Η υπέρταση στα παιδιά και στους εφήβους είναι συχνότερο φαινόμενο από ότι πιστεύουν οι περισσότεροι
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αρτηριακή υπέρταση προσβάλλει το 25% του ενήλικου πληθυσμού παγκοσμίως Ο επιπολασμός της αναμένεται να αυξηθεί κατά 60% έως το 2025 Οι έρευνες στην Ελλάδα για τον συσχετισμό της υπέρτασης σε νέους είναι περιορισμένες
Αίτια παιδικής υπέρτασης Παιδική και εφηβική παχυσαρκία Σύγχρονος τρόπος ζωής (καθιστική ζωή, έλλειψη σωματικής άσκησης Χρόνος διάθεσης μπροστά σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τηλεόραση).
Δευτεροπαθή αίτια Νεφροπαρεγχυματική ή νεφραγγειακή υπέρταση Ενδοκρινικά (σύνδρομο Cushing αλδοστερονισμός) Στένωση του ισθμού της αορτής Άπνοια ύπνου σε υπέρβαρα παιδιά
Διάγνωση της υπέρτασης Αξιολόγηση της πίεσης στο ιατρείο σε διαφορετικά στιγμιότυπα Και 24 ωρη καταγραφή
Λάθη στη μέτρηση αρτηριακής πίεσης στα παιδιά και εφήβους Μέτρηση της πίεσης σε ακατάλληλες συνθήκες (άγχος ) Ακατάλληλων διαστάσεων περιχειρίδα Μετρήσεις μόνο με ηλεκτρονικό πιεσόμετρο Χρησιμοποίηση λανθασμένων ορίων (ηλικία,φύλλο,ύψος) υπέρταση λευκής μπλούζας
Ενήλικες Υπέρταση σταδίου Ι: Συστολική Αρτηριακή πίεση (ΣΑΠ) 140-159mmHg και Διαστολική Αρτηριακή πίεση (ΔΑΠ) 90-99mmHg. Υπέρταση σταδίου ΙΙ: ΣΑΠ 160-179mmHg και η ΔΑΠ 100-109mmHg. Υπέρταση σταδίου ΙΙΙ: ΣΑΠ >180mmHg και η ΔΑΠ >110mmHg. Παιδιά Οι τιμές κυμαίνονται βάσει της ηλικίας και του φύλου σε εκατοστιαίες θέσεις (Θ). Φυσιολογικές τιμές Α.Π.: μικρότερες από την 90η Θ. για την ηλικία και το φύλλο
Ηλικιακή ομάδα Πλάτος (cm) Μήκος(cm) Mέγιστη περιφέρεια βραχίονα(cm) Νεογνό 4 8 10 Βρέφος 6 12 15 Παιδί 9 18 22 Μικρός ενήλικας 10 24 26 Ενήλικας 13 30 34 Μεγάλος ενήλικας 16 38 44
Ιστορικό Αντικειμενική εξέταση Εργαστηριακός έλεγχος
Πρόληψη Αμερικάνικες και Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν: Μέτρηση ΑΠ σε παιδιά ηλικίας άνω τον 3 ετών κάθε φορά που έρχονται σε επαφή με το σύστημα υπηρεσιών υγείας.
