ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ

ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗΣ Τεύχος 9 Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2013 ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΔΕΛΤΑ ΝΕΣΤΟΥ Πανελλαδική Απογραφή Πελεκάνων για πρώτη φορά 64011 ΚΕΡΑΜΩΤΗ ΤΗΛ.2591051831 Email: infonestos@fd-nestosvistonis.gr www.epamath.gr Απολογισμός Περιβαλλοντικών Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Σχολικής Περιόδου 2012-2013 ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΒΙΣΤΩΝΙΔΑΣ-ΙΣΜΑΡΙΔΑΣ Κλοπή 2 τηλεμετρικών σταθμών στο ΕΠΑΜΑΘ 67063 ΠΟΡΤΟ ΛΑΓΟΣ ΤΗΛ.2541096646 Email info@fd-nestosvistonis.gr www.epamath.gr Δελτίο Τύπου Πανελλαδικού Συλλόγου Φορέων Διαχείρισης Περιεχόμενα Προστατευόμενων περιοχών τεύχους: Πανελλαδική Απογραφή Πελεκάνων για πρώτη φορά 2 8 Συνάντηση εργασίας- Σήμανση Ποιότητας στο ΕΠΑΜΑΘ Απολογισμός Περιβαλλοντικών Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Σχολικής Περιόδου 2012-2013 Κλοπή 2 τηλεμετρικών σταθμών στο ΕΠΑΜΑΘ 3 4 Απεγκλωβισμός Λευκού Πελαργού (Ciconia ciconia) στην Γενισσέα Ξάνθης Δελτίο Τύπου Πανελλαδικού Συλλόγου Φορέων Διαχείρισης 5 Προστατευόμενων περιοχών Συνάντηση εργασίας- Σήμανση Ποιότητας στο ΕΠΑΜΑΘ Απεγκλωβισμός Λευκού Πελαργού (Ciconia ciconia) στην Γενισσέα Ξάνθης Διάσωση Ζαρκαδιού (Capreolus capreolus) Μαζική θανή ψαριών στην Λίμνη Ισμαρίδα 6 Διάσωση Ζαρκαδιού (Capreolus capreolus) 7 8 9 Μαζική θανή ψαριών στην Λίμνη Ισμαρίδα

Σελίδα 2 Πανελλαδική Απογραφή Πελεκάνων για πρώτη φορά! Πελεκάνοι στην Λίμνη Βιστωνίδα. Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η πρώτη Πανελλαδική Απογραφή Πελεκάνων σε 30 υγρότοπους της χώρας. Η δράση αυτή αποτέλεσε μια πρωτοβουλία της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ) και της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας (ΕΟΕ) κι αφορούσε στην απογραφή των δύο ειδών πελεκάνων: του παγκοσμίως απειλούμενου με εξαφάνιση Αργυροπελεκάνου (Pelecanus crispus) και του Ροδοπελεκάνου (Pelecanus onocrotalus), ειδών που απαντώνται και φωλιάζουν στην Ελλάδα. Η απογραφή έγινε σε συνεργασία με δέκα από τους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών: Φ.Δ. Δέλτα Έβρου, Φ.Δ. Δέλτα Νέστου - Βιστωνίδας Ισμαρίδας, Φ.Δ. Λιμνών Κορώνειας Βόλβης, Φ.Δ. Λίμνης Κερκίνης, Φ.Δ. Δέλτα Αξιού - Λουδία Αλιάκμονα, Φ.Δ. Εθνικού Πάρκου Πρεσπών, Φ.Δ. Λίμνης Παμβώτιδας, Φ.Δ. Κάρλας Μαυροβουνίου Κεφαλόβρυσου - Βελεστίνου, Φ.Δ. Υγροτόπων Αμβρακικού, Φ.Δ. Υγροτόπων Κοτυχίου-Στροφυλιάς και Φ.Δ. Λ/σας Μεσολογγίου. Συνολικά στην καταγραφή συμμετείχαν περισσότερα από 40 άτομα, στελέχη των Φορέων Διαχείρισης, μέλη των 2 ΜΚΟ και εθελοντές ορνιθοπαρατηρητές. Στόχος της απογραφής ήταν να καταμετρηθεί ο συνολικός αριθμός πελεκάνων που χρησιμοποιεί τους Υγρότοπους της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου. Τα δεδομένα που προέκυψαν συμβάλλουν στο σχεδιασμό μέτρων προστασίας, διατήρησης και διαχείρισης των πελεκάνων της χώρας, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση του Αργυροπελεκάνου. Πρόκειται για ένα είδος διεθνούς ενδιαφέροντος για το οποίο η Ελλάδα φέρει μεγάλη ευθύνη, καθώς φιλοξενεί στη Λίμνη Μικρή Πρέσπα τη μεγαλύτερη αποικία του είδους στον κόσμο (περίπου 1200 ζευγάρια) και σε εθνικό επίπεδο πάνω από το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού! Συνολικά καταγράφηκαν 3564 Αργυροπελεκάνοι σε 16 Υγρότοπους της χώρας και 684 Ροδοπελεκάνοι σε 9 Υγρότοπους, ενώ παρουσία και των δύο ειδών καταγράφηκε σε 8 από τους 30 υγρότοπους στους οποίους πραγματοποιήθηκε η απογραφή. Κεντρική σημασία στην προστασία και διατήρηση των δύο ειδών έχουν οι υγρότοποι όπου αυτά αναπαράγονται (Λίμνη Μικρή Πρέσπα, Υγρότοποι Αμβρακικού, Λίμνη Κερκίνη, Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και Ταμιευτήρας Κάρλας) κι όπου, ως αναμενόταν, καταγράφηκαν σημαντικοί αριθμοί. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει να γίνει στην πιο πρόσφατα εγκαθιδρυμένη αποικία του Αργυροπελεκάνου, αυτήν στον ταμιευτήρα της Κάρλας. Η περιοχή έχει ήδη μεγάλη σημασία για τους Αργυροπελεκάνους, αλλά η διατήρηση της αναπαραγωγής τους εκεί θα εξασφαλιστεί μόνο όταν αποκατασταθεί πλήρως και όπως πρέπει το υγροτοπικό κομμάτι της λίμνης καθώς σε λίγους μήνες η υφιστάμενη νησίδα φωλιάσματος θα πάψει να υπάρχει λόγω της ανόδου της στάθμης. Συγχρόνως, η απογραφή μάς αποκάλυψε τον πολύ σημαντικό ρόλο κάποιων υγροτόπων, οι οποίοι χρησιμοποιούνται ως τόποι διατροφής και κουρνιάσματος από μεγάλο αριθμό πελεκάνων. Οι υγρότοποι αυτοί βρίσκονται σε σχετικά μικρή απόσταση από τους τόπους αναπαραγωγής και συμβάλλουν καταλυτικά στην κάλυψη των αυξημένων αναγκών τροφής κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου. Τέτοιοι είναι οι λίμνες της Δυτικής Μακεδονίας - Βεγορίτιδα, Χειμαδίτιδα και ο ταμιευτήρας Πολυφύτου, η λίμνη Βόλβη στην Κεντρική Μακεδονία και οι λιμνοθάλασσες Κοτυχίου & Προκόπου στη Δυτική Πελοπόννησο. Παράλληλα, οι Υγρότοποι αυτοί αποτελούν ασφαλείς και πλούσιες σε τροφή περιοχές που εξασφαλίζουν τη διαβίωση και των μη αναπαραγόμενων ατόμων. Επιπλέον, κάποιοι από αυτούς πιθανώς να αποτελέσουν και μελλοντικούς τόπους φωλιάσματος για τα δύο είδη. Από την πρώτη Πανελλαδική Απογραφή Πελεκάνων αναδείχθηκε η επιτακτική ανάγκη για ολοκληρωμένη προστασία και σωστή διαχείριση του συνόλου των Υγροτόπων της χώρας, αυτών των πολύ παραγωγικών και πλούσιων σε βιοποικιλότητα οικοσυστημάτων που προσφέρουν αναρίθμητα αγαθά και υπηρεσίες στον άνθρωπο! Όλοι οι εμπλεκόμενοι Φορείς και ΜΚΟ προσβλέπουν στην επανάληψη της απογραφής και τα επόμενα χρόνια. Περισσότερες πληροφορίες Μαριάννα Βλάσση, Υπεύθυνη Επικοινωνίας & Εξεύρεσης Πόρων, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, 6947 692357 Ρούλα Τρίγκου, Συντονίστρια Ενημέρωσης-Ευαισθητοποίησης Δράσεων Διατήρησης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, 210 8227937

Σελίδα 3 Απολογισμός Περιβαλλοντικών Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Σχολικής Περιόδου 2012-2013 Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου - Βιστωνίδας Ισμαρίδας, με τη λήξη του σχολικού έτους 2012-2013, ευχαριστεί θερμά τόσο τους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, όσο και τους υπευθύνους άλλων Υπηρεσιών και Οργανισμών της Περιφέρειας ΑΜΑΘ που συμμετείχαν στα προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του φορέα. Στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων περιβαλλοντικής ενημέρωσης ευαισθητοποίησης για το Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, υλοποιούνται, επισκέψεις σχολικών ομάδων στα Κέντρα Πληροφόρησης και στους υγροτόπους που τα περιβάλουν (λίμνη Βιστωνίδα, λιμνοθάλασσα του Πόρτο Λάγος, λιμνοθάλασσα Ερατεινού, λιμνοθάλασσα Βάσσοβας, Αλυκές κ.α.), επισκέψεις του προσωπικού του Φ.Δ. σε σχολικές μονάδες, καθώς και διοργάνωση ή συμμετοχή σε διάφορες εκδηλώσεις και εορτασμούς επετειακών εκδηλώσεων που σχετίζονται με την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των παιδιών (π.χ. Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, Γιορτές Νεολαίας, Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, καθαρισμούς παραλιών κ.α.). Οι στόχοι των δράσεων αφορούν στην πληρέστερη ενημέρωση για τη χλωρίδα, πανίδα και τα οικοσυστήματα της προστατευόμενης περιοχής του Εθνικού Πάρκου ΑΜΘ, τις απειλές πιέσεις που δέχεται, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στοιχεία που απαιτούν προστασία και επί μέρους θεματικές ενότητες (νερό, είδη βλάστησης, ορνιθοπανίδα κ.λπ.), ενώ αναδεικνύονται και οι δράσεις του Φ.Δ. Κατά τη φετινή σχολική χρονιά, επισκέφτηκαν τα δυο Κέντρα Πληροφόρησης του Φ.Δ 55 σχολεία και ενημερώθηκαν συνολικά 3.060 άτομα, από τα οποία οι 2.760 ήταν μαθητές της Α/βάθμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης και οι 300 συνοδοί εκπαιδευτικοί. Επίσης, το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης επισκέφτηκε το 11ο νηπιαγωγείο Ξάνθης (15 μαθητές), την 5η και 6η τάξη του δημοτικού σχολείου Γραβούνας (22 μαθητές), το 1ο γενικό λύκειο Καβάλας (30 άτομα) και το 24ο δημοτικό Καβάλας (25 άτομα), με σκοπό την ενημέρωση των παιδιών αναφορικά με τις αξίες των υγροτόπων. Τέλος, λίγο πριν τη λήξη της σχολικής χρονιάς 2012-2013, στα πλαίσια του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, ο Φορέας Διαχείρισης διοργάνωσε Διαγωνισμό Ζωγραφικής, με θέμα «Η Βιοποικιλότητα του Εθνικού Πάρκου ΑΜΑΘ». Υπήρχε μεγάλη συμμετοχή μαθητών των Περιφερειακών Ενοτήτων Ξάνθης, Καβάλας και Ροδόπης, με ενενήντα (90) έργα ζωγραφικής. Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου συνέχισε τις δραστηριότητες ενημέρωσης- ευαισθητοποίησης και τους καλοκαιρινούς μήνες, για όλους τους επισκέπτες που θέλησαν να γνωρίσουν καλύτερα την περιοχή, τις αξίες και τις ομορφιές της. Ευχόμαστε σε μαθητές και εκπαιδευτικούς Καλό Καλοκαίρι και σας περιμένουμε και πάλι την νέα σχολική χρονιά με νέες δραστηριότητες. Για πληροφορίες επικοινωνήστε με τον Φορέα Διαχείρισης στα παρακάτω τηλέφωνα. Κέντρο Πληροφόρησης Λιμνών Βιστωνίδας & Ισμαρίδας, τηλ. 25410 96646 Κέντρο Πληροφόρησης Δέλτα Νέστου, τηλ. 25910 51831

