ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ. Α. Σωτηρόπουλος, Δ. Μαλαμής, M. Κασιδόνη και Μ. Λοιζίδου

Σχετικά έγγραφα
DRYWASTE LIFE 08 ENV/GR/000566

Διαχείριση αποβλήτων

Κάτια Λαζαρίδη. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Γενική Γραμματέας ΕΕΔΣΑ

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων

ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων

LIFE ENV/GR/ Δεκεμβρίου 2015

Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο Δήμων

Παραγωγή φυσικού αερίου κίνησης από οικιακά ζυμώσιμα απορρίμματα

Βιολογικές Επεξεργασίες Στερεών Αποβλήτων

ιαχείριση Στερεών Αποβλήτων σε επίπεδο ήμων

Βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων: Μία ολοκληρωμένη αποκεντρωμένη προσέγγιση

LIFE 10/ENV/GR/000610

Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE+, το χρηματοδοτικό μέσο της Ε.Ε. για το περιβάλλον

Deliverable 6-46 (+): Web releases for the 2 nd Raising Awareness Event in Tinos

Λαρισαίων στην πορεία προς µια Κοινωνία. Ανακύκλωσης ΗΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Ιωακειµίδου Ξένια Αντιδήµαρχος Καθαριότητας

Δράση 6: Δράσεις διάχυσης Υποδράση 6.2: Εκδήλωση ευαισθητοποίησης στην Τήνο

: «Ιδιαίτερα» κλάσματα βιομάζας Δυναμικό

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ. Ειρήνη Βασιλάκη. αρχιτέκτων μηχανικός χωροτάκτης Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού

Ενεργειακή συν-αξιοποίηση. Γ. Κουφοδήμος, Μηχ-Μηχ Ι. Μπούκης, Χημ-Μηχ Τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης

Βιώσιμη Διαχείριση Βιοαποβλήτων σε επίπεδο Δήμων

Konstantinos Tzanakoulis Mayor of Larissa, Greece

Δ. Κουρκούμπας, Γ. Θεοπούλου, Π. Γραμμέλης, Σ. Καρέλλας

Βιώσιμες πρακτικές ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Α.Σ.Α.) ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΤΟ 2012

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΒΑΣΙΣΜΕΝΟΙ ΣΕ ΠΡΟΛΗΨΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ - ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ. Κυρκίτσος Φίλιππος Δρ. Περιβαλλοντολόγος

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ «PAY AS YOU THROW» ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ. Ζαχαρίας Εμμ. Δοξαστάκης Δήμαρχος Χερσονήσου

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΧΩΡΙΣΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΒΙΟΑΠΟΒΛΗΤΩΝ. ΜΟΝΤΕΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΚΠΟΜΠΩΝ CO 2 eq. ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΧΡΗΣΗΣ v.

Deliverable 2-2: Questionnaire for the participation to the ISWM-TINOS project

LIFE ENV/GR/ ΗΜΕΡΙΔΑ: ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ. 25 Σεπτεμβρίου 2013

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΑ (ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ) ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟ 2011

Οι περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από τον οικιακό χώρο

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Α.Σ.Α.) ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΤΟ 2013

INTERGEO ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Εφαρμογή της διαλογής βιοαποβλήτων στην πηγή σε Αθήνα και Κηφισιά

Καθ. Μαρία Λοϊζίδου. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης & Τεχνολογίας Σχολή Χημικών Μηχανικών

Τα Σκουπίδια µας. Αστικά Στερεά Απόβλητα χαρακτηρίζονται τα:

«Ε.Π. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ » ΕΡΓΟ: «ΑΝΑΠΤΥΞΗ 145 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑΤΩΝ»

Η συνολική ετήσια παραγωγή Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) είναι

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣE ΠΥΡΓΟ & ΠΑΝΟΡΜΟ ΣΤΗΝ ΤΗΝΟ

CARBONTOUR. Στρατηγικός σχεδιασμός προς ένα ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα στον τομέα των τουριστικών καταλυμάτων

Τεχνολογίες επεξεργασίας απορριμμάτων: η περίπτωση της Αττικής

EΡΓΟ: EL0031 «ΒΕΛΤΙΣΤΟΠΟΊΗΣΗ ΑΝΆΚΤΗΣΗΣ & ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΊΗΣΗΣ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΚΟΎ ΚΛΆΣΜΑΤΟΣ ΣΕ ΑΓΡΟΤΙΚΈΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΈΣ ΕΦΑΡΜΟΓΈΣ»

Action A1: Preliminary activities for the development of the innovative carbon footprint software tool

Ολοκληρωμένη αξιοποίηση αποβλήτων από αγροτοβιομηχανίες. για την παραγωγή ενέργειας. Μιχαήλ Κορνάρος Αναπλ. Καθηγητής

«Κυκλική οικονομία και διαχείριση στερεών αποβλήτων σε απομακρυσμένες περιοχές» ΜΑΡΙΑ ΛΟΪΖΙΔΟΥ Καθηγήτρια ΕΜΠ

Newsletter THE CONDENSE MANAGING SYSTEM: PRODUCTION OF NOVEL FERTILIZERS FROM MANURE AND OLIVE MILL WASTEWATER ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Διαχείριση Απορριμμάτων

