º π Απειλές οικο-συστηµάτων π π À ª π ƒ À Με πλήρη εξαφάνιση κινδυνεύουν οι πεταλούδες στην οµώνυµη Κοιλάδα της Ρόδου. Την επισήµανση αυτή κάνει ο καθηγητής στο Τµήµα Περιβάλλοντος του Πανεπιστηµίου Αιγαίου Νίκος Μάργαρης, ο οποίος έχει ήδη ενηµερώσει τους εκπροσώπους των φορέων στο νησί. Σε σχετικό, εξαιρετικά επείγον, σηµείωµά του υπογραµµίζει ότι «η συνολική κατάσταση του περιβάλλοντος στην κοιλάδα είναι πολύ υποβαθµισµένη. Ιδιαίτερα οι υγρασιακές συνθήκες, οι οποίες προσελκύουν τις πεταλούδες, προκειµένου να επιβιώσουν τη θερινή περίοδο, έχουν διαταραχθεί σε επικίνδυνο βαθµό, κάνοντας πιθανή την πλήρη εξαφάνιση των πεταλούδων σε χρονικό διάστηµα µικρότερο της τριετίας». Το πρόβληµα στην περίφηµη Κοιλάδα των Πεταλούδων της Ρόδου έχει οξυνθεί, όπως επισηµαίνεται, από τη µεγάλη παρουσία κατσικιών, που έχουν προκαλέσει σηµαντικές καταστροφές. Ενώ οι κατολισθήσεις που παρατηρούνται πιθανόν να οφείλονται στην αποσταθεροποίηση των εδαφών, λόγω της σηµαντικής µείωσης των ριζών των φυτών. Ο κ. Μάργαρης υποστηρίζει ότι «ορισµένα δέντρα και κυρίως οι ιτιές είναι πλέον γερασµένες, χωρίς να ανανεώνονται µε νεώτερα φυτά, µε αποτέλεσµα να εισέρχεται πλέον ανεµπόδιστα ο ήλιος στην κοιλάδα, δηµιουργώντας τελείως ακατάλληλες συνθήκες για την επιβίωση των πεταλούδων». Επίσης, επισηµαίνεται ότι ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι µεγάλος, λόγω της συσσώρευσης πευκοβελόνων, η δε ευφλεκτότητα της περιοχής έχει αυξηθεί υπερβολικά. O π TOY 2007 Γορίλλες, ουραγκοτάγκοι, φύκια και δελφίνια είναι µερικά από τα πιο σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας στον κόσµο, σε ένα σύνολο περίπου διακοσίων συνολικά ειδών, που προστέθηκαν 38
º π Πυρκαγιές 40
41
º π Πυρκαγιές το έτος 2007 στον «Κόκκινο Κατάλογο» µε τα είδη που απειλούνται µε εξαφάνιση. Σύµφωνα µε την Παγκόσµια Ένωση για την Προστασία του Περιβάλλοντος (ΙUCΝ), περισσότερα από 16.300 είδη θα χαθούν από τον πλανήτη, αν δε ληφθούν άµεσα µέτρα για την προστασία και τη διατήρησή τους. «Είναι µόνο η κορυφή του παγόβουνου», λέει ο Κρεγκ Χίλτον Τέιλορ, διευθυντής του προγράµµατος για την εκπόνηση του ετήσιου Κόκκινου Καταλόγου της ΙUCΝ, που έδωσε τα τελευταία στοιχεία της στις 12 Σεπτεµβρίου 2007. Οι επιστήµονες, που συµµετέχουν στην Παγκόσµια Ένωση για την Προστασία του Περιβάλλοντος- µέλη της οποίας είναι κράτη, κυβερνητικές υπηρεσίες, µη κυβερνητικοί οργανισµοί και χιλιάδες ειδικοί, είχαν ως αρχική βάση δεδοµένων 41.415 είδη χλωρίδας και πανίδας, και κατόπιν έρευνας κατέληξαν στο συµπέρασµα ότι από αυτά απειλούνται σε µεγαλύτερο ή µικρότερο βαθµό 16.306- αριθµός ενισχυµένος κατά 200, σε σύγκριση µε τον Κόκκινο Κατάλογο του 2006. Σύµφωνα µε τους µελετητές, που εργάστηκαν για τον Κόκκινο Κατάλογο, η κλιµατική αλλαγή δεν είναι ο µοναδικός παράγοντας, που θέτει σε ακόµη µεγαλύτερο κίνδυνο τα σπάνια ζώα και φυτά του πλανήτη. Οι κλιµατικές αλλαγές µπορεί να έχουν επιπτώσεις ανάλογες µε È ÎÏÈÌ ÙÈÎ ÏÏ Á ÌappleÔÚÔ Ó Ó ËÌÈÔ ÚÁ ÛÔ Ó Ó ÁÎ Û ÎÈ - ÃÈÚÔÛ Ì. εκείνες ενός πυρηνικού πολέµου, αν δε ληφθούν επειγόντως µέτρα. Η προειδοποίηση αυτή αναφέρεται στην ετήσια έκθεση του ιεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Σπουδών, που δόθηκε στις 12 Σεπτεµβρίου 2007 στη δηµοσιότητα. Σύµφωνα µε την έκθεση, η άνοδος της θερµοκρασίας του πλανήτη µπορεί να προκαλέσει σειρά προβληµάτων, όπως η άνοδος της στάθµης των θαλασσών, η µετανάστευση, ξαφνικές θύελλες, ξηρασίες, πυρκαγιές, επιδηµίες και λιµοί. Σε µια στιγµή που ο πληθυσµός του πλανήτη αναµένεται να αυξηθεί από 6 σε 9 δισεκατοµµύρια άτοµα, 65 χώρες µπορεί να χάσουν το 15% της γεωργικής τους παραγωγής µέχρι το 2100. Το µοναδικό φωτεινό παράδειγµα του Κόκκινου Καταλόγου του 2007 είναι ο πολύχρωµος παπαγάλος που ζει στο Μαυρίκιο, στον Ινδικό Ωκεανό. Αν και µέχρι τώρα είχε χαρακτηριστεί ως είδος που «απειλείται σοβαρά µε εξαφάνιση», το 2007 εντάσσεται στην κατηγορία των πουλιών που απλώς «κινδυνεύουν»- αποτέλεσµα των εντατικών προσπαθειών που έγιναν για τη διατήρηση και προστασία του παπαγάλου. Σήµερα οι εκπρόσωποι του είδους υπολογίζονται σε 300, ενώ πριν από µερικά χρόνια είχαν µείνει µόνο 50. 42
43