Σελίδα 4 Κλοπή 2 τηλεμετρικών σταθμών σε διάστημα λιγότερο του ενός μηνός από την ολοκλήρωση της προμήθειας 6 τηλεμετρικών σταθμών στο ΕΠΑΜΑΘ Τηλεμετρικός σταθμός Νέστου στον οικισμό Παράδεισο Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας - Ισμαρίδας, είχε ολοκληρώσει με επιτυχία την προμήθεια και την εγκατάσταση έξι τηλεμετρικών σταθμών μέτρησης υδρολογικών και ποιοτικών παραμέτρων υδάτων, συνολικής αξίας 58.625,07 ευρώ, για την υλοποίηση της πράξης «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.Θ» στο πλαίσιο υποέργου του Ε.Π. «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-2013». Πρόκειται για τέσσερεις τηλεμετρικούς σταθμούς μέτρησης στάθμης, θερμοκρασίας, αγωγιμότητας, αλατότητας και ολικών διαλυμένων στερεών, που εγκαταστάθηκαν σε Λίμνες και Λιμνοθάλασσες της περιοχής και για δύο τηλεμετρικούς σταθμούς μέτρησης στάθμης θερμοκρασίας, που τοποθετήθηκαν στον Ποταμό Νέστο. Όλοι οι σταθμοί, οι οποίοι έχουν ενεργειακή αυτονομία, καταγράφουν ανά 15 λεπτά τις μετρήσεις των παραμέτρων και αποστέλλουν τα δεδομένα τους ανά 60 λεπτά σε διαδικτυακό λογισμικό. Σημειώνουμε ότι οι έξι αυτοί νέοι σταθμοί συμπλήρωναν το υπάρχον δίκτυο τηλεμετρικών σταθμών που διαθέτει ο Φορέας Διαχείρισης και αποτελούνταν από σταθμούς μέτρησης στάθμης και θερμοκρασίας στον Νέστο και ένα σταθμό μέτρησης στάθμης, θερμοκρασίας, αγωγιμότητας, αλατότητας και ολικών διαλυμένων στερεών σε λίμνη της περιοχής. Το συμπληρωμένο δίκτυο τηλεμετρικών σταθμών μέτρησης υδρολογικών και ποιοτικών παραμέτρων υδάτων που διέθετε ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας ήταν ένα σημαντικό και ουσιαστικό εργαλείο στην συνεχή προσπάθειά του για την άμεση παρακολούθηση και προστασία των σημαντικών υδάτινων σωμάτων που βρίσκονται εντός της περιοχής του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Τηλεμετρικός Σταθμός στην λίμνη Βιστωνίδα Τηλεμετρικός Σταθμός Νέστου στον οικισμό Θαλασσιά Δεν πέρασε όμως ούτε ένας μήνας από την εγκατάσταση των σταθμών αυτών και ασυνείδητοι άγνωστοι προχώρησαν στην κλοπή του συνόλου του εξοπλισμού και των υλικών του νέου τηλεμετρικού σταθμού στην περιοχή της Θαλασσιάς, το απόγευμα της Παρασκευής στις 21-06-2013 αλλά και του προϋπάρχοντος σταθμού, εδώ και 18 μήνες, στην κοίτη του Ποταμού Νέστου στην περιοχή του Παραδείσου το απόγευμα της επόμενης ημέρας, το Σάββατο 22-06-2013. Ο Φορέας Διαχείρισης έχει προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες προς τις αρμόδιες αστυνομικές και δικαστικές. Αποτέλεσμα της ενέργειας αυτής είναι όχι μόνο να ακυρωθεί ένα πολύ μεγάλο μέρος της πολύμηνης προσπάθειας του Φορέα Διαχείρισης για την απόκτηση αυτών των πολύτιμων εργαλείων, αλλά και η δημιουργία προβλημάτων στην προσπάθειά του να ελέγξει με επιστημονικό τρόπο την ποιότητα και την ποσότητα των υδάτων του ποταμού Νέστου, καθώς και της άμεσης ειδοποίησης των ενδιαφερομένων σε περιπτώσεις εκδήλωσης πλημμυρικών φαινομένων. Δεν μπορούμε να φανταστούμε ποιος και για πιο λόγο προχώρησε σε αυτήν την καταδικαστέα ενέργεια. Η ενεργεία αυτή έγινε από ασυνείδητους προκειμένου να κερδίσουν από την μεταπώληση του εξοπλισμού και των υλικών ή από κάποιους «περιβαλλοντικά ασυνείδητους» που τους ενόχλησε η παρουσία τους και ο σκοπός για τον οποίο τοποθετήθηκαν; Είναι ερωτήματα που κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα αυτή τη στιγμή. Ευελπιστούμε όμως ότι θα απαντηθούν από τις αρμόδιες αρχές με στόχο την προστασία της ευαίσθητης αυτής προστατευόμενης περιοχής. Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας στα πλαίσια των δυνατοτήτων του θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια τόσο για την αντικατάσταση των σταθμών αυτών αλλά και για την εξασφάλιση του εξοπλισμού και των υλικών των υπολοίπων σταθμών. Στην προσπάθειά μας αυτή πέραν από τις δικές μας ενέργειες παρακαλούμε για την συνδρομή και την προσοχή όλων των κατοίκων στις περιοχές τοποθέτησής τους, καθώς η ύπαρξή τους είναι σημαντική για την προστασία του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν.

