Από την ασφάλεια στη διατροφική αξία των τροφίμων:

Transcript

1 Από την ασφάλεια στη διατροφική αξία των τροφίμων: η εμπειρία του ΕΦΕΤ Αντώνης Ζαμπέλας Πρόεδρος Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (ΕΦΕΤ) Αναπληρωτής Καθηγητής Διατροφής του Ανθρώπου Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 Κεντρική Υπηρεσία Περιφερειακές Διευθύνσεις Διεύθυνση Ελέγχου Επιχειρήσεων Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων Διεύθυνση Αξιολόγησης Εγκρίσεων Διεύθυνση Διατροφικής Πολιτικής και Ερευνών Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ενημέρωσης & Πληροφορικής Διεύθυνση Διοικητικής Υποστήριξης Σε λειτουργία Εντός του 2010 Υπό σχεδιασμό

3 Διεύθυνση Ελέγχου Επιχειρήσεων

4 Διάρθρωση 1. ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΖΩΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ 2. ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ 3. ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 4. ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ, ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ, ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ 5. ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ

5 Αρμοδιότητες (1) Οργάνωση επισήμων ελέγχων σε εφαρμογή του ΠΟΕΣΕ Εξειδίκευση των απαιτήσεων του επίσημου ελέγχου τροφίμων (ανάλυση επικινδυνότητας, τεχνικές επιθεώρησης, συχνότητα κ.λ.π ) Διαμόρφωση εντύπων ελέγχου για την καλύτερη αποτύπωση των εγκαταστάσεων και τη διενέργεια των επιθεωρήσεων Διαμόρφωση φορμών και βάσης καταχώρησης για τη συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων ελέγχου από τις Περιφερειακές Δ/νσεις και από ελεγκτικές υπηρεσίες των Ν.Α

6 Αρμοδιότητες (2) Εισηγήσεις για Νομοθετικές ρυθμίσεις Αποστολή εγκυκλίων στις Περιφερειακές Δ/νσεις ή Υπηρεσίες της Ν.Α σε θέματα νομοθεσίας ή ενεργειών Υποστήριξη Κοινοτικών Επιθεωρήσεων (FVO missions) Χορήγηση Αριθμών Έγκρισης σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας προϊόντωνζωικήςπροέλευσης. Συμβολή στην διαμόρφωση του μητρώου επιχειρήσεων Συμβολή στην αξιολόγηση και έκδοση Οδηγών Υγιεινής

7 Αποτελέσματα επισήμων ελέγχων του ΕΦΕΤ σε εφαρμογή του ΠΟΕΣΕ (Ι) Αριθμός τακτικών επιθεωρήσεων ανά ομάδα επιχειρήσεων τροφίμων για το 2007 (Σύνολο επιθεωρήσεων: 6739) Παρασκευαστές / Συσκευαστές Διανομείς / Μεταφορείς Λιανικό Εμπόριο Επιχειρήσεις Παροχής Υπηρεσιών Παρασκευαστές που πωλούν λιανικώς

8 Αποτελέσματα επισήμων ελέγχων του ΕΦΕΤ σε εφαρμογή του ΠΟΕΣΕ (ΙI) Είδη παραβάσεων για το 2007 (1388 παραβάσεις σε 6739 επιθεωρήσεις) Γενική Υγιεινή Υγιεινή (HACCP) Επισήμανση - Παρουσίαση Μικροβιακή Μόλυνση Σύνθεση - Νοθεία

9 Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων

10 Οργανόγραμμα Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων Σημείο Επαφής RASFF Τμήμα Εργαστηριακών Ελέγχων Τμήμα Εποπτείας Εργαστηρίων Τμήμα Άμεσης Αντιμετώπισης Κινδύνων

11 Αρμοδιότητες Οργάνωση Επισήμων Ελέγχων Υποστήριξη Κοινοτικών Ελέγχων από το FVO Διαχείριση Διατροφικών Επεισοδίων Διαχείριση Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης (RASFF) Ορισμός και εποπτεία εργαστηρίων επισήμου ελέγχου και αναφοράς Ανάπτυξη εργαστηριακών υποδομών του ΕΦΕΤ Εκπόνηση Νομοθεσίας Εκπροσώπηση σε Διεθνή και Ευρωπαϊκά Όργανα

12 Περιορισμός Χημικών & Βιολογικών Κινδύνων Έλεγχος παρουσίας Μυκοτοξινών Έλεγχος παρουσίας PAHs Έλεγχος παρουσίας Διοξινών & PCBs Έλεγχος παρουσίας προσθέτων ουσιών Έλεγχος παρουσίας φυτοπροστατευτικών ουσιών Έλεγχος παρουσίας αλλεργιογόνων ουσιών Έλεγχος μετανάστευσης Προστασία Συμφερόντων του Καταναλωτή Έλεγχος προδιαγραφών ποιότητας Ελαιολάδου Μελιού Γαλακτοκομικών προϊόντων Εμφιαλωμένων νερών Παρακολούθηση αναδυόμενων κινδύνων Παρακολούθηση επιπέδων ακριλαμιδίου Παρακολούθηση επιπέδων φουρανίου

