Κυρίες και Κύριοι, Είναι τιµή και χαρά για µένα, να απευθύνοµαι στα µέλη του Συνδέσµου Βιοµηχάνων Βορείου Ελλάδος. Τιµή, γιατί έχω µπροστά µου ένα σηµαντικό κοµµάτι της ελληνικής επιχειρηµατικής κοινότητας. Ένα ακροατήριο που εκπροσωπεί µερικές από τις πιο δυναµικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις της χώρας µας. Είναι ωστόσο και χαρά γιατί - µε την ιδιότητα του Γενικού Γραµµατέα Επενδύσεων και Ανάπτυξης - βρίσκοµαι εδώ για να µιλήσουµε για νέες ευκαιρίες και προοπτικές. Για πρωτοβουλίες και δράσεις που στηρίζουν ουσιαστικά την επιχειρηµατικότητα. Για τα νέα χρηµατοδοτικά εργαλεία που τίθενται στη διάθεση των επιχειρήσεων, προκειµένου να µεταφέρουν τα σχέδιά τους στην πράξη και να παράγουν ταυτόχρονα όφελος για την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονοµίας. Κυρίες και Κύριοι, Η προώθηση της επιχειρηµατικότητας και η ενθάρρυνση των ιδιωτικών επενδύσεων, αποτελεί σήµερα µια από τις βασικές προτεραιότητες της πολιτείας. Κι αυτό αποδεικνύεται πρακτικά σε τρία επίπεδα: Πρώτον στο ύψος των εθνικών και κοινοτικών πόρων, που διατίθενται για το σκοπό αυτό τα τελευταία χρόνια. 1
εύτερον στο εύρος των χρηµατοδοτικών δυνατοτήτων. Ο νέος επενδυτικός νόµος, το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, οι διάφορες κοινοτικές πρωτοβουλίες, αλλά και τα προγράµµατα που έχουν σχεδιαστεί για την επόµενη προγραµµατική περίοδο, δηµιουργούν πλέον ένα ολοκληρωµένο πλέγµα στήριξης, που καλύπτει σχεδόν κάθε τοµέα και µέγεθος επιχειρηµατικής δραστηριότητας. Τρίτον και σηµαντικότερο θα έλεγα στη συνεχή βελτίωση και εξέλιξη των προσφερόµενων προγραµµάτων. Με σηµαντικές θεσµικές καινοτοµίες που κάνουν την αξιοποίησή τους ταχύτερη, απλούστερη και πιο ευέλικτη. Με την ανάπτυξη νέων µηχανισµών, που απαντούν στις σύγχρονες επιχειρηµατικές ανάγκες. Με σαφείς κατευθύνσεις και όρους, που υπηρετούν συνολικά τους αναπτυξιακούς στόχους της χώρας µας. Όλα αυτά δεν είναι απλώς δηλώσεις, προθέσεις και ευχές. Είναι µια πραγµατικότητα που αποτυπώνεται µε στοιχεία και αριθµούς. Τόσο στην πορεία των προγραµµάτων που έχουν υλοποιηθεί µέχρι σήµερα, όσο και στο σχεδιασµό του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς, δηλαδή του ΕΣΠΑ, για την περίοδο 2007 2013. Επιτρέψτε µου λοιπόν να σας µιλήσω στη γλώσσα που κι εγώ κι εσείς γνωρίζουµε. Στη γλώσσα της πραγµατικότητας. Το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, περιέλαβε µια σειρά από δράσεις για τις επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες εφαρµόζονται για πρώτη φορά. Μέσω των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραµµάτων - και ιδίως των δράσεων που υλοποιούν χρηµατοπιστωτικά 2
