ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ. Γενική έκθεση σχετικά με τη λειτουργία του Ταμείου Εγγύησης

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 8.4.2014 COM(2014) 214 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Γενική έκθεση σχετικά με τη λειτουργία του Ταμείου Εγγύησης {SWD(2014) 129 final} EL EL

Πίνακας περιεχομενων 1. Το Ταμείο που προστατεύει την Ενωση από την ενεργοποίηση των εγγυήσεων σε περιπτώσεις αθέτησης υποχρεώσεων από το 1994... 2 2. Τα κύρια χαρακτηριστικά του μηχανισμού τροφοδότησης... 2 2,1. Τροφοδότηση βάσει καθαρών εκταμιεύσεων... 3 2,2. Ο μηχανισμός εξομάλυνσης... 3 2,3. Οι τιμές ενεργοποίησης... 3 3. Η λειτουργία του Ταμείου... 3 3,1. Πράξεις που καλύπτει το Ταμείο... 3 3.1.1. Εξωτερικά δάνεια της ΕΤΕπ - όγκοι και κύρια χαρακτηριστικά κινδύνων των εγγυήσεων που παρέχονται στην ΕΤΕπ... 4 3.1.2. Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή καλυπτόμενη από το Ταμείο... 4 3.1.3. Πράξεις Ευρατόμ που καλύπτονται από το Ταμείο... 5 3.2 Εξέλιξη του πιστωτικού κινδύνου... 5 4. Γεγονότα που επηρέασαν το Ταμείο κατά την περίοδο 2010-2013... 6 4,1. Αθετήσεις αποπληρωμής εγγυημένων δανείων στη Συρία... 6 4,2. Η Κροατία έγινε μέλος της ΕΕ το 2013... 6 5. Διαχείριση των διαθεσίμων του Ταμείου σε δυσμενές περιβάλλον της αγοράς... 6 5,1. Η λειτουργία του Ταμείου... 6 5,2. Εξέλιξη του μεγέθους του Ταμείου... 7 6. Προοπτικές για τη νέα εντολή 2014-2020... 7 6,1. Η εντολή της ΕΤΕπ... 7 6,2. Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή... 8 6,3. Ευρατόμ... 9 6,4. Πρόταση τροφοδότησης για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2014-2020 9 7. Ποσοστό-στόχος τροφοδότησης... 11 8. Συμπέρασμα... 12 2

1. ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΘΕΤΗΣΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΟ 1994 Το Ταμείο Εγγύησης για τις εξωτερικές δράσεις (εφεξής «το Ταμείο») ιδρύθηκε το 1994 με τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2728/94 του Συμβουλίου, της 31ης Οκτωβρίου 1994 1, με σκοπό την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση αθέτησης των υποχρεώσεων των δικαιούχων δανείων που έχει χορηγήσει ή εγγυηθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο κανονισμός έχει τροποποιηθεί τρεις φορές 2 και το Ταμείο λειτουργεί επί του παρόντος βάσει του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου, της 25 Μαΐου 2009 3 (κωδικοποιημένο κείμενο). Έχουν πραγματοποιηθεί τέσσερις αναθεωρήσεις της λειτουργίας του Ταμείου (το 1998, το 2003, το 2006 και το 2010). Σε συνέχεια της επανεξέτασης του 2006, τέθηκε σε εφαρμογή ένας νέος μηχανισμός τροφοδότησης. Τέθηκε σε ισχύ το 2007. Η παρούσα έκθεση παρουσιάζει την πέμπτη αναθεώρηση του Ταμείου και εξαγγέλθηκε στο συμπέρασμα της έκθεσης του 2010. Πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τη δραστηριότητα και τη λειτουργία του Ταμείου διατίθενται στις ετήσιες εκθέσεις σχετικά με τη διαχείριση του Ταμείου, καθώς και σχετικά με τις εγγυήσεις που καλύπτονται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η παρούσα έκθεση έχει την ακόλουθη διάρθρωση: τα επόμενα δύο τμήματα (2 και 3) υπενθυμίζουν τα βασικά στοιχεία του υφιστάμενου μηχανισμού τροφοδότησης και τη λειτουργία του Ταμείου. Στη συνέχεια, το τμήμα 4 παρουσιάζει τα κυριότερα γεγονότα που επηρέασαν το Ταμείο από την τελευταία γενική έκθεση του 2010, ενώ το τμήμα 5 καλύπτει τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του Ταμείου. Το τμήμα 6 παρουσιάζει τις προοπτικές των πράξεων που καλύπτονται από το Ταμείο και τον αντίκτυπό τους στις ανάγκες τροφοδότησης για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2014-2020. Στο τμήμα 7 εξετάζεται το ποσοστό-στόχος τροφοδότησης, ενώ στο τμήμα 8 παρουσιάζεται το συμπέρασμα. Η παρούσα έκθεση συμπληρώνεται με έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (SWD) που παρέχει διαγράμματα και πίνακες. 2. ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ Τρία βασικά χαρακτηριστικά του νέου μηχανισμού που θεσπίστηκε το 2007 είναι: α) η τροφοδότηση βάσει καθαρών εκταμιεύσεων, β) ο μηχανισμός εξομάλυνσης και γ) οι τιμές ενεργοποίησης. 