ΓΝΩΣΤΙΚΉ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Transcript

1 ΓΝΩΣΤΙΚΉ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ 1

2 Γνωστική Συμπεριφορική Γιατί γνωστική συμπεριφορική Το πρόβλημα : η Διάρκεια Εξετάζονται 2 παράγοντες 1. Γνωστικές διαδικασίες 2. Διάκριση στόχων. Η θεραπεία εξελίσσεται σε 2 φάσεις 2

3 Γνωστική συμπεριφορική Πρώτη φάση Διάρκεια 30 εβδομάδες- Απώλεια βάρους. Θεματολογία Μη ρεαλιστικοί στόχοι βάρους Ανησυχίες εικόνας σώματος Άμεση αντιμετώπιση αρχικών στόχων Δεύτερη φάση Διάρκεια -14 εβδομάδες Θεματολογία Σταθερό βάρος Ενεργοποίηση μηχανισμών. 3

4 Αξιολόγηση κ προσανατολισμός της θεραπείας. Στρατηγική- σχεδιασμός εκτέλεση. Πελάτης πληροφορίες Συνεντεύξεις. Γραπτά( ημερολόγια φαγητού, ερωτηματολόγια, πίνακες) Προφορικές(ερευνώ, αναλύω,ανασκόπηση, σχεδιασμός) Κάποιες λίστες καθημερινές, κάποιες εισάγονται σε τακτά Χρονικά διαστήματα 4

5 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ Ιστορικό του προβλήματος βάρους. Εξελικτική πορεία του προβλήματος Πότε, πως, τι άλλο. Παράλληλη εξέλιξη στοχευόμενου βάρους Μοτίβο, διακυμάνσεις, σταθερότητα Αποτελέσματα προηγούμενων προσπαθειών Απώλεια, διάρκεια, επανάκτηση 5

6 Τωρινή κατάσταση του προβλήματος Διατροφική καθημερινότητα(ημερολόγια διατροφής) Ποιότητα, ποσότητα, έλεγχος, άλλα προβλήματα. Σωματική δραστηριότητα Τι, πως. Σωματική υγεία Ιστορικό, τρέχουσα προβλήματα, θεραπείες-αγωγές. 6

7 Τωρινή κατάσταση του προβλήματος Εμφάνιση (Εικόνα σώματος) Αντίληψη, αξιολόγηση (σχήμα-βάρος) Βάρος κ στόχοι βάρους Τώρα, πραγματικό, ιδανικό, ρεαλιστικό, ελάχιστη αποδεκτή. 7

8 Τωρινή κατάσταση του προβλήματος Αλκοόλ κ Κάπνισμα Ποσότητες, μοτίβο, σχέση με το βάρος. Αναγνώριση αιτιών- λόγων απώλειας βάρους Υγεία, επίτευξη, Εμφάνιση, ρατσισμός του βάρους. 8

9 Πληροφορίες ελέγχου 1. Ιστορικό οικογένειας για παχυσαρκία 2. Γνωστά εμπόδια στην απώλεια βάρους 3. Κοινωνικές περιστάσεις 4. Όποια άλλη πληροφορία θεωρεί ο πελάτης σημαντική. 9

10 1. Καταγραφή φαγητού 2. Τακτική ζύγιση ΑΥΤΟΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Η καταγραφή στοχεύει, ώστε ο πελάτης να Ελέγχει Αναγνωρίζει προβληματικές συνθήκες θετικές αλλαγές λάθος πρακτικές 10

11 Προϋποθέσεις: Περίπτωση Ενεργειακό έλλειμμα 2. Επίλυση προβλημάτων 3. Ανάπτυξη δεξιοτήτων. 11

12 Περίπτωση 1 Μία πελάτης οργάνωσε ένα διήμερο στην εξοχή με φίλους κ πεζοπορία. Αναγνωρίζοντας ότι αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα, ξεκινά την διαδικασία επίλυσης προβλημάτων που συνιστάται από 6 βήματα. 1. Έγκαιρος προσδιορισμός του προβλήματος. Εκδρομή 2 Ακριβής εντοπισμός του προβλήματος Αυτοσυγκράτηση Πεινώ περισσότερο Τροφές πολλών θερμίδων 12

