Αξιολόγηση εταιρείας Η πλειοψηφία των ανδρών και γυναικών επιχειρηµατιών έχουν θετική άποψη για την εταιρεία τους σε θέµατα που αφορούν τις συνθήκες και το περιβάλλον εργασίας. Μεταξύ των διαφόρων θεµάτων που ελέχθησαν, και τα δύο φύλα αξιολογούν πιο θετικά την υποστήριξη που προσφέρει ο προϊστάµενος προς τους υφιστάµενους. Γενικά παρατηρείται ότι οι γυναίκες γενικές διευθύντριες και εργοδότριες είναι κάπως πιο συγκρατηµένες στην αξιολόγηση τους από ότι οι άνδρες. εν ανταποκρίνεται Ανταποκρίνεται πλήρως Ερ.3 Θα σας διαβάσω κάποιες δηλώσεις καθόλου που σχετίζονται µε την εργασία και θα ήθελα να µουπείτεσεποιοβαθµό ανταποκρίνεται ηκάθεδήλωσηστηνδικήσαςπερίπτωση. Για την αξιολόγηση σας παρακαλώ χρησιµοποιείστε µια κλίµακα από το 1 µέχρι το 5, όπου 1 αντιστοιχεί µε δεν ανταποκρίνεται καθόλου και 5 αντιστοιχεί µε ανταποκρίνεται πλήρως ; 1
Εύνοια στο χώρο εργασίας Η πλειοψηφία των εργοδοτών (πάνω από το 90%) συγκλίνει στην άποψη ότι σε θέµατα που αφορούν τις συνθήκες και το περιβάλλον εργασίας τα δύο φύλα απολαµβάνουν του ίδιου χειρισµού στην εταιρεία τους. Ερ.4 Τώρα θα ήθελα να ξανακοιτάξουµε κάποια από τα χαρακτηριστικά που σας ανέφερα αναφορικά µε την εργασία σας και θα ήθελα να µου πείτε κατά πόσο νιώθετε ότι τα χαρακτηριστικά αυτά ισχύουν σε µεγαλύτερο βαθµό για άνδρες υπαλλήλους, για γυναίκες υπαλλήλους ή στον ίδιο βαθµό καιγιαταδύοφύλα. 2
Εύνοια στο χώρο εργασίας Ανεξαρτήτως φύλου, η συντριπτική πλειοψηφία γενικών διευθυντών και εργοδοτών πιστεύει ότι σε θέµατα που αφορούν τις συνθήκες και το περιβάλλον εργασίας τα δύο φύλα απολαµβάνουν του ίδιου χειρισµού. Ερ.4 Τώρα θα ήθελα να ξανακοιτάξουµε κάποια από τα χαρακτηριστικά που σας ανέφερα αναφορικά µε την εργασία σας και θα ήθελα να µου πείτε κατά πόσο νιώθετε ότι τα χαρακτηριστικά αυτά ισχύουν σε µεγαλύτερο βαθµό για άνδρες υπαλλήλους, για γυναίκες υπαλλήλους ή στον ίδιο βαθµό και για τα δύο φύλα. 3
3. Αντιλήψεις για ισότητα στην εργασία 4
Σηµασία φύλου στις προσλήψεις Περισσότεροι από τους µισούς εργοδότες δήλωσαν ότι λαµβάνουν υπόψη το φύλο των υποψηφίων στις προσλήψεις. εν παρατηρείται διαφοροποίηση της στάσης αυτής ανάλογα µε τοφύλοτου εργοδότη/ γενικού διευθυντή. Ερ.5α Όταν διενεργείτε προσλήψεις, λαµβάνετε υπόψη το φύλο των υποψηφίων; 5
Σηµασία φύλου στις προσλήψεις Γιατί το λαµβάνουν υπόψη: Σύνολο δείγµατο ς Ανάλυση ανά φύλο εργοδ./ διευθυντή Τρεις στους πέντε εργοδότες που λαµβάνουν υπόψη το φύλο στις προσλήψεις, το δικαιολογούν δηλώνοντας ότι θεωρούν σηµαντικά τα καθήκοντα της θέσης αναλόγως των προσόντων του κάθε φύλου. Συγκεκριµένα, περισσότερο οι άνδρες εργοδότες έχουν την άποψη αυτή. Ένα σηµαντικό ποσοστό, 30%, δήλωσε ότι λαµβάνει υπόψη τη θέση µε το ποσοστό αυτό να είναι ψηλότερο µεταξύ των γυναικών (41%). Ερ.5β Όταν διενεργείτε προσλήψεις, γιατί λαµβάνετε υπόψη το φύλο των υποψηφίων; 6