Σελίδα 5 Δελτίο Τύπου Πανελλαδικού Συλλόγου Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων περιοχών Οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών αποτελούν τα εργαλεία της ελληνικής πολιτείας για τη διαχείριση και διοίκηση των σημαντικότερων προστατευόμενων περιοχών της χώρας μας. Εκείνων, δηλαδή, των περιοχών που αποτελούν τα διαμάντια της ελληνικής φύσης και τους κύριους θώκους της ελληνικής βιοποικιλότητας. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται Εθνικοί Δρυμοί, Γεωπάρκα, τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους κ.ά., αντιστοιχώντας στο 27% περίπου των περιοχών του Δικτύου Natura 2000. Αν και οι Φορείς Διαχείρισης σχεδιάστηκαν από την ελληνική πολιτεία με πρωτοποριακό για την εποχή τρόπο (Ν. 2742/99), προβλέποντας τη δυνατότητα συμμετοχής του συνόλου σχεδόν των φορέων κάθε περιοχής στα Διοικητικά τους Συμβούλια, με σκοπό την ευρεία συμμετοχή και διαβούλευση των τοπικών κοινωνιών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, εντούτοις στην πράξη αποδεικνύεται ότι ο σχεδιασμός αυτός έμεινε, δυστυχώς, στα χαρτιά. Τα χρόνια που ακολούθησαν την σύστασή τους (Ν. 3044/2002) μέχρι και σήμερα, οι Φορείς Διαχείρισης κλήθηκαν να ανταποκριθούν στο εξαιρετικά σημαντικό έργο που τους ανατέθηκε. Στην πορεία αυτή, αντιμετώπισαν και ανταπεξήλθαν σε μια σειρά από πολύ σημαντικά εμπόδια, ξεκινώντας από την ενεργοποίηση και επίτευξη της λειτουργίας τους με τη στελέχωση, την οργάνωση και τη δομή που αρμόζει σε μία σοβαρή δημόσια υπηρεσία μέχρι τη σταδιακή και με κόπο αντιστροφή ενός πραγματικά αρνητικού κλίματος που επικρατούσε εκείνη την εποχή στις τοπικές κοινωνίες για το θεσμό των προστατευόμενων περιοχών. Πάνω από όλα όμως, είχαν να αντιμετωπίσουν την ουσιαστική εγκατάλειψη από την πολιτική ηγεσία, τόσο σε θεσμικό και οργανωτικό επίπεδο, όσο και σε οικονομικό. Παρά τις δυσκολίες, οι Φορείς Διαχείρισης στηριζόμενοι κυρίως στο ζήλο των εργαζομένων τους (η συντριπτική πλειοψηφία με συμβάσεις ορισμένου χρόνου μέσω ΑΣΕΠ) αλλά και των άμισθων διοικήσεών τους (Πρόεδροι και μέλη Δ.Σ.), κατάφεραν σταδιακά να αναστρέψουν σε μεγάλο βαθμό την αρχικά αρνητική στάση των τοπικών κοινωνιών, αναδεικνύοντας μέσα από τις διαχειριστικές τους δράσεις τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν οι προστατευόμενες περιοχές, καθώς και τις αναπτυξιακές ωφέλειες που μπορούν να προκύψουν για τις τοπικές οικονομίες, πέραν των προφανών από τη προστασία της ίδιας της βιοποικιλότητας. Οι Φορείς μπορούν να είναι περήφανοι ότι αυτή η σημαντική αλλαγή στάσης που επετεύχθη αντιμετώπισε ένα σημαντικό εμπόδιο στην άσκηση ολοκληρωμένης διαχείρισης. Σχεδόν για μια δεκαετία τώρα, έχουν ενισχύσει έντονα τόσο την υπόστασή τους όσο και τον προστατευτικό και αναπτυξιακό τους ρόλο και είναι πλέον αποδεκτοί από τις τοπικές κοινωνίες, λειτουργώντας πολλές φορές ως αρωγοί και υποστηρικτές για αυτές. Εκείνο όμως το εμπόδιο που δεν μπορεί να ξεπεραστεί, όσες προσπάθειες και αν έχουν γίνει, είναι η πλήρης απαξίωση από την ελληνική πολιτεία, ήτοι από τον ίδιο τους το δημιουργό που διαχρονικά τους αντιμετωπίζει ως ξένο σώμα, αρνούμενο πεισματικά να τους στηρίξει στοιχειωδώς με τα απαραίτητα εργαλεία. Όλα τα χρόνια, οι Φορείς Διαχείρισης λειτούργησαν και συνεχίζουν να λειτουργούν, στηριζόμενοι αποκλειστικά στη χρηματοδότηση από κοινοτικά κονδύλια (Γ ΚΠΣ, ΕΣΠΑ) χωρίς καμία απολύτως στήριξη από τον κρατικό προϋπολογισμό. Το χαρτζιλίκι από το Πράσινο Ταμείο (2011-2013) δεν αντέχει σε σοβαρή κριτική, ιδιαιτέρως αν συνυπολογίσει κανείς την ανελαστική και μη πρακτική διαδικασία, μέσα από την οποία αυτό διατίθεται, παρά τις επανειλημμένες υποδείξεις και προτάσεις για βελτίωση του σχετικού μηχανισμού. Οι εργαζόμενοι, συνήθως απλήρωτοι για μεγάλο χρονικό διάστημα και στο σύνολό τους (πλην έξι εξαιρέσεων) συμβασιούχοι ορισμένου χρόνου, είναι αυτοί που καλούνται να σηκώσουν το βάρος της διαχείρισης του 27% των προστατευόμενων περιοχών και της τήρησης των υποχρεώσεων της χώρας μας που απορρέουν από τις κοινοτικές οδηγίες (92/43/ΕΟΚ & 79/409/ΕΟΚ), συνεπικουρούμενοι από εθελοντές Προέδρους και μέλη Δ.Σ. Διατηρούμε την πραγματικά θλιβερή παγκόσμια πρωτιά ως χώρα, να μιλάμε (σοβαρά;) για διαχείριση προστατευόμενων περιοχών χωρίς την ύπαρξη τακτικού προσωπικού και την χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό, απαραίτητες προϋποθέσεις για την εξασφάλιση συνέχειας και σταθερότητας στις εφαρμοζόμενες διαχειριστικές πρακτικές. Βεβαίως, για το υπόλοιπο 73% των προστατευόμενων περιοχών δεν γίνεται καν λόγος, καθώς αυτό παραμένει χωρίς κανένα σχήμα διοίκησης και διαχείρισης, εγκαταλειμμένο στην τύχη του. Σε θεσμικό επίπεδο, η εικόνα είναι εξίσου, αν όχι περισσότερο, απογοητευτική. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, οι προστατευόμενες περιοχές δεν έχουν το απαιτούμενο θεσμικό πλαίσιο/θωράκιση που ορίζει η σχετική περιβαλλοντική νομοθεσία. Δεν έχουν εκδοθεί, δηλαδή, τα απαραίτητα Προεδρικά Διατάγματα χαρακτηρισμού των περιοχών, δεν έχουν εκδοθεί οι Κανονισμοί Διοίκησης και Λειτουργίας, ούτε βέβαια οι προδιαγραφές σύνταξης Διαχειριστικών Σχεδίων που ορίζονται στον Ν. 3937/2011, οι οποίοι, σημειωτέον, θα έπρεπε να είχαν εκδοθεί μέχρι το Μάρτιο του 2012. Ένα από τα σημαντικότερα έργα που υλοποιούν οι Φορείς Διαχείρισης, αποτελεί η Επιστημονική Παρακολούθηση ειδών πανίδας, χλωρίδας και τύπων οικοτόπων, σε εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών. Οι πολύμηνες καθυστερήσεις του ΥΠΕΚΑ που ξεκινούν από την έγκριση των Τεχνικών Δελτίων Προτεινόμενων Πράξεων μέχρι τις προεγκρίσεις τευχών διαγωνισμών και των σχετικών Συμβάσεων, έχουν ως αποτέλεσμα την πλήρη αδυναμία τήρησης της εθνικής υποχρέωσης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη σύνταξη της εξαετούς έκθεσης παρακολούθησης, καθ εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών, γεγονός που είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει σημαντικά πρόστιμα. Η χώρα μας είχε υποχρέωση να παραδώσει την ανωτέρω έκθεση τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους και είναι προφανές πως δεν έχει τα απαιτούμενα στοιχεία για να το πράξει. Δεν θα μας εκπλήξει εάν ακόμα και αυτό το χρεωθούν οι Φορείς Διαχείρισης και όχι αυτοί που πραγματικά ευθύνονται. (συνέχεια στην σελίδα 6)

Σελίδα 6 (συνέχεια από την σελίδα 5) Για την πολιτεία όμως, η λύση για όλα τα προβλήματα βρέθηκε!!! Από τον Ιανουάριο του 2013 αποτελούν νόμο του κράτους (Ν. 4109/2013) οι συγχωνεύσεις και καταργήσεις των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών. Οι καταργήσεις Φορέων Διαχείρισης (ακόμα και νεοσυσταθέντων, όπως αυτός της Λίμνης Καστοριάς μόλις λίγους μήνες μετά την ίδρυσή του) και οι συγχωνεύσεις που, μεταξύ άλλων, θα οδηγήσουν στη δημιουργία νέων σχημάτων που θα κληθούν να διαχειριστούν προστατευόμενες περιοχές, σε κάποιες περιπτώσεις άνω των τριών εκατομμυρίων στρεμμάτων ή σε πολλές περιπτώσεις εντελώς διαφορετικού αντικειμένου (υγροτοπικά οικοσυστήματα μαζί με ορεινά οικοσυστήματα) θα δώσει, σύμφωνα με τους εισηγητές/ εμπνευστές του νομοσχεδίου, τη λύση για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών και την εξοικονόμηση πόρων σε δημοσιονομικό επίπεδο. Το παράδειγμα της συγχώνευσης του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς με αυτόν της Καρπάθου-Σαρίας είναι κάτι περισσότερο από χαρακτηριστικό παράδειγμα της φωτεινής σοφίας που επικράτησε κατά το νέο σχεδιασμό για τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. Οι καταργήσεις και συγχωνεύσεις Φορέων Διαχείρισης θα έχουν όμως και σημαντικά οφέλη για τις προστατευόμενες περιοχές, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα ανοίξει διάπλατα ο δρόμος για την πολυπόθητη ανάπτυξη. Σχεδιαζόμενα ενεργειακά και όχι μόνο έργα εντός προστατευόμενων περιοχών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εκτροπή του Αώου, θα βρουν μπροστά τους ακόμη περισσότερο απαξιωμένους και αποδυναμωμένους Φορείς Διαχείρισης που θα έχουν να διαχειριστούν τεράστιες εκτάσεις χωρίς καμία γεωγραφική ή άλλη συνοχή. Το όλο εγχείρημα αρχίζει πλέον να αποκτά λογική!!! Αφού το Υπουργείο ΠΕΚΑ με τον νόμο των συγχωνεύσεων και των καταργήσεων έλυσε όλα τα προβλήματα των προστατευόμενων περιοχών και των Φορέων Διαχείρισης, πλέον, με ελάχιστες εξαιρέσεις, φαίνεται πως δεν σκοπεύει να ασχοληθεί σοβαρά με τα μικρά τρέχοντα προβλήματα που αυτοί αντιμετωπίζουν. Το γεγονός ότι έχει επιβληθεί γενική παύση πληρωμών από 18/4 η οποία έχει αρθεί από τις 30/5 μόνο για 7 Φορείς Διαχείρισης, μάλλον δεν απασχολεί σοβαρά κανέναν. Ούτε βέβαια ότι οι εργαζόμενοι για ακόμα μία φορά είναι απλήρωτοι από τρεις έως έξι μήνες, αντιμετωπίζοντας σοβαρό βιοποριστικό πρόβλημα. Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά. Αποτέλεσμα της παύσης πληρωμών είναι οι Φορείς Διαχείρισης να αδυνατούν να ανταποκριθούν στις απαραίτητες για τη λειτουργία τους, πάγιες λειτουργικές ανάγκες καθώς και στην ομαλή υλοποίηση του προγράμματος για το οποίο είναι υπεύθυνοι μέσω του ΕΠΠΕΡΑΑ (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη ), όπως καύσιμα & έξοδα συντήρησης για τα οχήματα φύλαξης, λογαριασμοί ΔΕΗ, ύδρευσης, τηλεπικοινωνιών κ.λπ., μισθοδοσία του προσωπικού, ασφαλιστικές και φορολογικές εισφορές, οφειλές αναδόχων έργων, μελετών, υπηρεσιών και προμηθειών κ.ά. Οι συνέπειες είναι πολλές, με κυριότερες την αδυναμία υλοποίησης της επόπτευσης φύλαξης εν μέσω αντιπυρικής περιόδου, την επιβολή προστίμων, λόγω καθυστέρησης καταβολής των ασφαλιστικών και φορολογικών εισφορών, την εύλογη δυσφορία και δικαιολογημένη απειλή εκ μέρους των αναδόχων έργων, μελετών υπηρεσιών και προμηθειών για δικαστικές προσφυγές, ένεκα της μη καταβολής των οφειλομένων τους, τη δημιουργία εντυπώσεων στις τοπικές κοινωνίες ότι οι Φ.Δ. είναι ασυνεπείς ως προς τις οικονομικές τους υποχρεώσεις, γεγονός που υποβαθμίζει τις με τόσο κόπο εδραιωμένες σχέσεις τους με τους Φ.