Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ)

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) Η ΠΚΜ είναι η μεγαλύτερη περιφέρεια της Ζώνης των Περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV) μετσε μόνιμο πληθυσμό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 1.874.597 κάτοικοι) και σε έκταση (19.168 km 2 ). Το 2004 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΚΜ ανερχόταν σε 23.372,3 εκ., το μεγαλύτερο στη Ζώνη IV και το δεύτερο μεγαλύτερο στη Χώρα μετά την Αττική (80.006,3 εκ, ). Την περίοδο 2000-2004, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης ήταν το 9,4% (σύνολο Χώρας: 10,6%) 1. Η ΠΚΜ χαρακτηρίζεται από το υψηλότερο επίπεδο ευημερίας στη Ζώνη IV: το 2004 το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 12.231,4 και αντιστοιχούσε στο 68,2% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-27 1. Στην τομεακή σύνθεση της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) κυριαρχεί ο τομέας των υπηρεσιών με 71,4% και ακολουθεί ο δευτερογενής τομέας με 21,1% το έτος 2003 1. Το ποσοστό ανεργίας στην ΠΚΜ είναι το δεύτερο χαμηλότερο στη Ζώνη IV (2005: 11,1%), που σημαίνει μηδενική μεταβολή κατά την περίοδο 2000-2005, όταν στο σύνολο της Χώρας μειώθηκε από 11,4% σε 9,8% 1. Η αξία των προϊόντων των εισαγωγών-εξαγωγών στην ΠΚΜ είναι η μεγαλύτερη στη Ζώνη IV και η δεύτερη μεγαλύτερη στη Χώρα, ενώ η αξία των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι η μεγαλύτερη στη Χώρα (2004: 9%) 2. Οι πόλεις και οι νομοί της ΠΚΜ παραμένουν οι πλέον προσπελάσιμες περιοχές με την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού 3. * Τα δεδομένα που σχετίζονται με το περιφερειακό ΑΕΠ και την περιφερειακή ΑΠΑ προέρχονται από τη βάση δεδομένων της Eurostat σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση (Ιούλιος 2007). Επισημαίνεται ότι τα δεδομένα αυτά παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές σε σύγκριση με αυτά που αναφέρονται στα Δελτία Αποτελεσμάτων των σχετικών δεικτών του 2006 και τα οποία βασίζονταν στην ενημέρωση της Eurostat Ιανουαρίου 2006. Αυτές οι διαφορές οφείλονται στο γεγονός ότι το 2005 έγιναν μεγάλες αναθεωρήσεις στους εθνικούς και περιφερειακούς λογαριασμούς σχεδόν σε όλα τα Κράτη Μέλη συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας (αναλυτική πληροφόρηση για τις μεθοδολογικές αλλαγές στο: «Changes to National Accounts in 2005», http://epp.eurostat.cec.eu.int/cache/ity_public/national_accounts_2005/en/national_accounts_2005-en.pdf, Σεπτ. 2006). 1 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Eurostat, Απρίλιος 2007. 2 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Ιανουάριος 2007. 3 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του μοντέλου SASI για τον υπολογισμό του δείκτη «προσπελασιμότητα» πριν και Ιούνιος 2007 1

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας Ηπείρου (ΠΗ) Η ΠΗ είναι η μικρότερη σε έκταση (9.163 km 2 ) και η 2η μικρότερη σε μόνιμο πληθυσμό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 336.392 κάτοικοι) Περιφέρεια της Ζώνης των περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV). Το 2004 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΗ ανερχόταν σε 4.136,5 εκ. και ήταν το 3ο μικρότερο στη χώρα και το μικρότερο στη Ζώνη IV. Ωστόσο, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης στην περίοδο 2000-2004 ήταν 11,2%, μεγαλύτερος τόσο του αντίσοιχου της Χώρας (10,6%) όσο και αυτού της Ζώνης IV (9,7%) 4. Η ΠΗ χαρακτηρίζεται από το 2ο μεγαλύτερο επίπεδο ευημερίας στη Ζώνη IV: το 2004 το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 12.115,1 και αντιστοιχούσε στο 67,5% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-27 4. Σημαντικό μερίδιο στη σύνθεση της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) κατέχουν οι υπηρεσίες (75,9% το έτος 2003), ενώ η σύνθεση της απασχόλησης εμφανίζει μεγαλύτερο ποσοστό εργαζόμενων στον αγροτικό τομέα (21,7%) σε σχέση με το σύνολο της Χώρας (15,5%) 4. Το 2005 το ποσοστό ανεργίας στην ΠΗ ήταν το 3ο μεγαλύτερο στη Χώρα και έφτασε το 11,5%. Στην περίοδο 2000-2005 μειώθηκε μόλις κατά 1,7%, ενώ σε επίπεδο χώρας η αντίστοιχη μείωση έφτανε το 14% 4. Το ποσοστό της αξίας των εξαγωγών προς το ΑΕΠ της Περιφέρειας είναι το μικρότερο στη Ζώνη Επιρροής IV (2004: 4,6%) 5. Την περίοδο 2002-2005 παρατηρήθηκε μείωση τόσο των εισαγωγών, με μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης 6,8%, όσο και των εξαγωγών με 10,5%. Οι πόλεις και οι Νομοί της ΠΗ είναι οι πλέον κερδισμένες περιοχές από την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού αφού δέχονται τη μεγαλύτερη αύξηση της προσπελασιμότητας στη Ζώνη IV 6. 4 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Eurostat, Απρίλιος 2007. 5 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Ιανουάριος 2007. 6 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του μοντέλου SASI για τον υπολογισμό του δείκτη «προσπελασιμότητα» πριν και Ιούνιος 2007 2

