REX/057 Βρυξέλλες, 1 Ιουνίου 2001 8η συνεδρίαση της ΜΙΚΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΕ-ΟΥΓΓΑΡΙΑ που πραγματοποιήθηκε στη Βουδαπέστη στις 22 Μαΐου 2001 ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ στην οποία προέβησαν οι δύο συμπρόεδροι κ. Χριστόφορος ΚΟΡΥΦΙΔΗΣ και κ. Gabor HORVΑTH
- 1-1. Η Μικτή Συμβουλευτική Επιτροπή ΕΕ-Ουγγαρία, η οποία αποτελείται από 6 αντιπροσώπους οικονομικών και κοινωνικών ομάδων συμφερόντων της Ουγγαρίας και αντίστοιχο αριθμό μελών της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΟΚΕ) πραγματοποίησε την 8η συνεδρίασή της στη Βουδαπέστη στις 22 Μαΐου 2001 υπό τη διεύθυνση του κ. Gabor Horvath, προέδρου της MOSZ (Εθνική Συνομοσπονδία Αγροτικών Συνεταιρισμών και Παραγωγών) και του κ. Χριστόφορου Κορυφίδη, μέλους της ΟΚΕ. Στη συνεδρίαση έλαβαν μέρος ο κ. Peter Gyφrkφs, Διευθυντής για τον Συντονισμό Eυρωπαϊκών Υποθέσεων στο Υπουργείο Εξωτερικών και ο κ. Alain Bothorel, μέλος της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ουγγαρία. 2. Οι οικονομικοί και κοινωνικοί εκπρόσωποι της ΜΣΕ ενημερώθηκαν σχετικά με την πρόοδο που η Ουγγαρία σημείωσε προς την ένταξη και εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για το γεγονός ότι η Ουγγαρία έχει ήδη υιοθετήσει σημαντικό αριθμό κοινοτικών κεκτημένων, με αποτέλεσμα η χώρα να έχει μέχρι σήμερα καλύψει 17 από τα 31 κεφάλαια που θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγματεύσεων. Η ΜΣΕ συνεκράτησε ιδιαίτερα τα καλά αποτελέσματα που η Ουγγαρία επέτυχε στον τομέα αυτό κατά την Σουηδική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, ακόμη δε και στο πλέον δύσκολο κεφάλαιο, το κεφάλαιο για το περιβάλλον, γεγονός που αποτέλεσε τεχνικό επίτευγμα στις διαπραγματεύσεις. Η ΜΣΕ επιβεβαίωσε τον ενθουσιασμό της για την προσχώρηση της Ουγγαρίας στην ΕΕ και διακήρυξε ότι έχει την πεποίθηση ότι οι σχετικές διαπραγματεύσεις θα διεξαχθούν σύμφωνα με το σχεδιάγραμμα που υποστήριξε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Νίκαιας. 3. Τα μέλη της ΜΣΕ ενημερώθηκαν επίσης σχετικά με την αξιοποίηση των προενταξιακών πόρων, ενώ διατυπώθηκαν ανησυχίες για το γεγονός ότι το "Ειδικό Πρόγραμμα Ένταξης για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη" ("Sapard") δεν εφαρμόζεται. Η ΜΣΕ ζητεί από την ουγγρική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να άρουν κατεπειγόντως τους φραγμούς στους οποίους οφείλονται οι καθυστερήσεις και να καταβάλουν κοινές προσπάθειες προκειμένου να δοθεί προτεραιότητα στην θέση σε εφαρμογή του "Sapard". Κατ' επέκταση, η ΜΣΕ έδωσε έμφαση στην ανάγκη να υποστηριχθούν οι αγροτικές περιοχές που αντιμετωπίζουν διαρκώς αυξανόμενα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα τα οποία οφείλονται τόσο στη μείωση της γεωργικής παραγωγής όσο και στη μείωση των εισοδημάτων, που τείνουν να φθάσουν 33% πιο κάτω από τον εθνικό μέσο όρο. Η ΜΣΕ ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για το ποσοστό της ανεργίας στις αγροτικές περιοχές, τα χωριά και τις μικρές πόλεις, το οποίο, σε ορισμένες περιπτώσεις, ανέρχεται στο 20-30% και δεν μειώνεται, παρά το υψηλό ποσοστό ανόδου της απασχόλησης σε εθνικό επίπεδο. Η ΜΣΕ απευθύνει έκκληση για την ανάπτυξη της γεωργίας, καθώς και νέων δραστηριοτήτων, στις αγροτικές περιοχές, ιδιαίτερα δε στους τομείς των ΜΜΕ και της επεξεργασίας τροφίμων.