Δ., και πολλά άλλα. Η καθυστέρηση (πολλές φορές πάνω από δέκα μήνες) κατά την διαδικασία των προεγκρίσεων τευχών διαγωνισμών και συμβάσεων και ο πρόσφατος ορισμός των Φορέων Διαχείρισης ως υπολόγωνδιαχειριστών των έργων του ΕΠΠΕΡΑΑ, που οδήγησε το σύνολο των Προέδρων και των Διοικητικών Συμβουλίων να απειλούν με ομαδικές παραιτήσεις και μάλιστα χωρίς μέχρι σήμερα την οποιαδήποτε λήψη διευκρινιστικών οδηγιών για την ορθή επιτέλεση αυτού του ρόλου, αποτελούν το επιστέγασμα της κατάστασης απαξίωσης και αποδυνάμωσης, στην οποία περιέρχονται σταδιακά (σκοπίμως, θα αναρωτηθεί κάποιος;) οι Φορείς Διαχείρισης με αποκλειστική ευθύνη του εποπτεύοντος Υπουργείου. Το ζητούμενο ήταν και παραμένει ένα. Η πολιτική βούληση για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας. Η κατάσταση πλέον είναι οριακή. Αποτελεί επιτακτική ανάγκη και ζητείται από τον νέο Υπουργό ΠΕΚΑ να επιδείξει ευαισθησία και αποφασιστικότητα στα θέματα που ταλανίζουν τις προστατευόμενες περιοχές και τους διαχειριστές αυτών. Να επιδείξει την πολιτική βούληση, ώστε να δικαιολογηθεί επιτέλους και η συμμετοχή της έννοιας του Περιβάλλοντος στον τίτλο του Υπουργείου. Η χώρα δεν χρειάζεται μόνο γεωτρήσεις και τρυπάνια για να ανακαλύψει Εθνικό Πλούτο. Πλούτο για αυτήν αποτελούν και οι Προστατευόμενες Περιοχές που έχει τη σπάνια τύχη να διαθέτει και αποτελεί συνταγματικό και, προπάντων, ηθικό χρέος να τις προστατέψει και να τις διαχειριστεί όπως τους αρμόζει.

Σελίδα 7 Συνάντηση εργασίας- Σήμανση Ποιότητας στο ΕΠΑΜΑΘ Πραγματοποιήθηκε, την Τρίτη 23/7/2013 με τη συνεργασία του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας και του Παραρτήματος Ανατολικής Μακεδονίας του ΓΕΩΤΕΕ, συνάντηση εργασίας στην Καβάλα με σκοπό τη «Δημιουργία Σήμανσης Ποιότητας και Συνεργασίας με το Φ.Δ. Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας» που αφορά έργο του ΦΔ στα πλαίσια του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» του ΕΠΠΕΡΑΑ και βάσει των αρμοδιοτήτων των Φ.Δ. Στην συνάντηση αυτή πέρα από τους διοργανωτές συμμετείχαν οι ανάδοχοι του έργου από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, εκπρόσωποι ομάδων παραγωγών και εξαγωγικοί φορείς της επαρχίας Νέστου και της Ξάνθης, εκπρόσωποι των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών Ξάνθης και Καβάλας, καθώς και υπηρεσιακοί παράγοντες. Σκοπός αυτής της πρώτης συνάντησης με παραγωγικούς και υπηρεσιακούς φορείς και της εν γένει προσπάθειας, είναι η δημιουργία σήμανσης ποιότητας και προέλευσης για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παράγονται ή προσφέρονται εντός του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.Θ. στις τρεις Π.Ε. Ξάνθης, Καβάλας και Ροδόπης. Η σήμανση θα δημιουργηθεί στα πρότυπα ανάλογων σημάτων ποιότητας που δημιούργησαν άλλοι φορείς προστατευόμενων περιοχών του εξωτερικού, αλλά και στα πρότυπα αντίστοιχων προσπαθειών που ξεκίνησαν στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια καινοτόμα προσπάθεια καθώς δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο σε λειτουργία στη χώρα μας. Αφορά τη δημιουργία μιας Σήμανσης η οποία θα παρέχει την «πιστοποίηση» του Φ.Δ. ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση παραγωγός ομάδα παραγωγών, που δραστηριοποιείται εντός της προστατευόμενης περιοχής, ακολουθεί τα πρότυπα και τις απαιτήσεις που ο Φορέας Διαχείρισης έχει θέσει για τη διαχείριση και διαφύλαξη του περιβαλλοντικού κεφαλαίου που έχει ταχθεί να προστατεύει. Έτσι, η Σήμανση αυτή θα πιστοποιεί τόσο την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων αλλά και την εκπλήρωση συγκεκριμένων κριτηρίων περιβαλλοντικού χαρακτήρα όπως ενδεικτικά: α) τη συμβατότητα επιχειρηματικών μονάδων με τους κανόνες προστασίας του ΕΠ ΑΜΑΘ (αναλόγως του είδους της δραστηριότητάς τους), β) την εκπλήρωση των απαιτήσεων ποιοτικής διαχείρισης των περιβαλλοντικών πόρων της περιοχής, γ) την ενεργό συνεργασία σε δράσεις, πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις του Φ.Δ. στην περιοχή, δ) τη συμμετοχή στην υλοποίηση προγραμμάτων ή μεμονωμένων δράσεων, κλπ. Η συγκεκριμένη «πιστοποίηση - σήμανση» θα αναδεικνύει την περιβαλλοντική ευαισθησία της επιχείρησης σε σχέση με τα συγκεκριμένα τοπικά οικολογικά αγαθά. Φιλοδοξούμε αυτό το επιπλέον χαρακτηριστικό ποιότητας των προϊόντων και των υπηρεσιών που παράγονται εντός του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.Θ. να προβληθεί μέσω του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας, προσδίδοντας στα προϊόντα και τις υπηρεσίες αυτές μια φιλοπεριβαλλοντική διάσταση και έτσι να διευρυνθούν οι αγορές για τα προϊόντα αυτά καθώς πλέον αυτή η διάσταση είναι ζητούμενο από τους περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένους καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη. Με αυτόν τον τρόπο παρέχουμε την δυνατότητα σε παραγωγικούς φορείς να αξιοποιήσουν την αναγνωσιμότητα της γνωστής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο περιβαλλοντικής αξίας του ΕΠΑΜΑΘ προς όφελος της τοπικής οικονομίας και κοινωνίας μας. Οι προοπτικές μπορούν να μεγιστοποιηθούν με συμπληρωματικές δράσεις προβολής των προϊόντων με Σήμανση (μέσω της συμμετοχής τους σε εκθέσεις αλλά και μέσω της νέας ΚΑΠ και άλλων προγραμμάτων). Στη συνάντηση αυτή που ήταν ιδιαίτερα εποικοδομητική, δόθηκε μια πρώτη ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων για τα χαρακτηριστικά, τις προδιαγραφές και τις τεχνικές λεπτομέρειες που θα έχει μια τέτοια προσπάθεια και παράλληλα αποφασίσθηκε να ξεκινήσει ένας ευρύτερος γύρος διαβουλεύσεων, ώστε να προχωρήσει αρχικά πιλοτικά για ορισμένα τουλάχιστον δυναμικά προϊόντα, υπηρεσίες, εξαγωγικούς φορείς και επιχειρήσεις, η διαδικασία δημιουργίας Σήμανσης από τον Φορέα Διαχείρισης Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παράγονται εντός του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.Θ..

