ΑΣΠΑΙΤΕ / Τμήμα Εκπαιδευτικών Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Εκπαιδευτικών Ηλεκτρονικών Μηχανικών

Σχετικά έγγραφα
4. ΕΝΙΣΧΥΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ (ΜΕ ΔΙΠΟΛΙΚΑ ΤΡΑΝΖΙΣΤΟΡ) 1

Χαρακτηρισμός (VCVS) (VCIS) Μετατροπέας ρεύματος σε τάση (ICVS)

Χαρακτηρισμός (VCVS) (VCIS) Μετατροπέας ρεύματος σε τάση (ICVS)


Πόλωση των Τρανζίστορ

ΗΥ335: Προχωρημένη Ηλεκτρονική. «Βαθμίδες Εξόδου» Φώτης Πλέσσας UTH ΤHMMY

2. ΔΙΠΟΛΙΚΟ ΤΡΑΝΖΙΣΤΟΡ (BIPOLAR JUNCTION TRANSISTOR BJT) και ΣΥΝΑΦΗ ΕΝΙΣΧΥΤΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ 1,2

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ Ι. 1. Ημιαγωγική γ δίοδος Ένωση pn 2. Τρανζίστορ FET

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6. Σχ.6.1. Απλή συνδεσµολογία καθρέπτη ρεύµατος.

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΜΑΘΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Ταλαντωτές. Ηλεκτρονική Γ Τάξη Β εξάμηνο Μάρτιος 2011 Επ. Καθ. Ε. Καραγιάννη

Ενισχυτές Ισχύος σε τάξη Β

Ενισχυτικές Διατάξεις 1. Τάξη Α. Αγει καθ ολη τη διάρκεια της περιόδου της v I. οπου. όταν

Σε αντίθεση με τα διπολικά τρανζίστορ, που στηρίζουν τη λειτουργία τους σε δύο τύπους

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Η αντιστοιχία των παραπάνω επαφών με αυτές του διπολικού τρανζίστορ είναι (προφανώς) η εξής: S E, D C, G B.

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2013

Να σχεδιαστεί ένας ενισχυτής κοινού εκπομπού (σχ.1) με τα εξής χαρακτηριστικά: R 2.3 k,

Ηλεκτρονική. Ενότητα 6: Η AC λειτουργία του διπολικού τρανζίστορ. Αγγελική Αραπογιάννη Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ

Άσκηση 10 Στοιχεία ηλεκτρονικής τεχνολογίας

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Ενισχυτικές Διατάξεις 1. Βαθµίδες εξόδου. Προκειµένου να αποδοθεί σηµαντική ισχύς στο φορτίο είναι απαραίτητη η χρήση ενισχυτών cascade.

ΘΕΜΑ 1 ο (3 μονάδες):

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιµέλεια: Οµάδα Φυσικών της Ώθησης

ΕΝΙΣΧΥΤΗΣ ΚΟΙΝΟΥ ΕΚΠΟΜΠΟΥ ΠΕΙΡΑΜΑ 4

Άσκηση 5. Τρανζίστορ Διπολικής Επαφής σε συνδεσμολογία Κοινής Βάσης

PWM (Pulse Width Modulation) Διαμόρφωση εύρους παλμών

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ & ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2010 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ερωτήσεις στην ενότητα: Γενικά Ηλεκτρονικά

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ;

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2013 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ

ÏÅÖÅ. Α. 3. Στις οπτικοηλεκτρονικές διατάξεις δεν ανήκει: α. η δίοδος laser β. το τρανζίστορ γ. η φωτοδίοδος δ. η δίοδος φωτοεκποµπής LED Μονάδες 5

Διαφορικοί Ενισχυτές

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΟΜΑ Α Α

Γʹ ΤΑΞΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΣΑΒΒΑΤΟ 5 ΙΟΥΝΙΟΥ 2004 ΟΜΑ Α Α

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙ- ΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1-3 Κέρδος Τάσης του ιαφορικού Ενισχυτή µε FET s 8

Υ60 Σχεδίαση Αναλογικών Ολοκληρωμένων Κυκλωμάτων 8: Διπολικά Τρανζίστορ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 1 ο ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιµέλεια: Οµάδα Φυσικών της Ώθησης

