ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ

Καϊμακάμης Β. ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΦΟΡΕΙΣ- ΑΞΙΕΣ- ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ φωτεινά παραδείγματα ηρωισμού, ψυχικής δύναμης, πατριωτισμού και αθλητικής υπεροχής ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2012

Βασίλειος Δ. Καϊμακάμης ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΦΟΡΕΙΣ- ΑΞΙΕΣ- ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ISBN: 978-618-80168-0-4 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2012 Copyright: Βασίλειος Δ. Καϊμακάμης Αλικαρνασσού 2, Τ.Κ. 55133 Καλαμαριά, Θεσσαλονίκη Tηλ. 6978916127, e-mail:kaimak@phed.auth.gr Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία: C P ity ublish Κ.Ν. Επισκόπου 7 Θεσσαλονίκη Τ. 2310 203 566 www.copycity.gr Εξώφυλλο: Στη Βοστώνη, σε ανάμνηση του θριάμβου του Μαραθωνοδρόμου Στ. Κυριακίδη, οι Αμερικανοί φιλοτέχνησαν γλυπτό σύμπλεγμα, όπου εμφανίζεται ο Σ. Λούης, να δείχνει το δρόμο προς τη νίκη στον Κυριακίδη Το βιβλίο «ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΦΟΡΕΙΣ-ΑΞΙΕΣ-ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ» τυπώθηκε και βιβλιοδετήθηκε από την COPY CITY ΕΠΕ με τεχνολογία φιλική προς το περιβάλλον, σε «πράσινες» ψηφιακές μηχανές, χωρίς χημικά απόβλητα, με μη τοξικά μελάνια, χαμηλής όχλησης και ενεργειακής κατανάλωσης. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή εν όλω ή εν μέρει ή και περιληπτικά, κατά παράφραση ή διασκευή, του παρόντος βιβλίου με οποιοδήποτε μέσο, σύμφωνα με τους Ν. 2387/1920, 4301/1929, τα ΝΑ 3565/56, 4254/62, 4264/75, Ν. 100/75 και λοιπούς εν γένει κανόνες Διεθνούς Δικαίου, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του συγγραφέα.

ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ v ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος... 1 Α ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΠΑΙ ΕΙΑ ΟΛΥΜΠΙΣΜΟΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΑ Ι ΕΩ Η Α. Ολυμπιακή Παιδεία: Ορισμός, περιεχόμενο, σκοπός... 5 Β. Ολυμπισμός, Ολυμπιακή Κίνηση, Ολυμπιακά Ιδεώδη, Ολυ-μπιακό Πνεύμα... 7 Γ. Ο Σχολικός Αθλητισμός (Φυσική Αγωγή) απευθύνεται τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχή των μαθητών... 9. Πολλοί νέοι δε γνωρίζουν το πραγματικό νόημα του αθλητισμού και των Ολυμπιακών Αγώνων... 11 Ε. Συνθήματα της Ολυμπιακής Παιδείας- Αγωγής... 14 Ζ. Ο αθλητισμός είναι Παιδεία-Αγωγή και επιτελεί τον πραγματικό του σκοπό κυρίως στις εξής περιπτώσεις... 17 Η. Άλλες θλιβερές διαπιστώσεις... 22 Θ. Η διδασκαλία της Ολυμπιακής Παιδείας από φωτισμένους παιδαγωγούς είναι μια αδήριτη ανάγκη... 25 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Η ΑΡΜΟΝΙΚΗ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ Α. α. Ο «καλός καγαθός» πολίτης αναδείχθηκε μέσα στα Γυμνάσια και τις Παλαίστρες... 27 β. Τη σεμνότητα και την ευγένεια των αθλητών την αποθανάτισαν οι μεγάλοι καλλιτέχνες και την εξύμνησαν οι ποιητές... 28 γ. Ο αθλητής σήμαινε πολύ περισσότερα από το να αθλείται και να νικά... 29 Β. Θέση και στάση των αρχαίων ελλήνων διανοουμένων απέναντι στους ολυμπιακούς αγώνες και τον αθλητισμό... 32 α. Γενικά... 32

