Προστατευόμενες Περιοχές (ΠΠ) Ίδρυση Το πρώτο Εθνικό Πάρκο παγκοσμίως δημιουργήθηκε το 1872 στο Yellowstone των ΗΠΑ ως «δημόσιο πάρκο ή περιοχή αναψυχής προς όφελος και απόλαυση των ανθρώπων». Το 1911 στον Καναδά εμφανίζεται ο πρώτος σε παγκόσμιο επίπεδο φορέας συντονισμού. Πέντε χρόνια αργότερα το 1916 στις ΗΠΑ συστήνεται η Εθνική Υπηρεσία Πάρκων η οποία και έχει σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών.
Οι ΠΠ μάρτυρες περιβαλλοντικών αλλαγών Στις Προστατευόμενες Περιοχές, Εθνικά Πάρκα κλπ., φάνηκαν οι επιπτώσεις από την αστική, βιομηχανική και ατμοσφαιρική ρύπανση: - Οι επιπτώσεις της όξινης βροχής (στα δάση π.χ. και ΠΠ της Σκανδιναβίας) - Οι πετρελαιοκηλίδες και τα σκουπίδια στα θαλάσσια πάρκα - Οι εξαφανίσεις πολλών ειδών (σπανίων, απειλούμενων, κα) σε πολλές ΠΠ.
Από τη Δεκαετία του 1960: Τόσο η προσωπική στάση και μάθηση όσο και η ίδια η προστασία κατά την περιβαλλοντική προσέγγιση βασίζονται σε τρία επίπεδα ενδιαφέροντος: - Ατομικού ενδιαφέροντος - συμφέροντος - Κοινωνικού αγαθού - αλτρουιστικά για το σύνολο - Ως αυθύπαρκτης αξίας - ιδεαλιστική οικοκεντρική προσέγγιση
Πρώτη συλλογική προσπάθεια προστασίας του Περιβάλλοντος «Τα όρια στην ανάπτυξη» (Limits to growth Report / ΜΙΤ Club of Rome) Διάσκεψη Στοκχόλμης για το Ανθρώπινο Περιβάλλον, 1972) ΣΤΟΧΟΣ: Η προστασία του περιβάλλοντος (φυσικού και πολιτιστικού)
Τα γενεσιουργά αίτια της Περιβαλλοντικής Υποβάθμισης Υπερπληθυσμός Καταναλωτισμός Οικονομία με λαθεμένους δείκτες προόδου Έλλειψη παιδείας Ενημέρωσης Ας θυμηθούμε πολλά συνθήματα της εποχής ΣΤΟΧΟΣ: Η προστασία του περιβάλλοντος (φυσικού και πολιτιστικού) Ανάπτυξη (οικονομία, κοινωνία, περιβάλλον)
Εξέλιξη στην προστασία Πρώτα βήματα: η προστασία των απειλούμενων ειδών Σύντομα ακολούθησε: προστασία μεμονωμένων ενδιαιτημάτων / οικοτόπων («νησίδων προστασίας») Αντίστοιχη προσέγγιση από χωροτάκτες και οικονομολόγους, αρχαιολόγους για άλλες περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος
«ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ» ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΕΝΔΙΑΙΤΗΜΑΤΟΣ ΦΑΣΗ Α Προσέγγιση τύπου αρχαιολογικών χώρων / μουσείων
Εξέλιξη στην προστασία (2) Γρήγορα η τάση με το σύστημα νησίδων προστασίας μέσα σε «θάλασσα» περιβαλλοντικής αδιαφορίας ή αναρχίας έδειξε τα πεπερασμένα όρια της και εξελίχθηκε στην ευρύτερη τάση της ζώνωσης (βλ. βιομηχανικές περιοχές, περιοχές οικιστικής ανάπτυξης, προστατευόμενες περιοχές κλπ.)
