T.E.I. Κρήτης Τµήµα φυσικών πόρων και περιβάλλοντος ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΣΤΗΝ ΜΑΛΑΞΑ ΧΑΝΙΩΝ ΒΑΣΙΛΑΚΗ ΣΟΦΙΑ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΤΣΙΓΙΑΝΝΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ 1
ΤΜΗΜΑ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Ονοµατε ώνυµο: Βασιλάκη Σοφία (A.M.: 1181 ) Τίτλος: Χωροθέτηση και Οικονοµική Αξιολόγηση Αιολικού Πάρκου στη Μαλάξα Χανίων Title: Optimal Placement and Financial Analysis of a Wind Farm Installation in Malaksa Region, Chania Εξεταστική ε ιτρο ή: Κατσίγιαννης Ιωάννης (ε ιβλέ ων) Καρα ιδάκης Εµµανουήλ Μαραβελάκης Εµµανουήλ 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ 7-8 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: 1.1. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΑΠΕ) 9 1.2. ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΠΕ 9-10 1.3 ΕΘΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ 10 1.4.ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ 11 1.5. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 11-12 1.6. ΟΜΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 12 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: 2.1.ΆΝΕΜΟΣ 13 2.2.ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΝ ΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ 13-14 23.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ 14 2.3.1. ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ (V) 14-15 2.3.2. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΕΜΟΥ 15 2.3.3. ΣΤΡΟΒΙΛΙΣΜΟΣ ΑΝΕΜΟΥ 16 2.3.4. ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΑΝΑΤΑΡΑΞΗ ΑΝΕΜΟΥ 16 2.3.5.ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΙΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ 16-17 2.3.6. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ 17 2.4.1 ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 18 2.4.2. ΚΟΣΤΟΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ 17 2.4.3. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α 18-19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: 3.1. ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ 20-22 3.2.1. ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ 22 3.2.2. ΤΙ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΙΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ 22-23 3.3.1. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΑΣ 23-24 3.3.2. ΚΑΜΠΥΛΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΑΣ 24 3
3.3.3. MΕΣΗ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΓΤΡΙΑΣ P g 25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: 4.1. ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ 26 4.2. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ 26-27 4.3. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΑIΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ 27 4.4. ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΣΕ ΕΝΑ ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ 27-28 4.4.1. ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩN ΑΠΟ ΤΗΝ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (Ρ.Α.Ε.) ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΜΟ ΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΑΡΧΗ. 28-29 4.4.2. ΚΑΝΟΝΕΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 29-32 4.4.3. ΠΟΥ ΑΠΟΣΚΟΠΕΙ Ο ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 32 4.4.4.ΕΙ ΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑ ΩΝ ΣΤΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΧΩΡΟ 33 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: 5.1.1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ WASP 34 5.1.2. ΟΜΗ ΤΟΥ WASP 34 5.2.1 ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ-ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ Η ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ WASP 35-39 5.2.2. ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ 40-44 5.2.3 ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΚΑΤΑΛΛΗΛΩΝ ΘΕΣΕΩΝ 45 5.2.3.1.ΒΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΤΩΝ 2MW 45-57 5.2.3.2.ΒΗΜΑΤΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΑ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΤΩΝ 600ΚW 57-61 4
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: 6.1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ RETSCREEN 62 6.2. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΟ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ RETSCREEN 62 6.2.1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΤΡΕΙΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ (2MW) 63-73 6.2.2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΑΙΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΜΕ ΤΙΣ ΕΚΑ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ (600ΚW) 74-83 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: 7.1. ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΥΠΤΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ 84-87 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 88 5
Με την εκ όνηση της αρούσας εργασίας ολοκληρώνονται οι σ ουδές µου στο Τµήµα Φυσικών Πόρων & Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Κρήτης. Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερµά τον καθηγητή Ιωάννη Κατσίγιαννη για την άµεση και αµέριστη βοήθεια ου µου ρόσφερε κατά την διάρκεια της εκ όνησης της αρούσας τυχιακής µου εργασίας, καθώς ε ίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους του καθηγητές του Τµήµατος τους ο οίους γνώρισα και συνεργάστηκα µαζί τους στα λαίσια των σ ουδών µου. Ε ίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω τους γονείς µου για την ηθική τους υ οστήριξη. Με εκτίµηση ΣΟΦΙΑ ΒΑΣΙΛΑΚΗ 6
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στόχος της αρούσας τυχιακής εργασίας είναι η οικονοµοτεχνική ανάλυση για την κατασκευή ενός αιολικού άρκου ονοµαστικής ισχύος 6MW στην ορεινή εριοχή Μαλάξα του Νοµού Χανίων. Για την διεξαγωγή της µελέτης αυτής χρησιµο οιείται καταρχήν το λογισµικό WAsP, το ο οίο χρησιµο οιώντας δεδοµένα για το αιολικό δυναµικό και τη µορφολογία µιας εριοχής, α οτιµά την καθαρή αραγωγή ενέργειας και τις α ώλειες ενός αιολικού άρκου. Με τη βοήθεια του λογισµικού αυτού, συγκρίνονται δύο εναλλακτικά σενάρια για την κατασκευή του αιολικού άρκου: 1)χρησιµο οιώντας 3 ανεµογεννήτριες των 2MW, και 2) χρησιµο οιώντας 10 ανεµογεννήτριες των 600kW. Για την οικονοµική ανάλυση χρησιµο οιείται το λογισµικό RETScreen, ένα ρόγραµµα ου α οτιµά την ενεργειακή αραγωγή και το κόστος κύκλου ζωής συστηµάτων ου εριλαµβάνουν τεχνολογίες ανανεώσιµων ηγών ενέργειας. Α ό την ανάλυση των α οτελεσµάτων, α οδεικνύεται η ξεκάθαρη υ εροχή του ρώτου σεναρίου (3 ανεµογεννήτριες των 2MW). 7
ABSTRACT The main target of this thesis is the techno-economic analysis of a 6MW wind farm that is planned to be installed in the mountainous region of Malaksa, Chania. As a first step for this analysis, WAsP software is used. WAsP uses wind and terrain data for a specific region, and calculates the net annual electricity production and the weak losses of a wind farm. Two alternative scenarios are examined: 1) installing 3 wind turbines of 2MW each, and 2) installing 10 wind turbines of 600kW each. For the economic analysis of the examined scenarios, RETScreen software is used. RETScreen evaluates the energy production and the life-cycle cost of systems that are based on renewable energy technologies. The analysis of the results proves the supremacy of the first scenario (3 wind turbines of 2MW). 8
