Οδηγός για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη

Οδηγός για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Ήλιδας Αμαλιάδα, 2014

o yney0ynh ~HJ\nrH (ap8po 8 N.1599/1986) ukpibclu HOV <TTOIX I(I)V /IOU U7wB(xnOVml w: UU111 11) (')11A.(Jl(HI f-l7topei va ),r.yxod Ilr. Bl«Til T(~ uflx to u.h(i)v 11lIllfll:muw (6pOpo R J nup. 4 N. 1599/1986) ~ I.., ---~-------'------- -------,----_. np02:(1): 0- H 'OVOlJa: reparimm: I ErrwvulJo: I nanariannonoyiior - OvolJa KQJ Errwvul:!0 nat [!a: - NIKOIIAOr nanariannonoylior OvolJa KQJ Errwvul:!0 MfJTtpaS: f-1-:!!:!~qq.i:!nvla ytvv~(2): ~~PIA nanariannonoyiioy 3 NOEMBPIOY 1976 ~(~_UvvQOT1S nypror HIIEIAr ~~, l'. Ariou TaUTOTfJrac:;: P 303063 I TI)A: I Torroc:; KaTolKiqs: I AMAIIIAl'.A I OMC:;: I EMHr I Apia : I 1 I TK: 1 27200 1 l'./vofj HA KTp. ~..:...I~OIJOIOTUrrou (Fax): -.- Taxu5polJ iou (Email): I ME atofjik~ fjou w8uvil KOI yvwpii;ovtoe; Tie; KUpWUEIe; (3), rrou rrpo!3mrrovtoi arro Tie; olar6~eie; Tile; Trap, 6 TOU ap8pou 22 TOU N, 1599/1986, OllAwvw OTl : OflAwvw uneu8uvo KOI EV YVWOEI TWV OUVEnEIWV TOU VOIJOU OTI TO nopooot O «OOflYOC; Via Tflv ETOIPIK~ KOlvwvlKfI Eu8uVfl TflC; AvonTu~loK~C; LUlJnpO~flC; "Bio-'HAIc;"» onoteaei npwtotullo Pyo KOI OEV Xouv XPflOlIJOnOlfl8Ei OMEC; nfly C; n pov ono OUT C; OTIC; onoiec; yivetoi ovo<popa. 'Onou unopxei ovonopoywy~ OEOOIJ VWv, nlvokwv KOI nap08eijotwv, OUTO OflAWVETOI pflto... _--- ---- ---- - --- -- ---- ---------- ---- --------- ----- --- --- --.----- ------ ---------- --- --- --- --- --- ------------- --.. _--- ---- ---- - -. - --- --.. ----- ---- ---- ---- -------- -------------- ----.- -- --.---- ----- -------- -. ---. ---..... _- ------------_.. -------- - --- -- --. -- --- - - --.. - - --- - - - - --- - - ---.. - - - - -- - - -- - - --.. - -- - - - - - - - - - - - -- - --. - - --- - --- --- - - --- - - -- - - - - - - - - - -. - - --- - -. ----------- --- - ---- ----.