vi Β. Καϊμακάμης β. Ξενοφάνης, Αριστοφάνης... 33 γ. Ισοκράτης... 34 δ. Ευριπίδης, Αθήναιος, ο Ξενοφών... 35 ε. Σωκράτης, Πλάτωνας... 36 ζ. Αριστοτέλης... 41 η. Θέση και στάση απέναντι στον επαγγελματικό αθλητισμό των γιατρών, των στρατηγών και άλλων φιλοσόφων... 43 Συμπεράσματα... 45 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ Ο.Α. ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ Α. Οι ξακουστοί Ολυμπιονίκες της οικογένειας των ιαγοριδών από τη Ρόδο... 49 -Ο ιαγόρας ως γενάρχης Ολυμπιονικών... 49 -Ο ιαγόρας ως τιμημένος και ένδοξος πατέρας (Ο θρίαμβος του ιαγόρα)... 50 -Επισημάνσεις για συζήτηση... 52 -Ερωτήσεις για προβληματισμό και συζήτηση... 52 Β. Η Καλλιπάτειρα... 54 Επισημάνσεις για συζήτηση... 56 Γ. Προσπάθεια εξαγοράς ενός Σπαρτιάτη αθλητή... 58 Επισημάνσεις για προβληματισμό και συζήτηση... 59. Οι Ζάνες- αγάλματα του δια παράδειγμα προς αποφυγή... 62 Επισημάνσεις για προβληματισμό και συζήτηση... 64 Ε. Ο μαθητής και ο δάσκαλος... 66 Επισημάνσεις για προβληματισμό και συζήτηση... 66 Ζ. Έφηβος Ολυμπιονίκης στεφάνωσε τη νεκρή μάνα του με το στεφάνι της Ολυμπίας... 68 Η. Ο αγώνας δρόμου μεταξύ λαγού και χελώνας... 69 -Ο Αίσωπος και τα διδακτικά μηνύματα των μύθων του... 70 Θ. Μετά τη μεγαλειώδη ολυμπιακή νίκη επέστρεψε στην πατρίδα του Τρέχοντας... 72 Ι. Αινείας: ένας γενναίος πολεμιστής που υπηρετούσε πανανθρώπινες Αξίες... 75 Κ. Η αθλητική αγωγή ως μέσο σύναψης ειλικρινούς φιλίας... 76

ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ vii -Η πραγματική Φιλία είναι «θεϊκή και αιώνια»... 77 Λ. Τα αγάλματα των αρχαίων αθλητών αποπνέουν σεμνότητα, απλότητα ηρεμία και αυτοπεποίθηση... 81 Εικόνες... 82 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Α. ΚΥΡΙΑΚΙ ΗΣ ΣΤΕΛΙΟΣ (1910-1987). Μεγάλος αθλητής, πραγματικός πατριώτης και βαθύτατα ευαισθητοποιημένος άνθρωπος... 89 B. Υπερπατέρας και υπεραθλητής του αιώνα... 104 ΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΦΟΡΕΙΣ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΜΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ (Ο.Α.) Α. Φορείς... 115 α. ιεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ( ΟΕ)... 115 β. Εθνικές Ολυμπιακές Επιτροπές... 116 -Σκοπός- αποστολή της ΕΟΕ... 117 γ. ιεθνής Ολυμπιακή Ακαδημία ( ΟΑ)... 119 δ. Εθνικές Ολυμπιακές Ακαδημίες (ΕΘΝΟΑ)... 121 ε. ιεθνής Παρολυμπιακή Επιτροπή ( ΠΕ... 125 -Οι Παραολυμπιακοί αγώνες της Αθήνας (2004)... 126 ζ. Special Olympics (S.O.) (Ειδικοί Ολυμπιακοί=E.O.A.)... 126 Η. Ολυμπιακοί αγώνες νέων... 128 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Α. Εμβλήματα Ολυμπιακών Αγώνων... 131 α. Ολυμπιακή σημαία... 131 β. Ολυμπιακή Φλόγα, Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία... 132 γ. Ολυμπιακή Φλόγα (ποίημα Σιδέρης Β.)... 134 Β. α. Οι χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες... 136 β. Το σύνθημα των Ολυμπιακών Αγώνων (Ο.Α.)... 137 Γ. Εθελοντισμός και Ολυμπιακοί Αγώνες... 137. Ολυμπιακός Ύμνος (Ο.Υ.)... 139

