Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διοικητική Λογιστική Ενότητα 4: Εργασία Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Κεφάλαιο 4ο ΕΡΓΑΣΙΑ
Μέθοδοι υπολογισμού της αμοιβής εργασίας Μέθοδοι υπολογισμού της αμοιβής εργασίας Βάσει του χρόνου απασχόλησης Βάσει των παραγόμενων μονάδων (τεμαχίων) Βασικό σύστημα Αμοιβή εργασίας με το τεμάχιο Σύστημα υψηλής ημερήσιας αποζημίωσης Σύστημα διαφορικών αμοιβών Πρόσθετες αμοιβές
Αμοιβή βάσει του χρόνου απασχόλησης Α. Βασικό σύστημα Στη πιο απλή του μορφή οι εργαζόμενοι αμείβονται για τις ώρες που εργάσθηκαν με βάση ωριαία αποζημίωση μέχρι ενός ορίου π.χ. 40 ώρες. Για τυχόν επιπλέον ώρες θεωρούνται υπερωριακή αμοιβή. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Εύκολο στο χειρισμό Απλοποιεί τις διαπραγματεύσεις στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Δεν υπάρχει κίνητρο για αύξηση της αποδοτικότητας Όλοι οι εργαζόμενοι αμείβονται το ίδιο Είναι απαραίτητη η διαρκής εποπτεία Κατάλληλο για: Εργασίες όπου οι ποιότητα, η ασφάλεια και η διαφύλαξη της υγείας έχουν προτεραιότητα Εργασίες όπου τα κίνητρα θα ήταν δύσκολο να εφαρμοσθούν Εργασίες όπου η παραγόμενη ποσότητα δεν εξαρτάται από τον εργαζόμενο
Αμοιβή βάσει του χρόνου απασχόλησης Β. Σύστημα υψηλής ημερήσιας αποζημίωσης Είναι ένα σύστημα αποζημίωσης βάσει του χρόνου απασχόλησης, το οποίο είναι σχεδιασμένο να δημιουργεί ισχυρό κίνητρο καταβάλλοντας ωρομίσθιο υψηλότερο του βασικού με αντάλλαγμα την απόδοση πάνω από το μέσο όρο. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Απευθύνονται σε εργαζόμενους υψηλότερης κλάσης Δημιουργεί κίνητρο χωρίς τη δυσκολία του υπολογισμού αμοιβής ανά παραγόμενη μονάδα Απλό στο χειρισμό του ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ Προκύπτουν προβλήματα όταν υπάρχει αδυναμί παραγωγής μέχρι το βασικό στόχο Γ. Πρόσθετες αμοιβές Πρόσθετες αμοιβές ή δώρα από τον εργοδότη στους εργαζόμενους
Αμοιβή βάσει των παραγόμενων τεμαχίων Α. Αμοιβή εργασίας με το τεμάχιο Ο εργαζόμενος αμείβεται με βάση τα τεμάχια παραγωγής ανεξάρτητα από τον χρόνο απασχόλησης. Εάν η αμοιβή του εργαζόμενου που υπολογίζεται με βάση τα τεμάχια πέσει κάτω από το βασικό ημερομίσθιο, τότε υπάρχει εγγύηση ότι θα καταβληθεί τουλάχιστον το ποσό αυτό. Β. Σύστημα διαφορικών αμοιβών Είναι ένα σύστημα μισθολογικών κινήτρων που προβλέπει σταθερή αμοιβή για ορισμένη απόδοση (παραγωγή τεμαχίων). Αν η απόδοση αυξηθεί, αυξάνεται και η αμοιβή για ολόκληρη τη παραγωγή (όχι μόνο για την υπέρβαση) παράδειγμα Έως : 100 τεμάχια την ημέρα 1,00 /τεμάχιο 101 150 τεμάχια την ημέρα 1,20 /τεμάχιο 151 200 τεμάχια την ημέρα 1,50 /τεμάχιο
