ΗΜΕΡΙΔΑ Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων - Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 Ομιλία του Μάρκου Χαμπάκη από την ΕΕΕ Ηλεκτρολόγων Μηχανικών ΤΕΕ & την Οργανωτική Επιτροπή Εκ μέρους της Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Ηλεκτρολόγων Μηχανικών σας καλωσορίζω στην Ημερίδα που διοργανώνει το ΤΕΕ με θέμα «Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) - Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384». Όπως είναι γνωστό, στους τομείς επιστημονικής δράσης του ΤΕΕ αλλά και ειδικότερα στο επαγγελματικό πεδίο του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού ευρίσκονται η μελέτη και κατασκευή των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων καθώς και η ενασχόληση με τους Κανονισμούς που τις διέπουν. Για το λόγο αυτό, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, δια της εντεταλμένης του Επιτροπής, παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τα θέματα των προτύπων, των κανονισμών και προδιαγραφών, σε όλα τα στάδια από την παραγωγή ηλεκτρολογικού υλικού, τη μελέτη της ηλεκτρικής εγκατάστασης, έως την κατασκευή και τον έλεγχό της. Με πρωτοβουλία της Επιτροπής Ηλεκτρολόγων το ΤΕΕ διοργανώνει τη σημερινή ημερίδα. Κυρίες και κύριοι, Στο πλαίσιο της συμβολής του ΤΕΕ για τον εκσυγχρονισμό του ΚΕΗΕ κληθήκαμε και συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ, όχι για να παρακολουθήσουμε απλά μια ακόμη εκδήλωση του φορέα μας, αλλά για να καταθέσουμε τις απόψεις μας, ενδεχομένως να διαφωνήσουμε και τέλος να προκρίνουμε τη στρατηγική που θα ακολουθήσουμε για την εφαρμογή του προτύπου ΕΛΟΤ HD 384 στη χώρα μας και τους Νέους Κανονισμούς. Σήμερα εδώ χτυπάει η καρδιά όχι μόνο του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού αλλά και κάθε άλλου τεχνικού που ασχολείται με τις Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις. Σε αυτήν εδώ την αίθουσα δίνουν το παρόν σχεδόν όλοι οι ειδικοί, που έχουν ασχοληθεί τα τελευταία χρόνια με τις Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις: Μηχανικοί, Μελετητές, Εργολάβοι, Εγκαταστάτες αλλά και οι αρμόδιοι φορείς της πολιτείας. Ο Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων είναι τόσο σημαντικός για τους Ηλεκτρολόγους, όσο ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός για τους Πολιτικούς Μηχανικούς. Στην Ημερίδα θα συζητηθεί το Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 και η μετάβαση στο νέο Κανονισμό, που θα εφαρμόζεται από το Μάρτιο του 2006 στη χώρα μας. Ειδικότερα θέματα που θα αναπτυχθούν στην Ημερίδα είναι: Ενημέρωση Χρηστών και ενέργειες εμπλεκομένων φορέων Ενδελεχής και Συστηματική Κατάρτιση του Τεχνικού Κόσμου στο Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 Πρόσφατες εξελίξεις Ασφάλεια και προστασία χρηστών σύμφωνα με το νέο πρότυπο Έλεγχος ηλεκτρικών εγκαταστάσεων απαιτήσεις νέου προτύπου Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384, ΤΕΕ, Αθήνα, 15 Νοεμ., 2005 1
