ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΦΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ Η κοινωνική σου ζωή λεει πολλά πράγματα για εσένα. Με ένα σταθερό, πλήρες και υγιές δίκτυο σχέσεων, η ανάγκη που έχεις για να ζήσεις μια ελεύθερη από τις ουσίες ζωή μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Αν βασίζεσαι σε πολύ λίγους ανθρώπους ή σε ανθρώπους οι οποίοι δεν είναι δυνατοί οι ίδιοι, τότε πολλές από τις ανάγκες σου δεν θα ικανοποιηθούν και είναι πολύ πιθανόν να ξανακάνεις χρήση. Τι είναι αυτό που παίρνεις από τους ανθρώπους στη ζωή σου; Η παρακάτω λίστα μπορεί να σε βοηθήσει να εξετάσεις πιο αναλυτικά τις υπάρχουσες πηγές υποστήριξης και φιλίας που έχεις. Αν δε μπορέσεις να απαντήσεις θετικά σε όλες τις ερωτήσεις, δεν πειράζει. Αλλά είναι σημαντικές για τους περισσότερους ανθρώπους και είναι σημαντικό και για εσένα να δουλέψεις προς αυτή την κατεύθυνση. Έχεις; ΝΑΙ ΟΧΙ 1. Ανθρώπους που εμπιστεύεσαι και οι οποίοι δεν θα σε εκμεταλλευτούν προς όφελός τους; 2. Ανθρώπους με τους οποίους διασκεδάζεις και περνάς καλά; 3. Ανθρώπους με τους οποίους μοιράζεσαι τα χόμπι και τα ενδιαφέροντα σου; 4. Ανθρώπους από τους οποίους μπορείς να πάρεις πληροφορίες για τα εξής: Καριέρες και επαγγέλματα; Την καθημερινή ζωή; Θεραπεία της χρήσης ουσιών; 5. Ανθρώπους από τους οποίους μπορείς να μάθεις πράγματα και που μοιράζεσαι την εμπειρία της μάθησης; 6. Κάποιον άνθρωπο με τον οποίο έχεις μια προσωπική σχέση αγάπης; 7. Ανθρώπους με τους οποίους μπορείς να συζητάς σοβαρές προσωπικές σου ανησυχίες; 8. Ανθρώπους στους οποίους μπορείς να απευθυνθείς για βοήθεια όταν βρεθείς σε περίοδο κρίσης; 9. Ευαίσθητους ανθρώπους που σε αντιμετωπίζουν με φροντίδα όταν αντιλαμβάνονται προβλήματα στη συμπεριφορά σου ή λάθη στον τρόπο σκέψης σου; 10. Ανθρώπους με τους οποίους συμμετέχετε σε θρησκευτικές - πνευματικές εκδηλώσεις; 11. Καλούς ανθρώπους με τους οποίους νιώθεις άνετα και που μπορείς να περάσεις από το σπίτι τους όταν νιώθεις μοναξιά; 1
ΑΝΟΙΧΤΟ ΜΟΙΡΑΣΜΑ Φαντάσου ότι πρόκειται να κάνεις αίτηση για μια θέση η οποία φαίνεται ότι είναι η ιδανική για εσένα. Πιστεύεις ότι έχεις τα προσόντα και θέλεις πάρα πολύ να πάρεις αυτή την δουλεία και να τα πας καλά. Χρειάζεσαι απεγνωσμένα δουλειά, γιατί μόλις έχεις τελειώσει την θεραπεία σου σε μονάδα διαμονής και τώρα είναι καιρός να μπορέσεις να βγάλεις τα προς το ζην. Παρόλα αυτά, ένα πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι λόγω της χρήσης ουσιών δεν είχες σταθερή δουλειά για αρκετά χρόνια. Πως θα αντιμετωπίσεις αυτό το κενό και πως θα πείσεις τον υποψήφιο εργοδότη σου ότι θα είσαι ένας υπεύθυνος εργαζόμενος; 2