Ο παρών Οδηγός συντάχθηκε από τη Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Ήλιδας στο πλαίσιο συμμετοχής της στην Πράξη «Ολοκληρωμένο σχέδιο προώθησης της απασχόλησης και της επιχειρηματικότητας στον τομέα της βιολογικής γεωργίας στον Δήμο Ήλιδας» που υλοποιεί η Α.Σ «Bio Ήλις». 2

Περιεχόμενα 1. Έννοια και περιεχόμενο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σελ 4 2. Ιστορική Αναδρομή..σελ 5 3. Δέκα Αρχές ΕΚΕ.σελ 6 4. Κατηγορίες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.σελ 6 5. Εφαρμογή ΕΚΕ σελ 8 6. Βήματα για την χάραξη πολιτικής ΕΚΕ..σελ 8 7. Πανευρωπαϊκό Πρόγραμμα Βραβείων ΕΚΕ σελ 9 8. Καλές Πρακτικές Εφαρμογής ΕΚΕ στην Ελλάδα.σελ 9 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ..σελ 11 3

1. Έννοια και περιεχόμενο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ CSR Corporate Social Responsibility) είναι ένας από τους πιο δυναμικούς και απαιτητικούς τομείς δραστηριότητας για τη σύγχρονη επιχείρηση. Υποδηλώνει την σωστή και ισόρροπη αντιμετώπιση της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής επίδρασης της λειτουργίας μιας επιχείρησης και βασίζεται στο τρίπτυχο της οικονομικής ανάπτυξης, της βιωσιμότητας και της κοινωνικής συνοχής. Η αναγνώριση από τις σύγχρονες κοινωνίες και επιχειρήσεις της ανάγκης για βιώσιμη ανάπτυξη αλλά και των θεμελιωδών αλλαγών που αυτή προϋποθέτει για τον τρόπο που οργανώνονται και λειτουργούν οι επιχειρήσεις, αποτελεί την κύρια αιτία για την ανάπτυξη και διάδοση της ιδέας της ΕΚΕ. Τα τελευταία χρόνια οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις του κόσμου έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από τις παραδοσιακές αντιλήψεις που περιόριζαν τον κοινωνικό τους ρόλο απλώς σε ορισμένες δωρεές για κοινωφελείς σκοπούς, σε χορηγίες εκδηλώσεων και σε μέτρα βασικής φροντίδας για τους εργαζόμενους και υιοθετούν σταδιακά μια στρατηγική προσέγγιση της διαχείρισης της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης τους, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό περιβάλλον του. Η ΕΚΕ αναδείχθηκε ως εξέχον θέμα για τον επιχειρηματικό κόσμο από τις αρχές της δεκαετίας του 90 και έκτοτε, το θέμα της συστηματικής διαχείρισης της κοινωνικής ευθύνης από τις επιχειρήσεις έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις σε ολόκληρο τον κόσμο και ιδιαίτερα στις Ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με τον ορισμό που αναφέρεται στην Πράσινη Βίβλο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2001), Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη είναι η έννοια σύμφωνα με την οποία οι επιχειρήσεις ενσωματώνουν σε εθελοντική βάση κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και στις επαφές τους με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς αντιλαμβάνονται ότι η υπεύθυνη συμπεριφορά οδηγεί στην αειφόρο επιχειρηματική επιτυχία. (Ελληνικό Δίκτυο ΕΚΕ) Περιλαμβάνει όλες εκείνες τις ενέργειες που γίνονται πέρα από όσα προβλέπονται από τη νομοθεσία. Αποτελεί επένδυση στην αξιοπιστία μιας επιχείρησης και την εμπιστοσύνη που εμπνέει στην τοπική κοινωνία μέσα από ενέργειες διαφάνειας και το συνεχή διάλογο, δημιουργώντας έτσι συνέργειες αλλά και δέσμευσή της για συνεχή βελτίωση. Με τον τρόπο αυτό μια επιχείρηση συμβάλει στην δημιουργία προστιθέμενης κοινωνικής αξίας στην περιοχή της. Δεν πρέπει, ωστόσο, να συγχέεται με τη φιλανθρωπία ή τις εμπορικές χορηγίες στις οποίες ενδεχομένως να