ιδρύµατα - παρουσιάζονται χρηµατοδοτικές ευκαιρίες για επιχειρήσεις της µεταποίησης, του εµπορίου και των υπηρεσιών. Επιπλέον δυνατότητες προσφέρονται µέσα από τα Τοµεακά Επιχειρησιακά Προγράµµατα, όπως το ΕΠΑΝ, η Κοινωνία της Πληροφορίας, το πρόγραµµα για την Αγροτική Ανάπτυξη και την Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου. Σε πολλές από αυτές τις δράσεις, οι αριθµοί µιλούν από µόνοι τους: 5.420 επενδυτικές προτάσεις εγκρίθηκαν µόνο µέσα από τον Γ Κύκλο Ενίσχυσης των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων, που προκηρύχθηκε το 2006 από το Υπουργείο Οικονοµίας και Οικονοµικών. 518,2 εκατοµµύρια ευρώ ήταν η δηµόσια δαπάνη γι αυτές τις προτάσεις και 7.612 οι θέσεις εργασίας που δηµιουργούνται από τις νέες επενδύσεις. Πρόγραµµα για την Ενίσχυση Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων σε Περιοχές Ολοκληρωµένης Αστικής Ανάπτυξης, στους τοµείς της µεταποίησης, του τουρισµού, του εµπορίου και των υπηρεσιών: 2.862 επενδυτικές προτάσεις έχουν ήδη κατατεθεί και βρίσκονται υπό έγκριση. 170 εκατοµµύρια ευρώ είναι η δηµόσια δαπάνη του προγράµµατος και 3.474 οι νέες θέσεις εργασίας που δηµιουργούνται. 500 εκατ. ευρώ είναι ο συνολικός προϋπολογισµός του Κύκλου Ενίσχυσης των Μικροµεσαίων Επιχειρήσεων, στους τοµείς του εµπορίου και των υπηρεσιών. 50% έως 60% το ύψος της επιχορήγησης που παρέχεται σε µικρές και 3
πολύ µικρές επιχειρήσεις, για σχέδια ανάπτυξης, της τάξης των 20.000 έως 150.000 ευρώ. Υποβλήθηκαν, µέχρι τις 10/12 όπου εξέπνευσε η προθεσµία, 31.800 προτάσεις µε προϋπολογισµό 2,4 δισ. ευρώ, αιτούµενης δηµοσίας δαπάνης ύψους 1,23 δισ. ευρώ, που δηµιουργούν 40.000 νέες θέσεις εργασίας. 401 επενδυτικές προτάσεις υποβλήθηκαν στο πλαίσιο του προγράµµατος για την Κοινωνία της Πληροφορίας. 34 εκατ. ευρώ ήταν ο συνολικός προϋπολογισµός των προτάσεων και 17 εκατ. ευρώ η δηµόσια δαπάνη. Επίσης, θα ήταν παράλειψη να µην αναφερθούµε στις σηµαντικές χρηµατοδοτικές δυνατότητες που προέκυψαν µέσω των κοινοτικών πρωτοβουλιών, όπως το Πρόγραµµα ιαπεριφερειακής Συνεργασίας Interreg III, η πρωτοβουλία για την αστική ανάπτυξη URBAN, η πρωτοβουλία για την προώθηση της ισότητας των φύλων EQUAL, το πρόγραµµα για την αγροτική ανάπτυξη LEADER. Κυρίες και Κύριοι, Σήµερα, έχουµε περάσει ήδη το κατώφλι της νέας προγραµµατικής περιόδου 2007-2013, για την οποία η Ελλάδα εξασφάλισε έπειτα από σκληρές διαπραγµατεύσεις κοινοτικούς πόρους ύψους 24,6 δις. ευρώ. Μαζί και µε την εθνική συµµετοχή, που φθάνει τα 11,9 δις ευρώ, το συνολικό ποσό που θα επενδυθεί στην ανάπτυξη της χώρας µας τα επόµενα χρόνια φθάνει συνολικά τα 36,5 εκατ. ευρώ. 4
Το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007 2013, είναι ένα σχέδιο µε απόλυτα σαφείς προτεραιότητες, στο κέντρο των οποίων βρίσκεται και πάλι η ενίσχυση της επιχειρηµατικότητας και η διασύνδεσή της µε την καινοτοµία, την έρευνα και την προώθηση της περιφερειακής ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν σχεδιαστεί δράσεις ενίσχυσης των επιχειρήσεων, σε όλο σχεδόν το φάσµα των τοµεακών και περιφερειακών επιχειρησιακών προγραµµάτων του ΕΣΠΑ. Χρηµατοδοτικές