2,1. Τροφοδότηση βάσει καθαρών εκταμιεύσεων Ο υφιστάμενος μηχανισμός τροφοδότησης που θεσπίστηκε το 2007 τροποποίησε τους κανόνες τροφοδότησης για το Ταμείο, τερματίζοντας στην προηγούμενη πρακτική τροφοδότησης του Ταμείου που βασιζόταν στις προβλέψεις συναπτόμενων δανείων, ανεξάρτητα από τις πραγματικές εκταμιεύσεις. Έκτοτε, ο μηχανισμός τροφοδότησης βασίζεται στις καθαρές εκταμιεύσεις. Ο στόχος αυτής της αλλαγής ήταν η βελτίωση της λειτουργίας του Ταμείου με τη μείωση των ετήσιων μεταφορών μεταξύ του προϋπολογισμού 1 2 3 Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2728/94 του Συμβουλίου (ΕΕ L 293 της 12.11.1994, σ. 1). Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1149/1999 του Συμβουλίου (ΕΕ L 139 της 2.6.1999, σ. 1), κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2273/2004 του Συμβουλίου (ΕΕ L 396 της 31.12.2004, σ. 28), κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 89/2007 του Συμβουλίου (ΕΕ L 22 της 31.1.2007, σ. 1). ΕΕ L 145 της 10.6.2009, σ. 10. 3

της Ένωσης και του Ταμείου σε μία μόνο ετησίως, καθώς και η βελτίωση της αποδοτικότητας των δημοσιονομικών ροών. 2,2. Ο μηχανισμός εξομάλυνσης Για να προστατεύσει τον προϋπολογισμό της ΕΕ από κλυδωνισμούς, ο μηχανισμός τροφοδότησης προβλέπει μηχανισμό εξομάλυνσης που στοχεύει στον περιορισμό του ετήσιου ποσού που μεταφέρεται στο Ταμείο σε περίπτωση σοβαρών αθετήσεων υποχρεώσεων. Η λειτουργία του μηχανισμού εξομάλυνσης είναι η ακόλουθη: εάν, ως επακόλουθο μίας ή περισσοτέρων αθετήσεων, το ποσό που πρέπει να καλυφθεί από το Ταμείο υπερβαίνει τα 100 εκατ. ευρώ σε ένα δεδομένο έτος (που έχει επίπτωση στον προϋπολογισμό στην αρχή του έτους ν+2 μετά την αποπληρωμή), το ποσό άνω των 100 εκατ. ευρώ καταβάλλεται στο Ταμείο σε δόσεις. Ειδικότερα, το ποσό της ετήσιας δόσης θα είναι το μικρότερο από τα ακόλουθα δύο ποσά: 100 εκατ. ευρώ ή το υπόλοιπο οφειλόμενο ποσό (άρθρο 6 του κανονισμού αριθ. 480/2009). Ο μηχανισμός εξομάλυνσης δεν έχει ενεργοποιηθεί ακόμη, καθώς δεν έχει πραγματοποιηθεί ενεργοποίηση των εγγυήσεων του Ταμείου για ποσά άνω των 100 εκατ. ευρώ ετησίως ως επακόλουθο μίας ή περισσότερων αθετήσεων. 2,3. Οι τιμές ενεργοποίησης Επιπλέον, θεσπίστηκαν οι επονομαζόμενες τιμές ενεργοποίησης. Οι τιμές αυτές επιτρέπουν στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή να ενημερώνεται σχετικά με μεγάλες ζημίες του Ταμείου (ενεργοποίηση όταν τα κεφάλαια του Ταμείου υπολείπονται του 80% του ποσούστόχου) ή αποτελούν το κριτήριο προκειμένου να υποβάλλει η Επιτροπή έκθεση για έκτακτα μέτρα που μπορεί να απαιτηθούν για την ανασύσταση των κεφαλαίων του Ταμείου (ενεργοποίηση όταν τα κεφάλαια του Ταμείου υπολείπονται του 70% του ποσού-στόχου). Δεν έχουν τεθεί μέχρι σήμερα σε εφαρμογή οι τιμές ενεργοποίησης. 3. Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ Το παρόν τμήμα προσδιορίζει τις πράξεις που καλύπτονται από το Ταμείο και την εξέλιξη του πιστωτικού κινδύνου από τα εγγυημένα δάνεια. 3,1. Πράξεις που καλύπτει το Ταμείο Οι δανειοδοτικές πράξεις που καλύπτονται από το Ταμείο αφορούν τρία διαφορετικά μέσα τα οποία επωφελούνται από εγγύηση από τον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης: εγγυήσεις για τα δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ή εγγυήσεις δανείων για πράξεις σε τρίτες χώρες, δάνεια της Ευρατόμ σε τρίτες χώρες και δάνεια μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής (ΜΧΣ) της ΕΕ προς τρίτες χώρες. Το διάγραμμα στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (τμήμα 1) περιγράφει τη λειτουργία του Ταμείου και όλες τις χρηματοδοτικές ροές που επηρεάζουν την αξία του. 4

3.1.1. Εξωτερικά δάνεια της ΕΤΕπ - όγκοι και κύρια χαρακτηριστικά κινδύνων των εγγυήσεων που παρέχονται στην ΕΤΕπ Περίπου το 97% των συνολικών ανεξόφλητων ποσών που καλύπτονται από το Ταμείο αφορά εγγυήσεις για δάνεια που χορηγούνται από την ΕΤΕπ για έργα σε τρίτες χώρες. Από τις προβλέψεις σχετικά με την εκτέλεση της παρούσας εντολής συνάγεται ότι αυτό το υψηλό ποσοστό των εγγυήσεων της ΕΤΕπ στον κίνδυνο που καλύπτεται από το Ταμείο θα παραμείνει αμετάβλητο στο μέλλον. Εάν ο δανειολήπτης ενός εγγυημένου δανείου δεν εξοφλήσει μία οφειλή την ημερομηνία που καθίσταται απαιτητή, η ΕΤΕπ καλεί την Επιτροπή να καταβάλλει τα ποσά που οφείλει ο υπερήμερος οφειλέτης σύμφωνα με τη σύμβαση εγγύησης μεταξύ της Επιτροπής και της ΕΤΕπ. Εάν η ΕΤΕπ διαθέτει και άλλο δημόσιο ή ιδιώτη εγγυητή πέραν της εγγύησης της ΕΕ, ενεργοποιείται αυτή η εγγύηση, πριν καταπέσει η εγγύηση της ΕΕ. Διάγραμμα 1: ποσοστό των πράξεων της ΕΤΕπ που καλύφθηκαν από το Ταμείο το 2012 (οφειλόμενο κεφάλαιο και τόκοι) Οι χρηματοδοτικές πράξεις της ΕΤΕπ σε τρίτες χώρες που έχουν συναφθεί με ένα κράτος, με μια οντότητα του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα που καλύπτεται από κρατική εγγύηση, ή έχουν συναφθεί με περιφερειακές ή τοπικές αρχές ή με κρατικές ή/και ελεγχόμενες από το κράτος δημόσιες επιχειρήσεις ή οργανισμούς με κατάλληλο πιστωτικό κίνδυνο, καλύπτονται από συνολική εγγύηση. Για άλλους τύπους πράξεων, ιδίως πράξεις του ιδιωτικού τομέα, η εγγύηση περιορίζεται σε επακριβώς καθορισμένες περιπτώσεις πολιτικού κινδύνου. 