προβαίνει έτσι κι αλλιώς μια επιχείρηση αλλά ούτε να αντιλαμβάνεται σαν επέκταση των δημοσίων σχέσεων της. Φυσικά, οι ενέργειες που περιλαμβάνονται στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη δεν μπορούν να αντιβαίνουν τον κύριο επιχειρηματικό σκοπό της επιχείρησης. (ό. π.) Για την επιτυχία μιας πολιτικής ΕΚΕ σε μια επιχείρηση χρειάζεται όραμα και δέσμευση όλων των ανθρώπων της από την ιδιοκτησία (μετόχους) και την ιεραρχική κορυφή της με τα πλέον υψηλόβαθμα στελέχη μέχρι τα χαμηλότερα κλιμάκια και τον τελευταίο εργαζόμενο. (ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ MARKETING, 2011) 4

2. Ιστορική Αναδρομή Σε Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Όπως αναφέρει η Τσιλιώνη (Τσιλιώνη, Α., 2012) η πρώτη αναφορά στην ΕΚΕ μπορεί να εντοπιστεί το 1993 όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε έκκληση προς τις ευρωπαϊκές εταιρείες να λάβουν μέτρα κατά του κοινωνικού αποκλεισμού. Κατά άλλους (ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ MARKETING, 2011) αφετηρία της ΕΚΕ είναι το 1995 όταν μια ομάδα πρωτοπόρων επιχειρηματιών ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και υπέγραψαν την Ευρωπαϊκή Επιχειρηματική Διακήρυξη ενάντια στον Κοινωνικό Αποκλεισμό και στη συνέχεια δημιούργησαν το Ευρωπαϊκό Δίκτυο για την κοινωνική συνοχή (European Business Network for Social Cohesion EBNSC). Το 1999 το Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ (Global Compact) καλεί τις μεγάλες επιχειρήσεις του κόσμου να δημιουργήσουν μια παγκόσμια συμφωνία κοινών αρχών κι αξιών προκειμένου να αναδειχθεί το «ανθρώπινο πρόσωπο» της παγκόσμιας οικονομίας (Βαξεβανίδου, 2011). Το 2000 στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας οι επιχειρήσεις κλήθηκαν να βελτιώσουν τις πρακτικές τους σε μια σειρά θεμάτων κοινωνικού ενδιαφέροντος. Σαν συνέχεια αυτής της προσπάθειας, το 2001 η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εξέδωσε την Πράσινη Βίβλο με τίτλο «Προώθηση ενός ευρωπαϊκού πλαισίου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη» στην οποία τέθηκαν τα θεμέλια για την έναρξη διαλόγου γύρω από την προώθηση και τη σκοπιμότητα της εφαρμογής της ΕΚΕ σε ευρωπαϊκό επίπεδο. (Τσιλιώνη, Α., 2012) Το 2005 η Αναθεωρημένη Στρατηγική της Λισαβόνας επικεντρώθηκε σε δράσεις που προωθούν την ανάπτυξη και την εργασία κατά τρόπο απόλυτα συμβατό με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Την επόμενη χρονιά, 2006, δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Συμμαχία για την ΕΚΕ που καλεί τις επιχειρήσεις να εκδηλώσουν την υποστήριξή τους σε εθελοντική βάση με στόχο να συμβάλλουν στην αειφόρο ανάπτυξη, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα προκειμένου η Ευρώπη να εξελιχθεί σε «Πόλο Αριστείας» σε θέματα ΕΚΕ. (ό.π.) Στην Ελλάδα Το 2000 ιδρύθηκε η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Ελληνικό Δίκτυο Επιχειρήσεων για την Κοινωνική Συνοχή» με τη συμμετοχή 13 επιχειρήσεων και 3 Συλλογικούς επιχειρηματικούς φορείς, η οποία το 2002 μετονομάστηκε σε «Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη». (Ελληνικό Δίκτυο ΕΚΕ) Αρχικά ο στόχος του Δικτύου ήταν να συμβάλει στη διάδοση των αρχών της ΕΚΕ κάνοντας χρήση καλών πρακτικών αλλά και τη διοργάνωση συνεδρίων και εκδηλώσεων καθώς και την εκπόνηση μελετών. (Τσιλιώνη, Α., 2012) Σήμερα στα 125 μέλη του δικτύου συγκαταλέγονται οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας, όπως μεγάλα σουπερμάρκετ, τράπεζες, επιμελητήρια, κατασκευαστικές, εταιρείες τηλεφωνίας, ραδιοτηλεοπτικές, κ.