Περίληψη ιπλωµατικής Εργασίας Θέµα: Πρότυπη Εφαρµογή ιαλειτουργικότητας για Φορητές Συσκευές Όνοµα: Κωνσταντίνος Χρηστίδης Επιβλέπων: Ιωάννης Βασιλείου Συν-επιβλέπων: Σπύρος Αθανασίου 1. Αντικείµενο Αντικείµενο της παρούσας διπλωµατικής είναι η σχεδίαση και ανάπτυξη ενός συστήµατος ελεγχόµενης στάθµευσης για τους δήµους της χώρας που θα χρησιµοποιεί τις δικτυακές υπηρεσίες και θα επιτρέπει την επικοινωνία µεταξύ ασύρµατων φορητών συσκευών και ενός κεντρικού εξυπηρετητή. Οι υφιστάµενες λύσεις στον τοµέα της ελεγχόµενης στάθµευσης την παρούσα στιγµή είναι περιορισµένες και παρουσιάζουν πολλά µειονεκτήµατα, τα οποία φιλοδοξεί να περιορίσει το προτεινόµενο σύστηµα. Τέτοια µειονεκτήµατα είναι η δυσκολία χρήσης, η έλλειψη επεκτασιµότητας, η έλλειψη ευελιξίας, η ανάγκη για κλειστά συστήµατα και το υπερβολικό κόστος. Στα βασικά στοιχεία του συστήµατος που αναπτύσσεται περιλαµβάνονται τα ακόλουθα: Αγορά χρόνου στάθµευσης µέσω απλών κινητών τηλεφώνων. Ολοκλήρωση των ελέγχων από την ηµοτική Αστυνοµία Χαµηλό κόστος κτήσης και λειτουργίας Ευκολία στη χρήση και την εκµάθηση από τους χρήστες του Το σύστηµα θα είναι σε θέση να καλύπτει την ανάγκη των αστικών κέντρων της χώρας για ένα ολοκληρωµένο, φτηνό και άρτιο τεχνολογικά, σύστηµα ελεγχόµενης στάθµευσης. Η υλοποίηση βασίζεται σε υπηρεσιοστραφή (service-oriented) αρχιτεκτονική η οποία προβλέπει την ασύνδετη επικοινωνία µεταξύ τµηµάτων λογισµικού. Σε αυτό το πλαίσιο γίνεται η χρήση των δικτυακών υπηρεσιών. Επίσης σηµαντικό ρόλο έχουν παίξει οι πλατφόρµες ανάπτυξης του λογισµικού δηλαδή η Java 2 Micro Edition για το λογισµικό πελάτη και η πλατφόρµα.νετ της Microsoft για το λογισµικό εξυπηρετητή.
2. Απαιτήσεις από το λογισµικό Το προτεινόµενο σύστηµα υλοποιεί αρκετά τµήµατα λογισµικού τα οποία θα καλύπτουν τις απαιτήσεις όλων των χρηστών του συστήµατος. Σε αυτά περιλαµβάνονται οι δικτυακές εφαρµογές που απαιτούνται για τις διαδικασίες που συναποτελούν ένα σύστηµα ελεγχόµενης στάθµευσης. Επίσης, ένα ακόµη σηµαντικό τµήµα είναι οι εφαρµογές πελάτη που εγκαθίστανται στις ασύρµατες φορητές συσκευές του χρήστη και του ελεγκτή. Προβλέπεται η λειτουργία τµηµάτων λογισµικού που θα διαχειρίζονται τα σύντοµα µηνύµατα και θα λειτουργούν σε συνεργασία µε τα παραπάνω. Τέλος, ένα τµήµα λογισµικού βασίζεται σε ιστοσελίδες και δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να ελέγχει τον λογαριασµό του, αλλά και στην επιβλέπουσα αρχή για πλήρη έλεγχο του συστήµατος και για εξαγωγή στατιστικών και συµπερασµάτων από αυτά. Οι τελικοί χρήστες (οδηγοί) µπορεί να είναι είτε εγγεγραµµένοι είτε µη εγγεγραµµένοι στο σύστηµα ανάλογα µε το αν έχουν δηµιουργήσει κάποιον λογαριασµό. Επίσης στους χρήστες του συστήµατος περιλαµβάνονται και οι ελεγκτές που διαπιστώνουν και καταγράφουν τυχόν παραβάσεις, καθώς ο διαχειριστής που αποτελεί την αρχή ελέγχου και εξαγωγής συµπερασµάτων από το σύστηµα. Το σύστηµα θα υποστηρίζει πλήθος διαφορετικών σεναρίων χρήσης, οι οποίες διακρίνονται µεταξύ τους από το µέσο πρόσβασης των χρηστών στο σύστηµα, την αγορά χρόνου στάθµευσης και την εγγραφή τους ή όχι στο σύστηµα. Συνολικά, οι εργασίες που αυτοµατοποιούνται από το συνδυασµένο σύστηµα υλικού και λογισµικού, είναι οι παρακάτω: Έναρξη και λήξη στάθµευσης για εγγεγραµµένο χρήστη Στάθµευση σταθερού χρόνου για εγγεγραµµένο χρήστη Έναρξη και λήξη στάθµευσης για µη εγγεγραµµένο χρήστη Στάθµευση σταθερού χρόνου για µη εγγεγραµµένο χρήστη Έλεγχος οχήµατος, καταγραφή και εκτύπωση παράβασης Εγγραφή χρήστη ιαχείριση οχηµάτων χρεώσεων από το χρήστη Έλεγχος συστήµατος Παρακολούθηση στατιστικών Από τις παραπάνω περιπτώσεις χρήσης έχουν παραλειφθεί ορισµένες περιπτώσεις χρήσης που έχουν συµπληρωµατικό ρόλο.