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΟΣ Ο Γιώργος (φανταστικό πρόσωπο) έχει μικρή εργασιακή εμπειρία και ελλιπή εκπαίδευση και κατάρτιση, αλλά εκμεταλλεύεται στο μέγιστο το παρελθόν του. Φανταστείτε τι μορφή θα είχε αυτό το βιογραφικό, αν ο Γιώργος δεν παραδεχόταν το γεγονός ότι είναι απεξαρτημένος χρήστης. Γ ι ώ ρ γ ο ς Ι ν α κ ή ς Ρ α κ ί 1 0 Α θ ή ν α Η. Γ. : 2 1 / 0 4 / 1 9 6 1 Επαγγελματικά Ενδιαφέροντα Προσόντα και Εμπειρία Προσωπικά Στοιχεία Οικιακές κατασκευές, ανακαινίσεις σπιτιών και επισκευές οικιακών συσκευών. Ικανότητα στις ξυλουργικές και μηχανολογικές εργασίες καθώς επίσης και αριθμητικής. Υπήρξα χειριστής σε μηχανήματα ακριβείας μεγάλης κατασκευαστικής εταιρίας. Εργάστηκα σαν υπάλληλος αποστολών και σαν αντιπρόσωπος λιανικής πώλησης. Είμαι κάτοχος επαγγελματικής άδειας οδήγησης. Πριν ολοκληρώσω το εντατικό πρόγραμμα θεραπείας, η εκπαίδευση και η επαγγελματική εμπειρία μου είχαν καταστραφεί από τα οκτώ χρόνια της εξάρτησης μου. Τώρα είμαι καθαρός από τα ναρκωτικά και έχω δεσμευτεί να παραμείνω. Επίσης έχω συνείδηση του εαυτού μου και είμαι υπεύθυνος. Θέλω πάρα πολύ να αποδείξω ότι είμαι άξιος εργαζόμενος. Ενισχύω την δέσμευση μου για αποχή από τις ουσίες, συμμετέχοντας ενεργά στο πρόγραμμα New Day Aftercare Program, το οποίο ανήκει στον οργανισμό πρόληψης της χρήσης ουσιών. Συμμετέχω σαν εθελοντής ξυλουργός στο YMCA όπου και βοηθάω στην προπόνηση της ομάδας αγοριών. Έχω μάθει να βοηθάω ανθρώπους να ξεπεράσουν προβλήματα που έχουν προβλήματα με τη χρήση ναρκωτικών και ουσιών και αυτό είναι κάτι για το οποίο ενδιαφέρομαι βαθύτατα. Συστάσεις Τα παρακάτω άτομα μπορούν να σας δώσουν πλήρεις και ειλικρινείς συστάσεις για το άτομο μου. Δρ. Άννα Κιόρκη (Ιατρός): 922 5471 Γιώργος Άθελος (Διευθυντής του New Day Aftercare Program): 848-5531 Κατίνα Στεφανοπούλου (Δικαστική Επόπτρια): 767 9947 3
ΕΝΤΥΠΟ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΥΡΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΑΙ ΟΧΙ 1. Είσαι πραγματικά ελεύθερος από το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών; 2. Έχεις μόνιμη κατοικία και/ή ένα δίκτυο υποστήριξης από ανθρώπους οι οποίοι ενδιαφέρονται για εσένα; 3. Θέλεις ειλικρινά να συντηρείς ο ίδιος τον εαυτό σου; 4. Είσαι διατεθειμένος να ζεις από ένα σταθερό εισόδημα το οποίο τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον θα καλύπτει τις βασικές σου ανάγκες ή λίγο περισσότερο; 5. Είσαι σε θέση να ακολουθείς και να διατηρείς ένα τακτικό πρόγραμμα; 6. Μπορείς να διαχειρίζεσαι τις καθημερινές απογοητεύσεις χωρίς να χάνεις τον έλεγχο των συναισθημάτων ή των πράξεων σου; 4