Κρίσιμα σημεία στη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων προς την κατεύθυνση της Κυκλικής Οικονομίας

Απόβλητα - «Ένας φυσικός πόρος στο σχολείο μας;»

Επενδύσεις στην Ενεργειακή Αξιοποίηση Αστικών Απορριμμάτων: Δύο Προτάσεις για την Αττική

Εφαρμογή της διαλογής βιοαποβλήτων στην πηγή σε Αθήνα και Κηφισιά Η 1 η πιλοτική στην Ελλάδα

Μηχανική Αποκοµιδή. Μεταφόρτωση. Ανάκτηση και Ανακύκλωση. Μηχανική Επεξεργασία & Αξιοποίηση Υγειονοµική Ταφή. ιαχείριση Ειδικών Απορριµµάτων

Δρ. Δημήτρης Μαλαμής

Καθ. Μαρία Λοϊζίδου. Διαχείριση Αποβλήτων: Ο ρόλος των πολιτών. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο

Εργαλείο Υποστήριξης της Πρόληψης Αποβλήτων για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Εκπαίδευση Δήμων

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΒΙΟΑΕΡΙΟΥ ΑΠΟ ΑΣΤΙΚΑ ΣΤΕΡΕΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΙΚΩΝ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ (Α.Σ.Α.) ΣΤΟΝ ΔΗΜΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ ΤΟ 2014

Επενδύσεις στην Ενεργειακή Αξιοποίηση Αστικών Απορριμμάτων: Δύο Προτάσεις για την Αττική

Θέμα Πτυχιακή Εργασία : πόλη των Σερρών

LIFE08 ENV/GR/ Μ. Κορνάρος & Κ. Βαβουράκη, Μ. Δαρειώτη. Eργ. Μηχανικής Περιβαλλοντικών Διεργασιών, Τμήμα Χημικών Μηχανικών

Για την αντιμετώπιση του προβλήματος της διάθεσης των παραπάνω αποβλήτων, τα Ελληνικά τυροκομεία ως επί το πλείστον:

ΜΗΠΩΣ ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΓΙΑ ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ;

Η ανακύκλωση στο Δήμο Αθηναίων. Παρόν και Προοπτικές.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ: ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ- ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Το ΥΜΕΠΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο Εισηγητής : Βασίλης Στοϊλόπουλος Κομοτηνή,

Αθήνα, Φεβρουάριος 2013

ΔΙΑΘΕΣΗ ΣΤΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΟ ΓΕΩΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

ΤΟΠΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΔΗΜΟΥ ΧΑΛΚΗΔΟΝΟΣ

Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥ «KNOW WASTE» ΣΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Στερεά απόβλητα απορρίμματα

ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΑΣΙΝΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ ΣΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΝΟΜΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Το Ε. Π. ΥΜΕΠΕΡΑΑ και η διαχείριση προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων στην προγραμματική περίοδο

Διπλ. Μηχανικός Βασιλειάδης Μιχαήλ ΑΟΥΤΕΒ ΜΗΧΑΝΙΚΗ Α.Ε. 04 Φεβρουαρίου 2011 Hotel King George II Palace Πλατεία Συντάγματος Αθήνα

Ξήρανσηβιολογικής ιλύος µε ηλιοθερµικές µεθόδους

Διαχείριση Αποβλήτων

'Απόβλητα, πρόβληµα της σύγχρονης κοινωνίας : Μπορεί η τεχνολογία να δώσει βιώσιµες λύσεις;'

Διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων

Κωνσταντίνος Μουστάκας Δρ. Χημικός

Ανακύκλωση ΣΤ 1 ΤΑΞΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ «PAY AS YOU THROW» ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ. Νατάσσα Νηστικάκη Ειδικός Σύμβουλος Δημάρχου Χημικός Μηχανικός ΕΜΠ, MBA, PhD

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΒΙΟΜΑΖΑΣ ΦΙΛΙΠΠΟΠΟΥΛΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ Α.Τ.Ε. 1ο ΧΛΜ ΝΕΟΧΩΡΟΥΔΑΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Αναφορά Κατάταξης Δράσεων Πρόληψης Αποβλήτων

Ανάπτυξη πολυπαραμετρικού μαθηματικού μοντελου για τη βελτιστοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού σε Ορεινές περιοχέσ ΑΕΝΑΟΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ LIFE ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ KIFISSIA BIOWASTE. Ημερομηνία: 12/06/2014

«Οικιακή Κομποστοποίηση στο Δήμο Χερσονήσου: Ένα Πρόγραμμα μόνο με οφέλη» Νηστικάκη Νατάσσα, Χημικό Μηχανικό Ε.Μ.Π, ΜΒΑ, Ph.D,

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Εναλλακτικές Μέθοδοι Διαχείρισης και Αξιοποίησης των Βιο-αποβλήτων. Θρασύβουλος Μανιός Καθηγητής Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης

Επίδειξη της αποδοτικότητας των πόρων μέσω καινοτόμων, ολοκληρωμένων συστημάτων ανακύκλωσης απόβλητων για τις απομακρυσμένες περιοχές.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΕΡΟΒΙΑΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ

Πέτρος Γκίκας, Αν. Καθηγητής. Εργαστήριο Σχεδιασμού Περιβαλλοντικών Διεργασιών, Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης

THE CONDENSE MANAGING SYSTEM: PRODUCTION OF NOVEL FERTILIZERS FROM MANURE AND OLIVE MILL

Μία Μεγάλη Ευκαιρία για την Ελλάδα

Ενεργειακό περιεχόμενο Αστικών Στερεών Αποβλήτων και Υπολειμμάτων και οι επιπτώσεις του στη σκοπιμότητα Μονάδων Θερμικής Επεξεργασίας

compost (COMWASTE) - 01/12/ /08/2006 Website

Διάθεση αστικών αποβλήτων αποβλήτων στην στην ΕΕ % 30 XYT XY A Αποτέφρ φ ωση Ανακύ κ κλω κ ση λω & Κομποστ.

ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ :

Η Κύπρος δεν διαθέτει μέχρι σήμερα σύστημα διαχείρισης των αποβλήτων πλαστικών συσκευασιών αγροχημικών (ΑΠΣΑ).

Διαχείριση Στερεών Απορριμμάτων. Μάθημα 2 ο. Ι.Μ. Δόκας Επικ. Καθηγητής

Transcript:

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΗΣ ΞΗΡΑΝΣΗΣ Α. Σωτηρόπουλος, Δ. Μαλαμής, M. Κασιδόνη και Μ. Λοιζίδου Τομέας Χημικών Επιστημών, Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Σχολή Χημικών Μηχανικών, Ε.Μ.Π, 15773 Αθήνα Email: angeluoi81@gmail.com ΠΕΡΙΛΗΨΗ Τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής της ξήρανσης διατροφικών απορριμμάτων, σε επίπεδο οικίας, παρουσιάζονται στα πλαίσια του παρόντος άρθρου. Τα διατροφικά απορρίμματα, έχουν υγρασία η οποία κυμαίνεται μεταξύ 75-95 % κ.β. (Zhang et al., 2007; NTUA, 2006). Η οικιακή ξήρανση περιλαμβάνει το διαχωρισμό και την αφυδάτωση των διατροφικών αποβλήτων στην πηγή με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της μάζας και του όγκου αυτών μέσω της αφαίρεσης της περιεχόμενης υγρασίας. Το καινοτόμο σύστημα οικιακής ξήρανσης που αναπτύχθηκε στη Μονάδα Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας του Ε.Μ.Π. στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE+ 08 ENV/GR/000566 DRYWASTE λειτούργησε για περίοδο 8 μηνών σε επιλεγμένα νοικοκυριά του Δήμου Παπάγου-Χολαργού σε εθελοντική βάση. Η χρήση του συστήματος έδειξε ότι το τελικό ξηρό προϊόν δεν παρουσιάζει οχλήσεις (π.χ. οσμές ή θορύβους) για την πλειοψηφία των συμμετεχόντων, ενώ μπορεί να αποθηκευθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να παρουσιάζεται περαιτέρω βιοαποδόμηση στο υλικό. Η μείωση της μάζας των παραγόμενων βιοαποβλήτων παρατηρήθηκε ότι κυμαίνεται ανάμεσα στο εύρος 58%-76% κ.β. ενώ η περιεχόμενη υγρασία του τελικού ξηρού προϊόντος κυμαίνεται στο εύρος 11.96-39.04% κ.β. Η πλειοψηφία των κατοίκων αναγνώρισε τα οφέλη που ενδέχεται να προσδώσει η χρήση της μελλοντικά σε επίπεδο Δήμων. Εργαστηριακές αναλύσεις χαρακτηρισμού του τελικού προϊόντος έδειξαν ότι το τελικό ξηρό προϊόν θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας, κόμποστ και βιοαερίου, συνεπώς η μέθοδος της οικιακής ξήρανσης θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων όπως αυτοί τίθενται από την Εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία σχετικά με την διαχείριση των βιοαποβλήτων και την παραγωγή εναλλακτικών μορφών ενέργειας. Λέξεις Κλειδιά: βιοαπόβλητα, οικιακή ξήρανση, βιοαποδομήσιμα απορρίμματα, καινοτόμος τεχνολογία 1. Εισαγωγή Τα βιολογικά απόβλητα αποτελούν το 30 έως 46 % της συνολικής ποσότητας των παραγόμενων αστικών απορριμμάτων (ΑΣΑ) σε ετήσια βάση σε ένα νοικοκυριό, σε παγκόσμιο επίπεδο (Σχήμα 1.). 1