viii Β. Καϊμακάμης Ε. Όρκος αθλητών... 140 Ζ. Όρκος κριτών... 140 Η. Ο όρκος των μαθητών στους Σχολικούς Αγώνες... 141 Θ. Τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων... 141 Ι. Τελετή λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων... 141 Κ. Άλλα στοιχεία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες... 142 Λ. Συνοπτική αναφορά στην διεκδίκηση και ανάληψη των Ο. Α. από ελληνικής πλευράς... 142 -Η σειρά των θερινών Ο.Α. (πόλη έτος)... 143 Μ. Τα εμβλήματα των Ο.Α. από το 1896 έως το 2012... 147 ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΟΛΥΜΠΙΣΜΟΣ, ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Ολυμπιακή-Περιβαλλοντολογική Αγωγή, Αναψυχή... 155 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 155 Α. α. Συνοπτική αναφορά στο φυσικό περιβάλλον και την περιβαλλοντική εκπαίδευση... 157 β. Συνοπτική αναφορά στο οικολογικό κίνημα... 159 γ. Κραυγή αγωνίας και φωνή εγρήγορσης... 162 δ. Η προαιώνια αρμονική συνύπαρξη μεταξύ του ανθρώπου και του φυσικού περιβάλλοντος υπαγορεύτηκε και από τις αρχαίες θρησκείες... 162 Β. Οι αρχαίοι Έλληνες και το φυσικό περιβάλλον (Φ.Π.)... 166 Γ. Στον αγώνα, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος οι θρησκείες... 173. Το Φ.Π. και ιδιαίτερα τα βουνά έσωσαν το δούλο Γένος, κατά την Τουρκοκρατίας... 177 Ε. Η Ολυμπιακή και Αθλητική Αγωγή ως μέσο καλλιέργειας της οικολογικής συνείδησης... 179 Ζ. Ο άνθρωπος σε όλες τις εποχές καλλιέργησε τον αθλητισμό στο φυσικό περιβάλλον (Φ.Π.)... 181 50 απλές συμβουλές για τη σωτηρία του πλανήτη. Εικόνες... 190

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Η συγγραφή και έκδοση του παρόντος βιβλίου έχει ως γενικό και κυρίαρχο στόχο να συμβάλει στην καλλιέργεια της Ολυμπιακής και Οικολογικής Παιδείας. Επιδιώκεται δηλαδή η καλλιέργεια τόσο του σώματος, όσο και του εσωτερικού κόσμου, κυρίως των μαθητών ό- λων των βαθμίδων της εκπαίδευσης. Αυτό σημαίνει ότι γίνεται προσπάθεια να τεθούν τέτοιες βάσεις στην αγωγή των νέων, ώστε να α- ναδειχθούν πολίτες υγιείς, δραστήριοι, ευτυχισμένοι, χρήσιμοι στην κοινωνία, με οικολογική συνείδηση, αλλά και φορείς της Ολυμπιακής Ιδέας. Για το σκοπό αυτό, στο πρώτο μέρος του βιβλίου παρατίθενται απόψεις, ρήσεις και αποφθέγματα αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, που έχουν επίκεντρο τον αθλητισμό και τους αθλητικούς αγώνες, ενώ παράλληλα αναδεικνύονται πανανθρώπινες αξίες και διδακτικά παιδαγωγικά μηνύματα. Επίσης προβάλλονται «ως φωτεινά παραδείγματα προς μίμησην» διάφοροι αρχαίοι Ολυμπιονίκες, οι οποίοι τόσο στον αθλητικό αγώνα όσο και στον αγώνα της ζωής επέδειξαν ψυχικό σθένος, αγωνιστική δύναμη, ευγένεια και γενικότερα άμεμπτη συμπεριφορά. Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αφιερώνεται σε επιλεγμένα θέματα που αφορούν το σύγχρονο Ολυμπιακό Κίνημα και κυρίως τους διαφόρους φορείς, όπως ΟΕ, ΕΟΕ, ΟΑ, ΕΘΝΟΑ κτλ., αλλά και τα εμβλήματα αυτών. Σύμφωνα με την κεντρική ιδέα του τρίτου και τελευταίου μέρους του βιβλίου, η αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον, το οποίο νοσεί βαριά θα επέλθει, «μόνο όταν τα σχολεία, και ιδιαίτερα η στοιχειώδη εκπαίδευση γίνουν πραγματικές κυψέλες αθλητικής και οικολογικής παιδείας». Προκειμένου να επιτευχθούν όλοι οι παραπάνω στόχοι, χρειάζεται να γίνουν κάτοχοι των περιεχομένων και των μηνυμάτων του βι-