5 Ενισχυτές τρανζίστορ σε χαμηλές συχνότητες

του διπολικού τρανζίστορ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Ι. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Ο : FET (Τρανζίστορ επίδρασης πεδίου)

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΑΡΧΩΝ ΜΑΡΚΟΣ-ΤΖΑΓΚΑΡΑΚΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ-KΥΡΙΑΚΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Ενισχυτικές Διατάξεις 1. Πόλωση BJT

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Για τις παρακάτω προτάσεις, Α.1 έως και Α.5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της πρότασης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στο σωστό

Εισαγωγή στη Μικροηλεκτρονική (ETY-482) 1 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΕΣ ΤΑΣΗΣ-ΡΕΥΜΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΥΘΕΙΑ ΦΟΡΤΟΥ

4. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ FOURIER

ΘΕΜΑ 1 ο (3 μονάδες):

Ηλεκτρονική. Ενότητα 7: Βασικές τοπολογίες ενισχυτών μιας βαθμίδας με διπολικά τρανζίστορ. Αγγελική Αραπογιάννη Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 4

Για τη μοντελοποίηση των ταλαντωτών μπορεί να χρησιμοποιηθεί το παρακάτω δομικό διάγραμμα:

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ

Ανάδραση. Ηλεκτρονική Γ τάξη Επ. Καθηγ. Ε. Καραγιάννη

Περιοχή φορτίων χώρου

Α.3. Στην παρακάτω συνδεσμολογία οι τέσσερις αντιστάσεις R 1, R 2, R 3 και R 4 είναι διαφορετικές μεταξύ τους. Το ρεύμα Ι 3 δίνεται από τη σχέση:

β) db έντασης = 20log οεισ δ) db έντασης = 10log οεισ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ

ΛΥΣΕΙΣ ΕΞΕΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ «ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΙΙ» ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 26/01/2017

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Περιοχή φορτίων χώρου

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ Ι ΡΥΜΑ ΠΑΤΡΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ 17/06/2011 ΣΕΙΡΑ Β: 16:00 18:30 ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ

ΑΠΑΝΤΉΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤAΣΕΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2009 Επιμέλεια: Νεκτάριος Πρωτοπαπάς ΟΜΑΔΑ Α

Οδηγία: Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

5. ΕΝΙΣΧΥΤΗΣ ΜΕ ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ

α) = β) Α 1 = γ) δ) Μονάδες 5

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α

Το διπολικό τρανζίστορ

Ηλεκτρονική. Ενότητα 5: DC λειτουργία Πόλωση του διπολικού τρανζίστορ. Αγγελική Αραπογιάννη Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών

ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ/ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ

Περιοχή φορτίων χώρου

Εργαστήριο Αναλογικών Κυκλωμάτων VLSI Υπεύθυνος καθηγητής Πλέσσας Φώτιος

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ Ι. Ενότητα 8: Ενισχυτές με διπολικά τρανζίστορ. Χατζόπουλος Αλκιβιάδης Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχ.

ΑΣΚΗΣΗ 1 η ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ. Στόχοι της εργαστηριακής άσκησης είναι η εξοικείωση των σπουδαστών με την:

Ανάλυση Ηλεκτρικών Κυκλωμάτων

3 η ΕΝΟΤΗΤΑ. Το διπολικό τρανζίστορ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΝΙΣΧΥΤΗΣ ΚΟΙΝΟΥ ΣΥΛΛΕΚΤΗ ΑΚΟΛΟΥΘΗΤΗΣ ΤΑΣΗΣ

ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 27 ΜΑΪΟΥ 2009 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΟΜΑ Α Α

Η μονάδα db χρησιμοποιείται για να εκφράσει λόγους (κλάσματα) ομοειδών μεγεθών, αντιστοιχεί δηλαδή σε καθαρούς αριθμούς.

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÊÏÑÕÖÇ ÓÅÑÑÅÓ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) 28 ΜΑΪΟΥ 2010 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ακαδημαϊκό Έτος Εξάμηνο Εαρινό Α Εξεταστική Περίοδος Σημειώσεις : ανοικτές/κλειστές Διάρκεια εξέτασης: 2 ώρες. Ημ. εξέτασης:../../.