δυνατότητες, προσφέρονται ειδικότερα: Από τα τοµεακά προγράµµατα, τα οποία είναι: Το πρόγραµµα για την Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηµατικότητα, µε προϋπολογισµό 1,291 δισ. ευρώ, Το πρόγραµµα για την Ψηφιακή Σύγκλιση, µε προϋπολογισµό 860 εκατ. ευρώ, Το πρόγραµµα για την Αγροτική Ανάπτυξη, µε προϋπολογισµό 3,965 δισ. ευρώ, Το πρόγραµµα για την Ανάπτυξη του Ανθρώπινου υναµικού, το οποίο αφορά επιχειρήσεις που διευκολύνουν την πρόσβαση στην απασχόληση, µε προϋπολογισµό 2,269 δισ. ευρώ, Από τα 5 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράµµατα και συγκεκριµένα: 5
Της Αττικής, µε προϋπολογισµό 2,438 δισ. ευρώ, Της Μακεδονίας Θράκης, µε προϋπολογισµό 2,675 δισ. ευρώ, Της υτικής Ελλάδος Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων, µε προϋπολογισµό 914 εκατ. ευρώ, Της Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας Ηπείρου, µε προϋπολογισµό 1,105 δισ. ευρώ, και της Κρήτης Νήσων Αιγαίου, µε προϋπολογισµό 871 εκατ. ευρώ. Τέλος, από τα προγράµµατα για την προώθηση της διασυνοριακής, διαπεριφερειακής συνεργασίας στην Ε.Ε., τα λεγόµενα προγράµµατα του Στόχου 3 (Interreg). Πρόκειται για σειρά παρεµβάσεων σε επιχειρηµατικές υποδοµές κοινού διασυνοριακού ενδιαφέροντος, που στόχο έχουν να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια. Ωστόσο, η σηµαντικότερη ίσως εξέλιξη, είναι µια σειρά από βελτιωτικές κινήσεις όσον αφορά τις συνθήκες υλοποίησης των προγραµµάτων. Στην περίπτωση αυτή αξιοποιήθηκε στο έπακρο η εµπειρία των προηγούµενων προγραµµατικών περιόδων, προκειµένου µεγιστοποιηθεί η αποτελεσµατικότητα και το αναπτυξιακό όφελος κάθε δράσης. Ξεκινάµε λοιπόν µε ένα νέο θεσµικό πλαίσιο, που χαρακτηρίζεται από απλούστερες και ταχύτερες διοικητικές διαδικασίες και αισθητό περιορισµό της γραφειοκρατίας. 6
Όσον αφορά ειδικότερα την χρηµατοδότηση επιχειρηµατικών σχεδίων, έχουν προβλεφθεί οι εξής καινοτοµίες: Μειώσαµε τα Επιχειρησιακά Προγράµµατα από 24 σε 13 Προγράµµατα (13 Τοµεακά και 11 Περιφερειακά σε 8 Τοµεακά και 5 Περιφερειακά Προγράµµατα). Εφαρµόσαµε η διαίρεση της Επικράτειας σε τρεις περιοχές κινήτρων, µε βάση το ανώτερο ύψος έντασης της ενίσχυσης, που προβλέπεται από τον χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων. Εκπονήσαµε ένα ενιαίο, θεσµικά κατοχυρωµένο και γνωστό εξαρχής σύστηµα διαχείρισης και ελέγχου, µε υποστήριξη από έγκυρο διεθνή οίκο. Προβλέπουµε υψηλά ποσοστά κρατικής ενίσχυσης για όλες τις περιφέρειες της χώρας. Καταργήσαµε τις διαδικασίες συντονισµού από το Υπουργείο Οικονοµίας και Οικονοµικών, για την ένταξη έργων µε προϋπολογισµό κάτω των 5 εκατ. ευρώ. Προχωρήσαµε στη δηµιουργία του εθνικού προτύπου διαχείρισης έργων σε συµφωνία µε τον ΕΛΟΤ, µε το οποίο θα πιστοποιείται η διαχειριστική επάρκεια των τελικών δικαιούχων. Τέλος, προωθήσαµε το µέτρο των ανοιχτών προκηρύξεων σε όλη τη διάρκεια της περιόδου. 7
