Tεχνολογίες της Πληροφορίας Ιόνιο Πανεπιστήµιο Τµήµα Αρχειονοµίας Βιβλιοθηκονοµίας ΜΑΘΗΜΑ 1 2 1
Πληροφορία Πληροφόρηση- Τεχνολογία Πληροφοριών Ε ΟΜΕΝΑ (Τα δεδοµένα (data), είναι γεγονότα, µηνύµατα, κωδικοποιηµένα ή όχι που αποτελούν ακατέργαστο υλικό) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ( εδοµένο µε νόηµα το οποίο «µεταδίδεται» από κάποιο αποστολέα σε κάποιο παραλήπτη, αποτελεί, δηλαδή περιεχόµενο µιας διαδικασίας επικοινωνίας) ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ (Το σύνολο των διαδικασιών, µε τις οποίες επιτυγχάνεται η ροή της πληροφορίας από τον παραγωγό στο χρήστη της) ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ (Οι µηχανισµοί και τα εργαλεία υλοποίησης του συνόλου των διαδικασιών αυτών) 3 Tεχνολογίες της Πληροφορίας Στόχος 1. ιερεύνηση της σχέσης Τεχνολογίας και Πληροφόρησης σε όλες της µορφές της εξέλιξης Βιβλιογραφία: 1. Εισαγωγή στη Επιστήµη της Πληροφόρησης (Γ. ΜΠΩΚΟΥ) 2. Τεχνολογία και Πληροφόρηση (Γ. ΜΠΩΚΟΥ) 4 2
Tεχνολογίες της Πληροφορίας 5 H Έννοια & οι Κατηγορίες 6 3
δηµιουργία: τεκµήριο: δηµοσίευµα Oι ι κυριότερες έννοιες (πληροφόρηση) 7 H έννοια (τεχνολογίες της πληροφορίας) Η ευρύτερη σηµασία του όρου (Τρόποι διαχείρισης διακίνησης της πληροφορίας στο κοινωνικό περιβάλλον) Η ειδική σηµασία στο χώρο της Πληροφόρησης (Τρόποι διαχείρισης διακίνησης της πληροφορίας σε ψηφιακό περιβάλλον) Το ενδιαφέρον του χώρου της Πληροφόρησης (τον πολιτισµό και την τεχνολογία του εντύπου δηµοσιεύµατος, το σύστηµα βιβλιοθηκών και υπηρεσιών πληροφόρησης) Πληροφόρηση και Τεχνολογία: Η σχέση διαχρονικά (τεχνολογική εξέλιξη-κοινωνική πραγµατικότηταπληροφόρηση) 8 4
9 (DDC) Dewey Decimal Classification 10 5
UDC (Uniform Dwelling Code) NLM (National Library of Medicine) OCLC (Online Computer Library Center ) RLG (Research Library Group) IR (Information Retrieval) 11 Εξέλιξη των Τεχνολογιών της Πληροφορίας Τεχνικές & Όργανα Αποτύπωσης ( Κώδικας καταγραφής σηµασιογραφία - απεικόνιση-γραφή- κωδικοποίηση- µετακωδικοποίηση) Τεχνικές & Εργαλεία Πολλαπλασιασµού (τυπογραφείουηλεκτρονική δηµοσίευση) Τεχνικές & Εργαλεία ιακίνησης (Εκδότες ιαθέτες - Βιβλιοπωλείο-Βιβλιοθήκη- Καταστήµατα Ηλεκτρονικά) Τεχνικές & Εργαλεία ιαχείρισης (Το σύνολο των υπηρεσιών, µεθόδων και τεχνολογίας που είναι υπεύθυνα για την οργανωµένη και αποτελεσµατική προσέγγιση του χρήστη στην πληροφορία) Τεχνικές & Εργαλεία Ανάλυσης (Προσαρµογή στο σύγχρονο περιβάλλον πληροφόρησης που υπαγορεύει η υπολογιστική τεχνολογία) Τεχνικές & Εργαλεία Ιόνιο Μετατροπής Πανεπιστήµιο - Τµήµα (συµβατικής σε αυτοµατοποιηµένης πληροφόρησης) 12 6
Οι κατηγορίες Τεχνολογίες Hard (Εξοπλισµός) Οι µορφές του εξοπλισµού Η εξέλιξη Τεχνολογίες Soft (Λογισµικό) Τα εργαλεία Οι εφαρµογές 13 Ο Εξοπλισµός Οι µορφές του εξοπλισµού Η εξέλιξη 14 7