ΕΝΙΣΧΥΤΗΣ ΙΣΧΥΟΣ PUSH-PULL

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

2.9 ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΩΝ Τρανζίστορ Διπολικής Επαφής (BJT) ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΤΡΑΝΖΙΣΤΟΡ ΔΙΠΟΛΙΚΗΣ ΕΠΑΦΗΣ (BJT)...131

Τ.Ε.Ι Λαμίας Σ.Τ.ΕΦ. Τμήμα Ηλεκτρονικής Εργασία Κεραίες

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ Ι. Ενότητα 4: Ενισχυτής κοινού εκπομπού. Επ. Καθηγητής Γαύρος Κωνσταντίνος ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΕ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο: ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ.

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Επιμέλεια: Ομάδα Φυσικών της Ώθησης

A1.1 Σε κύκλωμα εναλλασσόμενου ρεύματος δίνεται η διανυσματική παράσταση των διανυσμάτων τάσης V 0 και έντασης ρεύματος I 0 που

Transcript:

4. ΕΝΙΣΧΥΤΕΣ ΙΣΧΥΟΣ (ΜΕ ΔΙΠΟΛΙΚΑ ΤΡΑΝΖΙΣΤΟΡ) 4.. Βασικές έννοιες 4... Γραμμές φορτίου (D και A) Για κάθε ενισχυτή, ορίζονται δύο () γραμμές (ευθείες) φορτίου, η D και η A. Από αυτές, η D γραμμή προκύπτει από το D ισοδύναμο κύκλωμα ενώ η A (που προϋποθέτει την ύπαρξη A σήματος εισόδου) προκύπτει αναλύοντας το A ισοδύναμο κύκλωμα. Γραμμή φορτίου D (Συνδεσμολογία με αντίσταση εκπομπού ) H D γραμμή φορτίου προκύπτει αναλύοντας το D ισοδύναμο κύκλωμα (βλ. ενότητα..4). Η γραμμή αυτή έχει δύο άκρα, ένα στον (κατακόρυφο) άξονα Ι που αντιστοιχεί στον κόρο ( =,SAT 0, I = I,SAT ) και ένα στον (οριζόντιο) άξονα που αντιστοιχεί στην αποκοπή (I = Ι,cut 0, =,UT ). Εξίσωση D γραμμής: = I.( + ) I = Κόρος ( =,SAT 0) I,SAT Αποκοπή (I = Ι,cut 0),UT,sat Από την επίλυση του D κυκλώματος (βλ. και ενότητα..4), προκύπτει το σημείο ηρεμίας Q του ενισχυτή (το ζεύγος τιμών, I που αντιστοιχεί στη D λειτουργία του τρανζίστορ). I,Q I = = B - B,Q = = I,Q Ι Ε I,Q ( + Ε ) Ως ενισχυτές ισχύος χαρακτηρίζονται, γενικά, οι ενισχυτές που η λειτουργία τους καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα ή και ολόκληρη τη γραμμή φορτίου (σε αντίθεση με τους ενισχυτές «μικρού σήματος» όπου η μέγιστη διακύμανση A συνιστώσα των σημάτων δεν υπερβαίνει το 0% του αντίστοιχου σήματος D). Το παρόν κεφάλαιο πραγματεύεται ενισχυτές ισχύος που υλοποιούνται με διπολικά τρανζίστορ. Ο όρος «σημείο ηρεμίας» υποδηλώνει το γεγονός ότι, αναφορικά με τη λειτουργία του τρανζίστορ, το Q είναι σημείο αναφοράς, υπό την έννοια ότι, καθώς το A σήμα εισόδου διαγράφει μια πλήρη ημιτονοειδή μεταβολή, το σημείο λειτουργίας του τρανζίστορ μετακινείται, κατά μήκος της A γραμμής φορτίου, γύρω από το σημείο ηρεμίας Q. Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.

