Πίνακας περιεχομένων E. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ... 2

Πίνακας περιεχομένων E. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ... 2 E.1 ΔΥΝΑΤΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ... 2 Ε.1.1 Εκσυγχρονισμός υποδομών υφισταμένων λιμένων... 2 E.1.2 Επέκταση υποδομών υφιστάμενων λιμένων... 4 Ε.1.3 Κατασκευή νέων λιμένων... 5 Ε.1.4 Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών... 6 E.2 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ. 8 E.2.1 Λιμένας Πειραιά... 8 E.2.2 Λιμένας Θεσσαλονίκης... 9 E.2.3 Λιμένας Βόλου... 10 E.2.4 Λιμένας Αλεξανδρούπολης... 11 E.2.5 Λιμένας Ελευσίνας... 12 E.2.6 Λιμένας Ηγουμενίτσας... 14 E.2.7 Λιμένας Ηρακλείου... 15 E.2.8 Λιμένας Καβάλας... 16 E.2.9 Λιμένας Κέρκυρας... 19 E.2.10 Λιμένας Λαυρίου... 20 E.2.11 Λιμένας Πατρών... 20 E.2.12 Λιμένας Ραφήνας... 21 Ε.3 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ.. 23 Ε.4 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ & ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑ ΟΜΑΔΑ ΛΙΜΕΝΩΝ... 34 Ε.4.1 Ομάδα Λιμένων Α... 34 Ε.4.2 Ομάδα Λιμένων Β... 36 Ε.4.3 Ομάδα Λιμένων Γ... 37 Ε.4.4 Ομάδα Λιμένων Δ... 38 Ε5. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ... 40 E.5.1 Μεθοδολογία Ανάπτυξης του Πληροφοριακού Συστήματος και του Κόμβου Διάχυσης... 40 Ε.5.2 Διαμόρφωση Απαιτήσεων Προτεινόμενης Λύσης... 41 Ε.5.3 Λειτουργικές Προδιαγραφές - Περιγραφή της Δομής... 42 Ε.5.4 Σύστημα Χρηστών Πρόσβαση στο Πληροφοριακό Σύστημα... 52 Ε.5.5 Ανάλυση και Σχεδίαση Διαδικασίας Καταγραφής Χρήσης Λιμένα Υπολογισμός Τελών... 54 Ε.5.6 Μεθοδολογία Υλοποίησης... 58 Συμπράττοντα γραφεία Σελ.1/63

E. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ E.1 ΔΥΝΑΤΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ Για την περαιτέρω ανάπτυξη των λιμένων της χώρας, σύμφωνα και με τους στρατηγικούς στόχους που τέθηκαν, προτείνονται στη συνέχεια συγκεκριμένα έργα τα οποία επελέγησαν με βάση διαδικασία συγκριτικής αξιολόγησης. Τα έργα που προτείνονται αποτελούν σύνθεση ή απλή εφαρμογή των δυνατών δράσεων που περιγράφονται στη συνέχεια. Εκσυγχρονισμός υφισταμένων λιμένων Επέκταση υφισταμένων λιμένων Κατασκευή νέων λιμένων Ανάπτυξη και προώθηση νέων υπηρεσιών εντός των λιμένων της χώρας Όπως θα φανεί και από την ανάλυση που ακολουθεί, οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν κάθε είδους επέμβαση τόσο στα εγκεκριμένα master plans των λιμένων, όσο και στα έργα που προτείνονται στα πλαίσια του παρόντος στρατηγικού σχεδίου. Επομένως, οι δράσεις αυτές αναλύουν τα προτεινόμενα έργα σε είδη επεμβάσεων με στόχο τον καλύτερο σχεδιασμό τους. Ε.1.1 Εκσυγχρονισμός υποδομών υφισταμένων λιμένων Ο εκσυγχρονισμός αναφέρεται σε υποδομές λιμένων που παρουσιάζουν ικανοποιητικό επίπεδο ως προς: Την κάλυψη των αναγκών του λιμένα ως προς την δυναμικότητά του (π.χ. Κάλυψη αναγκών εξυπηρέτησης επιβατών σε επιβατικό λιμάνι) Την κάλυψη των αναγκών του λιμένα ως προς το εύρος των παρεχόμενων υπηρεσιών Συμπράττοντα γραφεία Σελ.2/63

και προτείνεται σε περιπτώσεις που έχει αναγνωριστεί ανάγκη αναβάθμισης των υποδομών αυτών ώστε να ανταποκριθούν καλύτερα στους στόχους τους. Έτσι, με τη συγκεκριμένη δράση, επιδιώκεται η εξασφάλιση δημιουργίας σύγχρονων μέσων, που θα επιτρέψουν σε οργανικά/ λειτουργικά τμήματα των υφιστάμενων λιμένων να λειτουργήσουν καλύτερα και αποδοτικότερα, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση κάθε λιμένα. Ως δράση, ο εκσυγχρονισμός εξασφαλίζει την συνέχεια της αποδοτικής λειτουργίας και αποτελεσματικότητας ενός λιμένα, βελτιώνοντας και ενισχύοντας τους όρος ανταγωνιστικότητάς του. Στη γενικότερη έννοια του εκσυγχρονισμού μπορούν να ενταχθούν και δράσεις που περιλαμβάνουν: Διοικητική αναδιάρθρωση ενός Οργανισμού Λιμένα Εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού Ενέργειες ανάπτυξης συνεργειών με άλλους λιμένες, κλπ. Στη συνέχεια δίνεται μια αξιολόγηση του συγκεκριμένου είδους δράσης, σχετικά με τρία κριτήρια και τρία επίπεδα αξιολόγησης (μικρή, μεσαία, μεγάλη): Πολυπλοκότητα διαδικασίας ωρίμανσης Απαιτούμενοι πόροι Δυνατότητα κάλυψης εύρους αναγκών Κριτήριο Αξιολόγηση Παρατηρήσεις - τεκμηρίωση Πολυπλοκότητα διαδικασίας ωρίμανσης Μεσαία Μεγάλη Αναλόγως του υφιστάμενου πλαισίου για κάθε λιμένα, μια δράση εκσυγχρονισμού μπορεί να είναι απαιτητική ως προς τις διαδικασίες αδειοδότησης. Απαιτούμενοι πόροι Μικρή Μεσαία Οι πόροι που απαιτούνται για τον εκσυγχρονισμό είναι συνήθως πιο περιορισμένοι σε σχέση με τις λοιπές Συμπράττοντα γραφεία Σελ.3/63

Δυνατότητα κάλυψης εύρους αναγκών Μεσαία μορφές δράσεων Περιορισμένες είναι και οι δυνατότητες κάλυψης του συνόλου των αναγκών μέσω δράσεων εκσυγχρονισμού της υφιστάμενης υποδομής E.1.2 Επέκταση υποδομών υφιστάμενων λιμένων Η επέκταση βρίσκει εφαρμογή σε λιμένες οι οποίοι καλύπτουν μέρος της ζητούμενης δυναμικότητας ως προς τις προσφερόμενες υπηρεσίες και ως εκ τούτου περιλαμβάνει επενδύσεις που διαφοροποιούν τη δυναμικότητα και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Έτσι, ως δράση, αναφέρεται σε εκείνους τους λιμένες, οι οποίοι ήδη λειτουργούν και στους οποίους εκτιμάται ότι η συνολική αξιοποίησή τους μέχρι σήμερα υπολείπεται σημαντικά των δυνατοτήτων ανάπτυξής τους, ενώ συγχρόνως η υπάρχουσα υποδομή κρίνεται διατηρητέα είτε για λόγους αξίας είτε για λόγους θεσμικούς που υπαγορεύουν την παρούσα χρήση είτε απαγορεύουν την αντικατάσταση των υπαρχουσών υποδομών. Η επέκταση αποτελεί δραστικότερη παρέμβαση από τον εκσυγχρονισμό. Εντούτοις, στις περισσότερες περιπτώσεις εμπεριέχει κάποιο βαθμό εκσυγχρονισμού. Πολύ συχνά επίσης συμπληρώνεται από επικουρικές δράσεις εκσυγχρονισμού όπως αυτές που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Η επέκταση, επίσης, μπορεί να εκπληρώσει ικανοποιητικά την επιδίωξη δημιουργίας συμπληρωματικών λειτουργιών που ενισχύουν το οικονομικό αποτέλεσμα και το επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών ενός λιμένα. Αξιολογώντας αντίστοιχα ως δράση την επέκταση των υποδομών, προκύπτει ο επόμενος πίνακας. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.4/63

Κριτήριο Αξιολόγηση Παρατηρήσεις - τεκμηρίωση Πολυπλοκότητα διαδικασίας ωρίμανσης Απαιτούμενοι πόροι Δυνατότητα κάλυψης εύρους αναγκών Μεσαία - Μεγάλη Μεσαία - Μεγάλη Μεσαία - Μεγάλη Αναλόγως του είδους της επέκτασης, οι διαδικασίες αδειοδοτήσεων ενδέχεται να είναι απαιτητικές. Συνήθως απαιτούνται σημαντικοί πόροι για δράση εκσυγχρονισμού σε λιμενικές υποδομές Αναλόγως του εύρους της επέκτασης, ένα έργο μπορεί να καλύψει σημαντικές ανάγκες σε κάθε λιμένα Ε.1.3 Κατασκευή νέων λιμένων Η ανάπτυξη και η κατασκευή ενός νέου λιμένα αναφέρεται σε παραθαλάσσιους χώρους στους οποίους μολονότι υπάρχουν ευνοϊκές γεωφυσικές συνθήκες καθώς και ζήτηση λιμενικών υπηρεσιών (π.χ. Μεγάλος αριθμός αλιευτικών/ επιβατικών πλοίων ο οποίος αναγκάζεται να μετακινείται σε πιο απομακρυσμένα λιμάνια, κορεσμός σε γειτονικούς λιμένες κλπ.) για την κατασκευή λιμένων, οι νέες υποδομές απουσιάζουν. Επίσης, περιπτώσεις όπου οι υφιστάμενες λιμενικές υποδομές έχουν απαξιωθεί πλήρως, ενδέχεται να έχουν ως βέλτιστο τρόπο ανάπτυξης, την κατασκευή νέου λιμένα (αντί της επέκτασης). Η κατασκευή ενός νέου λιμένα παρουσιάζει αντικειμενικές δυσκολίες ως προς μια σειρά θεμάτων που τα υπόλοιπα είδη δράσεων αντιμετωπίζουν σε μικρότερο βαθμό ή δεν αντιμετωπίζουν καθόλου. Ενδεικτικά, αναφέρονται: Θέματα αδειοδοτήσεων για την κατασκευή ενός νέου λιμένα (καθορισμός αιγιαλού παραλίας, άδεια εκτέλεσης έργων, παραχώρηση αιγιαλού, καθορισμός χρήσεων στην περιοχή) Ιδιοκτησιακό καθεστώς Συμπράττοντα γραφεία Σελ.5/63

Μελέτες που απαιτείται να εκπονηθούν (Μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, μελέτη λιμενικών έργων κλπ.) Θέματα χρηματοδότησης Ως εκ τούτου, η κατασκευή ενός νέου λιμένα έχει αντικειμενικές δυσκολίες και για τον λόγο αυτό, η συγκεκριμένη δράση χρειάζεται σημαντικό βαθμό ωριμότητας πριν να επιλεγεί. Αξιολογώντας την κατασκευή νέου λιμένα, προκύπτουν τα επόμενα συμπεράσματα. Κριτήριο Αξιολόγηση Παρατηρήσεις - τεκμηρίωση Πολυπλοκότητα διαδικασίας ωρίμανσης Μεγάλη Υπάρχει δεδομένη πολυπλοκότητα στην ωρίμανση ενός έργου ανάπτυξης νέου λιμένα, καθώς απαιτείται συνεργασία πολλών διαφορετικών επιστημών Απαιτούμενοι πόροι Μεγάλη Οι απαιτούμενοι πόροι για την ανάπτυξη ενός νέου λιμένα είναι κατά κανόνα σημαντικοί Δυνατότητα κάλυψης εύρους αναγκών Μικρή μεσαία Κάθε νέο λιμάνι συνήθως καλύπτει ένα μέρος μόνο των αναγκών για τις οποίες κατασκευάστηκε. Η κάλυψη επιπλέον αναγκών γίνεται με επόμενες δράσεις επέκτασης και εκσυγχρονισμού. Ε.1.4 Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών Η συγκεκριμένη δράση μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό του εκσυγχρονισμού ή της επέκτασης, όμως έχει ως στόχο την παροχή νέων υπηρεσιών σε έναν λιμένα, ώστε να διαφοροποιήσει το εύρος των υπηρεσιών και των δυνητικών πελατών του. Κατατάσσεται χωριστά ως δράση αξιοποίησης δεδομένης της ιδιαίτερης σημασίας της στη συνδυαστική αξιοποίηση μιας υφιστάμενης υποδομής, με αποτέλεσμα την ενίσχυση των Συμπράττοντα γραφεία Σελ.6/63

συνολικών λιμενικών υπηρεσιών, τη διεύρυνσή τους και την τελική ενίσχυση της ζήτησης. Η επιλογή της κατάλληλης λιμενικής υπηρεσίας που θα προστεθεί σε έναν υφιστάμενο λιμένα, συνήθως είναι αποτέλεσμα στρατηγικής και επιχειρησιακής θεώρησης από τον φορέα λειτουργίας του λιμένα. Παράδειγμα τέτοιας επέμβασης αποτελεί η δημιουργία π.χ. πλωτής μαρίνας σε ειδικό χώρο υφιστάμενου εμπορικού και επιβατικού λιμένα. Όπως αναφέρθηκε, η ανάπτυξη νέων υπηρεσιών μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό των προηγούμενων δράσεων. Αξιολογώντας την δράση αυτή, προκύπτουν τα εξής: Κριτήριο Αξιολόγηση Παρατηρήσεις - τεκμηρίωση Πολυπλοκότητα διαδικασίας ωρίμανσης Μεσαία - μεγάλη Εξαρτάται από το είδος της δράσης, αν θα αφορά εκσυγχρονισμό, επέκταση, ή συνδυασμό αυτών. Απαιτούμενοι πόροι Μεσαία - μεγάλη Εξαρτάται από το είδος της δράσης, αν θα αφορά εκσυγχρονισμό, επέκταση, ή συνδυασμό αυτών. Δυνατότητα κάλυψης εύρους αναγκών Μεσαία - μεγάλη Εξαρτάται από το είδος της δράσης, αν θα αφορά εκσυγχρονισμό, επέκταση, ή συνδυασμό αυτών. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.7/63