ΕΝΤΥΠΟ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΕΥΡΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (Συνέχεια) ΝΑΙ ΟΧΙ 7. Μπορείς να αντεπεξέλθεις στην ρουτίνα και τα πολύ βαρετά πράγματα που απαιτούν όλες οι δουλειές και κυρίως αυτές που βρίσκονται στις χαμηλότερες ιεραρχικές βαθμίδες; 8. Είσαι διατεθειμένος να σου ασκούν εποπτεία και να σου δίνουν κατευθύνσεις, με τις οποίες όμως μπορεί και να μη συμφωνείς πάντα; 9. Έχεις αξιόπιστες πληροφορίες για την αγορά εργασίας και το πως αυτές μπορούν να εφαρμοστούν στην περίπτωση σου; 10. Πιστεύεις ότι η εργασία είναι μια ευκαιρία να κάνεις κάτι αξιόλογο εκτός από το να κερδίζεις κάποια χρήματα και να μείνεις μακριά από προβλήματα; 11. Έχεις συνειδητοποιήσει τις επικίνδυνες καταστάσεις που μπορεί να σε οδηγήσουν στη χρήση και να παρατήσεις τα όσα έχεις πετύχει; 12. Πιστεύεις ότι μπορείς να κάνεις αξιόλογη δουλειά για τον εργοδότη σου και να πάρεις την ανάλογη αναγνώριση για αυτό; 5
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΗΜΕΡΑ Περιγραφή της κατάστασης(συμπεριλαμβανομένων και των σκέψεων - συναισθημάτων) ΕΝΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΘΥΜΙΩΝ (1-100) Συμπεριφορές αντιμετώπισης που χρησιμοποίησες 6
Προσωπικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Κατάστασης: Κατάσταση Υψηλού Κινδύνου Έντυπο υπενθύμισης: Στην περίπτωση που αντιμετωπίσω ένα γεγονός στην ζωή μου το οποίο θα μα οδηγήσει σε κατάσταση υψηλού κινδύνου: 1. Θα εγκαταλείψω ή θα αλλάξω την κατάσταση ή το περιβάλλον που την προκαλεί. 2. Θα καθυστερήσω την απόφαση μου να κάνω χρήση για 15 λεπτά. Θα θυμηθώ ότι οι περισσότερες επιθυμίες για χρήση έχουν περιορισμένη διάρκεια και θα περιμένω να μειωθούν χωρίς να κάνω χρήση. 3. Θα ελέγξω τις σκέψεις μου για χρήση. Χρειάζομαι πραγματικά να κάνω χρήση; Θα υπενθυμίσω στον εαυτό μου ότι οι πραγματικές μου ανάγκες είναι για αέρα, νερό, φαγητό και στέγη. 4. Θα σκεφτώ κάτι που δεν σχετίζεται με τη χρήση. 5. Θα υπενθυμίσω στον εαυτό μου τα πράγματα που έχω πετύχει μέχρι σήμερα. 6. Θα τηλεφωνήσω σε κάποιο από τα παρακάτω τηλέφωνα πρώτης ανάγκης: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. ΟΝΟΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΟ 7
Προσωπικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Έκτακτης Κατάστασης: ''Ολίσθημα" Έντυπο υπενθύμισης: Ένα "ολίσθημα" είναι μια μεγάλη κρίση στην πορεία προς την απεξάρτηση. Η επιστροφή στην αποχή απαιτεί ουσιαστική προσπάθεια. Παρακάτω είναι κάποια από τα πράγματα που μπορεί να γίνουν: Σε περίπτωση που βιώσω ένα "ολίσθημα": 1. Θα ξεφορτωθώ την ουσία αλκοόλ ή ναρκωτικά, τα σύνεργα και θα απομακρυνθώ από τον χώρο στον οποίο έκανα αυτή την περιστασιακή χρήση. 2. Θα συνειδητοποιήσω ότι το να κάνεις χρήση για μια φορά ή για μια μέρα, δεν είναι απαραίτητο να με οδηγήσει σε ολοκληρωτική υποτροπή. Δεν θα παραδοθώ σε συναισθήματα ενοχής και "κατηγορώ", γιατί αυτά τα συναισθήματα θα υποχωρήσουν με τον καιρό. 