2 βλίου- εκτός από τα παιδιά και τους νέους- οι παιδαγωγοί και κυρί-- διά-- φορες διδακτικές ρήσεις και αποφθέγματα. Με την ελπίδα ότι όλα αυτά θα συμβάλουν στην αθλητική, οικο-- λογική και ανθρωπιστική ανάταση των Ελληνοπαίδων ν και γενικότε-- ρα του ανθρώπου παραδίδεται και αυτό το βιβλίο στο κοινό και ι-- διαίτερα στους φοιτητές και καθηγητές Φ.Α. ως οι καθηγητές Φ.Α., για τους οποίους μάλιστα παρατίθενται Προσπάθησε μπορείς, σε στηρίζω να αθληθείς... Η αρμονική συνεργασία και αλληλοβοήθεια στον αθλητισμό, χωρίς διάκριση φύλου, φυλής, θρησκείας και κοινωνικής θέσης είναι ένα ά- ριστο μέσο για την καλλιέργεια και την προαγωγή της Ολυμπιακής Παιδείας- Αγωγής.

Α ΜΕΡΟΣ Οι μεγάλοι αθλητές και ιδιαίτερα οι Ολυμπιονίκες πρέπει να είπερισσότερο και καλύτερο καρπό έχει, τόσο περισσότερο ναι ενάρετοι και ταπεινοί, όπως το στάχυ, που όσο γέρνει.

Α ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 5 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΟΛΥΜΠΙΣΜΟΣ- ΟΛΥΜΠΙΑΚΑ ΙΔΕΩΔΗ α. Ολυμπιακή Παιδεία: Ορισμός, περιεχόμενο, σκοπός Λέγοντας Ολυμπιακή Παιδεία (Ο.Π.) εννοούμε τη μορφωτική διαδικασία, η οποία έχει ως σκοπό να διαμορφώσει ή να τροποποιήσει τα πρότυπα συμπεριφοράς των νέων, σύμφωνα με τις διαχρονικές α- ξίες του Ολυμπισμού. Στη διαδικασία αυτή η Ο.Π. λαμβάνει υπόψη τις σύγχρονες εκπαιδευτικές και πολιτιστικές αξίες, τις οποίες συνδέει με άλλες πανανθρώπινες αξίες του παρελθόντος. Επίκεντρο όλης αυτής της προσπάθειας είναι η αρμονική ανάπτυξη του σώματος και του πνεύματος, δηλαδή της αγωνιστικής δύναμης σε συνδυασμό με τον εσωτερικό άνθρωπο. Με άλλα λόγια Ο.Π. είναι η διαμόρφωση-ανάδειξη του «καλού καγαθού» πολίτη, όπως τον ανέδειξαν πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες, δηλαδή του γυμνασμένου και του καλλιεργημένου ανθρώπου. Οι παρεμφερείς όροι που χρησιμοποιούνται ως συνώνυμα της Ο.Π. είναι κυρίως οι εξής: Ολυμπιακή Αγωγή, Αθλητική Αγωγή, Ο- λυμπισμός, Ολυμπιακό Ιδεώδες, Ολυμπιακό Πνεύμα. Όποιον όρο και αν χρησιμοποιεί κανείς εμπεριέχει τη σωματική και πνευματική καλλιέργεια. Εμπεριέχει την αγωγή των παιδιών για ανθρωπιά, αλληλεγγύη, φυσιολατρία, αξιοκρατία, ευγενή άμιλλα, ειρήνη, δικαιοσύνη, εθελοντισμό, ελευθερία και προσπάθεια για το καλύτερο.