13 Οργάνωση Επισήμων Ελέγχων Εφαρμογή Πολυετούς Ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου Ελέγχου (ΠΟΕΣΕ) Περιορισμός Χημικών & Βιολογικών Κινδύνων Προστασία Συμφερόντων του Καταναλωτή Παρακολούθηση αναδυόμενων κινδύνων Συγκεντρωτικά αποτελέσματα επισήμου ελέγχου έτους 2007 (1209 έλεγχοι) 8% 92% Συμμορφούμενα με τη νομοθεσία Μη συμμορφούμενα με τη νομοθεσία

14 Διαχείριση Διατροφικών Επεισοδίων για το έτη 2008 και 2009 Υδρογονάνθρακες παραφινέλαιου σε ηλιέλαιο από την Ουκρανία Μελαμίνη κυρίως σε γαλακτοκομικά προϊόντα προέλευσης Κίνας Διοξίνες σε Χοιρινό από την Ιρλανδία Μη εγκεκριμένος γενετικά τροποποιημένος λιναρόσπορος από τον Καναδά

15 Διαχείριση RASFF Σημείο Επαφής της Ελλάδας για τα τρόφιμα Διαχείριση σημάτων που κοινοποιούνται στην Ελλάδα αρμοδιότητας ΕΦΕΤ Αξιολόγηση/κοινοποίηση σημάτων από την Ελλάδα στο rasff Έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών Κατανομή σημάτων για το έτος 2007 (150 σήματα) 28% 72% Σήματα από ελέγχους στην Ελλάδα Σήματα που αφορούν την Ελλάδα Κατανομή σημάτων ανά χώρα για το έτος % Γερμανία Ιταλία 6% 13% 6% Αγγλία Ισπανία 12% 17% Ελλάδα Λοιπές χώρες (24)

16 Ανάπτυξη εργαστηριακών υποδομών ΕΦΕΤ Ανάπτυξη δύο εργαστηριακών υποδομών στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη Αγορά κτιρίων Αγορά εξοπλισμού Στελέχωση

17 Διεύθυνση Αξιολόγησης Εγκρίσεων

18 Καθοδήγηση παραγωγών & άλλων εμπλεκομένων στην αλυσίδα διακίνησης τροφίμων σχετικά με την επισήμανση Απάντηση σε γραπτά ερωτήματα προς την Υπηρεσία Παρατηρήσεις επί της ορθότητας της επισήμανσης συγκεκριμένων τροφίμων Κατευθυντήριες οδηγίες για τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα Πρόληψη παραβατικότητας - Αποτροπή παραπλάνησης καταναλωτών - Προαγωγή των ορθών εμπορικών πρακτικών και της καινοτομίας των επιχειρήσεων τροφίμων

19 Καθοδήγηση των Περ/κών Δ/νσεων του ΕΦΕΤ & των συναρμοδίων υπηρεσιών σε θέματα επισ/σης, & διαφ/σης των τροφίμων Απάντηση σε γραπτά ερωτήματα Σύνταξη κατευθυντηρίων γραμμών για την επισήμανση συγκεκριμένων τροφίμων Διαμόρφωση κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και υποστήριξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του ΕΦΕΤ Παροχή των κατάλληλων "εργαλείων" στις Υπηρεσίες Ελέγχου για τον επίσημο έλεγχο των τροφίμων

20

21 Διεύθυνση Διατροφικής Πολιτικής και Ερευνών

22 Οργανόγραμμα

23 Αρμοδιότητες Έρευνα, συλλογή και αξιολόγηση στοιχείων που έχουν σχέση με την υγιεινή των τροφίμων και τις διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών, με σκοπό την διαμόρφωση των συνθηκών που διασφαλίζουν τη διατροφική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία (ΠΔ 223/2000)

24 Δράσεις Έρευνα Ολοκλήρωση μελέτης της Ποιότητας παραδοσιακών ελληνικών Τροφίμων και εκβιομηχάνισης της παραγωγής τους» - (Συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα) Μελέτη-ενσωμάτωση φυσικών αντιοξειδωτικών σε λειτουργικά τρόφιμα και παραγωγή ελληνικών λειτουργικών τροφίμων με νέες τεχνολογίες (Συνεργασία Ε.Μ.Π. Τμήμα Χημικών Μηχανικών)

