Mαθηματικά Bˊ Δημοτικού Tετράδιο εργασιών β τεύχος 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 1
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΕΥΘΥΝOΣ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΕΞΩΦΥΛΛΟ ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Γιώργος Καργιωτάκης, Εκπαιδευτικός Αλεξάνδρα Μαραγκού, Εκπαιδευτικός Νατάσσα Μπελίτσου, Εκπαιδευτικός Βασιλικ Σοφού, Εκπαιδευτικός Μαρία Νικολακάκη, Λέκτορας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Στέφανος Παπαστεργιόπουλος, Σχολικός Σύμβουλος Μιχαλ Σκαλοχωρίτης, Εκπαιδευτικός Σοφία Τουλιάτου, Σκιτσογράφος - Εικονογράφος O ανάδοχος της συγγραφς Γεώργιος Τύπας, Μόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Ιωάννης Ζιάραγκας, Εκπαιδευτικός Σπύρος Βερύκιος, Εικαστικός Καλλιτέχνης ACCESS ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ Α.Ε. Γ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια 2.2.1 / Κατηγορία Πράξεων 2.2.1.α: «Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και συγγραφ νέων εκπαιδευτικών πακέτων» ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Μιχάλης Αγ. Παπαδόπουλος Ομότιμος Καθηγητς του Α.Π.Θ. Πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Πράξη με τίτλο: «Συγγραφ νέων βιβλίων και παραγωγ υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού με βάση το ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Δημοτικό και το Nηπιαγωγείο» Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου Γεώργιος Τύπας Mόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Αναπληρωτς Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου Γεώργιος Οικονόμου Mόνιμος Πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Έργο συγχρηματοδοτούμενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 25% από εθνικούς πόρους. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΜΑΚΕΤΑΣ, ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΑΛΛΑΓΩΝ ΒΑΣEI ΥΠΟΔΕΙΞEΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΥ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ, ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ: ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΚΔΟΣΕΩΝ / Ι.Τ.Υ.Ε. «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 2
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Γιώργος Καργιωτάκης Αλεξάνδρα Μαραγκού Νατάσσα Μπελίτσου Βασιλικ Σοφού ANAΔOXOΣ ΣYΓΓPAΦHΣ: Mαθηματικά Bˊ Δημοτικού Tετράδιο εργασιών β τεύχος ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΩΝ «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 3
Περιεχόµενα Περιεχόµενα Γνωστικές Περιοχές Eπαναληπτικά αριθμοί αριθμοί και πράξεις γεωμετρία μετρσεις στατιστικ μοτίβα πρόβλημα Oι κεντρικοί ρωες του βιβλίου εμφανίζονται για να βοηθσουν στη σταθερ σεναριακ δομ των δραστηριοττων ανακάλυψης. H Eλένη O Nικόλας H Άννα O Xρστος O Σπίθας H Nεσχάν O Πέτρος H Mαρίνα O Σπύρος H Kλόντια (*) σύμβολα-«κλειδιά» για το είδος εργασίας που ακολουθεί: - εργασία με τον διπλανό - χρση εποπτικού υλικού - εργασία με την ομάδα - χρση χάρακα γνώμονα - συζτηση στην τάξη - φάκελος μαθητ - εικονίδιο ανταλλαγς 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 4
Eνότητα 3 16 17 18 19 20 21 22 23 Γνωρίζω καλύτερα τα γεωμετρικά μοτίβα Στο μουσείο Υπολογίζω με πολλούς τρόπους μέχρι το 100. Eισαγωγ στην προπαίδεια Η δανειστικ βιβλιοθκη Φτιάχνω διψφιους αριθμούς με πρόσθεση ίδιων διαφορετικών αριθμών Το κρυφτό Γνωρίζω τα αριθμητικά μοτίβα. Eισαγωγ στην προπαίδεια Στη σειρά Ελέγχω, διορθώνω και συμπληρώνω προβλματα Η πρόσκληση Λύνω σύνθετα προβλματα (α) Στο διάλειμμα Αναλύω αριθμούς μέχρι το 100. Εισαγωγ στην προπαίδεια Στο χωράφι Υπολογίζω με πολλούς τρόπους: Tο συμπλρωμα του 100 Τα πακέτα 6-7 8-9 10-11 12-13 14-15 16-17 18-19 20-21 30 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ Kεφάλαια 16-23 22-23 B Περίοδος Eνότητα 4 24 25 26 27 28 Βρίσκω την προπαίδεια του 10 και του 5 Το εργαστρι κεραμικς Βρίσκω την προπαίδεια του 2 και του 4 Το τσίρκο Βρίσκω την προπαίδεια του 8 Ο φούρνος του κυρ Σταμάτη Βρίσκω την προπαίδεια του 7 Το δωμάτιο του Κωνσταντίνου Βρίσκω την προπαίδεια του 3 και του 6 Παιχνίδια και σπαζοκεφαλιές 24-25 26-27 28-29 30-31 32-33 40 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ Kεφάλαια 24-28 34-35 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 5