Στόχος θεραπείας Η πρόληψη και η μείωση της νοσηρότητας και θνητότητας από καρδιαγγειακή νόσο που συνδέεται με την αυξημένη αρτηριακή πίεση
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις Διακοπή καπνίσματος Μείωση σωματικού βάρους Μείωση υπέρμετρης κατανάλωσης αλκοόλ Φυσική άσκηση Μείωση προσλαμβανόμενου άλατος Αύξηση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών Μείωση κεκορεσμένου και συνολικού λίπους
Κύριες κατηγορίες φαρμάκων: Θειαζιδικά διουρητικά Ανταγωνιστές ασβεστίου Αναστολείς μετατρεπτικού ενζύμου αγγειοτασίνης -αμεα ARBs β-αποκλειστές
Η 95 η εκατοστιαία θέση αλλά και η 90 η
ΕΡΕΥΝΕΣ Στην Ελλάδα οι έρευνες σε μαθητές είναι ελάχιστες : Λεόντειο γυμνάσιο -λύκειο Νέας Σμύρνης
Να διερευνηθούν σε νεαρά άτομα ηλικίας 12-18 ετών: Τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης Η πιθανή σύνδεση των επιπέδων της ΑΠ Η αποτύπωση του ελληνικού παιδικούεφηβικού φαινοτύπου σε ένα σχολείο της πρωτεύουσας
496 μαθητές ηλικίας 12-18 ετών κρίθηκαν κατάλληλοι για συμμετοχή στην έρευνα Αποκλεισμός από τη μελέτη: Όσοι μαθητές ελάμβαναν φαρμακευτική αγωγή για οποιοδήποτε λόγω Έπασχαν από γνωστό σακχαρώδη διαβήτη Υποθυρεοειδισμό Χρόνια σπειραματονεφρίτιδα
Μαθητές 12-18 ετών Μέτρηση ΑΠ από ιατρούς Μονάδας Υπέρτασης Συμπλήρωση ερωτηματολογίου Εκτίμηση σωματομετρικώ ν παραμέτρων Μέτρηση φυσικής Μέτρηση δραστηριότητας φυσικής Μέτρηση - δραστηριότητας φυσικής Δείκτης IPAQ - δραστηριότητ Δείκτης IPAQ - Δείκτης IPA
Οι συνεχείς μεταβλητές εκφράστηκαν με τον αριθμητικό μέσο ± SD Η σύγκριση των μέσων τιμών έγινε με το student t-test για τις ποσοτικές μεταβλητές Για τη σύγκριση κατηγορικών μεταβλητών με κατηγορική χρησιμοποιήθηκε το χ2 test Για τη μελέτη των ποσοτικών μεταβλητών έγινε γραμμική παλινδρόμηση Για τις ποιοτικές μεταβλητές με δύο κατηγορίες έγινε λογαριθμική παλινδρόμηση Οι διαφορές των υπό μελέτη ομάδων με τρία επίπεδα σωματικής δραστηριότητας έγιναν με ανάλυση ANOVA και διορθώθηκαν για συγχητικούς παράγοντες με ανάλυση ANCOVA Επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε το P<0,05
Μεταβλητή Mean±SD Ηλικία (έτη) 14,1±1,6 Αγόρια (%) 304 (61,2%) Ύψος (cm) 165,9 ±9,6 Bάρος 60,7±13,6 Περιφέρεια μέσης(cm) 76,8±9,6 Δείκτης μάζας σώματος ΒΜΙ (kg/m 2 ) 21,85±3,5 Μέση συστολική ΑΠ(mmHg) 116,5±11,3 Μέση διαστολική ΑΠ(mmHg) 67,2±6,9 Μέση διαφορική ΑΠ(mmHg) 49,3±8,6 Μέσος καρδιακός ρυθμός(bpm) 84,2±11,9
Μεταβλητή Διάμεση τιμή Δικό τους δωμάτιο (%) 83,7 Έχουν δοκιμάσει να 16,8 καπνίσουν(%) Καπνιστές (%) 3 Γονείς καπνιστές (%) 64,2 Ώρες σε αθλητικές 5,3-8 δραστηριότητες Ώρες σε δραστηριότητες εκτός 3,0-6 σπορ Ώρες σε τηλεόραση/ηλεκτρονικά 2,1-2
Σωματική δραστηριότητα και βασικά δημογραφικά χαρακτηριστικά Μεταβλητές Χαμηλή φυσική δραστηριότητα Μέτρια φυσική δραστηριότητα Υψηλή φυσική δραστηριότητα P value Ηλικία (έτη) 14,65±1,71 14,13±1,69 13.99±1,52 0,07 Ύψος(m) 1,64±0,08 1,65±0,09 1,66±0,10 0,19 Βάρος(kgr) 61,13±12,26 60,24±13,56 61,08±13,8 0,78 Waist /hip ratio 0,82±0,05 0,82±0,05 0,82±0,05 0,53 Body mass index 22,44±3,29 21,87±3,66 21,79±3,36 0,55 (kgr/m 2 ) Θετικό 9 45 55 0,43 οικογενειακό ιστορικό για υπέρταση Συστολική 112,7±9,7 116,0±10,9 117,6±11,6 0,035 ΑΠ(mmHg) Διαστολική ΑΠ(mmHg) 66,49±6,21 67,88±7,72 66,64±6,70 0,12
Χαμηλή φυσική Μέτρια φυσική Υψηλή φυσική P-value δραστηριότητα δραστηριότητα δραστηριότητα Ώρες μελέτης 3,15±1,28 3,07±1,30 2,77±1,14 0,019 Ώρες 1,85±1,20 1.94±1,09 1,82±1,05 0,49 τηλεόρασης Ώρες για σπορ 0,94±0,97 3,72±1,90 8,80±4,78 <0,001 Ώρες για 3,59±4,00 3±15±3,32 4,37±4,31 0,003 hobbies Eλεύθερος 5,44±3,96 5,09±3,56 6,19±4,39 0,012 χρόνος METs χαμηλό 188,7±158,9 365,3±320,1 6,19±4,39 0, 012 ΜΕΤs μέτριο 148,8±158,4 483±415,0 529,8±513,2 <0,0001 ΜΕΤs έντονο 35,2±107,7 709,3±544,0 3276,5±2333,8 <0,0001 ΜΕΤs 372,8±180,1 1558,1±589,8 4330,0±2306,6 <0,0001
Παράμετρος KIDMED score 3 (153) KIDMED score 4-7 (187) KIDMED score 8 (25) Ηλικία (έτη) 14 1.7 13.7 1.5 14 1.7 Άρρεν φύλο (%) 46 39 36 BMI (kg/m 2 ) 21.4 3 21.8 3.7 22.9 4.4 Περίμετρος μέσης (cm) 75.3 9.1 76.7 10 79.6 12.3 ΣΑΠ (mmhg) 114.9 9.9 115.9 10.8 120.3 15.4 ΔΑΠ (mmhg) 67.4 6.3 67.7 7.3 69.6 8.2 ΠΠ (mmhg) 49.1 9 50.1 8.7 52.8 13.8 Καρδιακή συχνότητα (bpm) 85.7 11.7 84.2 10.8 84.7 12.6 ACR (mg/g) 22.4 23.8 13.4 21.9 12.1 14.4 Εξωσχολικά σπορ (%) 58 74 84
Στους μαθητές σε ένα σχολείο πρότυπο της Ελλάδας συναντάμε υψηλές τιμές ΑΠ Υψηλά ποσοστά παχυσαρκίας ιδιαιτέρως στα αγόρια Η υπέρταση εμφανίζει ισχυρή θετική συσχέτιση με την παχυσαρκία Τα παιδιά με μικρότερο σωματικό βάρος εμφανίζουν συγκριτικά χαμηλότερες τιμές ΑΠ
Όσο αυξάνει η ηλικία των μαθητών τόσο μειώνεται η καθημερινή σωματική δραστηριότητα Τα παιδιά με υψηλή σωματική δραστηριότητα τελικά εμφανίζουν υψηλότερη συστολική ΑΠ και λιγότερους καρδιακούς παλμούς
Χάραξη ενός σαφούς προσδιορισμένου στόχου μείωσης του σωματικού βάρους ενός παχύσαρκου παιδιού Ενημέρωση των παιδιών για την παχυσαρκία, τις υγιεινές τροφές και τα ευεργετικά οφέλη της γυμναστικής, μπορούν να θεσπιστούν στο σχολικό πρόγραμμα Οι γονείς θα πρέπει να ενημερώνονται Η πολιτεία θα πρέπει να ασκεί έλεγχο στα προϊόντα διατροφής που απευθύνονται σε παιδιά Ενθάρρυνση των παιδιών να δραστηριοποιούνται σε μεγαλύτερο βαθμό εκτός σπιτιού
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!!!