13 Περίπτωση 1 3. Αναζήτηση-έρευνα πιθανών λύσεων. Να μην πάω. Να ετοιμάσω κ να πάρω φαγητά με χαμηλές θερμίδες για να τρώω κατά την διάρκεια της ημέρας κ να έχω περιθώριο για να φάω περισσότερο το βράδυ. Να μην πιώ καθόλου αλκοόλ κ να το αντικαταστήσω από χαμηλής ενέργειας ποτά. Να μην φάω τίποτα όλη ημέρα κ να φάω κ να πιώ όπως όλοι οι άλλοι στη παρέα στο βραδινό. Να περάσω ένα διήμερο χωρίς ανησυχία κ προσοχή κ να ξαναμπώ σε ρυθμό όταν επιστρέψω. 13

14 Περίπτωση 1 4. Εξετάζεται η δυσκολία υλοποίησης κάθε λύσης καθώς κ η αποτελεσματικότητα της. Δεν θέλω να μην πάω, θα μείνω πίσω κ θα στεναχωρηθώ απογοητεύοντας την παρέα μου. Να τρώω λίγες θερμίδες την ημέρα κα το βράδυ να έχω περιθώριο για κάτι περισσότερο είναι πιο εφικτό Το πρωινό μπορώ να το ελέγξω αλλά το βραδινό θα είναι πολύ δύσκολο. Ολική απώλεια γεύματος κατά τη διάρκεια της ημέρας,δεν είναι λύση γιατί θα πεινώ κ θα έχω ένταση κ το βράδυ θα φάω πολύ περισσότερο κ θα ξεφύγω πολύ στις θερμίδες. Να αφεθώ για το διήμερο κ μετά να ξαναμπώ σε πρόγραμμα είναι ριψοκίνδυνο για μένα καθώς θα νιώσω ενοχές, θα μπλέξω στον φαύλο κύκλο των αναβολών. 14

15 Περίπτωση 1 5. Επιλογή της πιο εφικτής κ αποτελεσματικής λύσης. Για το αλκοόλ θα πάρω άλλα ποτά που έχουν χαμηλές θερμίδες ώστε να έχω χώρο για λίγο, κ θα τρώω λίγο κα αρκετά ώστε να έχω διάθεση κ θα έχω περιθώριο για το βράδυ που θα φάμε όλοι μαζί. 6. Διαδικασία υλοποίησης. Ακριβής προετοιμασία. Εφαρμογή. Αξιολόγηση. 15

16 Απώλεια βάρους κ εικόνα σώματος 1. Τι εννοούμε με την Εικόνα σώματος 2. Απαραίτητη προϋπόθεση Απώλεια βάρους 8 η κ 20 η εβδομάδα 2. Αξιολόγηση κ εντοπισμός των ανησυχιών (ερωτηματολόγια Εικόνας σώματος.) 16

17 Αξιολόγηση ανησυχιών για την εικόνα σώματος. Ερωτήσεις σχετικά με την Αποφυγή (1,2) Ερωτήσεις σχετικά με τον Έλεγχο (3,4) Ερωτήσεις Γενικές (5,6) Καθόλου Μερικές φορές Συχνά Δεν ισχύει 1. Αποφύγατε να κοιταχτείτε στον καθρέπτη ν 2 Αποφύγατε να ζυγιστείτε ν 3 Μελετήσατε μέρη του σώματος σας στον καθρέπτη ν 4 Ζυγιστήκατε ν 5 Αισθανθήκατε δυστυχής για το σχήμα σας ν 6 Αισθανθήκατε ότι οι άλλοι παρατηρούσαν το σχήμα σας ν 17

18 Εικόνα Σώματος Μετά τη συμπλήρωση του παραπάνω ερωτηματολογίου ελέγχουμε κατά πόσο ο πελάτης έχει Καμία ανησυχία για την εικόνα του σώματος Έχει κάποιες ανησυχίες-καταγράφει αρνητικές σκέψεις - ελέγχει- αποφυγή Εάν έχει πολύ έντονες ανησυχίες ανάλυση συντήρηση διαχείριση (αρνητικής εικόνας) 18