Ορισμός και κατάταξη ΠΠ Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN World Conservation Union) «προστατευόμενες περιοχές χερσαίες ή θαλάσσιες περιοχές οι οποίες ιδρύονται με σκοπό την προστασία και διατήρηση της βιοποικιλότητας και των φυσικών και πολιτισμικών αξιών τους, των οποίων η διαχείριση επιτυγχάνεται με νομικά μέσα ή άλλους αποτελεσματικούς τρόπους» Αρχικά 10 κατηγορίες οικοτόπων (1978) που συνδυάστηκαν τελικά σε έξι (1994):
Κατηγοριοποίηση IUCN Ia: Περιοχές απολύτου προστασίας για την προώθηση της επιστημονικής έρευνας Ib: Περιοχές άγριας ζωής, όπου η προστασία της άγριας ζωής είναι ο κύριος διαχειριστικός στόχος II: Εθνικά Πάρκα, για την προστασία και διατήρηση των φυσικών οικοσυστημάτων III: Φυσικά Μνημεία, για την προστασία και διατήρηση συγκεκριμένων φυσικών χαρακτηριστικών IV: Περιοχές προστασίας συγκεκριμένων ειδών, ή οικοσυστημάτων, V: Χερσαίες και θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, και VI: Προστατευόμενες περιοχές για τη διαχείριση φυσικών πόρων.
ΠΠ διεθνούς σημασίας Υγρότοποι διεθνούς σημασίας σύμφωνα με τη Σύμβαση Ramsar, είναι μεγάλες υγροτοπικές εκτάσεις με μόνιμα ή εποχικά νερά που φιλοξενούν σημαντικό αριθμό υδρόβιων πουλιών και σπάνια ή απειλούμενα είδη. Η Ελλάδα έχει χαρακτηρίσει 10 υγροτόπους ως Διεθνούς Σημασίας σύμφωνα με τη Σύμβαση αυτή. Σύμφωνα με τη Σύμβαση για την Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά, η οποία λειτουργεί υπό την αιγίδα της UNESCO, έχουν κηρυχθεί ως Μνημεία Διεθνούς Κληρονομιάς για το φυσικό Περιβάλλον τους τα Αντιχάσια Όρη, Μετέωρα και το όρος Άθως. Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Βαρκελώνης και το πρωτόκολλο «Περί των ειδικά προστατευόμενων περιοχών της Μεσογείου» έχουν χαρακτηριστεί 9 περιοχές ως Ειδικά Προστατευόμενες Περιοχές. Ως Βιογενετικά Αποθέματα έχουν χαρακτηριστεί 16 περιοχές στην Ελλάδα, που ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Βιογενετικών Αποθεμάτων το οποίο ιδρύθηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης και αποσκοπεί στη διατήρηση αντιπροσωπευτικών δειγμάτων χλωρίδας, πανίδας και φυσικών περιοχών της Ευρώπης. Στα Αποθέματα Βιόσφαιρας (Biosphere Reserves) σύμφωνα με το πρόγραμμα της UNESCO «Άνθρωπος και Βιόσφαιρα» έχουν ενταχθεί ο Εθνικός Δρυμός Ολύμπου και ο Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς.
Προσέγγιση UNESCO για Biosphere Reserves
Προσέγγιση UNESCO για Biosphere Reserves Περιοχή απόλυτης προστασίας Π ΠΥΡΗΝΑΣ (buffer) Π Ζώνη εξουδετέρωσης - αντισταθμιστική Περιοχή ελάχιστης προστασίας Περιοχή μεταβατικής προστασίας
Προσέγγιση UNESCO για Biosphere Reserves
Η Βιοποικιλότητα ως παράδειγμα Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα (1992) «προστατευόμενες περιοχές είναι καθορισμένες γεωγραφικές περιοχές οι οποίες ιδρύονται και η διαχείριση τους γίνεται με σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων προστασίας και διατήρησης τους» Απώτερος στόχος η Αειφόρος Ανάπτυξη Νεώτερες-Πρόσθετες προσεγγίσεις: Δίκτυα ΠΠ Οικολογικοί διάδρομοι Πολιτιστικές διαδρομές
Η προστασία δεν είναι πάντα «επιθυμητή» Η καθιέρωση ΠΠ αναδεικνύεται ως ένα από τα δυσκολότερα κοινωνικά προβλήματα λόγω της συνηθισμένης αντίδρασης των τοπικών κοινωνιών : Δεν θέλουν να είναι «υπό προστασία» Θέλουν ανάπτυξη όμοια με όλες τις άλλες περιοχές
Επιχειρώντας μια αειφορική προσέγγιση: Σύγχρονοι στόχοι ίδρυσης ΠΠ Προστασία φυσικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών με παράλληλη άμεση ή έμμεση στήριξη της κοινωνίας της περιοχής. Αυτό περιλαμβάνει: Προστασία των ενδιαιτημάτων τους, Διατήρηση της γενετικής βιοποικιλότητας (γενετικά αποθέματα) Προώθηση της επιστημονικής έρευνας Διατήρηση των φυσικών, παραδοσιακών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών Εκπαίδευση Αναψυχή και η ανάπτυξη του βιώσιμου τουρισμού και άλλων συμβατών δραστηριοτήτων για την ανάπτυξη της περιοχής Αειφορική διαχείριση των φυσικών πόρων. Διατήρηση ενός συνόλου από υπηρεσίες και αγαθών που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της ζωής πάνω στη γη, έπ ωφελεία της παρούσης και των επόμενων γενεών.