α. ακόμα και το Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών. Το 2008 ιδρύθηκε το Ελληνικό Δίκτυο Global Compact (Global Compact Network Hellas) όταν σε εκδήλωση του Ελληνικού Δικτύου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και του UNDP Programme Management Office στην Αθήνα, 50 ελληνικές επιχειρήσεις επέδωσαν επιστολή προς τον Γ.Γ. του ΟΗΕ με την οποία δεσμεύονται να τηρούν τις δέκα αρχές του Global Compact κατά την παραγωγική διαδικασία και τις συναλλαγές τους. Σήμερα τα μέλη του Δικτύου ανέρχονται στους 72 και μεταξύ τους συγκαταλέγονται οργανισμοί, επιχειρήσεις και ακαδημαϊκοί. (Ελληνικό Δίκτυο Global Compact) 5

3. Δέκα Αρχές ΕΚΕ Όπως αναφέρονται στο Ελληνικό Δίκτυο Global Compact είναι: Ανθρώπινα Δικαιώματα Αρχή 1η: Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να στηρίζουν και να σέβονται την προστασία των διεθνώς διακηρυγμένων ανθρώπινων δικαιωμάτων Αρχή 2η: : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να διασφαλίζουν ότι δεν συνεργούν σε καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων Συνθήκες Εργασίας Αρχή 3 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν την ελευθερία του συνδικαλίζεσται και την αποτελεσματική αναγνώριση του δικαιώματος για συλλογικές διαπραγματεύσεις Αρχή 4 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν την εξάλειψη κάθε μορφής καταναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας Αρχή 5 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν την ουσιαστική κατάργηση της παιδικής εργασίας Αρχή 6 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προασπίζουν την εξάλειψη των διακρίσεων σε σχέση με τις προσλήψεις και την απασχόληση Περιβάλλον Αρχή 7 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να υποστηρίζουν μια προληπτική προσέγγιση ως προς τις περιβαλλοντικές προκλήσεις Αρχή 8 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες για την προώθηση μεγαλύτερης περιβαλλοντικής υπευθυνότητας Αρχή 9 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη και διάδοση φιλικών προς το περιβάλλον τεχνολογιών Καταπολέμηση της Διαφθοράς Αρχή 10 η : Οι επιχειρήσεις οφείλουν να αντιτίθενται σε κάθε μορφής διαφθορά, συμπεριλαμβανομένων του εκβιασμού και της δωροδοκίας 4. Κατηγορίες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη μπορεί να αναλυθεί σε πέντε κατηγορίες ανάλογα με το περιβάλλον/ πλαίσιο αναφοράς στο οποίο αναφέρεται (Εσωτερική Εξωτερική) καθώς και στους σκοπούς τους οποίους προσπαθεί να επιτύχει (Στρατηγική Ηθική Ανθρωπιστική). Ακολουθεί η ανάπτυξη των κατηγοριών που προτείνουν οι Αράπη και Μόλλα (Αράπη, Μόλλα. 2013). Εσωτερική Κοινωνική Ευθύνη Σε μια επιχείρηση, η εσωτερική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη αφορά κυρίως τους υπαλλήλους της και συγκεκριμένα θέματα που αφορούν το ανθρώπινο δυναμικό της, την υγεία και την περίθαλψη αυτού. Ανοίγουν το δρόμο για τη διαχείριση της αλλαγής και το συνδυασμό της κοινωνικής ανάπτυξης με τη βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα. Επίσης, μέσω 6