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1.1. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΑΠΕ) Με την ρόοδο της οικονοµίας και την αύξηση του βιοτικού ε ι έδου, η ενεργειακή ζήτηση αυξάνεται ολοένα. Στις µέρες µας, το µεγαλύτερο οσοστό ενέργειας ου χρησιµο οιείται ροέρχεται α ό τις συµβατικές ηγές ενέργειας ου είναι το ετρέλαιο, η βενζίνη και ο άνθρακας. Πρόκειται για µη ανανεώσιµες ηγές ενέργειας ου αργά ή γρήγορα θα εξαντληθούν. Α ό την άλλη λευρά, οι Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ανανεώνονται µέσω του κύκλου της φύσης και θεωρούνται ρακτικά ανεξάντλητες και ό ως είναι γνωστό, οι ΑΠΕ είναι ηγές ενέργειας φιλικές ρος το εριβάλλον και α οτελούν βασική συνιστώσα της βιώσιµης ανά τυξης. Ο ήλιος, ο άνεµος, τα οτάµια, οι οργανικές ύλες ό ως το ξύλο και ακόµη τα α ορρίµµατα οικιακής και γεωργικής ροέλευσης, είναι ηγές ενέργειας ου η ροσφορά τους δεν εξαντλείται οτέ. Υ άρχουν σε αφθονία στο φυσικό εριβάλλον και είναι οι ρώτες µορφές ενέργειας ου χρησιµο οίησε ο άνθρω ος, σχεδόν α οκλειστικά, µέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, ο ότε και στράφηκε στην εντατική χρήση του άνθρακα και των υδρογονανθράκων. Το ενδιαφέρον για την ευρύτερη αξιο οίηση των ΑΠΕ, καθώς και για την ανά τυξη αξιό ιστων και οικονοµικά α οδοτικών τεχνολογιών ου δεσµεύουν το δυναµικό τους αρουσιάσθηκε αρχικά µετά την ρώτη ετρελαϊκή χρήση του 1979 και αγιώθηκε την ε όµενη δεκαετία, µετά τη συνειδητο οίηση των αγκόσµιων εριβαλλοντικών ροβληµάτων. Για ολλές χώρες, οι ΑΠΕ α οτελούν µία σηµαντική εγχώρια ηγή ενέργειας, µε µεγάλες δυνατότητες ανά τυξης σε το ικό και εθνικό ε ί εδο. Συνεισφέρουν σηµαντικά στο ενεργειακό τους ισοζύγιο, συµβάλλοντας στη µείωση της εξάρτησης α ό το ακριβό και εισαγόµενο ετρέλαιο και στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού τους εφοδιασµού. Παράλληλα, συντελούν και στην ροστασία του εριβάλλοντος, καθώς η αξιο οίησή τους δεν το ε ιβαρύνει, αφού δεν συνοδεύεται α ό αραγωγή ρύ ων ή αερίων ου ενισχύουν τον κίνδυνο για κλιµατικές αλλαγές. Έχει λέον δια ιστωθεί ότι ο ενεργειακός τοµέας είναι ο ρωταρχικός υ εύθυνος για τη ρύ ανση του εριβάλλοντος, καθώς σχεδόν το 95% της ατµοσφαιρικής ρύ ανσης οφείλεται στην αραγωγή, το µετασχηµατισµό και τη χρήση των συµβατικών καυσίµων. Η Ελλάδα διαθέτει αξιόλογο δυναµικό ΑΠΕ, οι ο οίες µ ορούν να ροσφέρουν µια ραγµατική εναλλακτική λύση για την κάλυψη των ενεργειακών µας αναγκών. 1.2. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΑΠΕ Οι ΑΠΕ στις µέρες µας ολλές φορές δίνουν λύσεις σε εριβαλλοντικά θέµατα καθώς χρησιµο οιούνται ανανεώσιµοι ενεργειακοί όροι. Τα λεονεκτήµατα σίγουρα είναι αξιοσηµείωτα όµως υ άρχουν και µειονεκτήµατα ου για συγκεκριµένες ερι τώσεις είναι ολύ σηµαντικά και ρέ ει να λαµβάνονται υ όψη. 9
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Συµβολή στη µείωση της εξάρτησης α ό συµβατικούς, µη ανανεώσιµους ενεργειακούς όρους. Συµβολή στην άµβλυνση του φαινοµένου του θερµοκη ίου, καθώς συνεισφέρουν στον εριορισµό της εκ οµ ής των 6 αερίων του θερµοκη ίου (CO2, CH4, N2O, HFCs, PFCs, SF6) στην ατµόσφαιρα. Συνεισφορά στην ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας και της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασµού σε εθνικό ε ί εδο. Α οκέντρωση του ενεργειακού συστήµατος, εξαιτίας της γεωγραφικής τους διασ οράς, µε α οτέλεσµα τη δυνατότητα κάλυψης των ενεργειακών αναγκών σε το ικό και εριφερειακό ε ί εδο και τη συνε ακόλουθη ανακούφιση των συστηµάτων υ οδοµής και τον εριορισµό των α ωλειών α ό τη µεταφορά ενέργειας. υνατότητα ορθολογικής αξιο οίησης των ενεργειακών όρων, µε διαφορετικές λύσεις για διαφορετικές ενεργειακές ανάγκες (για αράδειγµα χρήση ηλιακής ενέργειας για θερµότητα χαµηλών θερµοκρασιών, χρήση αιολικής ενέργειας για ηλεκτρο αραγωγή κ.ά.). Χαµηλό λειτουργικό κόστος ου δεν ε ηρεάζεται α ό τις διακυµάνσεις της διεθνούς οικονοµίας και ειδικότερα των τιµών των συµβατικών καυσίµων. Συνεισφορά στην αναζωογόνηση οικονοµικά και κοινωνικά υ οβαθµισµένων εριοχών µε τη δηµιουργία θέσεων εργασίας και την ροσέλκυση ανάλογων ε ενδύσεων (.χ. καλλιέργειες θερµοκη ίου µε τη χρήση γεωθερµικής ενέργειας). ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ: Εύρεση κατάλληλων το οθεσιών για τις ΑΠΕ (.χ. εριοχές µε αρκετή ηλιοφάνεια- εριοχές µε υψηλό οσό µέσης ταχύτητας). έσµευση καλλιεργήσιµης γης. Ο τική ρύ ανση. Ηχορύ ανση και θάνατος ουλιών (α ό ανεµογεννήτριες). 1.3. ΕΘΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ Για την Ελλάδα, οι εθνικοί στόχοι είναι το οσοστό συµµετοχής των ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας να ανέλθει σε 29% µέχρι το 2020. Ε ι ροσθέτως, στο λαίσιο της ενιαίας ολιτικής της Ευρω αϊκής Ένωσης για την εφαρµογή του Πρωτοκόλλου του Κιότο ου έχει κυρωθεί στη χώρα µας και σύµφωνα και µε το εύτερο Εθνικό Πρόγραµµα Μείωσης των Εκ οµ ών, η Ελλάδα έχει αναλάβει για την ερίοδο 2008-2012 την υ οχρέωση συγκράτησης της αύξησης των εκ οµ ών της στο +25% σε σχέση µε τις εκ οµ ές του 1990 για ορισµένα αέρια και του 1995 για ορισµένα άλλα, ροωθώντας, µεταξύ άλλων, για το σκο ό αυτό και τη χρήση ΑΠΕ για την αραγωγή ηλεκτρισµού και θερµότητας. 10
1.4. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗΣ ΣΥΝΙΣΤΩΣΑΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΕ Ο χωροταξικός σχεδιασµός των αιολικών εγκαταστάσεων α οσκο εί στον εντο ισµό, µε βάση τα διαθέσιµα σε εθνικό ε ί εδο στοιχεία αιολικού δυναµικού, κατάλληλων εριοχών ου θα ε ιτρέ ουν ανάλογα µε τις χωροταξικές και εριβαλλοντικές ιδιαιτερότητές τους, αφενός τη µεγαλύτερη δυνατή χωρική συγκέντρωση των αιολικών εγκαταστάσεων και αφετέρου την ε ίτευξη οικονοµιών κλίµακας στα α αιτούµενα δίκτυα. Ε ίσης α οσκο εί στην καθιέρωση κανόνων κριτηρίων χωροθέτησης ου θα ε ιτρέ ουν αφενός τη δηµιουργία βιώσιµων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας και αφετέρου την αρµονική ένταξή τους στο φυσικό και ανθρω ογενές εριβάλλον και τέλος στη δηµιουργία ενός α οτελεσµατικού µηχανισµού χωροθέτησης της δραστηριότητας. Σκο ός της Χωροταξικής συνιστώσας για τις ΑΠΕ είναι: Η διαµόρφωση ολιτικών χωροθέτησης έργων ΑΠΕ, ανά κατηγορία δραστηριότητας και κατηγορία χώρου. Η καθιέρωση κριτηρίων χωροθέτησης ου θα ε ιτρέ ουν αφενός τη δηµιουργία βιώσιµων εγκαταστάσεων ΑΠΕ και αφετέρου την αρµονική ένταξή τους στο φυσικό και ανθρω ογενές εριβάλλον. Η δηµιουργία ενός α οτελεσµατικού µηχανισµού χωροθέτησης των εγκαταστάσεων ΑΠΕ, ώστε να ε ιτευχθεί αντα όκριση στους στόχους των εθνικών και κοινοτικών ολιτικών για την ενέργεια και το εριβάλλον. Με το χωροταξικό σχεδιασµό για τις ΑΠΕ: Προσδιορίζονται o σκο ός και η έκταση εφαρµογής. Καθορίζονται οι κατευθύνσεις και τα κριτήρια για τη χωροθέτηση των αιολικών εγκαταστάσεων, των Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων (Μ.ΥΗ.Ε.) και των λοι ών κατηγοριών έργων ΑΠΕ (εγκαταστάσεις εκµετάλλευσης ηλιακής ενέργειας, ενέργειας α ό βιοµάζα ή βιοαέριο και γεωθερµικής ενέργειας). Καθορίζονται οι βασικές α αιτήσεις για την εναρµόνιση των υ οκειµένων χωροταξικών και ολεοδοµικών σχεδίων (Περιφερειακά Πλαίσια, Γενικά Πολεοδοµικά Σχέδια (Γ.Π.Σ.), Σχέδιο Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.), κλ ) στις κατευθύνσεις του Πλαισίου. Περαιτέρω, εντο ίζονται συγκεκριµένες ζώνες εγκατάστασης αιολικών έργων σε ορισµένα νησιά, ου ροσφέρονται για τη χωροθέτηση έργων ΑΠΕ, η υλο οίηση των ο οίων σκοντάφτει στο θεσµοθετηµένο σχεδιασµό σε το ικό ε ί εδο (Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) κλ.). 1.5. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Σκο ός της εργασίας είναι η σύγκριση δύο αιολικών εγκαταστάσεων στη κορυφογραµµή Μαλάξα ου βρίσκεται στο Νοµό Χανίων Κρήτης. Η ε ιλογή της συγκεκριµένης εριοχής έγινε λόγω ότι οι κορυφογραµµές αρουσιάζουν υψηλό εκµεταλλεύσιµο αιολικό δυναµικό. Οι ανεµογεννήτριες ου ε ιλέγηκαν για την ρώτη αιολική εγκατάσταση της αρούσα µελέτης είναι τρεις ανεµογεννήτριες Vestas V80 µε ισχύ 2MW η κάθε µία και για 11
