ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΩΝ ΜΙΑΣ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ Επιλέγει το έργο λαµβάνοντας υπόψη το θεατρικό χώρο, το θίασο, το είδος της παράστασης, τα οικονοµικά. Εάν η παράσταση είναι προϊόν αυτοσχεδιασµού, αναπτύσσει κάποιες ιδέες και κάνει µια πρόχειρη σύνοψη για το θίασο. ιαβάζει το έργο και κρατά λεπτοµερείς σηµειώσεις.. Έρχεται σε επαφή µε το συγγραφέα. Εξασφαλίζει τα πνευµατικά δικαιώµατα και ζητά άδεια να κάνει κοψίµατα. Κάνει τα απαραίτητα κοψίµατα. Μαζί µε το ιευθυντή Σκηνής οργανώνει τα κείµενα (αγορά αντιγραφή). Συζητά το έργο µε τους συντελεστές (Σκηνογράφο, Ενδυµατολόγο, Σχεδιαστή Φωτισµού, Χορογράφο κλπ.). ιευθετεί τις λεπτοµέρειες της οργάνωσης και των οικονοµικών µαζί µε το ιευθυντή Σκηνής και τη ιοίκηση ιαχείριση. Οργανώνει ακροάσεις. Κάνει τις ακροάσεις. Κάνει διανοµή. Συζητά τη δηµοσιότητα µε τη ιοίκηση ιαχείριση. Επισκέπτεται το χώρο δοκιµών µε το ιευθυντή Σκηνής. Συζητά τα σχέδια µε τους Συντελεστές. Συζητά για το πρόγραµµα µε τη ιεύθυνση ιαχείριση. Καταρτίζει κατάλογο προθεσµιών µε το ιευθυντή Σκηνής. ΠΡΩΤΕΣ ΟΚΙΜΕΣ Ανάγνωση του έργου µε το θίασο. Συζητά το έργο, το σκηνικό, τα κοστούµια, τους φωτισµούς και ό,τι άλλο αφορά την παράσταση µε το θίασο. Προετοιµασία και εκτέλεση θεατρικού εργαστηρίου και ασκήσεων µε το θίασο, εφ όσον χρειάζεται. Στήσιµο του έργου. ΕΞΕΛΙΞΗ ΟΚΙΜΩΝ Συνεχίζει το στήσιµο του έργου. Κάνει λεπτοµερή δουλειά πάνω σε κάθε σκηνή µε τον κάθε ηθοποιό. Αλλαγές στησίµατος όπου κρίνεται απαραίτητο. Συνεχίζει τα εργαστήρια και τις ασκήσεις, αν χρειάζεται. Συζητά για σκηνικό, κοστούµια κλπ µε τους Συντελεστές και το ιευθυντή Σκηνής σε σχέση µε την εξέλιξη των δοκιµών. Συζητά και οριστικοποιεί τις ατάκες φωτισµού, ήχου, σκηνικών αλλαγών κλπ µε το ιευθυντή Σκηνής, τους Συντελεστές και τους τεχνικούς. Επιβλέπει τις τεχνικές δοκιµές. Ελέγχει όλες τις ατάκες, τις κλήσεις, εξοπλισµό, σκηνικά, ήχο, φωτισµό κλπ µε το ιευθυντή Σκηνής. Κρατά λεπτοµερείς σηµειώσεις των προβληµάτων και συζητά τρόπους για την επίλυσή τους. Οργανώνει τη φωτογράφιση. Βεβαιώνεται ότι το φροντιστήριο είναι έτοιµο και στην θέση του. Επιβλέπει τις γενικές δοκιµές (δύο αν είναι δυνατόν). Κρατά σηµειώσεις για όποιες λεπτοµέρειες ή προβλήµατα προκύψουν από τις γενικές δοκιµές. ίνει διορθώσεις στο θίασο και τους τεχνικούς. Οργανώνει την υπόκλιση και τα διαλείµµατα. ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ Κάνει µια τελευταία συνάντηση µε τους ηθοποιούς για να τους εµπνεύσει αυτοπεποίθηση και να επισηµάνει τυχόν αδύνατα σηµεία και πιθανά προβλήµατα. Ελέγχει αν κάθε στοιχείο της παραγωγής είναι έτοιµο και λειτουργικό. Παρακολουθεί την πρεµιέρα και σηµειώνει τυχόν προβλήµατα. Ενθαρρύνει τους πάντες. Οργανώνει πάρτυ για τον θίασο. Ολοκληρώνει τον προϋπολογισµό. Βεβαιώνεται ότι το θέατρο παραµένει τακτικό και χωρίς ζηµιές µετά τις παραστάσεις. Βεβαιώνεται ότι όλα τα δανεισµένα και νοικιασµένα 1
