1 σελ. 6 ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΟΣ = ΑΧΩΡΙΣΤΟ Ι ΥΜΟ! Στην κοινωνία µας η ανοχή έχει αυξηθεί σηµαντικά, όµως οι οµοφυλόφιλοι και οι λεσβίες αντιµετωπίζονται ακόµα αρνητικά. Οι επιφυλάξεις που υπάρχουν τρέφονται συχνά από άγνοια και ανασφάλεια. Πρόκειται για προκαταλήψεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να σχηµατίσουν δική τους άποψη. (π.χ. τα τρία τέταρτα του πληθυσµού της Οµοσπονδιακής Γερµανίας θεωρούν πως δε γνωρίζουν προσωπικά κανέναν οµοφυλόφιλο άντρα ή λεσβία. Σε µια µεγάλου βεληνεκούς επιστηµονική στατιστική έρευνα το 1990 µόνο το 10% των υτικογερµανών δήλωσαν ότι έχουν φίλους οµοφυλόφιλους. Άλλα 12% είπαν πως υπάρχουν οµοφυλόφιλοι στους κύκλους των γνωστών και συναδέλφων τους.) Κατ αυτήν την αντίληψη φαίνεται ότι οι κόσµοι των σεξουαλικών προτιµήσεων είναι αυστηρά διαχωρισµένοι µεταξύ τους. Όµως είναι ευκολότερο να σεβαστείς κάποιον όταν µπεις στο κόπο να τον γνωρίσεις τουλάχιστον λιγάκι. Με το φυλλάδιο αυτό θέλουµε να χτίσουµε γέφυρες. Θέλουµε να προβληµατίσουµε. Με σύντοµες πληροφορίες σχετικά µε την οµοφυλοφιλία απαντάµε στο ερώτηµα: Πώς ζει ο οµοφυλόφιλος άνθρωπος, αυτό το άγνωστο ον; Είστε της γνώµης ότι είναι αυτονόητο; υστυχώς, κάνετε λαθος. Πολλοί άνθρωποι δε θέλουν να προσυπογράψουν τη φράση αυτή όταν πρόκειται για οµοφυλοφυλικό έρωτα µεταξύ γυναικών ή µεταξύ ανδρών. σελ. 7 Τι σηµαίνει τελικά οµοφυλοφιλία; Οι οµοφυλόφιλοι και λεσβίες αγοράζουν τυρόπιττες, οδηγούν µηχανάκι, πηγαίνουν στη δουλειά, στο σχολείο, στο Πανεπιστήµιο, ξεχνούν πότε πότε τη γιορτή της θείας τους της Καίτης, τους πονάει η πλάτη, πάνε στο γυµναστήριο, στενάζουν συµπληρώνοντας τη φορολογική τους δήλωση, εκµεταλλεύονται τις προσφορές στις εκπτώσεις, κάνουν διακοπές. Και παράλληλα βρίσκουν το χρόνο να φλερτάρουν-ερωτοτροπούν µε ανθρώπους του ίδιου φύλου µ αυτούς. Η ΑΡΧΗ: ΤΟ COMING-OUT To coming-out είναι η απαρχή της οµοφυλοφιλικής ζωής. Coming-out είναι η εποχή του ξυπνήµατος, η διαδικασία ανακάλυψης της οµοφυλοφιλίας µέσα στον εαυτό µας και η προσπάθεια κατανόησής της. Συνήθως το coming-out γίνεται σε νεαρή ηλικία. Υπάρχουν όµως και µερικοί αργοπορηµένοι, που σε προχωρηµένη ηλικία αναγνωρίζουν ή οµολογούν ότι είναι οµοφυλόφιλοι. Το coming-out είναι µια τοµή στη ζωή ενός ανθρώπου: σχεδόν πάντα σηµαίνει σύγκρουση µε τις προσδοκίες της οικογένειας και του κονωνικού περίγυρου ή ακόµα και µε τον ίδιο του τον εαυτό και µε τις αξίες που τον έχουν διαµορφώσει, που του υπαγορεύουν ότι η οµοφυλοφιλία είναι κάτι το κακό. Ακόµα και στις µέρες µας είναι συχνά µεγάλο το σοκ στην αρχή, όταν κάποιος αναγνωρίζει ότι είναι «διαφορετικός από τους άλλους». Τουλάχιστον στη σηµερινή κοινωνία η οµοφυλοφιλία δεν θεωρείται πια ταµπού. Γι αυτό και το coming-out είναι σχετικά ευκολότερο για πολλούς νέους σήµερα. Ένα επιτυχηµένο coming-out οδηγεί στην αποδοχή του οµοφυλοφιλικού προσανατολισµού. Ύστερα ακολουθεί το δεύτερο βήµα: Η συζήτηση µε φίλους και µέλη της οικογένειας. Έτσι «εξωτερικεύεται» κανείς, κάνει outing όπως λέγεται. σελ. 8
2 ΤΙ ΘΑ ΠΕΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ; ΑΝΟΙΚΤΑ Ή ΚΡΥΦΑ Πολλοί όµως οµοφυλόφιλοι άντρες και λεσβίες δεν προχωρούν στο δεύτερο βήµα και δεν κάνουν outing. Οι κοινωνιολόγοι υπολογίζουν ότι το πολύ το 50% των οµοφυλόφιλων και λεσβιών στην Γερµανία ζουν «ανοικτά» κι έχουν ενηµερώσει σχετικά τις οικογένειες, τις φίλες, τους φίλους και τους συναδέλφους τους. Οι υπόλοιποι συνεχίζουν να αποσιωπούν την οµοφυλοφιλία τους από ντροπή ή φόβο µπροστά στην εχθρική αντιµετώπιση και την περιθωριοποιήση. Ιδιαίτερα στην επαρχία η πλειοψηφία των οµοφυλόφιλων και λεσβιών αναγκάζονται να κρύβονται και να ζουν έτσι µια διπλή ζωή. Αυτός είναι και ο λόγος που δίνει την απατηλή εντύπωση στους ίδιους τους πολίτες πως δεν γνωρίζουν οµοφυλόφιλους άντρες ή γυναίκες. σελ. 9 Η ΣΩΣΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ Η ετεροφυλοφιλία είναι σύµφωνα µε την εγκυκλοπαίδεια το σεξουαλικό συναίσθηµα που απευθύνεται προς το έτερον φύλο». Αυτό το «σεξουαλικό συναίσθηµα» είναι για πολλούς µια αναµφισβήτητη φυσιολογική κατάσταση που δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ονοµασία. Γι αυτό και ο επιστηµονικός του όρος δεν χρησιµοποιείται πολύ. Όσοι τον γνωρίζουν τον χρησιµοποιούν σπάνια. Κανείς δεν επιθυµεί να ταυτίζεται µε ιατρικούς όρους. Άλλωστε ποιος θέλει να περιορίζεται η προσωπικότητά του στον σεξουαλικό του προσανατολισµό; Αφού και οι ετεροφυλόφιλοι δεν κάνουν µόνον έρωτα, αλλά αγοράζουν κι αυτοί τυρόπιττες, οδηγούν µηχανάκι και πηγαίνουν στη δουλειά. Για τους ίδιους αυτούς λόγους οι οµοφυλόφιλοι άντρες και γυναίκες σπάνια αυτοαποκαλούνται οµοφυλόφιλοι τουλάχιστον όσον αφορά την καθοµιλουµένη. Ο όρος οµοφυλοφιλία ανακαλύφτηκε το 1868. Σήµερα είναι µια λέξη παγκοσµίου χρήσεως σε πολλές γλώσσες και χαρακτηρίζει «τον έρωτα µε το ίδιο φύλο». Πολλές λεσβίες δε θέλουν να κατατάσσονται στο γενικό όρο «οµοφυλόφιλες». Κι αυτό γιατί η λέξη συµπεριλαµβάνει µεν και τα δύο φύλα, όµως οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν µαζί της µόνον τους οµοφυλόφιλους άντρες. Έτσι οι λεσβίες καταλήγουν να ξεχνιούνται. σελ. 10 Λεσβία, πούστης, οµοφυλόφιλος ή γκέι; Ο όρος λεσβία προέρχεται από το ελληνικό νησί Λέσβος, την πατρίδα της ποιήτριας Σαπφούς, η οποία ήδη τον 7 ο π. Χ. αιώνα εξύµνησε τον έρωτα µεταξύ γυναικών. Για την επικράτηση του όρου αυτού οι οµοφυλόφιλες γυναίκες έκαναν σε παγκόσµιο επίπεδο µεγάλους αγώνες. Αλλά και για τους οµοφυλόφιλους άντρες στην Ελλάδα δεν έχει ξεκινήσει ακόµα κάποια συζήτηση για το πώς θέλουν να αυτοαποκαλούνται. Ο όρος πούστης στην Ελλάδα εξακολουθεί να χρησιµοποιείται ως προσβολή. Ο αντίστοιχος όρος στην Γερµανία ήταν επίσης για πολύ καιρό βρισιά. Το κίνηµα των οµοφυλόφιλων όµως κατάφερε να δώσει στο χαρακτηρισµό αυτό µια θετική και αγωνιστική σηµασία. Σήµερα µεγάλη πλειοψηφία οµοφυλόφιλων στην Γερµανία αυτοαποκαλούνται µε τον όρο πούστης. Η λέξη αυτή έκανε µάλιστα την πανηγυρική της είσοδο και στη γερµανική Βουλή. Πολύ συνηθισµένη ανάµεσα στους οµοφυλόφιλους της Ελλάδας είναι η χρήση του αµερικάνικου όρου gay. Μεταφρασµένος σηµαίνει: χαρούµενος, ζωηρός, πολύχρωµος. Υπάρχουν gay-πάρτυ και η gay-κοινότητα- η κοινότητα όλων των οµοφυλόφιλων ανδρών. Η λέξη αυτή πέρασε και σε άλλες γλώσσες, όπως στα Τούρκικα, Γαλλικά (gai) ή Γερµανικά. Στην συνεχεία του φυλλαδίου αυτού για ευκολία θα χρησιµοποιούµε τον όρο γκέι όταν αναφερόµαστε στον οµοφυλόφιλο άντρα. (δεξιά) ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ;
3 Οµοφυλοφιλία είναι ν αγαπάς και ν αγαπιέσαι. Οµοφυλοφιλία είναι να χαίρεσαι το σώµα, είναι αισθησιασµός, ερωτισµός και τρυφερότητα. Οµοφυλοφιλία είναι η αγάπη κι ο έρωτας ανάµεσα σε συντρόφους του ίδιου φύλου. Η οµοφυλοφιλία συµβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες. Σελ. 11/12 Και πώς ζούνε; Εµπρός λοιπόν για µια εκστρατεία στο «βασίλειο» των λεσβιών και γκέι! Κατ αρχάς αναρωτιόµαστε: Πώς συµπεριφέρεται ο «µέσος οµοφυλόφιλος» στο «φυσικό» του περιβάλλον; Ποια είναι η κοινωνική του συµπεριφορά και πώς «ζευγαρώνει»; ΥΠΟΚΟΥΛΤΟΥΡΑ Πού συναντά µία λεσβία τις άλλες λεσβίες, πού βρίσκει ένας γκέι τον άλλο γκέι; Μα στις καφετέριες, τα µπαρ και τις ντίσκο για λεσβίες και γκέι! Σε άλλες χώρες παράλληλα µε τις µπυραρίες και τις ντίσκο ως κέντρα διασκέδασης έχει αναπτυχθεί µέσα από το κίνηµα ισότητας των λεσβιών και γκέι και µία εναλλακτική υποκουλτούρα: Κέντρα επικοινωνίας, βιβλιοπωλεία, κέντρα παροχής συµβουλών, οµάδες νέων, αθλητικοί σύλλογοι λεσβιών και γκέι, και πολλά ακόµη. Στον πολιτισµικό αυτό χώρο όσον αφορά τους γκέι ανήκουν και τόποι συναντήσεων, όπως δηµόσιες τουαλέτες, σάουνες και πάρκα, που χρησιµεύουν βασικά στη εξεύρεση σεξουαλικού συντρόφου. ΤΟ ΣΕΞ Η αµερικανίδα συγγραφέας Rita Mae Brown υποστηρίζει τα εξής: «Πιστεύω ότι οι γκέι και οι λεσβίες είναι σαν τις ξανθιές: είναι λίγοι αλλά το διασκεδάζουν.» Επιστηµονικές έρευνες στον τοµέα του σεξ έδειξαν πράγµατι ότι οι λεσβίες είναι σε υψηλό βαθµό «σεξουαλικά ικανοποιηµένες». Αναφορικά µε τον αριθµό των ερωτικών τους συντρόφων οι λεσβίες δεν διαφέρουν και πολύ από τις ετεροφυλόφιλες. Για τις λεσβίες παίζει σηµαντικό ρόλο συνήθως το να υπάρχει µία σύνδεση του σεξ και της προσωπικής οικειότητας. «Ανώνυµο σεξ» και συχνή αλλαγή του ερωτικού συντρόφου σπανίζουν. Οι γκέι αντίθετα αποδεικνύονται «αληθινοί άντρες». Έχουν κατά µέσο όρο περισσότερους σεξουαλικούς συντρόφους απ ό,τι οι ετεροφυλόφιλοι άντρες. Στην υποκουλτούρα των γκέι η συχνή εναλλαγή των σεξουαλικών συντρόφων δεν θεωρείται απρεπής. Πρόκειται για υπόθεση µεταξύ ανδρών και γρήγορα µπαίνεις στο ψητό. Σε εποχές έντονης κρατικής δίωξης κρυφοί τόποι συνάντησης, όπως τα πάρκα τις νύχτες, αποτελούσαν τη µοναδική δυνατότητα ανώνυµης ερωτικής επαφής. Σήµερα οι τόποι αυτοί είναι στον κόσµο των γκέι µία µόνο από τις πολλές δυνατότητες σεξουαλικής συνάντησης. Κι αυτό δεν έχει καµία σχέση µε την πορνεία. Στο «οµοφυλόφιλο πάρκο» δεν υπάρχει οικονοµικό, αλλά αµοιβαίο σεξουαλικό ενδιαφέρον. Ποιες είναι λοιπόν οι σεξουαλικές πρακτικές; Οι γκέι και οι λεσβίες δεν εφαρµόζουν τίποτα στο σεξ που δεν θα έκαναν και οι ετεροφυλόφιλοι. Μόνο που οι προτιµήσεις τους απευθύνονται στο ίδιο φύλο. σελ. 13/14... ΚΙ Η ΑΓΑΠΗ Ανάµεσα στους οµοφυλόφιλους υπάρχει έντονη η τάση για σταθερές σχέσεις. Πολλοί γκέι ζουν µ έναν άντρα παρά την έλλειψη κοινωνικής και νοµικής αναγνώρισης της σχέσης αυτής. Η πλειοψηφία των γκέι δηλώνει ότι ο τρόπος ζωής που προτιµάει περισσότερο από κάθε άλλο είναι µια σταθερή σχέση. Ένα µέρος των γκέι ζευγαριών αυτοπροσδιορίζονται ως µονογαµικά. Πολύ συχνά συναντά κανείς