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ) Η ΠΔΜ είναι η μικρότερη σε μόνιμο πληθυσμό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 294.317 κάτοικοι) και η 2η μικρότερη με βάση την έκταση (9.465 km 2 ) Περιφέρεια της Ζώνης IV. Το 2004 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΔΜ ανερχόταν σε 3.313,2 εκ. και ήταν το 2ο μικρότερο Ζώνη IV. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεγέθυνσης στην περίοδο 2000-2004 (9%), ήταν μικρότερος αυτού της Ζώνης IV (9,7%) 7 και της Χώρας (10,6%), αλλά τετραπλασιάστηκε σε σχέση με την προηγούμενη τετραετία 1996-2000. (2,13%). Η ΠΔΜ χαρακτηρίζεται από το δεύτερο χαμηλότερο ΑΕΠ ανά κάτοικο στη Ζώνη IV και το τέταρτο χαμηλότερο σε επίπεδο Χώρας: το 2004 το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 11.248 και αντιστοιχούσε στο 62,7% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-27 7. Όσον αφορά την τομεακή σύνθεση της απασχόλησης, η ΠΔΜ έχει δευτερογενή προσανατολισμό. Το 2004, ποσοστό των απασχολουμένων στο δευτερογενή τομέα (27,7%) ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο στη Χώρα. 7 Η ΠΔΜ έχει το χαμηλότερο ποσοστό απασχολούμενων στον τριτογενή τομέα στη Ζώνη IV, και το 3 ο χαμηλότερο σε επίπεδο Χώρας. Η ΠΔΜ χαρακτηρίζεται επί σειρά ετών από το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στη Χώρα, το οποίο από το 2002 ακολουθεί ανοδικές τάσεις. Το 2005 ανερχόταν το 18%, όταν η ανεργία ήταν στη Ζώνη Επιρροής IV ήταν 11,4% και σε επίπεδο Χώρας 9,8%. Την περίοδο 2000-2005 το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε κατά 20%, όταν στο σύνολο Χώρας μειώθηκε κατά 14 7 %. Το 2005, η Δυτική Μακεδονία ήταν η μία από τις τρεις Περιφέρειες της Ελλάδας, που είχε θετικό ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών. Με την πλήρη λειτουργία της Εγνατίας Οδού βελτιώνεται σημαντικά η προσπελασιμότητα όλων των πόλεων και Νομών της Περιφέρειας. Η αύξησή της είναι μεγαλύτερη για την πόλη και το Νομό Γρεβενών και ακολουθούν οι πόλεις και οι Νομοί Κοζάνης και Καστοριάς 8. 7 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Eurostat, Απρίλιος 2007. 8 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του μοντέλου SASI για τον υπολογισμό του δείκτη «προσπελασιμότητα» πριν και Ιούνιος 2007 3

