Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Διοικητική Λογιστική Ενότητα 3: Προμήθεια υλικών - Έλεγχος αποθεμάτων - Αποτίμηση Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Κεφάλαιο 3 ο Προμήθεια υλικών Έλεγχος αποθεμάτων Αποτίμηση
Διαδικασία προμήθειας υλικών Οι διαδικασίες προμήθειας που συνήθως ακολουθούνται είναι οι εξής: 1. Αρχική διατύπωση της ανάγκης 2. Έκδοση του αιτήματος αγοράς 3. Αναζήτηση προμηθευτή 4. Συγκέντρωση προσφορών 5. Επιλογή προμηθευτών 6. Παραγγελία αγοράς 7. Λήψη των αγαθών
Απογραφή αποθεμάτων Για την απογραφή των αποθεμάτων υπάρχουν δύο προσεγγίσεις: 1. Περιοδική (συνήθως ετήσια) 2. Συνεχόμενη ή διαρκής απογραφή ΤΕΛΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ = ΑΡΧΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ + ΑΓΟΡΕΣ - ΑΝΑΛΩΣΕΙΣ
Just in Time System (JIT) Είναι το σύστημα εκείνο αγορών των πρώτων υλών ή παραγωγής προϊόντων και αποστολής τους στον πελάτη, σύμφωνα με το οποίο οποιαδήποτε ποσότητα ενός προϊόντος, παράγεται ακριβώς τη στιγμή ή την ημέρα κατά την οποία θα παραδοθεί στον πελάτη που το έχει ζητήσει. Επίσης, οποιαδήποτε ποσότητα πρώτων υλών χρειαστεί για την παραγωγή μιας μονάδας προϊόντος, θα αγοραστεί ή θα παραληφθεί την ημέρα που τη χρειάζεται το παραγωγικό τμήμα που την έχει ζητήσει. Άρα αποβλέπει στον μηδενισμό του stock και κατά συνέπεια του κόστους διατήρησης αποθεμάτων
Just in Time System (JIT) Ένα JIT περιβάλλον χαρακτηρίζεται από: 1. Προσπάθεια μηδενισμού των αποθεμάτων 2. Ελάττωση των δραστηριοτήτων μη προστιθέμενης αξίας 3. Έμφαση στη τέλεια ποιότητα 4. Συντόμευση των προετοιμασιών των μηχανημάτων 5. Αποφυγή ελαττωματικών προϊόντων
Διαφορές μεταξύ JIT & παραδοσιακής μεθόδου
Ορολογία ελέγχου αποθεμάτων Lead time: επιτρεπόμενη χρονική ανοχή μεταξύ της ημερομηνίας παραγγελίας και της ημερομηνίας εκτέλεσης της Economic Ordering Quantity (EOQ): ποσότητα της οικονομικότερης παραγγελίας Safety stock: απόθεμα ασφαλείας Maximum level: μέγιστο επίπεδο Recorder level: όριο νέας παραγγελίας Recorder Quantity: ποσότητα κατάθεσης παραγγελίας
Παράδειγμα Μέσος όρος ζήτησης 100 μονάδες την εβδομάδα Επιτρεπόμενη χρονική ανοχή 5 εβδομάδες Ποσότητα κατάθεσης παραγγελίας 600 μονάδες Μέγιστος αριθμός ζήτησης 140 μονάδες την εβδομάδα Απόθεμα ασφαλείας 200 μονάδες Όριο νέας παραγγελίας 700 μονάδες
Υπολογισμός της οικονομικότερης παραγγελίας Ο παραπάνω τύπος πρέπει να ικανοποιεί τις εξής υποθέσεις: 1. Υπάρχει ένα γνωστό και σταθερό κόστος τήρησης αποθέματος 2. Υπάρχει ένα γνωστό και σταθερό κόστος παραγγελίας 3. Οι ρυθμοί ζήτησης είναι γνωστοί 4. Υπάρχει μια γνωστή και σταθερή τιμή μονάδας