Επειδή τα θέματα αυτά είναι ανοικτά, με απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης έχει εδώ και ένα μήνα (Οκτώβριος 2005) συσταθεί Διευρυμένη Ομάδα Εργασίας (Joint Working Group) με θεσμικά μέλη από τους εμπλεκόμενους φορείς (ΥΠΑΝ, ΥΠΕΧΩΔΕ, ΤΕΕ, ΕΛΟΤ, ΔΕΗ ΑΕ, ΠΣΔΜ-Η, ΠΟΣΕΗ), με σκοπό να διαμορφώσει τους όρους και να συντονίσει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την ορθή εφαρμογή του προτύπου. Η Πρόταση του ΤΕΕ για τα Επόμενα Βήματα Η πρόταση του ΤΕΕ στοχεύει σε ένα οργανωμένο σύνολο ενεργειών που πρέπει άμεσα να ξεκινήσουν. 1. Ενημέρωση/ Αφύπνιση Κοινού Awareness Campaign Για την ενημέρωση των χρηστών χρειάζεται ένα δυνατό ενημερωτικό πρόγραμμα awareness campaign, που να παρουσιασθεί πανελλαδικά στα ραδιόφωνα, στην τηλεόραση και στον τύπο. Το ενημερωτικό αυτό πρόγραμμα πρέπει να είναι αντίστοιχης εμβέλειας με το διαφημιστικό πρόγραμμα «ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΜΑΣ», το οποίο ΥΠΑΝ και ΔΕΗ ΑΕ πολύ επιτυχημένα και έγκαιρα πραγματοποίησαν για την αντιμετώπιση της ιδιαίτερα αυξημένης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας τις πολύ θερμές ημέρες του περασμένου Ιουλίου. Είναι αδήριτη ανάγκη, το σύνολο των πολιτών να ενημερωθεί, έστω και καταρχήν, για : Υποχρεωτική εφαρμογή του προτύπου ΕΛΟΤ HD 384 από 5-3-2006 Καθιέρωση νέων χρωματισμών καλωδίων σύμφωνα με ΕΛΟΤ HD 308 S2 (Φάσεις:Καφέ-Μαύρο-Γκρί Ουδέτερος:μπλέ Γείωση:κιτρινοπράσινο) Μέτρα προστασίας και ασφάλειας (Ουδετερογείωση, Αυτόματος Διαρροής) Υποχρέωση ελέγχων και επανελέγχων των Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων Αλλά και γενικότερα για τις διαφορές και τα οφέλη που προκύπτουν από την προσαρμογή στο νέο πρότυπο για την προστασία του πολίτη-χρήστη από την τεκμηριωμένα ασφαλή λειτουργία μιας εγκατάστασης και την πιστοποίηση της διαδικασίας μελέτης, κατασκευής και ελέγχου της. Το τελευταίο είναι ίσως και το πιο σημαντικό ώστε να πειστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην διαδικασία ότι η συμμόρφωση με το νέο πρότυπο δεν είναι μια ακόμη οδηγία που οδηγεί σε αυξήσεις κόστους αλλά μια δράση για την ασφάλεια του Έλληνα πολίτη καταναλωτή. 2. Κατάρτιση Τεχνικού Προσωπικού Η κατάρτιση του Τεχνικού Κόσμου όλων των βαθμίδων απαιτεί : Οργάνωση, σε πανελλαδική κλίμακα, επιμορφωτικών σεμιναρίων επί του προτύπου για Μηχανικούς Τεχνολόγους και Εγκαταστάτες σε συνεργασία με επιστημονικούς, τεχνικούς και επαγγελματικούς φορείς σε πιστοποιημένες δομές Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης. Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384, ΤΕΕ, Αθήνα, 15 Νοεμ., 2005 2