3.1.2. Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή καλυπτόμενη από το Ταμείο Η μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ) χορηγείται, υπό μορφή δανείων ή/και μη επιστρεπτέων επιχορηγήσεων, για τη στήριξη υποψήφιων για προσχώρηση στην ΕΕ χωρών, δυνητικά υποψήφιων και γειτονικών χωρών, με σκοπό την επίλυση βραχυπρόθεσμων προβλημάτων του ισοζυγίου πληρωμών, τη σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών και την ενθάρρυνση της εφαρμογής διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Η ΜΧΣ χορηγείται κατ εξαίρεση και σε προσωρινή βάση, υπό αυστηρούς όρους οικονομικής πολιτικής, συνήθως συμπληρωματικά προς τα προγράμματα προσαρμογής του ΔΝΤ. Κάθε επιμέρους πράξη ΜΧΣ πρέπει να εγκρίνεται από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. 5

Σε περίπτωση που μία δικαιούχος χώρα δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της όσον αφορά την αποπληρωμή του δανείου, η Επιτροπή δύναται να ενεργοποιήσει την εγγύηση του Ταμείου για να εξοφλήσει το αντίστοιχο ποσό του δανείου. Το 2012, το μερίδιο των πράξεων ΜΧΣ ήταν πολύ περιορισμένο (περί το 2%) σε σύγκριση με το συνολικό ανεξόφλητο ποσό κεφαλαίου και τόκων που καλύπτονται από το Ταμείο (βλ. διάγραμμα 1). 3.1.3. Πράξεις Ευρατόμ που καλύπτονται από το Ταμείο Η δανειακή διευκόλυνση Ευρατόμ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση έργων εντός των κρατών μελών (απόφαση του Συμβουλίου 77/270/Ευρατόμ) ή σε ορισμένες τρίτες χώρες (Ουκρανία, Ρωσία ή Αρμενία) (απόφαση 94/179/Ευρατόμ του Συμβουλίου). Το 1990, το Συμβούλιο καθόρισε όριο δανεισμού ύψους 4 δισεκατ. ευρώ, εκ των οποίων ποσό περίπου 3,7 δισεκατ. ευρώ έχει ήδη αναληφθεί και ποσό 3,4 δισεκατ. ευρώ έχει εκταμιευθεί. Η Επιτροπή θα ενημερώσει το Συμβούλιο και θα προτείνει νέο όριο δανεισμού, όταν η συνολική αξία των πράξεων ανέλθει σε 3,8 δισεκατ. ευρώ. Όπως και στην περίπτωση της ΜΧΣ, η εγγύηση του Ταμείου θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί, εάν ο δικαιούχος δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις αποπληρωμής του δανείου. Το 2012, το ποσοστό των πράξεων Ευρατόμ ήταν οριακό (κατώτερο του 1%) σε σύγκριση με το συνολικό ανεξόφλητο ποσό των κεφαλαίων και τόκων που καλύπτονται από το Ταμείο (βλ. διάγραμμα 1). 3.2 Εξέλιξη του πιστωτικού κινδύνου Το Ταμείο καλύπτει κινδύνους που συνδέονται με δάνεια και εγγυήσεις δανείων υπέρ τρίτων χωρών. Από τότε που τέθηκε σε ισχύ η εξωτερική εντολή της ΕΤΕπ 4 για την περίοδο 2007-2013, το ποσό των κεφαλαίων που καλύφθηκαν αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 13,5% ετησίως και ανήλθε σε περίπου 23,1 δισεκατ. ευρώ το 2013 (ανεξόφλητα δάνεια συν τους δεδουλευμένους τόκους). Η αύξηση των ανεξόφλητων κεφαλαίων που καλύφθηκαν από το Ταμείο δεν σημαίνει κατ ανάγκη ότι το Ταμείο αναλαμβάνει αναλογικά υψηλότερο κίνδυνο ανάλογα με την αύξηση του καλυπτόμενου ποσού, εφόσον ο συνολικός πιστωτικός κίνδυνος πρέπει επίσης να αξιολογείται με βάση την ποιότητα των δανειοληπτών. Κατά την αξιολόγηση της εξέλιξης του πιστωτικού κινδύνου με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι στα τέλη Οκτωβρίου 2013, το προφίλ πιστωτικού κινδύνου των καλυπτομένων δανείων παρουσίαζε ελαφρά βελτίωση σε σύγκριση με το 2009. Ειδικότερα, το ποσοστό των εγγυημένων από το Ταμείο δανείων τα οποία αφορούν δανειολήπτες κατάλληλους για επενδύσεις αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου (βλ. τμήμα 5 του εγγράφου SWD). Η παρατήρηση αυτή είναι ένα από τα στοιχεία που στηρίζουν το συμπέρασμα για τη διατήρηση του ποσοστού-στόχου στο επίπεδο του 9%. 4 Απόφαση αριθ. 1080/2011/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2011, για τη χορήγηση εγγύησης της EE στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την κάλυψη ζημιών από δάνεια και εγγυήσεις δανείων για έργα εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 633/2009/ΕΚ (ΕΕ L 280 της 27.10.2011, σ. 1). 6

4. ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΤΟ ΤΑΜΕΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ 2010-2013 Δύο γεγονότα που επηρέασαν το Ταμείο αυτή την περίοδο ήταν οι περιπτώσεις αθέτησης υποχρεώσεων αποπληρωμής εγγυημένων δανείων που χορήγησε η ΕΤΕπ στη Συρία και η προσχώρηση της Κροατίας στην ΕΕ, τα οποία περιγράφονται λεπτομερώς κατωτέρω. 4,1. Αθετήσεις αποπληρωμής εγγυημένων δανείων στη Συρία Μετά την επιδείνωση της κατάστασης στη Συρία, το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έλαβαν ορισμένες αποφάσεις το 2011 σε σχέση με τη χώρα αυτή. Ειδικότερα, απαγόρευσαν τις εκταμιεύσεις από την ΕΤΕπ για υφιστάμενες δανειακές συμφωνίες. Η απόφαση αυτή στη συνέχεια κωδικοποιήθηκε στην απόφαση 2011/782/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου της 1ης Δεκεμβρίου, στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 36/2012 του Συμβουλίου, της 18ης Ιανουαρίου 2012 και στην απόφαση 2013/255/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου της 31ης Μαΐου 2013. Ενώ κατά τα προηγούμενα έτη η Συρία εξυπηρετούσε πλήρως και εγκαίρως τα δάνειά της στην ΕΤΕπ, από τον Νοέμβριο του 2011 η ΕΤΕπ αντιμετωπίζει καθυστερήσεις στην αποπληρωμή δανείων για έργα στη Συρία. Ως εκ τούτου, και σύμφωνα με τη σύμβαση εγγύησης μεταξύ της ΕΕ και της ΕΤΕπ, η ΕΤΕπ έχει ζητήσει την κατάπτωση 4 εγγυήσεων του Ταμείου το 2012 για συνολικό ποσό ύψους περίπου 42 εκατ. ευρώ). Κατά τη διάρκεια του 2013, πραγματοποιήθηκαν καταπτώσεις 8 πρόσθετων εγγυήσεων του Ταμείου για συνολικό ποσό 82,5 εκατ. ευρώ. Το 2012 ανακτήθηκε ποσό 2,1 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των εκκρεμών κεφαλαιακών υποχρεώσεων των εγγυημένων δανείων που αφορούν τη Συρία ανέρχεται περίπου σε 551 εκατ. ευρώ, με τελική προθεσμία εξόφλησης το 2030. Βάσει των Συμφωνιών Εγγυήσεων, όταν η ΕΕ έχει καταβάλει πληρωμή βάσει της εγγύησης της ΕΕ, υποκαθιστά την ΕΤΕπ στα δικαιώματα και τα μέσα επανόρθωσης. Οι διαδικασίες ανάκτησης των ποσών για τα οποία υπήρξε υποκατάσταση κινούνται από την ΕΤΕπ, σύμφωνα με τη σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ της ΕΕ και της ΕΤΕπ. 4,2. Η Κροατία έγινε μέλος της ΕΕ το 2013 Μετά την ένταξη της Κροατίας στην ΕΕ τον Ιούνιο του 2013, ο κίνδυνος που συνδέεται με αυτή τη χώρα εξακολουθεί να καλύπτεται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, αλλά δεν θα καλύπτεται πλέον από το Ταμείο. Κατά συνέπεια, ένα ποσό περίπου 30,3 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί σε άνοιγμα στην Κροατία ύψους περίπου 337 εκατ. ευρώ (ανεξόφλητα υπόλοιπα και δεδουλευμένοι τόκοι) μεταφέρθηκε από το Ταμείο στον προϋπολογισμό της ΕΕ, το 2013. 5. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΣΕ ΔΥΣΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Το παρόν τμήμα αξιολογεί τις επιδόσεις και την εξέλιξη των στοιχείων ενεργητικού του Ταμείου την περίοδο 2010-2013. 5,1. Η λειτουργία του Ταμείου Κατά το σύνολο της περιόδου 2010 - Ιούνιος 2013, το Ταμείο είχε συνολικά μέση ετήσια απόλυτη απόδοση περίπου 2,42% ετησίως. Κατά την ίδια περίοδο ο δείκτης αναφοράς του 7

Ταμείου είχε μέση απόδοση 1,86% ετησίως. Ο δείκτης αναφοράς του Ταμείου είναι ένας σύνθετος δείκτης που αποτελείται από δείκτες iboxx (κυρίως δημόσιου χρέους της ευρωζώνης και δείκτες καλυπτόμενους από εξασφαλίσεις) και επιτόκιο αναφοράς EURIBID για βραχυπρόθεσμο άνοιγμα. Το Ταμείο υπερκάλυψε τον δείκτη αναφοράς κατά μέσο όρο κατά 0,56 μονάδες βάσης ετησίως. Η επίδοση του Ταμείου επιτεύχθηκε στο πλαίσιο της σοβαρότερης κρίσης στις χρηματοπιστωτικές αγορές σε παγκόσμια κλίμακα στην πρόσφατη ιστορία. Το ενεργητικό του Ταμείου στις 31 Δεκεμβρίου 2012 ανερχόταν σε περίπου 2 δισεκατ. ευρώ (εκ των οποίων τα 155,7 εκατ. ευρώ αντιπροσωπεύουν την οφειλόμενη συνεισφορά από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στις αρχές του 2013). Η ευαισθησία του χαρτοφυλακίου στον κίνδυνο επιτοκίου, όπως μετράται με τη διάρκεια, περιορίστηκε σε περίπου 1,45 στις 30 Ιουνίου 2013. 