την δεύτερη αιολική εγκατάσταση είναι δέκα ανεµογεννήτριες Vestas V42 µε ισχύ 600ΚW η κάθε µία. Η συνολική ισχύ και για τις δύο εγκαταστάσεις είναι 6MW. Με τη βοήθεια του ρογράµµατος WAsP 9, µ ορεί να υ ολογιστεί η ενεργειακή αραγωγή της κάθε ανεµογεννήτριας, να βρεθούν οι κατάλληλες θέσεις των ανεµογεννητριών ώστε να υ άρξει η καλύτερη α όδοση στις δύο αιολικές εγκαταστάσεις, και στη συνέχεια να γίνει σύγκριση ανάµεσα στις αιολικές εγκαταστάσεις αξιολογώντας την ενεργειακή αραγωγή και τις α ώλειες της κάθε ανεµογεννήτριας. Στο τελικό στάδιο της εργασίας γίνεται η οικονοµική αξιολόγηση των δύο αιολικών εγκαταστάσεων µε την βοήθεια του ρογράµµατος RETScreen, ώστε να συγκριθούν και µε οικονοµικά κριτήρια. 1.6. ΟΜΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Στο δεύτερο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται αναλυτική εριγραφή του ανέµου και της αιολικής ενέργειας. Συγκεκριµένα, αναλύονται οι αράµεροι του ανέµου, το κόστος της αιολικής ενέργειας καθώς και οι συνθήκες ου υ άρχουν στη χώρα µας όσον αφορά την αιολική ενέργεια. Στο τρίτο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται αναλυτική εριγραφή των ανεµογεννητριών (Α/Γ), αναφέρονται οι κατηγορίες τα είδη και τα µέρη των Α/Γ, καθώς οι κατάλληλες εριοχές για εγκατάσταση. Στο τέταρτο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται γενική εριγραφή των Αιολικών Πάρκων, αναφέρονται τα λεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα αυτών, καθώς και οιοι είναι οι κανόνες χωροθέτησης ενός µικρού ή µεγάλου Αιολικού Πάρκου. Στο έµ το κεφάλαιο της εργασίας γίνεται εριγραφή του λογισµικού WAsP και αναλυτική µελέτη των δύο ροτεινόµενων Αιολικών Πάρκων της εργασίας µε τη βοήθεια του ρογράµµατος. Στο έκτο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται αναλυτική εριγραφή του λογισµικού RETScreen και αναλυτική µελέτη των δύο ροτεινόµενων Αιολικών Πάρκων της εργασίας µε τη βοήθεια του ρογράµµατος. Στο έβδοµο και τελευταίο κεφάλαιο της εργασίας αναφέρονται τα βασικά συµ εράσµατα ου ροκύ τουν α ό την µελέτη. 12
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: 2.1. ΆΝΕΜΟΣ Η ό οια αισθητή «οριζόντια κίνηση» του αέρα ονοµάζεται άνεµος. Οι µετακινήσεις του αέρα, ο άνεµος, ροέρχονται α ό τις µεταβολές και τις διαφορετικές, α ό τό ο σε τό ο, τιµές της ατµοσφαιρικής ίεσης. Οι διαφορετικές αυτές τιµές της ίεσης οφείλονται στη διαφορετική θέρµανση (α ορρόφηση ενέργειας) της ατµόσφαιρας κάθε τό ου α ό τον Ήλιο. Η εριστροφή της γης, γύρω α ό τον άξονά της, η ανοµοιογένεια του γήινου ανάγλυφου και η ηλιακή ενέργεια ου ροσλαµβάνει τόσο η ατµόσφαιρα όσο και η ε ιφάνεια της γης, είναι οι βασικοί αράγοντες ου συµβάλουν έτσι ώστε ο ατµοσφαιρικός αέρας ου εριβάλλει την γη να βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση. Οι σ ουδαιότερες όµως δυνάµεις ου δηµιουργούν και διαµορφώνουν τους ανέµους είναι η δύναµη βαροβαθµίδας η ο οία οφείλεται στη διαφορά ιέσεων µεταξύ δυο εριοχών, η οριζόντια εκτρε τική δύναµη (Coriolis) η ο οία οφείλεται στην εριστροφή της γης, η κυκλοστροφική δύναµη (φυγόκεντρος) η ο οία εµφανίζεται όταν ο άνεµος στρέφεται γύρω α ό ένα κέντρο και η δύναµη της τριβής, η ο οία αρατηρείται εντός του οριακού στρώµατος και οφείλεται στην ανοµοιογένεια του γήινου ανάγλυφου και στην τριβή των κινούµενων µορίων του αέρα µε την ε ιφάνεια. 2.2. ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΝ ΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ Ο άνεµος χαρακτηρίζεται α ό δυο στοιχεία, τη διεύθυνση και την ένταση του. ιεύθυνση του ανέµου είναι η διεύθυνση α ό την ο οία νέει ο άνεµος. Η διεύθυνση του ανέµου «ταλαντώνεται» συνεχώς γύρω α ό µία µέση θέση εµφανίζοντας όµως µικρότερες διακυµάνσεις α ό την ταχύτητα του ανέµου. H διεύθυνση του ανέµου εξαρτάται α ό τους ροσανατολισµούς των το οθεσιών, α ό την βλάστηση και α ό τα χαρακτηριστικά του εδάφους (λόφοι, βουνά, κοιλάδες, κτίρια). Η τεχνική ροσδιορισµού του αιολικού δυναµικού µιας εριοχής εξαρτάται α ό την ένταση και την διεύθυνση του ανέµου. Η εκτίµηση του αιολικού δυναµικού µιας εριοχής, έχει σαν στόχο τον ροσδιορισµό της δυνατότητας και γενικά της οιότητας του ανέµου ροκειµένου η ενέργεια του να είναι οικονοµικά εκµεταλλεύσιµη. Το φυσικά διαθέσιµο αιολικό δυναµικό µιας το οθεσίας χαρακτηρίζεται συνήθως α ό την µέση ετήσια ταχύτητα του ανέµου (σε m/sec). Αυτό όµως µ ορεί να διαφέρει µέχρι και 20% α ό χρόνο σε χρόνο και για τον λόγο αυτό µια λήρης εικόνα του ανέµου α αιτεί µετρήσεις τουλάχιστον τριών ετών. Στις ερισσότερες όµως ερι τώσεις χρησιµο οιούνται δεδοµένα ενός χρόνου για µια ρώτη εκτίµηση του αιολικού δυναµικού. Για την µέτρηση του ανέµου και την εκτίµηση του αιολικού δυναµικού χρησιµο οιούνται ειδικές συσκευές (ανεµογράφοι), ου µετρούν την ταχύτητα και την διεύθυνση του ανέµου. Οι µετρήσεις γίνονται ανά ένα sec και ολοκληρώνονται ανά δέκα λε τά ή και µια ώρα ο ότε α οθηκεύονται σαν µέσες δεκάλε τες ή ωριαίες τιµές. 13
Τα µεγέθη ου µετρά ένας ανεµογράφος είναι: Η µέση ταχύτητα του ανέµου ανά χρονική ερίοδο 10 λε τών, µιας ώρας ή και λιγότερο ανάλογα µε την ακρίβεια ου α αιτείται. Η ε ικρατούσα διεύθυνση του ανέµου στην ερίοδο αυτή. Η µέγιστη τιµή της ταχύτητας στην ερίοδο. Η διεύθυνση της µέγιστης ταχύτητας. Η µέση τυ ική α όκλιση της ταχύτητας Η µέση τυ ική α όκλιση της διεύθυνσης ( ροαιρετικά). 2.3. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ Η γνώση των χαρακτηριστικών του ανέµου είναι α αραίτητη στις µελέτες εκτίµησης της ενέργειας ου ερικλείει ο άνεµος. Για την ε ιλογή της κατάλληλης θέσης εγκατάστασης αιολικών συστηµάτων θα ρέ ει να είναι γνωστά: Η ταχύτητα ανέµου (µέση και στιγµιαία) Η κατεύθυνση ανέµου Η ε ικρατούσα ανατάραξη ανέµου Το στροβιλισµό του ανέµου Την κατανοµή του ανέµου 2.3.1. ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ Εικόνα 2.1: Η µεταβλητότητα της ταχύτητα του ανέµου σε συνάρτηση µε τον χρόνο. Η ταχύτητα του ανέµου (V) είναι ένα ιδιαίτερα µεταβλητό µέγεθος (εικόνα 2.1), το ο οίο εµφανίζει διακυµάνσεις τόσο σε χρονικά διαστήµατα εκατοστών του δευτερολέ του όσο και σε διαστήµατα ωρών. Οι διακυµάνσεις µ ορούν να θεωρηθούν τυχαίες. Η µέση ταχύτητα του ανέµου σε µια χρονική ερίοδο Τ δίνεται σαν: t+ T 1 V = V ( t ) T t dt (2.1) ενώ η στιγµιαία ταχύτητα είναι το άθροισµα της µέσης ταχύτητας του ανέµου και της διακύµανσης του ανέµου: 14
V= V± σ V (2.2) ό ου η διακύµανση του ανέµου σv είναι ίση µε: N 1 2 (2.3) σ = V V ( i ) N i= 1 Η µέγιστη ταχύτητα του ανέµου καθορίζει την αντοχή µιας αιολικής µηχανής και εξαρτάται α ό την γεωγραφική θέση της εριοχής και τα χαρακτηριστικά του εδάφους. Με δεδοµένα ωριαίων τιµών της ταχύτητας του ανέµου, υ ολογίζεται η µέγιστη ωριαία και στην συνέχεια η µέγιστη ηµερήσια ταχύτητα του ανέµου. 2.3.2. ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΕΜΟΥ V Η κατεύθυνση του ανέµου σε µια θέση δεν είναι σταθερή, αλλά µεταβάλλεται συνεχώς, καθορίζεται δε µε βάση το σηµείο του ορίζοντα α ό το ο οίο νέει ο άνεµος, σε σχέση µε τη θέση µέτρησης (.χ. ο άνεµος είναι δυτικός όταν κινείται α ό τη δύση). Μετράται σε µοίρες έχοντας ως αναφορά τον ραγµατικό βορρά. Α εικονίζεται µε το ροδόγραµµα (εικόνα 2.2) το ο οίο είναι ένα αρκετά ε ο τικό διάγραµµα ου δίνει άµεσα την κατεύθυνση και την µέση ταχύτητα του ανέµου σε µια εριοχή καθώς ε ίσης την διάρκεια νοής του ανέµου α ό κάθε κατεύθυνση. Η µέση ταχύτητα του ανέµου υ οδηλώνεται α ό το µήκος των ακτινικών γραµµών του ροδογράµµατος ενώ η εκατοστιαία συχνότητα νοής αναγράφεται άνω σε κάθε ακτινική γραµµή µε την τιµή της νηνεµίας στο κέντρο του ροδογράµµατος. Η ταχύτητα του ανέµου, για ιστορικούς λόγους, µετράται µε την κλίµακα Beaufort ρος τιµή του ροτείνοντος αυτή Francis Beaufort. Εικόνα 2.2 :Ένα ροδόγραµµα τυχαίας εριοχής ου δείχνει ότι η υψηλή µέση ταχύτητα είναι α ό τον νότο. 15