μέτρων για τη συνεχή ενημέρωση και εκμάθηση του αντικειμένου εργασίας, την παραχώρηση αρμοδιοτήτων και εξουσιών στους εργαζομένους, την καλύτερη ενημέρωση σε όλη την επιχείρηση, την καλύτερη ισορροπία μεταξύ εργασίας, οικογένειας και ελεύθερου χρόνου, την ισότιμη αντιμετώπιση και των δύο φύλων, τον καταμερισμό των κερδών και τα συστήματα παροχής μεριδίων του μετοχικού κεφαλαίου, καθώς και τη συνεχή δημιουργία κινήτρων επιτυγχάνεται η παραμονή του εξειδικευμένου προσωπικού στην επιχείρηση. Εξωτερική Κοινωνική Ευθύνη Η Εξωτερική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη αφορά στο εξωτερικό περιβάλλον μιας επιχείρησης και ιδιαίτερα στην τοπική κοινότητα και κοινωνία και αφορά σε ένα σύνολο ενδιαφερόμενων μερών οι οποίοι είναι όχι μόνο οι εργαζόμενοι και οι μέτοχοι αλλά και οι επιχειρηματικοί εταίροι, οι προμηθευτές, οι πελάτες, οι δημόσιες αρχές και οι Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί (ΜΚΟ) που εκπροσωπούν τις τοπικές κοινότητες ή ασχολούνται με το περιβάλλον. Στρατηγική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Η Στρατηγική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη συνδυάζει τα κοινωνικά οφέλη με τους άμεσους στρατηγικούς στόχους μιας επιχείρησης. Με την Στρατηγική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, η επιχείρηση πραγματοποιεί φιλανθρωπίες προς την κοινωνία με στόχο την ενίσχυση των μακροπρόθεσμων οικονομικών της στόχων (μεγιστοποίηση κέρδους). Σε ορισμένες περιπτώσεις συνδυάζεται με βραχυπρόθεσμες απώλειες στον προϋπολογισμό της επιχείρησης, ωστόσο μακροπρόθεσμα τα οφέλη είναι αυτά τα οποία επικρατούν. Με άλλα λόγια η Στρατηγική ΕΚΕ θεωρείται ως ένα βαθμό μια μορφή επένδυσης και δημιουργίας καλής φήμης έναντι των πελατών και της κοινωνίας γενικότερα. Ηθική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Η Ηθική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη έχει ως σκοπό, πέρα από την ικανοποίηση των οικονομικών και νομικών υποχρεώσεων στο κοινωνικό σύνολο, να περιλαμβάνει ενέργειες οι οποίες να αποφεύγουν οποιασδήποτε μορφή βλάβης στην κοινωνία είτε οικονομική, πνευματική ή ψυχολογική. Η μη συμμόρφωση στα ιδανικά, ακόμα και αν βραχυπρόθεσμα καθυστερεί την εμφάνιση του κέρδους ή του άμεσου θετικού αποτελέσματος, μπορεί να υποβαθμίζει την ευρύτερη εικόνα της επιχείρησης καθώς εκλαμβάνεται ως «ανεύθυνος οργανισμός» (π.χ. μια ενέργεια ωφέλιμη για την επιχείρηση μπορεί να προκαλέσει περιβαλλοντική μόλυνση της τοπικής κοινωνίας) και να οδηγήσει σε ύστερο χρόνο σε μείωση των κερδών των μετόχων. Πρακτικά μια επιχείρηση η οποία στηρίζεται στην ηθική, αποκτά μεγαλύτερη φερεγγυότητα και εμπιστοσύνη έναντι των πελατών, των προμηθευτών, των εργαζομένων και του κοινωνικού συνόλου. Ανθρωπιστική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Με την Ανθρωπιστική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, η επιχείρηση δεν αποσκοπεί μόνο στην αποφυγή κάθε μορφής βλάβης, όπως συμβαίνει με την Ηθική ΕΚΕ, αλλά ενισχύει τις προσπάθειες βελτίωσης και εξάλειψης των κοινωνικών προβλημάτων, όπως το χαμηλό βιοτικό επίπεδο, τα ναρκωτικά, την εγκληματικότητα, την έλλειψη παιδείας κ.α. προκειμένου να καταπολεμηθεί η κοινωνική ανισότητα και η υποβάθμιση των όρων ζωής. Η Ανθρωπιστική Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη περιλαμβάνει ενέργειες και δράσεις οι οποίες αποσκοπούν στην άμεση επέμβαση του οργανισμού μέσω της κατανομής πόρων βάσει των υπαρχουσών κοινωνικών αναγκών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα θα μπορούσαν να είναι οι πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος, οι δωρεές σε φιλανθρωπικά ιδρύματα, η 7