4 όµως και τον τύπο των «ανοιχτών σχέσεων», που αποδέχεται την ύπαρξη και άλλων σεξουαλικών επαφών παράλληλα µε τον σταθερό σύντροφο, κι αυτό χωρίς ιδιαίτερα δράµατα. Σε τέτοιου είδους σχέσεις το βάρος πέφτει περισσότερο στην συναισθηµατική παρά στην σεξουαλική πίστη. Η τάση για σταθερές σχέσεις ανάµεσα στις λεσβίες είναι ακόµα πιο έντονη. Η µεγαλύτερη επιθυµία στη ζωή τους είναι να βρουν µία σύντροφο. ΠΟΣΟΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ; Η οµοφυλοφιλία είναι µία σεξουαλική επιλογή που διαφεύγει των στατιστικών έρευνών. Η ιδιότητα «οµοφυλοφιλία» δεν υπάρχει στο διαβατήριο. Στη Ελλάδα απουσιάζει µέχρι και σήµερα µια ευρεία επιστηµονική σεξουαλική έρευνα. Αντίθετα στις ΗΠΑ, στη Μεγάλη Βρετανία και στη Γαλλία διεξήχθησαν τα τελευταία χρόνια εκτενείς έρευνες σχετικά µε την σεξουαλική συµπεριφορά. Τα αποτελέσµατά τους ισχύουν σε γενικές γραµµές και για τα ελληνικά δεδοµένα: Επιστήµονες υποστηρίζουν σήµερα την άποψη ότι στις δυτικές κοινωνίες περίπου το 3% των αντρών ηλικίας 20 ετών και πάνω αυτοπροσδιορίζονται ως γκέι κι έτσι έχουν µια «γκέι ταυτότητα». Επιπλέον άλλα 3% των αντρών έχουν στο βιογραφικό του µακρόχρονες αµφισεξουαλικές φάσεις ή για αρκετά µεγάλα χρονικά διαστήµατα οµοφυλόφιλες σεξουαλικές επαφές. Η διάδοση της λεσβιακής ταυτότητας είναι πολύ λιγότερο ερευνηµένη. Λέγεται ότι σεξολόγοι στις ΗΠΑ έχουν διαπιστώσει πως λεσβιακές σεξουαλικές σχέσεις καθώς και η διαµόρφωση «λεσβιακής ταυτότητας» παρουσιάζεται µε µικρότερη συχνότητα ανάµεσα στις γυναίκες από ό,τι στους άντρες. Στον άνθρωπο αρέσει να πειραµατίζεται. Όχι µόνον οι γκέι, λεσβίες και οι αµφιφυλόφιλοι αλλά και αρκετοί ετεροφυλόφιλοι συλλέγουν, ευκαιρίας δοθείσης, οµοφυλοφιλικές εµπειρίες. Η οµοφυλοφιλία σ ολόκληρο τον κόσµο είναι µεγαλύτερη από τον αριθµό των γκέι και των λεσβιών. Για το σεξ µε το ίδιο του το φύλο δεν είναι απαραίτητο να είναι κανείς οµοφυλόφιλος. Για την αγάπη όµως είναι απαραίτητο. σελ. 15/16 Ποιος έχει το πάνω χέρι; Ρόλοι κοινωνικού φύλου στους γκέι και τις λεσβίες Ποιος από τους δυο µαντάρει τις κάλτσες σ ένα ζευγάρι γκέι ή λεσβιών; Είναι µια πλατιά διαδεδοµένη προκατάληψη ότι σε µια οµοφυλοφιλική σχέση ο ένας παίζει τον άντρα κι ο άλλος τη γυναίκα. Η πραγµατικότητα είναι τελείως διαφορετική. Στα ζευγάρια των γκέι και λεσβιών δεν βρισκόµαστε µπροστά στην παραδοσιακή κατανοµή καθηκόντων. Αυτό ισχύει τόσο για την καθηµερινότητα σπίτι, επάγγελµα όσο και για την σεξουαλικότητα. Στο οµοφυλοφιλικό συζυγικό κρεβάτι σπάνια οι ρόλοι είναι σταθερά µοιρασµένοι. ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ «ΚΑΝΟΝΙΚΗ» ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ Μερικοί είναι της άποψης ότι η µοναδική διαφορά ανάµεσα στην οµοφυλοφιλική και την ετεροφυλοφιλική σεξουαλικότητα έγκειται στο αν πηγαίνει κανείς στο κρεβάτι µε άντρα ή µε γυναίκα. Όµως τα πράγµατα δεν είναι τόσο απλά. Οι λεσβίες και οι γκέι είναι διαφορετικοί γιατί έχουν άλλες εµπειρίες. Ο ανθρωπολόγος Μάρβιν Χάρρις (Marvin Harris) υποστηρίζει ότι οι γκέι κι οι λεσβίες «έχουν εξελιχθεί σε µία κοινότητα που θυµίζει πάρα πολύ... εθνική µειονότητα.» εν υπάρχει γι αυτούς προκαθορισµένη οδός, κανένα «µοντέλο-βιογραφία». Το coming out απαιτεί µια έντονη ενασχόληση του καθενός µε την ίδια του τη σεξουαλικότητα και τους ρόλους κοινωνικού φύλου. Το να είναι κανείς γκέι ή λεσβία δεν είναι κάτι που το έχει από την κούνια του, αλλά κάτι που πρέπει να το επεξεργαστεί σκληρά. Οι γκέι και οι λεσβίες πρέπει να φροντίσουν για σχέσεις αλληλεγγύης πέρα από αυτές του ευρύτερου κοινωνικού περίγυρου. Γι αυτό σιγά-σιγά συγκεντρώνουν γύρω τους µια «επιλεκτική οικογένεια», ένα πλέγµα σχέσεων αποτελούµενο από στενές φίλες λεσβίες και στενούς φίλους γκέι. Οι επιλεκτικές αυτές συγγένειες σχηµατίζουν ένα ισχυρό
5 υποστηρικτικό δίκτυο για τις χαρές και τις λύπες όπως αυτό που υπάρχει στους ετεροφυλόφιλους και αποτελείται από τους «εξ αίµατος συγγενείς». Ο κόσµος των οµοφυλόφιλων έχει τους δικούς του κανόνες. Στους κύκλους των γκέι κυριαρχεί µια πολύ χαλαρή αντίληψη σε σχέση µε το σεξ που καµιά φορά σοκάρει τους απ έξω. Οι κύκλοι των λεσβιών χαρακτηρίζονται από µια συνειδητή απόσταση από τον αντροκρατούµενο πολιτισµό και από έναν γυναικοκεντρικό τρόπο ζωής. Οι γκέι και οι λεσβίες κάνουν χρήση ενός δικού τους γλωσσικού κώδικα που συχνά χρησιµοποιεί υπάρχοντα στερεότυπα τα οποία όµως ειρωνεύεται. Πολλές λεσβίες και πολλοί γκέι έχουν ιδιαίτερες προτιµήσεις στους τοµείς του κινηµατογράφου, της µουσικής και των σόου. Όλα αυτά είναι όµως κάποιες τάσεις. εν υπάρχουν κανόνες στον τρόπο ζωής ούτε και ενιαία γούστα ανάµεσα στους γκέι και στις λεσβίες. Η έκφραση «Ο καθένας το χαβά του» ισχύει ιδιαίτερα για τους γκέι και τις λεσβίες. ΠΩΣ ΙΑΚΡΙΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΓΚΕΙ ΚΑΙ ΤΙΣ ΛΕΣΒΙΕΣ; Συνήθως καθόλου. Πολλές λεσβίες και πολλοί γκέι προτιµούν µια εµφάνιση που δεν έχει τίποτα το χτυπητό. Σε ορισµένους κύκλους των γκέι δίνεται ιδιαίτερη σηµασία σε µια εξωτερική εµφάνιση που τονίζει το αντρικό στοιχείο: µπότες, τζιν, δέρµα. Οι ακτιβίστριες λεσβίες συχνά αρνούνται συνειδητά εµπορικές επιβολές της µόδας. Παράλληλα µ αυτούς υπάρχουν όµως και γκέι και λεσβίες που παίζουν µε αξεσουάρ των παραδοσιακών ρόλων του φύλου τους και αντιστρέφοντας τα πράγµατα εµφανίζονται οι γκέι ως «αδερφές» ή οι λεσβίες ως «µπούτς». Ο πολιτισµός των γκέι και λεσβιών είναι ποικίλος: από γκρίζος έως έντονα έγχρωµος. σελ. 17 ΓΚΕΙ = ΛΕΣΒΙΑ; Οι γκέι κι οι λεσβίες ερωτεύονται άτοµα του ίδιου τους του φύλου. Έχουν να αντιµετωπίσουν και οι δύο παρόµοιες νοµικές και κοινωνικές διακρίσεις. Κατά τα άλλα όµως οι λεσβίες και οι γκέι ζουν σε διαφορετικούς κόσµους. Το coming out των λεσβιών γίνεται πιο δύσκολα από αυτό των γκέι. Κι αυτό γιατί δεν πρέπει να τα βγάλουν πέρα µόνο µε την εχθρική αντιµετώπιση λόγω της οµοφυλοφιλίας τους αλλά και µε τις διακρίσεις γενικότερα απέναντι στις γυναίκες. Ο άνισος καταµερισµός χρήµατος, εξουσίας και επιρροής ανάµεσα στα δύο φύλα αντικατοπτρίζεται ως ένα βαθµό και στον τρόπο οργάνωσης των γκέι και λεσβιών. Υπάρχουν πολύ περισσότερα µπαρ για γκέι απ ό,τι για λεσβίες. Περιοδικά για γκέι κυκλοφορούν µε µεγαλύτερο τιράζ απ ό,τι αυτά για λεσβίες. Η στράτευση των λεσβιών µέσα στο γενικότερο γυναικείο κίνηµα συχνά καπελλώνεται και περνάει απαρατήρητη. Έτσι το κίνηµα των λεσβιών εκπροσωπείται πολύ λιγότερο στην πολιτική ζωή από αυτό των γκέι. Στη δηµόσια ζωή δίνεται µεγαλύτερη προσοχή στους γκέι είτε θετικά είτε αρνητικά απ ό,τι στις λεσβίες. Το περιβόητο άρθρο 347 αναφέρετε µε ποινικούς όρους µόνο στην ανδρική οµοφυλοφιλία και µάλιστα υποτιµητικά µε τη έκφραση «παρά φύσιν ασέλγεια». Το ότι ο έρωτας ανάµεσα σε γυναίκες δεν είχε την ίδια «τύχη», δεν έχει να κάνει µε την ανοχή αλλά µε την υποτιµητική στάση απέναντι στις γυναίκες και την αδιαφορία ως προς την γυναικεία σεξουαλικότητα γενικά. Η ανδρική οµοφυλοφιλία αντιµετωπίζεται περισσότερο ως απειλή της πολιτισµικής τάξης πραγµάτων. Γι αυτό και µπόρεσε να κινητοποιήσει πολλούς που την καταδιώκουν και εξίσου πολλούς που την υπερασπίζονται. Αντίθετα οι λεσβίες είναι υποχρεωµένες να παλεύουν ακόµα µε το γεγονός ότι αποσιωπούνται. Αυτό είναι άµεσα συνδεδεµένο µε την ιστορική εξέλιξη του κοινωνικού ρόλου της γυναίκας. Ας αναλογισθούµε µονάχα, πόσο καιρό η γυναίκα αντιµετωπιζόταν στις πατριαρχικές κοινωνίες ως κατώτερος άνθρωπος, ως ένα ον δίχως δικό του χαρακτήρα ή βούληση, δίχως νοηµοσύνη και ιδιαίτερα δίχως δική της σεξουαλικότητα. Αιώνες ολόκληρους καθοριζόταν η σεξουαλικότητα της γυναίκας µόνο µέσα απ αυτήν του άντρα.