Σηµασία φύλου στις προσλήψεις Γιατί δεν το λαµβάνουν υπόψη: Σύνολο δείγµατο ς Ανάλυση ανά φύλο εργοδ./ διευθυντή Η πλειοψηφία των εργοδοτών/τριών οι οποίοι δήλωσαν ότι δεν λαµβάνουν υπόψη το φύλο του υποψήφιου κατά τις προσλήψεις, δίνουν κυρίως σηµασία στις ικανότητες, τα προσόντα και την τεχνογνωσία του υποψηφίου (57%). Οι εργοδότες επισηµαίνουν αυτούς τους παράγοντες ελαφρώς συχνότερα από ότι οι εργοδότριες µε διαφορά13 ποσοστιαίων µονάδων. Επίσης, το 33% των εργοδοτών/τριών υποστηρίζει πως δεν παίζει ρόλο το φύλο στις προσλήψεις αφού τα δύο φύλα είναι ίσα. Ερ.5β Όταν διενεργείτε προσλήψεις, γιατί ΕΝ λαµβάνετε υπόψη το φύλο των υποψηφίων; 7
Προβλήµατα σε σχέση µε τηνπρόσληψη γυναικών Η εγκυµοσύνη είναι ένας παράγοντας που θεωρείται πρόβληµα σχετικά µε την πρόσληψη γυναικών σύµφωνα µε το42% των εργοδοτών (36% το θεωρούν πρόβληµα σε κάποιο βαθµό και6% το θεωρούν πρόβληµα σεµεγάλο βαθµό). Το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν οικογενειακές υποχρεώσεις θεωρείται πρόβληµα απότο25% των εργοδοτών. Το 30% των εργοδοτών θεωρούν το γεγονός ότι οι γυναίκες έχουν παιδιά ως πρόβληµα στην πρόσληψη τους. Μέση τιµή Οι άνδρες εργοδότες/ διευθυντές αναφέρουν σε κάπως ψηλότερο βαθµό ότι η εγκυµοσύνη, οι οικογενειακές υποχρεώσεις και η ύπαρξη παιδιών είναι πρόβληµα στην πρόσληψη γυναικών. Καθόλο υ Σε κάποιο βαθµό Σε µεγάλο Παρόλα αυτά η πλειοψηφία των εργοδοτών δηλώνει ότι δεν θεωρεί την εγκυµοσύνη (60%), τις οικογενειακές υποχρεώσεις (75%) και την ύπαρξη παιδιών (70%) ως εµπόδιο στην πρόσληψη γυναικών. βαθµό Ερ.6 Θα σας διαβάσω κάποιους παράγοντες και θα ήθελα να µου πείτε σε ποιο βαθµό θεωρείτε πρόβληµα τον κάθε ένα από αυτούς σε σχέση µε την πρόσληψη γυναικών στην επιχείρηση σας; 8
Υπεροχή γυναικών Που υπερτερούν οι γυναίκες των ανδρών; Ένας στους τέσσερις εργοδότες και γενικούς διευθυντές δεν πιστεύει ότι οι γυναίκες υπάλληλοι υπερτερούν των ανδρών σε κάποιο χαρακτηριστικό. Ένα 15% όµως βρίσκει τις γυναίκες να υπερτερούν σε ότι αφορά την εργατικότητα και την παραγωγικότητα, 13% πιστεύει ότι οι γυναίκες υπερτερούν από πλευράς συνέπειας και σχολαστικότητας, 9% βρίσκει τις γυναίκες να υπερτερούν σε οργανωτικές ικανότητες και 8% δηλώνει ότι οι γυναίκες αποδίδουν καλύτερα ως µέλος οµάδας. Ανώτερες σε θέµατα διαπροσωπικών σχέσεων βρίσκει τις γυναίκες 6%, ενώ οι αναφορές σε άλλα χαρακτηριστικά στα οποία υπερτερούν οι γυναίκες δεν υπερβαίνουν το 5%. Ερ.7 Σκεφτόµενοι τα δύο φύλλα γενικά, µπορείτε να µου αναφέρετε ένα χαρακτηριστικό στο οποίο οι γυναίκες υπάλληλοι υπερτερούν των ανδρών; 9