Γραμμή φορτίου A (Συνδεσμολογία με αντίσταση εκπομπού ) Εξίσωση A γραμμής: ce = c.r,tota,q = (,TOTA I,Q ).r (όπου r = // ) 3 Κόρος (,TOTA,SAT 0,,TOTA,SAT ):,SAT = I,Q + Αποκοπή (,TOTA,UT 0,,TOTA,UT ):,UT,Q + I,Q.r,Q r,sat = I,Q +,Q /r A I,SAT /( + Ε ) D I,Q Q (σημείο ηρεμίας) Ε,UT,Q,UT =,Q + I,Q.r Παραπομπές Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητα 0. (και λυμένα παραδείγματα) Α.. Malo, Βασική Ηλεκτρονική, ενότητα 9. (και παραδείγματα 9., 9., 9.3) 4... Ενδοτικότητα ενισχυτή Ως ενδοτικότητα (complance) στο D ( D ) ορίζεται η περιοχή τιμών τάσης συλλέκτη στην οποία το τρανζίστορ λειτουργεί γραμμικά. Εύκολα προκύπτει ότι D = 3 Η εξίσωση,tota,q = (,TOTA I,Q ).r καταδεικνύει το γεγονός ότι η χαρακτηριζόμενη ως «γραμμή φορτίου A», αφορά τη «συνολική» λειτουργία του κυκλώματος (υπέρθεση D και A) αφού, ως εξίσωση και ως γραφική παράσταση, εκφράζει τη συνολική τάση,tota συναρτήσει του συνολικού ρεύματος,tota. Επισημαίνεται ότι η συγκεκριμένη γραμμή έχει κλίση λ A = που είναι πάντα μεγαλύτερη από την κλίση λd = της D γραμμής (λa > λ D ) λόγω r // του ότι // <. Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.

Ως ενδοτικότητα (complance) στο Α (Μ Α ) ορίζεται (ως τιμή από-κορυφή-σε-κορυφή ή peak-to-peak) η μέγιστη τάση που μπορεί να ενισχύσει ο ενισχυτής χωρίς να εμφανιστεί ψαλιδισμός. Η ενδοτικότητα για το Α δίνεται από τον τύπο A = m{,q, I,Q.r } (4) Στον παραπάνω τύπο για την ενδοτικότητα A, «επικρατεί» (είναι μικρότερος) ο όρος,q ή I,Q.r ανάλογα με το αν το τρανζίστορ βρίσκεται (αντίστοιχα) πιο κοντά στον κόρο (το σημείο Q πιο κοντά στον αξονα c ) ή στην αποκοπή (το σημείο Q πιο κοντά στον αξονα ). Ο συντελεστής προκύπτει από τον ορισμό της ενδοτικότητας ως τιμή από-κορυφήσε-κορυφή. Παραπομπές Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητα 0. (και λυμένα παραδείγματα) Α.. Malo, Βασική Ηλεκτρονική, ενότητα 9. (και παραδείγματα 9.4, 9.5) 4..3. Απόδοση ενισχυτή Ως απόδοση «η» ενισχυτή ορίζεται το πηλίκο της μέγιστης A ισχύος φορτίου p,max (χωρίς το σήμα να είναι ψαλιδισμένο) προς τη συνολική (D) ισχύ D,source με την οποία η πηγή τροφοδοτεί το τρανζίστορ. Οι δύο παραπάνω ισχείς δίνονται από τους τύπους ( ) p,max p,max = 8 8 D,source D =.I =.(I + I, ) όπου I, = είναι το ρεύμα που διαρρέει τις αντιστάσεις και (ρεύμα ηρεμίας). Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ότι p,max 8 η = (I I ) D, 4 Εναλλακτικά (με σκοπό την απλοποίηση), για την ενδοτικότητα A, χρησιμοποιούνται και οι συμβολισμοί Μ (παραλείπεται ο δείκτης A ) και. Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.3