Σελίδα 8 Απεγκλωβισμός Λευκού Πελαργού (Ciconia ciconia) στην Γενισσέα Ξάνθης Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η προσπάθεια απεγκλωβισμού νεαρού Λευκού Πελαργού (Ciconia ciconia) από το καμπαναριό του Ιερού Ναού Υπαπαντής Του Κυρίου στη Γενισσέα Ξάνθης. Το μικρό πελαργάκι κατά τις πρώτες προσπάθειες πτήσεων πάνω στη φωλιά η οποία βρίσκεται στο καμπαναριό της εκκλησίας, λόγω απειρίας των κινήσεων του, μπέρδεψε τη φτερούγα του σε σύρμα αντιστήριξης το οποίο έχει τοποθετηθεί πάνω στο σταυρό του καμπαναριού. Το δυσάρεστο περιστατικό, ευτυχώς έγινε αντιληπτό από τον ιερέα και τους κατοίκους του χωριού οι οποίοι κινητοποιήθηκαν άμεσα ενημερώνοντας την κα Εύα Στετς και τον Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου-Βιστωνίδας-Ισμαρίδας. Το απόγευμα της Κυριακής 28/07/2013, στο σημείο κατέφθασαν κλιμάκια της ΔΕΔΔΗΕ Ξάνθης και της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, τα οποία και εκτίμησαν την κατάσταση. Δυστυχώς, λόγω τεχνικών δυσκολιών αλλά και το γεγονός ότι είχε ήδη σκοτεινιάσει, δεν πραγματοποιήθηκε προσπάθεια προσέγγισης του πελαργού. Το πρωί της επόμενης μέρας, με την εθελοντική συμμετοχή της εταιρείας καθαρισμού FCS των αδελφών Κατσαρίδη, πραγματοποιήθηκε επέμβαση στη φωλιά με το καλαθοφόρο όχημα της εταιρείας, προκειμένου να απεγκλωβιστεί το νεαρό πελαργάκι, το οποίο αφού δέχθηκε τις πρώτες βοήθειες από το προσωπικό του ΦΔ, στη συνέχεια στάλθηκε στο συνεργαζόμενο σωματείο περίθαλψης «Δράση για την Άγρια Ζωή». Η προσπάθεια αυτή δε θα είχε επιτυχία χωρίς τη συμμετοχή τόσο των κατοίκων της Γενισσέας, όσο και της άμεσης κινητοποίησης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και της ΔΕΔΔΗΕ Ξάνθης, αλλά φυσικά και των αδελφών Κατσαρίδη για την ανιδιοτελή προσφορά του καλαθοφόρου οχήματος. Τους ευχαριστούμε όλους πολύ!

Σελίδα 9 Διάσωση Ζαρκαδιού (Capreolus capreolus) Τη Δευτέρα 19 Αυγούστου το προσωπικό του Φορέα Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας ενώ πραγματοποιούσε κοινή εποπτεία σε συνεργασία με το Δασαρχείο Ξάνθης στο Ανατολικό Δέλτα Νέστου ενημερώθηκε ότι δύο περιπατητές βρήκαν ένα τραυματισμένο αρσενικό νεαρό Ζαρκάδι (Capreolus capreolus) μέσα στην περιοχή των Στενών του Νέστου. Με τη συνδρομή των οδηγών ποταμού της Riverland (Γραφείο οικοτουρισμού) που υλοποιούσε δράση στην περιοχή μεταφέρθηκε το τραυματισμένο Ζαρκάδι έξω από την περιοχή των Στενών του Νέστου και αφού παραλήφθηκε από την ομάδα επόπτευσης του Φ.Δ. μεταφέρθηκε στο κτηνιατρείο της κας Κικής Τσάκου στην Ξάνθη όπου μετά από γενική αναισθησία, του έγινε περιποίηση και ράψιμο των τραυμάτων που είχε από άγνωστη αιτία στην δεξιά του πλευρά. Αφού μετά από την επιτυχημένη επέμβαση ξύπνησε, η Κική θέλησε ως νονά να το βαφτίσει Alfi. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε ασφαλείς εγκαταστάσεις του Δασαρχείου Ξάνθης όπου και θα παραμείνει μέχρι να αναρρώσει πλήρως και να απελευθερωθεί στην περιοχή του. Όταν υπηρεσίες και ευαισθητοποιημένοι πολίτες συνεργάζονται δίνουν ελπίδα ζωής Ευχαριστούμε για την άμεση ανταπόκριση στην έκκληση για βοήθεια και ολοκλήρωση της προσπάθειας διάσωσης και δεύτερης ευκαιρίας για ζωή του Μικρού Alfy, τους περιπατητές που το βρήκανε και ξεκίνησαν τη διαδικασία διάσωσης, τους συνεργάτες της Riverland που αρκετές φορές έχουνε βγάλει από το Νέστο τραυματισμένα άγρια ζώα, την κα. Κική Τσάκου νέα κτηνίατρο που περνάει την αγάπη της για τα άγρια ζώα μέσα από την δουλειά της, το Δασοφύλακα κ.λεωνίδα Ασλανίδη που ως παλιό μέλος του Ερυθρού Σταυρού με γνώσεις στην περιποίηση τραυμάτων συνέβαλε στην σωστή διακομιδή του ζαρκαδιού και τους συναδέλφους του από το Δασαρχείο Ξάνθης για την προετοιμασία του χώρου διαμονής του Αlfi και την περιποίησή του μέχρι να αναρρώσει πλήρως. Τέλος, ευχαριστούμε και όλους εσάς ως αφανείς αγωνιστές που παλεύετε καθημερινά για την δυνατότητα δεύτερης ευκαιρίας στη ζωή των άγιων ζώων και ως αποδέκτες της προσπάθεια σας, πιστέψτε μας είστε πολλοί.