6 Β. Καϊμακάμης Κάποιοι από τους ειδικότερους σκοπούς της Ολυμπιακής Παιδείας είναι και οι εξής: - Να καταστήσει τα σχολεία κυψέλες πολιτιστικής δημιουργίας και αθλητικής και οικολογικής παιδείας. - Να διαδώσει στους μαθητές το νόημα και την αξία του αθλητισμού ως πολύτιμου αγαθού, αφού είναι γνωστό ότι ο αθλητισμός προάγει την ποιότητα ζωής του ανθρώπου. - Να διδάξει στους νέους το σεβασμό προς τον συναθλητή και τον αντίπαλο, την τήρηση των διατάξεων του αγώνα και γενικότερα των κανόνων της συλλογικής ζωής. - Να προάγει τις ατομικές ικανότητες και να ενισχύσει τη συλλογική δράση μέσω του εθελοντικού, οικολογικού και αθλητικού κινήματος στη σχολική ζωή. - Να δημιουργήσει και να ενισχύσει συνεργασίες μεταξύ των εκπαιδευτικών, αθλητικών και πολιτιστικών φορέων. - Να προετοιμάσει τα παιδιά και τους νέους (αγόρια και κορίτσια, χωρίς διάκριση), ώστε να γίνουν συγκροτημένοι, κόσμιοι, ενημερωμένοι και δίκαιοι φίλαθλοι και θεατές. - Να προωθήσει την ισότητα των φύλων και των ίσων ευκαιριών. - Να δώσει βαρύτητα στην παρουσία των γονέων και κηδεμόνων και στην ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών με τους μαθητές.

Α ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 7 Αθλητές-τριες των Παραολυμπιακών και των Σπέσιαλ Ολύμπικς στην Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία. β.. Ολυμπισμός,, Ολυμπιακή Κίνηση, Ολυμπιακά Ιδεώδη, Ολυμπιακό Πνεύμα «Η Ολυμπιακή- αθλητική αγωγή επιτελεί το σκοπό της, όταν έχει τη δύ- συ- ναμη να εμφυσήσει στους ανθρώπους ανθρωπιστική και οικολογική νείδηση. Οι αθλούμενοι πρέπει να διαπαιδαγωγούνται έτσι, ώστε να αναγνωρίζουν τις αρχές του διαφορετικού, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της αλληλεγγύης και της συνεργασίας»». Ο Ολυμπισμός ως ιδέα και φιλοσοφία έχει τις ρίζες του κυρίως στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες (Ο.Α.), όπου πέρα από το θρησκευτικό πνεύμα αναδεικνύονταν το κάλλος, η ευγένεια, η λιτό- τητα, η αγνότητα, η αθλητική αγωνιστικότητα, η εκεχειρία και η κα- ταλαγή. Επομένως πηγή έμπνευσης των πρωτοπόρων της σύγχρονης Ολυμπιακής Κίνησης και του Ολυμπισμού- ιδιαίτεραα του Κουμπερ- και τέν (1863-1937)- ήταν και είναι οι αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες ότι αυτοί εξέφραζαν. Στη σύγχρονη εποχή το θρησκευτικό πνεύμα- κύριο χαρακτηρι- τα οποία απλώς θυμίζουν τις θρησκευτικές ρίζες του θεσμού αυτού. Παράλληλαα εντάχθηκαν οι έννοιες, όπως ισότητα, σεβασμός, συμμε- τοχή, οικολογική συνείδηση, παγκοσμιότητα, ενώ δεν υπάρχει καμία φυλετική, ταξική και θρησκευτική διάκριση. στικό των αρχαίων Ο.Α.-- αντικαταστάθηκε με κάποια τελετουργικά,