3. Αρχιτεκτονική Σχεδίαση Η υλισµική πλατφόρµα του συστήµατος χωρίζεται σε δύο µέρη. Το πρώτο µέρος περιλαµβάνει τους κόµβους που θα παίζουν το ρόλο του εξυπηρετητή (server). Αυτοί οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές θα στεγάζουν τη βάση δεδοµένων, τις δικτυακές υπηρεσίες και κάθε είδους λογισµικό εξυπηρέτησης. Το δεύτερο µέρος του συστήµατος περιλαµβάνει το υλικό του πελάτη. Αυτό αποτελεί µια φορητή συσκευή συµβατή µε το πρότυπο MIDP η οποία θα εκτελεί κάποια εφαρµογή. Σε άλλες περιπτώσεις τον ρόλο του πελάτη αναλαµβάνει κάποια τηλεφωνική συσκευή που µπορεί να στέλνει σύντοµα µηνύµατα ή κάποιος φυλλοµετρητής διαδικτύου.
4. Λεπτοµερής Σχεδίαση Mobile Device Το λογισµικό της φορητής συσκευής αποτελεί την εφαρµογή που εγκαθιστά ο τελικός χρήστης και ο ελεγκτής για να χρησιµοποιούν τις αντίστοιχες υπηρεσίες του συστήµατος. Η εφαρµογή αυτή έχει αναπτυχθεί µε προσοχή ώστε να είναι εύχρηστη. Η σχεδίαση και η κωδικοποίηση της σε J2ME έγινε µε βάση το σχεδιαστικό µόρφηµα model-view. Application Server O εξυπηρετητής εφαρµογών είναι το τµήµα του λογισµικού που περιλαµβάνει τις παροχές υπηρεσιών προς του τελικούς χρήστες. Αποτελείται από διαφορετικά τµήµατα, καθώς παρέχει την βάση δεδοµένων, την παροχή δικτυακών υπηρεσιών (web services) αλλά και την υποστήριξη ενός δικτυακού τόπου. Η ανάπτυξη αυτού του τµήµατος του λογισµικού έγινε έχοντας υπόψη την βέλτιστη λειτουργικότητα αλλά και τη συντήρηση και επεκτασιµότητα του λογισµικού. SMS Handler Η εφαρµογή διαχείρισης µηνυµάτων είναι ένα κοµµάτι λογισµικού που λειτουργεί ως υπηρεσία ( windows service) και επικοινωνεί µε ένα κινητό τηλέφωνο ή GSM modem. Το τελευταίο λειτουργεί ως ποµπός και δέκτης συντόµων µηνυµάτων κειµένου, ενώ η υπηρεσία αναλαµβάνει να διεκπεραιώνει τις εντολές που αναθέτουν οι τελικοί χρήστες. Η υπηρεσία εκµεταλλεύεται τις υπάρχουσες δικτυακές υπηρεσίες και στέλνει εκεί τα αιτήµατα των χρηστών. Επίσης απαντά στους χρήστες µε κατάλληλο τρόπο στέλνοντας σύντοµα µηνύµατα κειµένου.. 5. Συµπεράσµατα Η διαδικασία ανάλυσης, σχεδίασης και ανάπτυξης οδήγησε στην υλοποίηση ενός συστήµατος ελέγχου στάθµευσης που χρησιµοποιεί διαδικτυακές υπηρεσίες. Οι δικτυακές υπηρεσίες (web services) αποτελούν ένα χρήσιµο βοήθηµα στις περιπτώσεις πολύπλοκων προβληµάτων που περιλαµβάνουν οργανισµούς αλλά και απλούς χρήστες όπως το παρόν σύστηµα ελέγχου στάθµευσης. Η λογική που διέπει το σύστηµα συντέλεσε στη δυνατότητα επίλυσης προβληµάτων που αλλιώς θα ήταν δυσεπίλυτα.
Συγκεκριµένα, ο τρόπος κατασκευής του συστήµατος οδήγησε σε µια σειρά πλεονεκτηµάτων, όπως η ανεξαρτησία από τις πλατφόρµες υλοποίησης, η ευελιξία, η επεκτασιµότητα και η εύκολη αποδόµηση του συστήµατος σε επιµέρους υποσυστήµατα. Ισχυρό εργαλείο στην προαναφερθείσα κατεύθυνση αποτελεί η γλώσσα XML, η οποία δίνει τη δυνατότητα για περιγραφή της πληροφορίας µε τέτοιο τρόπο που να συµβαδίζει µε τα ανωτέρω στοιχεία του συστήµατος. Η µεθοδολογία που ακολούθησε η παρούσα διπλωµατική εργασία µπορεί να λειτουργήσει ως οδηγός για την επίλυση παρόµοιων προβληµάτων. Η αντιµετώπιση των πολύπλοκων διαδικασιών επικοινωνίας µεταξύ χρηστών και συσκευών ως υπηρεσίες και όχι ως µόνιµες συνδέσεις, οδηγεί στην καλύτερη αντιµετώπιση των δυσκολιών που εµφανίζονται. Η περαιτέρω βελτίωση και επέκταση του συστήµατος µπορεί να κινηθεί στους παρακάτω άξονες. ιαχείριση συντόµων µηνυµάτων Επέκταση ιστοτόπου Επέκταση δυνατοτήτων (π.χ. IVR) ιαφορετικά Σενάρια Χρήσης Τεχνολογίες GPS και GIS Προσθήκη φωτογραφιών