συμμετοχή της επιχείρησης σε προγράμματα εύρεσης εργασίας για μακροχρόνια ανέργους, καθώς και διάφορες άλλες δραστηριότητες που η συνιστώσα τους αποσκοπεί στη βελτίωση των όρων και των συνθηκών ζωής. 5. Εφαρμογή ΕΚΕ Η εταιρική κοινωνική ευθύνη εφαρμόζεται από τις επιχειρήσεις σε διάφορους τομείς με σκοπό τη διαμόρφωση καλύτερων αποτελεσμάτων στον κάθε τομέα ξεχωριστά. Κοινωνία: Η εφαρμογή της ΕΚΕ στο σύνολο της κοινωνίας γίνεται με την υποστήριξη που παρέχει σε πρωτοβουλίες τοπικών και εθνικών κοινωνιών βοηθώντας στο χτίσιμο εποικοδομητικών σχέσεων με αυτές και τη δημιουργία αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Συνηθέστερα είναι τα παραδείγματα δωρεών και χορηγιών στην τοπική κοινότητα ή σε ΜΚΟ, υποστήριξη προγραμμάτων κοινωφελούς ενδιαφέροντος, υποστήριξη καλλιτεχνικών, αθλητικών ή πολιτιστικών εκδηλώσεων και την ανάπτυξη συνεργασιών με φορείς για την αντιμετώπιση ενός κοινωνικού θέματος Περιβάλλον: Η εφαρμογή της ΕΚΕ γίνεται με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και την πρόληψη περιβαλλοντικών ατυχημάτων με την εφαρμογή συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης και έλεγχο της παραγωγικής διαδικασίας. Με άλλα λόγια τίθενται σε εφαρμογή πολιτικές και ενέργειες για τον περιορισμό δυσμενών επιδράσεων στις κλιματικές αλλαγές βοηθώντας στη συνειδητοποίηση ότι η μετάβαση σε μια οικονομία που απαιτεί περιορισμό των εκπομπών CO2 αντιπροσωπεύει τόσο ρίσκο, όσο και ευκαιρία. Αγορά και καταναλωτές: Η ΕΚΕ επιδρά στη δημιουργία σχέσεων της επιχείρησης με τους καταναλωτές και την ευρύτερη αγορά. Αυτό διενεργείται με τη δημιουργία εποικοδομητικών σχέσεων με πελάτες και με παρακολούθηση, κατανόηση και ανταπόκριση στις συνεχώς μεταλλασσόμενες ανάγκες τους, στην πώληση δηλαδή προϊόντων/ υπηρεσιών με υπευθυνότητα, σωστή ποιότητα και τιμές. Συνήθως εφαρμόζεται κάποιο σύστημα διαχείρισης διασφάλισης της ποιότητας (τύπου ISO 9000), χρήση συγκεκριμένων κριτηρίων κατά την επιλογή των προμηθευτών ή συνεργατών, διαδικασίες διαχείρισης παραπόνων και εφαρμογή κανόνων δεοντολογίας και σεβασμού των δικαιωμάτων του καταναλωτή. Εργαζόμενοι: Η εκάστοτε επιχείρηση οφείλει ορθή συμπεριφορά και πολιτικές απέναντι σε εργασιακά θέματα όπως ασφάλεια, υγιεινή, ειλικρινή επικοινωνία και δίκαιη μεταχείριση των εργαζομένων στο σύνολό τους. 6. Βήματα για την χάραξη πολιτικής ΕΚΕ Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο ΕΚΕ τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει μια επιχείρηση προκειμένου να χαράξει ορθή πολιτική ΕΚΕ και να την εφαρμόσει αποτελεσματικά στην πράξη είναι τα εξής: 1. Προσδιορισμός του σκοπού και του οράματος της επιχείρησης, 2. Ορισμός υπευθύνου για την ΕΚΕ, 3. Καθορισμός προτεραιοτήτων, 4. Προσδιορισμός των ενδιαφερόμενων μερών, 5. Καθορισμός ενός προγράμματος επιχειρηματικής δραστηριότητας. 6. Εφαρμογή Παρακολούθηση εφαρμογής Μέτρηση, 7. Επικοινωνία Δημοσιοποίηση 8

7. Πανευρωπαϊκό Πρόγραμμα Βραβείων ΕΚΕ Διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 2013 από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο ΕΚΕ (CSR Europe) και το Βρετανικό Δίκτυο ΕΚΕ (Business in the Community), σε συνεργασία με 29 Εθνικούς Εταίρους του Ευρωπαϊκού Δικτύου, με στόχο την ανάδειξη και προβολή των καλύτερων συνεργατικών προγραμμάτων ΕΚΕ, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην Ελλάδα συντονιστής φορέας υλοποίησης είναι το Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και η όλη προσπάθεια τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων και την υποστήριξη της Βουλής των Ελλήνων. Τα