6 Χάρη στο γυναικείο κίνηµα χύνεται όλο και περισσότερο φως στο σκοτεινό αυτό θέµα. Πέρα απ όλα αυτά οι λεσβίες έχουν ανεπτυγµένη µια πολύ γυναικεία ιδιότητα: είναι περίεργες! Ανάµεσα στα άλλα περίεργες και σχετικά µε το «παρελθόν» τους. Αυτό είχε σαν συνέπεια τις τελευταίες δεκαετίες να δηµοσιευθούν αρκετά βιβλία που αναφέρονται στο θέµα λεσβία. Οι λεσβίες τόλµησαν επίσης να «βγουν έξω από το καβούκι» τους κι από «την παντοδύναµη σκιά των ανδρών» και είναι όλο και πιο ορατές στη δηµόσια ζωή. Αλλά και η επιστήµη ασχολήθηκε πιο σπάνια µε τις λεσβίες απ ό,τι µε τους γκέι. Κάτι που φαίνεται και µέσα σ αυτό το φυλλάδιο. Αν µερικά κοµµάτια του σχετικά µε τη ζωή των λεσβιών είναι πολύ σύντοµα αυτό οφείλεται στα µεγάλα κενά των επιστηµονικών δεδοµένων. Υπάρχουν πολύ περισσότερες πληροφορίες για τη ζωή των γκέι. Κάτι που δεν οφείλεται µόνο στην κυριαρχία των ανδρών στο χώρο της επιστηµονικής έρευνας αλλά και στην ασθένεια του AIDS. Για λόγους προστασίας από το AIDS ξαφνικά ακόµη και κρατικές υπηρεσίες ενδιαφέρονται για τις διάφορες πτυχές της ζωής των γκέι, κι έτσι τα τελευταία χρόνια διατέθηκαν και δηµόσια κονδύλια ειδικά για τις έρευνες αυτές. σελ. 19/20 Μα από που ξεφύτρωσαν όλες αυτές οι λεσβίες και οι γκέι; (δεξιά) Από πού προέρχεται η οµοφυλοφιλία; Πολλοί επιστήµονες µέχρι σήµερα έφτυσαν αίµα προσπαθώντας να δώσουν απάντηση στο ερώτηµα αυτό. Εδώ και 100 χρόνια συζητιέται το θέµα: «Αναπτύσεται η οµοφυλοφιλία µέσα από επιρροές του περιβάλλοντος ή είναι κληρονοµική, δηλαδή έτσι γεννιέσαι;» Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΠΟΛΛΑ Για µεγάλο χρονικό διάστηµα ήταν διαδεδοµένη η «θεωρία της αποπλάνησης». Ο κόσµος πίστευε ότι µέσω οµοφυλοφιλικών επαφών ιδιαίτερα οι νέοι κινδύνευαν να τραβήξουν «λάθος δρόµο» και να υπάρξει µεταστροφή, να γίνουν δηλαδή γκέι ή λεσβίες. Η σεξουαλική επιστήµη εξόρισε τη θεωρία αυτή της αποπλάνησης στο χώρο των παραµυθιών. Μια σεξουαλική ταυτότητα δεν πλάθεται τόσο απλά. Πώς γίνεται και νέοι άνθρωποι -που δοκίµασαν µια φορά τη γεύση της οµοφυλοφιλίας- να αποκτήσουν ξαφνικά ανοσία απέναντι στην καθηµερινή παρουσία ετεροφυλοφιλικών προτύπων που υπάρχουν µέσα στην οικογένεια, στους κύκλους των φίλων τους και στα ΜΜΕ; Κάθε λίγο και λιγάκι εµφανίζεται και µια ακόµα καινούργια θεωρία που υποστηρίζει ότι έχει αποκωδικοποιήσει τις αιτίες. Μέχρι τώρα αναφέρθηκαν πολλά και διάφορα ως αίτια για την οµοφυλοφιλία: από ορµονικές διαταραχές µέχρι «µη χαρακτηριστική σωµατική διάπλαση», π. χ. πολύ φαρδιά λεκάνη στους άντρες. Μερικοί ψυχολόγοι ψάχνουν να βρουν την αιτία του να είναι κανείς γκέι σ έναν ασυνήθιστα στενό δεσµό µε τη µητέρα. Το 1993 κυκλοφόρησε η είδηση ότι ανακαλύφτηκε στον ανθρώπινο γονότυπο το γονίδιο των γκέι. Άλλοι ερευνητές γονιδίων όµως αµφισβητούν έντονα την ύπαρξή του. Σ ένα µόνο συµφωνούν οι περισσότεροι επιστήµονες: ο σεξουαλικός προσανατολισµός καθορίζεται πολύ νωρίς, πολύ πριν την εφηβεία. Το αν είµαστε οµοφυλόφιλοι ή ετεροφυλόφιλοι βρίσκεται έξω από τη σφαίρα της επιρροής και της βούλησής µας. Οι γονείς δεν πρέπει να έχουν τύψεις ότι «έκαναν κάτι λάθος». Επίσης δεν πρέπει να φοβάται κανείς ότι το παιδί του «αποπλανήθηκε» ώστε να γίνει γκέι ή λεσβία. σελ. 21 ΑΘΕΡΑΠΕΥΤΗ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ
7 Η οµοφυλοφιλία και η ετεροφυλοφιλία δεν είναι µόνον απλές σεξουαλικές συνήθειες αλλά δείγµατα αισθηµάτων και συναισθηµάτων βαθιά ριζωµένα στην προσωπικότητα ενός ανθρώπου. Ένα τόσο έντονο και ευρύ χαρακτηριστικό της προσωπικότητας δεν οφείλεται προφανώς σε ένα και µοναδικό αίτιο. Έτσι κι αλλιώς οι περισσότεροι γκέι και λεσβίες δεν ενδιαφέρονται και πολύ για τα αίτια. εν νιώθουν καµία ανάγκη να «θεραπευθούν». Η έρευνα των αιτίων αποσκοπεί ή τουλάχιστον εµπεριέχει στις προθέσεις της- στο να «εξαλείψει» την οµοφυλοφιλία. Η ιστορία της ιατρικής είναι γεµάτη µε «δοκιµές αλλαγής πόλου». Την περίοδο του ναζισµού γιατροί των Ες-Ες εφάρµοσαν σε γκέι κρατούµενους των στρατοπέδων συγκέντρωσης ορµονικά πειράµατα και φρικτά βασανιστήρια. Αργότερα στο χώρο της ψυχολογίας της συµπεριφοράς έγιναν προσπάθειες να «διαπαιδαγωγηθούν» µε ηλεκτροσόκ οµοφυλόφιλοι ώστε να γίνουν ετεροφυλόφιλοι. Τη δεκαετία του 70 έγιναν µάλιστα και χειρουργικές επεµβάσεις στον εγκέφαλο. Ένα αυθαίρετα θεωρούµενο «σεξουαλικό κέντρο» καυτηριαζόταν µε έναν µεταλλικό καθετήρα. Όλα χωρίς καµιά απολύτως επιτυχία. Τέτοιες µέθοδοι δεν χρησιµοποιούνται πια στην Γερµανία, ούτε στην Ελλάδα. Όµως ακόµα µερικοί γιατροί, πρακτικοί και ψυχολόγοι υπόσχονται πως «θεραπεύουν» την οµοφυλοφιλία. Προσοχή! Όποιος αφήνει τους γιατρούς να πειραµατίζονται µε την οµοφυλοφιλία του κινδυνεύει να αρρωστήσει πραγµατικά. σελ. 22 ΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΟΛΛΗΤΙΚΗ, Ή ΜΗΠΩΣ ΕΙΝΑΙ; Jane Fonda, ηθοποιός, αναφερόµενη στην ετεροφυλοφιλία ΤΕΛΙΚΑ ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΙΕΥΚΡΙΝΙΣΘΕΙ; Από πού προέρχεται λοιπόν η οµοφυλοφιλία; εν το ξέρουµε. Η οµοφυλοφιλία είναι µία πτυχή της εξαιρετικά πολύµορφης ανθρώπινης σεξουαλικότητας. Η οµοφυλοφιλία είναι για τους γκέι και τις λεσβίες τόσο αυτονόητη όσο η ετεροφυλοφιλία για τον υπόλοιπο πληθυσµό. Σε όλους τους πολιτισµούς και τις εποχές της παγκόσµιας ιστορίας συναντά κανείς ανθρώπους των οποίων τα αισθήµατα και οι σεξουαλικές επιθυµίες απευθύνονται στο ίδιο τους το φύλο. Η οµοφυλοφιλία είναι µία από τις δυνατότητες του ανθρώπινου γένους. Αυτό που µάλλον χρειάζεται να διευκρινισθεί είναι, γιατί στην κοινωνία µας πολλοί άνθρωποι ακόµα αντιµετωπίζουν τους γκέι και τις λεσβίες υποτιµητικά και εχθρικά. ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟΙ; Μερικοί έχουν την εντύπωση ότι το ποσοστό των γκέι και των λεσβιών στην κοινωνία µας αυξάνεται. Υπάρχουν όµως ενδείξεις ότι το ποσοστό των ανθρώπων που τρέφουν οµοφυλοφιλικά συναισθήµατα παραµένει σταθερό όλες τις χρονικές περιόδους. Πριν από µερικά χρόνια για τους περισσότερους γκέι και τις λεσβίες ήταν αδιανόητο να «εµφανίζονται ανοιχτά» και το ίδιο ισχύει για τη συµβίωσή τους ως ζευγάρι. Η αποκάλυψή τους θα σήµαινε και το κοινωνικό τους «τέλος». Σήµερα όµως συναντά κανείς όλο και πιο συχνά οµοφυλόφιλα ζευγάρια: σε τηλεοπτικά σήριαλ, στα ψώνια στη λαϊκή και γενικά στην καθηµερινότητα. Αυτό που άλλαξε δεν είναι ο αριθµός των λεσβιών και των γκέι αλλά η θέση τους στην κοινωνία. σελ. 23/24 Όλα «παρά φύσιν»; Οι προκαταλήψεις στο µικροσκόπιο ΟΙ ΛΕΣΒΙΕΣ ΜΙΣΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΝΤΡΕΣ Οµοφυλοφιλία σηµαίνει αγάπη για το ίδιο φύλο. Ούτε κουβέντα για µίσος. Όµως πολλές λεσβίες έχουν πολύ άσχηµες εµπειρίες µε άντρες: κόλληµα, παρενοχλήσεις ή και απειλές. Αυτό τις κάνει πολλές