Διευρυμένη Ομάδα Εργασίας του ΥΠΑΝ με θεσμικά μέλη από τους εμπλεκόμενους φορείς μπορεί να λειτουργήσει στη συνέχεια ως Επιτροπή Καθοδήγησης (Steering Committee) της Δράσης Κατάρτισης στο πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384. Η Επιτροπή Καθοδήγησης θα έχει την ευθύνη διαχείρισης της Δράσης, συντονισμού των πιστοποιημένων ΚΕΚ και κλιμάκωσης της κατάρτισης, ώστε να καλύψει όλη την Ελλάδα και όλες τις βαθμίδες. Εδώ θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ότι για τον ορθό, τεκμηριωμένο και σύμφωνο με τους κανόνες πιστοποιημένων προγραμμάτων κατάρτισης μηχανισμό, ο σχεδιασμός και η εποπτεία υλοποίησης της βραχυχρόνιας και μακράς διάρκειας κατάρτισης για το νέο Κανονισμό Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων θα πρέπει να ανατεθούν σε αρμόδια Επιστημονική Επιτροπή. Αυτή η Επιστημονική Επιτροπή θα είναι υπεύθυνη: Σύνταξη / αναμόρφωση ωρολογίων προγραμμάτων Τήρηση Μητρώου εκπαιδευτών Διαδικασία επιλογής, ενημέρωσης και αξιολόγησης εκπαιδευτών Οδηγίες συγγραφής σημειώσεων και παρουσιάσεων στους εκπαιδευτές Έλεγχος των γνώσεων των καταρτισθέντων Αξιολόγηση των προγραμμάτων κατάρτισης Το ΤΕΕ δια της Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Ηλεκτρολόγων θα συμμετέχει αποφασιστικά στη διαδικασία ενδελεχούς και συστηματικής κατάρτισης του Τεχνικού Κόσμου τόσο στο Κέντρο, όσο και στην Περιφέρεια. 3. Παράλληλες Υποστηρικτικές Δράσεις Η εφαρμογή του νέου Προτύπου θα συμβάλει σημαντικά στην προσπάθεια για διατήρηση ενός υψηλού επιπέδου ασφάλειας και προστασίας για τους χρήστες των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων στην Ελλάδα. Βεβαίως, έχει πολύ μεγάλη σημασία η επιλογή του ηλεκτρολογικού υλικού και ο ποιοτικός έλεγχος, από διαπιστευμένα εργαστήρια, δεδομένων των εισαγωγών και τη διάθεση στην αγορά προϊόντων από τρίτες χώρες. Με μια σειρά από δράσεις που έχει δρομολογήσει το ΤΕΕ μέσω της εντεταλμένης του Επιτροπής Ηλεκτρολόγων, σε στενή συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, τα Πολυτεχνεία, τον ΕΛΟΤ, αλλά και άλλους εμπλεκόμενους φορείς θα είναι σύντομα διαθέσιμα Τεχνικές Οδηγίες και Κανονισμοί, προκειμένου να προσαρμοσθεί η χώρα μας στις σύγχρονες ευρωπαϊκές απαιτήσεις ασφαλείας (αναλυτικότερα στο Παράρτημα) Ενδεικτικά θέματα που θα πρέπει να συμπεριληφθούν είναι: Ηλεκτρολογικό Υλικό Εγκαταστάσεων Εγκρίσεις Τύπου Ηλεκτρολογικό Υλικό Μετρήσεων & Ελέγχου - Διακριβώσεις Στο πρόγραμμα της Ημερίδας περιλαμβάνονται ειδικές εισηγήσεις από εκλεκτούς συναδέλφους για το θέμα της ασφάλειας και της προστασίας χρηστών. 4. Βασικές επισημάνσεις αναφορικά με τις απαιτήσεις του Προτύπου Για το θέμα των ελέγχων των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων επισημαίνουμε ότι αυτοί συνίστανται από τα ακόλουθα: Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384, ΤΕΕ, Αθήνα, 15 Νοεμ., 2005 3