8 Β. Καϊμακάμης Οι Αξίες του Ολυμπισμού κινούνται γύρω από δυο βασικούς άξονες, που είναι το «Ευ Αγωνίζεσθαι» και η «Ευγενής Άμιλλα». Στον πρώτο αναδεικνύονται οι αξίες της εντιμότητας, του σεβασμού των κανόνων διεξαγωγής των αγώνων, της ισότητας, της δικαιοσύνης, του σεβασμού των συναθλητών και της ισοτιμίας. Στο δεύτερο αναδεικνύονται οι αξίες της αριστείας, του ευγενικού συναγωνισμού ανάμεσα σε άτομα και λαούς, της τάσης για διάκριση και υπεροχή, μακριά από κάθε αντιπαλότητα, φανατισμό και σύγκρουση 1. Σύμφωνα με τον Ολυμπιακό Καταστατικό Χάρτη 2 «Ολυμπισμός είναι φιλοσοφία ζωής που εξαίρει και συνδυάζει, σ ένα ισορροπημένο σύνολο τις αρετές του σώματος, της θέλησης και του πνεύματος. Ο Ολυμπισμός προωθεί έναν τρόπο ζωής που στηρίζεται στη χαρά της προσπάθειας, στην εκπαιδευτική αξία του καλού παραδείγματος και στο σεβασμό των οικουμενικών θεμελιωδών ηθικών αρχών. Σκοπός του Ολυμπισμού είναι να θέσει παντού τον αθλητισμό στην υπηρεσία της αρμονικής ανάπτυξης του ανθρώπου, με σκοπό να συμβάλει στη δημιουργία μιας ειρηνικής κοινωνίας, που θα μεριμνά για τη διαφύλαξη της ανθρώπινης αξιοπρέπειας». Συνολικά ο Ολυμπισμός είναι τρόπος ζωής, αλλά και «ύψιστο παιδαγωγικό ιδεώδες αγάπης και ανθρωπιάς, ευσυνειδησίας και α- ξιοκρατίας. Είναι ένα σχολείο ευγένειας, ηθικής αγνότητας, υπομονής και ζωτικότητας...» 3. 1 Παπακυριάκου Ε., Φιλοσοφία Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Θεσσαλονίκη 1985, σ. 30. 2 Νάσκου Περράκη Π., Παναγιωτόπουλος., Αθλητισμός και Φυσική Αγωγή, Τόμος 8, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα Κομοτηνή 1993, σσ. 15-16. 3 Γκιόσος Ι,, Ολυμπιακή και Αθλητική Παιδεία, Αθήνα 2000, σ.19.

Α ΜΕΡΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 9 Πολλοί χαρακτηρίζουν τον Ολυμπισμό ως μια ιδεολογία με παι- δαγωγικό και κοινωνικό χαρακτήρα, η οποία εκφράζεται με την πί- ηθικής. Άλλοι τον χαρακτηρίζουν ως ένα ολοκληρωμένο σύστημα παιδείας που φροντίζει για την σωστή διάπλαση του ανθρώπου 4 στη σε ένα σύνολο κανόνων, ενώ βασίζεται σε ένα κώδικα αθλητικής. Μ. Αλέξανδρος Αριστοτέλης «ΟΟ φωτισμένος δάσκαλος διατηρεί τον εαυτό του απλό, αγαθό, ακέραιο, λιτό, αξιοπρεπή, δίκαιο, θεοσεβή, επιεική, στοργικό και δραστήριο». γ. Ο Σχολικός Αθλητισμός (Φυσική Αγωγή) απευθύνεται τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχή των μαθητών Είναι γνωστό ότι ο αθλητισμός και ιδιαίτερα ο σχολικός δεν έχει ως άμεσο σκοπό μόνο την καλλιέργεια και ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων των μαθητών, αλλά εξίσου την καλλιέργεια και ανάπτυ- Αγωγή», προσδιορίζει την ισόρροπη καλλιέργεια τόσο του σώματος όσο και της αγωγής-παιδείας. Αυτό σημαίνει ότι ένα αποτελεσματικό πρόγραμμα Φυσικής Αγωγής (Φ.Α.) μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να ξη στάσεων, αξιών, και ηθικής. Άλλωστε ο όρος «Σχολική Φυσική αναπτύξουνν αυτοπειθαρχία, υπευθυνότητα, κοινωνικοποίηση, αλλη- λεγγύη, συναισθηματική σταθερότητα, κινητικές και πνευματικές δε- ξιότητες και πολλά άλλα ψυχικά και πνευματικά χαρακτηριστικά. Με άλλα λόγια τέτοια προγράμματαα παρέχουν στα παιδιά ευκαι- ρίες να μάθουν να συνεργάζονται, να αλληλοβοηθού ύνται, και να σέ- και Φυσική Αγωγή, Τόμ. 8, Αθήνα Κομοτηνή 1993, σ. 4 Γκιόσος, ο.π., σ. 23./ Νάσκου Περράκη Π., Παναγιωτόπουλος., Αθλητισμός 16.