To μέσο ωριαίο κόστος εργασίας και η διάρθρωση του κόστους εργασίας ποίκιλλαν σημαντικά σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ το 2010. Το ωριαίο κόστος εργασίας στην επιχειρηματική οικονομία κυμάνθηκε από 38,44 ευρώ στη Δανία, 37,70 ευρώ στο Βέλγιο και 35,99 ευρώ στη Σουηδία, έως 3,10 ευρώ στη Βουλγαρία και 4,20 ευρώ στη Ρουμανία. Πρέπει να σημειωθεί ότι τα αριθμητικά αυτά στοιχεία δεν καλύπτουν μόνον τις αποδοχές των εργαζομένων (έσοδα) αλλά επίσης το κόστος επαγγελματικής κατάρτισης, άλλες δαπάνες, καθώς και φόρους και επιδοτήσεις που προέκυψαν ή έλαβε η επιχείρηση
Το κόστος εργασίας ανά ώρα στην Ελλάδα σημείωσε πτώση 11,2% το διάστημα 2008-2012, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat που δόθηκαν στη δημοσιότητα. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρωζώνης στην οποία σημειώθηκε μείωση του κόστους εργατοώρας το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα, το 2008 το κόστος εργασίας ανά ώρα στην Ελλάδα ήταν 16,7 ευρώ, το 2010 αυξήθηκε στα 17,1 ευρώ, και το 2012 μειώθηκε στα 14,9 ευρώ. Βάσει αυτών των στοιχείων, η Ελλάδα κατατάσσεται πέμπτη ανάμεσα στις χώρες της Ευρωζώνης με το χαμηλότερο κόστος εργασίας ανά ώρα το 2012. Στη λίστα προηγούνται η Σλοβακία (8,3 ευρώ/ώρα), η Εσθονία (8,4 ευρώ/ώρα), η Πορτογαλία (12,2 ευρώ/ώρα) και η Μάλτα (12,3 ευρώ/ώρα). Αντιθέτως, το υψηλότερο κόστος εργασίας στην Ευρωζώνη καταγράφεται στο Βέλγιο (37,2 ευρώ) και ακολουθούν το Λουξεμβούργο (34,6 ευρώ), η Γαλλία (34,2 ευρώ), η Ολλανδία (32 ευρώ), η Φινλανδία (30,8 ευρώ), η Αυστρία (30,5 ευρώ), η Γερμανία (30,4 ευρώ), η Ιρλανδία (29,1 ευρώ), η Ιταλία (26,7 ευρώ), η Ισπανία (21 ευρώ) και η Κύπρος (18,2 ευρώ).
Τάσεις στη κοστολόγηση εργασίας Στο παρελθόν το εργατικό κόστος αποτελούσε τη μεγαλύτερη αναλογία στο συνολικό κόστος. Σήμερα η αυτοματοποίηση των βιομηχανιών και η συρρίκνωση των μισθών έχει σαν συνέπεια την μείωση του εργατικού κόστους στο σύνολο του κόστους. Κόστος προϊόντος κατά τομέα (% επί του συνολικού κόστους) Τομέας Άμεσα υλικά Άμεσα εργατικά ΓΒΕ Αεροναυπηγική 51,7% 19,3% 29,0% Η/Υ 69,9% 7,5% 22,5% Ηλεκτρονική 48,6% 15,1% 36,3% Βιομηχανικός εξοπλισμός 46,0% 12,8% 41,2% Μεταλλοβιομηχανία 52,0% 15,7% 32,3% Αυτοκινητοβιομηχανία 63,8% 7,8% 28,4% Φωτογραφία 52,3% 11,3% 36,5% Μέσος όρος 54,90% 12,79% 32,31%
Εργαλεία καταμέτρησης της εργασίας ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Συμπληρώνονται από τον εργαζόμενο και δείχνουν τον τρόπο κάλυψης του χρόνου εργασίας του σε μια εργάσιμη ημέρα ή εβδομάδα.
Εργαλεία καταμέτρησης της εργασίας ΦΥΛΛΑ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ Σχετίζεται με μια μόνο παραγγελία ή παρτίδα και συνήθως περιλαμβάνει στοιχεία που αφορούν περισσότερους εργαζομένους
Εργαλεία καταμέτρησης της εργασίας ΚΑΡΤΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Αφορούν τις μεμονωμένες λειτουργίες ή διαδικασίες ή στάδια βιομηχανοποίησης. Με αυτόν τον τρόπο μια συγκεκριμένη παραγγελία θα έχει διάφορες κάρτες λειτουργίας, πράγμα που μπορεί να αυξάνει τη γραφειοκρατία αλλά διευκολύνει τη διαδικασία υπολογισμού των αμοιβών.