8 φορές να αποφεύγουν την επαφή µε άντρες. Συχνά «οι Κύριοι της δηµιουργίας» πιστεύουν ότι οι λεσβίες δεν έτυχε να γνωρίσουν έναν σωστό άντρα. Λάθος, κύριοι! Οι λεσβίες θέλουν να ζήσουν µε γυναίκες. Πολλές είχαν σχέσεις µε άντρες πριν το coming out τους. Έτσι λοιπόν έχουν την δυνατότητα σύγκρισης. Η ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΤΟ ΑΦΥΣΙΚΟ! Ο Έντγκαρ και ο Χόλγκερ έζησαν 16 χρόνια µαζί ευτυχισµένοι. Ο ζωολογικός κήπος του Όσναµπρυκ ήταν ιδιαίτερα περήφανος για το πιστό του ζευγαράκι γκέι πελαργών. Κάθε χρόνο έχτιζαν, όπως και τ άλλα πουλιά του είδους τους, από κοινού τη φωλιά τους. Στο τέλος µάλιστα κατάφεραν να γίνουν γονείς, όχι βέβαια δικών τους παιδιών: Το προσωπικό του ζωολογικού κήπου τούς έβαζε κάτω από τα φτερά ένα αυγό πιγκουΐνου. Κι εκείνοι το κλωσούσαν 14 ηµέρες εναλλάξ. «Οι δυο πελαργοί φρόντιζαν µάλιστα τόσο πολύ το ξένο αυγό όσο δεν θα το κανε κανείς άλλος», λέει ο διευθυντής. Το 1996 ήρθε η καταστροφή: Μια αλεπού κατασπάραξε τον Χόλγκερ. Ο Έντγκαρ πένθησε έναν ολόκληρο χρόνο. Πώς γίνεται µε τον άνθρωπο; Και γι αυτόν δεν υπάρχει «φυσική» και «αφύσικη» σεξουαλικότητα. Όλες οι αντιλήψεις για την σεξουαλικότητα και την σεξουαλική συµπεριφορά και οι ανάλογοι κανόνες δεν είναι θέµα µόνο φύσης αλλά και πολιτισµού. ΟΙ ΓΚΕΪ ΕΙΝΑΙ ΚΙΝ ΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙ ΙΑ! Τα παιδιά πρέπει να προφυλάσσονται από τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις των ενηλίκων. Τα θύµατα σεξουαλικής κακοποίησης είναι ως επί το πλείστον κορίτσια, οι θύτες άντρες. Κανείς όµως δεν θα σκεφτόταν ποτέ για το λόγο αυτό να υποψιαστεί γενικά όλους τους ετεροφυλόφιλους. Για τους παιδόφιλους θύτες σηµασία έχει η παιδική αθωότητα του θύµατος, το φύλο παίζει συνήθως δευτερεύοντα ρόλο. Οι γκέι ενδιαφέρονται για τα παιδιά όσο και οι ετεροφυλόφιλοι άντρες. Και όµως για µεγάλο χρονικό διάστηµα υπήρχε στους κύκλους των νοµοθετών η προκατάληψη ότι οι γκέι αποπλανούν τους νέους. Στον ελληνικό Ποινικό Κώδικα εξακολουθεί να υπάρχει το άρθρο 347, µέσω του οποίου καθορίζεται ένα πολύ αυστηρότερο «προστατευτικό όριο ηλικίας» για τις σεξουαλικές επαφές των οµοφυλόφιλων απ ό,τι των ετεροφυλόφιλων. Αυτό ισχύει και σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανάλογη ήταν η παράγραφος 175 του γερµανικού Ποινικού Κώδικα. Τελικά όµως το 1994 ύστερα από ατέλειωτες ακροάσεις επιστηµόνων, η Γερµανική Βουλή πείσθηκε σχεδόν οµόφωνα ότι από την οµοφυλοφιλία αυτή καθ εαυτή δεν προέρχεται κανένας κίνδυνος για τους νέους. Η παράγραφος 175 διαγράφηκε, κι από τότε το Γερµανικό Ποινικό ίκαιο δεν κάνει ως προς την προστασία των νέων κανένα διαχωρισµό ανάµεσα σε οµοφυλόφιλους και ετεροφυλόφιλους. Στην Ελλάδα η αντίστοιχη παράγραφος διαγράφηκε ήδη το 1950 από το Ελληνικό Ποινικό ίκαιο. Σήµερα στην Ελλάδα οι λεσβιακές και γκέι οργανώσεις αλλά και αυτές των τρανσεξουαλικών αγωνίζονται για την κατάργηση του άρθρου 347 µε διαβήµατα προς το Υπουργείο ικαιοσύνης και άλλες δράσεις. ΟΙ ΚΥΚΛΟΙ ΤΩΝ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΩΝ ΕΙΝΑΙ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΙ! Κάθε τόσο διαβάζουµε στις εφηµερίδες τίτλους όπως: «Βιαιοπραγίες σε κύκλους οµοφυλόφιλων». Αυτό δηµιουργεί την εντύπωση πως στους «κύκλους» αυτούς οι οµοφυλόφιλοι αλληλοσφάζονται. Στην πραγµατικότητα όµως οι δράστες δεν είναι γκέι. Συνήθως πρόκειται για νέους άντρες που δεν τα βγάζουν πέρα µε τον ανδρισµό τους και τον αντρικό ρόλο. έρνουν, πνίγουν ή µαχαιρώνουν οµοφυλόφιλους από µίσος. Η βία προέρχεται απ έξω. Φυσικά και δεν είναι όλοι οι γκέι και όλες οι λεσβίες αθώα αγγελούδια. Αλλά αµερικανοί επιστήµονες διαπίστωσαν σε έρευνές τους ότι στις οµοφυλόφιλες σχέσεις εµφανίζονται πιο σπάνια πράξεις βίας απ ό,τι µέσα σε παντρεµένα αντρόγυνα. ΟΙ ΓΚΕΪ ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΩΣΤΟΙ ΑΝΤΡΕΣ! Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει έναν σωστό άντρα; Μήπως το ότι κάθεται µε ανοιχτά τα πόδια; Ή η τάση του για ξυλοδαρµούς; Ή µήπως το πρώτο καρδιακό έµφραγµα στα 50; Μάλλον όµως είναι το ποδόσφαιρο. Το 1990 ο γνωστός άσος οµάδας της 1. FC Köln Πάουλ Στάινερ δήλωνε: «ε µπορώ να φανταστώ ότι οι γκέι µπορούν να παίξουν ποδόσφαιρο». Σήµερα όµως γνωρίζουµε ότι αρκετοί
9 γνωστοί αθλητές είναι γκέι αφού το δηλώνουν πλέον ανοιχτά. Ο αθλητισµός δεν έχει να κάνει µε την σεξουαλική προτίµηση ούτε µε το «αντριλίκι». Μάλιστα στους Ολυµπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα επιτράπηκε να πάρουν ισότιµα µέρος και τρανσεξουαλικοί αθλητές. ΟΙ ΛΕΣΒΙΕΣ ΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΩΣΤΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ! Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει µια σωστή γυναίκα; Τα καλοφτιαγµένα της πόδια που φαίνονται ιδιαίτερα µακριά όταν κάθεται πλαγιαστά σταυροπόδι; Ή µήπως το µέικαπ και τα µακριά, περµανάντ µαλλιά της, τα κοσµήµατα ή η ικανότητα να µαγειρεύει; Ίσως όµως να είναι η τάση της για ψώνια και τα πολύωρα τηλεφωνήµατά µε την καλύτερη της φίλη. Μπορεί οι περισσότερες λεσβίες να µην είναι η ενσάρκωση της θηλυκότητας, είναι όµως σωστές γυναίκες, ακόµα και οι πιο αντροπρεπείς-µπουτς. Και εδώ πρέπει να δούµε την ιστορική εξέλιξη του ρόλου των γυναικών στην κοινωνία. Η µίµηση ανδρικών εξωτερικών χαρακτηριστικών και συµπεριφορών είχε συχνά σχέση µε την αναγνώριση και την αποδοχή και κατά καιρούς εκδήλωνε διαµαρτυρία, γιατί αιώνες ολόκληρους µόνον ό,τι ήταν αντρικό ήταν αναγνωρισµένο και αποδεκτό. Γι αυτό είναι άδικο να κατηγοριοποιούµε βάση των εξωτερικών χαρακτηριστικών. Τα φαινόµενα απατούν. Όπως ο κάθε άντρας που του αρέσει να µαγειρεύει ή να συγυρίζει δεν είναι γκέι έτσι και κάθε γυναίκα που κρατάει ένα κατσαβίδι στο χέρι της ή παίζει ποδόσφαιρο δεν είναι λεσβία. ΜΑ ΟΛΟΙ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΑΡΡΩΣΤΟΙ! Σίγουρα, και οι γκέι και οι λεσβίες αρρωσταίνουν από έρωτα. Όµως η οµοφυλοφιλία δεν είναι αρρώστια, ακόµα κι αν από τον 19 ο αιώνα και µετά πολλοί γιατροί και ψυχολόγοι πίστευαν κάτι τέτοιο. Εξανάγκασαν τους γκέι και τις λεσβίες σε απάνθρωπες «θεραπείες» για να τους «αλλάξουν» τη σεξουαλική προτίµηση. Αλλά απέτυχαν. Γιατί η οµοφυλοφιλία είναι κάτι το αθεράπευτα υγιές. Όπως και κάθε άλλη µορφή έκφρασης αµοιβαίας τρυφερότητας. Οι γιατροί αναγνώρισαν το λάθος τους. Το 1993 ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας, ένα σκέλος των Ηνωµένων Εθνών, διέγραψε την οµοφυλοφιλία από τη «ιεθνή Λίστα Ασθενειών». ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ: ΑΣΚΟΠΗ ΓΙΑΤΙ ΑΓΟΝΗ! Είναι πράγµατι η αναπαραγωγή ο µοναδικός σκοπός του σεξ; Σύµφωνα µε στοιχεία της Οµόσπονδης Στατιστικής Υπηρεσίας σε κάθε νοικοκυριό παντρεµµένων ζευγαριών αντιστοιχούν 1,72 παιδιά στην Γερµανία. Αν το σεξ ήταν µόνο για την αναπαραγωγή των ανθρώπων τότε η κατάσταση στις κρεβατοκάµαρες της Ελλάδας και Γερµανίας θα έπρεπε να χαρακτηρισθεί πολύ µίζερη. Είναι αυτονόητο ότι η σεξουαλικότητα είναι κάτι πολύ παραπάνω από απλό µέσο αναπαραγωγής. Η σεξουαλικότητα δηµιουργεί δέσιµο και προωθεί οικειότητα και εµπιστοσύνη. Και ας µην ξεχνάµε: Στους πιο πολλούς από µας αρέσει πολύ! Το σεξ είναι υγεία. Ακόµα: Πολλές λεσβίες και πολλοί γκέι είναι γονείς. Τα παιδιά προέρχονται από προηγούµενες ετεροφυλοφιλικές σχέσεις ή είναι αποτέλεσµα τεχνητής γονιµοποίησης. Πολλά από αυτά τα παιδιά µεγαλώνουν µε τη λεσβία µητέρα ή µε τον γκέι πατέρα τους. Και αυτό είναι µια έκφραση των αλλαγών στις παραδοσιακές δοµές της οικογένειας, γιατί τώρα στο λεσβιακό ζευγάρι υπάρχει και µια επιπλέον µητέρα όπως σ αυτό των γκέι ένας επιπλέον πατέρας. Και το µοντέλο αυτό λειτουργεί. Η οµοφυλοφιλία δεν είναι εµπόδιο για υπεύθυνους γονείς. σελ. 27/28/29/30 Μα είναι δυνατόν ο έρωτας να είναι αµαρτία; Πολλοί άνθρωποι θα προτιµούσαν να αποφεύγουν την επαφή µε οµοφυλόφιλους. Άλλοι πάλι είναι τελείως ανασφαλείς, κοµπλεξικοί ή και επιθετικοί όταν έρχονται σε άµεση επαφή µε γκέι ή λεσβίες. Οι λεσβίες και οι γκέι προκαλούν συναισθηµατική αντίδραση. Αν όµως ελέγξει κανείς σοβαρά όλες αυτές