18 17 46 4 5 10 Οργανικά Πλαστικό Γυαλί Μέταλλα Διάφορα Χαρτί Σχήμα 1. Σύνθεση αστικών απορριμμάτων σε παγκόσμιο επίπεδο (Inventory of U.S. Greenhouse Gas Emissions and Sinks., 2009) Η συνολική παραγόμενη ποσότητα των διατροφικών απορριμμάτων και αποβλήτων κήπων προερχόμενο από τα νοικοκυριά, σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, υπολογίζεται ίση με 118-138 Mt ετησίως. Αυτό το είδος των απορριμμάτων περιέχει υψηλό ποσοστό νερού στο εσωτερικό του, το οποίο αφενός μεν ποικίλει σημαντικά και αφετέρου δε, μπορεί να ανέλθει στο 80% του συνολικού του βάρους (Position paper of the Bio-waste alliance., 2009). Το συγκεκριμένο κλάσμα είναι υπεύθυνο για την παραγωγή των πολύ επικίνδυνων για την ανθρώπινη υγεία αερίων του θερμοκηπίου, τα οποία ευθύνονται για το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Οι χώροι υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) είναι η τρίτη μεγαλύτερη ανθρωπογενής πηγή παραγωγής μεθανίου στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (ΗΠΑ), καθώς υπολογίζεται ότι από αυτά προήλθε το 17% της συνολικής ποσότητας μεθανίου που παρήχθει το 2009 (EPA., 2012). Στα πλαίσια του παρόντος άρθρου παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής μιας καινοτόμου τεχνολογίας στον τομέα της διαχείρισης των βιοαποβλήτων, η οποία έχει ως στόχο την δραστική μείωση της μάζας των βιοαποβλήτων στην πηγή, μέσω της αφαίρεσης της περιεχόμενης σε αυτά υγρασίας. H ξήρανση των βιολογικών αποβλήτων, μειώνει σημαντικά την ποσότητα των οικιακών οργανικών απορριμμάτων που οδηγούνται στους ΧΥΤΑ μειώνοντας έτσι τις εκπομπές αέριων ρύπων (GHG, PMs, κλπ.) που εκλύονται στην ατμόσφαιρα, καθώς και την ρύπανση του νερού και του εδάφους. 2. Πειραματικό Μέρος 2.1. Περιγραφή περιοχής υλοποίησης έργου Ο Δήμος Παπάγου Χολαργού με έδρα τον Χολαργό δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο του 2011 από την συνένωση των πρώην Δήμων Παπάγου και Χολαργού, βάσει του νόμου 3852/7-7-2010 «Καλλικράτης». Η έκταση του νέου Δήμου είναι 8.63 τ. χλμ. και ο πληθυσμός του 45.850 κάτοικοι, σύμφωνα με την απογραφή της ΕΛ.ΣΤΑΤ (Εθνικής Στατιστικής Αρχής) του 2011. Η κύρια μέθοδος που χρησιμοποιείται σήμερα στον ενιαίο Δήμο Παπάγου-Χολαργού για την διαχείριση των Δημοτικών απορριμμάτων είναι η μέθοδος της υγειονομικής ταφής στον ΧΥΤΑ Φυλής. Στον Δήμο Παπάγου-Χολαργού παρήχθησαν 22.563,35 τόνοι αστικών απορριμμάτων (ΑΣΑ) το έτος 2011 εκ των οποίων, 2.957,19 τόνοι υλικών ανακυκλώθηκαν το ίδιο έτος, σε σύνολο 488 μπλε κάδων ανακύκλωσης που υπάρχουν στην επικράτεια του Δήμου. Επιπλέον, στον Δήμο λειτουργεί πρόγραμμα ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών σε μικρή έκταση. Συγκεκριμένα το 2011 συλλέχτηκαν και ανακυκλώθηκαν συνολικά 5.330 κιλά ηλεκτρικών συσκευών. 2.2. Περιγραφή του καινοτόμου συστήματος οικιακής ξήρανσης Το πρότυπο σύστημα οικιακής ξήρανσης (Σχήμα 2.) έχει ως στόχο την ξήρανση των διαχωριζομένων στην πηγή βιοαποβλήτων, μέσω της αποτελεσματικής απομάκρυνσης, της περιεχόμενης σε αυτά υγρασίας. Το σύστημα είναι κατασκευασμένο από κεραμικό υλικό (με 2