5,2. Εξέλιξη του μεγέθους του Ταμείου Το διάγραμμα 2 του εγγράφου SWD δείχνει ότι ο όγκος του Ταμείου μειώθηκε το 2007 και το 2008 μετά την εφαρμογή του νέου μηχανισμού τροφοδότησης, και στη συνέχεια αυξήθηκε το 2008 και ανήλθε σε περίπου 2 δισεκατ. ευρώ το 2012. Η μείωση το 2007 αποδίδεται στον αργό ρυθμό εκταμίευσης δανείων στην αρχή της τρέχουσας εξωτερικής εντολής της ΕΤΕπ (η οποία όμως αφορούσε τις προηγούμενες εντολές) που είχε ως αποτέλεσμα τη μεταφορά πλεονάσματος ύψους 125,75 εκατ. ευρώ από το Ταμείο στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η επιτάχυνση του ρυθμού των εκταμιεύσεων βάσει της εντολής εξωτερικών δανείων από το 2010 και η αύξηση των πράξεων ΜΧΣ λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης εξηγούν την αύξηση της αξίας των διαθεσίμων του Ταμείου (βλ. τμήμα 6 πίνακα 1 του εγγράφου SWD). Εκτός από την τροφοδότηση, η άλλη κύρια πηγή εσόδων του Ταμείου είναι η απόδοση των στοιχείων ενεργητικού του. Η απόδοση των στοιχείων ενεργητικού του Ταμείου άρχισε να μειώνεται από το 2007 και έφθασε στο ιστορικά χαμηλότερο επίπεδο λόγω της γενικής ύφεσης της αγοράς επιτοκίων. Η απόδοση των στοιχείων ενεργητικού κατά την περίοδο 2007-2013 ανήλθε σε 281 εκατ. ευρώ (βλ. πίνακα 1 του εγγράφου SWD, εισροές και εκροές από την ίδρυση του Ταμείου). 6. ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΕΝΤΟΛΗ 2014-2020 Το παρόν τμήμα εξετάζει τις προοπτικές για τις πράξεις χορήγησης δανείων που καλύπτονται από το Ταμείο (ΕΤΕπ, ΜΧΣ και Ευρατόμ) και την πιθανή επίπτωση τροφοδότησης κατά το ΠΔΠ 2014-2020. 6,1. Η εντολή της ΕΤΕπ Η εντολή της ΕΤΕπ αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 95% των πράξεων που καλύπτει το Ταμείο εγγυήσεων. Ο μηχανισμός τροφοδότησης του Ταμείου εγγυήσεων, που έχει ως στόχο να διατηρεί το Ταμείο εγγυήσεων σε επίπεδο 9% των εκκρεμών εκταμιεύσεων δανείων, θέτει εκ των πραγμάτων ένα όριο στο μέγεθος της εξωτερικής εντολής της ΕΤΕπ που καλύπτεται από εγγύηση από τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη χορήγηση εγγύησης της EE στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την κάλυψη ζημιών από πράξεις χρηματοδότησης επενδυτικών έργων εκτός της Ένωσης [COM(2013) 293 της 23.05.2013]. Η παρούσα πρόταση προτείνει ανώτατο όριο 28 δισεκατ. ευρώ για τις 8

χρηματοδοτικές πράξεις της ΕΤΕπ με εγγύηση της ΕΕ για όλη την περίοδο 2014-2020 και κατανέμει το ανώτατο όριο σε δύο μέρη: (i) ένα σταθερό όριο ανώτατου ποσού 25 δισεκατ. ευρώ και (ii) προαιρετικό πρόσθετο ποσό ύψους 3 δισεκατ. ευρώ. Η δημοσιονομική επίπτωση της πιθανής ενεργοποίησης του προαιρετικού πρόσθετου ανώτατου ορίου θα έπρεπε να υπολογιστεί με βάση επίκαιρες προβλέψεις σχετικά με τις ανάγκες τροφοδότησης κατά την ενδιάμεση ανασκόπηση. Μεταγενέστερες διαπραγματεύσεις μεταξύ του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής για τη νέα εντολή ολοκληρώθηκαν στις 17 Δεκεμβρίου 2013 με τη συμφωνία να αυξηθεί το σταθερό ανώτατο όριο κατά 2 δισεκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να ανέλθει σε ένα ανώτατο ποσό 27 δισεκατ. EUR. Η παρούσα συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εντός του 2014. 6,2. Μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή Από το 2011, η Επιτροπή ενέκρινε τέσσερις νομοθετικές προτάσεις για μακροοικονομική χρηματοδοτική συνδρομή (ΜΧΣ): δύο το 2011, μία για τη Γεωργία τον Ιανουάριο του 2011 και μία για την Δημοκρατία της Κιργισίας τον Δεκέμβριο του 2011, και δύο το 2013, μία για την Ιορδανία τον Απρίλιο και μία για την Τυνησία τον Δεκέμβριο. Από το δεύτερο εξάμηνο του 2011, οι όροι χρηματοδότησης στις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές σημείωσαν σημαντική επιδείνωση. Επιπλέον, η Αραβική Άνοιξη και οι επακόλουθες πολιτικές και οικονομικές αναταραχές στις αραβικές μεσογειακές χώρες εταίρους προκάλεσαν αυξημένη πίεση στους προϋπολογισμούς και την εξωτερική θέση των εν λόγω οικονομιών. Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν σε αυξημένη ζήτηση για ΜΧΣ το 2012 και το 2013. Η πρώτη περίπτωση ήταν το αίτημα της αιγυπτιακής κυβέρνησης για τη χορήγηση ΜΧΣ ύψους 500 εκατ. ευρώ, που αρχικά διαβιβάστηκε τον Ιούνιο του 2011 και ανανεώθηκε τον Φεβρουαρίου και τον Νοέμβριο του 2012. Η δεύτερη περίπτωση αφορούσε την αίτηση της Ιορδανίας από τον Δεκέμβριο του 2012 για ΜΧΣ υπό μορφή δανείων ύψους έως 200 εκατ. ευρώ. Επίσης, τον Αύγουστο του 2013, οι αρχές της Τυνησίας ζήτησαν ΜΧΣ ύψους έως 500 εκατ. ευρώ. Αφού εκτίμησε, σε συνεργασία με το ΔΝΤ, τις υπολειπόμενες ανάγκες εξωτερικής χρηματοδότησης της Ιορδανίας και της Τυνησίας, η Επιτροπή εξέδωσε τον Απρίλιο του 2013 (για την Ιορδανία) και τον Δεκέμβριο του 2013 (για την Τυνησία) νομοθετικές προτάσεις για τη χορήγηση συνδρομής 180 και 250 