10 τις προκαταλήψεις θα διαπιστώσει ότι πρόκειται για κλισέ που δεν έχουν καµία απολύτως σχέση µε την πραγµατική ζωή των γκέι και λεσβιών. Στο τέλος παραµένει το ερώτηµα: δεν είναι λοιπόν αµαρτία η οµοφυλοφιλία; Πολλοί άνθρωποι αρνούνται την αποδοχή των γκέι και λεσβιών λόγω των χριστιανικών τους πεποιθήσεων. Για πολλούς αιώνες οι εκκλησίες, βασιζόµενες στη Βίβλο, είχαν καταδικάσει την οµοφυλοφιλία. Σήµερα πολλοί θεολόγοι πιστεύουν ότι στη Βίβλο, όπως ερµηνεύεται σήµερα, δεν υπάρχει κανένας αφορισµός του έρωτα µε το ίδιο φύλο. ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ Η επίσηµη καθολική εκκλησία παραµένει στην αρνητική της θέση απέναντι στην οµοφυλοφιλία. Αλλά, ακόµη και το Βατικανό τονίζει, ίσως υποκριτικά, ότι «εκ των υστέρων πρέπει να λυπάται κανείς για το γεγονός ότι οµοφυλόφιλοι άνθρωποι ήταν και είναι αντικείµενο βιαιοπραγιών.» Ταυτόχρονα όµως για το Βατικανό ισχύει ότι: «Μόνο στο γάµο µπορεί η χρήση της ερωτικής δύναµης να θεωρηθεί ηθικά καλή.» Ναι µεν η τάση για οµοφυλοφιλία αυτή καθ εαυτή δε θεωρείται αµαρτία το ίδιο οµως δεν ισχύει για την οµοφυλοφιλική συµπεριφορά. Ο διεθνής κατηχισµός χαρακτηρίζει πρακτικές ανάµεσα στο ίδιο φύλο ως «παρεκτροπή» που «δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να γίνει αποδεκτή». Σίγουρα δεν θέλουν να ακολουθήσουν τη σκληρή αυτή θέση του Πάπα όλοι οι καθολικοί θεολόγοι, ιερείς και επίσκοποι. Λαϊκά κινήµατα στους κύκλους της εκκλησίας στρέφονται πάντως κατά της καταδίκης της οµοφυλοφιλίας. Στις Ευαγγελικές Εκκλησίες ο διάλογος είναι πολύ πιο προχωρηµένος. Βέβαια ακούγονται κι εδώ φωνές που χαρακτηρίζουν την οµοφυλοφιλία ως καταπάτηση «του Λόγου του Θεού». Η τάση όµως παίρνει άλλη κατεύθυνση. Οι Ευαγγελικές Εκκλησίες της Ρηνανίας αποστασιοποιήθηκαν ρητά από «τις απαίσιες διώξεις των περασµένων δύο χιλιάδων ετών που υπέστησαν από την εκκλησία οµοφυλόφιλοι άνθρωποι». Και πήρε την απόφαση: «να µην αντιµετωπίσει µειονεκτικά λόγω της οµοφυλοφιλίας τους, εργαζόµενους και εργαζόµενες στην εκκλησία καθώς και γυναίκες και άντρες ιερείς». Η Ευαγγελική Εκκλησία του Βερολίνου-Βρανδεµβούργου στρέφεται «αποφασιστικά» κατά της «διαδεδοµένης διάκρισης απέναντι στις οµάδες αυτές των πολιτών». Η χριστιανική εκκλησία είναι, σύµφωνα µε την άποψή της, σε µεγάλο βαθµό «συνυπεύθυνη» για την περιθωριοποίηση των οµοφυλόφιλων. Η Σύνοδος των Ευαγγελικών Εκκλησιών Βεστφαλίας εκφράζει την άποψη ότι είναι «καθήκον της εκκλησίας» να «συµβάλλει στο να µπορούν οι λεσβίες και οι γκέι να προβάλλουν δηµόσια την ιδιαιτερότητά τους χωρίς οποιοδήποτε φόβο και στο να µη χρειάζεται να τηρούνται µυστικές οι οµοφυλοφιλικές σχέσεις.» Στο Ισλάµ δεν υπάρχει παρόµοιος θεολογικός διάλογος για την οµοφυλοφιλία. Η παραδοσιακή αξιολόγηση της σεξουαλικότητας ξεκινά στον ισλαµισµό από την σαφή σχέση εξουσίας ανάµεσα στα δύο φύλα: αντρική υπεροχή και γυναικεία υποταγή. Ο γάµος αποσκοπεί στην αναπαραγωγή και δεν ακολουθεί κανένα πρότυπο ροµαντικού έρωτα όπως τον αντιλαµβάνονται στη ύση. Ιδιαίτερα δυσµενής είναι η κατάσταση της ισότητας της γυναίκας σε πολλές ισλαµικές χώρες είτε πρόκειται για την πρόσβαση στις ανώτερες βαθµίδες µόρφωσης, είτε για τη συµµετοχή σε αθλητικούς αγώνες, είτε για τον φερετζέ είτε γενικά για τη συµµετοχή στον δηµόσιο βίο. εν αναγνωρίζεται στις γυναίκες το αυτόνοµο δικαίωµά τους στη σεξουαλικότητα. Συνήθως δεν τους επιτρέπουν να ζήσουν µια ζωή ανεξάρτητη από τον άντρα. Έτσι η λεσβιακή χειραφέτηση είναι σε τέτοια µέρη πολύ πιο δύσκολη απ αυτή των οµοφυλόφιλων αντρών. Στην κατά γράµµα πιστή ερµηνεία του Κορανίου η οµοφυλοφιλία ισχύει ως µεγάλη αµαρτία, ως παράπτωµα κατά της Θεϊκής τάξης. Στην ατοµική πίστη όλα αυτά είναι διαφορετικά. Πολλοί Μωαµεθανοί αντιλαµβάνονται τον ισλαµισµό ως µία ανεκτική θρησκεία. Ο ατοµικός Θεός µπορεί να είναι πολύ πιο επιεικής απ ό,τι κηρύσσουν οι ιµάµηδες. Κάποιος γκέι τούρκικης καταγωγής το διατύπωσε σε µια ραδιοφωνική εκποµπή ως εξής: «Λοιπόν γνωρίζω καλά ότι το Ισλάµ είναι µία πολύ ανεκτική θρησκεία και πιστεύω ότι υπάρχει σ αυτήν κι ένας τόπος για τους γκέι.»
11 ΤΟ AIDS ΚΑΙ ΟΙ ΓΚΕΪ Οι γκέι συνεχίζουν να είναι στη Γερµανία η µεγαλύτερη οµάδα που απειλείται από AIDS. Παρ όλα αυτά το AIDS δεν είναι «ασθένεια των γκέι». Όταν η ασθένεια αυτή της ανοσοανεπάρκειας είχε γίνει γνωστή στις αρχές της δεκαετίας του 80 έγινε πολύς λόγος περί «Θεϊκής τιµωρίας» για το αµάρτηµα της οµοφυλοφιλίας. Ακόµα και όχι τόσο θρήσκοι δηµοσιογράφοι ήταν της άποψης πως οι γκέι πλήρωναν τότε το λογαριασµό για τα «άγρια όργιά τους». Οι περαιτέρω όµως εξελίξεις στο θέµα AIDS τους αποστόµωσαν. Ναι µεν οι οµοφυλόφιλοι στη Βόρεια και υτική Ευρώπη αποτελούν την κύρια οµάδα των ασθενών, αλλά σε άλλες περιοχές η κατάσταση του AIDS παρουσιάζει τελείως διαφορετική εικόνα. Για παράδειγµα στην Αφρική, δυτικά της Σαχάρας: Εκεί η ετεροφυλοφιλική συνουσία είναι ο πιο συχνός τρόπος διάδοσης της αρρώστιας. Το AIDS έχει αλλάξει ριζικά τη ζωή όλων των γκέι. Οι περισσότεροί τους έχουν στους κύκλους των γνωστών και φίλων τους ανθρώπους που είναι φορείς του AIDS ή έχουν ήδη την ασθένεια. Όλοι τους είναι υποχρεωµένοι να ασχοληθούν σοβαρά µε το θέµα AIDS, µε τις αρρώστιες γενικά και µε το θάνατο. Η στρατηγική προφύλαξης από το AIDS ανάµεσα στους γκέι στη Γερµανία µε στόχο την εκούσια αλλαγή συµπεριφοράς µέσω ειδικού διαφωτισµού είχε µεγάλη επιτυχία. Επιστηµονικές έρευνες στο χώρο της σεξουαλικότητας αποδεικνύουν ότι έχουν γίνει βαθιές αλλαγές σχετικά µε τη σεξουαλική συµπεριφορά µε σκοπό το safer sex. Έτσι ήταν δυνατό να µειωθεί δραστικά το ποσοστό των νεοµολυσµένων ατόµων. Γι αυτό και δεν πρέπει να σταµατήσουν οι προσπάθειες ώστε να πειστεί ο πληθυσµός για τα µέτρα προφύλαξης. Έχουν γίνει βέβαια µερικά ευχάριστα βήµατα στην ιατρική αναφορικά µε το θέµα, αλλά το AIDS δεν έχει ηττηθεί ακόµα. Πρέπει να συνεχιστούν οπωσδήποτε µέτρα safer sex κάτι που ισχύει τόσο για οµοφυλόφιλους όσο και για ετεροφυλόφιλους. Οι δήθεν ανεύθυνοι και αµόρφωτοι οµοφυλόφιλοι έστησαν ένα ισχυρό δίκτυο αλληλεγγύης για την υποστήριξη ανθρώπων που έχουν µολυνθεί µε τον ιό ή έχουν προσβληθεί από AIDS. Πολλοί γκέι στρατεύονται εθελοντικά στο χώρο του AIDS, στις διάφορες οργανώσεις, στις Υπηρεσίες νοσηλευτικής φροντίδας των ασθενών καθώς και εράνους για την χρηµατοδότηση προγραµµάτων σχετικών µε το AIDS. σελ. 31/32/33/34 Υπάρχουν παντού γκέι και λεσβίες ; Μερικοί υποστηρίζουν ότι η οµοφυλοφιλία είναι µια έκφραση παρακµής του δυτικού πολιτισµού. Αλλά µια βαθύτερη µατιά δείχνει ότι η οµοφυλοφιλία είναι εξαπλωµένη σ ολόκληρη την υφήλιο, ακόµη και στους λεγόµενους «λαούς της φύσης». Εθνολόγοι έχουν παρατηρήσει ότι οι περισσότερες κοινωνίες σύµφωνα µε µια στατιστική, περίπου τα 64% - ανέχονται ή προωθούν συγκεκριµένες µορφές οµοφυλοφιλικού έρωτα. ΤΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΙΑΦΕΡΟΥΝ ΑΠΟ ΧΩΡΑ ΣΕ ΧΩΡΑ Σε µερικές περιοχές της δυτικής Αφρικής σεξουαλικές επαφές κοριτσιών µε µεγαλύτερες γυναίκες ανήκουν στο «πρόγραµµα εκπαίδευσης» µε σκοπό την ενηλικίωση. Οι Αζάντε, µία φυλή στο νότιο Σουδάν, είχαν ένα στρατό αποτελούµενο εξ ολοκλήρου από άγαµους νέους άντρες. Αυτοί οι νεαροί πολεµιστές «παντρευόντουσαν» αγόρια και ζούσαν µαζί τους ωσότου να είναι σε θέση να πληρώσουν το αντίτιµο γάµου για µια σύζυγο. Τα αγόρια έπαιζαν διπλό ρόλο: σεξουαλικός σύντροφος και βοηθός πολεµιστή. Όταν µεγάλωναν αρκετά ώστε κι αυτά µε τη σειρά τους να µπουν στο στρατό διάλεγαν τότε εκείνα για ένα χρονικό διάστηµα το «αγόρι-σύζυγό» τους. Τέτοιες µορφές του «παιδαγωγικού έρωτα» είναι διαδεδοµένοι σ ολόκληρη την υφήλιος και ιδιαίτερα σε πολεµικές φυλές. Στο γνωστό αυτό σχήµα
