Η ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΞΟΠΛΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Ι. Με τον όρο ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΕΞΟΠΛΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ εννοούµε την εγγυηµένη συµµετοχή ελληνικών βιοµηχανιών ως ένα ελάχιστο ποσοστό στη διαδικασία παραγωγής αµυντικών προϊόντων ξένων οίκων, όπως τεθωρακισµένα άρµατα µάχης, υποβρύχια, συστήµατα PATRIOT, φρεγάτες, άρµατα υποστηρικτικά, τεθωρακισµένα άρµατα µεταφοράς προσωπικού κλπ. Κατά τη γνώµη µας, οι εξοπλισµοί στα εξοπλιστικά προγράµµατα κάθε χώρας µπορούν να αποβούν επωφελείς υπό 2 όρους: 1. Πρέπει, πρώτα από όλα, τα προϊόντα που οι Ένοπλες υνάµεις προµηθεύονται να είναι τα απολύτως κατάλληλα για τις ανάγκες της εθνικής άµυνας και 2. οι όροι παραγωγής τους πρέπει να είναι επίσης κατάλληλοι. -1-
Με τον τελευταίο όρο εννοείται ότι τα λεγόµενα «παράπλευρα οφέλη» για την ελληνική βιοµηχανία θα πρέπει να διασφαλιστούν. Να διασφαλίζεται δηλαδή η µεταφορά του «know-how» από τις παράγουσες ξένες βιοµηχανίες στις ελληνικές, ώστε να µεταλαµπαδευτεί η γνώση αυτή σε Έλληνες µηχανικούς αλλά και στη συνέχεια τα συστήµατα αυτά να µπορούν να εξάγονται από την Ελλάδα σε τρίτες χώρες. Με την αµυντική συµπαραγωγή, δύο πράγµατα πρέπει να υπογραµµιστούν ότι συµβαίνουν: αφενός µεν οι ίδιες οι εταιρείες συµπαραγωγής µεγεθύνουν το εύρος της παραγωγής τους και επεκτείνονται σε νέους τοµείς, πράγµα που τις καθιστά ανταγωνιστικότερες και διεθνώς, αφετέρου δε το ίδιο το κράτος, προµηθευόµενο τα καταλληλότερα οπλικά συστήµατα µέσα από ελληνικές εταιρίες βλέπει το κόστος της προµήθειας αυτής να επιστρέφει σε αυτό µε πολλούς τρόπους. Πρέπει να υπογραµµιστεί ότι οι βιοµηχανίες που αναλαµβάνουν τη συµπαραγωγή αµυντικών συστηµάτων είναι ελληνικές εταιρείες, που βοηθούν τη βιοµηχανική -2-
ανάπτυξη, αναδιανέµοντας πόρους µέσα στην ελληνική οικονοµία, αυξάνοντας τον κύκλο του χρήµατος, δηµιουργώντας νέες θέσεις εργασίας, δηµιουργώντας δεκάδες νέα επαγγέλµατα. Οι ελληνικές αυτές εταιρίες βοηθούν τελικά την Ελλάδα. Έτσι, πέρα από την προµήθεια του κατάλληλου στρατιωτικού και αµυντικού υλικού, που υλοποιεί έναν από τους στόχους κάθε κράτους, δηλ. την ασφάλεια των πολιτών του, το κράτος βλέπει επίσης µεγάλο µέρος των πόρων του να επιστρέφει πίσω σε αυτό, µέσω των εισφορών των εταιρειών, των φόρων που καταβάλλουν, των εργαζοµένων που απασχολούν, της τεχνογνωσίας που αποκτάται από Έλληνες κλπ. Κατά συνέπεια, εάν το κράτος δεν είναι σε θέση να ελέγχει κατά πόσον οι επενδύσεις που κάνει σε εξοπλισµούς πιάνουν ή όχι τόπο, εάν δεν εφευρίσκει συνεχώς τρόπους για να περιορίσει τη δική του οικονοµική συµµετοχή και να αυξήσει έµµεσα τη συµµετοχή του ιδιωτικού τοµέα, ενεργοποιώντας σε όλους τους τοµείς, όχι µόνο στον αµυντικό, έναν ενάρετο κύκλο ανάπτυξης, ποτέ δεν θα κατορθώσει να υλοποιήσει το σκοπό του, που δεν είναι -3-