Σελίδα 10 Μαζική θανή ψαριών στην Λίμνη Ισμαρίδα Ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας - Ισμαρίδας, ενημερώθηκε την Δευτέρα 2-9-2013 από συνεργάτες του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, που πραγματοποιούσαν εργασίες λήψεις δειγμάτων υδάτων στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος, για την ύπαρξη μεγάλου αριθμού νεκρών ψαριών εντός της Λίμνης Ισμαρίδας. Άμεσα στελέχη του ΦΔ μετέβησαν στην περιοχή όπου κατέγραψαν και επιβεβαίωσαν το περιστατικό προχωρώντας παράλληλα και σε λήψη μετρήσεων της ποιότητας των υδάτων και συγκεκριμένα της ποσότητας διαλυμένου οξυγόνου στο νερό σε διάφορα σημεία της λίμνης. Την επόμενη ημέρα κλιμάκιο αποτελούμενο υπηρεσίες της Π.Ε. Ροδόπης, στελέχη του ΦΔ Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας Ισμαρίδας και μέλη του Αλιευτικού Συνεταιρισμού Μαρωνείας μετέβησαν στην Λίμνη Ισμαρίδα όπου από κοινού πραγματοποίησαν μετρήσεις και νέο έλεγχο της κατάστασης. Οι πρώτες μετρήσεις έδειξαν ότι επικρατούσαν συνθήκες έλλειψης οξυγόνου, από άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία, τόσο στο εσοδευτικό στόμιο της λίμνης όσο και σε σημείο βόρεια αυτού. Συγκεκριμένα διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν χιλιάδες νεκρά ψάρια (κυρίως κέφαλοι, αλλά και ελάχιστα χέλια και πεταλούδες) τόσο στις ιχθυοσυλληπτικές εγκαταστάσεις άλλα και σε όλες τις όχθες των καναλιών και των ακτών της λίμνης. Οι αναλύσεις των ειδικών απέρριψαν αρχικά το ενδεχόμενο τα νεκρά ψάρια να προέρχονται από παράνομη αλιεία με χρήση δυναμίτη. Από τις διαδοχικές επισκέψεις των στελεχών του ΦΔ στην λίμνη είναι εμφανές ότι η κατάσταση συνεχώς επιδεινωνόταν. Η εκτίμηση του αριθμού των νεκρών ψαριών ανέρχεται σε πολλές χιλιάδες. Δεδομένης της κατάστασης ο Φ.Δ. προχώρησε ήδη στην αποστολή σχετικού εγγράφου προς τις αρμόδιες αρχές για την λήψη όλων των απαιτούμενων μέτρων λόγω αρμοδιότητας, καθώς η οποιαδήποτε αδράνεια ή ολιγωρία θέτει αρχικά σε κίνδυνο όλη την ιχθυοπανίδα της λίμνης (η οποία περιλαμβάνει και ενδημικά προστατευόμενα είδη) και αφετέρου το σύνολο του οικοσυστήματος αυτής της ευαίσθητης και προστατευόμενης περιοχής. Στην συνέχεια στελέχη του Φ.Δ. μετέβησαν και πάλι στην περιθοχή και συνέλεξαν δείγματα νερού από διάφορα σημεία της λίμνης και του ποταμού Βοσβόζη, τα οποία στάλθηκαν στο Ελληνικό Κέντρο Υγροβιοτόπων και στο Α.Π.Θ. Μετά από τις συνεχείς πιέσεις του Φ.Δ. στις αρμόδιες υπηρεσίες έγινε προσπάθεια καθαρισμού της λίμνης από τα νεκρά ψάρια από την Περιφέρεια Α.Μ.Θ. σε συνεργασία με την Κτηνιατρικής Υπηρεσία ΠΕ Ξάνθης. Έτσι την Παρασκευή 5-9-2013 μεταφέρθηκε στην λίμνη Ισμαρίδα ειδικό μηχάνημα απομάκρυνσης λάσπης (ερπυστριοφόρο μηχανικό εκσκαφέα - ) dragline) για να αφαιρέσει τα νεκρά ψάρια, αλλά αυτό δεν κατέστει δυνατό λόγω της μορφολογίας του εδάφους. Παράλληλα, ο ΦΔ σε συνεργασία με την Κτηνιατρική Υπηρεσία Ξάνθης απέστειλε τα δείγματα ψαριών που είχε συλλέξει για εργαστηριακές αναλύσεις στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Ασθενειών των Μαλακίων Ελλάδας Κύπρου του Κέντρου Κτηνιατρικών Ιδρυμάτων Θεσσαλονίκης τα αποτελέσματα των οποίων ήταν αρνητικά σε παθογόνο παράγοντα. Στο πλαίσιο των δράσεων επιστημονικής παρακολούθησης (monitoring) αβιοτικών και βιοτικών παραμέτρων που υλοποιεί ο Φ.Δ. μέσω της χρηματοδοτούμενης από το ΕΠΠΕΡΑΑ πράξης «Προστασία και Διατήρηση της Βιοποικιλότητας του Εθνικού Πάρκου Α.Μ.Θ.», σχεδιάζει να πραγματοποίηση συνάντηση εργασίας ειδικών επιστημόνων το επόμενο διάστημα με στόχο την ερμηνεία του φαινομένου της μαζικής θανής ψαριών στην λίμνη Ισμαρίδα.