ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΔΕΙΚΤΗ ΟΡΙΣΜΟΣ - ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ Ο δείκτης προσδιορίζει το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) ανά Περιφέρεια και Νομό. Το κκ ΑΕΠ H σκοπιμότητα του δείκτη έγκειται στο γεγονός ότι το κκ ΑΕΠ αποτελεί βασική συνιστώσα του επιπέδου ανάπτυξης και ευημερίας μιας περιοχής, ενώ η σύγκριση με το μέσο κκ ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί βασική παράμετρο για την εκτίμηση της οικονομικής και κοινωνικής σύγκλισης. Η μείωση του κόστους μεταφοράς και η αύξηση της κινητικότητας των συντελεστών παραγωγής και των προϊόντων μπορεί να συμβάλλουν στην κατεύθυνση αυτή. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ, 2005 ΑΕΠ/κάτοικο σε ΜΑΔ (Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης) και ευρώ NUTS ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΜΑΔ Ευρώ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ Μ.Ο. ΕΕ27 (ΜΑΔ) gr11 Ανατολική Μακεδονία, Θράκη 14.215,20 11.799,90 63,5% gr12 Κεντρική Μακεδονία 17.456,20 14.490,20 77,9% gr13 Δυτική Μακεδονία 17.302,60 14.362,70 77,2% gr14 Θεσσαλία 16.537,30 13.727,40 73,8% gr21 Ήπειρος 15.382,60 12.769,00 68,7% zniv Ζώνη Επιρροής IV 16.550,71 13.738,56 73,9% gr22 Ιόνια Νησιά 16.775,10 13.924,80 74,9% gr23 Δυτική Ελλάδα 13.234,50 10.985,80 59,1% gr24 Στερεά Ελλάδα 22.927,70 19.032,00 102,4% gr25 Πελοπόννησος 18.916,60 15.702,50 84,4% gr31 Αττική 29.360,70 24.372,00 131,1% gr41 Βόρειο Αιγαίο 14.816,90 12.299,30 66,1% gr42 Νότιο Αιγαίο 21.146,30 17.553,30 94,4% gr43 Κρήτη 18.380,50 15.257,50 82,1% gr Σύνολο Χώρας 21.588,70 17.920,60 96,4% EU27 Ευρωπαϊκή Ένωση (EΕ27) 22.400,20 22.400,20 100,0% Πηγή Δεδομένων: Eurostat 02/2008
ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΝΟΜΩΝ, 2005 ΑΕΠ/κάτοικο σε ΜΑΔ (Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης) και ευρώ NUTS NOMOΣ ΜΑΔ Ευρώ ΠΟΣΟΣΤΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ Μ.Ο. ΕΕ27 (ΜΑΔ) gr111 ΕΒΡΟΥ 15.653,90 12.994,10 69,9% gr112 ΞΑΝΘΗΣ 14.733,00 12.229,70 65,8% gr113 ΡΟΔΟΠΗΣ 12.921,00 10.725,50 57,7% gr114 ΔΡΑΜΑΣ 12.106,00 10.049,00 54,0% gr115 ΚΑΒΑΛΑΣ 14.837,10 12.316,10 66,2% gr121 ΗΜΑΘΙΑΣ 15.047,10 12.490,40 67,2% gr122 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 20.070,60 16.660,30 89,6% gr123 ΚΙΛΚΙΣ 17.424,70 14.464,00 77,8% gr124 ΠΕΛΛΑΣ 12.888,60 10.698,70 57,5% gr125 ΠΙΕΡΙΑΣ 12.816,70 10.639,00 57,2% gr126 ΣΕΡΡΩΝ 11.277,40 9.361,30 50,3% gr127 ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ 15.998,60 13.280,30 71,4% gr131 ΓΡΕΒΕΝΩΝ 18.467,30 15.329,50 82,4% gr132 ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ 14.900,30 12.368,50 66,5% gr133 ΚΟΖΑΝΗΣ 18.943,80 15.725,00 84,6% gr134 ΦΛΩΡΙΝΑΣ 14.336,00 11.900,20 64,0% gr141 ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ 11.011,50 9.140,50 49,2% gr142 ΛΑΡΙΣΣΑΣ 17.587,80 14.599,40 78,5% gr143 ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 19.967,00 16.574,30 89,1% gr144 ΤΡΙΚΑΛΩΝ 13.870,20 11.513,50 61,9% gr211 ΑΡΤΑΣ 11.771,50 9.771,40 52,6% gr212 ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ 14.510,90 12.045,30 64,8% gr213 ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ 17.610,20 14.618,00 78,6% gr214 ΠΡΕΒΕΖΑΣ 13.902,00 11.539,90 62,1% zniv ΖΩΝΗ ΕΠΙΡΡΟΗΣ IV 16.550,71 13.738,56 73,9% gr ΣΥΝΟΛΟ ΧΩΡΑΣ 21.588,70 17.920,60 96,4% Πηγή Δεδομένων: Eurostat 02/2008 Το 2005, το ΑΕΠ ανά κάτοικο της Ζώνης IV ήταν 13.738,56, χαμηλότερο κατά 4.182 από το κκαεπ της Χώρας (17.920,60 ). Σε Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης το ΑΕΠ της Ζώνης IV αντιστοιχούσε στο 73,9% του μέσου κκαεπ της ΕΕ27. Σε επίπεδο Περιφέρειας, το μεγαλύτερο κκαεπ είχε η Κεντρική Μακεδονία και ακολουθούσαν η Δυτική Μακεδονία, η Θεσσαλία, η Ήπειρος και η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη. Σε όλες τις Περιφέρειες της Ζώνης IV, το ΑΕΠ ανά κάτοικο κινείται σε επίπεδα χαμηλότερα από το εθνικό ΑΕΠ ανά κάτοικο. Σε ό,τι αφορά τον βαθμό σύγκλισης με την Ευρώπη των 27, όλες οι Περιφέρειες της Ζώνης 2
παρουσιάζουν αρκετά χαμηλότερα ποσοστά σε σχέση με το ποσοστό της Χώρας (96,4%). Σημειωτέον ότι η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη και η Ήπειρος κατατάσσονται ως δεύτερη και τέταρτη φτωχότερη Περιφέρεια της Χώρας αντιστοίχως, σύμφωνα με το κκαεπ 2005. ΑΕΠ ανά κάτοικο σε ευρώ, 1995 1999 (σταθερές τιμές 1995) 18.000 16.000 14.000 ανά κάτοικο 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Ζώνη Επιρροής IV Σύνολο Χώρας Ευρωπαϊκή Ένωση (EΕ27) Πηγή: Eurostat, 02/2008 1995 1996 1997 1998 1999 ΑΕΠ ανά κάτοικο σε ευρώ, 2000 2005 (σταθερές τιμές 1995) 20.000 18.000 16.000 ανά κάτοικο 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0 Ζώνη Επιρροής IV Σύνολο Χώρας Ευρωπαϊκή Ένωση (EΕ27) Πηγή: Eurostat, 02/2008 2000 2001 2002 2003 2004 2005 3
ΜΕΣΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΑΕΠ/κάτ. 1995 2005 (σε ευρώ και σε σταθερές τιμές 1995) 1995- NUTS ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ 1995 2000 2005 2000 2000-2005 gr11 Ανατ. Μακεδ. & Θράκη 6.882,41 7.080,08 7.845,68 0,6% 2,1% gr12 Κεντρική Μακεδονία 8.215,71 8.391,66 9.634,44 0,4% 2,8% gr13 Δυτική Μακεδονία 8.488,93 8.093,20 9.549,67-1,0% 3,4% gr14 Θεσσαλία 7.459,20 7.533,20 9.127,26 0,2% 3,9% gr21 Ήπειρος 6.141,43 