άλλος από την πρόνοια για την ασφάλεια του λαού του και την αύξηση του µορφωτικού και βιοτικού επιπέδου των πολιτών του. Ο έλεγχος του κράτους και στην περίπτωσή µας του ΥΠΕΘΑ στην ποιότητα των προσφεροµένων υπηρεσιών των εταιρειών συµπαραγωγής πρέπει να είναι µόνιµος και αυστηρός. Έτσι λοιπόν, το Μητρώο Εταιρειών Συµπαραγωγής πρέπει να τηρείται αυστηρά από το Υπουργείο, ώστε να αναδεικνύει καθαρά ποιες εταιρείες πράγµατι καταβάλλουν προσπάθειες για παραγωγή σοβαρών αµυντικών συστηµάτων και ποιες όχι. Τελικά, η αυστηρότητα αυτή και προς το συµφέρον του κράτους αποβαίνει αλλά και των ίδιων των εταιρειών, γιατί µε αυτό τον τρόπο καθίστανται περισσότερο ανταγωνιστικές. * * * ΙΙ. Εµείς, ως ΜΕΤΚΑ, θυγατρική του Οµίλου ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, πρέπει να το πούµε καθαρά: το Υπουργείο Εθνικής Άµυνας έχει εδώ και καιρό αντιληφθεί τη µεγάλη σηµασία της συµπαραγωγής. Στην Ελλάδα η συµπαραγωγή άρχισε να εφαρµόζεται -4-
προ 12ετίας, µε εξαιρετικά και ευεργετικά αποτελέσµατα πρέπει να πούµε τόσο για την ελληνική βιοµηχανία όσο και για την Εθνική Οικονοµία. Υπάρχει και ο όρος ΑΝΤΙΣΤΑΘΜΙΣΤΙΚΑ ΟΦΕΛΗ που σηµαίνει ότι όταν ένας ξένος οίκος αναλάβει να µας προµηθεύσει ένα προϊόν, αναλαµβάνει και την υποχρέωση να παράσχει κάποιες υπηρεσίες σε ανταπόδοση, που δεν σχετίζονται όµως κατ ανάγκην µε το συγκεκριµένο προϊόν. Έτσι παλαιότερα βλέπαµε εξαγωγή φρούτων, υπόσχεση για αύξηση του τουριστικού ρεύµατος προς την Ελλάδα ή ακόµα και κατασκευή πισίνας σε στρατιωτικά θέρετρα. Αν όµως δούµε τα αντισταθµιστικά οφέλη σε συνδυασµό µε την συµπαραγωγή, τότε τα αποτελέσµατα είναι θεαµατικά, διότι δίνουν τη δυνατότητα να γίνει µέσω των αντισταθµιστικών προµήθεια βαρέως µηχανολογικού εξοπλισµού, ιδιοσυσκευών παραγωγής και ελέγχου, εκπαίδευση τεχνικού προσωπικού αλλά και το κυριότερο εισαγωγή και εµπέδωση νέας τεχνολογίας και τεχνογνωσίας (know how). -5-
Η στρατηγική επιλογή του Ελληνικού ΥΠΕΘΑ να υιοθετήσει την λογική της Ελληνικής Βιοµηχανικής Συµπαραγωγής ως προϋπόθεση ανάθεσης έργου σε οποιαδήποτε αλλοδαπή εταιρεία παροχής αµυντικού εξοπλισµού, λειτούργησε ως κίνητρο ανάπτυξης όσων Ελληνικών Βιοµηχανιών είχαν το όραµα και τη δυνατότητα να διεκδικήσουν Βιοµηχανική συµµετοχή στις ιδιαιτέρως απαιτητικές αυτές, από τεχνική άποψη, συµβάσεις. Τα συµπεράσµατα υπήρξαν εντυπωσιακά: την εποχή των αντισταθµιστικών, κανένας ξένος κατασκευαστικός οίκος δεν προσκαλούσε τις ελληνικές εταιρείες για να τις δείξει την παραγωγική του διαδικασία. Όταν όµως µπήκε το 35% ως ελάχιστη εγγυηµένη ελληνική συµµετοχή σε κάθε διεθνή διαγωνισµό, οι ξένοι µας προσκαλούσαν, µας έδειχναν τη βιοµηχανική τους παραγωγή, τον εξοπλισµό τους, τις υποδοµές τους και ενδιαφέρονταν να τα καταλάβουµε όλα αυτά ώστε να δώσουµε ικανοποιητική ανταγωνιστική προσφορά. -6-
Κατά αυτόν τον τρόπο µεταφέρθηκε σιγά-σιγά η κατασκευή εξοπλιστικών προϊόντων στην Ελλάδα µε απορρόφηση τεχνολογίας σχετικά µε τα χρησιµοποιούµενα υλικά, την βιοµηχανοποίηση, τις απαιτούµενες ιδιοσκευές, τον έλεγχο, τη συναρµολόγηση, τις υποδοµές αλλά και την τελική δοκιµή των προϊόντων (δοκιµή πυρός, στόχευσης, ελιγµών, στεγανότητας, ηλεκτρονικών παρεµβολών), πεδία που πριν κάποια χρόνια εθεωρείτο αδιανόητο να υλοποιηθούν στην Ελλάδα. * * * ΙΙΙ. Έτσι, τα στελέχη της ΜΕΤΚΑ είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν ιδίοις όµµασιν τις εγκαταστάσεις της Krauss-Maffei για τα άρµατα (LEOPARD), της GIAT (LECLERK), της VICKERS (για το CHALLENGER), της GENERAL DYNAMICS LAND SYSTEMS (για τα ABRAHAMS), της HDW (για το υποβρύχιο), της RLS (για το διασωστικό άρµα), αλλά και αντίστοιχα γραφεία µελετών και εργαστήρια κατασκευής πρωτοτύπων (RAYTHEON PATRIOT και άλλα). -7-
Η ΜΕΤΚΑ επέλεξε να επενδύσει σε ανθρωπινό δυναµικό, σε εξειδικευµένο εξοπλισµό και σε απορρόφηση τεχνογνωσίας και σήµερα διαθέτει µια ώριµη και αδιαµφισβήτητη δυνατότητα αξιόπιστης βιοµηχανικής συµπαραγωγής που καλύπτει πολύ µεγάλο ποσοστό του κατασκευαστικού αντικειµένου προγραµµάτων. εν είναι τυχαίο που η Krauss-Maffei πρόσφατα εγγράφως µας συνεχάρη για την ποιότητα της εργασίας µας στον τοµέα των αρµάτων LEOPARD, αναφέροντας ότι η ΜΕΤΚΑ αποτελεί γι αυτούς την καλύτερη υπεργολαβική εταιρεία του κόσµου. Όπως δεν είναι τυχαίες οι συνεχείς εξαγωγές συστηµάτων PATRIOT προς τις ΗΠΑ και τη RAYTHEON καθώς και την RLS µε το recovery components. Το εξαγωγικό αντικείµενο προς τη Raytheon είναι διπλάσιου µεγέθους από ότι ήταν η συµµετοχή µας στο ελληνικό πρόγραµµα patriot το 2.000. * * * IV. Είναι αυτονόητο ότι οι ξένοι οίκοι είτε για λόγους ευκολίας είτε για λόγους εξασφάλισης απασχόλησης των δικών τους εργοστασίων, είναι µερικές φορές απρόθυµοι στην αποδοχή της Ελληνικής Συµπαραγωγής. -8-
Γι αυτό το λόγο, είναι απαραίτητο η εκάστοτε ηγεσία του ΥΠΕΘΑ να παραµένει αταλάντευτη στην στρατηγική επιλογή της Ελληνικής Συµπαραγωγής επ ωφελεία της Ελληνικής Βιοµηχανίας και της Εθνικής Οικονοµίας. Κλείνοντας, και αφού ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την εξαίρετη πρωτοβουλία τους να συγκεντρωθούµε εδώ και να συζητήσουµε ένα τόσο σοβαρό θέµα, ανακεφαλαιώνω αναφέροντας ότι µε τον τρόπο που έχει δροµολογήσει εδώ και µια δωδεκαετία το Υπουργείο ως προς τις προϋποθέσεις αγοράς από αυτό εξοπλιστικών προγραµµάτων δια της συµπαραγωγής, συµπληρώνεται από πλευράς Υπουργείου Εθνικής Άµυνας ένας ενάρετος κύκλος µεταξύ Κράτους ιδιωτικού τοµέα εργαζοµένων, µε τη µεταλαµπάδευση της εξειδικευµένης γνώσης σε Έλληνες, µε την επιστροφή των κρατικών επενδύσεων πίσω σε αυτό, µε την αύξηση των ελληνικών εξαγωγών προς τρίτες χώρες, αλλά και, τελικά, µε τη συµµετοχή στην εθνική προσπάθεια για την άνοδο του µορφωτικού και βιοτικού επιπέδου του ελληνικού λαού. Ευχαριστώ. -9-
-10-
-11-