Υπεροχή γυναικών Που υπερτερούν οι γυναίκες των ανδρών; Σχεδόν µια στις πέντε εργοδότριες/ γενικές διευθύντριες ανέφερε ότι σε κανένα χαρακτηριστικό δεν υπερτερούν οι γυναίκες των ανδρών, ενώτοίδιοανέφερεένασηµαντικότερο ποσοστό ανδρών εργοδοτών/γενικών διευθυντών που ανέρχεται στο 28%. Οι γνώµες εργοδοτών και εργοδοτριών διχάζονται όσον αφορά τα περισσότερα χαρακτηριστικά. Σηµαντικές διαφορές παρατηρούνται όσον αφορά τις οργανωτικές ικανότητες τις οποίες επισηµαίνουν 16% των γυναικών και µόλις 2% των ανδρών. Επίσης, η απόδοση στην οµαδική εργασία θεωρείται προτέρηµα των γυναικών σύµφωνα µε το12% των ανδρών εργοδοτών, χαρακτηριστικό που αναφέρεται µόνο από το 4% των εργοδοτριών. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το 6% των εργοδοτών υποστηρίζει πως οι γυναίκες υπερτερούν σε ότι αφορά εκτέλεση γραφειακών καθηκόντων (6%) κάτι που δεν υποστηρίζει καµία από της εργοδότριες του δείγµατος. Κανένας άνδρας εργοδότης δεν υποστηρίζει ότι οι γυναίκες υπερτερούν των ανδρών στις διοικητικές ικανότητες, σε αντίθεση µε το6% των εργοδοτριών. Ερ.7 Σκεφτόµενοι τα δύο φύλλα γενικά, µπορείτε να µου αναφέρετε ένα χαρακτηριστικό στο οποίο οι γυναίκες υπάλληλοι υπερτερούν των ανδρών; 10
Υπεροχή ανδρών Που υπερτερούν οι γυναίκες των ανδρών; Το κύριο χαρακτηριστικό στο οποίο κατά την άποψη των εργοδοτών υπερτερούν οι άνδρες εργαζόµενοι των γυναικών είναι η φυσική δύναµη (41%). Μικρότερα ποσοστά συγκέντρωσαν τα χαρακτηριστικά που αφορούν τεχνικές ικανότητες (10%), διαθεσιµότητα χρόνου (8%) και διοικητικές ικανότητες (5%). Μια µεγάλη µερίδα των εργοδοτών (23%) ανέφερε ότι σε κανένα χαρακτηριστικό δεν υπερτερούν οι άνδρες. Ερ.8 Σκεφτόµενοι τα δύο φύλλα γενικά, µπορείτε να µου αναφέρετε ένα χαρακτηριστικό στο οποίο οι άνδρες υπάλληλοι υπερτερούν των γυναικών; 11
Υπεροχή ανδρών Που υπερτερούν οι άνδρες των γυναικών; εν παρατηρούνται σηµαντικές διαφορές ανάµεσα στις απόψεις των ανδρών και γυναικών εργοδοτών/τριών, σχετικά µε τα χαρακτηριστικά στα οποία οι άνδρες υπάλληλοι υπερτερούν των γυναικών. Ερ.8 Σκεφτόµενοι τα δύο φύλλα γενικά, µπορείτε να µου αναφέρετε ένα χαρακτηριστικό στο οποίο οι άνδρες υπάλληλοι υπερτερούν των γυναικών; 12