7.613,82 8.490,03 4,4% 2,2% zniv Ζώνη Επιρροής IV 7.695,13 7.928,82 9.448,80 0,6% 3,6% gr22 Ιόνια Νησιά 7.164,73 8.694,67 9.258,51 3,9% 1,3% gr23 Δυτική Ελλάδα 7.015,00 6.791,43 7.304,39-0,6% 1,5% gr24 Στερεά Ελλάδα 12.636,96 10.849,88 12.654,26-3,0% 3,1% gr25 Πελοπόννησος 7.607,23 8.745,48 10.440,49 2,8% 3,6% gr31 Αττική 9.122,95 12.314,67 16.204,79 6,2% 5,6% gr41 Βόρειο Αιγαίο 7.031,16 6.877,61 8.177,73-0,4% 3,5% gr42 Νότιο Αιγαίο 9.136,70 11.333,82 11.671,08 4,4% 0,6% gr43 Κρήτη 8.320,09 9.021,08 10.144,61 1,6% 2,4% gr Σύνολο Χώρας 8.456,07 9.755,83 11.915,29 2,9% 4,1% EU27 Ευρωπαϊκή Ένωση (EΕ27) 14.627,80 16.677,70 17.877,25 2,7% 1,4% Πηγή Δεδομένων: Eurostat 02/2008 4
Περιφέρειες: ΑΕΠ/κάτοικο σε ΜΑΔ, ως ποσοστό επί του Ευρωπαϊκού Μέσου Όρου (EU27), 2005 140,0% 120,0% 100,0% Ποσοστό (%) 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 0,0% Περιφέρειες Νομοί: ΑΕΠ/κάτοικο σε ΜΑΔ ως ποσοστό του Ευρωπαϊκού Μέσου Όρου (EU27), 2005 Ποσοστό (%) 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Νομοί 5
Την περίοδο 2000-2005, και σε σταθερές τιμές 1995, η Ζώνη IV παρουσίασε ετήσιο ρυθμό αύξησης του κκαεπ 3,6%, έναντι 0,6% για την περίοδο 1995-2000. Συγκεκριμένα, την περίοδο 1995-2000, στην Ήπειρο ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του κκαεπ ήταν 4,4%, δηλαδή μεγαλύτερος από αυτόν της χώρας (2,9%) και της ΕΕ27 (2,7%). Οι υπόλοιπες Περιφέρειες της Ζώνης IV εμφανίζουν ετήσιο ρυθμό μεταβολής από 0,2% έως 0,6%, με μόνη εξαίρεση την αρνητική μεταβολή στην Δυτική Μακεδονία (-1%). Την περίοδο 2000-2005, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής του κκαεπ αυξήθηκε σε όλες τις Περιφέρειες της Ζώνης IV, εκτός από την Ήπειρο. Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρήθηκε στην Θεσσαλία (3,9%, που είναι η δεύτερη καλύτερη επίδοση σε επίπεδο χώρας μετά την Αττική), και ακολουθούσαν η Δυτική Μακεδονία (3,4%), η Κεντρική Μακεδονία (2,8%), η Ήπειρος (2,2%) και η Ανατολικά Μακεδονία και Θράκη (2,1%). Επομένως τέσσερις από τις πέντε Περιφέρειες βελτίωσαν το ρυθμό ανάπτυξης του κκαεπ σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο 1995-2000. Σε επίπεδο Νομών της Ζώνης IV, το 2005, μεγαλύτερο κκαεπ είχε ο Νομός Θεσσαλονίκης (16.660,3 ), ακολουθούμενος από τους Νομούς Μαγνησίας (16.574,3 ), Κοζάνης (15.725 ), Γρεβενών (15.329,5 ), Ιωαννίνων (14.618 ), Λάρισας (14.599,4 ) και Κιλκίς (14.464 ) ενώ οι υπόλοιποι Νομοί εμφανίζουν κκαεπ κάτω από αυτό της Ζώνης IV. Το μικρότερο κκαεπ το 2005 εμφανίζουν κατά σειρά οι Νομοί Καρδίτσας (9.140,5 ), Σερρών (9.361,3 ) και Άρτας (9.771,4 ). Την περίοδο 2000-2005, τη μεγαλύτερη βελτίωση στη Ζώνη IV σε ότι αφορά το