Εκτός των παραπάνω, για τους ενισχυτές ορίζεται και η (D) απώλεια ισχύος, δηλαδή η D ισχύς στο σημείο ηρεμίας Q του τρανζίστορ. Ισχύει ότι D, loss D, Q D =,Q.I,Q (5) 4..4. Κέρδος (απολαβή) ενισχυτή Για το κέρδος (ή την απολαβή) ενός ενισχυτή ισχύουν οι παρακάτω ορισμοί: Κέρδος τάσης: Α = Κέρδος ρεύματος: Α = Κέρδος ισχύος: Α p G = όπου p = 8 p = 8z, stage p p = Α Α Σε πολλές περιπτώσεις, το κέρδος τάσης Α ή ρεύματος Α ή ισχύος A p εκφράζεται λογαριθμικά με βάση τους ορισμούς: Α,dB = 0.log(Α ) = 0.log( Α,dB = 0.log(Α ) = 0.log( ) (σε db) ) (σε db) p Α p,db = 0.log(Α p ) = 0.log( p ) (σε db) 6 5 Ο συγκεκριμένος τύπος είναι γενικής εφαρμογής (ισχύει για κάθε ενισχυτή). Ειδικά, για τους ενισχυτές τάξης Α, ο τύπος αυτός προσδιορίζει (ταυτόχρονα) και τη μέγιστη δυνατή απώλεια ισχύος (βλ. ενότητα 4.3.4). Αυτό, δεν ισχύει για τους ενισχυτές τάξης Β και όπου ο τύπος D, Q D =,Q.I,Q προσδιορίζει, απλώς, την απώλεια ισχύος στο σημείο ηρεμίας. Στους ενισχυτές αυτούς, η μέγιστη απώλεια δίνεται από τον τύπο D, loss = /40 (βλ. και ενότητα 4.4). 6 Η χρήση των συντελεστών 0 (τάση, ρεύμα) και 0 (ισχύς) σχετίζεται με το γεγονός ότι η ισχύς είναι ανάλογη προς το τετράγωνο της τάσης και του ρεύματος (p ~ και p ~ ) Επισημαίνεται ότι, με βάση τους συγκεκριμένους ορισμούς, οι τιμές (σε db) του κέρδους ισχύος Α p και του κέρδους τάσης A ταυτίζονται όταν οι τάσεις, και τα ρεύματα, εφαρμόζονται σε ίσες αντιστάσεις. Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.4

4.. Τάξεις λειτουργίας ενισχυτών Ένας ενισχυτής λειτουργεί ως ενισχυτής ισχύος όταν χρησιμοποιούν το μεγαλύτερο τμήμα ή και ολόκληρη η ευθεία φορτίου (σε αντίθεση με τους ενισχυτές «μικρού σήματος» όπου το A σήμα εισόδου (t) είναι μικρότερο του 0% του σήματος εισόδου D) 7,8. Στην περίπτωση αυτή, προβλέπονται τρεις (3) τάξεις λειτουργίας (A, B ή ). Ενισχυτές τάξης Α: Ενισχύουν το σήμα εισόδου καθ όλη τη διάρκειά του χωρίς παραμόρφωση (το σημείο Q βρίσκεται στο μέσο, περίπου, της A γραμμής φορτίου). Η απόδοση των συγκεκριμένων ενισχυτών είναι, γενικά, χαμηλή (< 5%). Ενισχυτές τάξης B: Ενισχύουν το σήμα εισόδου κατά τη μισή διάρκειά του (το σημείο Q βρίσκεται στο άκρο αποκοπής της A γραμμής φορτίου). Οι συγκεκριμένοι ενισχυτές προκαλούν παραμόρφωση, έχουν όμως σχετικά υψηλή απόδοση. Προκειμένου να μειωθεί η παραμόρφωση, συνήθως χρησιμοποιούνται δύο ενισχυτές τάξης Β σε συνδεσμολογία pushpull (βλ. ενότητα 4.4). Ενισχυτές τάξης : Ενισχύουν το σήμα εισόδου για χρόνο λιγότερο από τη μισή διάρκειά του (< 50% του κύκλου). Οι συγκεκριμένοι ενισχυτές προκαλούν σημαντική παραμόρφωση έχουν όμως πολύ υψηλή απόδοση η οποία μπορεί να πλησιάσει το 00%. Συνήθως χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με συντονισμένα κυκλώματα (βλ. ενότητα 4.5). Παραπομπές Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητα 0. 7 Ο όρος «ενισχυτής ισχύος» δηλώνει ότι ο ενισχυτής μπορεί να δέχεται στην είσοδό του μεγάλα εναλλασσόμενα σήματα και δεν θα πρέπει να συγχέεται με τον όρο «κέρδος ισχύος» Α p = p /p = A.A. 8 Μια βασική διαφορά μεταξύ των ενισχυτών μικρού σήματος και των ενισχυτών ισχύος είναι ότι, στους πρώτους (λόγω των μικρών διακυμάνσεων των σημάτων) η θέση του σημείου ηρεμίας δεν είναι τόσο σημαντική, σε αντίθεση με τους ενισχυτές ισχύος όπου η θέση του σημείου ηρεμίας πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μεγιστοποιείται η ενδοτικότητα του ενισχυτή (και να αποφεύγεται ο ψαλιδισμός των σημάτων). Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.5