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, υπό μορφή δανείων. Τον Δεκέμβριο του 2013, εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο η νομοθετική απόφαση για την παροχή συνδρομής στην Ιορδανία. Η συνδρομή αυτή θα εκταμιευθεί εντός του 2014. Η σχεδιαζόμενη ΜΧΣ στην Τυνησία θα αποδεσμευτεί το 2014 και το 2015. Λόγω των κρίσιμων εξελίξεων στην Ουκρανία, η Επιτροπή έχει προτείνει τη πρόσθετη επείγουσα πράξη ΜΧΣ ύψους έως 1 δισεκ. ευρώ σε δάνεια, προς συμπλήρωση του ήδη υφιστάμενου προγράμματος ΜΧΣ ύψους 610 εκατ. ευρώ υπό μορφή δανείων. Οι εκταμιεύσεις των πόρων για τις δύο πράξεις προβλέπονται για την περίοδο 2014-2015. Επιπλέον, οι αρχές της Αρμενίας υπέβαλαν επίσης αίτημα για νέα πράξη ΜΧΣ τον Φεβρουάριο του 2014. 9

Οι κατ εκτίμηση προβλεπόμενες εκταμιεύσεις των δανείων ΜΧΣ κατά την περίοδο 2014-2015 (λαμβανομένου υπόψη του εξαιρετικού χαρακτήρα της ΜΧΣ, δεν υπάρχουν προβλέψεις για την περίοδο μετά το 2015) ανέρχονται σε περίπου 2,6 δισεκ. ευρώ, εκ των οποίων 1,7 δισεκ. ευρώ για το 2014 και 0,9 δισεκ. ευρώ για το 2015 (στα στοιχεία αυτά περιλαμβάνεται η τελευταία πράξη ΜΧΣ που προτάθηκε για την Ουκρανία). Οι εκταμιεύσεις στο πλαίσιο αυτών των δανείων θα έχουν επίπτωση στην τροφοδότηση του Ταμείου κατά το 2016 το νωρίτερο, ανάλογα με τον ρυθμό εκταμίευσης των δανείων. 6,3. Ευρατόμ Το 2012, δεν πραγματοποιήθηκαν εκταμιεύσεις δανείων βάσει της δανειακής διευκόλυνσης της Ευρατόμ. Μια δανειακή διευκόλυνση και συμφωνία εγγύησης υπεγράφησαν τον Αύγουστο του 2013 (300 εκατ. ευρώ) με την Ουκρανία για την αναβάθμιση της ασφάλειας των πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής. Μια πρώτη δόση του δανείου αυτού αναμένεται να εκταμιευθεί το 2014. Κατά την περίοδο 2014-2020, ένα ή δύο έργα σε κράτη μέλη και σε ορισμένες τρίτες χώρες θα μπορούσαν ενδεχομένως να ωφεληθούν από το υπολειπόμενο ποσό των 326 εκατ. ευρώ που είναι ακόμη διαθέσιμο στο πλαίσιο αυτής της διευκόλυνσης. Η Επιτροπή θα πρέπει να ενημερώσει το Συμβούλιο και να υποβάλει πρόταση για ένα νέο όριο δανεισμού, όταν το συνολικό ποσό των δανείων ανέλθει σε 3,8 δισεκατ. ευρώ (επί του παρόντος ανέρχονται σε 3,7 δισεκατ. ευρώ). 6,4. Πρόταση τροφοδότησης για το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) 2014-2020 Όπως προκύπτει από τον πίνακα 2 του εγγράφου SWD, κατά τη διάρκεια του δημοσιονομικού πλαισίου 2007-2013, οι διαθέσιμοι ετήσιοι δημοσιονομικοί πόροι που προβλέπονται στο ΠΔΠ 2007-2013 (200 εκατ. ευρώ ετησίως σε τρέχουσες τιμές) ήταν σε μεγάλο βαθμό επαρκείς για την τροφοδότηση του Ταμείου τα περισσότερα έτη. Η αναλογία μεταξύ του συνόλου των μεταφορών από τον προϋπολογισμό στο Ταμείο και της συνολικής χορήγησης από τον προϋπολογισμό αναμένεται να ανέλθει περίπου στο 44% στο τέλος της περιόδου 2007-2013. Αυτό το επίπεδο χρησιμοποίησης επηρεάστηκε από την έγκριση του νέου μηχανισμού τροφοδότησης το 2007, ο οποίος έθεσε τέρμα στη δομική υπερτροφοδότηση. Επιπλέον, ο ρυθμός των εκταμιεύσεων των δανείων της ΕΤΕπ που υπεγράφησαν στο πλαίσιο της τρέχουσας εντολής που παρατηρήθηκε την περίοδο 2007-2009 δεν ήταν τόσο ταχύς όσο αναμενόταν. Το 2011, ενεργοποιήθηκε η προαιρετική εντολή στον τομέα της κλιματικής αλλαγής (2 δισεκατ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές). Επιπλέον, το όριο για τις χώρες της Μεσογείου αυξήθηκε κατά 1,6 δισεκατ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές (Απόφαση αριθ. 1080/2011/ΕΕ). Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές θα επηρεάσουν την τροφοδότηση στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής της 23.05.2013 για μια νέα εξωτερική εντολή της ΕΤΕπ, το συνολικό ανώτατο όριο για την τροφοδότηση του Ταμείου για την εντολή 2014-10

2020 θα ανερχόταν σε 1,193 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με 1,4 δισ. ευρώ βάσει του δημοσιονομικού πλαισίου 2007-2013 (ποσά σε τρέχουσες τιμές). Η μετέπειτα συμφωνία της 17ης Δεκεμβρίου 2013 (η οποία αποτελεί ακόμη αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ του Συμβουλίου, του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής και δεν έχει ακόμη εγκριθεί από τους συννομοθέτες) για αύξηση κατά 2 δισεκατ. ευρώ του σταθερού ανώτατου ορίου της εγγύησης της ΕΕ στην ΕΤΕπ προβλέπει επίσης πρόσθετο ποσό 110 εκατ. ευρώ 5 σε έσοδα για ειδικό προορισμό 6 για να καλυφθούν οι πρόσθετες ανάγκες τροφοδότησης του Ταμείου. Το συνολικό ποσό τροφοδότησης για το ΠΔΠ 2014-2020 αναμένεται να καλύψει τις ανάγκες του Ταμείου κατά την περίοδο 2014-2020, με βάση τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα κατά τη σύνταξη της παρούσας έκθεσης και με βάση τις αναμενόμενες μορφές εκταμιεύσεων και επιστροφές από τα εγγυημένα δάνεια. Οι πραγματικές ετήσιες ανάγκες τροφοδότησης του Ταμείου την περίοδο 2014-2020 θα εξαρτηθούν, ωστόσο, από τον πραγματικό ρυθμό υπογραφών, εκταμιεύσεων και αποπληρωμών των δανείων στις τρεις δραστηριότητες που καλύπτονται από το Ταμείο (εγγυημένα δάνεια της ΕΤΕπ, ΜΧΣ και δάνεια Ευρατόμ). Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την ενδεχόμενη αλλαγή των αναγκών των πόρων του προϋπολογισμού για την εν λόγω περίοδο είναι ο αντίκτυπος της ενεργοποίησης των εγγυήσεων στα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου μετά από αθετήσεις αποπληρωμής εγγυημένων δανείων στη Συρία από το 2011. Οι αναμενόμενες ανάγκες τροφοδότησης για την περίοδο 2014-2020 λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο των υφιστάμενων ενεργοποιήσεων εγγυήσεων σε σχέση με τις αθετήσεις αποπληρωμής δανείων της Συρίας το 2012 και το 2013, καθώς και την υπόθεση της συνέχισης της αδυναμίας πληρωμής ποσών που λήγουν έως τα μέσα του 2015. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπόθεση αυτή είναι αναπόφευκτα αυθαίρετη, οι ενεργοποιήσεις εγγυήσεων που αφορούν τις αθετήσεις υποχρεώσεων της Συρίας θα μπορούσαν να λήξουν πριν ή να συνεχιστούν και μετά από την περίοδο αυτή. Τέλος, οι πόροι του Ταμείου θα συμπληρωθούν από την απόδοση των επενδύσεων των διαθεσίμων του Ταμείου. Ωστόσο, λόγω των ιστορικά χαμηλών επιπέδων των επιτοκίων που επικρατούν κατά τον χρόνο της σύνταξης της παρούσας έκθεσης, οι αποδόσεις μπορεί να είναι χαμηλότερες από αυτές των προηγούμενων περιόδων. 5 6 Ποσό 110 εκατ. ευρώ, προερχόμενο από πράξεις που είχαν συναφθεί πριν από το 2007, το οποίο επιστράφηκε στον καταπιστευματικό λογαριασμό που δημιουργήθηκε για τον ευρωμεσογειακό φορέα επενδύσεων και εταιρικής σχέσης (FEMIP) και καταλογίζεται στη στήριξη από τον προϋπολογισμό, θα θεωρείται εξωτερικά έσοδα για ειδικό προορισμό (για την εξωτερική εντολή της ΕΤΕπ 2014-2020) σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού και θα χρησιμοποιηθεί για το Ταμείο. Εφόσον τα έσοδα για ειδικό προορισμό συνεπάγονται επιπλέον πιστώσεις δαπανών χωρίς να απαιτείται άντληση πρόσθετων ίδιων πόρων, δεν καταλογίζονται στα ανώτατα όρια του ΠΔΠ, βλ. 8η αιτιολογική σκέψη του κανονισμού του Συμβουλίου για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020: Το ΠΔΠ δεν θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις γραμμές του προϋπολογισμού που χρηματοδοτούνται με έσοδα για ειδικό προορισμό κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου («δημοσιονομικός κανονισμός»). 11

7. ΠΟΣΟΣΤΟ-ΣΤΟΧΟΣ ΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗΣ Πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση του Ταμείου από τον Σεπτέμβριο του 2009 έως τον Φεβρουάριο του 2010. Σκοπός της αξιολόγησης ήταν να εκτιμηθούν η καταλληλότητα, η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα του Ταμείου, με ειδική έμφαση στην καταλληλότητα των τρεχόντων επιπέδων των κύριων παραμέτρων του Ταμείου κυρίως του ποσοστού-στόχου. Η μελέτη επιβεβαίωσε ότι το τρέχον επίπεδο του 9% ήταν κατάλληλο σε σχέση με τον παρόντα πιστωτικό κίνδυνο των δανείων και των πράξεων εγγυημένων δανείων που καλύπτονται από το Ταμείο. Ακόμα και σε ένα ακραίο σενάριο ζημίας 7, από την ποσοτική αξιολόγηση που διενεργήθηκε στο πλαίσιο της ως άνω αξιολόγησης προκύπτει ότι ακόμα και απίθανα σημαντικές ζημίες θα μπορούσαν ενδεχομένως να καλυφθούν από το Ταμείο. Στο παρελθόν, η ΕΤΕπ δεν έχει επιταχύνει ποτέ ενεργοποιήσεις εγγυήσεων για υπερήμερα εγγυημένα δάνεια σε ένα πλαίσιο όπου η εγγύηση της ΕΕ παρέχει κάποια εξασφάλιση ότι οι υπόλοιπες πληρωμές που οφείλονται από τον δανειολήπτη θα καλυφθούν ακόμη και αν αυτός συνεχίσει να αθετεί τις υποχρεώσεις του. Το Ταμείο καλύπτει τον πιστωτικό κίνδυνο αθέτησης υποχρεώσεων σε 42 χώρες. Οι 10 χώρες στις οποίες το Ταμείο έχει το μεγαλύτερο άνοιγμα αντιπροσωπεύουν το 81% περίπου του συνολικού ανοίγματος. Η γεωγραφική κατανομή των δανειοδοτικών πράξεων που καλύπτονται από το Ταμείο είναι σχετικά σταθερή κατά την περίοδο 2000-2013. Η κατανομή που προέβλεπε η εντολή της ΕΤΕπ συνέβαλε σε αυτή τη