12 ανήκει η διάσηµη «παιδεραστία» στην αρχαία Ελλάδα όπως και σεξουαλικές πρακτικές ορισµένων Οθωµανών σουλτάνων. Στο δυτικό πολιτισµό ισχύει ως αναµφισβήτητα αυτονόητο ότι «κατά φύσιν» υπάρχουν δύο γένη. Πολλοί λαοί όµως έχουν έπ αυτού διαφορετική άποψη, και σ αυτούς υπάρχουν κι «άλλες κατηγορίες φύλου». εν καθορίζουν το γένος βάσει βιολογικών διαφορών αλλά σύµφωνα µε την κοινωνική συµπεριφορά του ρόλου των ανθρώπων. Οι ινδιάνικες φυλές της βόρειας Αµερικής γνώριζαν ένα είδος ενδιάµεσου γένους: άντρες που ένιωθαν γυναίκες, ζούσαν σαν γυναίκες, ντυνόντουσαν σαν γυναίκες και έκαναν τις παραδοσιακές δουλειές των γυναικών. Είχαν σεξουαλικές επαφές όχι µεταξύ τους αλλά µε τους «γνήσιους» άντρες της φυλής. Κατά παρόµοιο τρόπο υπήρχαν γυναίκες που φορούσαν αντρικά ρούχα, πήγαιναν µε τους άντρες για κυνήγι και στον πόλεµο, ζούσαν συχνά µαζί µε γυναίκες, ενίοτε µάλιστα παντρευόντουσαν. Τέτοιους «διπλο-πνεύµατους ανθρώπους» (two-spiritpeople), µπερντάχους όπως τους ονοµάζουν οι εθνολόγοι -, τους ανέχονταν ο κόσµος και µάλιστα τους εκτιµούσαν πολύ, γιατί πίστευαν πως έχουν ιδιαίτερες πνευµατικές δυνάµεις. Το σχήµα άντρας-γυναίκα δεν επηρεαζόταν καθόλου από αυτές τις γνωστές ως «θεσµοποιηµένη οµοφυλοφιλία» µορφές. Ούτε το ανήλικο αγόρι- ατζάντε αλλά ούτε και ο ινδιάνος µπερντάχος ίσχυαν στις κοινωνίες τους ως άντρες. Έπρεπε στον έρωτα να παίζουν τουλάχιστον επίσηµα το ρόλο του παθητικού συντρόφου, εκείνου που δέχεται. Άντρες που ερχόντουσαν σ επαφή µαζί τους δεν είχαν ούτε πλεονεκτήµατα ούτε µειονεκτήµατα. Όλα αυτά όµως δεν έχουν καµία σχέση µε τη δική µας σηµερινή αντίληψη περί οµοφυλοφιλικού έρωτα και σεξουαλικής αυτοδιάθεσης. Το ζευγάρι οµοφυλόφιλων αντρών από τη Στουτγκάρδη το χωρίζει ένα πολιτισµικό χάσµα από τους ατζάντε και το ίδιο ισχύει για την οµάδα λεσβιών της Κολωνίας σε σύγκριση µε τις γυναίκες-πολεµιστές της φυλής των Σίουξ. Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΥΣΗ Ο δυτικο-χριστιανικός πολιτισµός ανήκει στη µειονότητα των κοινωνιών που δεν γνώριζαν καµία απολύτως κοινωνικά αποδεκτή µορφή έκφρασης της οµοφυλοφιλίας. Κάθε οµοφυλοφιλική δραστηριότητα θεωρούνταν από την αρχαιότητα κι ύστερα ως βαρύ «αµαρτία κατά της φύσης». Στον Μεσαίωνα η εκκλησία τιµωρούσε την οµοφυλοφιλία µε σκληρές µορφές µετάνοιας. Πολιτειακοί νόµοι απειλούσαν µε θάνατο δια πυρός. Μόλις στα τέλη του 18 ου αιώνα η θανατική ποινή αντικαταστήθηκε µε φυλάκιση. Ίσως αυτή ακριβώς η παντελής περιφρόνηση της οµοφυλοφιλικής συµπεριφοράς, που δεν άφηνε περιθώρια για κανέναν άλλο τρόπο εκτόνωσης, να ήταν µια από τις αιτίες δηµιουργίας στον δυτικό κόσµο των κοινωνικών µειονοτήτων οµοφυλόφιλων αντρών και γυναικών: µια ξεχωριστή κοινότητα στην παρανοµία. Από τον 17 ο αιώνα υπάρχουν αποδεδειγµένα αντρικοί οµοφυλοφιλικοί πυρήνες σε ευρωπαϊκές µεγαλουπόλεις: δίκτυα επαφής, µπυραρίες και τόποι συνάντησης, µυστικά σηµάδια αναγνώρισης, το αίσθηµα ότι ανήκεις στην ίδια οµάδα. Για τις λεσβίες ο δρόµος αυτός ήταν για µεγάλο χρονικό διάστηµα κλειστός. Όπως όλες οι «ευπρεπείς κυρίες» έτσι κι αυτές ήταν φυλακισµένες στο σπίτι και στην οικογένεια. Λίγες µόνο κατάφεραν να ξεφύγουν. Μόλις τον 20 ο αιώνα προέκυψε και για τις λεσβίες η δυνατότητα να δηµιουργήσουν δική τους υποκουλτούρα. Οι γκέι κι οι λεσβίες αποτελούν µια νέα µορφή έκφρασης της οµοφυλοφιλίας που δεν υποκύπτει στον παραδοσιακό καταµερισµό ρόλων ανάµεσα στα δύο φύλα, αλλά φέρνει µέσα της την ουτοπία της ισοτιµίας. Μια γυναίκα αγαπάει µια γυναίκα κι ένας άντρας έναν άντρα, ο καθένας το φύλο του στην ολότητά του. Έτσι οι λεσβίες και οι γκέι θεωρούνται γνήσια παιδιά της σύγχρονης αστικής κοινωνίας, του αστικοποίησης, του ατοµικισµού και του εκδηµοκρατισµού. Ενσαρκώνουν το δικαίωµα του πολίτη για ιδιωτικότητα και αυτοδιάθεση. Η ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α
13 (;) σελ. 35/36 Πώς ήταν παλιά; Ποια η συνέχεια; Οµοφυλοφιλικές ιστορικές τάσεις Εδώ και 100 χρόνια οι γκέι και οι λεσβίες αγωνίζονται για ισότητα. Το 1864 εµφανίστηκε ο πρώτος αγωνιστής για τα δικαιώµατα των οµοφυλόφιλων. Ο γκέι νοµικός Καρλ Ούλριχς δηµοσίευσε µια σειρά πολιτικών επιστηµονικών φυλλαδίων όπου απαιτούσε αποποινικοποίηση του οµοφυλοφιλικού έρωτα και σεβασµό απέναντί του. Το 1897 ο γιατρός Μάγκνους Χίρσφελντ ίδρυσε στο Βερολίνο την «Επιστηµονικο-ανθρωπιστική Επιτροπή» (WhK), την πρώτη οµοφυλόφιλη οργάνωση πολιτών σ ολόκληρο τον κόσµο. Με την αλλαγή του αιώνα άρχισαν γυναίκες του κινήµατος για την ισοτιµία των γυναικών να αγωνίζονται και για τις λεσβίες. Μετά το 1919, στη ηµοκρατία της Βαϊµάρης, είχαµε πολυάριθµους συλλόγους οµοφυλόφιλων αντρών και λεσβιών καθώς και περιοδικά οµοφυλόφιλων µε υψηλή κυκλοφορία. Μετά το 1933 οι Εθνοσοσιαλιστές, που είχν έρθει στην εξουσία, καταπολέµησαν το οµοφυλόφιλο κίνηµα των πολιτών και τις υποδοµές του. Το 1935 έλαβαν αυστηρότερα µέτρα σχετικά µε τον καθορισµό της πράξης και την ποινή της στο πλαίσιο της παραγράφου 175. Ανάµεσα στο 1935 και το 1945 η Ναζιστική ικαιοσύνη καταδίκασε πάνω από 50.000 άντρες µε την κατηγορία της οµοφυλοφιλικής «ασέλγειας». 10.000-15.000 γκέι µεταφέρθηκαν σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Μόνο λίγοι κατάφεραν να γλιτώσουν από τον τρόµο των στρατοπέδων. Στην Οµοσπονδιακή Γερµανία εξακολούθησε να ισχύει η παράγραφος 175 στη ναζιστική της εκδοχή. Η οµοσπονδιακή ικαιοσύνη εξέδωσε άλλες 50.000 σχετικές αποφάσεις. Η παράγραφος 175 επέφερε και µετά το 1945 σηµαντικές τοµές στην προοπτική της ζωής των γκέι. Στη συντηρητική περίοδο που ακολούθησε µετά τον πόλεµο, η οµοφυλόφιλη ζωή ήταν δυνατή µόνο στα κρυφά. Ήταν µια «ατσάλινη εποχή». Ναι µεν οι λεσβίες δεν απειλούνταν άµεσα από το ποινικό ίκαιο αλλά αντιµετώπιζαν την ίδια περιφρόνηση µε τους γκέι. Η εποχή Άντεναουερ δεν προέβλεπε για τις γυναίκες κανέναν άλλο ρόλο πέρα από αυτόν της συζύγου και µητέρας. Το 1969 η γερµανική Βουλή κατάργησε επιτέλους την απαγόρευση της οµοφυλοφιλίας. Μια από τις αιτίες ήταν η ταινία «εν είναι διεστραµµένος ο οµοφυλόφιλος αλλά η κατάσταση στην οποία ζει». Οι λεσβίες στρατεύτηκαν κυρίως στο γυναικείο κίνηµα αλλά ίδρυσαν και δικά τους λεσβιακά προγράµµατα. Σήµερα στην Οµόσπονδη ηµοκρατία υπάρχουν πολλές εκατοντάδες σύλλογοι, οµάδες εργασίας και προφράµµατα γκέι και λεσβιών. Υπάρχουν πανγερµανικές οργανώσεις όπως ο Σύνδεσµος λεσβιών και γκέι (LSVD), κέντρα συναντήσεων, συµβουλευτικά κέντρα, οµάδες νέων, χορωδίες γκέι, λεσβίες επιχειρηµατίες, οµάδες εργασίας οµοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών στην αστυνοµία, στα κόµµατα και στα συνδικάτα. Αρχίζουν να οργανώνονται επίσης και οι οµοφυλόφιλοι µετανάστες, π.χ. υπάρχει στον LSVD η οµάδα TürkGay καθώς και η αντίστοιχη ελληνική οµάδα µε το όνοµα ΕΡΜΗΣ. Μια σειρά από οµόσπονδα κρατίδια έχουν ονοµάσει εντεταλµένους ή έχουν δηµιουργήσει τµήµατα στις διοικητικές υπηρεσίες τους που φροντίζουν για τα ειδικά θέµατα οµοφυλόφιλων πολιτών. Υπάρχει επίσης και µία διεθνής οργάνωση γκέι και λεσβιών, η ILGA (International Lesbian and Gay Association), της οποίας οι ρίζες βρίσκονται στις ΗΠΑ, αλλά λειτουργεί και ένα ευρωπαϊκό της παράρτηµα, η ILGA-Europa.