4.3. Ενισχυτές τάξης Α (9) 4.3.. Γενικά Σε έναν ενισχυτή τάξης Α, το βασικό μέλημα είναι η τοποθέτηση του σημείου ηρεμίας Q στο μέσο της γραμμής φορτίου (είτε της D είτε της A) προκειμένου ο ενισχυτής να λειτουργεί γραμμικά (χωρίς ψαλιδισμό) για το μέγιστο δυνατό εύρος τιμών της τάσης εισόδου 0. Στους ενισχυτές τάξης Α, η απόδοση «η» είναι σχετικά χαμηλή (συνήθως, η < 5%). 4.3.. Τοποθέτηση του σημείου Q στο μέσο της γραμμής φορτίου D Συνδεσμολογία κοινού εκπομπού () Σημείο Q:,Q = = 0,5. και I,Q = I,sat ( I ) Επιλέγεται: Ε = 0,. (άρα c =,Q = 0,4. ) Συνεπώς: Ε = I c =,Q = 0,5. 0,. = 0,4. B = + 0,7 = I B I β D I, 0.I B =, = 4 Συνδεσμολογία κοινού συλλέκτη (): = 0 Σημείο Q:,Q = = 0,5. και I,Q = I,sat I 9 Ο όρος «τάξη Α» δηλώνει ότι τα τρανζίστορ του ενισχυτή λειτουργούν στο μέσο περίπου της ενεργού περιοχής οπότε επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή γραμμικότητα κατά τη λειτουργία του ενισχυτή. Ένας ενισχυτής τάξης Α ενισχύει το σήμα εισόδου καθ όλη τη χρονική του διάρκεια. 0 Η τοποθέτηση του σημείου ηρεμίας στο μέσο της γραμμής φορτίου A, μεγιστοποιεί την A ενδοτικότητα A του ενισχυτή (επειδή αποφεύγει «ισότιμα» την αποκοπή και τον κόρο). Από την άλλη πλευρά, για λειτουργία μικρού σήματος (χρήση ποσοστού <0% της γραμμής φορτίου) επαρκεί η τοποθέτηση του σημείου ηρεμίας στο μέσο της D γραμμής φορτίου. Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.6

Ισχύει: Ε = 0,5. Συνεπώς: Ε = I B = + 0,7 = I B I β D I, 0.I B =, Παραπομπές Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητα 0.3 (και λυμένα παραδείγματα) Α.. Malo, Βασική Ηλεκτρονική, ενότητα 9.3 (και παραδείγματα 9.6, 9.7, 9.8) 4.3.3. Τοποθέτηση του σημείου Q στο μέσο της γραμμής φορτίου A Ισχύει:,Q = I,Q.r Συνδεσμολογία κοινού εκπομπού (): r =,Q = I,Q.r I,Q. I. = I,Q.r I,Q. I,Q. I,Q.r I,Q r ( // ) Συνδεσμολογία κοινού συλλέκτη (): = 0, r = I,Q = r ( // ) Παραπομπές Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητα 0.3 (και λυμένα παραδείγματα) Α.. Malo, Βασική Ηλεκτρονική, ενότητα 9.4 (και παράδειγμα 9.9) Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.7

4.3.4. Απόδοση p,max p,max = ( ) 8 8 D,source =.I =.(I + I, ).I ( ) όπου I, = /( + ) είναι το ρεύμα που διαρρέει τις αντιστάσεις και (ρεύμα ηρεμίας) το οποίο στις περισσότερες περιπτώσεις, μπορεί να αμεληθεί. Με βάση τα παραπάνω, προκύπτει ότι η = p,max D,source 8 (I I, ) Εκτός των παραπάνω, για τους ενισχυτές ορίζεται και η (D) απώλεια ισχύος, δηλαδή η D ισχύς στο σημείο ηρεμίας Q του τρανζίστορ. Ισχύει ότι D, Q D =,Q.I,Q = D,max Ειδικά, για τους ενισχυτές τάξης Α, η παραπάνω εξίσωση (που προκύπτει όταν στον ενισχυτή εφαρμόζεται μόνο D τάση) αντιπροσωπεύει τη μέγιστη δυνατή απώλεια ισχύος. Όταν σε ενισχυτή τάξης Α εφαρμόζεται A σήμα εισόδου, η απώλεια ισχύος μειώνεται. Αυτό σημαίνει ότι μεγιστοποιείται η A ενδοτικότητα A του ενισχυτή. Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.8

