ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ανθρωπογενές περιβάλλον» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Το σενάριο απευθύνεται σε µαθητές της Γ ηµοτικού, συνδέεται µε το µάθηµα της Μελέτης Περιβάλλοντος,έχει σχέση µε τις έννοιες της αλληλεπίδρασης,του χώρου και του χρόνου και της µεταβολής του περιβάλλοντος.είναι συµβατό µε το ΕΠΠΣ και τα Αναλυτικά Προγράµµατα αφού αποτελεί µέρος ενότητας του σχολικού βιβλίου και µπορεί να έχει επέκταση και σε άλλα γνωστικά αντικείµενα. 3. Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των µαθητών Οι µαθητές γνωρίζουν αρκετά πράγµατα γύρω από το περιβάλλον.γνωρίζουν τις αλλαγές που έχουν γίνει στο περιβάλλον.με βάση αυτά ο δάσκαλος θα ανιχνεύσει τις ιδέες και τις αντιλήψεις των µαθητών και θα τις καταγράψει σε έναν ηµιδοµηµένο εννοιλογικό χάρτη. Επίσης απαραίτητη θεωρείται η εξικοίωση των µαθητών µε τα εργαλεία γενικής χρήσης και της πλοήγησης στο διαδίκτυο.
4. Σκοπός και στόχοι Α.Ως προς το γνωστικό αντικείµενο Να παρατηρήσουν και να καταγράψουν τις αλλαγές που γίνονται από την παρέµβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον. Να συνδέσουν τις αλλαγές αυτές µε τις αλλαγές που έχουν γίνει σχετικά µε τον τρόπο ζωής του ανθρώπου. Β.Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών Να εξοικειωθούν µε τη χρήση των νέων τεχνολογιών στην απόκτηση της γνώσης Να ασκηθούν στη χρήση των εργαλείων γενικής χρήσης όπως Power Point και Μovie Maker. Γ.Ως προς τη µαθησιακή διαδικασία. Να µάθουν να συνεργάζονται αρµονικά µε τα µέλη της οµάδας και να εκφράζουν τις ιδέες τους. Να αναπτύξουν κριτική στάση απέναντι στον τρόπο επίδρασης του ανθρώπου στο περιβάλλον. 5. Κατηγορία λογισµικού συνδυασµός κατηγοριών λογισµικού 1.Για την υλοποίηση του σεναρίου θα χρησιµοποιηθεί το λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης προκειµένου να ανιχνευθούν οι πρότερες γνώσεις των µαθητών σχετικά µε τις αλλαγές που έχουν γίνει από την παρέµβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον.
2.Το διαδίκτυο όπου θα αναζητήσουν εικόνες σχετικά µε την επίδραση του ανθρώπου στο περιβάλλον,όπως κατασκευή γεφυρών,άνοιγµα δρόµων και άλλες παρεµβάσεις προκειµένου να καλλυτερεύσουν οι συνθήκες ζωής του. 3.Το πρόγραµµα ζωγραφικής µε το οποίο θα αναπτύξουν την καλλιτεχνική και δηµιουργική τους έκφραση. 4.Το λογισµικό παρουσίασης για να ανακοινώσουν τα αποτελέσµατα της εργασίας τους στην τάξη και το Βίντεο Τρέιλερ για να παρουσιάσουν την εργασία τους στη γιορτή λήξης του σχολείου τους. 6. ιάρκεια Η εκτιµώµενη διάρκεια του σεναρίου υπολογίζεται σε 4 διδακτικές ώρες. 7. Οργάνωση τάξης & απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή Το σενάριο οργανώνεται σύµφωνα µε την οµαδοσυνεργατική µέθοδο διδασκαλίας.τα παιδιά χωρίζονται σε οµάδες των 4 ατόµων και δουλεύουν στο εργαστήριο υπολογιστών µε την καθοδήγηση του δασκάλου. Απαραίτητα θεωρούνται το οργανωµένο σχολικό εργαστήριο,ο διαδραστικός πίνακας και ο βιντεοπροβολέας,η αναζήτηση στο διαδίκτυο και το πρόγραµµα ζωγραφικής.
8. Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου 1 η διδακτική ώρα ίνεται στους µαθητές ένας ηµιδοµηµένος ενοιολογικός χάρτης όπου η κεντρική έννοια είναι ο «άνθρωποςπεριβάλλον».σκοπός της δραστηριότητας είναι να ανιχνευθούν οι πρότερες ιδέες των µαθητών σχετικά µε την επίδραση του ανθρώπου στο περιβάλλον και τα αποτελέσµατά της.γίνεται σχετική συζήτηση και αναζητούν σχετικές εικόνες στη βιβλιοθήκη του λογισµικού για να συµπληρώσουν τον εννοιολογικό χάρτη. Οι οδηγίες για τη δραστηριότητα αυτή δίνονται στο φύλλο εργασίας 1. 2 η διδακτική ώρα Οι µαθητές κάνοντας χρήση του διαδικτύου θα αναζητήσουν εικόνες µε τα αποτελέσµατα της παρέµβασης του ανθρώπου στο περιβάλλον,όπως την κατασκευή γεφυρών,λιµανιών,αυτοκινητοδρόµων,αερο- δροµίων, σύγχρονων κτιρίων.επίσης θα αναζητήσουν εικόνες σχετικά µε την καταστροφή που υφίσταται το περιβάλλον µετά από τις παρεµβάσεις αυτές. Οι οδηγίες για τη δραστηριότητα αυτή περιγράφονται στο φύλλο εργασίας 2. 3 η διδακτική ώρα Οι µαθητές ανακοινώνουν τα αποτελέσµατα της αναζήτησης στο διαδίκτυο και όλοι µαζί φτιάχνουν µία παρουσίαση στην οποία περιγράφουν τα αποτελέσµατα
της θετικής και αρνητικής παρέµβασης του ανθρώπου στο περιβάλλον. 4 η διδακτική ώρα Οι µαθητές αφού έχουν προβληµατιστεί από τις αλλαγές που έχουν γίνει στο περιβάλλον χρησιµοποιούν το πρόγραµµα ζωγραφικής και εκφράζουν µε το δικό τους τρόπο πως θα θέλουν αυτοί σαν αυριανοί πολίτες να συµπεριφέρονται στο περιβάλλον.θα δηµιουγγήσουν έτσι το δικό τους φανταστικό περιβάλλον. 9. Φύλλα εργασίας Φύλλο εργασίας 1 Συµπληρώστε µε κατάλληλες εικόνες από τη βιβλιοθήκη του λογισµικού τον παρακάτω εννοιολογικό χάρτη όπου περιγράφει τα αποτελέσµατα της παρέµβασης του ανθρώπου στο περιβάλλον. Φύλλο εργασίας 2 Αναζητήστε στο διαδίκτυο κατάλληλες εικόνες µε τις οποίες φαίνεται τόσο η θετική όσο και η αρνητική παρέµβαση στο περιβάλλον. Φύλλο εργασίας 3 Χρησιµοποιείστε το πρόγραµµα ζωγραφικής και κατασκεύαστε το δικό σας φανταστικό κόσµο.
10. Πρόσθετες πληροφορίες Το παρόν σενάριο µπορεί να βελτιωθεί,να επεκταθεί όταν εφαρµοστεί στην τάξη από τους ίδιους τους µαθητές και το δάσκαλο.μπορεί επίσης να τροποποιηθεί ανάλογα µε τις ιδιαιτερότητες των µαθητών της τάξης. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί στο µέλλον από την εκπαιδευτική κοινότητα στα πλαίσια µιας διαθεµατικής δραστηριότητας ή ενός περιβαλλοντικού προγράµµατος. Επίσης µπορεί να χρησιµοποιηθεί από τους ίδιους τους µαθητές για την κατασκευή ενός βίντεο τρέιλερ στο οποίο θα παρουσιάζουν τα αποτελέσµατα της εργασίας τους και ίσως αποτελεί και µέρος της γιορτής λήξης του σχολικού έτους. Οι µαθητές µετά από όλη αυτή τη διαδικασία θα έχουν προβληµατιστεί,θα έχουν συνεργαστεί και µε τη χρήση των νέων τεχνολογιών θα έχουν αποκτήσει µια διαφορετική στάση απέναντι στον τρόπο µε τον οποίο θα αντιµετωπίζουν οι ίδιοι το περιβάλλον. Παρατήρηση: το σενάριο µπορεί να σχεδιαστεί µε τη χρήση κάποιου ή κάποιων από τα παρακάτω, που εσείς θεωρείτε κατάλληλο/α για την περίσταση: Α) ιαδίκτυο (ανίχνευση πληροφοριών / online δραστηριότητες) Β) λογισµικό ανάπτυξης δηµιουργικότητας και ζωγραφικής (αποτύπωση ιδεών / έκθεση υλικού) Γ) Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (ανίχνευση ιδεών / ανάπτυξη θέµατοςεξακτίνωση / οµαδοποιήση / ταξινόµηση) ) Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες (ανίχνευση / παρουσίαση υλικού) και λογισµικά οπτικοποίησης Ε) Λογισµικά γενικής χρήσης, όπως επεξεργασία κειµένου, λογιστικό φύλλο, λογισµικό παρουσίασης, κλπ. (π.χ. παραγωγή γραπτού λόγους, πίνακες διπλής εισόδου, κατασκευή παρουσίασης) ΣΤ) λογισµικά κλειστού τύπου