- 2-4. Η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων αποτελεί μία από τις τέσσερεις βασικές ελευθερίες της κοινής αγοράς. Περιλαμβάνεται στα άρθρα 3 (1)(γ), 14, 18 και 39-55 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας ως βασική αρχή του κοινοτικού δικαίου. Η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων αποτελεί κεντρικό στοιχείο αυτής της αρχής. Η ατομική ελευθερία διασφαλίζεται επίσης με τη βοήθεια ρυθμίσεων που διέπουν το δικαίωμα της εγκατάστασης και την ελεύθερη κυκλοφορία των υπηρεσιών. 4.1 Για να μπορούν οι πολίτες και εργαζόμενοι της ΕΕ να κάνουν χρήση και να ασκούν το δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας, θα πρέπει να τους παρασχεθούν τα κατάλληλα κίνητρα και να εξαλειφθούν οι δυσκολίες που ενίοτε προκύπτουν από την άσκηση αυτού του δικαίωματος. Οι διατάξεις της Συνθήκης της ΕΕ για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων εστιάζονται συνεπώς στα μέτρα που αποβλέπουν στην άρση των πιθανών φραγμών που τίθενται στην ελεύθερη κυκλοφορία, η οποία αποτελεί μία από τις βασικές αρχές της ΕΕ. Οι διατάξεις αυτές καλύπτουν: * την πρόσβαση στις αγορές εργασίας των κρατών μελών (διατάξεις για την είσοδο, εγκατάσταση και απασχόληση) * την ίση μεταχείριση σε ό,τι αφορά τις συνθήκες εργασίας, τις αποδοχές, κλπ * τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης και * την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. 4.2 Με βάση τις διαπραγματεύσεις για την ένταξη και την εμπειρία της Ουγγαρίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Μικτή Συμβουλευτική Επιτροπή θεωρεί αδικαιολόγητη την επιβολή υπερβολικών περιορισμών στην ελεύθερη διακίνηση εργασίας καθώς και την καθιέρωση μεταβατικής περιόδου 5 ή 7 ετών. 4.3 Η Ουγγαρία έθεσε το στόχο να υιοθετήσει, μέσα στα προσεχή δύο με τρία χρόνια, τις διατάξεις της ΕΕ για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και να δημιουργήσει τις συνθήκες που θα διασφαλίσουν την ορθή εφαρμογή των εν λόγω διατάξεων. Η Ουγγαρία δεν ζήτησε την εφαρμογή μεταβατικών ρυθμίσεων ως προς οιεσδήποτε διατάξεις της ΕΕ. 4.4 Σε ό,τι αφορά την υιοθέτηση και, ιδιαίτερα, την εφαρμογή των διατάξεων της ΕΕ για την κοινωνική ασφάλιση, η ΜΣΕ παρατηρεί ότι οι ρυθμίσεις για τον συντονισμό των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας δεν θα είναι απλώς υπερβολικά πολυδάπανες - ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης - αλλά θα απαιτήσουν επίσης και τη δημιουργία των απαιτούμενων διοικητικών διαρθρώσεων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι διατάξεις για την κοινωνική ασφάλιση θα τεθούν σε πλήρη εφαρμογή από την ημέρα της ένταξης, δεδομένου ότι η Ουγγαρία δεν έχει ζητήσει μέχρι σήμερα την εφαρμογή μεταβατικών ρυθμίσεων.
- 3-4.5 Η βασική σημασία της ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων συνίσταται, από οικονομική άποψη, στο γεγονός ότι συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη κατανομή του εργατικού δυναμικού στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, η κινητικότητα του εργατικού δυναμικού έχει συνήθως θετικά διαρθρωτικά και αναπτυξιακά αποτελέσματα για τις εθνικές οικονομίες. Με λίγα λόγια, η κινητικότητα του εργατικού δυναμικού αυξάνει την ευημερία τόσο στη χώρα προέλευσης, όσο και στη χώρα προορισμού. Συνεπώς, η κινητικότητα στην αγορά εργασίας είναι βασικά θετική για τις εθνικές οικονομίες. 4.6 Όπως κατέδειξε μεγάλος αριθμός μελετών, η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων μεταξύ Ουγγαρίας και ΕΕ θα αυξήσει, μακροπρόθεσμα, την ευημερία και στις δύο πλευρές. Ωστόσο, επειδή υφίστανται διαφορές στα εισοδήματα μεταξύ των ΧΚΑΕ και της ΕΕ, υπάρχει ο κίνδυνος να σημειωθεί, βραχυπρόθεσμα, αναστάτωση στις αγορές εργασίας, ιδιαίτερα στις παραμεθόριες περιοχές. Σε γενικές όμως γραμμές, δεν δικαιολογούνται οι υπερβολικοί φόβοι που συνδέονται με την αύξηση της κινητικότητας μεταξύ Ανατολής και Δύσης. 