αντικείµενα έχουν επιστραφεί. Κάνει post mortem για την παραγωγή, για µελλοντική αναφορά. Κάνει µια ανακεφαλαίωση της παραγωγής µε το θίασο. Ετοιµάζεται για την επόµενη παραγωγή. ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΚΗΝΗΣ Μελετά το έργο. Συζητά για την παραγωγή µε το Σκηνοθέτη, τους Συντελεστές και τη ιεύθυνση. Οργανώνει την ανεύρεση των κειµένων. Οργανώνει τις ακροάσεις. Επιβλέπει τις ακροάσεις. ιευθετεί λεπτοµέρειες οικονοµικών και οργάνωσης µε το Σκηνοθέτη και τη ιεύθυνση. Οργανώνει την οµάδα παραγωγής και τους υπόλοιπους τεχνικούς. Εκπονεί καταλόγους (σκηνικών, επίπλων, κοστουµιών, φροντιστηρίου, θιάσου, τεχνικών, κλπ.). Βρίσκει χώρο δοκιµών. Οργανώνει έπιπλα και φροντιστηριακό υλικό για τις δοκιµές (υποκατάστατα). Παρακολουθεί τις πρόβες και σηµειώνει όλες τις αλλαγές που επηρεάζουν το φροντιστήριο, το σκηνικό, τα κοστούµια, κλπ. Οργανώνει το φροντιστήριο και τα έπιπλα. Οργανώνει το βιβλίο παραγωγής. Καταχωρεί όλες τις ατάκες που επηρεάζουν την παράσταση (φωτισµού, ήχου, ειδικά εφέ κλπ.) Φροντίζει ώστε το σκηνικό, ο φωτιστικός εξοπλισµός, το φροντιστήριο, τα έπιπλα και λοιπά υλικά να είναι έτοιµα και στην θέση τους. Εκπονεί καταλόγους µε τις ατάκες (φωτισµών, ήχου, ειδικών εφέ κλπ). Τοποθετεί το φροντιστήριο στη θέση του. Οργανώνει την οµάδα ιεύθυνσης Σκηνής. Επιβλέπει το στήσιµο του σκηνικού. Ελέγχει όλα τα ειδικά εφέ µε το Σκηνοθέτη. Οριστικοποιεί όλες τις ατάκες στο βιβλίο παραγωγής. Σηµειώνει ό,τι προβλήµατα παρουσιαστούν στις Τεχνικές και Γενικές οκιµές και τα επιλύει. ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ Ελέγχει τα πάντα. Παραµένει ψύχραιµος. Μετά από κάθε παράσταση προετοιµάζει όλα τα τεχνικά για την επόµενη. Ελέγχει την προσέλευση ηθοποιών και τεχνικών. Επικοινωνεί µε το προσωπικό υποδοχής για την έναρξη της παράστασης. Επισηµαίνει όλες τις απαραίτητες αλλαγές και επισκευές. Βεβαιώνεται ότι το θέατρο παραµένει τακτικό και χωρίς ζηµιές µετά τις παραστάσεις. Επιστρέφει όλα τα δανεισµένα και νοικιασµένα αντικείµενα. Κάνει post mortem για µελλοντική αναφορά. ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΟΣ ιαβάζει διεξοδικά το έργο και καταγράφει κάποιες βασικές ιδέες. Συζητά µε το Σκηνοθέτη. Μελετά τον θεατρικό χώρο της παράστασης. Παίρνει κατόψεις και τοµές του χώρου. Κάνει έρευνα σχετική µε το έργο. Κάνει τα πρώτα σχέδια και µια πρόχειρη µακέτα. Συζητά τα σχέδια και τη µακέτα µε το Σκηνοθέτη και το ιευθυντή Σκηνής. Κάνει αλλαγές. Τελειοποιεί σχέδια και µακέτες. Συζητά µε Ενδυµατολόγο και Φωτιστή. Αποφασίζει για έπιπλα και φροντιστήριο. Εκπονεί κατάλογο φροντιστηρίου και επίπλων µε το ιευθυντή Σκηνής. 2
Παρουσιάζει την οριστικοποιηµένη µακέτα στο θίασο, κατά την πρώτη ανάγνωση και εξηγεί όποιες διαφορές επιπέδων, ανοίγµατα, εισόδους, εξόδους, και άλλα στοιχεία. Επεξηγεί λεπτοµερώς τα σχέδια και τη µακέτα στους κατασκευαστές. Επιλέγει τα υλικά κατασκευής του σκηνικού. Επιλέγει τα φροντιστηριακά είδη µε το ιευθυντή Σκηνής. Παρακολουθεί όσο το δυνατόν περισσότερες πρόβες και συνεργάζεται µε το Σκηνοθέτη για τυχόν αλλαγές. Βεβαιώνεται ότι ο θίασος κινείται άνετα µέσα στο σκηνικό. Φροντίζει η κατασκευή του σκηνικού να εξελίσσεται σύµφωνα µε τον προγραµµατισµό. Φροντίζει ώστε το σκηνικό, το φροντιστήριο και τα έπιπλα να είναι έτοιµα. Επιβλέπει το στήσιµο του σκηνικού. Παρευρίσκεται στις τεχνικές και γενικές δοκιµές. Καταγράφει όλα τα προβλήµατα και τα επιλύει. Φροντίζει, το φροντιστήριο, τα έπιπλα και ο φωτισµός, να «δένουν» µε το σκηνικό. ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ Επιβλέπει τυχόν απαραίτητες επιδιορθώσεις. Επιβλέπει την επιστροφή δανεισµένων και ενοικιασµένων αντικειµένων. ΕΝ ΥΜΑΤΟΛΟΓΟΣ ιαβάζει το έργο διεξοδικά και καταγράφει κάποιες βασικές ιδέες. Συζητά µε το Σκηνοθέτη, Σκηνογράφο και το ιευθυντή Σκηνής. Κάνει έρευνα σχετικά µε το έργο. Κάνει τα πρώτα σχέδια κοστουµιών για κάθε ρόλο ξεχωριστά. Συζητά µε το Σκηνοθέτη, το Σκηνογράφο, το Σχεδιαστή Φωτισµού και το ιευθυντή Σκηνής. Παρουσιάζει τα οριστικά σχέδια στο θίασο κατά την πρώτη ανάγνωση. Επισηµαίνει κάθε λεπτοµέρεια που αφορά τα κοστούµια. Επιλέγει δείγµατα υφασµάτων. Ετοιµάζει λεπτοµερή σχέδια (πατρόν) για τους ράφτες. Επιβλέπει την κατασκευή των κοστουµιών. Επιλέγει κάποια αξεσουάρ µε το ιευθυντή Σκηνής. Ενοικιάζει όποια κοστούµια θεωρεί απαραίτητο. Επιβλέπει τις πρόβες των κοστουµιών. Παρακολουθεί όσο το δυνατόν περισσότερες πρόβες και συνεργάζεται µε το Σκηνοθέτη για τυχόν αλλαγές. Βεβαιώνεται ότι ο θίασος κινείται άνετα µέσα στα κοστούµια του. Φροντίζει η κατασκευή των κοστουµιών να εξελίσσεται σύµφωνα µε τον προγραµµατισµό. Φροντίζει ώστε τα κοστούµια και τα αξεσουάρ να είναι έτοιµα. Παρευρίσκεται στις τεχνικές και γενικές δοκιµές και κάνει όποιες αλλαγές ή διορθώσεις είναι απαραίτητες ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ Επιβλέπει τυχόν απαραίτητες επιδιορθώσεις. Επιβλέπει την επιστροφή δανεισµένων και ενοικιασµένων αντικειµένων και κοστουµιών. 3
ΣΧΕ ΙΑΣΤΗΣ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ιαβάζει διεξοδικά το έργο και καταγράφει κάποιες βασικές ιδέες. Συζητά µε τους Σκηνοθέτη, Σκηνογράφο, Ενδυµατολόγο και ιευθυντή Σκηνής. Μελετά τον θεατρικό χώρο της παράστασης. Παίρνει κατόψεις και τοµές του χώρου. Κάνει έρευνα σχετική µε το έργο. Εξετάζει ποιος είναι ο ενυπάρχων εξοπλισµός και παραγγέλνει ό,τι του λείπει. Κάνει µια πρώτη σχεδίαση. Συζητά λεπτοµερώς το έργο µε το Σκηνοθέτη (σκηνή σκηνή) για να σχεδιάσει µε ακρίβεια όλες τις φωτιστικές καταστάσεις. Συζητά µε το ιευθυντή Σκηνής όλες τις φωτιστικές ατάκες και τον βοηθά να οργανώσει το βιβλίο σκηνής. Παρακολουθεί όσο το δυνατόν περισσότερες πρόβες και συνεργάζεται µε το Σκηνοθέτη για τυχόν αλλαγές. Φροντίζει, η παραλαβή και η συντήρηση των προβολέων και άλλων φωτιστικών εφέ να εξελίσσεται σύµφωνα µε τον προγραµµατισµό. Κρεµάει και προσανατολίζει τους προβολείς. Παρευρίσκεται στις τεχνικές και γενικές δοκιµές επιβλέπει τους φωτισµούς και επιλύει τυχόν προβλήµατα. Κάνει τελικές ρυθµίσεις και οργανώνει την κονσόλα του φωτισµού. ΗΘΟΠΟΙΟΣ Μελετά το έργο και κρατά σηµειώσεις για το ρόλο του. Κάνει έρευνα σχετικά µε το ρόλο του. ίνει τη διεύθυνσή του και τυχόν ιδιαίτερες πληροφορίες στο ιευθυντή Σκηνής. Αρχίζει την εκµάθηση του ρόλου. Ελέγχει προσεκτικά το πρόγραµµα δοκιµών και φροντίζει να είναι στην ώρα