Η µεγαλύτερη όµως αλλαγή που προωθούµε είναι η αλλαγή νοοτροπίας σε όλο το εύρος των Προγραµµάτων, από την ένταξη έως και την υλοποίηση. Αυτό συνδέεται µε την αποτελεσµατικότητα. Αυτός είναι ο στόχος µας. Με τις βελτιώσεις αυτές, διασφαλίζεται ότι οι δράσεις του ΕΣΠΑ 2007 2013 θα αποτελέσουν ένα σύγχρονο, αποτελεσµατικό και προσβάσιµο µέσο στήριξης για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Η σηµαντικότερη ωστόσο καινοτοµία, αφορά την ανάπτυξη νέων χρηµατοδοτικών εργαλείων, εκτός της παροχής επιχορηγήσεων. Το Υπουργείο Οικονοµίας και Οικονοµικών, σε συνεργασία µε τον Όµιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, προωθεί τη δηµιουργία σύγχρονων χρηµατοδοτικών µηχανισµών, µε χαρακτηριστικό τον πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα των διατιθέµενων κεφαλαίων. Οι µηχανισµοί αυτοί στηρίζονται σε 4 βασικές µεθόδους: Την ανακύκλωση, δηλαδή τη χορήγηση δανείων µε ευνοϊκούς όρους, το ποσό αποπληρωµής των οποίων επαναχρηµατοδοτεί νέα έργα. Υπάρχει εποµένως η δυνατότητα µελλοντικής επαναξιοποίησης πόρων. Τη µόχλευση, δηλαδή τη δυνατότητα συνδυασµού δανείων, µε ιδιωτικούς πόρους. Τις πηγές κεφαλαίων, η sources of funding. Αυτό αφορά τη διάθεση πόρων από τα επιχειρησιακά προγράµµατα, εθνικά και περιφερειακά, και το συνδυασµό τους µε πρόσθετη χρηµατοδότηση από την ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων. 8
Και επίσης, την πρακτική της διαχείρισης κεφαλαίων, που προβλέπει µια κεντρική µονάδα διαχείρισης περισσότερων του ενός ταµείων. Με την αξιοποίηση των παραπάνω χαρακτηριστικών, τίθενται στην υπηρεσία των επιχειρήσεων νέες χρηµατοδοτικές δυνατότητες, προκειµένου να υλοποιήσουν µε περισσότερη ευκολία και λιγότερους κινδύνους τις επενδυτικές τους πρωτοβουλίες. Ειδικά για τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις, που αντιµετωπίζουν εντονότερα από όλους τις δυσκολίες χρηµατοδότησης, εφαρµόζουµε την πρωτοβουλία JEREMIE. Στόχος της είναι η διευκόλυνση της πρόσβασης των µικροµεσαίων επιχειρήσεων σε πηγές χρηµατοδότησης, προκειµένου να εξασφαλίσουν επαρκείς πόρους για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους. Η χρηµατοδότηση µέσω του JEREMIE καλύπτει ένα ευρύ φάσµα προϊόντων. Ενδεικτικά θα αναφέρω τις µικροπιστώσεις µέσω τραπεζών, τη συµµετοχή στο κεφάλαιο επιχειρήσεων, τα κεφάλαια ανάληψης επιχειρηµατικού κινδύνου, την παροχή εγγυήσεων. Επίσης, εξίσου σηµαντικό είναι το πρόγραµµα JESSICA, που αποσκοπεί στην ενίσχυση και ανάπτυξη επιχειρήσεων σε αστικές περιοχές. Στόχος του είναι η κινητοποίηση κεφαλαίων για τη χρηµατοδότηση ολοκληρωµένων δράσεων αστικής ανάπτυξης. Οι πόροι αυτής της δράσης, θα προέλθουν από τα Επιχειρησιακά Προγράµµατα 2007 2013, από ιδιωτικά κεφάλαια και από τη χρηµατοδοτική συµµετοχή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. 9