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( 1 ) Η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας - 92/43/ΕΟΚ ή Οδηγία των Οικοτόπων - σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίσει τις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οικότοποι και τα είδη της Ευρώπης. Το μέτρο που επιλέχθηκε από τα κράτη-μέλη ήταν η δημιουργία ενός συνεκτικού οικολογικού δικτύου Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (Άρθρα 3 και 4) με την ονομασία NATURA 2000. Το δίκτυο αυτό περιλαμβάνει επίσης και τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας που ορίστηκαν με βάση την Κοινοτική Οδηγία για τη διατήρηση των άγριων πουλιών - 79/409/ΕΟΚ ή Οδηγία για τα Πουλιά. Σύμφωνα με το άρθρο 5 της Οδηγίας, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαπιστώνει ότι μία περιοχή στην οποία υπάρχει τύπος οικοτόπου ή είδος προτεραιότητας, δεν έχει περιληφθεί στον αντίστοιχο εθνικό κατάλογο, ενώ βάσει αξιόπιστων επιστημονικών πληροφοριών είναι απαραίτητη η διατήρηση της, κινείται ιδιαίτερη διαδικασία ένταξης της (ανοικτός κατάλογος).
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( 2 ) Η εναρμόνιση της Οδηγίας για τα Πουλιά με το ελληνικό δίκαιο έγινε με την Υπουργική Απόφαση 414885/1985 (ΦΕΚ Β'757). Η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) υπ' αριθ. 33318 / 3028 / 28.12.1998 (ΦΕΚ Β' 1289). Η ΚΥΑ αυτή συνδέει τη θεσμοθέτηση των περιοχών του οικολογικού δικτύου NATURA 2000 με το σύστημα και τις διαδικασίες του νόμου 1650/86. Οι προδιαγραφές για τη σύνταξη των μελετών αυτών βάσει της Κοινής Υπουργικής Απόφασης 69269, εξειδικεύονται από την αρμόδια υπηρεσία (Υπουργείο ΠΕΚΑ, Διεύθυνση Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, Τμήμα Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος). Ας σημειωθεί ότι η ίδια η Οδηγία δεν προσδιορίζει τον τρόπο της θεσμοθέτησης, αλλά απλώς ζητάει από το κάθε Κράτος-Μέλος «να διασφαλίζει τη διατήρηση ή, ενδεχομένως, την αποκατάσταση σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης, των τύπων φυσικών κοινοτήτων και των οικοτόπων των οικείων ειδών στην περιοχή της φυσικής κατανομής των ειδών αυτών».
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( 3 ) Για να αντιμετωπισθούν αρχικώς οι άμεσες εθνικές υποχρεώσεις μας από την Οδηγία των Οικοτόπων (Α'φάση διαδικασίας), εγκρίθηκε από τις αρμόδιες Επιτροπές της Κοινότητας το 1994 και ανατέθηκε στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας το πρόγραμμα LIFE με τίτλο «Καταγραφή, αναγνώριση, χαρτογράφηση και εκτίμηση των τύπων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας των Παραρτημάτων Ι και II της Οδηγίας». Η εκτέλεση του προγράμματος αυτού έγινε από το Εθνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) σε συνεργασία με τα Τμήματα Βιολογίας των Πανεπιστημίων Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πατρών και Κρήτης. Τα τότε Υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ και Γεωργίας συνεισέφεραν το 25% του προγράμματος και παρακολούθησαν την εξέλιξη του. Τα αποτελέσματα εστάλησαν κατευθείαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Μάρτιο του 1996.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( 4 ) Συνολικά αναγνωρίστηκαν 110 τύποι οικοτόπων του Παραρτήματος Ι, 39 είδη φυτών και 76 είδη ζώων του Παραρτήματος II της Οδηγίας, που υπάρχουν στην Ελλάδα. Με βάση την κατανομή και την ύπαρξη των ανωτέρω τύπων οικοτόπων και ειδών, καταγράφηκαν 296 περιοχές που περιέχουν τύπους οικοτόπων και είδη της Οδηγίας, μετά από αξιολόγηση σύμφωνα με τα κριτήρια του Παραρτήματος III. Ο κατάλογος αυτών των περιοχών, γνωστός και ως «Επιστημονικός Κατάλογος» αποτέλεσε μία επιστημονική βάση αναφοράς για τον Εθνικό Κατάλογο για τις εθνικές αρχές, αλλά και για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι 296 περιοχές κάλυπταν έκταση που εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περίπου 30.000.000 στρέμματα. Οι περισσότερες από τις 296 περιοχές που περιλήφθηκαν στο έργο ήταν προστατευόμενες σε εθνικό, περιφερειακό ή διεθνές επίπεδο.