σταθερότητα, καθώς η κατανομή των δανειοδοτικών πράξεων μεταξύ της προηγούμενης και της τρέχουσας εντολής παρουσιάζει πολλές ομοιότητες. Περίπου το 83% των δανειοδοτικών πράξεων εστιάζονται στις χώρες της Μεσογείου και περιλαμβάνουν εν δυνάμει υποψήφιες και υποψήφιες χώρες (βλέπε διάγραμμα 3 στο έγγραφο SWD). Από την ανάλυση της εξέλιξης των χαρακτηριστικών πιστωτικού κινδύνου των δανείων που καλύπτονταν από το Ταμείο στα τέλη του 2012 προκύπτει ότι η κύρια παράμετρος του Ταμείου (το 9% του ποσοστού «στόχου») έχει καθοριστεί σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο σε σχέση με τον κίνδυνο που βαρύνει το Ταμείο. Ειδικότερα, τα χαρακτηριστικά πιστωτικού κινδύνου των δανειοδοτικών πράξεων, όπως μετράται με βάση τη μέση σταθμισμένη βαθμολογία, βελτιώθηκαν ελαφρά σε σχέση με το προηγούμενο έτος (βλ. σημείο 3.2 ανωτέρω και τμήμα 5 του εγγράφου SWD). Αυτό το χαμηλότερο προφίλ κινδύνου είναι ένας από τους λόγους που υποστηρίζουν το τρέχον επίπεδο του ποσοστού-στόχου. Ενώ το συνολικό προφίλ πιστωτικού κινδύνου βελτιώθηκε τα τελευταία χρόνια, τον Οκτώβριο του 2013 το 49% περίπου των δανείων του εγγυημένου χαρτοφυλακίου είχε πιστοληπτική διαβάθμιση χαμηλότερη του επενδυτικού βαθμού («below investment grade»). Αυτό σημαίνει ότι η πιθανότητα αθέτησης σε ένα έτος δεν είναι αμελητέα, σύμφωνα με τα ιστορικά σωρευτικά ποσοστά αθέτησης υποχρεώσεων όσον αφορά τους διάφορους βαθμούς 7 Συνήθως η εγγύηση του Ταμείου ενεργοποιείται μόνο για την αποζημίωση για το ποσό μιας καταβολής που δεν πραγματοποιήθηκε (τόκοι ή/και κεφάλαιο) σε μια δεδομένη ημερομηνία οφειλής. Αυτό σημαίνει ότι το συνολικό ποσό των μελλοντικών οφειλόμενων καταβολών επηρεάζει το Ταμείο μόνο σε βάθος χρόνου, όταν οι καταβολές αυτές καθίστανται ληξιπρόθεσμες. Θεωρητικά, μετά από μια αθέτηση, ο πιστωτής ενός δανείου μπορεί να απαιτήσει όλες τις μελλοντικές πληρωμές. Προκειμένου να προσομοιωθεί η μέγιστη πίεση στο Ταμείο, η ποσοτική ανάλυση προσομοίωσε ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο οι μη πραγματοποιηθείσες καταβολές ενεργοποιούν επιτάχυνση όλων των μελλοντικά οφειλόμενων καταβολών. 12

πιστοληπτικής ικανότητας για κινδύνους του δημοσίου σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα που δημοσιεύονται από μεγάλους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Ωστόσο, ο κίνδυνος αυτός θεωρείται ότι αντιμετωπίζεται από το ποσοστό-στόχο τροφοδότησης του 9%. Κατά την περίοδο 1994-2011, οι εγγυήσεις του Ταμείου ενεργοποιήθηκαν για συνολικό ποσό των 478 εκατ. ευρώ και το ποσοστό ανάκτησης ανήλθε στο 100% (βλ. πίνακα 1 του SWD). Οι τελευταίες καταπτώσεις σημειώθηκαν το 2012 και το 2013 σε σχέση με τη Συρία. Το 2012, κατέπεσε συνολικό ποσό 42 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων ανακτήθηκαν 2,1 εκατ. ευρώ και 24 εκατ. ευρώ πληρώθηκαν. Οι ενεργοποιήσεις εγγυήσεων για το 2013 εκτιμάται ότι θα αφορούν ποσό περίπου 82,5 εκατ. ευρώ. Βάσει της ανάλυσης στην παρούσα έκθεση, η κυριότερη παράμετρος του Ταμείου (το ποσοστό-στόχος 9%) καθορίζεται σε επαρκές επίπεδο που λαμβάνει υπόψη τον κίνδυνο που επωμίζεται το Ταμείο και την πιθανή εξέλιξη του εν λόγω πιστωτικού κινδύνου λόγω των επιπτώσεων της χρηματοπιστωτικής κρίσης. 8. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Ο νέος μηχανισμός τροφοδότησης εξακολουθεί να παράγει τις αναμενόμενες βελτιώσεις στη δημοσιονομική διαδικασία με τροφοδότηση η οποία βασίζεται στις παρατηρούμενες καθαρές εκταμιεύσεις. Κατ αυτόν τον τρόπο, βελτιώθηκε η δημοσιονομική διαδικασία για την τροφοδότηση του Ταμείου. Μια ποσοτική ανάλυση του κινδύνου που καλύπτεται από το Ταμείο και του ποσοστούστόχου του 9% του Ταμείου κατέδειξε ότι αυτό το ποσοστό-στόχος, σε συνδυασμό με τις άλλες βασικές παραμέτρους του Ταμείου, είναι το ενδεδειγμένο. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν είναι απαραίτητη η μεταβολή του ποσοστού-στόχου ή άλλων παραμέτρων του Ταμείου. Ωστόσο, το ποσοστό-στόχος θα πρέπει να επανεξετάζεται κατά καιρούς, προκειμένου να αξιολογείται αν εξακολουθεί να είναι ανάλογο με το προφίλ του κινδύνου τον οποίο επωμίζεται το Ταμείο. Η εν λόγω επανεξέταση θα πραγματοποιηθεί κατά την ενδιάμεση επανεξέταση της εξωτερικής εντολής. Εάν η επανεξέταση αυτή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι απαιτούνται αλλαγές στη λειτουργία του Ταμείου, θα εκδοθεί νέα γενική έκθεση σχετικά με τη λειτουργία του Ταμείου. 13