Μισθοδοσία
Παραγωγή και παραγωγικότητα Παραγωγή είναι η παραγόμενη ποσότητα Παραγωγικότητα είναι η μέτρηση της αποτελεσματικότητας με την οποία έχει παραχθεί το αποτέλεσμα Η βελτιωμένη παραγωγικότητα αποτελεί ένα σημαντικό μέσον μείωσης του κόστους μονάδας
Παράδειγμα παραγωγικότητας Υποθέτουμε ότι ένας εργαζόμενος αναμένεται να παράγει τρεις μονάδες την ώρα. Ο πρότυπος συντελεστής παραγωγικότητας είναι τρεις μονάδες ανά ώρα εργασίας και κάθε μονάδα περιέχει η αξίζει 1/3 του αποτελέσματος μιας πρότυπης ώρας. Σε μια εβδομάδα ο εργαζόμενος παράγει 126 μονάδες σε 40 ώρες εργασίας. Να προσδιοριστεί η παραγωγή και η παραγωγικότητα του εργαζομένου. Η παραγωγή της εβδομάδας είναι 126 μονάδες Η παραγωγικότητα προκύπτει με δύο τρόπους: 1. Από τη σχετική μέτρηση των πραγματικών ωρών εργασίας συγκρινόμενων με τις ώρες που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για το ίδιο αποτέλεσμα. Πρότυπος χρόνος εργασίας (126 μον. / 3 ώρες) 42 ώρες Πραγματικός χρόνος εργασίας 40 ώρες Δείκτης παραγωγικότητας (42/40 * 100) 105% 2. Από τη σχετική μέτρηση των πραγματικών μονάδων παραγωγής συγκρινόμενων με τις μονάδες παραγωγής που θα έπρεπε να παραχθούν στον ίδιο χρόνο. Πραγματική παραγωγή: 126 μον. Πρότυπη παραγωγή (40 ώρες * 3 μον.) 120 μον. Δείκτης παραγωγικότητας (126/120 * 100%) 105%
Παράδειγμα παραγωγικότητας Ένας εργαζόμενος αναμένεται να παράγει 10 μονάδες την ώρα. Σε μια εβδομάδα παρήγαγε 478 μονάδες σε 38 ώρες εργασίας. Ποιος είναι ο δείκτης παραγωγικότητας και τι σημαίνει αυτός; Πρότυπη παραγωγή: 38 ώρες * 10 μον./ώρα = 380 μονάδες Παραγωγικότητα = Πραγματική παραγωγή / πρότυπη παραγωγή = = 478 / 350 * 100 = 120,50% Ο δείκτης αυτός φανερώνει ότι ο εργαζόμενος έχει εργασθεί πιο αποτελεσματικά από το επίπεδο του προτύπου.
Παράδειγμα παραγωγικότητας
Εξαγωγή δεικτών εργασίας Δείκτης αποδοτικότητας ή δείκτης παραγωγικότητας (efficiency ratio) = Πρότυπος ή Προσδοκόμενος χρόνος παραγωγής / Πραγματικός χρόνος εργασίας 1 Δείκτης παραγωγικής ικανότητας (capacity ratio) = Πραγματικός χρόνος εργασίας / Πρoϋπολογισμένος χρόνος εργασίας 2 Δείκτης όγκου παραγωγής (Production volume ratio) = Πρότυπος ή Προσδοκόμενος χρόνος παραγωγής / Πρoϋπολογισμένος χρόνος εργασίας 3 3=2*1
Παράδειγμα Η επιχείρηση ΑΛΦΑ εκτιμά ότι θα έχει πρότυπη παραγωγή 25.000 μονάδων σε προϋπολογισμένο χρόνο 100.000 ωρών (4 ώρες / μονάδα). Η πραγματική παραγωγή της περιόδου ήταν 27.000 μονάδες ενώ ο χρόνος που χρειάσθηκε ήταν 120.000 ώρες. Να υπολογίσετε του δείκτες αποδοτικότητας, παραγωγικής ικανότητας και όγκου παραγωγής. Δείκτης όγκου παραγωγής = Πρότυπος ή Προσδοκόμενος χρόνος παραγωγής / Πρoϋπολογισμένος χρόνος εργασίας = [(27.000 * 4) / 100.000] * 100% = 108% Δείκτης αποδοτικότητας ή δείκτης παραγωγικότητας (efficiency ratio) = Πρότυπος ή Προσδοκόμενος χρόνος παραγωγής / Πραγματικός χρόνος εργασίας = [(27.000 * 4) / 120.000] * 100% = 90% Δείκτης παραγωγικής ικανότητας (capacity ratio) = Πραγματικός χρόνος εργασίας / Πρoϋπολογισμένος χρόνος εργασίας = (120.000 / 100.000) * 100% = 120%
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/από-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.
Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.