E.2 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΤΩΝ ΛΙΜΕΝΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Την τελευταία διετία όλοι οι Οργανισμοί Λιμένων και οι Ανώνυμες Εταιρείες, συνέταξαν νέα ή επικαιροποίησαν παλαιότερα, επιχειρησιακά στρατηγικά σχέδια, τα οποία έχουν υποβληθεί στα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και στα οποία περιγράφεται ο στρατηγικός και ο επιχειρησιακός σχεδιασμός τους. Οι εν λόγω λιμένες στα σχέδια αυτά θέτουν τους αναπτυξιακούς τους στόχους και περιγράφουν τα αναγκαία έργα και δράσεις που πρέπει να υλοποιηθούν για να επιτευχθούν αυτοί. Ακολουθεί μία παρουσίαση των προοπτικών και των κατευθύνσεων ανάπτυξης των δέκα ελληνικών λιμένων που διαθέτουν σήμερα επίκαιρα επιχειρησιακά-στρατηγικά σχέδια. E.2.1 Λιμένας Πειραιά Ως το μεγαλύτερο ελληνικό λιμάνι και ένας από τους σπουδαιότερους ναυτιλιακούς κόμβους της Ευρώπης, ο Πειραιάς παραδοσιακά πρωτοπορεί στις εξελίξεις του εθνικού λιμενικού συστήματος. Το 2008 ήταν ένα ιδιαίτερο δύσκολο έτος για το λιμάνι αφού λόγω των μακροχρόνιων απεργιακών κινητοποιήσεων των εργαζομένων του, τα οικονομικά αποτελέσματα και η εμπορευματική του κίνηση υπέστησαν μεγάλες απώλειες, ενώ παράλληλα δόθηκε και η δυνατότητα να αναπτυχθούν έστω και συγκυριακά, αρκετοί μικρότεροι ελληνικοί λιμένες ως εναλλακτικοί προορισμοί. Έτσι, άθελα του ο Ο.Λ.Π. ενδυνάμωσε τον εσωτερικό ανταγωνισμό του. Παρόλα αυτά, οι κατευθύνσεις ανάπτυξης που έχει θέσει ο λιμένας, αναμένεται ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα επαναφέρουν το λιμάνι στην πρότερη του κυρίαρχη οικονομική θέση. Ο λιμένας, ως ανώνυμη εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, διαθέτει το πλεονέκτημα της άμεσης πρόσβασης σε πηγές χρηματοδότησης καθώς επίσης διαθέτει και σημαντικά Συμπράττοντα γραφεία Σελ.8/63

ποσά ιδίων κεφαλαίων. Με αυτό το χρηματοδοτικό πλεονέκτημα, ο λιμένας Πειραιά στοχεύει: 1. Στην αξιοποίηση και ανάπτυξη της τεράστιας ακίνητης περιουσίας του. Για την υλοποίηση του στόχου αυτού, ο λιμένας σχεδιάζει a. Την κατασκευή νέου εκθεσιακού κέντρου b. Την ανακατασκευή του κτιρίου Παγόδας c. Την αξιοποίηση ανάπλαση του Καστρακίου d. Την μετατροπή πολυώροφης αποθήκης στην Ηετωνία Ακτή σε γκαράζ 2. Στην αύξηση της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων μέσω: a. Της ολοκλήρωσης της προέκτασης της Προβλήτας Ι b. Της αναβάθμισης της Προβλήτας ΙΙ και της κατασκευής της Προβλήτας ΙΙΙ c. Την απόκτηση σύγχρονου μηχανολογικού εξοπλισμού Συμπράττοντα γραφεία Σελ.9/63 φορτο/εκφόρτωσης εμπορευματοκιβωτίων 3. Στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους επιβάτες της ακτοπλοΐας και των κρουαζιερόπλοιων μέσω: a. Της μετατροπής της Πέτρινης αποθήκης σε Επιβατικό Σταθμό b. Της επέκτασης του επιβατικού σταθμού Κανέλλου c. Των περιφερειακών έργων κρουαζιέρας στην περιοχή Παλατάκι E.2.2 Λιμένας Θεσσαλονίκης Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, είναι εισηγμένο στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών και παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια θετικούς ισολογισμούς που το βοηθάνε να υλοποιήσει με μεγαλύτερη ευχέρεια τους αναπτυξιακούς του στόχους. Ο Ο.Λ.Θ. με στόχο να καταστήσει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης πιο

ανταγωνιστικό και να ενισχύσει το ρόλο του στην εμπορευματική κίνηση της Ανατολικής Μεσογείου προγραμματίζει την κατασκευή της επέκτασης του 6ου Προβλήτα με ταυτόχρονη εκβάθυνση της λιμενολεκάνης και τον εξοπλισμό του με τα κατάλληλα ηλεκτρομηχανολογικά μέσα. Παράλληλα με την επέκταση του 6ου προβλήτα η Εταιρία κινείται στην κατεύθυνση της παροχής ολοκληρωμένων λιμενικών υπηρεσιών και υπηρεσιών logistics στη λιμενική ζώνη, με καταλληλότερο στρατηγικό προσανατολισμό την παροχή υπηρεσιών Third Party Logistics (3PL). E.2.3 Λιμένας Βόλου Το λιμάνι του Βόλου, σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο του 2008, εντοπίζει 3 σημαντικούς τομείς ανάπτυξης. Τη διακίνηση φορτίων, την εξυπηρέτηση επιβατών πλοίων και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του. Για την επίτευξη των στόχων ανάπτυξης του λιμανιού προβλέπεται η υλοποίηση μίας σειράς έργων σε ένα χρονικό ορίζοντα δωδεκαετίας. Τα βασικά έργα και δράσεις που προβλέπονται είναι τα ακόλουθα: 1. Στη ρίζα του δυτικού κρηπιδώματος προβλέπεται η κατασκευή κεκλιμένου επιπέδου (ράμπας), η οποία θα δώσει τη δυνατότητα πρυμνοδέτησης πλοίων Ro Ro, στα πλαίσια της προσέλκυσης γραμμών της ναυτιλίας μικρών αποστάσεων (κυρίως προς Τουρκία και τις λοιπές παραευξείνιες χώρες). 2. Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού όπως, γερανογέφυρα, ανυψωτικά μηχανήματα τα οποία θα αυξήσουν την ικανότητα διακίνησης φορτίων του λιμένα. 3. Στο χερσαίο χώρο του προβλήτα Νο 3 προβλέπεται η δημιουργία σταθμού διαλογής εμπορευματοκιβωτίων και ελεύθερης ζώνης 4. Επέκταση των κρηπιδωμάτων και της χερσαίας ζώνης του κεντρικού προβλήτα για την δημιουργία επαρκούς μετώπου παραβολής και χώρων αναμονής των οχημάτων της ακτοπλοΐας. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.10/63

5. Κατασκευή σύγχρονου επιβατικού σταθμού στη θέση των ανατολικών αποθηκών, με όλες τις αναγκαίες εξυπηρετήσεις (χώροι αναμονής, εστίασης, καταστήματα, τράπεζες, πρακτορεία κτλ.) τόσο για τους επιβάτες της όσο και για τους κατοίκους της πόλης. 6. Απομάκρυνση των επαγγελματικών και ερασιτεχνικών αλιευτικών σκαφών από τα δυτικά κρηπιδώματα του κεντρικού προβλήτα και μεταφορά των μεν επαγγελματικών στα κρηπιδώματα της ιχθυόσκαλας των δε ερασιτεχνικών στο παραλιακό κρηπίδωμα μεταξύ της ανατολικής πλευράς του προβλήτα και του προσήνεμου μόλου. 7. Μετά την απελευθέρωση του προβλήτα Νο 1 από τις δραστηριότητες διακίνησης φορτίων, στον χώρο προβλέπεται: (1) η κατασκευή και εκμετάλλευση ξενοδοχειακών και συνεδριακών υποδομών (2) κατασκευή και εκμετάλλευση καταστημάτων (3) παραχώρηση διαθέσιμων εκτάσεων για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων E.2.4 Λιμένας Αλεξανδρούπολης Ο λιμένας Αλεξανδρούπολης αποτελεί το μοναδικό μεγάλο λιμάνι της Θράκης, με σημαντική εξαγωγική κίνηση και το σπουδαιότερο συγκοινωνιακό και εμπορικό κόμβο της περιοχής. Στο τριετές επιχειρηματικό σχέδιο (2008-2010) του ανιχνεύονται οι τρεις βασικοί άξονες ανάπτυξης του λιμένα: 1. Αξιοποίηση της στρατηγικής θέσης του λιμένα Αλεξανδρούπολης, στο πλαίσιο της εθνικής πολιτικής λιμένων και της ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών (Short-Sea-Shipping). Συμπράττοντα γραφεία Σελ.11/63

2. Αξιοποίηση της θαλάσσιας και χερσαίας ζώνης του λιμένα, εξασφαλίζοντας την παροχή ελκυστικών / ανταγωνιστικών λιμενικών υποδομών και υπηρεσιών από πλευράς ποιότητας και κόστους. 3. Φιλοξενία του Εμπορευματικού Κέντρου Αλεξανδρούπολης στην Χερσαία Ζώνη του Λιμένα Αλεξανδρούπολης ή σε γειτονική προς αυτήν περιοχή Τα βασικότερα έργα του λιμένα που θα εξυπηρετήσουν τους ανωτέρω στόχους είναι : 1. Η εκβάθυνση της λιμενολεκάνης και του δίαυλου εισόδου του λιμένα 2. Η οδική και σιδηροδρομική σύνδεση του λιμένα για την ανάπτυξη στον τομέα του short sea shipping 3. Η δημιουργία τερματικού σταθμού εμπορευματοκιβωτίων με δυνατότητα διακίνησης μέχρι 225.000 containers ετησίως 4. Η κατασκευή σύγχρονου τερματικού φορτοεκφόρτωσης (bulk terminal) που θα περιλαμβάνει αρχικά πέντε σιλό συνολικής χωρητικότητας 9.500 t, πνευματικό φορτοεκφορτωτή πλοίων, υπέργειο αλυσομεταφορέα εκφόρτωσης, κυψέλες αποθήκευσης και φρέατα παραλαβής από φορτηγά. 5. Η κατασκευή στην Ζώνη 1, στην περιοχή Α, πλωτού προβλήτα μήκους 60 μέτρων που θα επιτρέπει την ελλιμένιση περίπου 90 μικρών και 10 μεγάλων σκαφών αναψυχής ή επαγγελματικών σκαφών περιήγησης 6. Δημιουργία σύγχρονου εμπορευματικού κέντρου E.2.5 Λιμένας Ελευσίνας Ο λιμένας Ελευσίνας, είναι βασικός δορυφόρος του λιμένα Πειραιά στο κομμάτι της εμπορευματικής κίνησης. Ο Ο.Λ.Ε. έχει προσανατολιστεί σε 4 Συμπράττοντα γραφεία Σελ.12/63

άξονες δράσης οι οποίοι αποτελούν τους οδηγούς για το επιχειρησιακό έργο του Οργανισμού. Πιο συγκεκριμένα, ο πρώτος άξονας "Βελτίωση των Παρεχόμενων Υπηρεσιών", προδιαγράφει τα έργα αναδιοργάνωσης και εκσυγχρονισμού, που πρέπει να πραγματοποιήσει ο Οργανισμός, με σκοπό τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών του και της λειτουργίας του. Αυτά αφορούν τόσο αναδιάταξη όσο και αναδιοργάνωση υφιστάμενων χώρων και έργων. Στον άξονα αυτό περιλαμβάνονται : 1. Οι επεμβάσεις συμμόρφωσης ISPS code 21 2. Οι εργασίες διευθέτησης χώρου στην περιοχή Βλύχα για Αξιοποίηση χερσαίας ζώνης του λιμένα 3. Η βελτίωση των λιμενικών εγκαταστάσεων με την προμήθεια μηχανημάτων φορτοεκφόρτωσης, την επίστρωση επιφανειών του κεντρικού λιμένα και τοποθέτηση προσκρουστήρων 4. Η δημιουργία νέου λιμενίσκου 70 θέσεων αλιευτικών σκαφών 5. Η ολοκλήρωση-διαμόρφωση της προβλήτας Φορτο/Εκφόρτωσης αδρανών στη θέση Βλύχα Ο δεύτερος άξονας, η «Ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων», αποσκοπεί στην προώθηση και εισαγωγή νέων δραστηριοτήτων, οι οποίες θα αναβαθμίσουν το έργο και θα επεκτείνουν τη δράση του Οργανισμού, δίνοντας του τη δυνατότητα να προσφέρει νέες υπηρεσίες. Στον άξονα αυτό περιλαμβάνονται: 1. Η ανακατασκευή ανάπλαση της προβλήτας της πρώην Αμερικάνικης Βάσης με σκοπό τη δημιουργία χώρων αναψυχής 2. Η μετεγκατάσταση του λιμένα στο δυτικό άκρο της πόλης Ο τρίτος άξονας, η «Αναβάθμιση χώρων λιμένα», αποσκοπεί στην αναδιαμόρφωση υφιστάμενων χώρων και η βελτίωση τους ώστε να συντελέσουν στην αύξηση της κοινωνικής ωφέλειας για την περιοχή. Στον άξονα αυτό περιλαμβάνονται : Συμπράττοντα γραφεία Σελ.13/63

1. Η διαμόρφωση θαλάσσιου μετώπου χώρων αναψυχής και πλατειών Ανατολικά του προβλήτα της πρώην Αμερικάνικης Βάσης 2. Η κατασκευή νέου κτιρίου του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας Τέλος, ο τέταρτος άξονας, «Οργάνωση», περιλαμβάνει σχέδια δράσης που αποσκοπούν στην εσωτερική αναδιοργάνωση και στον εκσυγχρονισμό του Οργανισμού, με σκοπό την αποδοτικότερη λειτουργία του. Στον άξονα αυτό περιλαμβάνονται : 1. Ο οργανωτικός ανασχεδιασμός του Οργανισμού 2. Η εισαγωγή ενός συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας κατά ISO 9001 και ενός συστήματος Διαχείρισης Περιβάλλοντος κατά ISO 14001 3. Η μηχανογράφηση του συστήματος κοστολόγησης και του λογιστηρίου του Οργανισμού E.2.6 Λιμένας Ηγουμενίτσας Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας μετά την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού αναμένεται ότι θα αναδειχθεί σε ακόμα σημαντικότερο κόμβο της επιβατικής και εμπορευματικής κίνησης που θα ενώνει τη Δυτική Ευρώπη με τη νότια Βαλκανική χερσόνησο και την Τουρκία. Ο Οργανισμός Λιμένα Ηγουμενίτσας έχει θέσει ως στόχο την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων: 1. Εμπορικού Λιμένα (Χώρος Ασυνόδευτων Φορτίων, Εμπορευματικό Κέντρο, Ro-Ro κίνηση) 2. Επιβατικού Λιμένα (Ακτοπλοϊκή Κίνηση) 3. Τουριστικού Λιμένα (Μαρίνες -Cruise Terminal) 4. Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας (ανάπτυξη ακινήτων, μισθώσεις, παραχωρήσεις). Για την υλοποίηση των παραπάνω δραστηριοτήτων ο Ο.Λ.ΗΓ. στο επιχειρησιακό του σχέδιο αναφέρει ως κύριες στρατηγικές κατευθύνσεις: Συμπράττοντα γραφεία Σελ.14/63

1. Την ανάπτυξη και λειτουργία Χώρου Ασυνόδευτων Φορτίων και Υπηρεσίες Εμπορευματικού Κέντρου 2. Ανάπτυξη στρατηγικών συνεργασιών Ανάπτυξη Εμπορευματικών Μεταφορών 3. Ανάπτυξη Εγκαταστάσεων Αποθήκευσης Καυσίμων - Πετρέλευση Πλοίων 4. Ολοκλήρωση των έργων επέκτασης των υποδομών του νέου λιμένα (Β Φάση) 5. Κατασκευή συνδετήριου κρηπιδώματος για την ένωση παλιού και νέου λιμένα 6. Διαπλάτυνση και εκβάθυνση διαύλου όρμου Ηγουμενίτσας και έργα προστασίας ακτών Ακρωτηρίου Δρεπάνου 7. Κτιριακή εγκατάσταση (Πύλη Schengen). 8. Ανάπτυξη Cruise Terminal στο νέο Γ Επιβατικό Σταθμό (extra- Schengen) 9. Βελτιστοποίηση των εσόδων από την εκμετάλλευση της ακίνητης περιουσίας του Ο.Λ.ΗΓ. (εκμίσθωση ακινήτων & υπαίθριων χώρων) E.2.7 Λιμένας Ηρακλείου Ο λιμένας Ηρακλείου αποτελεί την κύρια πύλη εισόδου επιβατών και εμπορευμάτων στο νησί της Κρήτης, ένα από τα μεγαλύτερα νησιά της Ευρώπης, το οποίο έχει πληθυσμό περίπου 600.000, πολύ σημαντική γεωργική παραγωγή και αποτελεί κορυφαίο ευρωπαϊκό τουριστικό προορισμό. Ο Οργανισμός Λιμένα Ηρακλείου, εκμεταλευόμενος την κορυφαία γεωγραφική θέση του λιμένα έχει θέσει ως στρατηγικούς στόχους ανάπτυξης: 1. Την ανάδε7ιξη του λιμένα ως τουριστικής πύλης κόμβο για τη συνολική μεταφορική εξυπηρέτηση του νησιού 2. Την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του 3. Την σύνδεση του λιμένα με τον αστικό ιστό και τις ανάγκες των κατοίκων της πόλης Συμπράττοντα γραφεία Σελ.15/63

4. την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας με την παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας Για την υλοποίηση των στόχων αυτό ο Ο.Λ.Η. σχεδιάζει τις παρακάτω σημαντικές λιμενικές επεμβάσεις: 1. Την αναβάθμιση του Ενετικού λιμένα σε λιμένα μικτής χρήσης 2. Τη δημιουργία νέου λιμένα μικρών σκαφών αναψυχής ανατολικά του Μικρού Κουλέ 3. Τη δημιουργία νέου προβλήτα υπό γωνία στο κρηπίδωμα 40-41, συμπληρωματική παραβολή κρουαζιεροπλοίων στο εσωτερικό του υφιστάμενου προσήνεμου μώλου 4. Την προς ανατολάς επέκταση του προσήνεμου μώλου κατά 700 μέτρα 5. Την ανάπτυξη αλιευτικού καταφυγίου στα όρια του Δήμου Αλικαρνασσού E.2.8 Λιμένας Καβάλας Ο Οργανισμός Λιμένα Καβάλας σύμφωνα με το επικαιροποιημένο Στρατηγικό και Επιχειρησιακό σχέδιο του, θέτει δύο στρατηγικούς άξονες ανάπτυξης : 1. Την ανάπτυξη της αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας των παρεχομένων υπηρεσιών και, 2. Την ανάπτυξη και βελτίωση επιχειρησιακών λειτουργιών και υποδομών Μέχρι σήμερα, τα ετήσια έσοδα του Οργανισμού προέρχονται από δύο σχεδόν ισοδύναμες πηγές: την παροχή λιμενικών υπηρεσιών και την παροχή μη λιμενικών υπηρεσιών. Αυτό παρατηρείται γιατί αφενός οι λιμενικές υπηρεσίες δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί στο βαθμό που μπορεί να αναπτυχθούν, αφετέρου η ακίνητη Συμπράττοντα γραφεία Σελ.16/63

περιουσία του ΟΛΚ (από την αξιοποίηση της οποίας προέρχονται κυρίως τα μη λιμενικά έσοδα) έχει αποκτήσει σημαντική αξία. Επί πλέον, και οι δύο κατηγορίες υπηρεσιών έχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης και αξιοποίησης αφού με τα προγραμματιζόμενα έργα και δράσεις και περισσότερες λιμενικές υπηρεσίες θα προσφέρονται αλλά και καλύτερη αξιοποίηση της περιουσίας θα γίνει αφού ένα σημαντικό τμήμα της παραμένει αναξιοποίητο. Βασικό χαρακτηριστικό του Ο.Λ.Κ. είναι ότι διαχειρίζεται 4 λιμάνια με μεγάλη φυσική εγγύτητα μεταξύ τους, τα οποία έχουν αλληλοσυμπληρώμενες δραστηριότητες και υπηρεσίες. Τα λιμάνια αυτά είναι ο Κεντρικός (Παλαιός) Λιμένας, ο λιμένας Νέας Καρβάλης, Φίλιππος Β, ο λιμένας Νέας Περάμου και ο λιμένας Κεραμωτής. Ο Ο.Λ.Κ. μεριμνά για την ισόρροπη ανάπτυξη των 4 λιμένων με βάση την εξειδικευμένη χρήση του κάθε λιμένα. Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται: Κεντρικός Λιμένας: Ολοκληρωμένη εξυπηρέτηση επιβατικών και τουριστικών σκαφών και των επιβατών / τουριστών ώστε όχι μόνο να διατηρήσει αλλά και να αυξήσει την κίνηση ακτοπλοϊκών γραμμών από την Β-Α Ελλάδα και τις Βαλκανικές χώρες προς τους τουριστικούς προορισμούς του Βορείου Αιγαίου. Φίλιππος Β: Παροχή ολοκληρωμένων υπηρεσιών για την ολόπλευρη διακίνηση και διαχείριση: ξηρού & χύδην φορτίων, container, RO-RO. Στην έννοια ολοκληρωμένες υπηρεσίες περιλαμβάνονται φορτοεκφορτώσεις, υπηρεσίες παραλαβής, αποθήκευσης, αποστολής (logistics), ελεύθερη ζώνη, υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών κ.α. Ν. Πέραμος: Τουριστικός με διαμόρφωση καταφυγίου και χώρων για την εξυπηρέτηση μικρών σκαφών αναψυχής Συμπράττοντα γραφεία Σελ.17/63

Αλιευτικός με διατήρηση και οργάνωση καταφυγίου επαγγελματικών και ερασιτεχνικών αλιευτικών σκαφών Πόλος έλξης για ναυτικές δραστηριότητες στην γύρω περιοχή. Κεραμωτή: Αποκλειστικά επιβατικός με ενίσχυση της εξυπηρέτησης των πορθμειακών γραμμών προς την Θάσο Ενίσχυση του τουριστικού χαρακτήρα του λιμανιού. Αλιευτικός με διατήρηση και οργάνωση της δραστηριότητας των σκαφών που υπάρχουν στην περιοχή Για αυτό οι δράσεις και τα έργα του Ο.Λ.Κ. απευθύνονται και στα 4 λιμάνια διαχείρισης. Σε υποστήριξη των ανωτέρω ο Ο.Λ.Κ. στο επιχειρηματικό του σχέδιο προβλέπει τις κάτωθι βασικές δράσεις: 1. την υποστήριξη των ξενοδοχειακών επενδύσεων στα όρια γύρω από τη χερσαία ζώνη του Κεντρικού Λιμένα 2. την υποστήριξη εκθεσιακών δραστηριοτήτων στα πλαίσια του Κεντρικού Λιμένα 3. τη διατήρηση και ενίσχυση της κύριας δραστηριότητας της αλιείας και προσέλκυση νέων δραστηριοτήτων όπως της υπαίθριας ανοιχτής αγοράς καθώς και την υποστήριξη και ενίσχυση των αντίστοιχων δραστηριοτήτων ψυχαγωγίας στον Κεντρικό Λιμένα 4. τη δημιουργία χώρου στάθμευσης στο δυτικό τμήμα του Κεντρικού Λιμένα 5. την κατασκευή του βόρειου κρηπιδώματος και προσήνεμου μόλου στο λιμένα Φίλιππος Β Συμπράττοντα γραφεία Σελ.18/63

6. την προμήθεια εξοπλισμού φορτοεκφόρτωσης για το λιμένα Φίλιππος Β 7. την εφαρμογή του Διεθνούς Προτύπου για την ασφάλεια των λιμένων (ISPS) στο Φίλιππος Β για να μπορεί να δεχθεί διεθνείς καταπλοές E.2.9 Λιμένας Κέρκυρας Ο λιμένας Κέρκυρας είναι η κύρια πύλη εισόδου-εξόδου των επισκεπτών του νησιού που αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους τουριστικούς προορισμούς της Μεσογείου. Ο λιμένας παρουσιάζει έντονη ακτοπλοϊκή κίνηση, κίνηση κρουαζιερόπλοιων και σκαφών αναψυχής. Σύμφωνα με το πενταετές 2008-2013 στρατηγικό σχέδιο του λιμένα και τα κυλιόμενα επιχειρησιακά του σχέδια, οι στρατηγικοί στόχοι του Ο.Λ.ΚΕ. είναι: 1. Η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων και η ποιοτική αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών 2. Η οικονομική και εσωτερική βελτίωση του Οργανισμού Οι δύο αυτοί στόχοι του λιμένα θα επιτευχθούν με την υλοποίηση των κάτωθι δράσεων: 1. Δημιουργία τουριστικού καταφυγίου στη θέση Σπηλιά στο χώρο του παλιού Λιμανιού, χωρητικότητας 80 σκαφών περίπου 2. Λειτουργία υδατοδρομίου για την εξυπηρέτηση υδροπλάνων, με παραχώρηση της εκμετάλλευσης σε ιδιώτη επενδυτή (με σύμβαση τύπου Σ.Δ.Ι.Τ.) 3. Κατασκευή και λειτουργία δύο πλωτών parking αυτοκινήτων, δυναμικότητας 350 θέσεων το καθένα, με τη μέθοδο της παραχώρησης 4. Κατασκευή και λειτουργία μίας νέας λιμενολεκάνης ελλιμενισμού πολυτελών θαλαμηγών και μικρών κρουαζιερόπλοιων ( Mega Yachts) 5. Έργα ενίσχυσης της ασφάλειας του λιμένος Συμπράττοντα γραφεία Σελ.19/63

6. Αναδιοργάνωση και μηχανογράφηση του Οργανισμού E.2.10 Λιμένας Λαυρίου Ο λιμένας Λαυρίου είναι η ανατολική πύλη της Αττικής και παίζει συγκεκριμένο συμπληρωματικό ρόλο προς το λιμάνι του Πειραιά και το ευρύτερο σύστημα λιμένων της Αττικής. Με βασικότερο πλεονέκτημα του τη στρατηγική του θέση (εγγύτητα στο νέο διεθνές αεροδρόμιο Αθηνών και στις Κυκλάδες / Νησιά Βόρειου & Ανατολικού Αιγαίου, κορεσμός του λιμένα Ραφήνας, αποσυμφόρηση λιμένα Πειραιά, διασύνδεση με το Διευρωπαϊκό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων - ΠΑΘΕ - μέσω της Αττικής οδού, προώθηση της πολιτικής ναυτιλίας μικρών αποστάσεων Short-Sea-Shipping), ο λιμένας σύμφωνα με το τριετές επιχειρησιακό του σχέδιο, θα προχωρήσει στις κάτωθι αναπτυξιακές δράσεις: 1. Ολοκλήρωση του έργου των δύο σειρών finger piers οι οποίες θα εξασφαλίσουν 4 θέσεις πλαγιο-πρυμνοδέτησης για Ε/Γ και Ο/Γ πλοία 2. Νέος επιβατικός σταθμός για την εξυπηρέτηση των ακτοπλοϊκών σκαφών νέας τεχνολογίας (ταχυπλόων) 3. Έργα προστασίας και αύξησης χωρητικότητας του λιμένα σκαφών αναψυχής E.2.11 Λιμένας Πατρών Το λιμάνι της Πάτρας, είναι η μεγαλύτερη πύλη της Ελλάδας προς την Ιταλία και τη Δυτική Ευρώπη. Είναι λιμάνι με πολύ έντονη εγχώρια και διεθνή επιβατική και εμπορευματική κίνηση. Στρατηγικοί στόχοι του Ο.Λ.ΠΑ. είναι η κερδοφορία του Οργανισμού, η ενίσχυση της ανταγωνιστικής θέσης του λιμένα μεταξύ των λιμένων της Ελλάδας και της Μεσογείου και η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Για την εκπλήρωση των στρατηγικών του επιλογών, ο Ο.Λ.ΠΑ. θα προβεί τα επόμενα χρόνια στις ακόλουθες ενέργειες: 1. στην αναβάθμιση των υποδομών του λιμένα, Συμπράττοντα γραφεία Σελ.20/63

2. στον καθορισμό των τιμολογίων παροχής υπηρεσιών, με κριτήρια την εξασφάλιση της κερδοφορίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς του μέσω της ενίσχυσης της ελκυστικότητάς του, 3. στην ενίσχυση των συνεργασιών με πελάτες και στην βελτιστοποίηση των συνεργασιών με αυτούς, 4. στη βελτίωση της λειτουργίας του οργανισμού, μέσω της αξιολόγησης της καθημερινής λειτουργίας των διαδικασιών και ακολούθως του ανασχεδιασμού προσφοράς και υλοποίησής τους, 5. στη διερεύνηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης νέων συνεργασιών με λιμένες της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου, 6. στην καθημερινή αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των χρηστών του λιμένα, 7. στην ενίσχυση της διακίνησης οχημάτων διαμέσου του λιμένα, 8. στην ανάπτυξη δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης για τη βελτίωση της εικόνας του οργανισμού στους πολίτες της Πάτρας. E.2.12 Λιμένας Ραφήνας Το λιμάνι της Ραφήνας αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια κυρίαρχα ως μέσο αποσυμπίεσης του τεράστιου κυκλοφοριακού φόρτου του λιμένα Πειραιά. Το επιχειρησιακό σχέδιο του λιμένα αναφέρεται στην περίοδο 2009-2011 και σύμφωνα με αυτό, ο Οργανισμός έχει θέσει ως προτεραιότητες: 1. Την εδραίωση του πρωταγωνιστικού ρόλου του λιμένα στο ευρύτερο δίκτυο διασυνδεδεμένων λιμένων, ως λιμένα πύλη της Αθήνας προς Ν. Εύβοια και συγκεκριμένα νησιά των Β. Κυκλάδων (Άνδρος, Τήνος, Μύκονος 2. Την προώθηση συνθηκών ασφαλούς ναυσιπλοΐας και ασφάλειας των λιμενικών εγκαταστάσεων Συμπράττοντα γραφεία Σελ.21/63

3. Τη συμβολή του λιμένα στην αειφόρο ανάπτυξη της πόλης της Ραφήνας και περιορισμός της περιβαλλοντικής όχλησης του λιμένα στην πόλη 4. Το σταδιακό Οργανωτικό και Λειτουργικό εκσυγχρονισμό του Οργανισμού 5. Τη βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας του λιμένα Για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων ο λιμένας στοχεύει μεταξύ άλλων: 1. Στη βελτίωση της εικόνας του Λιμένα για την ενίσχυση της ελκυστικότητάς του (μερίδιο αγοράς) και την αύξηση της επιβατικής κίνησης 2. Στη προσαρμογή στα ευρωπαϊκά και εθνικά πρότυπα ασφάλειας 3. Στην ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη Λειτουργία του Λιμένα 4. Στην ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στις εταιρικές λειτουργίες 5. Στη διατήρηση-βελτίωση της ρευστότητας του λιμένα Συμπράττοντα γραφεία Σελ.22/63

Ε.3 ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις ανάπτυξης που δόθηκαν από τα ανωτέρω επιχειρησιακά σχέδια και τα master plans που εξετάστηκαν, καθώς και την αντίληψη που διαμόρφωσε ο Σύμβουλος για την υφιστάμενη κατάσταση των λιμένων και η οποία παρουσιάστηκε στο Κεφάλαιο Α, σχεδιάστηκε το ακόλουθο φάσμα επιλογών ανάπτυξης. 1. Νέα εξωτερικά έργα προστασίας (κυματοθραύστες, με κατακόρυφα μέτωπα ή / και πρανή) και δημιουργία λιμενολεκανών με ικανοποιητικά βάθη (εκσκαφές, καθαιρέσεις υφάλων κ.λ.π). Λιμένες: Λαυρίου Χίου Σύρου Σαντορίνης Καβάλας 2. Νέα εσωτερικά έργα υποδοχής ακτοπλοΐας (κρηπιδώματα από τεχνητούς ογκολίθους ή επί πασσάλων, προβλήτες από συμπαγείς ή πλωτοί) δημιουργία θέσεων πλαγιο-πρυμνοδέτησης). Λιμένες: Λαυρίου Αργοστολίου Σούδας Μυκόνου Σαντορίνης Μυτιλήνης Ρόδου 3. Νέα εσωτερικά έργα υποδοχής εμπορικών (κρηπιδώματα από τεχνητούς ογκολίθους ή επί πασσάλων, προβλήτες από συμπαγείς ή πλωτοί) δημιουργία θέσεων πλαγιο-πρυμνοδέτησης). Λιμένες: Συμπράττοντα γραφεία Σελ.23/63

Αλεξανδρούπολης Ηρακλείου Κορίνθου Λαυρίου Σύρου 4. Νέα εσωτερικά έργα υποδοχής κρουαζιερόπλοιων (κρηπιδώματα από τεχνητούς ογκολίθους ή επί πασσάλων, προβλήτες από συμπαγείς ή πλωτοί, δημιουργία θέσεων πλαγιο-πρυμνοδέτησης). Λιμένες: Κατάκολου Σούδας Κέρκυρας Κορίνθου 5. Επισκευή υφιστάμενων εξωτερικών και εσωτερικών έργων και αισθητική αναβάθμιση (συμπλήρωση/ ενίσχυση εξωτερικών έργων, επισκευές υποσκαφών κρηπιδωμάτων). Λιμένες: Ρεθύμνου Πάρου Χαλκίδας 6. Αναβάθμιση / εκσυγχρονισμός ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού / ηλεκτροφωτισμός, παροχή νερού ρεύματος τηλεφώνου wifi data / εξοπλισμός φορτοεκφόρτωσης) και διαχείρισης εμπορευμάτων (γερανογέφυρες, αυτοκινούμενοι γερανοί, straddle carriers κ.λ.π.) πυρόσβεση. Αλεξανδρούπολης Σούδας Καβάλας 7. Αναβάθμιση / εκσυγχρονισμός εξοπλισμού λιμενικής υποδομής (επιστρώσεις, δάπεδα, δέστρες, βραχίονες, προσκρουστήρες κ.λ.π.). Λιμένες: Θεσσαλονίκης Συμπράττοντα γραφεία Σελ.24/63

Καβάλα 8. Δημιουργία επαρκών χερσαίων χώρων και οργάνωση τους για εξυπηρέτηση οχηματαγωγών πλοίων (αναμονή, στάθμευση) και διαχείριση εμπορευμάτων (containers, χύδην, αυτοκίνητα κ.λ.π.). Λιμένες: Λαυρίου Σούδας Ελευσίνας 9. Εμπορευματικά κέντρα. Λιμένες: Πατρών 10. Δημιουργία σύγχρονων κόμβων (ισόπεδων και ανισόπεδων) εισόδου εξόδου στους λιμένες και έργα εσωτερικής οδοποιίας. Λιμένες: Μυκόνου Αλεξανδρούπολης 11. Αναβάθμιση / εκσυγχρονισμός υφιστάμενων και δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης επιβατών (Επιβατικοί Σταθμοί Ακτοπλοΐας, φυσούνες αποεπιβίβασης επιβατών, κρουαζιερόπλοιων κ.λ.π.). Λιμένες: Λαυρίου Σούδας Μυκόνου Σάμου 12. Δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων για στέγαση εμπορικών και δραστηριοτήτων αναψυχής (εμπορικά καταστήματα, συνεδριακοί χώροι κλπ). Λιμένες: Μυκόνου Σάμου Σούδας Λαυρίου 13. Αναβάθμιση, εκσυγχρονισμός υφιστάμενων και δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων για τις Υπηρεσίες του λιμένα (Οργανισμοί, Λιμενικά Συμπράττοντα γραφεία Σελ.25/63

Ταμεία, Λιμεναρχείο, Τελωνείο, Διαχείριση εμπορευματοκιβωτίων κ.λ.π.). Λιμένες: Σάμου Σούδας 14. Μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας (παραλαβή ελαιωδών κατάλοιπων, παραλαβή λυμάτων, μέτρα κατά την διαχείριση υγρών και χύδην φορτίων κ.λ.π.). 15. Ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες (χώροι απόθεσης σκαφών, εργασίες ανέλκυσης, συντήρησης και επισκευής κ.λ.π.). Λιμένες: Σούδας Πάτρας 16. Μαρίνες και τουριστικά καταφύγια εντός των λιμενικών ζωνών. ). Λιμένες: Λαυρίου, μετά των απαραίτητων υποστηρικτικών κτιριακών εγκαταστάσεων Σούδας Κατάκολου Πατρών Κέρκυρας 17. Έργα πληροφορικής (συστήματα logistics αυτοματοποιημένη διαχείριση διαμετακομιστικών υπηρεσιών, παρατηρητήρια παρακολούθησης και διαχείρισης υπηρεσιών, κίνησης επιβατών, οχημάτων και εμπορευμάτων σε θαλάσσιους διαδρόμους και λιμενικά συστήματα, αυτοματοποιημένα συστήματα παροχής πληροφοριών στους χρήστες των λιμένων (infokiosks, VMS, web servers κ.λ.π.) 18. Αλιευτικοί λιμένες και Ιχθυόσκαλες εντός της λιμενικής ζώνης. Λιμένες: Σούδας 19. Εξυπηρέτηση υδροπλάνων. Λιμένες: Κέρκυρας 20. Πλωτοί χώροι στάθμευσης. Λιμένες Κέρκυρας Συμπράττοντα γραφεία Σελ.26/63

Διευκρινίζεται ότι για τους Λιμένες: Πειραιά Βόλου Ηγουμενίτσας Ραφήνας Ζακύνθου Καλαμάτας Κω Κυλλήνης Λάγους Πάρου Πρέβεζας Χαλκίδος δεν κρίθηκε απαραίτητη η διατύπωση έργων άμεσης προτεραιότητας, καθώς οι λιμένες αυτοί παρουσιάζουν ένα ή συνδυασμό περισσότερων από τα επόμενα χαρακτηριστικά: η υφιστάμενη κατάστασή τους κρίνεται ικανοποιητική από πλευράς επάρκειας διαθέσιμων υποδομών τα προγραμματιζόμενα ή ήδη υλοποιούμενα έργα καλύπτουν τις υπάρχουσες και μελλοντικές ανάγκες την χρονική περίοδο εκπόνησης του παρόντος, για κάποιους από τους παραπάνω λιμένες (Βόλου, Καλαμάτας, Πρέβεζας κ.α.) είναι εν εξελίξει διαδικασία εκπόνησης Γενικού Προγραμματικού Σχεδίου (Master Plan) η οποία ακόμα δεν έχει καταλήξει σε συγκεκριμένα έργα δεν υπήρχαν ώριμα έργα τα οποία θα μπορούσαν να προταθούν και για το λόγο αυτό έγιναν μόνο προτάσεις για πιθανά έργα τα έργα που προτάθηκαν για τους λοιπούς λιμένες, κρίθηκαν μεγαλύτερης προτεραιότητας Συμπράττοντα γραφεία Σελ.27/63

Πρόταση έργων για τον λιμένα Σταυρού δίνεται σε ξεχωριστό κεφάλαιο στα πλαίσια του Β Παραδοτέου. Για την καλύτερη ανάλυση των επιλογών αυτών, συμπληρώνεται ο επόμενος πίνακας, ο οποίος δείχνει τι περιλαμβάνει κάθε επιλογή, σε σχέση με τις δράσεις που δόθηκαν στην παρ. Ε.1 - Δυνατές δράσεις σύμφωνα με τους Στρατηγικούς Στόχους. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.28/63

στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης λιμένων στα πλαίσια υλοποίησης του Χρηματοδοτικού Πρωτοκόλλου που Πίνακας 1: Κατανομή προτεινόμενων ενεργειών σε Δράσεις σύμφωνα με το κεφάλαιο Ε.1 Δράση 1: Δράση 2: Εκσυγχρονισμός Επέκταση Α/Α Περιγραφή ενέργειας υποδομών υποδομών Ενέργειας υφισταμένων υφιστάμενων λιμένων λιμένων 1. Νέα εξωτερικά έργα προστασίας (κυματοθραύστες, με κατακόρυφα μέτωπα ή / και πρανή) και δημιουργία λιμενολεκανών με ικανοποιητικά βάθη (εκσκαφές, καθαιρέσεις υφάλων κ.λ.π). 2. Νέα εσωτερικά έργα υποδοχής ακτοπλοΐας (κρηπιδώματα από τεχνητούς ογκολίθους ή επί πασσάλων, προβλήτες από συμπαγείς ή πλωτοί) δημιουργία θέσεων πλαγιοπρυμνοδέτησης). 3. Νέα εσωτερικά έργα υποδοχής εμπορικών (κρηπιδώματα από τεχνητούς ογκολίθους ή επί πασσάλων, προβλήτες συμπαγείς ή πλωτοί, δημιουργία θέσεων πλαγιο-πρυμνοδέτησης). 4. Νέα εσωτερικά έργα υποδοχής κρουαζιερόπλοιων (κρηπιδώματα Δράση 3: Κατασκευή νέων λιμένων Δράση 4: Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών Συμπράττοντα γραφεία Σελ.29/63

στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης λιμένων στα πλαίσια υλοποίησης του Χρηματοδοτικού Πρωτοκόλλου που Α/Α Ενέργειας Περιγραφή ενέργειας Δράση 1: Εκσυγχρονισμός υποδομών υφισταμένων λιμένων Δράση 2: Επέκταση υποδομών υφιστάμενων λιμένων Δράση 3: Κατασκευή νέων λιμένων Δράση 4: Ανάπτυξη νέων υπηρεσιών από τεχνητούς ογκολίθους ή επί πασσάλων, προβλήτες από συμπαγείς ή πλωτοί, δημιουργία θέσεων πλαγιοπρυμνοδέτησης). 5. Επισκευή υφιστάμενων εξωτερικών και εσωτερικών έργων και αισθητική αναβάθμιση (συμπλήρωση/ ενίσχυση εξωτερικών έργων, επισκευές υποσκαφών κρηπιδωμάτων). 6. Αναβάθμιση / εκσυγχρονισμός ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού / ηλεκτροφωτισμός, παροχή νερού ρεύματος τηλεφώνου wifi data / εξοπλισμός φορτοεκφόρτωσης) και διαχείρισης εμπορευμάτων (γερανογέφυρες, αυτοκινούμενοι γερανοί, straddle carriers κ.λπ) πυρόσβεση. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.30/63

στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης λιμένων στα πλαίσια υλοποίησης του Χρηματοδοτικού Πρωτοκόλλου που Δράση 1: Δράση 2: Δράση 4: Εκσυγχρονισμός Επέκταση Δράση 3: Α/Α Ανάπτυξη Περιγραφή ενέργειας υποδομών υποδομών Κατασκευή Ενέργειας νέων υφισταμένων υφιστάμενων νέων λιμένων υπηρεσιών λιμένων λιμένων 7. Αναβάθμιση / εκσυγχρονισμός εξοπλισμού λιμενικής υποδομής (επιστρώσεις, δάπεδα, δέστρες, βραχίονες, προσκρουστήρες κ.λ.π.). 8. Δημιουργία επαρκών χερσαίων χώρων και οργάνωση τους για εξυπηρέτηση οχηματαγωγών πλοίων (αναμονή, στάθμευση) και διαχείριση εμπορευμάτων (containers, χύδην, αυτοκίνητα κ.λ.π.). 9. Εμπορευματικά κέντρα 10. Δημιουργία σύγχρονων κόμβων (ισόπεδων και ανισόπεδων) εισόδου εξόδου στους λιμένες και έργα εσωτερικής οδοποιίας. 11. Αναβάθμιση / εκσυγχρονισμός υφιστάμενων και δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης επιβατών (Επιβατικοί Σταθμοί Ακτοπλοΐας, φυσούνες αποεπιβίβασης επιβατών, κρουαζιερόπλοιων κ.λ.π.). Συμπράττοντα γραφεία Σελ.31/63

στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης λιμένων στα πλαίσια υλοποίησης του Χρηματοδοτικού Πρωτοκόλλου που Δράση 1: Δράση 2: Δράση 4: Εκσυγχρονισμός Επέκταση Δράση 3: Α/Α Ανάπτυξη Περιγραφή ενέργειας υποδομών υποδομών Κατασκευή Ενέργειας νέων υφισταμένων υφιστάμενων νέων λιμένων υπηρεσιών λιμένων λιμένων 12. Δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων για στέγαση εμπορικών και δραστηριοτήτων αναψυχής (εμπορικά καταστήματα, συνεδριακοί χώροι κλπ). 13. Αναβάθμιση, εκσυγχρονισμός υφιστάμενων και δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων για τις Υπηρεσίες του λιμένα (Οργανισμοί, Λιμενικά Ταμεία, Λιμεναρχείο, Τελωνείο, Διαχείριση εμπορευματοκιβωτίων κ.λ.π.). 14. Μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας (παραλαβή ελαιωδών κατάλοιπων, παραλαβή λυμάτων, μέτρα κατά την διαχείριση υγρών και χύδην φορτίων κ.λ.π.). 15. Ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες (χώροι απόθεσης σκαφών, εργασίες ανέλκυσης, συντήρησης και επισκευής κ.λ.π.). 16. Μαρίνες και τουριστικά καταφύγια εντός των λιμενικών ζωνών. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.32/63

στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης λιμένων στα πλαίσια υλοποίησης του Χρηματοδοτικού Πρωτοκόλλου που Δράση 1: Δράση 2: Δράση 4: Εκσυγχρονισμός Επέκταση Δράση 3: Α/Α Ανάπτυξη Περιγραφή ενέργειας υποδομών υποδομών Κατασκευή Ενέργειας νέων υφισταμένων υφιστάμενων νέων λιμένων υπηρεσιών λιμένων λιμένων 17. Έργα πληροφορικής (συστήματα logistics αυτοματοποιημένη διαχείριση διαμετακομιστικών υπηρεσιών, παρατηρητήρια παρακολούθησης και διαχείρισης υπηρεσιών, κίνησης επιβατών, οχημάτων και εμπορευμάτων σε θαλάσσιους διαδρόμους και λιμενικά συστήματα, αυτοματοποιημένα συστήματα παροχής πληροφοριών στους χρήστες των λιμένων (infokiosks, VMS, web servers κ.λ.π.) 18. Αλιευτικοί λιμένες και Ιχθυόσκαλες εντός της λιμενικής ζώνης. 19. Εξυπηρέτηση υδροπλάνων. 20. Πλωτοί χώροι στάθμευσης. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.33/63

Ε.4 ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ & ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΑΝΑ ΟΜΑΔΑ ΛΙΜΕΝΩΝ Στα πλαίσια του παρόντος στρατηγικού σχεδίου έγινε ομαδοποίηση λιμένων σε ομάδες, με βάση την γειτνίαση, το μέγεθος και τη συμπληρωματική ή ανταγωνιστική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των λιμένων. Από τη διαδικασία αυτή προέκυψαν οι ακόλουθες ομάδες λιμένων: Ομάδα Α: Ευρύτερη περιοχή Αττικής, με τους λιμένες Πειραιά, Ελευσίνας, Λαυρίου και Ραφήνας Ομάδα Β: Ευρύτερη περιοχή Βορείου Ελλάδος, με τους λιμένες της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης Ομάδα Γ: Ευρύτερη περιοχή Δυτικής Ελλάδος, με τους λιμένες της Ηγουμενίτσας, της Κέρκυρας και της Πάτρας Ομάδα Δ: Ως ανεξάρτητοι, οι λιμένες του Βόλου και του Ηρακλείου Ε.4.1 Ομάδα Λιμένων Α Η συγκεκριμένη Ομάδα περιλαμβάνει το μεγαλύτερο εμπορικό και επιβατικό λιμάνι της χώρας, τον Πειραιά και συμπληρωματικά, τους λιμένες της Ελευσίνας, του Λαυρίου και της Ραφήνας. Οι κατευθύνσεις που δίνονται για τους 4 λιμένες από τα στρατηγικά και επιχειρησιακά τους σχέδια, συνδυαστικά, στοχεύουν στην: Διατήρηση της κυρίαρχης θέσης του λιμένα Πειραιά στην εξυπηρέτηση του εμπορευματικού και επιβατικού του φορτίου Αύξηση της δυνατότητας του λιμένα Ελευσίνας στην εξυπηρέτηση εμπορευματικού έργου, συμπληρωματικά και (σε κάποιο βαθμό) ανταγωνιστικά με το λιμάνι του Πειραιά Παράλληλη ανάπτυξη των λιμένων της Ραφήνας και του Λαυρίου, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση επιβατικής κίνησης Συμπράττοντα γραφεία Σελ.34/63

Λόγω του μεγέθους της Αθήνας, της γειτνίασης των λιμένων με το πολεοδομικό της συγκρότημα, της αλληλεξάρτησης της εμπορευματικής κίνησης με τις σημαντικότερες βιομηχανίες της χώρας, αλλά και άνω του 50% του πληθυσμού, η Ομάδα αυτή απαιτείται να καλύπτει πλήρως τόσο τις ανάγκες εμπορικής κίνησης, όσο και της εμπορευματικής κίνησης. Επομένως, σε μία συνολική θεώρηση συμπεραίνεται ότι η κατεύθυνση για την Ομάδα αυτή περιλαμβάνει: κάλυψη τόσο της κύριας εμπορευματικής και της επιβατικής κίνησης από το λιμάνι του Πειραιά και συμπληρωματικά, κάλυψη εμπορικής κίνησης από την Ελευσίνα, κάλυψη επιβατικής κίνησης από την Ραφήνα και το Λαύριο Στο πλαίσιο αυτό, στο παρόν στρατηγικό σχέδιο προτείνονται τα ακόλουθα έργα: Εξωτερικά έργα προστασίας λιμένα Λαυρίου Εσωτερικά έργα υποδοχής ακτοπλοΐας λιμένα Λαυρίου Βελτίωση χερσαίας ζώνης Λαυρίου Αναβάθμιση / εκσυγχρονισμός υφιστάμενων και δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης επιβατών Λαυρίου Βελτίωση μαρίνας Λαυρίου Συμπερασματικά, τα έργα που προτείνονται στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου περιλαμβάνουν συνολική αναβάθμιση της δυνατότητας του Λαυρίου να υποστηρίξει και να εξυπηρετήσει επιβατική κίνηση, κρίνεται ότι καλύπτουν αποτελεσματικά τις επιβατικές ανάγκες της συγκεκριμένης Ομάδας λιμένων. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.35/63

Για τους λιμένες της Ελευσίνας και του Πειραιά, τα έργα που έχουν δρομολογηθεί, ενισχύουν την ικανότητα κάλυψης των εμπορευματικών αναγκών της Ομάδας Α. Ε.4.2 Ομάδα Λιμένων Β Στην Ομάδα αυτή περιλαμβάνονται οι εξής λιμένες: Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης Τα λιμάνια αρμοδιότητας ΟΛ Καβάλας, ήτοι το παλιό λιμάνι Καβάλας, με επιβατικό ρόλο, το λιμάνι της Νέας Καρβάλης, Φίλιππος Β με εμπορικό ρόλο και τα λιμάνια της Κεραμωτής και της Νέας Περάμου με επιβατικό/ τουριστικό ρόλο Το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης με εμπορικό κυρίως ρόλο Σύμφωνα με τα επιχειρησιακά σχέδια των λιμένων, κατεύθυνση δίνεται στην υποστήριξη της εμπορευματικής λειτουργίας, στην ανάπτυξη της ικανότητας εξυπηρέτησης κυρίως εμπορευματοκιβωτίων καθώς και στη δημιουργία εμπορευματικών κέντρων εντός της ζώνης λιμένα του ΟΛΘ και του ΟΛΑ. Οι ανάγκες επιβατικής κίνησης της Ομάδας αυτής κρίνονται περιορισμένες και είναι κυρίως εσωτερικές (πχ. προς Θάσο και Σαμοθράκη), παρά προς το Λαύριο, τις Κυκλάδες και την Κρήτη. Αντιθέτως, η ανάγκη μεταφοράς προϊόντων από και προς την Βόρειο Ελλάδα αλλά και τις όμορες χώρες δημιουργεί μεγαλύτερη ανάγκη για μεταφορά εμπορικού φορτίου. Έτσι, η συγκεκριμένη Ομάδα λειτουργεί ανταγωνιστικά στην Ομάδα Α, αποσπώντας μερίδιο εμπορευματικής κίνησης από τα λιμάνια του Πειραιά και της Ελευσίνας. Στα πλαίσια του παρόντος Στρατηγικού Σχεδίου προτείνονται: Έργα προστασίας του λιμένα Φίλιππος Β Επιστρώσεις στο λιμάνι Θεσσαλονίκης Συμπράττοντα γραφεία Σελ.36/63

Βελτίωση συγκοινωνιακής υποδομής στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης Επομένως, η προτεινόμενη προοπτική ανάπτυξης για την Ομάδα αυτή αποσκοπεί και επιτυγχάνει να ενισχύσει τον ρόλο των λιμένων της ως Περιφερειακών λιμένων και τη δυνατότητά τους να εξυπηρετήσουν κατά κύριο λόγο εμπορευματική κίνηση. Ε.4.3 Ομάδα Λιμένων Γ Περιλαμβάνει λιμένες πύλες προς την δυτική Ευρώπη μέσω της σύνδεσης με σημαντικούς λιμένες της Ιταλίας: Ηγουμενίτσα Κέρκυρα Πάτρα Από τους λιμένες αυτούς: Η Ηγουμενίτσα και η Πάτρα εξυπηρετούν εξίσου εμπορευματική και επιβατική κίνηση προς και από σημαντικά λιμάνια της Ιταλίας (Μπάρι, Ανκόνα, Βενετία, Μπρίντιζι). Η Πάτρα αποτελεί άλλωστε τη σημαντικότερη πύλη σύνδεσης με την Ιταλία. Η Κέρκυρα εξυπηρετεί κυρίως επιβατική (τουριστική) κίνηση, ιδίως τους θερινούς μήνες. Διαθέτει σύνδεση με την Ιταλία. Σύμφωνα με τα στρατηγικά/ επιχειρησιακά σχέδια των λιμένων, προβλέπεται: Συνολική βελτίωση της δυνατότητας του λιμένα της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας να εξυπηρετήσουν εμπορευματικό και επιβατικό φορτίο Ανάπτυξη της επιβατικής και τουριστικής υποδομής του λιμένα της Κέρκυρας Συμπράττοντα γραφεία Σελ.37/63

Οι λιμένες της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας λειτουργούν ως ένα βαθμό ανταγωνιστικά, ενώ συνολικά εξυπηρετούν τις ανάγκες όλης της χώρας για σύνδεση εμπορευματικής (κυρίως) και επιβατικής (δευτερευόντως) με την Ιταλία. Συμπληρωματικά με αυτούς, ο λιμένας της Κέρκυρας αποτελεί δημοφιλή επιβατικό προορισμό. Στα πλαίσια του παρόντος Στρατηγικού Σχεδίου προτείνονται: Έργα υποδοχής κρουαζιερόπλοιων στην Κέρκυρα Έργα εξυπηρέτησης υδροπλάνων στην Κέρκυρα Έργα δημιουργίας πλωτών χώρων στάθμευσης επίσης στην Κέρκυρα Δημιουργία εμπορευματικού κέντρου στο λιμάνι της Πάτρας Δημιουργία τουριστικού καταφυγίου στο λιμάνι της Πάτρας Τα έργα αυτά συμπληρώνουν και ενισχύουν το ρόλο και το χαρακτήρα της ομάδας αυτής. Ειδικά στην Κέρκυρα βελτιώνεται σημαντικά το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν, ενώ στην Πάτρα η δημιουργία εμπορευματικού κέντρου θα ενισχύσει την ικανότητα διακομιδής εμπορευματοκιβωτίων (κυρίως) με παράλληλη βελτίωση των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας του λιμένα. Ε.4.4 Ομάδα Λιμένων Δ Στη συγκεκριμένη Ομάδα περιλαμβάνονται οι σημαντικοί για την ελληνική ακτοπλοΐα αλλά ανεξάρτητοι από τις λοιπές τρεις Ομάδες, λιμένες του Βόλου και του Ηρακλείου. Ο λιμένας Βόλου αποτελεί το σημαντικότερο λιμάνι στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, εξυπηρετώντας επιβατική κίνηση κατά κύριο λόγο προς τα νησιά των Βόρειων Σποράδων και σημαντική εμπορευματική κίνηση. Κατ αντιστοιχία με τους λιμένες της Ομάδας Β αποτελεί κατά βάση εμπορευματικό λιμάνι. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.38/63

Στο επιχειρησιακό του σχέδιο προβλέπεται μια σειρά από δράσεις για την βελτίωση της ικανότητάς του να εξυπηρετεί εμπορευματική κίνηση (κυρίως) και δευτερευόντως η καλύτερη εξυπηρέτηση επιβατών με νέο η κατασκευή ράμπας για την πρόσδεση Ro Ro πλοίων, η δημιουργία σύγχρονου επιβατικού σταθμού. Στα πλαίσια του παρόντος Στρατηγικού Σχεδίου, δεν προτείνεται κάποιο νέο έργο για το λιμάνι του Βόλου. Αντίστοιχα, το λιμάνι του Ηρακλείου αποτελεί το σημαντικότερο λιμένα (μαζί με της Σούδας) της Κρήτης. Εξυπηρετεί τόσο εμπορευματική όσο και σημαντική επιβατική κίνηση, κυρίως από και προς τον Πειραιά. Στο επιχειρησιακό του σχέδιο προβλέπεται μια σειρά σημαντικών έργων τα οποία θα ενισχύσουν τον μικτό του ρόλο. Στα πλαίσια του Στρατηγικού Σχεδίου προτείνονται νέα εσωτερικά έργα υποδοχής εμπορικών πλοίων, για την περαιτέρω βελτίωση του επίπεδου εξυπηρέτησης αυτών. Συμπερασματικά, για την συγκεκριμένη ομάδα λιμένων, τα σχεδιαζόμενα και υλοποιούμενα έργα, καθώς και η προτεινόμενη επέμβαση στα πλαίσια του ΕΣΣΑΛ κρίνεται ότι καλύπτουν τις μικτές (επιβατικές και εμπορευματικές) ανάγκες των λιμένων του Βόλου και του Ηρακλείου. Η ενίσχυση ειδικά της εμπορευματικής υποδομής αναμένεται να αποτελέσει σημαντική πηγή εσόδων και για τους δύο Οργανισμούς Λιμένων. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.39/63

Ε5. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟΥ Στο σημείο αυτό κρίνεται σκόπιμο να γίνει μια εκτενής αναφορά στα έργα Παρατηρητηρίου καθώς αποτελούν μια καινοτόμο Υπηρεσία Πληροφορικής που θα μπορούσε να βρει εφαρμογή ακόμα και στο σύνολο των Ελληνικών Λιμένων E.5.1 Μεθοδολογία Ανάπτυξης του Πληροφοριακού Συστήματος και του Κόμβου Διάχυσης Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός του πληροφοριακού συστήματος του παρατηρητηρίου θα συνίσταται στην συνεχή παρακολούθηση και ενημέρωση των δεδομένων και πληροφοριών του, με βάση συγκροτημένους μηχανισμούς και διαδικασίες που θα υποστηρίζονται μηχανογραφικά. Στόχος είναι να συγκεντρωθεί όλη η χωρικά εξαρτημένη πληροφορία σχετικά με τα λιμάνια, να γίνει η απαραίτητη επεξεργασία και να δημιουργηθεί Διαδικτυακή Εφαρμογή Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (GIS). Ο χρήστης θα μπορεί να «περιηγηθεί» με χωρική, θεματική και χρονική αναζήτηση να συλλέξει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, παράγοντας αναφορές και χάρτες που θεωρούνται απαραίτητες για την λειτουργία του Παρατηρητηρίου Η παρουσίαση και επεξεργασία της πληροφορίας με δομημένο και θεματικά ομαδοποιημένο τρόπο επιτρέπει στον χρήστη, να αποκτήσει, ολοκληρωμένη εικόνα για την λειτουργία των λιμένων και στη συνέχεια να την εξειδικεύσει βάσει των ιδιαίτερων ενδιαφερόντων του. Το παρόν παρουσιάζει την μεθοδολογική και τεχνική προσέγγιση του έργου ώστε να εξυπηρετηθούν όλοι οι στόχοι του. Ειδικότερα περιλαμβάνονται αναλυτικά στοιχεία και πληροφορίες για τη μεθοδολογία σχεδιασμού, υλοποίησης και οργάνωσης του πληροφοριακού συστήματος και τα εργαλεία υποστήριξής του. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.40/63

Ε.5.2 Διαμόρφωση Απαιτήσεων Προτεινόμενης Λύσης Η διαδικασία σύνθεσης και σύνταξης της προτεινόμενης λύσης βασίστηκε : Στην προηγούμενη εμπειρία, εξειδίκευση και τεχνογνωσία, στα επί μέρους τμήματα του έργου, ιδιαίτερα δε σε τομείς κλειδιά για μια επιτυχημένη προσέγγιση. Στη συστηματική μελέτη και χρήση των αρχών ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού τεχνολογίας (user centered design) μέσα από τις οποίες αναγνωρίζονται και καθορίζονται οι ανάγκες των χρηστών, οι ιδιαιτερότητες των μέσων των οποίων μετέρχονται όπως για παράδειγμα, των επιμέρους ερωτημάτων κατά τη διαδικασία αναζήτησης πληροφοριών που έχουν σχέση με την λειτουργία λιμένος. Στην εκτεταμένη μελέτη της βιβλιογραφίας και της τεχνολογίας και στην αναζήτηση και αξιολόγηση των πλέον πρόσφατων και εξελιγμένων μεθόδων και πρακτικών. Η επιμέρους επιλογή διαμορφώθηκε από τις απαιτήσεις και του περιορισμούς του συγκεκριμένου έργου. Το πλαίσιο που διαμορφώθηκε σύμφωνα με τα παραπάνω καθορίζει τα βασικά χαρακτηριστικά της προτεινόμενης λύσης. Τη δυνατότητα παροχής συνδυασμού διαθέσιμων σύγχρονων μέσων και μεθόδων για την επεξεργασία, τεκμηρίωση και κυρίως για την αναπαράσταση και επισκόπηση του ψηφιακού περιεχομένου (χάρτες, γεωγραφικά εξαρτημένη θεματική πληροφορία πολλαπλών μορφών, διαδρομών κ.λ.π.). Την δυνατότητα διασύνδεσης της προτεινόμενης λύσης με τα υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα των λιμένων έτσι ώστε το σύστημα να έχει την δυνατότητα να θεωρηθεί μέρος ενός ευρύτερου συστήματος. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.41/63

Την ελαχιστοποίηση της απαιτούμενης τεχνογνωσίας και του λειτουργικού κόστους όταν το αποτέλεσμα του έργου θα τεθεί σε λειτουργία. Την έμφαση στις αποτελεσματικές και ωφέλιμες λειτουργίες Συμπράττοντα γραφεία Σελ.42/63 των εφαρμογών πλοήγησης. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την επικέντρωση του ενδιαφέροντος του xρήστη της διαδικτυακής εφαρμογής στην ουσιαστική και αποτελεσματική ανάκτηση πληροφοριών για το σύνολο των λιμένων και των διαδρομών ο οποίος αντιμετωπίζεται από την Ομάδα Έργου ως ένα ενιαίο λειτουργικό σύνολο και όχι την ανάδειξη εντυπωσιακών και άρτιων από πλευράς υλοποίησης αλλά μη ωφέλιμων πρακτικά τεχνολογικών δυνατοτήτων. Την έμφαση στην απλότητα, αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα της διεπαφής χρήσης του συστήματος από όλους του χρήστες (Απλών χρηστών της εφαρμογής, Διαχειριστές του περιεχομένου κ.λ.π.). Την επεκτασιμότητα και κλιμάκωση της λύσης ως προς την παροχή πρόσθετων δυνατοτήτων και υπηρεσιών μελλοντικά. Ε.5.3 Λειτουργικές Προδιαγραφές - Περιγραφή της Δομής Το προτεινόμενο αντικείμενο αφορά το σχεδιασμό, ανάπτυξη και υλοποίηση ηλεκτρονικού πληροφοριακού συστήματος που θα περιλαμβάνει χωρικά εξαρτημένες πληροφορίες που μέσω αυτού θα είναι δυνατό να επιτευχθεί η εισαγωγή, διαχείριση, επεξεργασία και προβολή όλων των πληροφοριών που αφορούν τους λιμένες και την λειτουργία τους μέσω εναλλακτικών ηλεκτρονικών καναλιών όπως το διαδίκτυο. Το πληροφοριακό σύστημα αποτελεί την βάση λειτουργίας του παρατηρητηρίου. Ειδικότερα αφορά: τη δημιουργία Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών με αντίστοιχο ψηφιακό γεωγραφικό υπόβαθρο,

Τη δημιουργία χωρικά εξαρτημένης βάσης δεδομένων με όλες τις πληροφορίες, με το κατάλληλο λογισμικό αναζήτησης και παρουσίασης και λογισμικό συνεχούς διαχείρισης ώστε η περιεχόμενη πληροφορία να είναι πάντα επίκαιρη. Τη δημιουργία συμπληρωματικής βάσης δεδομένων (συμβατή με την παραπάνω) θεματικών ομάδων οντοτήτων που ενδιαφέρουν και εμπλουτίζουν το προηγούμενο σύστημα. Η Γεωγραφική Βάση Δεδομένων θα περιλαμβάνει τεχνικά χαρακτηριστικά, χρήσεις επί μέρους τμημάτων και στοιχεία για τη συντήρηση και την ασφαλή χρήση δεδομένων των λιμένων καθώς και θεματικά στοιχεία λειτουργίας των λιμένων και των διαδρομών. Οι χρήστες του πληροφοριακού συστήματος θα μπορούν με την υποβολή ερωτημάτων να διαχειρίζονται τα δεδομένα (εισαγωγή νέων δεδομένων, διορθώσεις κ.λ.π.) και ταυτόχρονα να παράγουν αναφορές σε διάφορες μορφές. Τα ερωτήματα θα μπορούν να πραγματοποιούνται μέσω της διασύνδεσης του διαδικτύου (web interface) και θα έχουν την δυνατότητα να είναι απλά ή σύνθετα. Τα ερωτήματα αυτά θα είναι δυνατόν να γίνουν με τους παρακάτω τρόπους: Χωρική αναζήτηση που γίνεται είτε με εισαγωγή συντεταγμένων σε μονάδες που θα ορίζει ο χρήστης (χλμ, ναυτικά μίλια, κτλ) είτε με επιλογή τοποθεσίας στο χώρο - χάρτη, και αυτόματη εμφάνιση συντεταγμένων και όλων των θεματικών πληροφοριών που είναι συνδεδεμένες με την αντίστοιχη θέση ή την ευρύτερη περιοχή. Μη χωρική αναζήτηση που γίνεται με την εισαγωγή θεματικών χαρακτηριστικών και την εμφάνιση των στοιχείων αυτών χωρικά (π.χ. εμφάνιση των κρηπιδότιχων που έχουν ένα συγκεκριμένο ωφέλιμο βάθος) Χωρική ή μη χωρική αναζήτηση αναφορά. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.43/63 που θα περιλαμβάνουν χρονική

Αναζητήσεις μεταδεδομένων (metadata) Όλες οι πληροφορίες θα μπορούν να παρέχονται στον χρήστη στις παρακάτω μορφές: Raster/Vector δεδομένα συμπιεσμένα ή μη Προβολή των δεδομένων σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα Αριθμητικά δεδομένα Δεδομένα σε XML μορφή Δεδομένα σε HTML μορφή Δεδομένα προσαρμοσμένα για άμεση εκτύπωση Έτσι συνολικά, και για λειτουργικούς διαχειριστικούς λόγους της χωρικής πληροφορίας, η δομή του προτεινόμενου συστήματος αφορά στη δημιουργία μίας διαδικτυακής εφαρμογής Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών που θα περιλαμβάνει δύο υποσυστήματα: 1. Υποσύστημα δημιουργίας και υποστήριξης ψηφιακών χαρτογραφικών δομών και των σχετικών θεματικών βάσεων δεδομένων, 2. Υποσύστημα δημοσίευσης και ανάκλησης των πληροφοριών μέσω Web-Interface όλου ή επιλεγμένου υλικού του προηγούμενου συστήματος. Στόχος του πρώτου υποσυστήματος (GIS) είναι η αποθήκευση και διαχείριση όλων των πληροφοριών που έχουν και γεωγραφική αναφορά που δίνει την δυνατότητα στους λιμένες και την απόκτηση σχετικής αυτονομίας στη δημιουργία θεματικών ψηφιακών χαρτογραφικών προϊόντων και της υποστήριξης του σχετικού διαδικτυακού τόπου δημοσίευσης διαδραστικού χαρτογραφικού υλικού. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.44/63

Στόχος του δεύτερου υποσυστήματος είναι η συστηματική και συνεχής ενημέρωση / πληροφόρηση όλων των χρηστών ανάλογα με τον βαθμό πρόσβασης που θα τους δοθούν. Με βάση τα παραπάνω κεντρικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής είναι ο εξυπηρετητής εφαρμογών (application server), δηλαδή το τεχνολογικό κομμάτι το οποίο αποτελεί το σύστημα παροχής υπηρεσιών και τη βάση δεδομένων. Οι υπηρεσίες είναι ανεξάρτητες εφαρμογές (modular αρχιτεκτονική) οι οποίες συνεργάζονται και οι οποίες καλούνται άμεσα ή έμμεσα μέσα από το διαδικτυακό κόμβο να ικανοποιήσουν συγκεκριμένες ανάγκες των χρηστών. Ο διαδικτυακός κόμβος αποτελεί τη διεπιφάνεια για διαχείριση της γεωγραφικής βάσης δεδομένων και των υπηρεσιών. Οι δύο βασικές χρήσεις που έχουν όμως κοινή αναφορά τον δικτυακό τόπο είναι: διαχείριση περιεχομένου παρουσίαση περιεχομένου Το υποσύστηµα παρουσίασης περιεχομένου είναι αυτό που χρησιμοποιεί ο απλός χρήστης για να περιηγηθεί στις ιστοσελίδες που παρουσιάζουν το περιεχόμενο που έχει καταχωρηθεί. Αποτελείται από μία σειρά δυναμικών ιστοσελίδων, οι οποίες εμφανίζουν το υλικό που έχει ήδη αποθηκευτεί στη Γεωγραφική Βάση Δεδομένων. Το υποσύστηµα διαχείρισης είναι αυτό που χρησιμοποιούν οι διαχειριστές και το προσωπικό του Οργανισμού για να καταχωρήσουν και να επεξεργαστούν το υλικό. Αποτελείται και αυτό από μία σειρά δυναμικών ιστοσελίδων. Η βάση δεδομένων περιλαμβάνει τα δεδομένα που έχουν καταχωρηθεί και χρησιμοποιείται τόσο από το υποσύστηµα παρουσίασης όσο και από το υποσύστηµα διαχείρισης Συμπράττοντα γραφεία Σελ.45/63

Το υποσύστηµα διαχείρισης μπορεί να επεξεργαστεί τα δεδομένα που έχουν αποθηκευτεί, ενώ το υποσύστηµα παρουσίασης εµφανίζει τα δεδοµένα αυτά στους χρήστες. Το υποσύστηµα διαχείρισης προσφέρει δυνατότητες εισαγωγής, ενηµέρωσης, αναζήτησης και γενικότερα διαχείρισης ψηφιακού υλικού από αποµακρυσµένους χρήστες (µέσω ιαδικτύου). Επίσης, παρέχει δυνατότητες θεµατικής κατηγοριοποίησης αλλά και ανακατασκευής της κατηγοριοποίησης αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Μέσω του υποσυστήµατος αυτού εξουσιοδοτηµένος χρήστης έχει τη δυνατότητα να: διαχειριστεί μεταβλητές και παραμέτρους του όλου συστήματος, ενημερωθεί για τις αλλαγές που έχουν γίνει στο σύστημα από άλλους χρήστες, διαχειριστεί πρόσθετες εφαρμογές οι οποίες μπορούν να προστεθούν στο σύστημα. Η δομή της Γεωγραφική Βάσης Δεδομένων να είναι τέτοια που να ακολουθεί τα διεθνή standards έτσι ώστε να μπορεί να υλοποιηθεί ανεξαρτήτως λογισμικού. Η Γεωγραφική Βάση Δεδομένων θα αποτελέσει τον πυρήνα της δημιουργίας του Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών μέσω της οποίας θα επιτελούνται όλες οι εργασίες Δημιουργίας, Επεξεργασίας, Αποθήκευσης των Γεωγραφικών δεδομένων και με τα συμπληρωματικά εργαλεία (Modules) που διαθέτει η δημιουργία χαρτών, διασύνδεση με τις βάσεις δεδομένων Η επιλογή μιας τέτοιας δομής είναι η ιδανική λύση αφού υπάρχει η δυνατότητα άμεσης διασυνδεσιμότητας της με υπάρχουσες υποδομές ανεξαρτήτως λειτουργικού συστήματος και είδος βάσης δεδομένων. Η ανάπτυξη των επιμέρους εφαρμογών για την εύκολη και γρήγορη αφού η εισαγωγή, τροποποίηση και επεξεργασία των δεδομένων θα γίνει χρησιμοποιώντας γενικά εργαλεία. Έτσι με την προτεινόμενη λύση υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο τα δεδομένα τα οποία θα συγκεντρωθούν και θα ψηφιοποιηθούν κατά την διάρκεια του έργου αλλά χωρίς να απαιτείται η εξαγωγή και εισαγωγή δεδομένων να χρησιμοποιηθούν Συμπράττοντα γραφεία Σελ.46/63