Μελέτη περίπτωσης: Ο ενισχυτής (τάξης Α) με σύζευξη - και = G (t) g (t) ~ (t) Εφαρμογή του τύπου η = p,max D,source 8 (I I, ) 8 I σε ενισχυτή με σύζευξη -, = (μέγιστη μεταφορά ισχύος) οπότε r =, ρεύμα I, 0, μικρή αντίσταση ( 0) και σημείο ηρεμίας Q τοποθετημένο στο μέσο της γραμμής φορτίου A (οπότε I,Q = και = I Q r = r / 3 3 ενισχυτών τάξης Α. Παραπομπές ), δίνει η = = 8,33%, γεγονός που καταδεικνύει τη χαμηλή απόδοση των Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητα 0.3 (και λυμένα παραδείγματα) Α.. Malo, Βασική Ηλεκτρονική, ενότητες 9.59.7 (και λυμένα παραδείγματα) Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.9

4.4. Ενισχυτές τάξης Β () (push pull με τρανζίστορ συνδεσμολογίας (3) ) 4.4. Κύκλωμα και ανάλυση (t) (t) Ο όρος «τάξη Β» δηλώνει ότι τα τρανζίστορ του ενισχυτή ενισχύει το σήμα εισόδου μόνο κάτά τη μισή διάρκειά του (50% του κύκλου). Οι ενισχυτές τάξης Β έχουν μειωμένη γραμμικότητα επιτυγχάνουν όμως μεγαλύτερες ενισχύσεις. Η συγκεκριμένη συνδεσμολογία push-pull (δύο τρανζίστορ τάξης Β) είναι σε θέση να ενισχύει το σήμα εισόδου και κατά τις δύο ημιπεριόδους (τα δύο τρανζίστορ ενισχύουν εναλλάξ) ενώ διατηρεί το υψηλό κέρδος της τάξης Β. 3 Η επιλογή ακόλουθων εκπομπού (συνδεσμολογία ) γίνεται λόγω της χαμηλής παραμόρφωσης που προκαλεί η συγκεκριμένη συνδεσμολογία (χρήση της συνδεσμολογίας θα προκαλούσε αυξημένη παραμόρφωση). Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.0

I bas Ισοδύναμο D Ισοδύναμο A Ισοδύναμο A κάθε τρανζίστορ c z,base r e Ανάλυση D Ι bas B = I bas. = I bas.( + ) = B 0,7 B = I bas.( + ) = I bas. = B + 0,7 = Γραμμή φορτίου D: Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ενώ 0 (οπότε I c,sat = γραμμή φορτίου D είναι σχεδόν κατακόρυφη. ) η Αποκοπή (Ι 0):,cut,Q = Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.

Ανάλυση A = b.z,base = e. A = z,base = β ac. Γραμμή φορτίου A: Κόρος (,sat 0):,SAT = I,Q +,Q Αποκοπή ( 0):,UT =,Q + I,Q.r = r = 0 +,Q r = 0. Ενδοτικότητα (complance) A: =,Q =,sat = I,Q +,Q /r = 0 +,Q / = = A D Q (σημείο ηρεμίας),ut =,Q + I,Q.r = + 0. = Παραμόρφωση διασταύρωσης Μολονότι το σημείο ηρεμίας Q θεωρείται ότι αντιστοιχεί στην αποκοπή (οπότε τοποθετείται πάνω στον οριζόντιο άξονα ) στην πράξη τοποθετείται λίγο πάνω από τον άξονα προκειμένου να αποφευχθεί η λεγόμενη «παραμόρφωση διασταύρωσης» ( cross-oer ). Η παραμόρφωση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι, για να πολωθούν ορθά οι δίοδοι Β-Ε των δύο τρανζίστορς, η τάση εισόδου (t) πρέπι να είναι μεγαλύτερη από +0,7 (για το πάνω τρανζίστορ) και μικρότερη από 0,7 (για το κάτω τρανζίστορ). Αυτό σημαίνει ότι για τιμές 0,7 < (t) < +0,7, ισχύει ότι (t) = 0 (άρα η τάση εξόδου παρουσιάζεται παραμορφωμένη ως προς την τάση εισόδου). Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.