10 Β. Καϊμακάμης βονται τους εαυτούς τους και τους άλλους. Μάλιστα σε αρκετά ερευνητικά συμπεράσματα τονίζεται ιδιαίτερα ότι «..η Σχολική Φυσική Αγωγή είναι ένα ιδανικό γνωστικό αντικείμενο που συμβάλλει στην ανάπτυξη ποικίλων αξιών και δεξιοτήτων ζωής» 5. Το γεγονός αυτό το διαπίστωσαν άλλωστε πρώτοι οι αρχαίοι Έλληνες γι αυτό πίστευαν ότι καλλιεργώντας σωστά τη γυμναστική αναδεικνύουν συγχρόνως υγιείς ανθρώπους, αξιόμαχους στρατιώτες και πάνω από όλα ολοκληρωμένους- καλλιεργημένους πολίτες. Παρά ταύτα, τόσο η σύγχρονη ελληνική πολιτεία, όσο και αρκετοί καθηγητές Φ.Α., που εργάζονται στην εκπαίδευση, προσανατολίζονται μονόπλευρα στην καλλιέργεια του σώματος, ενώ φαίνεται ότι υποβαθμίζουν ή αγνοούν την προσφορά της Φ.Α. στην ολοκλήρωση του ανθρώπου. Η άποψη ότι «..εμείς οι Έλληνες αποτελούμε μια μεγάλη ομάδα φανατικών οπαδών, εκ των οποίων οι μισοί είναι οργανωμένοι σε αντιμαχόμενες ποδοσφαιρικές ομάδες και οι άλλοι μισοί σε αντιμαχόμενα πολιτικά κόμματα», φαντάζει ίσως υπερβολική και με «δόση» χιούμορ και αυτοσαρκασμού. Είναι αλήθεια όμως ότι τόσο ο αθλητικός φανατισμός, όσο και ο κομματικός δημιούργησαν και δημιουργούν στην πατρίδα μας πολλά δεινά. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει έλλειμμα αθλητικού, φίλαθλου και πολιτικού πολιτισμού. Στη σημερινή κοινωνία, όπου όλα «τρέχουν» με υπερβολική ταχύτητα, το μόνο που μετράει είναι το αποτέλεσμα και όχι ο τρόπος, με τον οποίο κάποιος φτάνει στην κορυφή. Ιδιαίτερα ο επαγγελματικός αθλητισμός τείνει να γίνει χώρος διακίνησης μαύρου χρήματος, απαγορευμένων ουσιών, ανεξέλεγκτης βίας και κάθε είδους παραβατικής συμπεριφοράς. Με άλλα λόγια το πολύτιμο κοινωνικό αγαθό, που 5 Siedentop, D., «Sport Education: A Retrospective», Journal of Teaching in Physical Education, 21(2002)409-418./ Τσαγγαρίδου Ν., Η Ολυμπιακή Παιδεία και το μοντέλο της Αθλητικής Αγωγής, 10o Συνέδριο Παιδαγωγικής Εταιρείας Κύπρου, http://pek.org.cy/proceedings_2008/pdf/q2.pdf.