Υπεροχή φύλου σε συγκεκριµένες εργασίες Μέση τιµή Η συντριπτική πλειοψηφία των εργοδοτών και εργοδοτριών συµφωνεί µε το ότι υπάρχουν εργασίες στις οποίες εκ φύσεωςένααπόταδυοφύλαείναι καλύτερο. Συγκεκριµένα, οι εργοδότες συµφωνούν απόλυτα µε αυτή την άποψη σε ποσοστό 71% και οι εργοδότριες σε ποσοστό 63%. ιαφωνώ απόλυτα Συµφωνώ απόλυτα Η µέση τιµή συµφωνίας καταδεικνύει ότι οι άνδρες τείνουν οριακά να συµφωνούν περισσότερο µε την δήλωση αυτή. Ερ.9 Σε µια κλίµακα από το 1 µέχρι το 5, όπουτο 1 αντιστοιχεί µε διαφωνώ απόλυτα και το 5 αντιστοιχεί µε συµφωνώ απόλυτα, σε ποιο βαθµό συµφωνείτε ή διαφωνείτε µε το ότι υπάρχουν κάποιες εργασίες στις οποίες εκ φύσεως είναι καλύτεροι οι άνδρες και κάποιεςστιςοποίεςεκφύσεωςείναικαλύτερεςοιγυναίκες; 13
Αντιλήψεις ως προς τις ικανότητες των δύο φύλων Σε αρκετά σηµεία οι εργοδότες θεωρούν ότιοιάνδρεςυπερτερούνσηµαντικά των γυναίκες. Κυριότερο σηµείο είναι η φυσική δύναµη (94%) και ακολουθούν οι τεχνικές ικανότητες (57%), η διαθεσιµότητα χρόνου (53%), η κινητικότητα (54%) και το ότι δεν προκαλούν προστριβές (34%). Οι γυναίκες υπάλληλοι θεωρούνται από αρκετούς εργοδότες ότι υπερτερούν των ανδρών, κυρίως όσον αφορά χαµηλότερες µισθολογικές απαιτήσεις (36%) και ακολούθως στην καλύτερη απόδοση στην οµαδική εργασία (23%). Σηµειώνεται όµως ότικαιγιαταδύοχαρακτηριστικάη πλειοψηφία των εργοδοτών δεν θεωρεί ότι υπάρχει διαφορά µεταξύ των δύο φύλων. Ψηλό ποσοστό εργοδοτών βρίσκει τα δύο φύλα ίσα στο επίπεδο µόρφωσης (82%) και νοηµοσύνης (92%). Ερ.10 Θα σας διαβάσω ακολούθως κάποια χαρακτηριστικά τα οποία πιθανό να ψάχνουν εργοδότες στο προσωπικό τους και θα ήθελα να µουπείτεκατάπόσοπιστεύετεγιατοκάθεχαρακτηριστικόότιυπερτερούνοιάνδρες, υπερτερούν οι γυναίκες ή τα δύο 14
Αντιλήψεις ως προς τις ικανότητες των δύο φύλων Οι απόψεις των ανδρών και γυναικών εργοδοτών συγκλίνουν όσον αφορά τα πλείστα χαρακτηριστικά. ιαφορές παρατηρούνται στις απόψεις αναφορικά µε την εργατικότητα των δύο φύλων µε το 22% των εργοδοτριών να θεωρεί ότι το γυναικείο φύλο υπερισχύει του ανδρικού, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες εργοδότες βρίσκεται στο 6%. Παρόµοιες διαφορές παρουσιάζονται αναφορικά µε τις διοικητικές ικανότητες των δύο φύλων. Ερ.4 Τώρα θα ήθελα να ξανακοιτάξουµε κάποια από τα χαρακτηριστικά που σας ανέφερα αναφορικά µε την εργασία σας και θα ήθελα να µου πείτε κατά πόσο νιώθετε ότι τα χαρακτηριστικά αυτά ισχύουν σε µεγαλύτερο βαθµό για άνδρες υπαλλήλους, για γυναίκες υπαλλήλους ή στον ίδιο βαθµό και για τα δύο φύλα. 15