3. Θα ζητήσω βοήθεια από κάποιον άλλο. 4. Στην επόμενη συνάντηση, θα εξετάσω αυτό το "ολίσθημα" με τον σύμβουλό μου, θα συζητήσω για τα γεγονότα που προηγήθηκαν του ολοσθήματος μου και θα εντοπίσω τα αίτια που την προκάλεσαν και πως εγώ αντέδρασα.. Θα διερευνήσω με τον σύμβουλο μου τι περίμενα να πάρω ή να αλλάξω με την χρήση που έκανα.. Θα δουλέψω με τον σύμβουλό μου προκειμένου να διαμορφώσουμε ένα σχέδιο, έτσι ώστε να μπορώ να αντιμετωπίσω ένα παρόμοιο περιστατικό που πιθανά να προκύψει στο μέλλον. ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ: ΤΟ ΟΛΙΣΘΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟ ΜΙΑ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ 8
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΑΙ ΟΧΙ 1. Πιστεύεις ότι αυτή η δουλεία θα σου προσφέρει μισθό ικανό να καλύψει τις ανάγκες σου; 2. Θα είναι εύκολη η μετακίνηση από και προς την δουλειά σου; 3. Σου είναι ξεκάθαρο τι περιλαμβάνει η συγκεκριμένη εργασία; 4. Έχεις τις απαραίτητες δεξιότητες ή μπορείς να τις αποκτήσεις προκειμένου να αντεπεξέλθεις στις απαιτήσεις της εργασίας; 5. Είναι ο χώρος της εργασίας ασφαλής και ευχάριστος; 6. Είναι η εργασία σταθερή σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Θα αμείβεσαι τακτικά; 7. Θα έχεις την απαραίτητη εποπτεία και αξιολόγηση προκειμένου να ενισχυθεί η απόδοσή σου; 9
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΤΑΛΛΗΛΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ (συνέχεια) ΝΑΙ ΟΧΙ 8. Σου παρέχει ευκαιρίες, έτσι ώστε να εμπλουτίσεις τις δεξιότητες που έχεις ήδη αποκτήσει ή/και σου προσφέρει ευκαιρίες εξέλιξης; 9. Θα έχεις συναδέλφους οι οποίοι μπορεί να γίνουν φίλοι σου και γενικά άτομα που θα σέβεσαι; 10. Θα έχεις ότι χρειάζεσαι για να διαχειρίζεσαι το άγχος της δουλειάς, δηλαδή φίλους, χόμπι, ελεύθερο χρόνο; 11. Πιστεύεις ότι η δουλειά θα κεντρίζει το ενδιαφέρον σου; 12. Η θέση σου θα παραμείνει ασφαλής αν το παρελθόν σου γίνει γνωστό στους συναδέλφους και στον εργοδότη σου; 13. Ο χώρος εργασίας θα είναι καθαρός από τις συνθήκες και τους ανθρώπους που στο παρελθόν σε οδήγησαν στον πειρασμό να κάνεις χρήση; 14. Θα υπάρχει κάποιο άτομο ή σύμβουλος στο χώρο της εργασίας, τον οποίο θα μπορείς να συμβουλεύεσαι στην περίπτωση που προκύψουν προβλήματα στην δουλειά; 15. Το είδος και ο τρόπος της δουλειάς είναι συμβατές με τις προσωπικές σου αξίες και πιστεύω; 10
AIDS: ΑΝΗΚΩ ΣΕ ΟΜΑΔΑ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ; Σημείωσε ΝΑΙ ή ΟΧΙ: 1. Έχεις μοιραστεί ποτέ με άλλους βελόνες, σύριγγες ή άλλα σύνεργα; 2. Έχεις χρησιμοποιήσει μεταχειρισμένες βελόνες, σύριγγες ή άλλα σύνεργα χωρίς πρώτα να τα απολυμάνεις με χλώριο ή οινόπνευμα; 3. Είχες στο παρελθόν ή εξακολουθείς να έχεις σεξουαλικές δραστηριότητες υψηλού κινδύνου; Αυτές περιλαμβάνουν σεξ χωρίς προστασία με: Χρήστες ναρκωτικών ουσιών με ενεργό ενέσιμη χρήση ή σε ανάρρωση Πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους Ομοφυλόφιλους ή αμφιφυλόφιλους άνδρες Πόρνες ή άτομα που είχαν ερωτικές δραστηριότητες με πόρνες Άτομα που αναρρώνουν και είχαν σεξουαλικές