βραβεία χωρίζονται σε δύο (2) κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθος των επιχειρήσεων. Στην πρώτη εντάσσονται συνεργασίες που αφορούν σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (όπως αυτές ορίζονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή) και στη δεύτερη οι μεγάλες επιχειρήσεις. Κοινό θέμα των βραβείων για όλες τις συμμετέχουσες χώρες είναι: «ΕΚΕ: Συνεργασία, Καινοτομία, Αποτελεσματικότητα». Κοινά είναι επίσης τόσο τα κριτήρια όσο και οι προδιαγραφές στελέχωσης των κριτικών επιτροπών. 8. Καλές Πρακτικές Εφαρμογής ΕΚΕ στην Ελλάδα ΟΠΑΠ Οι δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της ΟΠΑΠ αναπτύσσονται σε τρείς πυλώνες κυρίως: Υγεία, Αθλητισμός και Εργασία. Δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα ΕΚΕ έχουν όλοι ανεξαιρέτως οι φορείς που πληρούν τις προϋποθέσεις της πολιτικής χορηγιών, δραστηριοποιούνται δηλαδή στους τομείς του αθλητισμού, της παιδείας, του πολιτισμού, του περιβάλλοντος και της υγείας και προτείνουν συντονισμένες δράσεις που συνεισφέρουν στην ελληνική κοινωνία και επιδρούν θετικά στην ποιότητα ζωής των πολιτών της. Προτεραιότητα δίδεται σε οργανισμούς της κοινωνίας των πολιτών και οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. (ΟΠΑΠ) Επίσης, το 2014 ξεκίνησε Καμπάνια για το Υπεύθυνο Παιχνίδι με σύνθημα «Το παιχνίδι είναι ωραίο μόνο όταν είναι υπεύθυνο: δεν παίζεις αν είσαι κάτω των 18, δεν ξεπερνάς τα όρια». Επιδίωξη είναι να ευαισθητοποιηθεί το ευρύ κοινό, παίκτες και μη, γύρω από τις πιθανές συνέπειες που συνεπάγεται η μη υπεύθυνη συμμετοχή σε τυχερά παιχνίδια, να δοθούν χρήσιμες οδηγίες στους παίκτες και να ενημερωθούν οι ενδιαφερόμενοι για το πώς μπορούν να λάβουν πρακτική υποστήριξη ή πληροφόρηση για τυχόν υπέρμετρη ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια. Στο ίδιο πνεύμα και η γραμμή βοήθειας 1114 του ΚΕΘΕΑ ΑΛΦΑ που δημιούργησε και συνεχίζει να στηρίζει αποκλειστικά η ΟΠΑΠ και η οποία παρέχει υποστήριξη σε άτομα που πιθανόν αντιμετωπίζουν προβλήματα από την ενασχόλησή τους με τα τυχερά παιχνίδια. Δημόσια Επιχείρηση Αερίου Α.Ε. (ΔΕΠΑ) Από την ίδρυσή της ακόμα, η ΔΕΠΑ ενέταξε τις Υπεύθυνες Εταιρικές Πρακτικές στη συνολική στρατηγική της εταιρείας. Η εθελοντική ενσωμάτωση αυτών των αξιών συνεχίζει σήμερα να αποτελεί ακλόνητη ηθική δέσμευση της εταιρείας για έναν κώδικα ορθής 9

συμπεριφοράς που, παράλληλα με την οικονομική ανάπτυξη, συμβάλλει ώστε η επίδραση της ΔΕΠΑ στον άνθρωπο και στο περιβάλλον να έχει, σταθερά, θετικό πρόσημο. Γενικότερα, στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, η ΔΕΠΑ εστιάζει στην προστασία του περιβάλλοντος και στη φροντίδα για κοινωνική ευημερία, με ένα πολύπτυχο πρόγραμμα και μία σειρά από πρωτοβουλίες που αφορούν : τη στήριξη της πράσινης επιχειρηματικότητας την ευημερία της κοινωνίας, με έμφαση στις περιοχές όπου δραστηριοποιείται την ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού τη στήριξη των γραμμάτων, των τεχνών και της επιστήμης την ενίσχυση του αθλητισμού και της εκπαίδευσης το σεβασμό στις ανθρώπινες αξίες και φυσικά, την έμπρακτη, ενεργή προστασία του περιβάλλοντος η οποία αποτελεί για την εταιρία θεμελιώδη προτεραιότητα Επίσης, προτεραιότητα της ΔΕΠΑ είναι η περαιτέρω βελτίωση των Υπεύθυνων Εταιρικών Πρακτικών της και η δημιουργία ενός πιο ολοκληρωμένου και συστηματικού προγράμματος Εταιρικής Ευθύνης. Lidl Hellas Η εταιρεία είναι ο αποκλειστικός χορηγός του προγράμματος «Υποστηρίζουμε τη Ζωή», μια εκστρατεία προληπτικής Ιατρικής της ΜΚΟ "Ανοικτής Αγκαλιάς" με την οποία παρέχεται δωρεάν ιατρικές εξετάσεις σε παιδιά αλλά και σε ενήλικες απομακρυσμένων και ακριτικών περιοχών της χώρας. Επίσης, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να ενημερώνονται από τους ειδικούς της ομάδας επιστημόνων της "Ανοικτής Αγκαλιάς" σε θέματα πρόληψης ψυχικής και σωματικής υγείας. Επίσης, στηρίζει το πρωτοποριακό Κέντρο για Χαρισματικά Ταλαντούχα Παιδιά του Αμερικανικού Κολλεγίου Ανατόλια Center for Talented Youth Greece, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins και με τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, προσφέροντας 10 υποτροφίες σε μαθητές από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν το κόστος της συμμετοχής, δίνοντάς τους την ευκαιρία να ανακαλύψουν τις ακαδημαϊκές τους δυνατότητες, να ικανοποιήσουν την περιέργειά τους και να γίνουν μέλη μίας ξεχωριστής κοινωνίας μαθητών. 10

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΑΡΑΠΗ, Δ., ΜΟΛΛΑ, Α. 2013. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και η Εφαρμογή της από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Όπως διατίθεται στο http://www.csringreece.gr/files/research/csr 1421418434.pdf?user= ΒΑΞΕΒΑΝΙΔΟΥ, Μ., Εταιρική κοινωνική ευθύνη, εκδ. Αθ. Σταμούλης, Αθήνα 2011 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ MARKETING. 2011. Ο πραγματικός ρόλος της ΕΚΕ είναι η παροχή προστιθέμενης κοινωνικής αξίας. Όπως διατίθεται στο http://www.epistimonikomarketing.gr/o pragmatikos rolos tis eke einai i parohiprostithemenis koinonikis aksias/ ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΕΡΙΟΥ Α.Ε. (ΔΕΠΑ) όπως διατίθεται στο http://www.depa.gr/content/article/002008004/16.html ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ για την ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ, όπως διατίθεται στο http://csrhellas.eu/?page_id=5993 ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ GLOBAL COMPACT, όπως διατίθεται στο http://www.globalcompactnetworkhellas.gr/portal/index.php?option=ozo_content&perfor m=blogcategory&id=47&itemid=78&lang ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. 2001. Πράσινο Βιβλίο Προώθηση ενός ευρωπαϊκού πλαισίου για την εταιρική κοινωνική ευθύνη, Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, COΜ (2001) 366 Τελικό, 18.07.2001, Βρυξέλλες. Όπως διατίθεται στο http://www.europarl.europa.eu/meetdocs/committees/deve/20020122/com%282001%293 66_el.pdf ΟΠΑΠ. ΟΠΑΠ Α.Ε. και Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ). Όπως διατίθεται στο http://www.opap.gr/web/corporate.opap.gr/49 ΟΠΑΠ. Κοινωνική Προσφορά 2013. Όπως διατίθεται στο http://www.opap.gr/documents/11503/2489662/social_constribution_2013_gr.pdf ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΡΑΒΕΙΩΝ ΕΚΕ, όπως διατίθεται στο http://www.eucsrawards hellas.gr/ ΤΣΙΛΙΩΝΗ, Α. 2012. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη στη Σύγζρονη Πραγματικότητα & η Εφαρμογή της από την Εθνική Τράπεζα. Όπως διατίθεται στο http://www.csringreece.gr/files/research/csr 1331566771.pdf?user CSRNEWS.GR. 2014. ΟΠΑΠ: Καμπάνια για το Υπεύθυνο Παιχνίδι. Όπως διατίθεται στο http://csrnews.gr/13338/οπαπ καμπάνια για το υπεύθυνο παιχνίδι LIDL HELLAS. Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη Όπως διατίθεται στο http://www.lidlhellas.gr/el/etairiki koinwnikh eythini.htm 11