4.7 Στο πλαίσιο αυτό, καθίσταται σαφές για μιάν ακόμη φορά ότι όλοι οι αρμόδιοι θα πρέπει να εντείνουν τον διάλογο με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών γύρω από τις προετοιμασίες για την ένταξη στην ΕΕ και τις αντίστοιχες συνέπειες. Έχουν διατυπωθεί φόβοι και ανησυχίες που θα πρέπει να κατευνασθούν εάν το ζητούμενο είναι η διεύρυνση να έχει ευρεία αποδοχή από την κοινή γνώμη. 4.8 Η αυξανόμενη έξοδος εργαζομένων με υψηλότατο βαθμό ειδίκευσης ("διαρροή εγκεφάλων") ενδέχεται επίσης να δημιουργήσει προβλήματα. Η επίτευξη μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξης στην Ουγγαρία και η ικανότητα της χώρας να κερδίσει το χαμένο έδαφος στον οικονομικό τομέα, θα εξαρτηθούν από το κατά πόσον, μακροπρόθεσμα, θα σημειωθεί καθαρή ανάπτυξη του εργατικού δυναμικού και θα υπονομευθούν, αντίθετα, στην περίπτωση που υπάρξει καθαρή αποδημία του εργατικού δυναμικού. 4.9 Εάν, κατά τις περαιτέρω διαπραγματεύσεις για την ένταξη, πραγματοποιηθούν σημαντικές αλλαγές που να επηρεάσουν την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων ή εάν το ζήτημα των μεταβατικών ρυθμίσεων καταστεί φλέγον, η Μικτή Συμβουλευτική Επιτροπή θα συναντηθεί εκ νέου. 4.10 Η Μικτή Συμβουλευτική Επιτροπή, έχει επίγνωση των πρόσφατων ανησυχιών και φόβων που σχετίζονται με την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων και: - τους κατανοεί, θεωρεί ωστόσο ότι είναι υπερβολικοί
- 4 - - δεν επιθυμεί να δει να τίθενται φραγμοί στην κυκλοφορία των εργαζομένων μόλις η Ουγγαρία καταστεί πλήρες μέλος της ΕΕ - ζητεί επειγόντως να αναπτυχθούν πολιτικές που να αμβλύνουν τα τρέχοντα κοινωνικά προβλήματα (κοινωνικός διάλογος, διαφορές στις αποδοχές και τα συστήματα κοινωνικής προστασίας, κλπ, καθώς και προβλήματα που σχετίζονται με τον πληθυσμό των τσιγγάνων) πριν ολοκληρωθεί η διαδικασία προσχώρησης. 5. Η ΜΣΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την πρόοδο που σημείωσε η ουγγρική κυβέρνηση σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με στόχο να δοθεί κατεπειγόντως προσοχή στην ανάγκη να αναπτυχθούν οι κατάλληλες διοικητικές διαρθρώσεις για την αξιοποίηση των προενταξιακών πόρων και την ενδεχόμενη χρήση των Διαρθρωτικών Ταμείων της ΕΕ. Ωστόσο, η ΜΣΕ τονίζει ότι πολλά απομένουν να γίνουν προκειμένου οι διαρθρώσεις αυτές να αναπτυχθούν σε ικανοποιητικό επίπεδο. Η ΜΣΕ ζητεί επίμονα από την ουγγρική κυβέρνηση να διασφαλίσει ότι οι τοπικές οικονομικές, κοινωνικές και κοινοτικές ομάδες συμφερόντων θα συμμετάσχουν πλήρως στην προετοιμασία και αξιοποίηση των Διαρθρωτικών Ταμείων. Η ΜΣΕ ζητεί επίσης επίμονα από την ουγγρική κυβέρνηση να συνεχίσει να εφαρμόζει και να ενισχύσει το πρόγραμμά της που αποσκοπεί στο να ληφθεί υπόψη, κατά την ανάπτυξη προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται με προενταξιακούς πόρους, η κατάσταση των τσιγγάνων. Επιπλέον, η ΟΚΕ δίνει έμφαση στην επείγουσα και άμεση ανάγκη να διασφαλιστεί ότι τα όποια σχέδια υπάρχουν για τη βελτίωση της κατάστασής τους θα τεθούν σε εφαρμογή το ταχύτερο δυνατό. 6. Η Μικτή Συμβουλευτική Επιτροπή ζητεί να διεξαχθεί εντατικός διάλογος με την κοινωνία των πολιτών σχετικά με την προετοιμασία της ένταξης της Ουγγαρίας στην ΕΕ καθώς και σχετικά με μία στρατηγική επικοινωνίας η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η στρατηγική αυτή θα ήταν σκόπιμο να δώσει τη δέουσα προσοχή στις υπάρχουσες ανησυχίες και προβλήματα, να παρέχει πληροφορίες σε ένα πλαίσιο διαφάνειας τόσο για τα θετικά όσο και για τα αρνητικά αποτελέσματα της προσχώρησης και να προϋποθέτει τη συμμετοχή όλων των παραγόντων της κοινωνίας των πολιτών. Ο δημόσιος διάλογος για την ένταξη της Ουγγαρίας στην ΕΕ θα συμβάλει με τον τρόπο αυτό στο να διασφαλιστεί ότι η διεύρυνση θα έχει ευρεία στήριξη.