του. Αποστηθίζει το κείµενο. Κτίζει το ρόλο του µαζί µε το Σκηνοθέτη. Συµµετέχει στις πρόβες κοστουµιών και σε εγγραφές play back. Ελέγχει τα κοστούµια και τα αξεσουάρ του και επισηµαίνει τυχόν δυσκολίες του προς άπαντα ενδιαφερόµενο Συντελεστή. Στις τεχνικές δοκιµές σταµατάει κάθε φορά που του παρουσιάζεται κάποιο πρόβληµα (σκηνοθετικό, σκηνογραφικό, ενδυµατολογικό κλπ) το επισηµαίνει για να λυθεί επιτόπου. Στις γενικές δοκιµές συµπεριφέρεται σαν να παίζει σε παράσταση. Προετοιµάζεται για να φτάσει στην πρεµιέρα όσο πιο ήρεµος γίνεται και στην ώρα του. Προσεγγίζει την κάθε παράσταση σαν να ήταν η πρώτη του. 4
Συµπληρωµατικές οδηγίες για προετοιµασία ΘΕΑΤΡΙΚΉΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ Χάρτης ενεργειών του εκπαιδευτικού «σκηνοθέτη» για το ανέβασµα µιας παράστασης ΕΠΙΛΟΓΗ ΕΡΓΟΥ (Γνώθι σαυτόν) (Απλώνουµε τα πόδια όσο φτάνει το πάπλωµα) ΕΠΙΛΟΓΗ ΧΩΡΟΥ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ (Λαµβάνουµε σοβαρά υπ όψιν και τυχόν άλλους χώρους που µπορεί να παιχτεί το έργο µας) (Μαθητικοί Αγώνες) ΕΠΙΛΟΓΗ ΧΩΡΟΥ ΓΙΑ ΠΡΟΒΕΣ (Να χωράει το σκηνικό µας) ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΩΝ (Όλοι παίρνουνε ρόλους) ΕΚΤΕΝΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΠΟ «ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ» ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΠΟ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ ΜΑΖΙ. ΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΩΝ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ ΠΡΟΘΕΣΜΙΩΝ (Απαράβατες) ΑΚΡΟΑΣΕΙΣ ΙΑΝΟΜΗ (Το ήµισυ του παντός) (Εµπιστευτείτε ακράδαντα το ένστικτό σας) ΠΡΩΤΕΣ ΠΡΟΒΕΣ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (Παρουσίαση σκηνικού, κοστουµιών) ΟΚΙΜΕΣ-ΣΤΗΣΙΜΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΟΚΙΜΩΝ ΣΤΗΣΙΜΟ ΕΡΓΟΥ ΕΠΙΒΛΕΨΗ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΚΛΙΜΑΚΙΩΝ (σκηνικά, κοστούµια, φωτισµοί κλπ) ΟΡΙΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΑΤΑΚΩΝ ΦΩΤΙΣΜΟΥ, ΗΧΟΥ, ΣΚΗΝΙΚΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ κλπ.) ΕΞΕΛΙΞΗ-ΕΚΤΥΠΩΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 5
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ (Εξύψωση ηθικού) ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΟΚΙΜΕΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΤΑΚΩΝ, ΚΛΗΣΕΩΝ, ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ, ΣΚΗΝΙΚΩΝ, ΦΩΤΙΣΜΟΥ κλπ. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗΣ ΓΕΝΙΚΕΣ ΟΚΙΜΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΟΚΛΙΣΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΙΑΛΕΙΜΜΑΤΩΝ ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΘΙΑΣΟΥ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΣΤΙΓΜΗΣ Η ΥΣΚΟΛΩΝ ΣΗΜΕΙΩΝ ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΑΝΑΠΤΕΡΩΣΗ ΗΘΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΠΑΡΤΥ ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΑΝΕΙΚΩΝ (Προσέχουµε και επιστρέφουµε για να ξαναέχουµε) POST MORTEM ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΝΕΟΥ ΕΡΓΟΥ 6