16 Γνωρίζω καλύτερα τα γεωμετρικά μοτίβα α. Παρατηρώ προσεχτικά το μοτίβο από αγγεία της Αρχαίας Ελλάδας. Μετά συνεχίζω χρησιμοποιώντας τον χάρακα και τα σωστά χρώματα. β. Συνεχίζω τα γεωμετρικά μοτίβα με τα σωστά χρώματα. Kυκλώνω τα κομμάτια που επαναλαμβάνονται (στοιχείο του μοτίβου). Αναγνώριση, περιγραφ, επέκταση, κατασκευ σύνθετων γεωμετρικών μοτίβων. 6 Έξι 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 6
Eνότητα 3 γ. Παρατηρώ προσεχτικά. Ανακαλύπτω τον κανόνα και συνεχίζω με τα σωστά χρώματα. Kυκλώνω τα κομμάτια που επαναλαμβάνονται (στοιχείο του μοτίβου). δ. Φτιάχνουμε το δικό μας μοτίβο. Χρησιμοποιούμε 4 χρώματα. Eφτά 7 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 7
17 Yπολογίζω με πολλούς τρόπους μέχρι το 100. Eισαγωγ στην προπαίδεια α. Τα παιδιά διάβασαν το παραμύθι για τις 4 εποχές και τους 12 μνες και αποφάσισαν να κάνουν ημερολόγιο στην τάξη τους. Υπολόγισαν πόσες ημέρες έχει η κάθε εποχ. Φθινόπωρο: Περίπου... ημέρες. Σεπτέμβριος: 30 ημέρες Oκτώβριος: 31 ημέρες Νοέμβριος: 30 ημέρες Σύνολο:... ημέρες. Χειμώνας: Περίπου... ημέρες. Δεκέμβριος: 31 ημέρες Ιανουάριος: 31 ημέρες Φεβρουάριος: 28 29 ημέρες Σύνολο:...... ημέρες. Καλοκαίρι: Περίπου... ημέρες. Ιούνιος: 30 ημέρες Ιούλιος: 31 ημέρες Αύγουστος: 31 ημέρες Σύνολο:... ημέρες. Άνοιξη: Περίπου... ημέρες. Μάρτιος: 31 ημέρες Απρίλιος: 30 ημέρες Μάιος: 31 ημέρες Σύνολο:... ημέρες. Ποιες εποχές έχουν τις περισσότερες ημέρες;... Ελέγχω με κάθετη πράξη για τους μνες του καλοκαιριού και του φθινοπώρου. Με ποιον τρόπο μπορούμε εύκολα να εκτιμσουμε αρχικά το αποτέλεσμα αν παρατηρσουμε τους αριθμούς; Συζητάμε στην τάξη. Νοεροί υπολογισμοί: Πρόσθεση με περισσότερους από 2 προσθετέους. Αντιμεταθετικ ιδιότητα της πρόσθεσης. Εισαγωγ στην προπαίδεια. 8 Oχτώ 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 8
Eνότητα 3 β. Τι γραμματόσημα θα βάλει ο Πέτρος στον φάκελο; Διαλέγω κάθε φορά τον σωστό συνδυασμό. 8 λ. το κάθε γραμματόσημο 17 λ. το κάθε γραμματόσημο 15 λ. το κάθε γραμματόσημο Τα γραμματόσημα κοστίζουν συνολικά 25 λεπτά. Τα ζωγραφίζω στον φάκελο. Yπολογίζω:... Τα γραμματόσημα κοστίζουν συνολικά 30 λεπτά. Τα ζωγραφίζω στον φάκελο. Yπολογίζω:... Τα γραμματόσημα κοστίζουν συνολικά 80 λεπτά. Τα ζωγραφίζω στον φάκελο. Yπολογίζω:... Τα γραμματόσημα κοστίζουν συνολικά 100 λεπτά. Τα ζωγραφίζω στον φάκελο. Yπολογίζω:... Eννέα 9 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 9
18 Φτιάχνω διψφιους αριθμούς με πρόσθεση ίδιων διαφορετικών αριθμών α. Η Ελένη διάβασε αυτ την εβδομάδα ολόκληρο το βιβλίο «Η αδερφ μου η Κλάρα και τα φαντάσματα». Κάθε μέρα διάβαζε 5 σελίδες. Πόσες σελίδες έχει το βιβλίο; Bάζω στη σωστ λύση. 5 + 5 + 5 + 5 = 20 σελίδες 4 x 5 = 20 5 + 5 = 10 5 + 5 = 10 5 + 5 = 10 30 + 5 = 35 35 σελίδες 7 φορές το 5 = 35 5 + 5 + 5 + 5 + 5 + 5 10 10 10 = 30 σελίδες 6 x 5 = 30 Συζητάμε στην τάξη: Ποια λύση με μπέρδεψε; Eξηγώ γιατί. Φτιάχνουμε κι εμείς ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί με πρόσθεση ίδιων αριθμών. Προτείνουμε τη λύση του. β. Υπολογίζω με τον νου και συμπληρώνω τους αριθμούς που λείπουν μέσα στο σχμα. Ελέγχω όπως στο παράδειγμα αν υπολόγισα σωστά, με πρόσθεση και πολλαπλασιασμό. 7 + 7 + 7 + 7 = 28 4 x 7 = 28...... x... =... Αριθμητικά μοτίβα στο 100. Ανάδειξη στρατηγικών νοερών υπολογισμών/εισαγωγ στην προπαίδεια (φορές). 10 Δέκα 10-0039_MATHIMATIKA_BTEU_TETR_BDHM.indd 10 2/6/13 4:27 PM