4.4.. Απόδοση Ισχύς στο φορτίο: p,max = 8 Ισχύς πηγής: D,source =.I =.(I bas + Μέγιστη απώλεια ισχύος: loss, max D,max = η = p,max D,source 8 (Ibas π,sat ) 40., sat π Θεωρώντας I bas 0 και δεδομένου ότι =,Q = και c,sat = η = 4 π 78,5% (4). ), προκύπτει Παραπομπές Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητες 0.40.6 (και λυμένα παραδείγματα) Α.. Malo, Βασική Ηλεκτρονική, ενότητες 0.0.4 (και λυμένα παραδείγματα) 4 Ακριβέστερη τιμή για το συντελεστή απόδοσης μπορεί να προκύψει αν δεν αγνοηθεί το ρεύμα π Ι bas, αλλά τεθεί ίσο με μ. sat (Ι bas = μ. sat, μ < 0,), οπότε προκύπτει ότι η =. 4 4(μ ) π Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.3

4.5. Ενισχυτές τάξης (5) (συντονισμένοι) Ένας συνονισμένος ενισχυτής τάξης ενισχύει (αποδοτικά) σε μια κεντρική συχνότητα f r (τη συχνότητα συντονισμού του κυκλώματος στην έξοδο του ενισχυτή) και εντός μιας περιοχής συχνοτήτων [f, f ], γύρω από την f r. Στην f r, το κέρδος του ενισχυτή μεγιστοποιείται (τιμή A max ) ενώ στις συχνότητες f και f, το κέρδος μειώνεται στην τιμή A max = 0,707.A max (μείωση κατά 3 db). Ισχύει δηλαδή ότι Κεντρική συχνότητα (συντονισμού): f r = π Κέρδος στην κεντρική συχνότητα f r : Α(f r ) = Α max A (6) Εύρος ζώνης ενίσχυσης (γύρω από την f r ): Β = f f όπου Α(f ) = Α(f ) = A Ο συντελεστής ποιότητας του ενισχυτή ορίζεται ως Q amp Q = f r B f f r f Για το συντελεστή ποιότητας του ενισχυτή, ισχύει ότι Q amp = X // S όπου, S οι ωμικές αντιστάσεις του πηνίου εξόδου (παράλληλη και σειράς) όπως αυτές εμφανίζονται στα ισοδύναμα κυκλώματα για το συγκεκριμένο πηνίο. Για τις ισοδύναμες αντιστάσεις του πηνίου ισχύει ότι Q = Q = X X S πf S πf 5 Ο όρος «τάξη» δηλώνει ότι τα τρανζίστορ του ενισχυτή ενισχύει το σήμα εισόδου σε διάστημα λιγότερο από τη μισή διάρκειά του (< 50% του κύκλου). 6 Πολλές φορές, για τη μέγιστη τιμή του κέρδους, χρησιμοποιείται ο συμβολισμός Α md, όπου md δηλώνει το μέσο (mddle) της ζώνης f f (δηλαδή την f r ). Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.4

όπου Q ο συντελεστής ποιότητας του πηνίου εξόδου 7. Τέλος, ο κύκλος έργου D του ενισχυτή ορίζεται ως ο τ φ D = ο Τ 360 (για συντονισμένους ενισχυτές, είναι 0 < D < 0 o < φ < 80 ο ) Ενδοτικότητα A: A = Απόδοση: 78,5% < η <00% (κύκλος έργου 0 < D < 0 o < φ < 80 ο ) 7 Στην πράξη, δίνονται η αυτεπαγωγή (από την οποία προκύπτει η X ) και ο συντελεστής ποιότητας X Q του πηνίου. Στη συνεχεια, από τις σχέσεις Q =, προκύπτουν οι S και, από τις X οποίες, μέσω της σχέσης Q amp = X // S ενισχυτή. Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.5 S, προκύπτει ο συντελεστής ποιότητας Q amp του συντονισμένου

Παραπομπές Α.. Malo, Ηλεκτρονική, ενότητες 0.9 (και λυμένα παραδείγματα) Α.. Malo, Βασική Ηλεκτρονική, ενότητα.5 Γερ. Κ. Παγιατάκης: Ηλεκτρονική (βασικά στοιχεία) 4.6