Παράδειγμα οικονομικότερης παραγγελίας 1 Να βρεθεί η οικονομικότερη παραγγελία όταν η προβλεπόμενη ζήτηση είναι 1.000 μονάδες το μήνα, το κόστος παραγγελίας ανά παραγγελία είναι 102,71, το κόστος μονάδας είναι 2,35 και εκτιμάται ότι το κόστος τήρησης αποθέματος είναι 15% του κόστους μονάδας ανά έτος. C o = 102.71 D = 1.000 * 12 = 12.000 μονάδα ανά έτος C c = 2,35 * 15% = 0.35 ανά μονάδα ανά έτος 2 *Co * D Cc 2*102,71*12.0000 0,35 = 2.650µονάδες
Παράδειγμα οικονομικότερης παραγγελίας 2 Να βρεθεί η οικονομικότερη παραγγελία όταν η ζήτηση υλικών είναι 25 μονάδες ανά εργάσιμη ημέρα, το κόστος παραγγελίας 44.02 ανά παραγγελία, τα υλικά κοστίζουν 0.88 η μονάδα και το κόστος συντήρησης αποθεμάτων είναι 12% το χρόνο. Υπάρχουν 250 εργάσιμες ημέρες το χρόνο. Co = 44,02 D = 25 * 250 = 6.250 μονάδα ανά έτος Cc = 0,88 * 12% = 0.11 ανά μονάδα ανά έτος 2 2* 44,02 * 6.250 = 2.236µονάδες 0,11 *Co * D Cc
Μέθοδοι αποτίμησης αποθεμάτων F.I.F.O. (first in first out) Το πρώτο εμπόρευμα που αποκτήθηκε είναι και το πρώτο που πωλήθηκε. Άρα, με βάση αυτή τη μέθοδο, το Τελικό Απόθεμα αποτελείται από περισσότερο πρόσφατα αποκτηθέντα αποθέματα. Πλεονέκτημα FIFO: Αντανακλά πρόσφατα κόστη, έτσι εκφράζει μια πραγματική αξία κάτω από τις συνθήκες που επικρατούν κατά την ημερομηνία σύνταξης του Ισολογισμού.
Μέθοδοι αποτίμησης αποθεμάτων L.I.F.O. (last in first out) Τα πιο πρόσφατα αποκτηθέντα αγαθά, πωλούνται πρώτα. Το Τελικό Απόθεμα αποτελείται από αγαθά που αποκτήθηκαν από τις πρώτες αγορές της περιόδου. Τα έσοδα των πωλήσεων αντισταθμίζονται με τα τρέχοντα κόστη των αγορασθέντων αποθεμάτων. Ο Πληθωρισμός είναι ένα ισχυρό πλεονέκτημα για τη χρησιμοποίηση αυτής της μεθόδου.
Μέθοδοι αποτίμησης αποθεμάτων ΜΕΣΗ ΣΤΑΘΜΙΚΗ ΤΑΣΗ (Μ.Σ.Τ.) 1. Στο τέλος κάθε μήνα προσδιορίζουμε τη μέση σταθμική τιμή των μέχρι εκείνη την ώρα εισαγωγών στην αποθήκη της Π.Υ δηλαδή: ΑΡΧΙΚΗ ΑΠΟΓΡΑΦΗ+ ΑΓΟΡΕΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2. Αποτιμούμε με τη Μ.Σ.Τ το απόθεμα της απογραφής τέλους Το ποσό που προκύπτει, το αφαιρούμε από το άθροισμα της αρχικής απογραφής και των αγορών 3. Η ΔΙΑΦΟΡΑ 1-2= ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑΛΩΣΕΩΝ Π.Υ περιόδου 4. Αφαιρούμε ότι έχει κοστολογηθεί από την προηγούμενη περίοδο και το απομένον υπόλοιπο είναι το ΚΟΣΤΟΣ ΑΝΑΛΩΣΕΩΝ Π.Υ κατά τον μήνα
Σύγκριση Μεθόδων Αποτίμησης 1. Όλες οι μέθοδοι είναι αποδεκτές λογιστικές πρακτικές. 2. Όλες οι μέθοδοι είναι αποδεκτές για προσδιορισμό φορολογητέου εισοδήματος. 3. Καμία δε μπορεί να θεωρηθεί ως η «σωστή» ή η «καλύτερη» μέθοδος. Προσοχή θα πρέπει να δίνεται στις επιπτώσεις που έχει η κάθε μέθοδος στον Ισολογισμό, στο Φορολογητέο Εισόδημα και σε Επιχειρηματικές Αποφάσεις (π.χ τιμολόγηση).
Παράδειγμα αποτίμησης αποθεμάτων
F.I.F.O.
L.I.F.O.
Μέση Σταθμική Τιμή (ΜΣΤ)
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/από-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.
Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.