δραστηριότητες με άτομα που έκαναν ενέσιμη χρήση; 4. Έχεις κάποιο από τα παρακάτω συμπτώματα τα οποία πιθανά να υποδηλώνουν μόλυνση ΗIV; Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν κατάπτωση, αδικαιολόγητος πυρετός, νυχτερινές εφιδρώσεις, πρησμένοι αδένες και διάρροια. Αυτά τα συμπτώματα είναι επανεμφανιζόμενα και δεν οφείλονται σε γρίπη. Επανέρχονται σε τακτικά διαστήματα και διαρκούν περίπου δυο εβδομάδες. ΝΑΙ ΟΧΙ Αν απάντησες ναι σε κάποια από τις παραπάνω ερωτήσεις, έχεις αυξημένο κίνδυνο να μολυνθείς από τον ιό. Ο βαθμός του κινδύνου εξαρτάται από το πόσες φορές και με πόσους ανθρώπους υψηλού κινδύνου είχες κάποια από τις παραπάνω επαφές, παρόλο που όλες οι παραπάνω δραστηριότητες δημιουργούν περισσότερους κινδύνους να μολυνθείς από τον ιό. 11
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΟΥ Γιατί οι προηγούμενες απόπειρες να παραμείνεις καθαρός/ή από τις ουσίες απέτυχαν; Τι συνέβαλλε περισσότερο στο ξεκίνημα της πραγματικής αλλαγής; Πως ήταν τα πρώτα 1-2 χρόνια της περιόδου που είσαι καθαρός/ή; Μας ενδιαφέρει να μάθουμε πως διαχειρίστηκες τα παρακάτω: Δημιουργία καινούργιων φίλων Προσωπικές σχέσεις Εργασία Το να μάθεις να διασκεδάζεις χωρίς να κάνεις χρήση Να δομείς τον χρόνο και την ενέργεια σου Ένοιωσες την επιθυμία να "ανέβεις"; Έχεις υποτροπιάσει ποτέ; 12
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΟΥ (συνέχεια) Πως διαχειρίζεσαι το άγχος και τον σωματικό πόνο; Ποιες ήταν οι πιο επικίνδυνες καταστάσεις τις οποίες αντιμετώπισες; Πως βλέπεις τον εαυτό σου τώρα στη φάση της απεξάρτησης; Τι είδους προβλήματα (αν υπάρχουν) έχουν απομείνει αυτό τον καιρό από την ζωή σου όσο ήσουν στη χρήση και επιβραδύνουν την εξέλιξη και προσωπική σου ανάπτυξη; Τι είναι αυτό που εκτιμάς περισσότερο και το οφείλεις στο ότι είσαι καθαρός/ή από τις ουσίες; 13
ΑΣΚΗΣΗ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ Ένας τρόπος να αντιμετωπίσεις σκέψεις γύρω από τη χρήση, είναι να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου τα θετικά οφέλη που έχεις όταν δεν κάνεις χρήση, τις δυσάρεστες συνέπειες της χρήσης και τις καταστάσεις υψηλού κινδύνου οι οποίες πιθανόν να δυσκολέψουν τη δέσμευση σου για αποχή από τη χρήση. Χρησιμοποίησε αυτή τη σελίδα και δημιούργησε ένα κατάλογο με 5-10 πράγματα που θα σου υπενθυμίζουν την κάθε κατηγορία και στη συνέχεια μετέφερέ τα σε μια κάρτα μεγέθους ευρετηρίου. Διάβασε αυτή την κάρτα κάθε φορά που θα κένεις σκέψεις για τη χρήση. Θετικά οφέλη από τη μη χρήση: Δυσάρεστα αποτελέσματα ή αρνητικές συνέπειες από τη χρήση: Δύσκολες καταστάσεις ή καταστάσεις υψηλού κινδύνου που αντιμετώπισες κατά τη δέσμευση σου να παραμείνεις καθαρός: Συνολικό επίπεδο προσωπικής δέσμευσης στην προσπάθεια σου να παραμείνεις καθαρός: Καθόλου 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Πολύ υψηλό 14