14 σελ. 37 Η CHRISTOPHER-STREET-DAY Οι γκέι και οι λεσβίες έχουν βγει εδώ και αρκετό καιρό από το καβούκι τους. Κάθε καλοκαίρι, στην Christopher-Street-Day (CSD) κάνουν «επίδειξη των δυνάµεών» τους. Η Christopher-Street-Day γίνεται σε ανάµνηση της αφετηρίας του νεώτερου κινήµατος χειραφέτησης των γκέι και λεσβιών το 1969 στη Νέα Υόρκη. Στη Γερµανία η µέρα αυτή γιορτάζεται από το CSD σε πολλές πόλεις µε πανηγύρια στους δρόµους και παρελάσεις. Σε ένα µείγµα πολιτικής διαδήλωσης και γιορταστικής παρέλασης παρουσιάζεται προς τα έξω η λεσβιακή και η γκέι περηφάνεια. Η CSD έχει εξελιχθεί σε ατραξιόν και για τους ετεροφυλόφιλους. Μόνο στο Βερολίνο και την Κολωνία την ηµέρα αυτή κατέβηκε το 2003 συνολικά έναµιση εκατοµµύριο κόσµος στο δρόµο. Πολλοί ετεροφυλόφιλοι στεκόντουσαν κατά τη διάρκεια των παρελάσεων στην άκρη του δρόµου και χειροκροτούσαν τις λεσβίες και τους γκέι. Η ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΣΤΑ ΙΚΑΣΤΗΡΙΑ 1957 Το Οµοσπονδιακό Συνταγµατικό ικαστήριο αποφάνθηκε: «Η οµοφυλοφιλικές δραστηριότητες παραβιάζουν τον νόµο περί ηθών». Έτσι το ανώτατο ικαστήριο εξηγεί ότι η ποινική απαγόρευση κάθε µορφής σεξουαλικής δραστηριότητας µεταξύ αντρών που είχε παραµείνει από την περίοδο του Ναζισµού συµβαδίζει µε το Σύνταγµα. Μόλις το 1969 άρεται αυτή η απαγόρευση. 1983 Το Ευρωπαϊκό ικαστήριο Ανθρωπίνων ικαιωµάτων παίρνει την εξής απόφαση: Η πολιτειακή απαγόρευση της εθελοντικής οµοφυλοφιλίας ανάµεσα σε ενήλικα άτοµα παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Σύµβαση Ανθρωπίνων ικαιωµάτων. σελ. 38 ΠΡΩΤΟΠΟΡΕΣ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΠΟΡΟΙ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ «Είµαστε οµοφυλόφιλες, εµείς οι γυναίκες που αγωνιζόµαστε για χειραφέτηση; Αφήστε µας να είµαστε ό,τι θέλουµε! Γιατί αν είµαστε, σίγουρα θάχουµε τους λόγους µας. Και ποιον νοιάζει; Μόνον αυτές που τις αφορά.» (Γιοχάννα Έλµπερσκίρχεν, αγωνίστρια για τα δικαιώµατα των γυναικών, 1904) «... µπροστά στο Θεό και στον κόσµο έχουµε τα ίδια δικαιώµατα µε σας, που πλειοψηφείτε µόνο στους αριθµούς, που έχετε στα χέρια σας το δικαίωµα της πλειοψηφίας εν έχετε όµως κανένα δικαίωµα να µας αφαιρέσετε ή να περιορίσετε τα ίσα δικαιώµατά µας.» (Καρλ-Χάινριχ Ούλριχς, πρωτοπόρος της χειραφέτησης των γκέι, 1864) 1984 Το Ανώτατο Γερµανικό ικαστήριο αποφάνθηκε: Η συµβίωση δύο ατόµων του ίδιου φύλου σ ένα είδος «συζυγικής κοινότητας» δεν ισχύει πλέον ως απρεπής. Από τότε τα οµοφυλόφιλα ζευγάρια αναγνωρίζονται σε θέµατα ενοικιάσεως κατοικίας ως άξια νοµικής προστασίας. 1993 Ζευγάρια λεσβιών και γκέι ζητάνε µε µήνυσή τους στο Οµοσπονδιακό Συνταγµατικό ικαστήριο το δικαίωµα σύναψης γάµου. Το ικαστήριο δεν αποδέχεται την αίτηση, κάνει όµως υποδείξεις προς τον νοµοθέτη λέγοντας ότι υπάρχουν «πολλαπλά... µειονεκτήµατα» στους νόµους για τις λεσβίες και τους γκέι. 1996 Το Ανώτατο ιοικητικό ικαστήριο του Μύνστερ εγκρίνει την αίτηση παραµονής ενός Ρουµάνου γκέι λόγω της «οµοφυλοφιλικής του συµβίωσης» µε τον γερµανό του σύντροφο. Το ικαστήριο
15 διαπιστώνει: Το είδος αυτό της συµβίωσης των γκέι υπάγεται στον τοµέα προστασίας του Συντάγµατος και της Ευρωπαϊκής Σύµβασης Ανθρωπίνων ικαιωµάτων. Τονίζει ιδιαίτερα ότι η «τήρηση των βασικών δικαιωµάτων» των οµοφυλόφιλων πολιτών «είναι και προς συµφέρον του ηµοσίου». 1999 Το Ευρωπαϊκό ικαστήριο Ανθρωπίνων ικαιωµάτων εκδίδει την εξής απόφαση: Το να αποκλείονται από την στρατιωτική θητεία πολίτες µε οµοφυλοφιλικό προσανατολισµό είναι παραβίαση του δικαιώµατος στην ιδιωτική ζωή σύµφωνα µε την Ευρωπαϊκή Σύµβαση Ανθρωπίνων ικαιωµάτων. σελ. 39/40 Κι αν ήσασταν εσείς στη θέση τους; Γκέι και λεσβίες απαιτούν ισότιµα δικαιώµατα ως πολίτες Συχνά ακούει κανείς: «Μα γιατί διαµαρτύρονται αυτοί οι οµοφυλόφιλοι; Αφού την σήµερον ηµέρα µπορούν να κάνουν µεταξύ τους ό,τι θέλουν.» Για φαντασθείτε όµως τον κόσµο αντίστροφα: Πώς θα σας φαινόταν Αν εσάς, ως ετεροφυλόφιλη γυναίκα, σας πετούσαν έξω από ένα µαγαζί γιατί τολµήσατε να δώσετε στο φίλο σας ένα χορταστικό φιλί; Αν εσάς, ως ετεροφυλόφιλο άντρα, σας περιπαίζανε επειδή περπατούσατε στον δρόµο µε τη γυναίκα σας πιασµένοι χεράκι χεράκι; Αν στη δουλειά ή στην πολυκατοικία σας σάς ανέχονταν µόνο όσο καιρό κρύβατε τη συµπάθειά σας προς το άλλο φύλο; Αν θέλατε να παντρευτείτε τη φίλη σας µε την οποία έχετε πολλά χρόνια δεσµό, και σας λέγανε: εν υπάρχει «κανένα ενδιαφέρον για το κοινωνικό σύνολο να τύχει ιδιαίτερης νοµικής προστασίας αυτού του είδους η σχέση»; Όλες αυτές τις καταστάσεις τις έχουν ζήσει οι οµοφυλόφιλοι. Όχι όλες οι λεσβίες και οι γκέι. Όµως οι περισσότεροι. Βέβαια τα τελευταία 30 χρόνια βελτιώθηκε αισθητά το κοινωνικό κλίµα απέναντι στους γκέι και τις λεσβίες. Αλλά ακόµα αντιµετωπίζονται εχθρικά: 80% των λεσβιών και των γκέι δηλώνουν ότι έχουν ζήσει περιστατικά µε διακρίσεις απέναντί τους στο χώρο εργασίας τους: µόµπινγκ, παρενοχλήσεις, παράλειψη όταν πρόκειται για προαγωγές. Ένας στους τέσσερεις γκέι είχε ζήσει βιαιοπραγίες λόγω της οµοφυλοφιλίας του. Βία έζησαν επίσης και πολλές λεσβίες. Σε µια κοινωνικοεπιστηµονική στατιστική έρευνα το 1990, το 21% των υτικογερµανών ήταν της άποψης ότι οι οµοφυλόφιλοι έπρεπε να ευνουχιστούν. Στη Γερµανία απέχουµε ακόµα αρκετά από τα ίσα δικαιώµατα για οµοφυλόφιλους πολίτες. Όµως η υποστήριξη ανάµεσα στον πληθυσµό αυξάνεται. Σε στατιστικές έρευνες λίγο περισσότεροι από τους µισούς πολίτες της Οµοσπονδιακής Γερµανίας δηλώνουν ότι συµφωνούν να παντρεύονται στα ηµαρχεία ζευγάρια γκέι και λεσβιών. Εξ άλλου 65% πιστεύουν ότι οι οµοφυλόφιλοι θα έπρεπε να προστατευτούν νοµικά από διακρίσεις απέναντί τους. Ιδιαίτερα ανάµεσα στους νέους η υποστήριξη των αιτηµάτων αυτών είναι πολύ µεγάλη. Γύρω στα 80% των εικοσιπεντάχρονων έως εικοσιενιάχρονων ψηφίζουν το αίτηµα για τον οµοφυλόφιλο γάµο. ΕΩΤΕΥΟΜΑΙ, ΑΡΡΑΒΩΝΙΑΖΟΜΑΙ, ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΝΑ ΠΑΝΤΡΕΥΤΩ Ο γνωστός ως «οµοφυλόφιλος γάµος» είναι σήµερα το κυριότερο σύµβολο για τα δικαιώµατα των γκέι και λεσβιών. Τα οµοφυλόφιλα ζευγάρια αντιµετωπίζονται νοµικά σαν να µην υπάρχουν, ακόµα κι αν
16 ζουν χρόνια ολόκληρα µαζί, ακόµα κι αν φροντίζουν ο ένας τον άλλο. Η πολιτεία περιφρονεί τις οικογενειακές αυτές δυναµικές. Κάτι που έχει σαν συνέπεια όχι µόνο την ανθρώπινη υποτίµηση αλλά και πολλά νοµικά µειονεκτήµατα. Να µερικά παραδείγµατα: Στο ικαστήριο σύντροφοι του ίδιου φύλου δεν έχουν το δικαίωµα να αρνηθούν την κατάθεση ή παροχή πληροφοριών. Σε περίπτωση ατυχηµάτων ή ασθενειών δεν τους παρέχονται από τις αστυνοµικές αρχές, το προσωπικό των νοσοκοµείων ή τους γιατρούς πληροφορίες για την/τον ασθενή. Αν ο φίλος ή η φίλη είναι αλλοδαπος/ή υπάρχει περίπτωση να δηµιουργηθούν προβλήµατα µε την άδεια παραµονής. Ενώ αντίθετα οι παντρεµένοι έχουν νοµικά το δικαίωµα «αποκατάστασης και διαφύλαξης του οικογενειακού τρόπου ζωής». Αν πεθάνει ένας από τους δυο συντρόφους εκπίπτουν όλα τα δικαιώµατα για παροχή της σύνταξής του στον άλλο. Στο κληρονοµικό ίκαιο το δικαίωµα µεριδίου των επιζώντων γονέων ή συντρόφων ανέρχεται στα 50%. Ο επιζών/επιζούσα δεν θεωρείται νοµικός κληρονόµος, συγκαταλέγεται στην υψηλότερη κατηγορία φόρου κληρονοµιάς όπου µόνο τα 5.200 είναι αφορολόγητα. Στους παντρεµένους όµως αφορολόγητα είναι τα 307.000. Έτσι είναι πολύ δύσκολο για τα οµοφυλοφιλικά ζευγάρια να διασφαλίσουν την περιουσία που έχουν αποκτήσει από κοινού. Τα πολύ υψηλά δικαιώµατα των γονέων και ο άφταστος φόρος κληρονοµιάς καταστούν ριψοκίνδυνη ήδη την αγορά ιδιόκτητου διαµερίσµατος. Αλλά δε µιλάµε µόνο για νοµικά ζητήµατα. Η ισοτιµία οµοφυλοφιλικών ζευγαριών είναι ένα και πείραµα για την αντίληψή µας περί δηµοκρατίας. Η ελευθερία της απόφασης να παντρευτεί κανείς τον σύντροφο που έχει διαλέξει είναι ένα ανθρώπινο δικαίωµα. Όσο καιρό όµως αυτό απαγορεύεται στις λεσβίες και τους γκέι, είναι πολίτες µε κατώτερα δικαιώµατα. σελ. 42 ΝΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΙ ΣΤΟΥΣ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟΥΣ ΝΑ ΠΑΝΤΡΕΥΟΝΤΑΙ; ΠΩΣ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ: 1994 33% Ναι, 57% Όχι (έρευνα Forsa) 1996 49% Ναι, 48% Όχι (έρευνα Emnid) 1999 54% Ναι, 37% Όχι (έρευνα polis) Οι συνεργάτες του Ινστιτούτου «Forsa» διαπίστωσαν ότι «σχεδόν κανένας πυρήνας συντηρητικής σκέψης δεν συντρίβεται τόσο γρήγορα όσο η άρνηση του γάµου µεταξύ οµοφυλόφιλων». ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙ ΑΛΛΟΙ ΤΡΟΠΟΙ: ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ Σε πολλές γειτονικές χώρες της Γερµανίας τέθηκαν σε ισχύ νόµοι κατά των διακρίσεων, οι οποίοι προσφέρουν καλύτερη προστασία στους γκέι και τις λεσβίες ενάντια στα µειονεκτήµατα και την εχθρότητα. Στη Γαλλία απαγορεύονται δια νόµου οι διακρίσεις όσον αφορά την επαγγελµατική και επιχειρησιακή ζωή λόγω οµοφυλοφιλίας. Παρόµοιες ρυθµίσεις υπάρχουν επίσης και στην Ολλανδία και τις Σκανδιναβικές χώρες. Το 1989 η ανία άνοιξε πρώτη σ ολόκληρο τον κόσµο τις πόρτες των ηµαρχείων της για τους γάµους ζευγαριών γκέι και λεσβιών. Από τότε τα ζευγάρια αυτά µπορούν να συνάψουν µία «ληξιαρχική πράξη συµβίωσης» που συµπεριλαµβάνει σχεδόν όλα τα νοµικά δικαιώµατα του γάµου. Εν τω µεταξύ το παράδειγµα της ανίας έχουν ακολουθήσει και η Νορβηγία, η Σουηδία, η Ισλανδία