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΠΑΜΘ) Η ΠΑΜΘ είναι η 2η μεγαλύτερη με βάση την έκταση (14.184 km 2 ) και η 3η με βάση τον μόνιμο πληθυσμό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 607.062 κάτοικοι) Περιφέρεια της Ζώνης των περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV). Το 2004 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΑΜΘ ανερχόταν σε 6.173,6 εκ. Την τετραετία 2000-2004, ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης ήταν 8,45%, δηλαδή ο μικρότερος στην Ζώνη IV και ο δεύτερος μικρότερος στη Χώρας 9. Το 2004, η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη είναι η λιγότερο ανεπτυγμένη Περιφέρεια της Ζώνης Επιρροής IV και η δεύτερη λιγότερο ανεπτυγμένη ολόκληρης της Χώρας σύμφωνα με το δείκτη ΑΕΠ ανά κάτοικο. (10.173,2 ανά κάτοικο, δηλαδή 56,7% του κατά κεφαλή ΑΕΠ της ΕΕ των 27 10. Η τομεακή σύνθεση της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) παρουσιάζει μεγαλύτερη συγκέντρωση στον τριτογενή τομέα (58% το έτος 2003) όπως αντίστοιχα και της απασχόλησης (55,4% το έτος 2004) όμως αυτό που χαρακτηρίζει την ΠΑΜΘ είναι το μεγάλο ποσοστό απασχόλησης στον πρωτογενή τομέα (24,3%) σε σχέση με το εθνικό επίπεδο 10. Το 2005 το ποσοστό ανεργίας στην ΠΑΜΘ ήταν το 2ο μεγαλύτερο στη Ζώνη IV και έφτασε το 11,8%. Στην περίοδο 2000-2005 το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε κατά 31%,όταν στο σύνολο της Χώρας μειώθηκε κατά 14% 10. Η αξία των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ στην ΠΑΜΘ είναι η 2η μεγαλύτερη στη Ζώνη IV και η 3η στο σύνολο Χώρας (2004: 9,5%). Στο διάστημα 2002-05 η η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη εμφάνισε τη μεγαλύτερη μέση ετήσια αύξηση της αξίας των εξαγωγών (5,7%) στη Ζώνη IV, όταν στο σύνολο της Ζώνης Επιρροής IV υπήρχε μείωση κατά 0,2%. 10 Η αύξηση της προσπελασιμότητας με την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού είναι μεγαλύτερη στις ανατολικές περιοχές της Περιφέρειας (Ορεστιάδα, Αλεξανδρούπολη) 11. 9 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Eurostat, Απρίλιος 2007. 10 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Ιανουάριος 2007. 11 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του μοντέλου SASI για τον υπολογισμό του δείκτη «προσπελασιμότητα» πριν και Ιούνιος 2007 4

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΠΘ) Η ΠΘ είναι 3η μεγαλύτερη με βάση τον μόνιμο πληθυσμό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 740.115 κάτοικοι) και η 3η σύμφωνα με την έκταση (14.049 km 2 ) Περιφέρεια της Ζώνης IV. Το 2004, το ΑΕΠ της ΠΘ ανερχόταν σε 8.778,4 εκ. και ήταν το 2ο μεγαλύτερο στη Ζώνη IV. Την περίοδο 2000-2004, η Θεσσαλία σημείωσε το 2ο μεγαλύτερο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης στη Ζώνη Επιρροής IV (11,2%) 12. Η ΠΘ χαρακτηρίζεται από το 3ο υψηλότερο επίπεδο ευημερίας στη Ζώνη IV: το 2004 το μέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 11.900,8 ανά κάτοικο και αντιστοιχούσε στο 66,3% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-27 13. Η τομεακή κατανομή της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) και της απασχόλησης παρουσιάζει μεγαλύτερη συγκέντρωση στον τριτογενή τομέα (60,1% για το 2003 και 57% για το 2004 αντίστοιχα) όμως υπολείπεται της αντίστοιχης εθνικής (71,2% στην ΑΠΑ και 66,6% στην απασχόληση τα αντίστοιχα έτη) 13. Συγκέντρωση μεγαλύτερη από ότι σε επίπεδο Χώρας εμφανίζεται στον πρωτογενή τομέα, όπου απασχολήθηκε το 2004 το 24,3% των εργαζομένων, ποσοστό που την κατατάσσει πρώτη στη Zώνη IV 13. Το ποσοστό ανεργίας στην ΠΘ ήταν το μικρότερο στη Ζώνη IV (9,4%) το 2005. Από το 2001 και μετά το ποσοστό ανεργίας στη Θεσσαλία μειώνεται συνεχώς. Την περίοδο 2000-2005 η ΠΘ εμφάνισε τη μεγαλύτερη μείωση του ποσοστού ανεργίας σε επίπεδο Χώρας (27,1%) 13. Η αξία των εξαγωγών της ΠΘ το 2005 ήταν 517,8 εκ.. Η μέση ετήσια αύξηση της αξίας των εξαγωγών (2002-05), ήταν 4,1% και των εισαγωγών 8,8%, μεγαλύτερες των αντίστοιχων της Ζώνης IV και της Χώρας. 13 Η προσπελασιμότητα των πόλεων και των Νομών της ΠΘ δε μεταβάλλεται ιδιαίτερα με την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού, καθώς η ΠΘ οριακά τέμνεται από αυτήν 14. Η περαιτέρω βελτίωση της προσπελασιμότητας της Περιφέρειας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κατασκευή του κάθετου άξονα Ε65. 12 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της Eurostat, Απρίλιος 2007. 13 Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Ιανουάριος 2007. 14 Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του μοντέλου SASI για τον υπολογισμό του δείκτη «προσπελασιμότητα» πριν και Ιούνιος 2007 5