προσθήκη 20% πυριτίου) και η μέγιστη ημερήσια τροφοδοσία του σε βιολογικά απορρίμματα είναι της τάξης των 8L ημερησίως. Τα βασικά μέρη του συστήματος είναι: i) Ο θάλαμος ξήρανσης και η βάση του συστήματος μέσα στον οποίο είναι τοποθετημένα όλα τα επιμέρους μέρη. ii) Το καλάθι απόρριψης των βιοαποβλήτων, το οποίο έχει κυλινδρικό σχήμα και είναι κατασκευασμένο από ανοξείδωτό μέταλλο με βακελίτη στις επαφές. iii) Το θερμικό πιάτο και ο θερμοστάτης, αποτελούν τα κυρίως μέρη του συστήματος τα οποία είναι σημαντικά προκειμένου, να παρέχουν την αναγκαία θερμική ενέργεια για την ξήρανση των βιοαποβλήτων σε θερμοκρασία ( 70 o C). Σύστημα Οικιακής Ξήρανσης Καλάθι Βιοαποβλήτων Πιάτο Κατακράτησης Υγρών Θερμικό Πιάτο Φίλτρο Ενεργού Άνθρακα Σχήμα 2. Bασικά μέρη συστήματος οικιακής ξήρανσης iv)το φυγόκεντρο σύστημα παροχής θερμού αέρα στο προς ξήρανση υλικό. v) Το πιάτο κατακράτησης των υγρών που προκύπτουν από την διεργασία της ξήρανσης, το οποίο είναι τοποθετημένο κάτω από το καλάθι συλλογής. vi)το φίλτρο ενεργού άνθρακα, το οποίο είναι τοποθετημένο στο επάνω μέρος του συστήματος, προκειμένου να κατακρατά τυχόν ανεπιθύμητες οσμές που προκύπτουν κατά την διάρκεια της ξήρανσης. 2.3. Οργάνωση και υλοποίηση της δράσης ευρείας δημοσιοποίησης του προγράμματος Συνολικά 25 οικίες συμμετείχαν στην δράση επίδειξης του καινοτόμου συστήματος οικιακής ξήρανσης σε επιλεγμένα νοικοκυριά του Δήμου Παπάγου-Χολαργού. Κάθε οικία χρησιμοποίησε την συσκευή για μια περίοδο 3 μηνών συνολικά. Προκειμένου να πραγματοποιηθεί η δράση επίδειξης του συστήματος και να αξιολογηθεί η απόδοση της συσκευής σε πραγματικές συνθήκες, δόθηκαν στους κατοίκους χρήσιμα εργαλεία, προκειμένου οι ίδιοι οι κάτοικοι να κρατούν στοιχεία, που ήταν απαραίτητα για την αξιολόγηση της απόδοσης του συστήματος από την ομάδα εργασίας. Τα εργαλεία αυτά καταγράφονται ακολούθως: Η συσκευή οικιακής ξήρανσης, μια ζυγαριά χειρός (για την ζύγιση των οργανικών απορριμμάτων), ένας μετρητής ενεργειακής κατανάλωσης (για την καταγραφή της 3

ενεργειακής κατανάλωσης και των ωρών λειτουργίας του συστήματος), δημοτικές σακούλες (για την συλλογή και αποθήκευση του ξηραμένου υλικού), αυτοκόλλητες ετικέτες (προκειμένου να γράφουν τα στοιχεία τους οι κάτοικοι και να τις κολλούν επάνω στις σακούλες για την αποκομιδή, ώστε να γνωρίζει η επιστημονική ομάδα από ποιο νοικοκυριό προέρχονται) και το εγχειρίδιο χρήσης της συσκευής. Προτού προβούν οι κάτοικοι σε χρήση του συστήματος υπήρχε εκπαίδευση από την επιστημονική ομάδα με την παροχή κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και επίδειξη της λειτουργίας του συστήματος, προκειμένου να γίνει κατανοητός ο ορθός τρόπος χρήσης της συσκευής, καθώς επίσης και ο σωστός τρόπος καταγραφής των στοιχείων, που ήταν απαραίτητα, σε όλη τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής. 2.4. Μέθοδος αξιολόγησης της πιλοτικής λειτουργίας του συστήματος Προκειμένου να αξιολογηθεί η απόδοση του συστήματος οικιακής ξήρανσης όπως αυτή προέκυψε από τα στοιχεία που ελήφθησαν από τα επιλεγμένα νοικοκυριά, τέθηκαν από την επιστημονική ομάδα κατάλληλοι δείκτες, οι οποίοι δημιουργήθηκαν με γνώμονα τα αναμενόμενα αποτελέσματα, σε σχέση με τους στόχους που είχαν τεθεί από την επιστημονική ομάδα στην αρχή λειτουργίας του συστήματος. Οι δείκτες χωρίστηκαν σε δύο κατηγορίες, ποιοτικοί και ποσοτικοί. Στην συνέχεια πραγματοποιήθηκε καταγραφή των αποτελεσμάτων από τα επιλεγμένα νοικοκυριά και διενέργεια εργαστηριακών αναλύσεων επί του τελικού ξηρού υλικού, ενώ κατάλληλα ερωτηματολόγια συντάχθηκαν από την ομάδα εργασίας, προκειμένου να καταγραφεί η γνώμη των χρηστών σχετικά με το πρότυπο σύστημα. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι παράμετροι που εξετάστηκαν, καθώς επίσης και οι δείκτες που χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση της κάθε παραμέτρου. Πίνακας 1. Παράμετροι και δείκτες που ελήφθησαν υπόψη για την αξιολόγηση του συστήματος ΠΟΣΟΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ Μείωση της μάζας των βιοαποβλήτων Ενεργειακή κατανάλωση ανά μονάδα μάζας Καθαρότητα τελικού ξηρού υλικού Βαθμός αξιοποίησης του τελικού ξηρού υλικού 1-[(Μάζα ξηρού υλικού) / (Μάζα νωπού υλικού)] Κwh/kgr νωπού υλικού (Μάζα οργανικού υλικού Μάζα Προσμίξεων)/ (Συνολική μάζα υλικού) Παράμετροι: LOI(Loss on Ignition),Θερμογόνος δύναμη, BMP (Biomethane Potential Test) ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ Μέσω μετρήσεων της μάζας του νωπού και του ξηρού υλικού Μέσω μετρήσεων της ενεργειακής κατανάλωσης για δεδομένη μάζα νωπού υλικού Μέσω μετρήσεων της μάζας των προσμίξεων προς τη μάζα των οργανικών Mέσω μετρήσεων θερμογόνου δύναμης, LOI, BMP test 4