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( 5 ) Στην Ελλάδα, η πρώτη προστατευόμενη περιοχή, ο Εθνικός Δρυμός Ολύμπου ιδρύθηκε το 1938, βάσει του νόμου 856/37. Υπήρχαν ωστόσο και κάποια προγενέστερα νομοθετήματα τα οποία όριζαν την προστασία ορισμένων περιοχών, όπως ο νόμος 4273/29 που είχε εισαγάγει το θεσμό των «Προστατευτικών Δασών». Στη συνέχεια, στο πλαίσιο της Δασικής Νομοθεσίας θεσπίστηκαν κατηγορίες προστατευόμενων περιοχών όπως τα «Αισθητικά Δάση», τα «Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης», τα «Καταφύγια θηραμάτων», οι «Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές» και τα «Εκτροφεία θηραμάτων». Η συμπλήρωση του νόμου «Περί αρχαιοτήτων» με τον νόμο 1469/50, έδωσε επίσης τη δυνατότητα της κήρυξης ορισμένων περιοχών ως «Τοπίων Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους»
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( 6 ) 141 περιοχές είναι προστατευόμενες σε εθνικό/περιφερειακό επίπεδο: 10 έχουν χαρακτηριστεί ως Εθνικοί Δρυμοί, 12 ως Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης, 12 ως Αισθητικά Δάση, 6 ως Εκτροφεία θηραμάτων, 94 ως Καταφύγια θηραμάτων, 7 ως Ελεγχόμενες Κυνηγετικές Περιοχές και 2 ως Θαλάσσια Πάρκα ενώ σε διεθνές επίπεδο 14 είναι Ραμσάρ, 12 Βιογενετικά αποθέματα, σε 1 περιοχή έχει απονεμηθεί το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα, 7 προστατεύονται από τη Σύμβαση της Βαρκελώνης και 2 χαρακτηρίστηκαν ως Απόθεμα Βιόσφαιρας.
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( 7 ) Το 2002, με το Νόμο 3044, ιδρύονται οι εξής Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών: 1) Φ.Δ. Δέλτα Έβρου 2) Φ.Δ. Δάσους Λαδιάς 3) Φ.Δ. Λίμνης Κερκίνης 4) Φ.Δ. Λιμ/σας Μεσολογγίου 5) Φ.Δ. Δέλτα Άξιου - Λουδία - Αλιάκμονα 6) Φ.Δ. Λιμνών Κορώνειας - Βόλβης 7) Φ.Δ. Εθνικού θαλασσίου Πάρκου Αλοννήσου - Β. Σποράδων 8) Φ.Δ. Δέλτα Νέστου - Βιστωνίδας - Ισμαρίδας 9) Φ.Δ. Όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μούστου 10) Φ.Δ. Λίμνης Παμβώτιδας Ιωαννίνων 11) Φ.Δ. Υγροτόπων Αμβρακικού 12) Φ.Δ. Υγροτόπων Κοτυχίου - Στροφυλιάς 13) Φ.Δ, Εθνικών Δρυμών Βίκου - Αώου και Πίνδου 14) Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Πρεσπών 15) Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Αίνου 16) Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Ολύμπου 17) Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς 18) Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Παρνασσού 19) Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας 20) Φ.Δ. Εθνικού Δρυμού Οίτης 21) Φ.Δ. Στενών και εκβολών Καλαμά 22) Φ.Δ. Χελμού - Βουραϊκού 23) Φ.Δ. Οροσειράς Ροδόπης 24) Φ.Δ. Καρπάθου - Σαρίας 25) Φ.Δ. Κάρλας - Μαυροβουνίου - Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου. Επίσης υπάρχουν ήδη δύο Φορείς Διαχείρισης (του Εθνικού θαλασσίου Πάρκου Ζακύνθου και του Εθνικού Πάρκου Σχοινιά) που έχουν ιδρυθεί με Προεδρικά Διατάγματα
ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ - ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ( συμπέρασμα ) Δεν θα πρέπει ωστόσο να ξεχνάμε ότι η προσπάθεια της προστασίας της βιολογικής ποικιλότητας δεν τερματίζεται με τη θεσμοθέτηση προστατευόμενων περιοχών, αλλά ότι ουσιαστικά τότε αρχίζει. Η «κήρυξη» είναι μεν ένα απολύτως αναγκαίο βήμα αλλά από μόνη της δεν επαρκεί. Είναι εξίσου απαραίτητο να εξασφαλιστεί το καθεστώς διαχείρισης, δηλαδή ο προσδιορισμός και η εφαρμογή όλων των μέτρων, των ενεργειών και των παρεμβάσεων που χρειάζονται για την αποτελεσματική προστασία, οργάνωση και λειτουργία των προστατευόμενων περιοχών, ώστε να εξυπηρετήσουν τους σκοπούς της κηρύξεως τους, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τον εθνικό και χωροταξικό σχεδιασμό.