και αυτά που είναι αποθηκευμένα σε διαφορετικούς Servers αρκεί να υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης σε αυτούς. Το σύστημα δηλαδή ενώ από τεχνικής άποψης είναι αυτόνομο, λειτουργικά μπορεί να αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου συστήματος ανεξαρτήτως πλατφόρμας. Η πρόταση αυτή δίνει την δυνατότητα στα άλλα υποσυστήματα της λύσης να έχουν πρόσβαση σε γεωγραφικά δεδομένα που αποθηκεύονται σε σχεσιακές βάσεις δεδομένων όσο και σε γεωγραφικές δομές (Shape files, coverages κ.λ.π.). Έτσι όλες οι εφαρμογές που θα αναπτυχθούν στα πλαίσια του συγκεκριμένου έργου ή ακόμα και μελλοντικές θα συνεχίσουν να λειτουργούν ανεξάρτητα από τις μελλοντικές αποφάσεις για αλλαγή των βάσεων δεδομένων αποθήκευσης στοιχείων (mssql, DB2, Oracle κ.λ.π.) αφού οι εφαρμογές απευθύνονται σε ένα γενικό Layer το οποίο αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει την λειτουργία αναζήτησης των δεδομένων. Επιπλέον αυτό εξασφαλίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την διασυνδεσιμότητα του συστήματος με αντίστοιχα πληροφοριακά σύστηματα τόσο της Ελλάδος όσο και του Εξωτερικού Ο διαδικτυακός τόπος είναι κεντρική λειτουργία του έργου αφού αυτός θα εκτελεί και την παρουσίαση στον τελικό χρήστη της Γεωγραφικής Βάσης Δεδομένων. Η προτεινόμενη λύση εξασφαλίζει ότι όλες οι δυνατότητες που ζητά η προκήρυξη είναι δεδομένες και δεν χρειάζεται ανάπτυξη εξειδικευμένης διαδικασίας. Έτσι εξασφαλίζονται οι ακόλουθες λειτουργίες και οι οποίες θα υπάρχουν στο υποσύστημα δημοσίευσης και ανάκλησης των πληροφοριών : Αποστολή ερωτήματος για δεδομένα GIS από τον web server Λήψη μηνύματος από το υποσύστημα διασύνδεσης Ταξινόμηση σύμφωνα με την διαβάθμιση του χρήστη και την συσκευή στην οποία θα εμφανιστούν οι πληροφορίες Μεταφορά κλήσης στον web server του συστήματος GIS Συμπράττοντα γραφεία Σελ.47/63

Ανάκτηση δεδομένων Δημιουργία σελίδων προσαρμοσμένες στα πρωτόκολλα που υποστηρίζονται από την συσκευή ανάγνωσης της πληροφορίες (κινητό, pda, υπολογιστής κτλ), από το υποσύστημα διασύνδεσης στον διακομιστή δικτύου Αποστολή δεδομένων σελίδας στο δίκτυο Με βάση τα παραπάνω η δημιουργία χαρτών θα γίνεται τοπικά με την χρήση του συστήματος GIS και αυτομάτως θα είναι δυνατή η δημοσίευσή τους στο διαδίκτυο με όλες τις παραπάνω δυνατότητες χωρίς να απαιτείται περαιτέρω επεξεργασία. Η αρχιτεκτονική του διαδικτυακού κόμβου, διαρθρώνεται από λειτουργίες που απορρέουν από τον διαδικτυακό κόμβο και τις υπηρεσίες οι οποίες τον συνοδεύουν και εξυπηρετούν ανά περίπτωση συγκεκριμένες ανάγκες των επισκεπτών του. Η αρχιτεκτονική στηρίζεται σε μεθοδολογίες και γενικά αποδεκτούς κανόνες για την διασφάλιση της ποιότητας ενός ιστότοπου, της ευχρηστίας και της χρησιμότητάς του στο συγκεκριμένο πεδίο εφαρμογής και περιγράφονται αναλυτικά σε επόμενο κεφάλαιο. Επίσης η αρχιτεκτονική συγκεντρώνει και συστηματοποιεί τη διεθνώς διαθέσιμη τεχνογνωσία και τις «καλές πρακτικές» σχετικά με την ανάπτυξη και λειτουργία διαδικτυακών κόμβων. Η επιλογή της αυτής της δομής της Βάσης Γεωγραφικών Πληροφοριών εξασφαλίζει και τις ελάχιστες προδιαγραφές που απαιτεί η προκήρυξη του έργου που είναι: Αυτόματη ανάλυση, μετατροπή δεδομένων και διαγραμμάτων ροής Ταυτόχρονη μεταβολή στοιχείων από περισσότερους του ενός χρηστών Δυνατότητα undo/redo αλλαγών στην βάση δεδομένων Χωρική ανάλυση με βάση τα δεδομένα Συμπράττοντα γραφεία Σελ.48/63

Δημιουργία αναφορών και στατιστικών διαγραμμάτων Υποστήριξη διαδραστικών χαρτών με χρήση δεδομένων πέρα από τα καταχωρημένα στην βάση (όπως αρχείο, online, κτλ) Υποστήριξη QA διαδικασιών για την επιβεβαίωση των καταχωρήσεων Καθορισμός σχέσεων μεταξύ τοπολογικών κανόνων και κανόνων επιβεβαίωσης Μετατροπή από raster σε vector Δυνατότητα τρισδιάστατης απεικόνισης των χαρτών Δημιουργία χωρικών δεδομένων από σκαναρισμένους χάρτες Δυνατότητα συμπίεσης και καθαρίσματος της βάσης Δυνατότητα δημιουργίας στοιχείων χάρτη και ταξινόμησης βάση θεματικών κατηγοριών Δυνατότητα απόκρυψης / εμφάνισης στοιχείων με χρήση μασκών Δυνατότητα προσθήκης χαρτογραφικής πληροφορίας Διασύνδεση διαφορετικών ομάδων πληροφορίας Η Γεωγραφική Βάση Δεδομένων θα δομηθεί σε επίπεδα πληροφορίας (Layers of Information) και τα οποία θα αποτελέσουν τα στοιχεία σύνδεσης με όλα τα θεματικά αντικείμενα. Τα επίπεδα αυτά θα περιλαμβάνουν πληροφορίες που θα αφορούν για κάθε λιμένα τα ακόλουθα: Τοπογραφική αποτύπωση (οριζοντιογραφική και υψομετρική) των κρηπιδωμάτων, κυματοθραυστών και της περιοχής των λιμενικών δαπέδων, σε πλάτος περίπου 30 μέτρων. Εξοπλισμού (Hard ware) Χάραξη κατάλληλης όδευσης κατά μήκος της γραμμής κρηπίδωσης, με παράλληλη τοποθέτηση συστήματος χιλιομετρικών αξόνων, για υποβοήθηση εντοπισμού και επισήμανσης θέσης των ευρημάτων. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.49/63

Χαρακτηριστικά κρηπιδωμάτων και του παρακείμενου στον κρηπιδότειχο χερσαίου χώρου Τύπος κρηπίδων ωφέλιμο βάθος χρήση εκάστου τμήματος Ράμπες προσέγγισης Ο/Γ πλοίων (διαστάσεις ύψος από ΜΣΘ κατάσταση) Δέστρες (τύπος δυναμικότητα κατάσταση) Καταγραφή κατάστασης ειδικών, επί μέρους χαρακτηριστικών κρηπιδωμάτων όπως - Έδραση κρηπιδοτοίχων ύπαρξη υποσκαφών ή σπηλαιώσεων - Απόκλιση κρηπιδοτοίχων από κατακορυφότητα κλίση προς θάλασσα - Μετακινήσεις κρηπιδοτοίχων διευρύνσεις αρμών, καθιζήσεις, ρηγματώσεις - Μείωση ωφέλιμου βάθους ύπαρξη εμποδίων εγγύς του κρηπιδότοιχου - Κατάσταση καταστρώματος ύπαρξη κινδύνων για πεζούς και οχήματα - Κατάσταση μετώπου κρηπιδοτοίχου ύπαρξη τεχνητών ογκολίθων προεξεχόντων από το κατακόρυφο επίπεδο - Στεγανότητα κρηπιδοτοίχου ύπαρξη κατακόρυφων αρμών μεγάλου εύρους - Κατάσταση επί μέρους τεχνητών ογκολίθων (εδράσεις, ρηγματώσεις, θραύσεις) Επιπλέον τον παραπάνω θα δομηθούν σε επίπεδα πληροφορίας με σημειακή γραμμική, πολυγωνική τοπολογία καθώς και με τοπολογία γραμμής πληροφορίες που αφορούν Συμπράττοντα γραφεία Σελ.50/63

Στα έργα Θαλασσίων Διαδρόμων που χρηματοδοτούνται από Εθνικούς και Ευρωπαϊκούς Πόρους Οι Θαλάσσιες Διαδρομές Οι διασυνδέσεις των λιμένων τόσο μεταξύ τους όσο και με τα Αστικά και Υπεραστικά δίκτυα Οι περιοχές που έχουν σχεδιαστεί έργα υποδομών Όλα τα παραπάνω επίπεδα πληροφορίας θα διασυνδέονται με θεματικές πληροφορίες που αφορούν Κινήσεις Οχημάτων Φορτίων - Επιβατών, Φόρτους, Οικονομικά μεγέθη, έργα και επεμβάσεις Η διασύνδεση αυτή θα γίνει είτε εντός του πληροφοριακού συστήματος με ενσωμάτωση των αντίστοιχων πληροφοριών στην βάση δεδομένων είτε με άντληση των πληροφοριών μέσω κατάλληλων μηχανισμών από εξωτερικά αυτόνομα συστήματα όπως αυτό που καταγράφει τα οικονομικά στοιχεία διακίνησης επιβατών, οχημάτων και φορτίων και του συστήματος καταγραφής είσπραξης και απόδοσης τελών. Με τον συνδυασμό των γεωγραφικών επιπέδων πληροφορίας με τα θεματικά πεδία δίνει την δυνατότητα στο πληροφοριακό σύστημα να παράγει αναφορές και χάρτες που αναφέρονται: Στα έργα Θαλασσίων Διαδρόμων που χρηματοδοτούνται από Εθνικούς και Ευρωπαϊκούς Πόρους Παρακολούθηση της πορείας των έργων υποδομών Μελέτες Κινήσεων ανάμεσα στους Θαλάσσιους Διαδρόμους και στα Αστικά και Υπεραστικά Δίκτυα Μεταφορών των Περιοχών των Λιμένων. Δυνατότητα εφαρμογής για επεξεργασία των δεδομένων και προβλέψεις /κατανομές φόρτων με την εφαρμογή κατάλληλου λογισμικού (CUBE SOFTWARE) Συμπράττοντα γραφεία Σελ.51/63

Οικονομικά μεγέθη αναφορικά με διακινηθέντα φορτία, επιβάτες και οχήματα στους Λιμενικούς Οργανισμούς ΑΕ, τα οποία θα είναι εμπιστευτικού χαρακτήρα εκτός αν οι διοικήσεις των λιμένων αποφασίσουν διαφορετικά Στοιχεία κίνησης οχημάτων, φορτίων και επιβατών. Ε.5.4 Σύστημα Χρηστών Πρόσβαση στο Πληροφοριακό Σύστημα Ένα πληροφοριακό σύστημα θα πρέπει να λαμβάνει ειδική μέριμνα για την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων και την διαβάθμιση των δεδομένων. Για το σκοπό αυτό θα αναπτυχθεί ειδικό σύστημα πρόσβασης με την χρήση Username και Password θα ορίζεται ο βαθμός πρόσβασής τους σε όλα τα δεδομένα Οι προσβάσεις των χρηστών θα είναι διαβαθμισμένες έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσβαση σε δεδομένα με βάση δύο υποσυστήματα διαβάθμισης Υποσύστημα με βάση το είδος του χρήστη Υποσύστημα με βάση τις ενέργειες Το πρώτο υποσύστημα καθορίζει σε πια δεδομένα μπορεί ο χρήστης να έχει πρόσβαση ενώ το δεύτερο υποσύστημα καθορίζει τις ενέργειες που μπορεί να εκτελέσει ο χρήστης στα δεδομένα που έχει πρόσβαση. Το πρώτο υποσύστημα που θα καθορίζονται σε πια δεδομένα και σε τι βάθος πληροφορίας θα υπάρχει πρόσβαση, θα περιλαμβάνει τα εξής είδη χρηστών Πρόσβαση από τους υπευθύνους λειτουργίας του Παρατηρητήριου. Πρόσβαση από τους λιμένες Πρόσβαση από άλλους χρήστες Στο δεύτερο υποσύστημα θα καθορίζονται οι δυνατότητας ανάλογα με τα δικαιώματα χρήστης Συμπράττοντα γραφεία Σελ.52/63

Συνοπτικά, υπάρχουν οι εξής δυνατότητες ανάλογα με τα δικαιώματα χρήσης: Εισαγωγή πληροφοριών και τεκµηρίωσής του. Αλλαγή, προσθήκη και διαγραφή περιεχομένου. Έλεγχος και επικύρωση του υλικού που έχει εισαχθεί. υνατότητα διασύνδεσης με το προϋπάρχον υλικό του πληροφοριακού συστήματος. Δημιουργία αναφορών Αυτόματη δημιουργία αναφορών και αποστολή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο Αποστολή αρχείων δεδομένων Απευθείας πρόσβαση στην βάση δεδομένων του Παρατηρητηρίου Καθορισµός προτύπων παρουσίασης για τµήµατα του υλικού. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.53/63 Με χειρισμό κατάλληλης διεπιφάνειας χρήσης ο χρήστης εισάγει περιεχόμενο και παρουσιάζει το τελικό αποτέλεσμα Παρέχονται κατάλληλες λειτουργίες για την αλλαγή, ανανέωση και διαγραφή του περιεχομένου. Δυνατότητα επισκόπησης υλικού από χρήστες και επικύρωσης της έκδοσής του στο πληροφοριακό σύστημα Μηχανισμός ενσωμάτωσης τυχόν προϋπάρχοντος πληροφοριακού υλικού. Κατάλληλη διεπιφάνεια που δίνει τη δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών αναφορών για παρουσίαση τμημάτων του περιεχομένου Κατάλληλη διεπιφάνεια που δίνει τη δυνατότητα επιλογής εναλλακτικών αναφορών για παρουσίαση τμημάτων του περιεχομένου και αυτόματη αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Κατάλληλη διεπιφάνεια που δίνει τη δυνατότητα επιλογής αρχείων δεδομένων και αυτόματη αποστολή τους μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου Κατάλληλη διεπιφάνεια που δίνει τη δυνατότητα πλοήγησης στην βάση δεδομένων Κατάλληλη διεπιφάνεια που δίνει τη δυνατότητα διαμόρφωσης εναλλακτικών για παρουσίαση τμημάτων του περιεχομένου. Όταν κάποιος «εισέλθει» στο πληροφοριακό σύστημα μέσω του κόμβου διάχυσης (χρησιµοποιώντας το ανάλογο όνομα χρήστη και τον κωδικό του) θα αναγνωριστεί η ομάδα χρηστών στην οποία ανήκει, και θα ενεργοποιηθεί ο κατάλογος επιλογών αντίστοιχος µε τις δυνατότητες, ώστε να μπορεί να επιλέξει την εργασία την οποία θέλει να επιτελέσει. Η επιλογή αυτή θα