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ Συχνότητα απόρριψης απορριμμάτων από τους κατοίκους Παρουσία ανεπιθύμητων ΠΟΙΟΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΜΕΘΟΔΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΥ (%) ποσοστό Μέσω ερωτηματολογίου (%) ποσοστό Μέσω ερωτηματολογίου οσμών, εντόμων, θορύβων Ευκολία στην χρήση (%) ποσοστό Μέσω ερωτηματολογίου 3. Αποτελέσματα-Συζήτηση 3.1. Ποσοτική αξιολόγηση του πρότυπου συστήματος οικιακής ξήρανσης σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πιλοτικής λειτουργίας Η λειτουργία της συσκευής οικιακής ξήρανσης στα επιλεγμένα νοικοκυριά, έδειξε ότι η μάζα των βιοαποβλήτων παρουσίασε σημαντική μείωση όπως φαίνεται στο Σχήμα 3 (α). Συγκεκριμένα η μείωση της μάζας των βιοαποβλήτων κυμαίνεται στην περιοχή τιμών μεταξύ 58.31% και 76.81% κ.β. γεγονός, το οποίο αποδεικνύει την συνεισφορά του συστήματος οικιακής ξήρανσης στην μείωση της συνολικής μάζας των οικιακών βιολογικών αποβλήτων που παράχθηκαν στα νοικοκυριά. Στο Σχήμα 3(β) παρουσιάζεται η περιεχόμενη υγρασία του τελικού ξηρού προϊόντος σε κάθε ένα νοικοκυριό που συμμετείχε, στην πιλοτική εφαρμογή. Η τελική περιεχόμενη υγρασία κυμαίνεται στο εύρος τιμών 11.50% και 44.86% κ.β. γεγονός που υποδεικνύει ότι υπάρχει σημαντική απομάκρυνση της περιεχόμενης υγρασίας από το εσωτερικό των βιοαποβλήτων. Η μεγάλη απόκλιση που παρουσιάζεται στην περιεχόμενη υγρασία του τελικού προϊόντος ανάμεσα στα νοικοκυριά, οφείλεται στα διαφορετικά χαρακτηριστικά του υποστρώματος (π.χ. τύπος τροφίμων, επιφάνεια, πάχος και περιεχόμενη υγρασία) καθώς επίσης και στην μη ορθή (σε όλες τις περιπτώσεις) πραγματοποίηση της ξήρανσης από τους πολίτες. Η σταθμισμένη μέση τιμή ενεργειακής κατανάλωσης (ΚWh) για τη ξήρανση ενός κιλού οργανικών απορριμμάτων, όπως αυτή αποτυπώθηκε κατά τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής στα επιλεγμένα νοικοκυριά του Δήμου Παπάγου-Χολαργού προσδιορίστηκε ίση με 1,87 KWh/kg. Η ενεργειακή κατανάλωση ανά κιλό υλικού τροφοδοσίας στα νοικοκυριά που συμμετείχαν, κυμάνθηκε μεταξύ 0.56-3.41 ΚWh/kg, γεγονός που εξηγείται από την μεταβολή των εξωτερικών καιρικών συνθηκών, οι οποίες επηρέαζαν την ενεργειακή κατανάλωση της συσκευής καθώς ήταν εγκατεστημένη σε εξωτερικό χώρο των οικιών, καθώς δεν περιβάλλονταν από μονωτικό υλικό. Η καθαρότητα του ξηρού υλικού που ελήφθει στο σύνολο των κατοικιών, είχε μέση τιμή 99,98% η οποία κρίνεται ιδιαίτερα υψηλή καθώς σε χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστρία, η Ιταλία και η μεγάλη Βρετανία, οι οποίες εφαρμόζουν συστήματα διαλογής βιοαποβλήτων στην πηγή, με χρήση οικιακών κάδων ή κάδων σε ομάδες κατοικιών, τα αντίστοιχα ποσοστά καθαρότητας, κυμαίνονται από 89% έως 99% κ.β. (Athens Biowaste., 2011) Μια ενδεικτική τιμή της περιεχόμενης στο ξηρό υλικό ποσότητας οργανικής ύλης, δίδεται μέσω μετρήσεων του LOI (Loss on Ignition) το οποίο κυμαίνεται στο εύρος τιμών μεταξύ 86.32 και 90.95% όπως φαίνεται στο Σχήμα 3(δ). Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστεί ότι η μέθοδος προσδιορισμού του LOI παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις, καθώς με την ανάφλεξη του υλικού, πιθανόν να απομακρύνονται και ουσίες οι οποίες δεν είναι οργανικής φύσεως. Από τα αποτελέσματα εκτιμάται, ότι το τελικό ξηρό υλικό θα μπορούσε να 5