Οδηγία-Πλαίσιο για το Νερό Στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, η Οδηγία 2000/60/ΕΚ, γνωστή ως Οδηγία- Πλαίσιο για το Νερό, αποτελεί τον βασικό νόμο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και σημείο αναφοράς για τη βιώσιμη χρήση των υδάτων στην Ευρώπη και συνεπώς και στη χώρα μας.
Πρόκειται για την πρώτη μέχρι σήμερα Οδηγία που θέτει σαφείς περιβαλλοντικούς στόχους: Την επίτευξη, μέχρι το 2015, ποιοτικών στόχων (π.χ. αποδεκτής οικολογικής και χημικής κατάστασης) και την αποτροπή της περαιτέρω υποβάθμισης των επιφανειακών, υπογείων και παράκτιων υδάτων.
Εισάγει καινοτόμες έννοιες και όρους που επιδιώκουν μακροπρόθεσμο όφελος, όχι μόνο για τους υδάτινους πόρους, αλλά γενικότερα για την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Αναπτύχθηκε μέσα από την ανάγκη για ολοκληρωμένη διαχείριση του νερού.
Λαμβάνει υπόψη τις οικολογικές ανάγκες των υδάτινων οικοσυστημάτων (δηλ. ενισχύεται η έννοια του οικοσυστήματος), χωρίς να αρκείται στον καθορισμό ορίων ρύπων, όπως ίσχυε με την παλαιότερη νομοθεσία. Οι διατάξεις της Οδηγίας προβλέπουν την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων με σημαντικές συνέπειες σε όλες τις πτυχές της περιβαλλοντικής προστασίας (βλ. επόμενη διαφάνεια).
Ειδικότερα, τίθενται για πρώτη φορά συγκεκριμένοι και μετρήσιμοι περιβαλλοντικοί στόχοι για την κατάσταση όλων των υδάτων. Ταυτόχρονα εισάγεται στο δίκαιο η έννοια της διαχείρισης του νερού με βάση τη Λεκάνη Απορροής Ποταμού - και όχι τα διοικητικά όρια - καθώς και η αρχή της συνδυασμένης προσέγγισης και ανάκτησης του κόστους. Προωθείται η χρήση οικονομικών εργαλείων και προβλέπεται διαδικασία ουσιαστικής συμμετοχής του κοινού.
Αναφέρεται δηλαδή σαφώς όπως αναφέρεται παραπάνω στην οικολογική κατάσταση και όχι απλώς και μόνοσε φυσικοχημικά ή υδρομορφολογικά χαρακτηριστικά του νερού. Συγχρόνως προβλέπει και σημαντικές κυρώσεις για την αποτροπή της υποβάθμισης της οικολογικής κατάστασης των υδάτινων πόρων.
Ζητούμενο τώρα είναι το πότε θα εφαρμοστεί ολοκληρωμένα και ουσιαστικά η εν λόγω Οδηγία στην χώρα μας. Επίσης, το πώς η Ελλάδα θα εναρμονιστεί με μία τέτοια Οδηγία, όταν στο κράτος αυτό της Ευρώπης εκτρέπεται επί δεκαετίες και με κάθε τρόπο ο Αχελώος ποταμός από το δυτικό στο ανατολικό τμήμα της χώρας!