Βέβαια, εκτός των δράσεων και των προγραµµάτων που περιλαµβάνονται στο ΕΣΠΑ, δεν πρέπει να ξεχάσουµε και τη δυνατότητα χρηµατοδότησης επενδύσεων µέσω των άλλων προγραµµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως το 7 ο Πρόγραµµα Πλαίσιο, το οποίο χρηµατοδοτεί απευθείας δράσεις έρευνας και καινοτοµίας. Είναι ένα πρόγραµµα µε συνολικό προϋπολογισµό 53,2 δις. ευρώ και ήδη η ελληνική επιχειρηµατική κοινότητα συµµετέχει ενεργά στις δράσεις του, αναπτύσσονται στρατηγικές συνεργασίες µε φορείς από όλη την Ευρώπη. Κυρίες και Κύριοι, Το σχέδιο αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων για την περίοδο 2007 2013 παρέχει σπουδαίες ευκαιρίες ανάπτυξης για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Εξίσου σηµαντικές ωστόσο είναι και οι ευκαιρίες που προκύπτουν από την αξιοποίηση εθνικών πόρων. Σήµερα στη χώρα µας εφαρµόζεται µε απόλυτη επιτυχία, ένας σύγχρονος, αποτελεσµατικός, καλά σχεδιασµένος επενδυτικός νόµος. Ένα ισχυρό αναπτυξιακό εργαλείο που κατανοεί τις συνθήκες της νέας εποχής και συνδυάζει την προώθηση της επιχειρηµατικότητας, µε την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτηµάτων της χώρας µας σε όλη την επικράτεια. Ο Επενδυτικός Νόµος 3299/2004 εισήγαγε ήδη σηµαντικές καινοτοµίες σε σχέση µε το παρελθόν. Ήταν κατ αρχήν ο πρώτος που καταρτίστηκε έπειτα από συστηµατική διαβούλευση µε τους εκπροσώπους και τους φορείς των παραγωγικών τάξεων από όλη την Ελλάδα. 10
Επίσης για πρώτη φορά, ίσχυσε η χρηµατοδότηση επιχειρήσεων, χωρίς τη διάκριση µεταξύ παλαιών και νέων, όπως συνέβαινε παλιότερα. Ακόµη, έπειτα από σκληρή διαπραγµάτευση µε την Ε.Ε., εξαντλήθηκαν τα ανώτατα όρια των ενισχύσεων που προβλέπει ο εγκεκριµένος χάρτης περιφερειακών ενισχύσεων. όθηκε στρατηγική έµφαση στην ποιότητα και στις νέες τεχνολογίες, στον τουρισµό, στην προώθηση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, στις µεταφορές και τις επικοινωνίες. Τέλος, καθιερώθηκαν απλούστερες και αντικειµενικότερες διαδικασίες, που ενισχύουν τη διαφάνεια και την αποτελεσµατικότητα στην εφαρµογή του νόµου. Επιτρέψτε µου αναφερθώ συγκεκριµένα στις διαδικαστικές αλλαγές που ευνοούν και διευκολύνουν τις επιχειρήσεις, ειδικά αυτές που δρουν στη Μακεδονία. 1. ιευρύνθηκε το φάσµα των δικαιούχων, µε αποτέλεσµα όλες οι επιχειρήσεις να έχουν δικαίωµα πρόσβασης στις ενισχύσεις του νόµου. 2. ιευρύνθηκε το φάσµα των επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων που επιδοτούνται, µε την προσθήκη νέων τοµέων και αντικειµένων. 3. Προβλέπεται η χορήγηση προκαταβολής της ενίσχυσης, σε ύψος που φθάνει µέχρι και το 30% της συνολικής επιδότησης. 11