κκαεπ παρουσίασαν οι Νομοί Γρεβενών, Μαγνησίας και Τρικάλων με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 9,46%, 5,25% και 4,91% αντίστοιχα. Αντιθέτως, μείωση του κκαεπ εμφάνισαν οι Νομοί Ημαθίας, Πρέβεζας και Σερρών (-1,51%, -1,4%, -0,03% αντίστοιχα). Συνολικά για την περίοδο 1995-2005 την καλύτερη επίδοση (μεγαλύτερη του αντίστοιχου της Χώρας), με βάση το μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής του κκαεπ παρουσιάζουν οι Νομοί Γρεβενών (5,59%) και Ιωαννίνων (4,38%), ενώ αντίθετα αρνητική έως μηδενική επίδοση παρουσίασαν οι Νομοί Καρδίτσας (-1,13%), Δράμας (-0,78%), Πέλλας (- 0,57%), και Καβάλας (-0,24%). ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ Πηγές Οι τιμές του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ΜΑΔ (Μονάδες Αγοραστικής Δύναμης) και σε Ευρώ (τρέχουσες τιμές), οι αποπληθωριστές του ΑΕΠ καθώς και ο «πληθυσμός της 1 ης Ιανουαρίου» των Περιφερειών της Ζώνης IV, προέρχονται από τη βάση δεδομένων της Eurostat, Φεβρουάριος 2008. Επισημαίνεται ότι τα αποτελέσματα που παρουσιάζονται στο παρών δελτίο αποτελεσμάτων εμφανίζουν διαφορές σε σύγκριση με αυτά που αναφέρονται στα 6
Δελτία Αποτελεσμάτων του ίδιου δείκτη πριν το έτος 2007, επειδή η ΕΣΥΕ αναθεώρησε τη μεθοδολογία υπολογισμού του ΑΕΠ τον Δεκέμβριο του 2007. Μεθοδολογία Το κκαεπ της Ζώνης IV προκύπτει ως ο λόγος του ΑΕΠ των πέντε Περιφερειών (Ηπείρου, Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, και Θεσσαλίας) διά του πληθυσμού των πέντε περιφερειών. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του κκαεπ προκύπτει από την εφαρμογή του τύπου του αποπληθωρισμού στις σταθερές τιμές του ΑΕΠ με έτος βάσης το 1995. Οι σταθερές τιμές υπολογίστηκαν με τη χρήση των αποπληθωριστών, που δημοσιεύει η Eurostat για κάθε Χώρα. Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε. (Eurostat: Statistics in Focus, Theme 2, 56/2002), η σύγκριση οικονομικών μεγεθών σε διακρατικό και διαπεριφερειακό επίπεδο με βάση το ΑΕΠ σε ορισμένο έτος είναι θεμιτό να γίνεται σε όρους Μονάδων Αγοραστικής Δύναμης (ΜΑΔ). Το ΑΕΠ σε όρους ΜΑΔ δεν είναι θεμιτό, όμως, να συγκρίνεται μεταξύ διαφορετικών ετών. Η προσέγγιση της διαχρονικής μεταβολής των οικονομικών μεγεθών πρέπει να γίνεται με βάση το ΑΕΠ σε πραγματικούς όρους, δηλαδή σε σταθερές τιμές, όπου γίνεται ρητή προσαρμογή των μεταβολών των τιμών μεταξύ των ετών. 7
Χάρτης 1. ΑΕΠ/κάτοικο ανά Περιφέρεια, 2005 8
Χάρτης 2. ΑΕΠ/κάτοικο ανά Νομό, 2005 9
Χάρτης 3. Μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ/κάτοικο ανά Περιφέρεια, 2000-2005 10
Χάρτης 4. Μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ/κάτοικο ανά Νομό, 2000-2005 11