Αρχικός έλεγχος Μετρήσεις Παραλαβή Περιοδικός έλεγχος Όπως αναφέρεται στο Πρότυπο, οι έλεγχοι πραγματοποιούνται εκ μέρους ή με εντολή του εγκαταστάτη, χρήστη, ανεξάρτητου πραγματογνώμονα, αρμόδιου αναγνωρισμένου φορέα στον οποίο έχει ανατεθεί να εκτελεί ελέγχους. Επίσης στο Πρότυπο αναφέρεται, ότι οι έλεγχοι πρέπει να πραγματοποιούνται από αδειούχους ηλεκτρολόγους, οι οποίοι διαθέτουν τα νόμιμα προσόντα για να εκτελούν ελέγχους ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Κατά την άποψη μας οι έλεγχοι πρέπει να πραγματοποιούνται από πιστοποιημένους προς τούτο ελεγκτές. Η διαδικασία πιστοποίησης πρέπει να γίνεται από εγκεκριμένο φορέα της Πολιτείας, όπου δεν θα υπεισέρχονται οι με συντεχνιακή αντίληψη νομής του επαγγελματικού αντικειμένου σύλλογοι. Στο πλαίσιο αυτό, Ειδική Επιτροπή από το ΤΕΕ, μπορεί να καθορίσει νόρμες, ώστε να είναι διαφανής και αξιόπιστη η διαδικασία πιστοποίησης των ελεγκτών. Διαχείριση θεμάτων Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων Η ευθύνη της διαδικασίας για τα θέματα ενημέρωσης, κατάρτισης, ασφάλειας και ελέγχων μπορεί να αναληφθεί εφεξής από το ΤΕΕ, δηλ. από ένα ανεγνωρισμένο για τεχνικά θέματα φορέα ΝΠΔΔ, ώστε τώρα και στο μέλλον να εξασφαλίζεται η εγκυρότητα της διαδικασίας και η αποφυγή εκφυλισμού της διαδικασίας σε συντεχνιακή νομή επαγγελματικού συμφέροντος. Το ΤΕΕ : Είναι ο επίσημα ανώτερος ανεγνωρισμένος φορέας από την πολιτεία αρμόδιος για τεχνικά θέματα. Είναι εντεταλμένο να εκδίδει Τεχνικές Οδηγίες εγκαταστάσεων και συντήρησης αυτών Καλείται από την πολιτεία ως εμπειρογνώμονας για θέματα επαγγελματικής ευθύνης και αποφαίνεται για την τεχνική ορθότητα έργων και εργασιών και ασκεί πραγματογνωμοσύνες. Διαθέτει σημαντική εμπειρία και υποδομή για τις διαδικασίες επαγγελματικών εξετάσεων, για την απονομή αδειών ανώτατης τάξης σε Η-Μ εγκαταστάσεις. Διαθέτει πιστοποιημένες δομές εκπαίδευσης και περιφερειακά τμήματα σε όλη την Ελλάδα. Η Πρόσκληση του ΤΕΕ (win / win situation) Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384, ΤΕΕ, Αθήνα, 15 Νοεμ., 2005 4
Το ΤΕΕ και οι Σύλλογοι Εγκαταστατών να διοργανώσουν πιστοποιημένα εκπαιδευτικά προγράμματα κατάρτισης για τα μέλη των Συλλόγων στη συμμόρφωση με το Πρότυπο και την εφαρμογή του αναμορφωμένου κανονισμού, με δυνατότητα κρατικής επιδότησης. Να επεξεργασθούν διαδικασία εξέτασης επαγγελματικής κατάρτισης τεχνιτών και να την καταθέσουν στην πολιτεία για έγκριση Να διεκδικήσουν την κατοχύρωση του έργου του επιμορφωμένου τεχνίτη στους εμπλεκόμενους κρατικούς φορείς, οργανισμούς και επιχειρήσεις και να επιτύχουν την προσήκουσα τιμολόγηση των εργασιών του, και Να εξετάσουν την επέκταση των επαγγελματικών αδειών των μελών των συλλόγων, μέσα από διαδικασίες επιμόρφωσης και πιστοποίησης. Κλείνοντας την ομιλία μου, θεωρώ υποχρέωση μου να ευχαριστήσω τους εκλεκτούς συναδέλφους - πανεπιστημιακούς στελέχη εταιρειών και εκπροσώπους φορέων και συλλόγων - που αποδέχθηκαν την πρόσκληση να παρουσιάσουν