Ενεργειακή Kατανάλωση (ΚWh/Kg) LOI (%) Μείωση Μάζας (%) Μείωση Υγρασίας (%) χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή compost (με κομποστοποίηση ή συνκομποστοποίηση με νωπά υποστρώματα) λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε οργανική ύλη. H σταθμισμένη μέση τιμή της θερμογόνου δύναμης του ξηραμένου υλικού προερχόμενο από τις οικίες προσδιορίστηκε ίση με 4240,23 cal/gr ή 17,700 ΚJ/Kgr η οποία κυμαίνεται σε ένα εύρος τιμών μεταξύ 4102,64-4398,21cal/gr. Στο Σχήμα 3(ε), παρουσιάζεται η σταθμισμένη τιμή της θερμογόνου δύναμης του τελικού ξηρού υλικού, σε σχέση με τις αντίστοιχες τιμές βιοαποβλήτων (massbalance.org., 2012). Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η περιεχόμενη υγρασία στο τελικό ξηρό υλικό κυμαίνονταν στο εύρος τιμών μεταξύ 11.5% και 44.86% κ.β. γίνεται αντιληπτό ότι η θερμογόνος δύναμή του, θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω, μέσω μεγαλύτερης απομάκρυνσης υγρασίας από το εσωτερικό των βιοαποβλήτων. Σημειώνεται ότι η θερμογόνος δύναμη του τελικού ξηρού υλικού είναι περίπου ίση με αυτή του ξύλου 18608 ΚJ/Kgr (Tchobanoglous et al., 1993), γεγονός που δίνει ιδιαίτερη αξία στο υλικό αυτό. Για το λόγο αυτό, εκτιμάται ότι κάτω από προϋποθέσεις, το τελικό ξηρό υλικό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας, μέσω θερμικής επεξεργασίας στο μέλλον. Στο Σχήμα 3(στ) παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του BMP τεστ που πραγματοποιήθηκε σε δείγματα τριών οικιών (Α1,Α2,Α3) σε όλη τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής, συγκριτικά με γνωστά υποστρώματα (Αsam et al., 2011). Από τα αποτελέσματα, εκτιμάται ότι το ξηρό υλικό παρουσιάζει προοπτική για χρησιμοποίησή του ως αρχικό υπόστρωμα, για παραγωγή μεθανίου μελλοντικά, με την διεργασία της αναερόβιας χώνευσης. Νοικοκυριά Νοικοκυριά Nοικοκυριά Νοικοκυριά 6

KJ/Kgr 25000 20000 15000 10000 5000 0 Xαρτί και χάρτινες συσκευασίες Απόβλητα κουζίνας Φυτά και γρασίδι Ξύλο L CH4/Kg VS 400 350 300 250 200 150 100 50 0 Κόπρανα ζώων Σάπια λάσπη Xλωρή Xλωρή (Animal γουρουνιών (Pig χαρτονομή από χαρτονομή από Manure) manure) καλαμπόκι γρασίδι Α1 Α2 Α3 Σχήμα 3. Στοιχεία από την πιλοτική εφαρμογή στον Δήμο Παπάγου-Χολαργού με την χρήση της συσκευής οικιακής ξήρανσης (α) Μείωση μάζας των βιοαποβλήτων (% κ.β.), (β) Περιεχόμενη υγρασία του τελικού ξηρού υλικού (% κ.β.), (γ) Ενεργειακή κατανάλωση (kwh/kg, (δ) LOI (Loss on Ignition) του τελικού προϊόντος (% κ.β.), (ε) Ανώτερη θερμογόνος δύναμη (ΚJ/Kg), (στ) Συγκριτικό διάγραμμα ποσότητας παραγόμενου μεθανίου L CH 4 / Kg VS 3.2. Ποιοτική αξιολόγηση της επίδειξης του πρότυπου συστήματος σε επιλεγμένα νοικοκυριά Στο Σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η συχνότητα απόρριψης των οικιακών απορριμμάτων, από τους κατοίκους που συμμετείχαν στην πιλοτική εφαρμογή, πριν και κατά την διάρκεια χρήσης της συσκευής, όπως αυτά καταγράφηκαν από τις συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν σε όλη τη διάρκεια της πιλοτικής εφαρμογής: 1 φορά εβδομαδιαίος 2 φορές εβδομαδιαίος 3 φορές εβδομαδιαίος 2-3 φορές εβδομαδιαίος 3-4 φορές εβδομαδιαίος Καθημερινά Σχήμα 4. Συχνότητα απόρριψης απορριμμάτων εκφρασμένη σε ποσοστό (%) ΠΡΙΝ (δεξιά) και ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ (αριστερά) χρήσης της συσκευής, στο σύνολο των νοικοκυριών που την λειτούργησαν Από τα παραπάνω διαγράμματα, προκύπτει ότι πριν την χρήση της συσκευής οι κάτοικοι απέρριπταν τα απορρίμματά τους 2-4 φορές εβδομαδιαίος σε ποσοστό 90% και πλέον, ενώ στην διάρκεια χρήσης της συσκευής οι κάτοικοι απέρριπταν τα απορρίμματά τους 1 έως 2 φορές εβδομαδιαίος σε ποσοστό 90% γεγονός που υποδηλώνει την σημαντική μείωση στην ποσότητα των βιοαποβλήτων η οποία σημειώθηκε με την χρήση της συσκευής. To σύνολο των 25 νοικοκυριών, δήλωσαν μετά την λήξη της πιλοτικής λειτουργίας, ότι δεν παρατήρησαν οσμές, θόρυβο ή άλλου είδους ενοχλητικές οχλήσεις κατά την διάρκεια λειτουργίας της συσκευής στη οικία τους. 7