Οι µορφές του εξοπλισµού Εξοπλισµός Παραγωγής Τεκµηρίων (Γραφή- κρίσηεκτύπωση- ηλεκτρονική κωδικοποίηση-χαρτί -Η/Υ-λογισµικό) Εξοπλισµός Πολλαπλασιασµού Τεκµηρίων (τυπογραφικός εξοπλισµός Η/Υ και ηλεκτρονικός εξοπλισµός για την ηλεκτρονική δηµοσίευση) Εξοπλισµός ιακίνησης Τεκµηρίων & Πληροφορίας (παλαιά µέσα µεταφοράς -τηλεπικοινωνιακό - τράπεζες δεδοµένων- βιβλιοθήκες-κέντρα τεκµηρίωσης - διαδίκτυο) 15 Οι µορφές του εξοπλισµού (συνέχεια) Εξοπλισµός ιαχείρισης & Οργάνωσης Πληροφορίας (δελτιοκατάλογο- Εξοπλισµός Πρόσβασης στην Πληροφορία Προβλήµατα, υνατότητες & Ιδιαιτερότητες Εξοπλισµού σε ψηφιακό περιβάλλον 16 8
Στρατηγικές αναζήτησης Επίπεδο αναγκών και στόχος αναζήτησης Βιβλιογραφία (Recall και precision) Ενδεικτική αναζήτηση «Βρώµικη και γρήγορη» Εξαντλητική Περιεκτική Στατιστικά δεδοµένα, Εκθέσεις, ιδακτορικά, αναφορές (citations), πρότυπα, νοµοθεσίες, οικονοµικά δεδοµένα, πρωτόκολλα Πλήρη κείµενα 17 Στρατηγικές αναζήτησης ιαθέσιµα εργαλεία Εργαλεία ανάκτησης (retrieval) Βάσεις δεδοµένων OPACs (On-line Access Catalogue) Web, µηχανές αναζήτησης Περιοδικά, ηλεκτρονικά περιοδικά (Τόποι εκδοτών) Εγκυκλοπαίδειες Εφηµερίδες, 18 9
Στρατηγικές αναζήτησης Γνώση εργαλείων και τεχνικές αναζήτησης Προσοχή Άλλο αναγνώριση και άλλο κατανόηση. Οι υπολογιστές κάνουν µόνο το πρώτο. Το δεύτερο το έχουν αφήσει για τους ανθρώπους. 19 Εργαλεία & Όργανα γραφής 20 10
Τυπογραφικός εξοπλισµός 21 Τυπογραφικός εξοπλισµός (2) 22 11
Τυπογραφικός εξοπλισµός (3) 23 Εξοπλισµός Μετάδοσης Πληροφορίας 24 12
Εξοπλισµός Μετάδοσης Πληροφορίας (2) 25 Εξοπλισµός Μετάδοσης Πληροφορίας (3) 26 13
Εξοπλισµός Αποθήκευσης & ιαχείρισης Τεκµηρίων & Πληροφορίας σε συµβατικό περιβάλλον Συµβατικός εξοπλισµός βιβλιοθηκών (ράφια και θήκες παντός είδους) Συµβατικοί δελτιοκατάλογοι Εξοπλισµός αναπαραγωγής τεκµηρίων Εξοπλισµός ανάγνωσης ειδικών κατηγοριών τεκµηρίων (διάτρητες κάρτες κλπ.) Ηλεκτρονικός Υπολογιστικός εξοπλισµός 27 Εξοπλισµός Αποθήκευσης & ιαχείρισης Τεκµηρίων & Πληροφορίας σε ψηφιακό περιβάλλον Εξοπλισµός δικτύωσης & επικοινωνίας Περιφερειακός εξοπλισµός αποθήκευσης και διακίνησης ψηφιακών τεκµηρίων & πληροφορίας Εξοπλισµός χρήσης, αναπαραγωγής & παρουσίασης ψηφιακών τεκµηρίων Εξοπλισµός ψηφιοποίησης συµβατικών τεκµηρίων 28 14
Τα εργαλεία Οι εφαρµογές Το Λογισµικό 29 Τα εργαλεία-εφαρµογές εφαρµογές Κανόνες και Πρότυπα Περιγραφής και Παραγωγής Μεταδεδοµένων (MARC) Συστήµατα Θεµατικής Οργάνωσης (cemanticlearning machine-neural networks-(un) supervised genetic algorithms) Γλώσσες σήµανσης & Σχήµατα Κωδικοποίησης (XML) Κανόνες και Πρότυπα Αναζήτησης, Εντοπισµού & Ανάκτησης πληροφοριών Κανόνες και Πρότυπα Ταύτισης & Συγκρότησης Ψηφιακών Τεκµηρίων (systems identificationexpert systems) Λοιπά Πρότυπα 30 15
Tεχνολογίες της Πληροφορίας 31 16