2.3.3. ΣΤΡΟΒΙΛΙΣΜΟΣ ΑΝΕΜΟΥ Η ύ αρξη ανωµαλιών του εδάφους, κτιρίων, δέντρων ή εµ οδίων γενικά µ ορεί να δηµιουργήσει στροβιλισµούς και να µειώσει την α οδοτικότητα. Πριν την ε ιλογή της εριοχής α αιτείται µελέτη στατιστικών µετεωρολογικών δεδοµένων για τις κατευθύνσεις των κυρίαρχων ανέµων για ερίοδο ενός χρόνου. Η ανατάραξη του αέρα δηµιουργεί τυχαίους στροβιλισµούς του αέρα λόγω της ύ αρξης διαφόρων χαρακτηριστικών της ε ιφάνειας του εδάφους Τα εµ όδια στο έδαφος συχνά δηµιουργούν οργανωµένους στροβίλους. Οι οργανωµένοι στρόβιλοι ε ηρεάζουν τόσο την αρεχόµενη ισχύ α ό τον άνεµο όσο και την όλη εγκατάσταση του συστήµατος µιας αιολικής µηχανής 2.3.4. ΕΠΙΚΡΑΤΟΥΣΑ ΑΝΑΤΑΡΑΞΗ ΑΝΕΜΟΥ Καθορίζεται α ό την ένταση της ανατάραξης I : σv I= V (2.4) Η ένταση της ανατάραξης εξαρτάται α ό την τραχύτητα του εδάφους και µ ορεί να υ ολογιστεί µε βάση το µήκος τραχύτητας. Η ένταση της ανατάραξης είναι ένα α ό τα βασικά µεγέθη τα ο οία ρέ ει να γνωρίζει κανείς όταν ρόκειται να εγκαταστήσει µια αιολική µηχανή, γιατί δεν ε ιδρά µόνο στην συλλεγόµενη ισχύ, αλλά και στην όλη εγκατάσταση του συστήµατος. 2.3.5. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΙΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΝΕΜΟΥ Για τον υ ολογισµό της διανοµής της ταχύτητας του ανέµου µέσα στο ε ιφανειακό στρώµα (100-150m α ό την ε ιφάνεια του εδάφους) χρησιµο οιούνται ο λογαριθµικός νόµος (εξίσωση (2.5)) και ο εκθετικός νόµος (εξίσωση (2.6)): (2.5) (2.6) ό ου V(z) η ταχύτητα του ανέµου σε ύψος z, V η ταχύτητα τριβής, α ο εκθέτης του εκθετικού νόµου, k η σταθερά von Karman (k=0.35) και zo η αράµετρος τραχύτητας ή µήκος τραχύτητας ό ου σχετίζεται µε την κάλυψη βλάστησης της εριοχής. Συνήθως χρησιµο οιείται ο εκθετικός νόµος λόγω της α λότητας του. Ο εκθέτης α α οτελεί µια ένδειξη της µορφής της ε ιφάνειας του εδάφους. Υ άρχουν ίνακες ου δίνουν τιµές για τον εκθέτη α και βασίζονται σε ειραµατικές ροσεγγίσεις. Ενδεικτικές τιµές για το εκθέτη α είναι α=0.17 για ανοικτά εδία, ό ως είναι η θάλασσα ή ο χώρος ενός αεροδροµίου, α=0.20 για µικρές όλεις µε χαµηλές κατασκευές και α=0.25 για όλεις µε µεγάλες και ολυώροφες κατασκευές. 16
Η ατµοσφαιρική µίξη συνήθως ακολουθεί έναν ηµερήσιο κύκλο οδηγούµενο α ό την ηλιακή θέρµανση. Στο ύψος της λήµνης µιας Α/Γ, ο κύκλος αυτός ροκαλεί συχνά αύξηση της ταχύτητας του ανέµου την ηµέρας και µείωσή της τη νύχτα. Εντούτοις, το εύρος της µεταβολής µεταξύ νύχτας και ηµέρας εν γένει µειώνεται καθώς αυξάνεται το ύψος της λήµνης. Σε ύψος ερί ου 10m η ηµερήσια µεταβολή µ ορεί να είναι ολύ έντονη, αλλά καθώς αυτό αυξάνεται στα 50m αυτή εξασθενεί ή µ ορεί ακόµη και να εξαφανιστεί. Η λογαριθµική κατανοµή της ταχύτητας του ανέµου µ ορεί να εφαρµοσθεί στα χαµηλότερα 100m, µε κατάλληλες διορθώσεις ώστε να ληφθούν υ όψη οι ανωτέρω µεταβολές στην ατµοσφαιρική ευστάθεια. 2.3.6. ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΑΝΕΜΟΥ Η κατανοµή του ανέµου εκφράζει τις µεταβολές του ανέµου καθ ύψος. Ο άνεµος ακολουθεί την κατανοµή Weibull. Για την εύρεση της καµ ύλης διάρκειας των ταχυτήτων του ανέµου ρέ ει να ροσδιοριστεί το χρονικό διάστηµα για το ο οίο η µετρηµένη ταχύτητα είναι µικρότερη α ό κά οια ροσδιορισµένη τιµή. Η κατανοµή Weibull εριγράφει ικανο οιητικά τα ανεµολογικά χαρακτηριστικά στις εριοχές της εύκρατης ζώνης και για ύψος µέχρι 100m α ό το έδαφος. Η κατανοµή Weibull φαίνεται αρακάτω (εικ.3). Εικόνα 2.3: H κατανοµή Weibul. Η εξίσωση ου εριγράφει την κατανοµή Weibull είναι η ακόλουθη: P( V ) = k c V c k 1 e k V c (2.7) ό ου k είναι η αράµετρος σχήµατος (1<k<3) και c η αράµετρος κλίµακας. Οι αράµετροι k και c της κατανοµής Weibull υ ολογίζονται ροσεγγιστικά α ό τις σχέσεις: σ V k = V 1.086 c= 1.128 V 17 (2.8)
2.4.1. ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Η αιολική ενέργεια είναι η ενέργεια του ανέµου ου ροέρχεται α ό τη µετακίνηση αερίων µαζών της ατµόσφαιρας. Αυτή η ενέργεια, η αιολική (ο Αίολος ήταν ο διαχειριστής των ανέµων, κατά τους αρχαίους Έλληνες), αξιο οιείται στις µέρες µας ολοένα και ερισσότερο, σε εριοχές ό ου συχνά φυσούν ισχυροί άνεµοι. Γενικά αιολική ενέργεια ονοµάζεται η ενέργεια ου αράγεται α ό την εκµετάλλευση του νέοντος ανέµου. Η ενέργεια αυτή χαρακτηρίζεται "ή ια µορφή ενέργειας" και εριλαµβάνεται στις "καθαρές" ηγές ό ως συνηθίζονται να λέγονται οι ηγές ενέργειας ου δεν εκ έµ ουν ή δεν ροκαλούν ρύ ους. Η αιολική ενέργεια είναι ανεξάντλητη εφόσον ο ήλιος φροντίζει άντα να υ άρχουν θερµοκρασιακές διαφορές µεταξύ των διάφορων εριοχών της γης, ώστε να ροκαλούνται οι άνεµοι, δηλαδή ανανεώσιµη ενέργεια, αλλά και καθαρή, φιλική ρος το εριβάλλον αφού η µετατρο ή της σε ηλεκτρική δεν το ε ιβαρύνει. Κατά τη δεκαετία του 1980 σηµειώθηκε ραγδαία εξέλιξη στην έρευνα για την αιολική ενέργεια και στην τεχνολογία για την εκµετάλλευσή της. Έτσι, µειώθηκε σταδιακά το λειτουργικό κόστος των ανεµογεννητριών, σε ε ί εδο ου κατέστησε την εκµετάλλευση της αιολικής ενέργειας οικονοµικά συµφέρουσα, αντιµετω ίστηκαν ικανο οιητικά τα µηχανολογικά τους ροβλήµατα και δόθηκε έµφαση στην ασφαλή τους λειτουργία και στην αντιµετώ ιση των εριβαλλοντικών τους ε ι τώσεων. Συγκεκριµένα, η α όδοσή τους αυξήθηκε σηµαντικά χάρη στη βελτίωση του µηχανολογικού σχεδιασµού τους και της αεροδυναµικής συµ εριφοράς τους, στη χρησιµο οίηση σύγχρονων υλικών κατασκευής και στην εισαγωγή ηλεκτρονικών διατάξεων (µικροε εξεργαστών και αισθητήρων ελέγχου) στο σύστηµα λειτουργίας τους. Για την αξιο οίηση της αιολικής ενέργειας χρησιµο οιούµε σήµερα τις µηχανές ό ου τις ονοµάζουµε ανεµογεννήτριες, µε τις ο οίες µετατρέ εται η κινητική ενέργεια του ανέµου σε ηλεκτρική. Η εκµετάλλευση της αιολικής ενέργειας µε συστηµατικό τρό ο άρχισε αγκοσµίως στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και αυξήθηκε ολύ τα τελευταία χρόνια. 2.4.2. ΚΟΣΤΟΣ ΑΙΟΛΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Η αιολική ενέργεια έχει άρει το δρόµο της και λέον είναι αρκετά φθηνή. Μάλιστα στα µεγάλα έργα (αιολικά άρκα), το κόστος αραγωγής αιολικής ηλεκτρικής ενέργειας, θα είναι στο κοντινό µέλλον ανταγωνιστικό του κόστους ηλεκτρο αραγωγής α ό ορυκτά καύσιµα. 2.4.3. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Η Ελλάδα είναι µια χώρα µε µεγάλη ακτογραµµή και τεράστιο λήθος νησιών. Ως εκ τούτου, οι ισχυροί άνεµοι ου νέουν κυρίως στις νησιωτικές και αράλιες εριοχές ροσδίδουν ιδιαίτερη σηµασία στην ανά τυξη της αιολικής ενέργειας στη χώρα. Το εκµεταλλεύσιµο αιολικό δυναµικό εκτιµάται ότι αντι ροσω εύει το 13.6% του συνόλου των ηλεκτρικών αναγκών της χώρας. Ενέργειες για την ανά τυξη της αιολικής ενέργειας 18
έχουν γίνει σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ στο γεγονός αυτό έχει συµβάλλει και η ολιτική της Ευρω αϊκής Ένωσης για τις ΑΠΕ, η ο οία ενθαρρύνει και ε ιδοτεί ε ενδύσεις στις Ή ιες µορφές ενέργειας. Αλλά και σε εθνική κλίµακα, ο νέος ανα τυξιακός νόµος 3908/2011, σε συνδυασµό µε το νόµο για της ανανεώσιµες ηγές ενέργειας 3851/2010, αρέχει ισχυρότατα κίνητρα ακόµα και για ε ενδύσεις µικρής κλίµακας. 19
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: 3.1. ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ Η ανεµογεννήτρια είναι ο µηχανισµός µε τον ο οίον, µε την εκµετάλλευση της αιολικής ενέργειας, µετατρέ εται η κινητική ενέργεια του ανέµου σε ηλεκτρική. Η σ ουδαιότερη εφαρµογή των ανεµογεννητριών είναι η αραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η ο οία µ ορεί στη συνέχεια να διοχετεύεται στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας. Οι ανεµογεννήτριες κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες. Η ρώτη κατηγορία είναι οι ανεµογεννήτριες οριζόντιου άξονα (εικόνα 3.1) των ο οίων ο δροµέας είναι τύ ου έλικας και βρίσκεται συνεχώς αράλληλος µε την κατεύθυνση του ανέµου και του εδάφους. Η δεύτερη κατηγορία είναι οι ανεµογεννήτριες κατακόρυφου άξονα, ο ο οίος αραµένει σταθερός και είναι κάθετος ρος την ε ιφάνεια του εδάφους. Οι ανεµογεννήτριες αυτού του τύ ου είναι ανεξάρτητες α ό τη κατεύθυνση του ανέµου, γεγονός ου συντελεί στην χρήση τους σε οικιστικές εριοχές, ό ου οι αλλαγές στην διεύθυνση του ανέµου είναι συχνές. Η κατασκευή είναι τέτοια ου ε ιτρέ ει τον εγκιβωτισµό τους σε σωληνωτό λαίσιο, µε α οτέλεσµα να είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές σε ισχυρούς ανέµους. Ε ι λέον, αρουσιάζουν ιδιαίτερα χαµηλά ε ί εδα θορύβου. Εικόνα 3.1: Α/Γ οριζόντιου άξονα και Α/Γ κάθετου άξονα. Μια ανεµογεννήτρια οριζόντιου άξονα έχει τα εξής κύρια µέρη ό ως φαίνεται και αρα άνω (εικόνα 3.2): 1. Τον υλώνα: Είναι κυλινδρικής µορφής κατασκευασµένος α ό χάλυβα και συνήθως α οτελείται α ό δύο η τρία συνδεδεµένα τµήµατα. Είναι αρόµοιας κατασκευής µε τους ύργους ου στηρίζουν τα φώτα σε γή εδα και εθνικούς δρόµους. 2. Τον θάλαµο ου εριέχει τα µηχανικά υ οσυστήµατα (κύριος άξονα, σύστηµα έδησης, κιβώτιο ταχυτήτων και ηλεκτρογεννήτρια) : Ο κύριος άξονας µε το σύστηµα έδησης (φρένα) είναι αρόµοιος µε τον άξονα των τροχών ενός αυτοκινήτου µε υδραυλικά δισκόφρενα. Το κιβώτιο ταχυτήτων είναι αρόµοιας κατασκευής µε εκείνο του αυτοκινήτου µας µε την διαφορά ότι έχει µόνον µια σχέση. 20
Η ηλεκτρογεννήτρια είναι αρόµοια µε αυτές ου χρησιµο οιούνται α ό τη ΕΗ στους σταθµούς αραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας α ό ηλεκτρο αραγωγά ζεύγη. 3. Τα ηλεκτρονικά συστήµατα ελέγχου ασφαλούς λειτουργίας, τα ο οία α οτελούνται α ό ένα η ερισσότερα υ οσυστήµατα µικροελεγκτών και «φροντίζουν» για την εύρυθµη και ασφαλή λειτουργία της ανεµογεννήτριας σε όλες τις συνθήκες. 4. Τα τερύγια τα ο οία είναι κατασκευασµένα α ό σύνθετα υλικά (υαλονήµατα και ειδικές ρητίνες), αρόµοια µε αυτά ου κατασκευάζονται τα ιστιο λοϊκά σκάφη. Είναι δε σχεδιασµένα για να αντέχουν σε µεγάλες κατα ονήσεις. Το ρώτο ράγµα ου χρειάζεται να ροσεχθεί σε µια ανεµογεννήτρια είναι τα τερύγιά της, ου εριστρέφονται όταν φυσάει. Η κίνηση αυτή των τερυγίων µεταδίδεται σε έναν άξονα εριστροφής, ο ο οίος χάρη σε ένα σύστηµα ροσανατολισµού, βρίσκεται άντα αράλληλα ρος την κατεύθυνση του ανέµου. Εικόνα 3.2: Τα κύρια µέρη µιας ανεµογεννήτριας (Α/Γ οριζόντιου άξονα). ιακρίνουµε δύο είδη ανεµογεννητριών οριζοντίου άξονα: τις δί τερες και τις τρί τερες (εικόνα 3.3). Οι τρί τερες, µε ρότορα µικρότερο των 10 µέτρων, έχουν τη δυνατότητα εκµετάλλευσης ασθενούς αιολικού δυναµικού. Στις µηχανές µεγάλου µεγέθους ε ικρατούν οι δί τερες, µε κόστος κατασκευής και συντήρησης µικρότερο α ' αυτό των τρί τερων αντίστοιχου µεγέθους. 21
Εικόνα 3.3: Αριστερά α εικονίζονται οι δί τερες και δεξιά οι τρί τερες ανεµογεννήτριες. 3.2.1.ΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ Κατάλληλες εριοχές για την εγκατάσταση ανεµογεννητριών θεωρούνται οι εριοχές στις ο οίες η µέση ταχύτητα αέρα είναι υψηλή ό ως εριοχές µε οµαλό εδίο (µικρή τραχύτητα), κορυφογραµµές, εριοχές κοντά στις ακτές και υ εράκτιες εριοχές. Η ενεργειακή α όδοση αιολικού άρκου εξαρτάται α ό το ρυθµό ανά τυξης όµορου και την ενέργεια του οµόρου όταν φτάσει στην ίσω αιολική µηχανή (βλ. και ενότητα 4.3). 3.2.2. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ Οι ανεµογεννήτριες ε ηρεάζονται α ό την ε ίδραση εµ οδίων στην κατανοµή ταχύτητας του ανέµου. Όταν υ άρχουν εµ όδια, έχουµε νέα κατανοµή ταχύτητας λόγω των εµ οδίων (εικόνα 3.4). Ε ίσης, ε ηρεάζονται α ό την ε ίδραση της υκνότητας του αέρα, η ο οία εξαρτάται α ό την ατµοσφαιρική ίεση και την α όλυτη θερµοκρασία του µέρους ου θέλουµε να µελετήσουµε. Τέλος ε ηρεάζονται α ό την ε ίδραση τραχύτητας στην ταχύτητα του ανέµου (εικόνα 3.5) ανάλογα µε το έδαφος. Αν είναι ε ί εδο έδαφος, τότε µ ορεί να υ άρχει οµοιόµορφη τραχύτητα ή ανοµοιόµορφη τραχύτητα ό ου γίνεται καταγραφή εµ οδίων και έ ειτα αλλαγή τραχύτητας αν είναι εφικτό. Αν είναι σύνθετο το έδαφος, τότε γίνεται ροσδιορισµός το ογραφικών χαρακτηριστικών και έ ειτα κ σε αυτή την ερί τωση αλλαγή τραχύτητας αν είναι εφικτό. Η κατηγορία τραχύτητα του εδάφους εξαρτάται α ό το είδος του εδάφους. Στην κατηγορία 0 κατατάσσονται οι εριοχές µε σχεδόν µηδενικές κλίσεις ό ως η θάλασσα ή η άµµος, στην κατηγορία τραχύτητας 1 κατατάσσονται οι ανοικτές εριοχές χωρίς εµ όδια ό ου το έδαφος είναι ε ί εδο ή µε ολύ ελαφριές κλίσεις και µ ορεί να υ άρχουν µεµονωµένες αγροικίες και χαµηλοί θάµνοι, στην κατηγορία τραχύτητας 2 κατατάσσονται οι καλλιεργηµένες εριοχές µε ορισµένα εµ όδια σε α όσταση µεγαλύτερη των 1000m µεταξύ τους και µερικά σ ίτια. Το έδαφος είναι ε ί εδο ή κυµατώδες µε δέντρα και σ ίτια. Τέλος, στην κατηγορία τραχύτητας 3 κατατάσσονται οι εριοχές ου συνδυάζουν δάση, καλλιεργηµένες εριοχές µε ολλά εµ όδια στα ερίχωρα της όλης. Τα εµ όδια είναι κοντά µεταξύ τους σε α οστάσεις µικρότερες α ό µερικές εκατοντάδες µέτρα. 22
Εικόνα 3.4: Η αλλαγή κατανοµής της ταχύτητας λόγω των δέντρων, ό ου σε αυτή την εριοχή είναι σχεδόν µηδενική. Εικόνα 3.5:Όσα λιγότερα εµ όδια υ άρχουν, τόσο µικρότερη η τραχύτητα του εδάφους. 3.3.1. ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΑΣ Στην ραγµατικότητα η ανεµογεννήτρια εκµεταλλεύεται ένα οσοστό α ό την ισχύ του αέρα. Το οσοστό αυτό καθορίζεται α ό τον συντελεστή ισχύος (Cp )της ανεµογεννήτριας, ο ο οίος α οτελεί στην ουσία τον αεροδυναµικό βαθµό της τερωτής. Ο συντελεστής αυτός εριγράφει το οσοστό της ισχύς του ανέµου ου εκµεταλλεύεται η τερωτή της µηχανής. Ακόµα και για µια ιδανική τερωτή, ο συντελεστής ισχύος δεν µ ορεί να υ ερβεί το λεγόµενο όριο (0.593) του Betz, ό ως φαίνεται και στην εικόνα 3.6. Ο Betz υ έθεσε ότι υ άρχει µία ιδανική τερωτή η ο οία δεν φέρει το µηχανικό εξο λισµό της άνω στον άξονα εριστροφής και ο αριθµός των τερυγίων µ ορεί να είναι α εριόριστος, χωρίς να αρατηρείται αντίσταση α ό την διέλευση του αέρα α ό αυτά αλλά ακόµα και για αυτή την ιδανική τερωτή, ο συντελεστής ισχύος δεν µ ορεί να υ ερβεί όριο 0.593 δηλαδή 59.3%. Η ισχύς ου α οδίδει η ανεµογεννήτρια είναι: P WT 1 ( W ) = C p ρ A V 2 3 (3.1) 23
Εικόνα 3.6: Σε όλους του τύ ους τερωτής η α όδοση δεν ξε ερνάει το 59.3%. 3.3.2. ΚΑΜΠΥΛΗ ΙΣΧΥΟΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΑΣ Η καµ ύλη ισχύος µίας ανεµογεννήτριας είναι ένα σηµαντικό στοιχείο της ου την χαρακτηρίζει. Η καµ ύλη ισχύος βασίζεται στην αεροδυναµική οιότητα της ανεµογεννήτριας ό ως και στις ε ικρατούσες συνθήκες ανέµου και στα χαρακτηριστικά του εδάφους. Σε κάθε ανεµογεννήτρια, µετά α ό συγκεκριµένη ταχύτητα (VR), η ισχύς αραµένει σταθερή ενώ σε συγκεκριµένη ταχύτητα (Vout) η ανεµογεννήτρια στάµατα την λειτουργία της για να µην καταστραφεί (εικόνα 3.7). Εικόνα 3.7: Καµ ύλη ισχύος ανεµογεννήτριας. 24
3.3.3. ΜΕΣΗ ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΗ ΙΣΧΥΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΓΤΡΙΑΣ Η µέση αραγόµενη ισχύς Pg µιας ανεµογεννήτριας (Α/Γ) υ ολογίζεται α ό τη σχέση: P g = V out g V= 0 P ( V ) P( u) dv (3.2) Η ραγµατική α οδοτικότητα µιας Α/Γ υ ολογίζεται µέσω του συντελεστή φορτίου (ΣΦ). Ο ετήσιος ΣΦ διαιρεί την ενέργεια ου αράγει η Α/Γ σε ένα χρόνο EWTyear (σε kwh) µε την ενέργεια ου θα αρήγαγε θεωρητικά η Α/Γ εάν λειτουργούσε στην ονοµαστική της ισχύ PR (σε kw) και για τις 8760 ώρες του έτους: ΣΦ= P R E WTyear 8760 h (3.3) 25
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: 4.1. ΑΙΟΛΙΚΑ ΠΑΡΚΑ Ένα µικρό αιολικό άρκο έχει α ό δύο έως έντε ανεµογεννήτριες, ενώ ένα µεγάλο αιολικό άρκο έχει ερισσότερες α ό έντε ανεµογεννήτριες. Ε οµένως, τα αιολικά άρκα σχηµατίζονται α ό συστοιχίες ανεµογεννητριών, ου ε ιτρέ ουν τη µαζική εκµετάλλευση της αιολικής ενέργειας και τη διοχέτευση του συνόλου της αραγόµενης ενέργειας στο ηλεκτρικό σύστηµα. Η σηµερινή τεχνολογία βασίζεται σε ανεµογεννήτριες οριζοντίου άξονα 2 ή 3 τερυγίων, µε α οδιδόµενη ηλεκτρική ισχύ της τάξης των MW. Όταν εντο ιστεί µια ανεµώδης εριοχή - και εφόσον βέβαια έχουν ροηγηθεί οι α αραίτητες µετρήσεις και µελέτες - για την αξιο οίηση του αιολικού της δυναµικού, το οθετείται συνήθως ένας αριθµός ανεµογεννήτριων, οι ο οίες α αρτίζουν ένα «αιολικό άρκο». Η εγκατάσταση κάθε ανεµογεννήτριας διαρκεί αρκετές ηµέρες. Αρχικά ανυψώνεται ο ύργος και το οθετείται τµηµατικά άνω στα θεµέλια. Μετά ανυψώνεται η άτρακτος στην κορυφή του ύργου. Στη βάση του ύργου συναρµολογείται ο ρότορας ή δροµέας (οριζοντίου άξονα, άνω στον ο οίο είναι ροσαρτηµένα τα τερύγια), ο ο οίος α οτελεί το κινητό µέρος της ανεµογεννήτριας. Η άτρακτος εριλαµβάνει το σύστηµα µετατρο ής της µηχανικής ενέργειας σε ηλεκτρική. Στη συνέχεια ο ρότορας ανυψώνεται και συνδέεται στην άτρακτο. Τέλος, γίνονται οι α αραίτητες ηλεκτρικές συνδέσεις. Σύµφωνα µε ανάλυση των εθνικών ροβλέψεων των 27 κρατών µελών ου κατατέθηκαν στην ΕΕ, ου ραγµατο οίησε η Ευρω αϊκή Ένωση Αιολική Ενέργεια (EWEA), ο στόχος της συµµετοχής των ΑΠΕ κατά 20% στην τελική κατανάλωση ενέργειας το 2020, θα ε ιτευχθεί και µάλιστα θα ξε εραστεί και λίγο. εκατρία κράτη µέλη ροβλέ ουν ότι θα ετύχουν τον εθνικό στόχο τους ενώ οχτώ ότι θα τον ξε εράσουν. Μόνο έξι κράτη µέλη ροβλέ ουν ότι δεν θα καταφέρουν να ετύχουν τον στόχο τους, αν και κανένα δεν ροβλέ ει να υ ολεί εται του στόχου ερισσότερο α ό 1%. Κορυφαία η Ισ ανία ου ιστεύει ότι θα ετύχει συµµετοχή 22.7% ΑΠΕ, σχεδόν 3% άνω α ό τον εθνικό στόχο της ου είναι 20%. Μετά έρχεται η Γερµανία ου αναµένει να ξε εράσει κατά 0.7% τον εθνικό στόχο της ου είναι 18%. Ε ι λέον η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πολωνία, η Σλοβακία και η Σουηδία ροβλέ ουν να ξε εράσουν τους εθνικούς τους στόχους. 4.2.ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ Τα λεονεκτήµατα α ό τα αιολικά άρκα είναι ότι η αιολική ενέργεια είναι µια καθαρή ηγή ενέργειας δηλαδή δεν εκλύονται χηµικές ουσίες στο εριβάλλον οι ο οίες να ροκαλούν όξινη βροχή ή αέρια του θερµοκη ίου. Ε ίσης η τεχνολογία ου ανα τύσσεται είναι µια α ό τις ιο οικονοµικές στον χώρο των ανανεώσιµων ηγών ενέργειας (χαµηλό κόστος ανά αραγόµενη kwh). Τα µειονεκτήµατα α ό τα αιολικά άρκα είναι ότι η αιολική ενέργεια ρέ ει να ανταγωνιστεί τις συµβατικές ηγές ενέργειας σε ε ί εδο κόστους. Παρότι το κόστος της 26
αιολικής ενέργειας έχει µειωθεί δραµατικά τα τελευταία 10 χρόνια, η τεχνολογία α αιτεί µια αρχική ε ένδυση υψηλότερη α ό εκείνη των γεννητριών ου λειτουργούν µε καύση ορυκτών. Ε ίσης δεν µ ορούν όλοι οι άνεµοι να τιθασευτούν ώστε να καλυφθούν, τη στιγµή ου ροκύ τουν, οι ανάγκες σε ηλεκτρισµό και τα κατάλληλα σηµεία για αιολικά άρκα είναι σε α οµακρυσµένες εριοχές, µακριά α ό όλεις ό ου χρειάζεται ο ηλεκτρισµός. Άλλο ένα µειονέκτηµα είναι ο θόρυβο ου αράγεται α ό τα τερύγια του ηλεκτρικού κινητήρα (ρότορα), και τις δυσµενείς ε ιδράσεις στο οικοσύστηµα της εριοχής ( ολλές φορές έχουν σκοτωθεί ουλιά ου ετούσαν κοντά στις ανεµογεννήτριες). 4.3. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΠΟ ΟΣΗ ΑIΟΛΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ Η ενεργειακή α όδοση αιολικού άρκου εξαρτάται α ό το ρυθµό ανά τυξης όµορου και την ενέργεια του οµόρου όταν φτάσει στην ίσω αιολική µηχανή. Η ανεµογεννήτρια ε ιβραδύνει τον αέρα ου ροσ ί τει σε αυτή και δηµιουργείται ένα όµορος χαµηλής ταχύτητας ου ανοίγει βαθµιαία λόγω συνεκτικής και τυρβώδους ανάµιξης (εικόνα 4.2). Αν αυτό το ρεύµα αέρα συναντήσει δεύτερη ανεµογεννήτρια ριν ολοκληρωθεί η ε αναφορά του στις τιµές ριν α ό την ρόσ τωση µε την ανεµογεννήτρια, τότε η α όδοση της δεύτερης ανεµογεννήτριας µειώνεται αισθητά. Η α όδοση της δεύτερης µηχανής εξαρτάται α ό τη θέση της ως ρος την ρώτη. Εικόνα 4.1: Ε ηρεασµός της διανοµή ταχύτητας του ανέµου µετά την ρόσ τωση στην ανεµογεννήτρια. 4.4. ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΣΕ ΕΝΑ ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ Το ρώτο βήµα για τη σωστή χωροθέτηση των ανεµογεννητριών του αιολικού άρκου είναι η εύρεση µε τη βοήθεια του ροδογράµµατος της ε ικρατούσας διεύθυνσης του ανέµου, καθώς ε ίσης της διάρκειας νοής του ανέµου α ό κάθε κατεύθυνση. Η θέση 27
εγκατάστασης αιολικών µηχανών, η διάταξη µεταξύ τους και σε σχέση µε την ε ικρατούσα διεύθυνση ανέµου α οτελεί ένα α ό τα σηµαντικότερα αντικείµενα µελέτης. Ο κενός χώρος σε µια συστοιχία δεν ρέ ει να είναι µικρότερος α ό 2-4 διαµέτρους σαρωτής και ο κενός χώρος µεταξύ των συστοιχιών δεν ρέ ει να είναι µικρότερος α ό 7-10 διαµέτρους σαρωτής (εικ.4.2). Εικόνα 4.2: Οι α αιτούµενες α οστάσεις ου ρέ ει να έχει µια ανεµογεννήτρια α ό την άλλη. 4.4.1. ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΚΑΙ ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩN Στο λαίσιο της χορήγησης γνώµης για την άδεια αραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας α ό ανεµογεννήτριες, ελέγχονται α ό την Ρυθµιστική Αρχή ενέργειας (Ρ.Α.Ε.) τα εξής: 1.Αν η ροτεινόµενη θέση εγκατάστασης διαθέτει κατ αρχήν εκµεταλλεύσιµο αιολικό δυναµικό. 2.Αν η ροτεινόµενη θέση εγκατάστασης βρίσκεται: Εντός εριοχής Αιολικής Προτεραιότητας (Π.Α.Π.) της η ειρωτικής χώρας, Εκτός Περιοχής Αιολικής Προτεραιότητας της η ειρωτικής χώρας, εντός Αττικής, Εντός κατοικηµένων νησιών του Αιγαίου ή του Ιονίου Πελάγους ή στην Κρήτη, Εντός του υ εράκτιου θαλάσσιου χώρου ή εντός ακατοίκητης νησίδας. 2.1.Στην ερί τωση ου η ροτεινόµενη θέση εγκατάστασης εµ ί τει σε εριοχή Αιολικής Προτεραιότητας (Π.Α.Π. βλ. ενότητα 4.4.2) της η ειρωτικής χώρας ελέγχεται εραιτέρω: Αν το ροτεινόµενο εκµεταλλεύσιµο δυναµικό, υ ερβαίνει τα όρια της φέρουσας ικανότητας της Π.Α.Π. εγκατάστασης. Αν το ροτεινόµενο εκµεταλλεύσιµο δυναµικό υ ερβαίνει τις µέγιστες ε ιτρε όµενες υκνότητες εγκατάστασης στον οικείο ρωτοβάθµιο ΟΤΑ. Εφόσον τα δεδοµένα της ροτεινόµενης θέσης υ ερβαίνουν ένα α ό τα ιο άνω όρια η ρόταση α ορρί τεται. 28
2.2.Αν η ροτεινόµενη ρος χωροθέτηση θέση βρίσκεται εντός εριοχής Αιολικής Καταλληλότητας (Π.Α.Κ. βλ. ενότητα 4.4.2) ή εντός κατοικηµένων νησιών του Αιγαίου ή του Ιονίου Πελάγους ή στην Κρήτη, ελέγχεται αντιστοίχως: Αν υ ερβαίνει τις µέγιστες κατά ερί τωση υκνότητες του ρωτοβάθµιου Ο.Τ.Α., στον ο οίο ρόκειται να εγκατασταθεί. Αν η ροτεινόµενη θέση υ ερβαίνει τις µέγιστες υκνότητες εγκατάστασης του οικείου ρωτοβάθµιου Ο.Τ.Α., α ορρί τεται. 2.3.Αν η θέση βρίσκεται εντός Αττικής, ελέγχεται: Αν εµ ί τει εντός των καθοριζόµενων της αρούσας εριοχής εγκατάστασης, ό ως οι εριοχές αυτές ενδεχοµένως εξειδικευτούν α ό άλλα κατώτερα ε ί εδα σχεδιασµού. Αν υ ερβαίνει τις µέγιστες υκνότητες του ρωτοβάθµιου ΟΤΑ, στον ο οίο ρόκειται να εγκατασταθεί. 2.4.Αν η θέση εµ ί τει στον υ εράκτιο θαλάσσιο χώρο ή σε ακατοίκητη νησίδα ελέγχεται α ό τη Ρ.Α.Ε. η βιωσιµότητα της εγκατάστασης. Ελέγχονται α ό την αρµόδια εριβαλλοντική αρχή, στο λαίσιο γνωµοδότησης ε ί της Π.Π.Ε.Α. τα εξής: 1. Αν η ροτεινόµενη θέση εγκατάστασης εµ ί τει εντός µιας εκ των κατηγοριών των εριοχών α οκλεισµού. 2. Τα κριτήρια χωροθέτησης, ου αφορούν (κατά κατηγορία χώρου) την τήρηση ελάχιστων α οστάσεων α ό τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης, δραστηριότητες και δίκτυα τεχνικής υ οδοµής. 3. Η εφαρµογή (κατά κατηγορία χώρου) των κανόνων ένταξης της ροτεινόµενης θέσης εγκατάστασης στο το ίο. 4.4.2. ΚΑΝΟΝΕΣ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Ο χωροταξικός σχεδιασµός των αιολικών εγκαταστάσεων α οσκο εί: 1.Στον εντο ισµό, µε βάση τα στοιχεία αιολικού δυναµικού, κατάλληλων εριοχών ου θα ε ιτρέ ουν ανάλογα µε τις χωροταξικές και εριβαλλοντικές ιδιαιτερότητές τους τη λειτουργία αιολικών εγκαταστάσεων και την ε ίτευξη οικονοµιών κλίµακας στα α αιτούµενα δίκτυα. 2. Στην καθιέρωση κανόνων και κριτηρίων χωροθέτησης ου θα ε ιτρέ ουν αφενός την δηµιουργία βιώσιµων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας και αφετέρου την αρµονική ένταξή τους στο φυσικό και ανθρω ογενές εριβάλλον και στο το ίο. 3. Στη δηµιουργία ενός α οτελεσµατικού µηχανισµού χωροθέτησης των αιολικών εγκαταστάσεων, ώστε να ε ιτευχθεί η µέγιστη δυνατή αντα όκριση στους στόχους των εθνικών και ευρω αϊκών ολιτικών. 1. Για τη χωροθέτηση των αιολικών εγκαταστάσεων ο εθνικός χώρος, µε βάση το εν δυνάµει εκµεταλλεύσιµο αιολικό δυναµικό του και τα ιδιαίτερα χωροταξικά και εριβαλλοντικά χαρακτηριστικά του, διακρίνεται στις ακόλουθες µείζονες κατηγορίες: α. Στην η ειρωτική χώρα, συµ εριλαµβανοµένης της Εύβοιας. 29
β. Στην Αττική, ου α οτελεί ειδικότερη κατηγορία της η ειρωτικής χώρας λόγω του µητρο ολιτικού χαρακτήρα της. γ. Στα κατοικηµένα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου Πελάγους, συµ εριλαµβανοµένης της Κρήτης. δ. Στον υ εράκτιο θαλάσσιο χώρο και τις ακατοίκητες νησίδες. 2. Η η ειρωτική χώρα διακρίνεται εραιτέρω σε Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (Π.Α.Π.) και σε Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας (Π.Α.Κ.) ως εξής: α. Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας (Π.Α.Π.): Είναι οι εριοχές της η ειρωτικής χώρας, οι ο οίες διαθέτουν συγκριτικά λεονεκτήµατα για την εγκατάσταση αιολικών σταθµών, ενώ ταυτόχρονα ροσφέρονται α ό α όψεως ε ίτευξης των χωροταξικών στόχων. Στις εριοχές αυτές, εκτιµάται η µέγιστη δυνατότητα χωροθέτησης αιολικών εγκαταστάσεων (φέρουσα ικανότητα). β. Περιοχές Αιολικής Καταλληλότητας (Π.Α.Κ.). Χαρακτηρίζονται όλοι οι ρωτοβάθµιοι Οργανισµοί Το ικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) της η ειρωτικής χώρας ου δεν εριλαµβάνονται στις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας των ο οίων εριοχές ή και µεµονωµένες θέσεις ου κρίνονται α ό την Ρυθµιστική Αρχή Ενέργεια ως ενεργειακά α οδοτικές (εικόνα 4.3). ΠΑΠ 1, ΠΑΠ 2, ΠΑΠ 3 Εικόνα 4.3: Οι Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας στην Ελλάδα. 30
Περιοχές α οκλεισµού και ζώνες ασυµβατότητας: 1. Σε όλες τις κατηγορίες εριοχών του ροηγούµενου άρθρου, ρέ ει να α οκλείεται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός: α. Των κηρυγµένων διατηρητέων µνηµείων της αγκόσµιας ολιτιστικής κληρονοµιάς και των άλλων µνηµείων, καθώς και των οριοθετηµένων αρχαιολογικών ζωνών ροστασίας Α ου έχουν καθορισθεί. β. Των εριοχών α ολύτου ροστασίας της φύσης και ροστασίας της φύσης ου καθορίζονται. γ. Των ορίων των Υγροτό ων ιεθνούς Σηµασίας (Υγρότο οι Ραµσάρ). δ. Των υρήνων των εθνικών δρυµών και των κηρυγµένων µνηµείων της φύσης και των αισθητικών δασών. ε. Των οικοτό ων ροτεραιότητας εριοχών της Ε ικράτειας ου έχουν ενταχθεί ως τό οι κοινοτικής σηµασίας στο δίκτυο ΦΥΣΗ 2000. στ. Των εντός σχεδίων όλεων και ορίων οικισµών ρο του 1923 ή κάτω των 2.000 κατοίκων εριοχών. ζ. Των Π.Ο.Τ.Α. του άρθρου 29 του ν. 2545/1997, των Περιοχών Οργανωµένης Ανά τυξης Παραγωγικών ραστηριοτήτων του τριτογενούς τοµέα των θεµατικών άρκων και των τουριστικών λιµένων. η. Των ατύ ως διαµορφωµένων, στο λαίσιο της εκτός σχεδίου δόµησης, τουριστικών και οικιστικών εριοχών. Ως ατύ ως διαµορφωµένες τουριστικές και οικιστικές εριοχές για την εφαρµογή του αρόντος νοούνται οι εριοχές ου εριλαµβάνουν 5 τουλάχιστον δοµηµένες ιδιοκτησίες µε χρήση τουριστική ή κατοικία, οι ο οίες ανά δύο βρίσκονται σε α όσταση µικρότερη των 100 µέτρων, και συνολική δυναµικότητα 150 κλίνες τουλάχιστον. Για τον υ ολογισµό της δυναµικότητας κάθε δοµηµένη ιδιοκτησία µε χρήση κατοικίας θεωρείται ισοδύναµη µε 4 κλίνες ανεξαρτήτως εµβαδού. Οι ανωτέρω εριοχές θα αναγνωρίζονται στο λαίσιο της οικείας Π.Π.Ε.Α. θ. Των ακτών κολύµβησης ου εριλαµβάνονται στο ρόγραµµα αρακολούθησης της οιότητας των νερών κολύµβησης ου συντονίζεται α ό το Υ.ΠΕ.ΧΩ..Ε. ι. Των τµηµάτων των λατοµικών εριοχών και µεταλλευτικών και εξορυκτικών ζωνών ου λειτουργούν ε ιφανειακά. ια. Άλλων εριοχών ή ζωνών ου υ άγονται σήµερα σε ειδικό καθεστώς χρήσεων γης, βάσει του ο οίου δεν ε ιτρέ εται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων και για όσο χρόνο ισχύουν. 2. Οι κατευθύνσεις των εδαφίων α, β, γ, δ, ε, θ και ι της ροηγούµενης αραγράφου εφαρµόζονται και για τη χωροθέτηση των συνοδευτικών έργων Α.Π.Ε., (δίκτυα ρόσβασης και µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας). Η ιθανή αρέκκλιση ρέ ει να τεκµηριώνεται εριβαλλοντικά. Ε ι ρόσθετα δίδονται οι αρακάτω κατευθύνσεις: Ενδείκνυται η αξιο οίηση / χρήση υφισταµένων οδών για την εξυ ηρέτηση των αιολικών άρκων µε τις α αραίτητες βελτιώσεις και ε εκτάσεις. Ο σχεδιασµός των έργων αυτών ρέ ει να γίνεται κατά τρό ο ώστε να α οφεύγονται, κατά το δυνατόν, µεγάλου βάθους και εκτεταµένες εκσκαφές το δε λάτος των δρόµων ρόσβασης ρέ ει να εριορίζεται στο αναγκαίο µέτρο. Παράλληλα ρέ ει να εκτελούνται όλα τα α αραίτητα 31
αντι ληµµυρικά έργα και έργα ανάσχεσης της διάβρωσης, ώστε να µην υ άρξει φόβος αλλοίωσης του το ίου λόγω του έργου. Η φθορά της βλάστησης ρέ ει να εριορίζεται στο ελάχιστο δυνατόν (η εκχέρσωση θάµνων και δέντρων θα ρέ ει να γίνεται σύµφωνα µε τις υ οδείξεις τις το ικής ασικής Υ ηρεσίας) και να α οκαθίσταται η αισθητική του το ίου. Η εσωτερική οδο οιία να είναι χωµάτινη µε ε ίστρωση χαλικιού (3Α). Ενδείκνυται η γραµµή µεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας µέχρι το δίκτυο της ΕΗ να ακολουθεί, κατά το δυνατόν, τις υφιστάµενες οδούς ροσ έλασης, ώστε να εριορίζεται στο ελάχιστο η εκχέρσωση εκτάσεων ή η γενικότερη υ οβάθµιση του εριβάλλοντος. 3. Ε ιτρέ εται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (Ζ.Ε.Π.) της oρνιθο ανίδας της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ ύστερα α ό τη σύνταξη ειδικής ορνιθολογικής µελέτης και σύµφωνα µε τις ειδικότερες ροϋ οθέσεις και εριορισµούς ου θα καθορίζονται στην οικεία ράξη έγκρισης εριβαλλοντικών όρων. 4. Με την ε ιφύλαξη των ερι τώσεων β, γ και δ της αραγράφου 1 του αρόντος άρθρου, ε ιτρέ εται η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων εντός δασών, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων. Στις αρα άνω εριοχές ρέ ει να λαµβάνεται ιδιαίτερη µέριµνα για τον εριορισµό της βλάβης της δασικής βλάστησης. 5. α. Σε όλες τις εριοχές του άρθρου 5, η χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων ρέ ει να ληροί τις ελάχιστες α οστάσεις α ό τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης, δραστηριότητες και δίκτυα τεχνικής υ οδοµής ου καθορίζονται στους ίνακες του Παραρτήµατος ΙΙ της αρούσας α όφασης. β. Οι α οστάσεις της ερι τώσεως α αφορούν τη χωροθέτηση των κυρίως αιολικών εγκαταστάσεων. Για τις α αιτούµενες κατά ερί τωση α οστάσεις των συνοδευτικών εγκαταστάσεων εφαρµόζονται οι διατάξεις της ισχύουσας νοµοθεσίας και οι τυχόν ισχύοντες ειδικοί κανονισµοί και ρότυ α. 4.4.3. ΠΟΥ ΑΠΟΣΚΟΠΕΙ Ο ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Ο χωροταξικός σχεδιασµός των αιολικών εγκαταστάσεων α οσκο εί στον εντο ισµό, µε βάση τα διαθέσιµα σε εθνικό ε ί εδο στοιχεία αιολικού δυναµικού, κατάλληλων εριοχών ου θα ε ιτρέ ουν ανάλογα µε τις χωροταξικές και εριβαλλοντικές ιδιαιτερότητές τους, αφενός τη µεγαλύτερη δυνατή χωρική συγκέντρωση των αιολικών εγκαταστάσεων και αφετέρου την ε ίτευξη οικονοµιών κλίµακας στα α αιτούµενα δίκτυα, στην καθιέρωση κανόνων-κριτηρίων χωροθέτησης ου θα ε ιτρέ ουν αφενός τη δηµιουργία βιώσιµων εγκαταστάσεων αιολικής ενέργειας και αφετέρου την αρµονική ένταξή τους στο φυσικό και ανθρω ογενές εριβάλλον και στη δηµιουργία ενός α οτελεσµατικού µηχανισµού χωροθέτησης της δραστηριότητας. 32
4.4.4.ΕΙ ΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ ΑΙΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑ ΩΝ ΣΤΟ ΝΗΣΙΩΤΙΚΟ ΧΩΡΟ Για τη χωροθέτηση αιολικών εγκαταστάσεων στα κατοικηµένα νησιά του Αιγαίου και Ιονίου Πελάγους και στην Κρήτη ρέ ει να λαµβάνονται υ όψη τα εξής ειδικά κριτήρια: Το µέγιστο ε ιτρε όµενο οσοστό κάλυψης εδαφών σε ε ί εδο ρωτοβάθµιου Ο.Τ.Α. δεν µ ορεί να υ ερβαίνει το 4% ανά ΟΤΑ δηλαδή 0,53 τυ ικές ανεµογεννήτριες / 1000 στρέµµατα. Ειδικά στα µη διασυνδεδεµένα µε το σύστηµα και το δίκτυο διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας της η ειρωτικής χώρας νησιά και µέχρι τη διασύνδεσή τους η συνολική ισχύς των αιολικών σταθµών ανά νησί δεν ρέ ει να ξε ερνά το δι λάσιο του ε ι έδου αιχµής της ζήτησης ου αυτό εµφανίζει σε µεσο µακρο ρόθεσµο ορίζοντα (δεκαετία). Εξαίρεση α ό το όριο αυτό, δηλαδή α ό το δι λάσιο του ε ι έδου αιχµής της ζήτησης κάθε νησιού, α οτελούν οι ροτάσεις εγκατάστασης αιολικών άρκων ου εριλαµβάνουν την κατασκευή ε αρκούς διασύνδεσης µε το σύστηµα και το δίκτυο διανοµής ηλεκτρικής ενέργειας της η ειρωτικής χώρας καθώς και τα αιολικά άρκα ου α οτελούν µέρος ρότασης υβριδικών σταθµών. 33
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: 5.1.1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ WASP Το λογισµικό WAsP είναι ένα ρόγραµµα το ο οίο το χρησιµο οιείται για την ανάλυση αραµέτρων αιολικού άρκου και για τον υ ολογισµό της αραγόµενης ενεργειακής αραγωγής σε αιολικό άρκο. Η εκτίµηση του αιολικού δυναµικού γίνεται µε την βοήθεια του διεθνώς αναγνωρισµένου λογισµικού ανά τυξης Αιολικού Άτλαντα WAsP του εθνικού Εργαστηρίου της ανίας (RISOE), καθώς και µε τη βοήθεια λογισµικού ου έχει ανα τυχθεί α ό το εργαστήριο. Το λογισµικό WAsP χρησιµο οιεί ως αρχικά δεδοµένα τις µετρήσεις ανεµογράφων και την ορογραφία του εδάφους σε ψηφιο οιηµένη µορφή. Η αξιο ιστία των α οτελεσµάτων του WAsP είναι ανάλογη της αξιο ιστίας των δεδοµένων ου χρησιµο οιούνται. Θα ρέ ει άντα να έχει κά οιος υ όψη του, ότι ό οιος κάνει χρήση τέτοιου είδους δεδοµένων, για να α οτελούν αυτά έγκυρη ηγή θα ρέ ει, αν δεν είναι α οτέλεσµα 30 χρόνων αρατηρήσεων, να είναι αρκετά µεγάλου χρονικού διαστήµατος. Τα µεγαλύτερα αναµενόµενα σφάλµατα ου ροκαλούνται α ό το WAsP σχετίζονται µε την νοή του ανέµου σε σύνθετα εδάφη και αυτό γιατί η µεγάλου εύρους ορογραφία δίδει στο ρόγραµµα αυξανόµενη ανε άρκεια, λόγω της έλλειψης της δυναµικής του ανέµου ου δεν αρουσιάζεται στο µοντέλο. Πάντως ρέ ει άντα να γίνεται κριτική εκτίµηση στα α οτελέσµατα, η ο οία µ ορεί να βοηθηθεί α ό τα γραφήµατα ου αρέχει το ρόγραµµα. 5.1.2. ΟΜΗ ΤΟΥ WASP Το WAsP α οτελείται α ό τέσσερα κυρίως υ ολογιστικά µέρη δηλαδή τέσσερις κυρίως λειτουργίες. Ανάλυση και ε εξεργασία ληροφοριών. Αυτή η εκλογή δίνει την δυνατότητα ανάλυσης της κάθε είδους χρονοσειράς ανεµολογικών µετρήσεων. ηµιουργία των δεδοµένων αιολικού Άτλαντα. Τα αναλυµένα ανεµολογικά δεδοµένα µ ορούν να µετατρα ούν σε ένα σύνολο δεδοµένων για τους ανεµολογικούς χάρτες. Σε ένα τέτοιο σύνολο, οι ληροφορίες α ό τις αρατηρήσεις του ανέµου έχουν <<καθαριστεί>> α ό τις ιδιοµορφίες της εξεταζόµενης εριοχής και ανάγονται σε σταθερές συνθήκες. Εκτίµηση του κλίµατος του ανέµου. Χρησιµο οιώντας το σύνολο δεδοµένων ου αρέχει ένας ανεµολογικός άτλαντας, το ρόγραµµα µ ορεί να δώσει µια εκτίµηση του κλίµατος του ανέµου στην συγκεκριµένη εριοχή, κάνοντας τους αντίστροφους υ ολογισµούς µε αυτούς ου χρησιµο οιεί για την δηµιουργία του Άτλαντα. Εκτίµηση δυνατοτήτων αράγωγης ισχύος. Το ολικό ενεργειακό α οτέλεσµα του µέσου ανέµου υ ολογίζεται α ό το WAsP. Ε ι λέον, αν δοθεί στο WAsP η καµ ύλη ισχύος της Α/Γ ου θα χρησιµο οιηθεί, αυτό µ ορεί να δώσει µια εκτίµηση της µέσης ετήσιας αράγωγης ενέργειας. 34
5.2.1 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΒΟΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ WASP Η συγκεκριµένη εργασία ου ραγµατο οιήθηκε µε την βοήθεια του ρογράµµατος WAsP έχει ως σκο ό τη σωστή χωροθέτηση (το οθέτηση σε κατάλληλο χώρο) ανεµογεννητριών στη κορυφογραµµή του Νοµού Χανίων ου ονοµάζεται Μαλάξα. Ανάλογα α ό την διεύθυνση, την ένταση του ανέµου, την τραχύτητα του εδάφους, ε ιλέχθηκε η κατάλληλη θέση για τις ανεµογεννήτριες. Εικόνα 5.1: Ο χάρτης του google earth α εικονίζει τη κορυφογραµµή Μαλάξα του νοµού Χανίων ό ου έγινε η µελέτη χωροθέτησης των ανεµογεννητριών. Με τη βοήθεια του ρογράµµατος WAsP έγιναν οι ισοϋψείς στον αρα άνω χάρτη ακλουθώντας τα βήµατα: 1.Άνοιγµα του ρογράµµατος WAsP map editor και έ ειτα φόρτωση της εικόνας του χάρτη ο ο οίος στη συνέχεια θα ψηφιο οιηθεί (εικόνα 5.2): 35
Είκονα 5.2:Αρχική σελίδα του ρογράµµατος WAsP map editor. 2. Για την ψηφιο οίηση ρέ ει ρώτα να γίνει καταχώρηση σηµείων σε µέτρα και ε ίσης καταχώρηση τραχύτητας ανάλογα αν είναι θάλασσα, ροάστια όλης, αστική εριοχή ή κορυφογραµµή. Τα βήµατα ό ου φαίνονται και στις ε όµενες εικόνες (5.3, 5.4, 5.5) είναι: tools-fixpoints-set fixpoint coordinates, µετά ε ιλογή edit pixel coordinates-καταχώρηση σηµείων σε µέτρα, και έ ειτα file-digitize-enable digitizing-καταχώρηση κατηγορία τραχύτητας (θάλασσα, κορυφογραµµη:1, ροάστια ολεων:2, αστική εριόχη:3) και στην συνέχεια έγινε η ψηφιο οίηση. Εικόνα 5.3:Άνοιγµα του χάρτη ου α εικονίζει την Μαλάξα ώστε να γίνει η ψηφιο οίηση. 36
Εικόνα 5.4:Καταχώρηση του αριθµού fixpoint στον χάρτη. Εικόνα 5.5: Καταχώρηση των fixpoint στον χάρτη. 37
Πίνακας 5.1: Συντεταγµένες των fixpoints. Fixp. Pixel coord. s X Y A 209 46 B 893 46 C 893 614 D 209 614 Fixp. Pixel coord. s E Mn A 10000 16500 B 17000 16500 C 17000 10000 D 10000 10000 Μετά την ροσθήκη των fixpoints αρχίζει η ψηφιο οίηση του χάρτη (εικόνα 5.6). Εικόνα 5.6:Ξεκίνηµα της ψηφιο οίησης του χάρτη. Στην εικόνα 5.7 διακρίνεται ο ψηφιο οιηµένος ο χάρτης, ου α εικονίζει τη κορυφογραµµή Μαλάξα. 38
Εικόνα 5.7:Ο χάρτης ψηφιο οιηµένος. Η ε ιλογή του συγκεκριµένου σηµείου εγκατάστασης του αιολικού άρκου (εικόνα 5.8 - κόκκινο χρώµα) έγινε ε ειδή βρίσκεται σε κορυφογραµµή. Στα υ όλοι α σηµεία της κορυφογραµµής υ άρχουν εγκαταστάσεις κεραιών, ε οµένως είναι α αγορευτικά για την εγκατάσταση του αιολικού άρκου. Εικόνα 5.8:Εµφάνιση του σηµείου εγκατάστασης του αιολικού άρκου. 39
5.2.2 ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ Ως βάση των ανεµολογικών δεδοµένων (ταχύτητα του ανέµου και διεύθυνση ανέµου) χρησιµο οιήθηκαν οι µετρήσεις του Τ.Ε.Ι. Χανίων (εικόνα 5.9), για ύψος ανεµόµετρου και ανεµοδείκτη 20m α ό την ε ιφάνεια του εδάφους (10m α ό το ύψος της ταράτσας του Τ.Ε.Ι.). Τα δεδοµένα αυτά χρησιµο οιούνται α ό το WAsP ως βάση για τον υ ολογισµό του αιολικού δυναµικού στην εριοχή εγκατάστασης του αιολικού άρκου (Μαλάξα Χανίων), λαµβάνοντας υ όψη την ορογραφία και την τραχύτητα ολόκληρης της γύρω εριοχής, ου α εικονίζεται και στην εικόνα 5.8. Εικόνα 5.9:Μετεωρολογικά δεδοµένα του Τ.Ε.Ι Χανίων. Σε ένα αρχείο txt το οθετήθηκαν τα ετήσια δεδοµένα (µε ωριαίο χρονικό βήµα) της ταχύτητας και διεύθυνσης του ανέµου (εικόνα 5.10). 40
Εικόνα 5.10: Ταχύτητα και διεύθυνση του ανέµου σε txt αρχείο. Εικόνα 5.11:Εισαγωγή των δεδοµένων στον OWC Wizard. Στη συνέχεια εισήχθησαν τα δεδοµένα στον OWC Wizard, έτσι ώστε να µ ορέσουν να εισαχθούν στο WAsP, και έγινε η ακόλουθη διαδικασία (εικόνα 5.11): 1.Εισαγωγή γωνιών γεωγραφικού µήκους και λάτους σε δεκαδικό σύστηµα αρίθµησης, και στη συνέχεια ροσθήκη των δεδοµένων του txt αρχείου. Τα δεδοµένα ου 41