Προσωπική εµπειρία ιάκριση λόγω φύλου - Εργοδότηση Στην πλειοψηφία τους οι ερωτηθέντες (83%) δεν έχουν αντιληφθεί κάποια δυσµενή διάκριση σε βάρος τους στο θέµα της εργοδότησης σε κάποιο στάδιο της επαγγελµατικής τους καριέρας. Αξίζει όµως να σηµειωθεί ότι 24% των γυναικών εργοδοτριών/ γενικών διευθυντριών ένιωσαν ότι έχουν αδικηθεί σε κάποια στιγµή σεθέµατα εργοδότησης λόγω φύλου. Το αντίστοιχο ποσοστό των ανδρών εργοδοτών είναι αρκετά χαµηλότερο (8%). Ερ.11α Εσείς προσωπικά, έχετε ποτέ νιώσει ότι έχετε αδικηθεί λόγω του φύλου σας σε ότι αφορά την προσφορά θέσης εργασίας από κάποιο εργοδότη; 16
Προσωπική εµπειρία ιάκριση λόγω φύλου - Ανέλιξη Το 90% των εργοδοτών/τριών δεν ένιωσαν οποιαδήποτε αδικία σε βάρος τους λόγω φύλου που να επηρέασε την εργασιακή τους ανέλιξη. Παρατηρείται όµως ένα µεγαλύτερο ποσοστό γυναικών (14%) που ένιωσαν θύµατα αδικίας λόγω του φύλου του σε σύγκριση µε τουςάνδρες(4%). Ερ.11β Εσείς προσωπικά, έχετε ποτέ νιώσει ότι έχετε αδικηθεί λόγω του φύλου σας σε ότι αφορά την ανέλιξη/ προαγωγή σας σε κάποια εργασία; 17
Προσωπική εµπειρία ιάκριση λόγω φύλου - Μισθοδοσία Οι εργοδότες/τριες που ένιωσαν ότι αδικήθηκαν λόγω φύλου όσον αφορά τις µισθολογικές απολαβές ανέρχονται στο 17% των ερωτηθέντων. Σηµαντικά ψηλότερο ποσοστό εργοδοτριών (σχεδόν µια στις τρεις) νιώθουν ότι έχουν αδικηθεί σε θέµατα µισθοδοσίας. Το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες εργοδότες είναι αρκετά χαµηλότερο (6%). Ερ.11γ Εσείς προσωπικά, έχετε ποτέ νιώσει ότι έχετε αδικηθεί λόγω του φύλου σας σε ότι αφορά τις µισθολογικές απολαβές; 18
Ίσες ευκαιρίες ανέλιξης στην εταιρεία Η πλειοψηφία των εργοδοτών (80%) πιστεύει ότι στην εταιρεία της οι εργοδοτούµενοι ασχέτως φύλου έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την ανέλιξη. Το 12% πιστεύει ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι άντρες, ενώ µόνο 6% πιστεύει ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι γυναίκες. ενυπάρχουνσηµαντικές διαφορές µεταξύ των απόψεων τωνανδρώνκαιγυναικών εργοδοτών στο θέµα αυτό. Σηµειώνεται όµως ότι το 8% των εργοδοτριών υποστηρίζει ότι το γυναικείο φύλο έχει περισσότερες ευκαιρίες για ανέλιξη στην εταιρεία τους ενώ τη θέση αυτή ασπάζεται το 4% των ανδρών εργοδοτών. Ερ.12α Στηνεταιρείασας, οι άνδρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, ή τα δύο φύλα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την ανέλιξη; 19
Ευκαιρίες ίσης αµοιβής στην εταιρεία Το 87% των εργοδοτών πιστεύει ότι τα δυο φύλα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την αµοιβή στην εταιρεία τους, ενώ το 9% πιστεύει ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι άντρες. Μόλις το 2% πιστεύει ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι γυναίκες. Άνδρες και γυναίκες εργοδότες στη συντριπτική τους πλειοψηφία εκτιµούν ότι δεν υπάρχει διάκριση σε