17 και η Ολλανδία. Τον Οκτώβριο του 1999 η Γαλλία πήρε την απόφαση να εισάγει έναν παρόµοιο κανονισµό, το Πολιτικό Σύµφωνο Αλληλεγγύης (pacs). Αλλά κι έξω από τα σύνορα της Ευρώπης τα πράγµατα προχωρούν ενθαρρυντικά: Η Νοτιοαφρικανική ηµοκρατία, µετά την πτώση του καθεστώτος του απάρντχαϊτ, είναι η πρώτη χώρα στον κόσµο που απαγορεύει ρητά µέσω του συντάγµατός της τις διακρίσεις απέναντι σ αυτούς που «διάγουν οµοφυλοφιλικό βίο». σελ. 43 Τι να κάνουµε; Η υπηρεσία δίωξης εγκλήµατος συµβουλεύει: «Η αγάπη αξίζει σεβασµό». Μ αυτό το σύνθηµα η Υπηρεσία δίωξης εγκλήµατος του οµοσπονδιακού κρατιδίου Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας (ΒΡΒ) και ο Σύνδεσµος Γκέι της ΒΡΒ κάνουν από το 1996 από κοινού µια δηµόσια καµπάνια για να κινητοποιήσουν τον κόσµο ενάντια σε αντιοµοφυλοφιλικές βιαιοπραγίες. Μέσω διαλόγου και ζύµωσης προσπαθούν να ερευνήσουν και να φτάσουν ως τις βαθύτερες αιτίες της εχθρικής στάσης απέναντι στους γκέι και τις λεσβίες. Γι αυτό η αστυνοµία ανέλαβε τον ασυνήθιστο ρόλο του «πρέσβη του έρωτα». Αξιοθαύµαστη αλλαγή! Γιατί πριν από λίγο καιρό καθήκον της αστυνοµίας ήταν να ψάχνει να βρει τους οµοφυλόφιλους και να τους πηγαίνει στα δικαστήρια. Τότε ο οµοφυλοφιλικός έρωτας θεωρείτο ακόµη ως έγκληµα. Σήµερα η αστυνοµία του κρατιδίου ΒΡΒ είναι της άποψης ότι οι οµοφυλόφιλοι «κάνουν χρήση των δικαιωµάτων που θα απαιτούσε κάθε πολίτης και πολίτισσα για να διαµορφώσει τη ζωή του: το δικαίωµα ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας, το δικαίωµα της ελευθερίας, της σωµατικής ακεραιότητας και της σεξουαλικής αυτοδιάθεσης.» Η αστυνοµία µοίρασε σ ολόκληρο το οµοσπονδιακό αυτό κρατίδιο ένα φυλλάδιο µέσα από το οποίο καλεί τους πολίτες: Ασχοληθείτε διεξοδικά µε τις προκαταλήψεις απέναντι στους γκέι και τον τρόπο ζωής τους! Καταπολεµήστε τις διακρίσεις! Να είσαστε ανεκτικοί απέναντι σε οµοφυλοφιλικούς τρόπους ζωής! Εµείς συµφωνούµε και συνυπογράφουµε. Κι έτσι η αστυνοµία δεν διεξάγει µόνη τον αγώνα αυτό: Τόσο οι Ενώσεις Νέων όσο και οι Φιλανθρωπικοί Σύνδεσµοι αλλά και τα Συνδικάτα είναι αντίθετα µε τις διακρίσεις κατά των λεσβιών και γκέι. Άλλοι σύνδεσµοι της οικονοµικής και πολιτικής ζωής θα έπρεπε να παραδειγµατιστούν από αυτή τη δράση. σελ. 44 ΕΡΜΗΣ Τον Μάιο του 1998 ιδρύθηκε η οµάδα γκέι και λεσβιών ΕΡΜΗΣ κάτω από την σκέπη της Οµοσπονδίας Λεσβιών και Γκέι της Γερµανίας (LSVD). Στόχος της είναι να επιστήσει την προσοχή της δηµοσιότητας στα ειδικότερα κοινωνικοπολιτισµικά προβλήµατα που απορρέουν από τον ελληνικό τους περίγυρο. Σήµερα υπάρχουν οµάδες του ΕΡΜΗ στη ΒΡΒ και στη Στουτγάρδη, Μόναχο, Βερολίνο και Κολωνία. Η οµάδα αυτή παλεύει για τη νοµική ισότητα των οµοφυλόφιλων στη Γερµανία και ταυτόχρονα επιδιώκει την αποδοχή της από τον ελληνικό πληθυσµό της Γερµανίας ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των οµοφυλόφιλων Ελληνίδων και Ελλήνων. Το γεγονός και µόνο ότι έχουν οργανωθεί κάνει τους οµογενείς τους στην παροικία να ασχοληθούν µε το θέµα αυτό. Η οµάδα ελπίζει µ αυτόν τον τρόπο να συµβάλλει στην υπάρχουσα λανθάνουσα οµοφυλοφοβία. Βέβαια αυτό δεν είναι αρκετό. Έχει διαπιστωθεί ότι οι Έλληνες που ζουν στη Γερµανία αντιδρούν ακόµα οµοφοβικά επειδή υπάρχει έλλειψη σωστής πληροφόρησης ως προς το πώς πρέπει να αντιµετωπίζουν την οµοφυλοφιλία µέσα στην οικογένεια και στην κοινότητα.
18 Στις αρχές του µεταναστευτικού ρεύµατος επικρατούσε η άποψη ότι οι λεγόµενοι «γκασταρµπάιτερ» θα έµεναν λίγο µόνο καιρό στη Γερµανία. Εξ αιτίας αυτού του µύθου δηµιουργήθηκαν πολλά προβλήµατα στα παιδιά της πρώτης γενιάς. Για πολλές οικογένειες ίσχυε το σύνθηµα: αύριο-µεθαύριο θα επιστρέψουµε στην πατρίδα. Ζούσαν λοιπόν κυριολεκτικά πάνω σε πακεταρισµένες βαλίτσες. Οι γονείς κρατούσαν το επίπεδο ενσωµάτωσής τους όσο πιο χαµηλά γινόταν κι η προσοχή τους ήταν στραµµένη αποκλειστικά στην πατρίδα. Όµως τα αρχικά προγραµµατισµένα 5 χρόνια έγιναν 30. Η εις βάθος ενασχόληση µε την οµοφυλοφιλία αποτελεί διπλή επιβάρυνση γι αυτές τις οικογένειες: από τη µια έχουµε την οµοφυλοφιλία αυτή καθ εαυτή, κι από την άλλη την κοινωνικοπολιτισµική διαφορά ανάµεσα στους γονείς και τα παιδιά τους που γεννήθηκαν και µεγάλωσαν στη Γερµανία. Τα παιδιά έχουν εν τω µεταξύ προσαρµοστεί στη Γερµανία και τα περισσότερα δεν ξεχωρίζουν πλέον από τις γερµανίδες συµπολίτισσες και τους γερµανούς συµπολίτες τους. Οι γονείς αντίθετα έχασαν την ευκαιρία της ενσωµάτωσης κι όχι µόνο αυτό έχασαν και τη συνέχεια της κοινωνικοπολιτισµικής εξέλιξης στην πατρίδα τους. Γι αυτό κατ αρχήν είναι απαραίτητο να εκδοθεί πληροφοριακό υλικό, το οποίο θα είναι προσαρµοσµένο στις ανάγκες των Ελλήνων που ζουν στη Γερµανία και θα λαµβάνει υπόψη του τις κοινωνικοπολιτισµικές διαφορές. Ιδιαίτερα στον τοµέα της σεξουαλικής διαφώτισης χρειαζόµαστε υλικό στη µητρική µας γλώσσα για να είναι από τη µια πλευρά πιο κατανοητό το περιεχόµενο κι από την άλλη να φτάνει άµεσα στους αποδέκτες του. Αυτό εδώ το φυλλάδιο έρχεται να καλύψει µια τέτοια ανάγκη. Οι Έλληνες της Γερµανίας έχουν µια άλλη ταυτότητα από τους Γερµανούς αλλά και διαφορετική απ αυτή των συµπατριωτών τους στην πατρίδα. Για το λόγο αυτό είναι σηµαντικό όχι µόνο να µεταφραστεί απλά το ενηµερωτικό υλικό που υπάρχει, αλλά και να προσαρµοστεί στα δεδοµένα του κοινωνικού περίγυρου. σελ. 45 ΚΙ ΑΝ ΤΟ ΙΚΟ ΣΑΣ ΠΑΙ Ι ΗΤΑΝ ΕΤΣΙ; Για πολλούς γονείς η είδηση ότι ο γιος τους είναι γκέι ή η κόρη τους λεσβία συνεπάγεται µεγάλο σοκ. Απογοητεύονται γιατί δεν βλέπουν να εκπληρώνονται τα όνειρά τους, ενοχοποιούν τον εαυτό τους, φοβούνται τα λόγια της γειτονιάς και πάνω απ όλα στενοχωριούνται για το µέλλον των παιδιών τους. Τις περισσότερες φορές οι γονείς δεν γνωρίζουν τίποτα περί οµοφυλοφιλίας. Όµως αφού έχουν πληροφορηθεί και έχουν ασχοληθεί διεξοδικά µε τη νέα κατάσταση, µετά από λίγο καιρό οι περισσότεροι αποδέχονται τον σεξουαλικό προσανατολισµό των παιδιών τους. Κατά κανόνα οι µητέρες το αντιµετωπίζουν πιο χαλαρά. Οι γκέι κι οι λεσβίες µπορούν επίσης συνήθως να υπολογίζουν στην υποστήριξη που προέρχεται από τ αδέρφια τους. Τα δύο τρίτα αποδέχονται τον σεξουαλικό προσανατολισµό του αδερφού ή της αδερφής τους. Το coming out συνεπάγεται όµως συχνά για τους γκέι και τις λεσβίες µία σχετική αποστασιοποίηση από την αρχική τους οικογένεια. Αλλά η φάση αυτή διαρκεί µόνο λίγα χρόνια κι ύστερα οι δυο πλευρές ξαναπλησιάζουν η µια την άλλη. Παλιά διαδραµατίζονταν οικογενειακές τραγωδίες αναφορικά µε την οµοφυλοφιλία. Τα οµοφυλόφιλα παιδιά «αποκηρύσσονταν» και αποκληρώνονταν. Σήµερα πολλές µητέρες και πολλοί πατέρες εκφράζουν αλληλεγγύη µε τα οµοφυλόφιλα παιδιά τους. Μέσα από ξεχωριστές, δικές τους οµάδες γονέων αλλά και από τον «Οµοσπονδιακό Σύνδεσµο των Γονέων, Φίλων και Συγγενών των Οµοφυλόφιλων» παλεύουν ενάντια στις διακρίσεις και για ίσα δικαιώµατα για τα παιδιά τους. σελ. 46 ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΑΠΟ ΠΛΕΥΡΑΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑΣ ΣΥΝ ΙΚΑΤΩΝ (DGB)
19 «Η DGB πρέπει να παλέψει, ώστε να εξαλειφθούν οι διακρίσεις απέναντι στις λεσβίες και τους γκέι σ όλα τα νοµικά επίπεδα. Οι οµοφυλόφιλοι πρέπει να έχουν το δικαίωµα να συµµετάσχουν σ όλους τους νοµικούς θεσµούς που είναι ανοιχτοί για τους ετεροφυλόφιλους. Μεταξύ άλλων πρέπει να έχουν το δικαίωµα να συνάψουν γάµο στα πλαίσια του Αστικού ικαίου. Η οµοφυλοφιλία δεν επιτρέπεται να είναι αιτία άµεσης ή έµµεσης καταγγελίας του συµβολαίου εργασίας (π. χ. µε τον ισχυρισµό ότι οι οµοφυλόφιλοι αποτελούν παράγοντα διατάραξης της αρµονίας στην επιχείρηση), ή αιτία για µή πρόσληψη, για απαγόρευση εξάσκησης του επαγγέλµατος (π. χ. σε εκκλησιαστικούς φορείς ή στο στρατό) και για περιορισµούς στον επαγγελµατικό χώρο.» (Απόσπασµα από την απόφαση του 15 ου Περιφερειακού Συνεδρίου της DGB, Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία εκέµβριος 1993) ΑΣ ΑΓΩΝΙΣΘΟΥΜΕ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΙΣ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ Στα σχολεία, στους µορφωτικούς και επιµορφωτικούς θεσµούς για νέους και ενήλικες πρέπει να παρέχονται επαρκείς πληροφορίες σχετικά µε την οµοφυλοφιλία, ώστε να µεταφέρονται απόψεις για τις λεσβίες και τους γκέι χωρίς προκαταλήψεις και να αντιµετωπίζεται η εχθρότητα απέναντι στους οµοφυλόφιλους. Όλοι έχουµε το δικαίωµα της προσωπικής µας γνώµης. Αυτό ισχύει βέβαια και στο θέµα οµοφυλοφιλία. Κανείς δεν απαιτεί απ όλους τους ανθρώπους να συµπαθούν τις λεσβίες και τους γκέι. Αυτό όµως που απαιτείται είναι: σεβασµός απέναντι στον λεσβιακό και γκέι έρωτα. Εχθρότητες, διακρίσεις και περιθωριοποίηση δεν έχουν θέση σε µια δηµοκρατική κοινωνία. Γι αυτό ο στόχος µας πρέπει να είναι: να µην αντιλαµβανόµαστε την οµοφυλοφιλία ως πρόβληµα αλλά ως µέρος της καθηµερινότητας της κοινωνίας µας. σελ. 47 Χρήσιµες διευθύνσεις διάφορων σχετικών φορέων Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στις περιφερειακές και οµοσπονδιακές οργανώσεις: σελ. 48 Βιβλιογραφία Η βιβλιογραφία σχετικά µε το θέµα οµοφυλοφιλία δεν είναι ακόµα επεξεργασµένη. Από την πληθώρα που υπάρχει διαλέξαµε µερικά βιβλία και προτείνουµε τα παρακάτω: