κ. Υπουργέ, αγαπητοί φίλοι, θα ήθελα καταρχήν να ευχαριστήσω θερμά την κυβέρνηση του Isle of Man και τον Υπουργό, αξιότιμο κο Tony Brown, για την φιλοξενία της Γενικής Συνέλευσης της Επιτροπής των Νήσων για το 2007. Καταλαβαίνω ότι αυτή δεν είναι την πρώτη φορά που η Επιτροπή των Νήσων συναντιέται στο Isle of Man, είμασταν εδώ και πριν, το 1987. Το γεγονός ότι το Isle of Man είναι μέλος της Επιτροπής νησιών της CPMR, και έχει υπάρξει μέλος για πολύ καιρό, είναι κάτι πολύ ενδιαφέρον αν σκεφτούμε το διοικητικό καθεστώς τους νησιού. Πιο συγκεκριμένα, γνωρίζουμε όλοι καλά ότι το Isle of Man, «απολαμβάνει» μια πολύ ειδική θέση, μέσα στα Βρετανικά Νησιά και μέσα στην Ευρώπη. 1 ον ον Μέσα στα Βρετανικά νησιά, επειδή ως "μέλος του Στέμματος", το Isle of Man έχει έναν ιδιαίτερο βαθμό αυτονομίας, ένα συγκεκριμένο φορολογικό καθεστώς, καθώς επίσης και ειδική σχέση με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο λειτουργούν κάτω από πολύ συγκεκριμένους κανόνες. 2 ον ον Μέσα στην Ευρώπη, επειδή σε αντίθεση με άλλες Νησιωτικές Περιφέρειες της Ευρώπης, που ανήκουν στην Επιτροπή νησιών της CPMR, το Isle of Man είναι ένα νησί που δεν είναι μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όταν το Ηνωμένο Βασίλειο προσχώρησε στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα το 1973, αποφάσισε - μαζί με τα νησιά καναλιών του Τζέρσευ και Guernsey - να περιορίσει την ένωσή του με την Κοινότητα μόνο στο τοµέα του εμπορίου, και οι κανόνες της ένωσης αυτής καταγράφηκαν σε ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο αξιότιμος Υπουργός κος Brown θα μας υπενθυμίσει την ειδική συνταγματική θέση του Isle of Man με περισσότερες λεπτομέρειες απ ότι εγώ, αλλά δύο σημεία φαίνονται να είναι ειδικού ενδιαφέροντος. Ένα από αυτά είναι ότι, μέσα στα χρόνια, ενώ το Isle of Man έπρεπε να προσπαθήσει για την ανάπτυξή του με ίσως περισσότερη ελευθερία από εμάς 1
τους υπόλοιπους,όσον αφορά τους νόμους της ΕΕ, έπρεπε επίσης να το κάνει χωρίς τη βοήθεια των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ. Είναι προς τιμήν του Isle of Man ότι έχει κατορθώσει, με τις προσπάθειές του, να αυξήσει σταθερά το επίπεδο ευημερίας του, χωρίς να πάρει οποιαδήποτε μορφή χρηματοδοτικής συνδρομής είτε από την Ευρώπη, ή ακόμα και από τη Βρετανική εθνική κυβέρνηση. Το άλλο σημείο είναι ότι ενώ το Isle of Man παρέμεινε έξω από την ΕΕ, δεν έπαψε ποτέ να κρατά ένα σταθερό ενδιαφέρον για τις υποθέσεις της ΕΕ, και κράτησε πάντα τη στενή επαφή με εκείνα τα νησιά που ήταν μέρος της ΕΕ, και αυτό όχι μόνο μέσω της Επιτροπής νησιών CPMR. Μέσω της εισήγησής μου θα ήθελα να χαιρετίσω αυτή την ευρύτητα πνεύματος, και να επωφεληθώ αυτής της ευκαιρίας να στείλω έναν φιλικό χαιρετισμό σε όλους τους αντιπροσώπους από το Isle of Man και τις διοικήσεις του που έχουν παρευρεθεί στις συναντήσεις της CPMR στη διάρκεια των χρόνων. Ελπίζω ότι αυτή η «σχέση» θα παραµείνει ισχυρή µέσα στα χρόνια. Θα ήθελα επίσης να εκφράσω την επιθυμία το παράδειγμα του Isle of Man να ακολουθηθεί τελικά και από άλλα Ευρωπαϊκά νησιά που δεν είναι μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως το Τζέρσευ και Guernsey στα Βρετανικά νησιά, ή όπως τα νησιά «Φαραω», αλλά και η Γροιλανδία και η Δανία. Κυρίες και Κύριοι Αυτή η ανάγκη για τα νησιά να γνωρίζουν το ένα το άλλο, και να συνεργάζονται μεταξύ τους γίνεται επίκαιρο θέμα της συνέλευσης μας σήμερα, και του εργαστηρίου/σεμιναρίου που οργανώνεται από τη «θαλάσσια ομάδα εργασίας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αύριο με τίτλο «η θάλασσα, και όλοι οι μηχανισμοί της διακυβέρνησης που συνδέονται με αυτήν» Θα θυμάστε πως πέρυσι στην Κρήτη, κατά τη διάρκεια της τελευταίας ετήσιας διάσκεψής μας, εστιάσαμε το ενδιαφέρον μας στην Πράσινη Βίβλο και τη θαλάσσια πολιτική της ΕΕ, και ζητήσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επωφεληθεί της ευκαιρίας (της Πράσινης Βίβλου) δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή 2
σε εκείνα τα εδάφη που είναι, εξ ορισμού περισσότερο από άλλα «εξαρτημένα» από το θαλάσσιο περιβάλλον: τα νησιά. Με μεγάλη ικανοποίηση ακούσαμε, μερικές εβδομάδες αργότερα, τον Επίτροπο Borg, σε μια διάσκεψη σχετικά με τη θαλάσσια πολιτική και τις νησιωτικές περιφέρειες, που πραγματοποιήθηκε στις Αζόρες να επισημαίνει: "Τα νησιά και οι αντίστοιχες θαλάσσιες περιοχές τους, επεξηγούν εξηγούν την ανάγκη για μια εκτεταμένη ευρωπαϊκή θαλάσσια πολιτική, όχι απλώς προς όφελος των Ευρωπαίων αίων, αλλά για την παγκόσμια κοινότητα " Ο Επίτροπος Borg πρόσθεσε επίσης: «Οι Νησιωτικές Περιφέρειες είναι στην πρώτη γραμμή όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση ιση των απειλών από τη θάλασσα, είτε φυσική είτε προκαλούμενη από τον άνθρωπο. Εν προκείμενω η Πράσινη Βίβλος προτείνει επίσης την εκτίμηση των νέων εργαλείων για την καλύτερη επιτήρηση και τον έλεγχο. Η ενίσχυση της θαλάσσιας συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών μπορεί επίσης να παρέχει καλύτερα μέσα για την αντιμετώπιση ιση αυτών των απειλών". Ενθαρρυντικά, πραγματικά, λόγια, δεδομένου ότι, από πέρυσι, η θαλάσσια ομάδα εργασίας είναι απασχολημένη με τα πολυάριθμα ζητήματα σχετικά με τη θαλάσσια διάσταση της Ευρώπης. Δίνοντας μερικά παραδείγματα σχετικά με τα θέματα που απασχολούν την ομάδα εργασίας, θα αναφέρουμε μερικα: Προστασία της βιοποικιλότητας των θαλασσών Απορρύπανση των σκαφών και αποσυναρμολόγηση, Μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τα καράβια Βιώσιμος θαλάσσιος τουρισμός και αλιεία Αναθεώρηση των αποκλεισμών που ισχύουν για το ναυτιλιακό τομέα στον κοινωνικό επίπεδο Προώθηση της θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας Έκδοση των πιστοποιητικών της θαλάσσιας τελειότητας (Maritime Excellence)- Κινητικότητα εργασίας/κοινή αγορά εργασίας για τις θαλάσσιες συστάδες (clusters) 3
Λεπτομερή κατάλογο των πολιτικών για την μείωση των κινδύνων και τους τρόπο αντιμετώπισης τους στην Ε.Ε- συμπεριλαμβανομένου και των Παραλιακών Μηχανισμών Άμυνας Βελτίωση των κοινωνικοοικονομικών στοιχείων σε περιφερειακό και Ευρωπαϊκό επίπεδο κ.λπ. Με μεγάλη ευχαρίστηση βλέπουμε, μεταξύ εκείνων των σημαντικών ζητημάτων, να είναι και αυτό της προώθησης της ανάπτυξης των πιο απομακρυσμένων θαλάσσιων περιοχών και νησιών της Ευρώπης". Στα πλαίσια αυτών των διαδικασιών, η θαλάσσια ομάδα εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε αποφασίσει να οργανώσει μια συνάντηση για να συζητήσει με τους αντιπροσώπους και τους εμπειρογνώμονες των νησιών την κατάσταση των περιοχών αυτών μέσα στο πλαίσιο της Ευρώπης των θαλασσών, και να εξετάσει ποιες πρακτικές προτάσεις μπορούν να προωθηθούν. Γνωρίζοντας αυτή την πρόταση λόγω των άριστων σχέσεων που έχουμε καθιερώσει με τη θαλάσσια ομάδα εργασίας της Ε.Ε προτείναμε αμέσως να πραγματοποιηθεί μια τέτοια συνάντηση στα πλαίσια της γενικής Συνέλευσης; της Επιτροπής των Νήσων για το 2007. Στη συνάντηση αυτή δεν έχουμε μόνο τις Ευρωπαϊκές Νησιωτικές Περιφέρειες αλλά έχουμε και την παρουσία μεταξύ μας, φίλων μας, από τα εμπορικά επιμελητήρια νησιών και βιομηχανίας με το δίκτυο INSULEUR όπως και τους φίλους μας από τα ευρωπαϊκά μικρά νησιά, με το δίκτυο ESIN, τους οποίους και καλωσορίζω θερμά! Είμαι ικανοποιημένος που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει συμφωνήσει με αυτήν την πρόταση, και σκέφτομαι ότι αυτό ήταν μια ευκαιρία από την οποία όλοι θα επωφεληθούμε! Γί αυτό το σχήμα της ετήσιας διάσκεψής μας είναι κάπως διαφορετικό φέτος με τη Γενική Συνέλευση της Επιτροπής των Νήσων να διαρκεί μία μέρα, και η 4
επόμενη ημέρα να διατίθεται στο «εργαστήριο»(workshop) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο "Τα νησιά και η ευρωπαϊκή θαλάσσια πολιτική". Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, η ημερήσια διάταξη αυτής της πρώτης ημέρας είναι κατά ένα μεγάλο μέρος η προετοιμασία για το εργαστήριο της δεύτερης ημέρας. Δεδομένου ότι το ζήτημα της θαλάσσιας πολιτικής είναι, σε μεγάλο βαθμό, ένα θέμα διακυβέρνησης, καταλαβαίνετε τον λόγο γιατί μια μεγάλη θεματική ενότητα των εργασιών μας εξετάζει το κρίσιμο ζήτημα: "Ποιοι μηχανισμοί διακυβέρνησης πρέπει να εφαρμοστούν μεταξύ των νησιών, των κρατών, και των ευρωπαϊκών Οργάνων ώστε να αντιληφθούμε όλοι την πραγματικότητα των Νησιών". Επιθυμώ να ευχαριστήσω εκ των προτέρων όλους εσάς που θα παρουσιάσετε τις εισηγήσεις σας κατά τη διάρκεια αυτής της ενότητας, και ειδικότερα τον κ. Polverini, από την Κορσική, ο οποίος θα εκθέσει τα συμπεράσματά μας κατά τη διάρκεια του αυριανού εργαστηρίου. Αυτό το απόγευμα, θα συζητήσουμε επίσης το ζήτημα της " βιώσιμης ανάπτυξης για τις θαλάσσιες και νησιωτικές Περιφέρειες", με μια παρουσίαση από τον Fransois Desrentes από τη CPMR. Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να επισημάνω την σημασία των περιβαλλοντικών ζητημάτων στα πλαίσια των προτάσεων της Πράσινης Βίβλου. Τέλος, θα αδράξουμε την ευκαιρία που μας δίνει η ετήσια συνέλευση μας να αξιολογήσουμε το πλαίσιο της μελλοντικής δια-νησιωτικής συνεργασίας, με μια παρουσίαση της κας Julie Gourden "Τα νησιά και τα νέα εργαλεία εδαφικής συνεργασίας". Θα παρατηρήσατε στην ημερήσια διάταξη ότι ο αριθμός επίσημων παρουσιάσεων αυτό το απόγευμα έχει περιοριστεί στο ελάχιστο. Αυτό έχει γίνει με σκοπό να αφήσουμε αρκετό χρόνο για συζήτηση μεταξύ μας, και είμαι σίγουρος ότι θα κάνουμε καλή χρήση αυτού του χρόνου! Αγαπητοί φίλοι, 5
Πρέπει να προσθέσω ότι, δεδομένης της σημασίας που έχουν τα γεγονότα των δύο αυτών ημερών, δεν είναι η μόνη συμβολή που έχουμε στο θέμα "των νησιών και της ευρωπαϊκής θαλάσσιας πολιτικής". Πέρυσι, στην Κρήτη, όχι μόνο αποκτήσαμε μια γενική εικόνα των προβλημάτων των νησιωτικών περιφερειών στα πλαίσια μιας μελλοντικής ευρωπαϊκής θαλάσσιας πολιτικής, αλλά στραφήκαμε επίσης προς το ζήτημα της γεο-στρατηγικής διάστασης των Νησιών στην Ευρώπη, με, μεταξύ των άλλων, μια πολύ χρήσιμη συμβολή από τις Αζόρες. Τον Σεπτέμβριο του 2006, διοργανώσαμε ένα σεμινάριο στις Κανάριες νήσους, χάρη στην πρόσκληση της κυβέρνησης Κανάριων νήσων, πάνω στο πολύ σημαντικό θέμα της διαχείρισης της παράνομης μετανάστευσης. Οι προτάσεις που συζητήθηκαν σε αυτήν την περίπτωση υποβλήθηκαν επίσης στη γενική συνέλευση CPMR, και έχουν επικυρωθεί τυπικά ως τμήμα της επίσημης πολιτικής μας στη συνεδρίαση του πολιτικού γραφείου της CRPM που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στη Φλωρεντία. Τον Νοέμβριο του 2006, μια συνεδρίαση για το βιώσιμο τουρισμό στα νησιά πραγματοποιήθηκε στις Βαλεαρίδες Νήσους, χάρη στην ευγενική πρόσκληση της αυτόνομης κυβέρνησης. Ένα σεμινάριο για το ζήτημα θαλάσσιας και εναέριας μεταφοράς επρόκειτο επίσης να διοργανωθεί στο Shetland μερικούς μήνες πριν, αλλά αναβλήθηκε και θα πραγµατοποιηθεί αργότερα. Για άλλη μια φορά θα ήθελα να ευχαριστήσω όλες τις περιφερειακές αρχές που έχουν φιλοξενήσει, ή είναι πρόκειται να φιλοξενήσουν παρόμοιες συναντήσεις. Δεν χρειάζεται βέβαια να επισημάνω ότι τα συμπεράσματα των συναντήσεων αυτών θα αποτελέσουν μέρος της εισήγησης μας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια της παρουσίασης της Πράσινης Βίβλου. θα ήθελα επίσης να επωφεληθώ αυτής της ευκαιρίας για να ευχαριστήσω τον κ. Musotto, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος είναι ο συντάκτης 6
μιας πολύ ενδιαφέρουσας έκθεσης με τίτλο «Τα νησιά και οι φυσικοί και οικονομικοί περιορισμοί στα πλαίσια της περιφερειακής πολιτικής». Η έκθεση του κ. Musotto παρουσιάζει ειδικό ενδιαφέρον για μας, γιατί αντανακλά ακριβώς πολλές προτάσεις που η Επιτροπή των Νησιών έχει εκφράσει για πολλά έτη. Η συγκεκριμένη έκθεση εγκρίθηκε με μια μεγάλη πλειοψηφία από την Επιτροπή της Περιφερειακής Πολιτικής τού Ευρωκοινοβουλίου και κατόπιν από την ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου. Η έκθεση του κ. Musotto έχει ήδη δοθεί σε όλους εσάς, αλλά είμαι βέβαιος ότι θα ικανοποιηθείτε να ακούσετε τον ίδιο αυτοπροσώπως αύριο. κ. Υπουργέ, κυρίες και κύριοι, θα επιθυμούσα να ολοκληρώσω την ομιλία μου με ένα τελευταίο σημείο που, θεωρώ ιδιαίτερης σημασίας για την νησιώτικές περιφέρειες. Όπως ξέρετε καλά, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων σχετικά με το προτεινόμενο ευρωπαϊκό σύνταγμα, παλέψαμε σκληρά για να διατηρήσουμε ένα άρθρο που είναι ιδιαίτερης σημασίας για την εδαφική συνοχή γενικά, και για το ζήτημα των Περιφερειών με τους ειδικούς γεωγραφικούς ή δημογραφικούς περιορισμούς, και των νησιών ειδικότερα.το πετύχαμε, με το Άρθρο ΙΙΙ- 220 που καθιέρωσε το σκοπό της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, και τονίζει ότι "ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στις αγροτικές περιοχές, τις περιοχές που επηρεάζονται από τη βιομηχανική μετάβαση, και τις περιοχές που πάσχουν από τις σημαντικές και μόνιμες φυσικές ή δημογραφικές δυσκολίες όπως οι βορειότατες Περιφέρειες με την πολύ χαμηλή πυκνότητα πληθυσμών, και τα νησιά, τις διασυνοριακές και ορεινές περιοχές." Η συνταγματική Συνθήκη, όπως ξέρετε, δεν έχει επικυρωθεί ακόμη, και υπάρχουν διάφορες συζητήσεις για το πώς πρόκειται να αναβιώσει, και υπό ποια μορφή. Είναι σαφές ότι δεν είναι στο χέρι μας να αποφασίσουμε σχετικά με αυτά τα θέματα, αλλά ένα πράγμα πρέπει να εξασφαλίσουμε οπωσδήποτε: το άρθρο ΙΙΙ- 220 να παραμεί αραμείνει στο σώμα της Συνθήκης. Αυτό ισχύει επίσης για το άρθρο Συνθήκης που αναφέρεται συγκεκριμένα στην κατάσταση των πιο απομακρυσμένων περιφερειών. 7
Μέσα σε αυτό λοιπόν το πολιτικό πλαίσιο, πρέπει να μας ικανοποιήσει ιδιαιτέρα η δήλωση της Επιτρόπου για Περιφερειακή Πολιτική κας Danuta Hubner, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σύμφωνα με την οποία οία η ίδια ελπίζει " στην επιδίωξη των λύσεων για τη νέα συνθήκη, οι κανόνες όπως η αναγνώριση της τοπικής και περιφερειακής διακυβέρνη κυβέρνησης (άρθρο ι-5), η επέκταση της επικουρι ικουρικότητας κότητας στην τοπική και περιφερειακή δια-κυβέρνηση (άρθρο Ι -11), επέκταση της έννοιας της συνοχής για να περιλάβουν την εδαφική διάσταση (άρθρα ι-3 και ΙΙΙ- 220), να παραμείνουν αμετάβλητοι." Η υποστήριξη της κας Hubner θα είναι αναμφισβήτητα πολύτιμη, αλλά επισημαίνω ότι πρέπει να παραμείνουμε εξαιρετικά άγρυπνοι, και να ελέγχουμε την κατάσταση αλλά και πως αυτή εξελίσσεται σχετικά με την συνταγματική συνθήκη. Σας ευχαριστώ, 8