19 Περίπτωση 2 Στα καθημερινά ημερολόγια για την εικόνα του σώματος, ο Πελάτης καταγράφει την κατάσταση να παίξω ρακέτες με το παιδί μου στην παραλία. Νιώθει Συναισθήματα-άγχους, λύπης, στεναχώριας κ ντροπής. Οι Σκέψεις του- όσοι είναι στη παραλία θα με δούνε να τρέχω πάνω κάτω θα φαίνομαι Γελοίος, έτσι όπως είμαι, αυτό δεν το κάνω. Πως Συμπεριφέρεται- αρνείται με μια δικαιολογία, ψεύδεται. Οι Συνέπειες- συνεχείς αναβολές, καταλήγει να μην κάνει ποτέ καμία σωματική δραστηριότητα με το παιδί του. Εναλλακτικές σκέψεις- στην πραγματικότητα δεν ξέρω τι σκέφτεται ο καθένας, εγώ θεωρώ ότι είμαι γελοίος κ ότι όλοι σκέφτονται το ίδιο. Μου αρέσουν οι ρακέτες, κ ένας άλλος βαρύτερος από μένα παίζει κ δεν μου φαίνεται γελοίος. Τελικά στερούμαι την άσκηση κ την ευκαιρία να νιώσω καλύτερα κ να παίξω με το παιδί. 19

20 Περίπτωση 2 Αποφυγή δραστηριότητας Αρνητικά συναισθήματα Εικόνα σώματος Δεν εκπαιδεύεται Δεν οικειοποιείται Αρνητική μείωση άγχους Εξάρτηση από υποκειμενικές κρίσεις. Αποφυγή βοηθά την εξάρτηση Αποδοχή 20

21 Περίπτωση2 1. Πελάτης κ ψυχολόγος συμφωνούν ή σε ολική εξάλειψη της αποφυγής ή διεξοδικά σε διάστημα μερικών εβδομάδων. 2. Ο πελάτης καταγράφει όλες τις ενέργειες που κάνει για να ολοκληρώσει το συγκεκριμένο σχέδιο. 3. Πελάτης κ ψυχολόγος σχεδιάζουν κ προβλέπουν λύσεις για την αντιμετώπιση των πιθανών δυσκολιών. 4. Το σχέδιο είναι στις δυνατότητες του πελάτη κ προσιτό στο να το πετύχει. 5. Συνεχής ενθάρρυνση να προβλέπει πιθανές συνέπειες είτε συμπεριφορικές είτε γνωστικές. 6. Τονίζονται οι θετικές πλευρές της προσπάθειας καθώς επίσης κ κατά πόσο προβλέψιμες ήταν από τον πελάτη. Κύριος στόχος 21

22 Εύρος εβδομάδα εβδομαδα εβδομάδα εβδομάδα εβδομάδα εβδομαδα 22

23 Καθορισμός στοχευόμενου βάρους κ ανάπτυξη ενός συστήματος παρακολούθησης Φάση 2 Διάρκεια 14 εβδομάδες Διατήρηση Εύρους βάρους Ρεαλιστικοί στόχοι Αλλαγή βάρους- Ανάκτηση βάρους Αντίδραση 23

24 Αντιδράσεις στις μεταβολές βάρους 1. Προσδιορισμός κ αξιολόγηση κάθε μεταβολής βάρους. 2 Προσδιορισμός όλων των πιθανών λόγων της μεταβολής. 3 Αναζήτηση άλλων αιτίων για την όποια αλλαγή συμπεριφοράς 4 Σχεδιασμός ενός πλάνου κ εφαρμογή αυτού για την διόρθωση της αύξησης βάρους.(επίτευξη ενεργειακού ελλείμματος). 5 Σχεδιασμός κ εφαρμογή πλάνου για την αντιμετώπιση των αιτιών της μεταβολής. 24