25 Οργάνωση & λειτουργία εθνικών σημείων επαφής Οργάνωση & λειτουργία Εθνικού Σημείου Επαφής Codex Alimentarius Αποστολή του ΕΦΕΤ ως Εθνικού Σημείου Επαφής είναι ο βέλτιστος συντονισμός ενεργειών και δράσεων με στόχο τη διαμόρφωση εθνικής θέσης εν' όψει των συνεδριάσεων των επιτροπών του Codex. Σχετικές δράσεις Δημιουργία δικτύου διάχυσης της πληροφορίας Έγκαιρη ενημέρωση των εταίρων σε εθνικό επίπεδο Προώθηση της ανοικτής δημόσιας διαβούλευσης με διαφανείς διαδικασίες Διαμόρφωση εθνικής θέσης μέσω συντονιστικών συσκέψεων

26 Οργάνωση & λειτουργία εθνικών σημείων επαφής Οργάνωση εστιακού σημείου EFSA Ρόλος του Εθνικού Εστιακού Σημείου έγκαιρη διάχυση πληροφοριών σε θέματα εκτίμησης και επικοινωνίας της επικινδυνότητας των τροφίμων, μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών σε εθνικό επίπεδο (αρχές, βιομηχανία, καταναλωτές, πανεπιστημιακή κοινότητα, επιστημονικοί φορείς, κλπ) και του συμβουλευτικού σώματος της EFSA. Προβολή σε εθνικό επίπεδο των επιστημονικών δραστηριοτήτων της EFSA

27 Ενημέρωση εταίρων Ενημερωτικό υλικό Απλές συμβουλές για καταναλωτές Κατευθυντηριες οδηγίες για τις επιχειρήσεις τροφίμων

28 Ημερίδες ενημέρωσης Ενημέρωση εταίρων

29 Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ενημέρωσης και Πληροφορικής

30 ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΜΗΧΑΝΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

31 Tμήμα εκπαίδευσης Το τμήμα εκπαίδευσης είναι αρμόδιο για: Την εκπόνηση των αναγκαίων προγραμμάτων εκπαίδευσης και επιμόρφωσης εκπροσώπων επαγγελματικών κλάδων και την φροντίδα της εφαρμογής τους. Την φροντίδα για τη συμμετοχή του προσωπικού του Ε.Φ.Ε.Τ. σε προγράμματα μετεκπαίδευσης ή μεμονωμένες μετεκπαιδεύσεις εσωτερικού ή εξωτερικού.

32 Τμήμα Ενημέρωσης Το Τμήμα Ενημέρωσης είναι αρμόδιο για: την πληροφόρηση των επιχειρήσεων τροφίμων, των υπηρεσιών του ΕΦΕΤ και κάθε άλλου ενδιαφερόμενου φορέα σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία σε θέματα ελέγχου τροφίμων και σε θέματα συναφή με το αντικείμενο του ΕΦΕΤ, σε συνεργασία με το Τμήμα Νομικής Υποστήριξης την πληροφόρηση των επιχειρήσεων τροφίμων και των καταναλωτών με εκπαιδευτικά και ενημερωτικά έντυπα με πολυμέσα και με κάθε άλλο πρόσφορο μέσο σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων

33 ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ & ΜΗΧΑΝΟΦΡΑΦΗΣΗΣ Το Τμήμα Πληροφορικής και Μηχανοργάνωσης είναι αρμόδιο για: - την ηλεκτρονική τήρηση ενιαίου μητρώου επιχειρήσεων τροφίμων που απαρτίζεται από τα επιμέρους μητρώα της Διεύθυνσης Ελέγχου Επιχειρήσεων του ΕΦΕΤ -την ηλεκτρονική καταγραφή του καταλόγου εποπτευομένων ή συνεργαζομένων εργαστηρίων και τήρηση του ειδικού μητρώου εργαστηρίων δοκιμών του ΕΦΕΤ, σε συνεργασία με την Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων -την οργάνωση βιβλιοθήκης και αρχείων πληροφοριακού υλικού -την ηλεκτρονική υποστήριξη του ΕΦΕΤ και την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών με σκοπό την βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται από τον ΕΦΕΤ -την εκπαίδευση και την τεχνική υποστήριξη των χρηστών εφαρμογών -τον ορισμό των προδιαγραφών και την εγκατάσταση και την αναβάθμιση του λογισμικού.

34 Προκλήσεις για το μέλλον Ανάπτυξη και στελέχωση νέων περιφερειακών διευθύνσεων Βελτίωση συνεργασιών με την τοπική αυτοδιοίκηση Ενοποίηση της νομοθεσίας που αφορά τους ελέγχους Λειτουργία των εργαστηρίων του ΕΦΕΤ