Τέλος 24 σε σύνολο 25 κατοίκων θεώρησαν την λειτουργία της συσκευής εύκολη όπως φαίνεται και στο Σχήμα που ακολουθεί: Πολύ Εύκολη Όχι τόσο Σχήμα 5 Ποσοστιαία καταγραφή αποτελεσμάτων στο ερώτημα ευκολίας χρήσης της συσκευής 4. Συμπεράσματα: Η ιδέα της οικιακής ξήρανσης των βιοαποβλήτων, αποτελεί μια καινοτόμο προσέγγιση όσον αφορά την διαχείριση των οικιακών βιολογικών αποβλήτων. Κύριος στόχος της μεθόδου είναι η αφαίρεση της περιεχόμενης σε αυτά υγρασίας, με σκοπό την δραστική μείωση της μάζας και του όγκου αυτών. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την πιλοτική εφαρμογή της μεθόδου, απέδειξαν ότι αυτή μπορεί να αποτελέσει μια άμεσα εφαρμόσιμη λύση για τους Δήμους, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι που τίθενται από την Εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία όσον αφορά τις παραγόμενες ποσότητες βιοαποβλήτων, καθώς η μείωση της μάζας αυτών μπορεί να φτάσει το 78% κ.β ενώ το τελικό ξηρό προϊόν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας μέσω θερμικής επεξεργασίας ή μέσω αναερόβιας διεργασίας χωρίς να διατίθεται σε ΧΥΤΑ. Τέλος η συσκευή με βάση τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων των κατοίκων, τείνει να έχει μεγάλη αποδοχή στο σύνολο των νοικοκυριών, σε αντίθεση με την οικιακή κομποστοποίηση η οποία λόγω της πολυπλοκότητας της, της έλλειψης κατάλληλου χώρου (ειδικότερα σε αστικό περιβάλλον) καθώς επίσης και των ενοχλητικών οσμών που συχνά παρουσιάζει, δεν γίνεται πάντοτε αποδεκτή στα νοικοκυριά. Ευχαριστίες Η παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του Ερευνητικού Προγράμματος LIFE 08 ENV/GR/000566 με τίτλο «Ανάπτυξη και επίδειξη ενός καινοτόμου συστήματος οικιακής ξήρανσης για την επεξεργασία των οικιακών οργανικών απορριμμάτων» με το ακρωνύμιο «DRYWASTE» που συγχρηματοδοτήθηκε από το χρηματοδοτικό όργανο LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 8

5. Βιβλιογραφία Amlinger F., Pollak M. and Favoino E., 2004. Heavy metals and organic compounds from wastes used as organic fertilizers ENV.A.2./ETU/2001/0024 July 2004 Asam Z-u-Z et al.,2011 How can we improve biomethane production per unit of feedstock in biogas plants. Appl Energy, doi:10.1016/j.apenergy.2010.12.036 Athens-Biowaste., 2011. [online] Reading: Available from: http://www.biowaste.gr/site/?lang=en [Accessed 8 June 2012]. Eklind, Y., Beck-Friis, B., Bengtsson, S., Ejlertsson, J., Kirchmann, H., Mathisen, B., Nordkvist, E., Sonesson, U., Svensson, B.H., Torstensson, L., 1997. Chemical characterization of source-separated organic household waste. Swedish Journal of Agricultural Research 27, 167 178. Environmental Protection Agency, (E.P.A.)., 2012. [online] Reading: Available from: http://www.epa.gov/metshane/sources.html [Accessed 4 June 2012]. Inventory of U.S. Greenhouse Gas Emissions and Sinks., 2009. [online] Reading: Available from:http://www.epa.gov/climatechange/emissions/downloads11/us-ghg-inventory- 2011-Complete_Report.pdf [Accessed 2 July 2012]. Massbalance.org 2012., [online]. Reading: Available from: http://www.massbalance.org/ [Accessed 9 June 2012]. National Technical University of Athens (NTUA)., 2006. Methodology and results for the evaluation of the household composting process and the quality of the compost that was produced during the pilot application of the program COMWASTE LIFE EU project Deliverable F2, Athens, Greece. Position paper of the Bio-waste alliance., 2009. [online]. Reading: Available from: http://www.biowaste.eu/ [Accessed 6 August 2012]. Sundberg C., Jonsson H., 2008. Higher ph and faster decomposition in biowaste composting by increased aeration Tchobanoglous D. G., Theisen H. and Vigil S., 1993. Integrated Solid Waste Engineering Principles and Management issue Mc Graw-Hill, Inc., New York. Zhang, R., El-Mashad, H.M., Hartman, K., Wang, F., Liu, G., Choate, C., Gamble, P., 2007. Characterization of food waste as feedstock for anaerobic digestion. Bioresour. Technol. 98, (4), 929-935. 9