τις απόψεις τους στην Ημερίδα του ΤΕΕ και να αφιερώσουν χρόνο για την προετοιμασία των εισηγήσεων. Επίσης, ευχαριστώ τη συνάδελφο Δήμητρα Κανέλλου, προϊσταμένη του Γραφείου Επιστημονικού Έργου του ΤΕΕ καθώς και το προσωπικό του Γραφείου, για την άψογη υποστήριξη της διοργάνωσης. Τέλος, ευχαριστώ όλους εσάς που παρακολουθείτε την ημερίδα, σας καλώ να συμμετέχετε ενεργά με ερωτήσεις και παρεμβάσεις κατά τη συζήτηση με την οποία, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα, θα ολοκληρωθεί η Ημερίδα μας και ελπίζω να σας υποδεχθούμε ξανά στις εκδηλώσεις, που το ΤΕΕ θα διοργανώσει στο μέλλον. Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384, ΤΕΕ, Αθήνα, 15 Νοεμ., 2005 5
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Για την τριετία 2004-2006 εκπονήθηκε και υλοποιείται σταδιακά το πρόγραμμα δράσης της ΕΕΕ Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του ΤΕΕ, που περιλαμβάνει: Σύσταση 10 Ειδικών Επιστημονικών Επιτροπών: Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις & Κανονισμοί Επαγγελματικά Θέματα & Εκπαίδευση Ηλεκτρομηχανική Μετατροπή Ενέργειας Σύγχρονες Τεχνολογίες & Αυτοματισμοί Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Δίκτυα Μεταφοράς & Διανομής Ηλεκτρονικά Συστήματα Τηλεπικοινωνίες Πληροφοριακά Δίκτυα Συστήματα Διαχείρισης Διοργάνωση Ημερίδων & Διημερίδων: "Ηλεκτροκίνητα μέσα μεταφοράς στην Ελλάδα" "Ηλεκτρονικά ισχύος και βιομηχανικές εφαρμογές" "Νέο Θεσμικό Πλαίσιο για την Ανάπτυξη των ΑΠΕ" "Ρυθμιστικές Διατάξεις Συστημάτων Ηλεκτρικής Ενέργειας "Ηλεκτρικά Δίκτυα: Ανάπτυξη και Περιβάλλον" "Θέματα αξιοπιστίας και ασφάλειας ηλεκτρονικών υπηρεσιών" (οι 3 τελευταίες εκδηλώσεις τελούν υπό έγκριση της ΔΕ/ΤΕΕ) Σύσταση Ομάδων Εργασίας. Έχουν προταθεί: "Μελέτη Πιθανών Βλαβών στον Ανθρώπινο Οργανισμό από την Επίδραση μη Ιοντίζουσας Ακτινοβολίας". "Μελέτη των εγκαταστάσεων Συστημάτων Διαχείρισης Κτιρίων (BMS - Building Management System) σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια" "Σύνταξη Τεχνικής Οδηγίας ΤΕΕ Υποσταθμών Μέσης Τάσης" "Σύνταξη Τεχνικής Οδηγίας ΤΕΕ Φωτισμού" "Συγκέντρωση, επεξεργασία και ταξινόμηση συστάσεων και τεχνικών οδηγιών Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οργανισμών για την εγκατάσταση Τηλεπικοινωνιακών Συστημάτων, Συστημάτων Πληροφορικής και Δικτύων Υπολογιστών" "Μεθοδολογία ανάπτυξης αμφίδρομων ψηφιακών υπηρεσιών πολυμέσων (εικόνας, ήχου, δεδομένων) και ευρυζωνικών δικτύων για τη κοινωνία της πληροφορίας" "Αποτύπωση του πλαισίου των διατάξεων που διέπουν το επάγγελμα του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού" Είναι αντικειμενικά μια ιδιαίτερα παραγωγική τριετία για την ΕΕΕ Ηλεκτρολόγων Μηχανικών. Εκφράζουμε την ικανοποίηση μας στη ΔΕ του ΤΕΕ για την προώθηση του έργου μας. Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384, ΤΕΕ, Αθήνα, 15 Νοεμ., 2005 6