4. Καθιερώθηκε η δυνατότητα υποβολής σχεδίων σε όλη τη διάρκεια του έτους και όχι κατά περιόδους, όπως ίσχυε παλαιότερα. 5. Μειώθηκε σηµαντικά ο χρόνος αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων, που είναι πλέον δύο µήνες. Και έτσι κάθε επιχειρηµατίας µπορεί να προγραµµατίζει σε συντοµότερο χρόνο τις κινήσεις του, χωρίς την πολύµηνη αβεβαιότητα. 6. Προβλέπεται πρόσθετη ενίσχυση για τους παραµεθόριους νοµούς, όπως είναι π.χ. για τη Βόρεια Ελλάδα το Κιλκίς, η ράµα, οι Σέρρες, η Πέλλα, η Φλώρινα. 7. Αναπροσαρµόσθηκε το ύψος των επενδυτικών προγραµµάτων που εξετάζει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, ώστε να φθάνει µέχρι και τα 4 εκατ. ευρώ. Σηµειώνεται εδώ ότι στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας, το ύψος αυτό ορίζεται στα 2 εκατ. ευρώ. Τα αποτελέσµατα από την εισαγωγή αυτών των καινοτοµιών, αποτυπώνονται ξεκάθαρα στα µέχρι τώρα αποτελέσµατα από την εφαρµογή του νόµου. Κατατέθηκαν συνολικά 4.394 αιτήσεις, που αντιστοιχούν σε ύψος επενδύσεων 11,91 δις. ευρώ. Από τις αιτήσεις αυτές εγκρίθηκαν 3.807 επενδυτικά σχέδια, ύψους 8,78 δις. ευρώ. Οι νέες επενδύσεις δηµιουργούν 21.263 νέες άµεσες θέσεις εργασίας και πολλαπλάσιο αριθµός έµµεσων. 12
Και συνεχίζουµε, έχοντας προχωρήσει ήδη στην προετοιµασία του επενδυτικού νόµου για την περίοδο 2007 2013, µε στόχο να αυξηθεί περαιτέρω η ένταση, η ποιότητα, η αποτελεσµατικότητα και το εύρος των ενισχύσεων. Ήδη µε τις νέες προσαρµογές στις κατευθυντήριες γραµµές για το σχέδιο περιφερειακών ενισχύσεων έχουν κατατεθεί 667 προτάσεις ύψους επενδύσεων 1.702.587.425, αιτούµενης επιχορήγησης 648.523.000. Συγκεκριµένα, ο νέος νόµος διασφαλίζει υψηλά ποσοστά ενίσχυσης για όλες τις περιφέρειες της χώρας, µε ανώτατα όρια επιδότησης, που φθάνουν ανάλογα µε την περιοχή, το είδος και το µέγεθος της επιχείρησης, µέχρι και το 60% της επένδυσης. Κυρίες και κύριοι, Σήµερα η χώρα µας προσφέρει ένα ολοκληρωµένο και στρατηγικά σχεδιασµένο σύνολο δυνατοτήτων, ενισχύσεων και κινήτρων που στηρίζουν την ανάπτυξη της ελληνικής επιχείρησης. Οι ευκαιρίες υπάρχουν και είναι προς όφελος όλων µας να µη µένουν στα χαρτιά, αλλά να αξιοποιούνται. Για το σκοπό αυτό άλλωστε έχει αναπτυχθεί ένα ολοκληρωµένο, σύγχρονο δίκτυο επικοινωνίας και παροχής πληροφόρησης, για όλες τις τρέχουσες χρηµατοδοτικές δυνατότητες. Ήδη λειτουργούν help desks για τους δικαιούχους, ενώ µέσω των σχετικών ιστοσελίδων και του νέου δικτυακού 13
τόπου για το ΕΣΠΑ που θα λειτουργήσει από τον Ιανουάριο, παρέχουµε στους δικαιούχους και στους ενδιαφερόµενους επιχειρηµατίες όλη την ενηµέρωση και την καθοδήγηση που χρειάζονται προκειµένου να επωφεληθούν από τις υλοποιούµενες δράσεις. Καλούµε λοιπόν την επιχειρηµατική κοινότητα της Μακεδονίας να µην αφήσει καµία ευκαιρία να περάσει ανεκµετάλλευτη. Σήµερα τα πράγµατα είναι απλά και ξεκάθαρα: Εσείς έχετε τα σχέδια. Έχετε τη δηµιουργικότητα, τις ιδέες και τους στόχους. Τώρα έχετε και το κίνητρο και τη στήριξη για να τα κάνετε πράξη. Για να προσφέρετε στην απασχόληση και στην ανάπτυξη του τόπου σας και της χώρας µας. Για να είστε εσείς ανάµεσα στις επιχειρήσεις που θα οδηγήσουν την ελληνική οικονοµία σε µια νέα εποχή. Ας ενώσουµε λοιπόν τις δυνάµεις µας και ας µην αφήσουµε καµία ευκαιρία να πάει χαµένη. Σας ευχαριστώ. 14