αναφορά των απολιθωμάτων με την διαδοχική σειρά που δημιουργήθηκαν οι ζωντανοί οργανισμοί τις έξι «μέρες» της Δημιουργίας. Επομένως, τα πρώτα απολιθώματα θα έπρεπε να ήταν των φυτών που δημιουργήθηκαν την «τρίτη» μέρα, έπειτα θα έπρεπε να ήταν των πτηνών και των ψαριών, και τέλος των ζώων. Τα απολιθώματα όμως που έχουμε δεν συμφωνούν μ αυτήν τη σειρά. Των ψαριών έρχονται πριν των φυτών, και των ζώων της ξηράς πριν των πτηνών ενώ τα απολιθώματα των δέντρων και των φυτών εμφανίζονται μετέπειτα. Το μόνο κοινό σημείο, είναι ότι ο άνθρωπος εμφανίζεται τελευταίος και στις δύο αναφορές. «Κάθε αλληλοδιαδοχική ημέρα της δημιουργίας, τα ιερά κατάστιχα αναφέρουν ότι αποτελείτο από την εσπέρα και την πρωία, όπως και οι άλλες ημέρες που ακολούθησαν.» Ε. Χουάιτ, Π.Π. σ.24 «Η άπιστη όμως εικασία ότι τα γεγονότα της πρώτης εβδομάδας χρειάστηκαν επτά τεράστιες και απροσδιόριστες περιόδους για να πραγματοποιηθούν, επιτίθεται άμεσα στη θεμελίωση του Σαββάτου και της τέταρτης εντολής. Εκείνο το οποίο ο Θεός κατέστησε σαφές με αυτήν την εικασία γίνεται απροσδιόριστο και σκοτεινό. Είναι το χειρότερο είδος απιστίας, και εκείνοι που ισχυρίζονται ότι πιστεύουν στην αναφορά της δημιουργίας, απλώς κρατούν την απιστία τους μεταμφιεσμένη.» Ε. Χουάιτ, Spiritual Gifts, τομ. 3, σ.91. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ: 1. Ακόμη κι αν δεν θεωρήσουμε κυριολεκτική την αναφορά στη Γένεση, δύο σημαντικά σημεία προκύπτουν: Τίποτα δεν ήταν τυχαίο στη Δημιουργία, και δεν υπάρχει κοινός πρόγονος όλων των ειδών. Από την άλλη, έχουμε τη θεωρία του Δαρβίνου που, παρά τις διάφορες εκδοχές της, διδάσκει δύο πράγματα: Ότι τα πάντα έγιναν τυχαία και ότι υπάρχει κάποιος κοινός πρόγονος για όλα τα είδη. Πώς γίνεται λοιπόν κάποιος να εξηγεί την περικοπή της Γένεσης μέσα από μία θεωρία που κατά βάση αντιτίθεται στο περιεχόμενο της; 2. Γιατί είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η επιστήμη είναι μία ανθρώπινη προσπάθεια παρά τα όσα καλά έχουν επιτευχθεί μέσα από αυτήν; 3. Το αντικείμενο των επιστημονικών μελετών είναι ο έκπτωτος κόσμος, που διαφέρει κατά πολύ από την αρχική Δημιουργία. Γιατί είναι σημαντικό αυτό να το έχουμε πάντοτε υπόψη; 26