θέµατα αµοιβής στην εταιρεία τους λόγω φύλου. Παρόλα αυτά, είναι µεγαλύτερο το ποσοστό των γυναικών (12%) παρά των ανδρών (6%) που δήλωσε πως οι άντρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες για καλύτερη αµοιβή. Ερ.12β Στην εταιρεία σας, οι άνδρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, ή ταδύοφύλα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την αµοιβή; 20
Ευκαιρίες εξεύρεσης εργασίας στην Κύπρο Ποσοστό που ανέρχεται στο 37% των εργοδοτών υποστηρίζει ότι οι άνδρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες όσον αφορά την εξεύρεση εργασίας στην Κύπρο. Μόνο 3% πιστεύει ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι γυναίκες από τα δυο φύλα. Ίσες ευκαιρίες έχουν τα δύο φύλα σύµφωνα µε το58% των εργοδοτών. Ερ.13α Και γενικά µιλώντας, στην σηµερινή κυπριακή κοινωνία, πιστεύετε ότι οι άνδρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, ή τα δύο φύλα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την εξεύρεση εργασίας; 21
Ευκαιρίες ανέλιξης στην εργασία στην Κύπρο Τέσσερις στους δέκα εργοδότες πιστεύουν ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι άνδρες όσον αφορά την ανέλιξη τους στον τοµέα εργασίας στην Κύπρο. Το 55% των εργοδοτών πιστεύει ότι τα δύο φύλα έχουν ίσες ευκαιρίες επαγγελµατικής ανέλιξης στην εργασία τους. Μόνο ένα αµελητέο ποσοστό (1%) πιστεύει ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι γυναίκες. Καµία γυναίκα εργοδότρια δεν πιστεύει ότι οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες επαγγελµατικής ανέλιξης στην κυπριακή κοινωνία. Ερ.13β Και γενικά µιλώντας, στην σηµερινή κυπριακή κοινωνία, πιστεύετε ότι οι άνδρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, ή τα δύο φύλα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την ανέλιξη στον τοµέα εργασίας; 22
Ίση αµοιβή εργασίας στην Κύπρο Ένας στους δύο εργοδότες θεωρεί ότι τα δυο φύλα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την αµοιβή εργασίας στην κυπριακή κοινωνία, ενώ παρόµοιο ποσοστό (47%) εργοδοτών πιστεύει ότι οι άνδρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες. Μόλις το 2% πιστεύει ότι περισσότερες ευκαιρίες έχουν οι γυναίκες. Κάπως ψηλότερο καταγράφεται το ποσοστό των γυναικών εργοδοτών που πιστεύει ότι οι άνδρες έχουν καλύτερες ευκαιρίες αµοιβής στην κυπριακή κοινωνία (50% έναντι 43%). Ερ.13γ Και γενικά µιλώντας, στην σηµερινή κυπριακή κοινωνία, πιστεύετε ότι οι άνδρες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, οι γυναίκες έχουν περισσότερες ευκαιρίες, ή τα δύο φύλα έχουν ίσες ευκαιρίες όσον αφορά την αµοιβή; 23