ενεργοποιήσει και τους κατάλληλους μηχανισμούς που θα είναι ενσωματωμένοι στο πληροφοριακό σύστημα. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται ότι μη εξουσιοδοτημένοι χρήστες δεν έχουν δυνατότητα εμφάνισης δεδομένων που δεν επιτρέπεται πρόσβαση καθώς και διασφαλίζεται η ακεραιότητα δεδομένων αφού δεν θα είναι δυνατή η τροποποίησή τους παρά μόνο από αυτούς που έχουν εξουσιοδοτηθεί. Ε.5.5 Ανάλυση και Σχεδίαση Διαδικασίας Καταγραφής Χρήσης Λιμένα Υπολογισμός Τελών Τα στοιχεία που απαιτούνται για την καταγραφή κίνηση λιμένα (επιβάτες, οχήματα, φορτία, ασυνόδευτα, φορτηγά) θα προέλθουν από συστηματική καθημερινή on-line απόκτηση τους μέσω ηλεκτρονικής διασύνδεσης με τα συστήματα Η.Σ.Κ.Θ.Ε.Ε.Α. των ακτοπλοϊκών εταιρειών είτε με άλλο τρόπο που θα προταθεί π.χ. από το Υπουργείο και θα είναι σύμφωνος με τις κείμενες διατάξεις. Η διαδικασία θα δύναται να καλύπτει και τις περιπτώσεις εταιρειών όπου εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις διατάξεων του ΠΔ120/1999 και του ΠΔ23/1999. Για την αρχικοποίηση του συστήματος καταγραφής και απόδοσης των τελών είναι επίσης απαραίτητη η καταχώρηση των πρακτορείων, τα οποία είναι συνδεδεμένα με το Η.Σ.Κ.Θ.Ε.Α σύμφωνα με το άρθρο 2 του ΠΔ 176 και έχουν εξουσιοδοτηθεί να εκδίδουν εισιτήρια και αποδείξεις μεταφοράς οχημάτων για πλοία. Για την καταχώρηση αυτή θα είναι απαραίτητη η συνεργασία της εκάστοτε ακτοπλοϊκής εταιρείας η οποία και θα είναι υπεύθυνη για την ενημέρωση της λίστας των γραφείων. Η λίστα με τα στοιχεία των νόμιμων πρακτορείων θα περιλαμβάνει τουλάχιστον τα κάτωθι: Όνομα Επιχείρησης, ΑΦΜ, Διεύθυνση, ονοματεπώνυμο υπευθύνου, κωδικός πράκτορα. Τα δεδομένα που απαιτούνται θα περιλαμβάνουν τουλάχιστον τα στοιχεία, που προσδιορίζουν ενδεικτικά τα κάτωθι: Εταιρία, πλοίο, δρομολόγιο Ημερομηνία και ώρα αναχώρησης πρώτου λιμανιού, Λιμένας απόπλου Συμπράττοντα γραφεία Σελ.54/63

Πλήθος εισιτηρίων ανά δρομολόγιο, Πλήθος εγγράφων αποδείξεων μεταφοράς οχημάτων Στοιχεία ανά εισιτήριο επιβάτη, χωρίς το ονοματεπώνυμο του επιβάτη, όπως φύλο επιβάτη, κωδικός πρακτορείου έκδοσης του εισιτηρίου, αξία, κατηγορία ηλικίας, ημερομηνία έκδοσης, λιμάνι προορισμού Στοιχεία ανά εισιτήριο οχήματος και φορτίου, χωρίς τον αριθμό αυτοκινήτου, όπως μέτρα που καταλαμβάνει, τύπος οχήματος, αξία, κωδικός πρακτορείου έκδοσης του εισιτηρίου, ημερομηνία έκδοσης, βάρος οχήματος, πληροφορία εάν είναι γεμάτο ή κενό, λιμάνι προορισμού Τα δεδομένα θα συγκροτούνται σε βάση δεδομένων και θα παράγονται οι απαραίτητες αναφορές στοιχείων ανά λιμάνι που θα δίνουν αναλυτικά στο Παρατητήριο τις ενότητες δεδομένων που αφορούν την χρήση λιμένα και τα οικονομικά στοιχεία και συγκεκριμένα: Θαλάσσιες Γραμμές κίνησης φορτίων Επιβατικές θαλάσσιες γραμμές και τύποι πλοίων που τις εξυπηρετούν Κίνηση φορτίων (φορτία, ασυνόδευτα και άλλα φορτία) και χρησιμοποιούμενοι τύποι πλοίων σε μηνιαία βάση Κίνηση επιβατών και οχημάτων (Ι.Χ., λεωφορεία, πούλμαν) σε ημερήσια βάση (εισερχόμενοι, εξερχόμενοι, ανά γραμμή) σε μηνιαία βάση Μέσοι χρόνοι στάθμευσης ανά κατηγορία Τέλη υπηρεσιών λιμένα σε επιβάτες, οχήματα και φορτία, τα οποία θα υπολογίζονται σε καθημερινή βάση σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν 3622 /2007 και τις αποφάσεις των διοικήσεων Οργανισμών Λιμένων Μηχανισμός Είσπραξης - Απόδοσης Στα πλαίσια του έργου θα υλοποιηθεί το σύστημα υπολογισμού και καταγραφής των τελών, το οποίο κατά την φάση λειτουργίας θα τροφοδοτεί με δεδομένα κίνησης λιμένα και αναφορές τελών το Παρατηρητήριο. Το σύστημα είσπραξης και απόδοσης, αν και θα παραδοθεί και αυτό στηριζόμενο στον ίδιο μηχανισμό καταγραφής, απόκτησης και επεξεργασίας των δεδομένων, θα Συμπράττοντα γραφεία Σελ.55/63

τεθεί σε λειτουργία κατόπιν της σχετικής απόφασης και έγκρισης των λιμένων βάσει του του Ν 3622 /2007 και κατόπιν της σχετικής απόφασης και συμφωνίας της διοίκησης των λιμένων. Εφόσον οι φορείς διοίκησης αποφασίσουν, θα επιτρέψουν την λειτουργία του συστήματος απόδοσης και είσπραξης όχι μόνο για την καταγραφή των δεδομένων κίνησης αλλά και για την παροχή της υπηρεσίας είσπραξης και απόδοσης των δικαιωμάτων χρήσης των λιμένων (λιμενικών τελών), από τους εκδίδοντες τα εισιτήρια, τις αποδείξεις μεταφοράς οχημάτων (πρακτορεία ναυτικά πρακτορεία ) και τις συμβάσεις προς μεταφορά. Τα τέλη αυτά οφείλουν να καταβάλουν οι ταξιδεύσαντες, όπως προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις. Καταρχάς πρέπει να ορισθεί η περιοδικότητα της είσπραξης απόδοσης. Η απόδοση τους στον φορέα Διοίκησης του Λιμενα θα πραγματοποιείται σε τακτή ημέρα ανά μήνα που θα ορισθεί και σε περίπτωση αργίας την αμέσως επόμενη εργάσιμη ημέρα. Το σύστημα θα επιδείξει πλήρη διαδικασία ενημέρωσης όλων των εμπλεκομένων για την είσπραξη των αναλογούντων τελών, την καταγραφή των εισπράξεων και την καθημερινή ενημέρωση των φορέων λιμένων με ηλεκτρονικό τρόπο για τις πληρωμές με τα στοιχεία και τα ποσά των καταθέσεων, συγκεντρωτικό και αναλυτικό κατάλογο του ποσού που έπρεπε να εισπραχθεί από το κάθε υπεύθυνο πρακτορείο, το ποσό που εισπράχθηκε, και τους επικαλούμενους λόγους της μη είσπραξης των οφειλομένων, ούτως ώστε ο φορέας λιμένα να αναλάβει άμεσα τις κατάλληλες ενέργειες. Η διαδικασία που θα προταθεί θα περιλαμβάνει επιπλέον πρόβλεψη για την κατάθεση εγγυητικής επιστολής προς τον φορέα διοίκησης του λιμένα το ύψος της οποίας θα εκτιμηθεί και θα κυμαίνεται ανάλογα με την ετήσια κίνηση του λιμένα, στατιστικό έλεγχο των αποκομμάτων των εισιτηρίων των επιβατών και των αποδείξεων μεταφοράς οχημάτων αντιπαραβολή τους με τα εισπραχθέντα τέλη και λοιπών στοιχείων και Συμπράττοντα γραφεία Σελ.56/63

Απαιτούμενες Υποδομές Για την επιτυχή υλοποίηση των υπηρεσιών, δεν θα απαιτηθεί η απόκτηση και εγκατάσταση εξειδικευμένου υλικού και λογισμικού στον χώρο του Λιμένα, αφού οι υπηρεσίες και υπολογιστικές διεργασίες θα πραγματοποιούνται στο κεντρικό σύστημα του Παρατηρητηρίου. O Οργανισμός Λιμένα καλείται να ορίσει το κατάλληλα εξουσιοδοτημένο προσωπικό το οποίο θα διαθέτει προσωπικό υπολογιστή, εκτυπωτή και πρόσβαση στο διαδίκτυο ώστε Να λαμβάνει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τις καθημερινές και μηνιαίες αναφορές που απαιτούνται Να έχει πρόσβαση σε πραγματικό χρόνο μέσω προσωπικού ονόματος χρήστη (username) χρήσης και κωδικού πρόσβασης (password) σε online σύστημα πληροφόρησης που θα έχει όλα τα στοιχεία και τις αναφορές εκκαθάρισης και λοιπά στατιστικά που απαιτήσει. Για την παροχή όμως της υπηρεσίας υπολογισμού και εκκαθάρισης, θα χρησιμοποιείται εξοπλισμός υλικού υπολογιστικών συστημάτων υψηλής υπολογιστικής ισχύος, αξιοπιστίας και διαθεσιμότητας. Όλες οι πληροφορίες που απαιτούνται συλλέγονται και αποθηκεύονται σε κεντρικούς servers, οι οποίοι στεγάζονται στο κέντρο δεδομένων (data center) σε περιβάλλον υψηλής ασφάλειας για τα δεδομένα, και σε επίπεδο πρόσβασης (firewall) και σε επίπεδο αδιάλειπτης λειτουργίας των υπολογιστών (διπλές γραμμές με τηλεπικοινωνιακό πάροχο, γεννήτριες, cluster, raid, καθημερινό BackUp, συστήματα firewall σε κάθε γραμμή επικοινωνίας και σύνδεσης με το δίκτυο). Η προαναφερθείσα υποδομή είναι οι ασφαλιστικές δικλίδες για την υλοποίηση ενός αδιάβλητου συστήματος καταγραφής των εισιτηρίων και παραγωγής καταστάσεων με τα δικαιώματα του κάθε λιμενικού ταμείου (σε έντυπη ή και σε ηλεκτρονική μορφή τύπου pdf) σε πραγματικό χρόνο, με πολύ απλές διαδικασίες και με ελάχιστες απαιτήσεις σε ελάχιστη υποδομή (Η/Υ, σύνδεση στο διαδίκτυο και εκτυπωτής) από τους εξουσιοδοτημένους χειριστές. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.57/63

Ε.5.6 Μεθοδολογία Υλοποίησης Η μεθοδολογία που προτείνεται για την υλοποίηση του πληροφοριακού συστήματος ακολουθεί σε ένα βαθμό την μεθοδολογία Incremental Development Process Engineering (IDPE), ενώ λαμβάνει υπόψη της τις βασικές αρχές της διαδικασίας Rational Unified Process για την επιτυχή & ταχύτατη ανάπτυξη αποτελεσματικών συστημάτων στο Internet. Η Rational Unified Process προσφέρει ένα πλαίσιο οργάνωσης του έργου ανάπτυξης λογισμικού και ένα σύνολο τεχνικών, οι οποίες εξυπηρετούν στην αποτελεσματικότερη & ταχύτερη υλοποίησή του, αξιοποιώντας στο έπακρο την μεθοδολογία IDPE. Το σημαντικό στοιχείο της προτεινόμενης μεθοδολογίας είναι ότι ο προσδιορισμός της τελικής λύσης δεν καλύπτεται σε πλήρες επίπεδο στην αρχή του έργου, αλλά το προς υλοποίηση σύστημα καθορίζεται σταδιακά μέσα από την υλοποίηση δύο ή περισσοτέρων πρωτοτύπων (prototypes) τα οποία χρησιμοποιούνται για την εξαγωγή επιπλέον απαιτήσεων από τους εμπλεκόμενους χρήστες. Η εμπλοκή των χρηστών στην αξιολόγηση του συστήματος, από την αρχή σχεδόν του έργου, μειώνει το ρίσκο, καθώς παρέχει στον χρήστη την δυνατότητα να κατανοήσει καλύτερα το τελικό σύστημα και να εντοπίσει επιπλέον κρίσιμες παραμέτρους για την επιτυχία του. Ειδικότερα η Rational Unified Process περιγράφεται σε δύο άξονες: o Ο οριζόντιος άξονας αναπαριστά τον χρόνο και παρουσιάζει την δυναμική της διαδικασίας καθώς εκτελείται, και εκφράζεται σε κύκλους, φάσεις, επαναλήψεις και ορόσημα. o Ο κάθετος άξονας αναπαριστά την στατική πλευρά της διαδικασίας και την παρουσιάζει σε όρους διεργασιών, αποτελεσμάτων, πόρων και ροών εργασίας. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.58/63

Οι Φάσεις και Ροές Εργασίας της Rational Unified Process Με βάση την διαδικασία αυτή, ο κύκλος ζωής του λογισμικού αποτελείται από τέσσερις φάσεις, που δηλώνουν και την πρόοδο του συνολικού έργου ανάπτυξης 1 : Οριοθέτηση - Inception: Καθορισμός του οράματος (τελικό σύστημα) και του περιβάλλοντος που θα λειτουργήσει, των γενικών & επιμέρους στόχων του έργου καθώς και των λειτουργικών και τεχνικών προδιαγραφών του συστήματος. Ανάπτυξη - Elaboration: Αναλυτικός προσδιορισμός των χαρακτηριστικών του τελικού συστήματος, σχεδιασμός της αρχιτεκτονικής του, προγραμματισμός των ενεργειών / επαναλήψεων υλοποίησης. Κατασκευή - Construction: Σχεδίαση, υλοποίηση & ολοκλήρωση των συστατικών του τελικού συστήματος και του πλάνου μετάβασης του συστήματος σε πραγματικές συνθήκες. Μετάβαση - Transition: Μετάβαση του συστήματος σε πραγματικές συνθήκες. Περιλαμβάνονται εργασίες όπως εγκατάσταση, υποστήριξη 1 Οι φάσεις της RUP δεν είναι απαραίτητο να είναι διαδοχικές. Μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις τμήματα των φάσεων εκτελούνται παράλληλα μεταξύ τους π.χ. το transition του 1 ου πρωτότυπου με την ανάπτυξη του 2 ου πρωτότυπου. Συμπράττοντα γραφεία Σελ.59/63