ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Διεθνή Λογιστικά & Χρηματοοικονομικά Πρότυπα Ενότητα # 5: Αποθέματα ΔΛΠ 2 Μαρία Ροδοσθένους Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί ενότητας Να μπορούν οι φοιτητές να χειριστούν λογιστικά τα πάγια στοιχεία τα οποία η επιχείρηση έχει προς πώληση και να μπορούν να παρακολουθούν λογιστικά τα αποθέματα (κόστος και μεταγενέστερη αποτίμηση). 4
Περιεχόμενα ενότητας Σκοπός του ΔΛΠ2 Αποτίμηση (Επιμέτρηση) Αποθεμάτων Τεχνικές αποτίμησης του κόστους Μέθοδοι προσδιορισμού του κόστους Καθαρή Ρευστοποιήσιμη Αξία 5
ΔΛΠ 2 (α) Σκοπός του Προτύπου: να περιγράψει το λογιστικό χειρισμό των αποθεμάτων Ασχολείται με το ποσό του κόστους που αναγνωρίζεται ως περιουσιακό στοιχείο και μεταφέρεται από χρήση σε χρήση μέχρις ότου αναγνωριστούν τα σχετιζόμενα με αυτό έσοδα Παρέχει οδηγίες για τον τρόπο προσδιορισμού του κόστους, την εν συνεχεία αναγνώρισή του ως έξοδο στα κέρδη ή τις ζημιές της χρήσης, για την τυχόν υποτίμησή του μέχρι την καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία και για τις κοστολογικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την κοστολόγηση των αποθεμάτων. Εφαρμόζεται σε όλα τα αποθέματα, εκτός από: Έργα υπό εκτέλεση που προκύπτουν από συμβάσεις κατασκευής (ΔΛΠ 11) Χρηματοοικονομικά μέσα (ΔΛΠ 32,39) και Βιολογικά περιουσιακά στοιχεία που συνδέονται με αγροτική δραστηριότητα 6
ΔΛΠ 2 (β) Ορίζει ως: Αποθέματα: τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχονται προς πώληση κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών της επιχείρησης Που βρίσκονται στη διαδικασία της παραγωγής για τέτοια πώληση Ή έχουν τη μορφή υλών ή υλικών που θα αναλωθούν στην παραγωγική διαδικασία ή την παροχή υπηρεσιών Καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η υπολογιζόμενη αξία πώλησης κατά την συνήθη πορεία της επιχειρήσεως μειωμένη με το υπολογιζόμενο κόστος μέχρι την ολοκλήρωση της παραγωγικής διαδικασίας υπολογιζόμενου και του αναμενόμενου κόστους πώλησης. Εύλογη αξία είναι το ποσό που ένα στοιχείο ενεργητικού μπορεί να αναταλλαχθεί στα πλαίσια μιας αμφοτεροβαρούς συναλλαγής σε εμπορική βάση, μεταξύ δύο μερών τα οποία έχουν πλήρη γνώση του αντικειμένου και ενεργούν με τη θέλησή τους. 7
ΔΛΠ 2 Αποτίμηση (Επιμέτρηση) Αποθεμάτων (α) Τα αποθέματα πρέπει να αποτιμώνται στη χαμηλότερη αξία μεταξύ κόστους και καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας τους. Κόστος αποθεμάτων Κόστος αγοράς: η τιμή αγοράς των αποθεμάτων, τα έξοδα εισαγωγής και άλλοι φόροι εκτός εκείνων που η οντότητα μπορεί να επανακτήσει από τις φορολογικές αρχές ( π.χ. Φ.Π.Α. ), τα έξοδα μεταφοράς και αποθήκευσης και τα άλλα έξοδα που είναι άμεσα επιρριπτέα στην αγορά των αποθεμάτων ενώ μειωτικά στοιχεία του κόστους αγοράς είναι οι κάθε φύσεως παρασχεθείσες εκπτώσεις επί των αγορών ή μειώσεις τιμών. 8
ΔΛΠ 2 Αποτίμηση (Επιμέτρηση) Αποθεμάτων (β) Κόστος μεταποίησης (μετατροπής): συμπεριλαμβάνει τις δαπάνες που σχετίζονται άμεσα προς τις παραγόμενες μονάδες όπως είναι τα άμεσα εργατικά καθώς και μια συστηματική κατανομή των σταθερών και μεταβλητών γενικών εξόδων παραγωγής που πραγματοποιούνται κατά τη μετατροπή των υλών σε έτοιμα αγαθά. Σταθερά γενικά έξοδα παραγωγής είναι οι έμμεσες δαπάνες παραγωγής που παραμένουν σχετικώς σταθερές ανεξάρτητα του όγκου της παραγωγής π.χ. η απόσβεση και η συντήρηση των εργοστασιακών κτιρίων και του εξοπλισμού και το κόστος διευθύνσεως του εργοστασίου. Μεταβλητά γενικά έξοδα παραγωγής είναι οι έμμεσες δαπάνες παραγωγής που μεταβάλλονται άμεσα ή σχεδόν άμεσα, ανάλογα με τον όγκο της παραγωγής π.χ. τα έμμεσα υλικά και η έμμεση εργασία (απασχολούμενο προσωπικό). 9
ΔΛΠ 2 Αποτίμηση (Επιμέτρηση) Αποθεμάτων (γ) Κόστος αποθεμάτων Επιχειρήσεων Παροχής Υπηρεσιών Το κόστος των αποθεμάτων του παρέχοντος υπηρεσίες αποτελείται πρωταρχικά από την εργασία και τις λοιπές δαπάνες του άμεσα απασχολούμενου προσωπικού για την παροχή υπηρεσιών, που συμπεριλαμβάνουν το επιβλέπον προσωπικό και τα επιρριπτέα γενικά έξοδα. 10
ΔΛΠ 2 Τεχνικές αποτίμησης του κόστους Το πρότυπο κόστος ( standard cost ) υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη τα κανονικά επίπεδα τιμών και ποσοτήτων για ύλες και υλικά εργασίας, αποδοτικότητας και αξιοποιήσεως της δυναμικότητας της επιχείρησης. Το κόστος αυτό επανεξετάζεται κατά διαστήματα και αν είναι αναγκαίο αναθεωρείται με βάση τις τρέχουσες συνθήκες. Η μέθοδος της λιανικής πώλησης ( retail method ) Το κόστος των αποθεμάτων με τη μέθοδο αυτή προσδιορίζεται με τη μείωση της τιμής πώλησης σύμφωνα με το μέσο ποσοστό μικτού κέρδους για κάθε κατηγορία ειδών ή για κάθε τμήμα λιανικής αντίστοιχα. 11
ΔΛΠ 2 Μέθοδοι προσδιορισμού του κόστους (κοστολογικές μέθοδοι) Μέθοδος του εξατομικευμένου κόστους: συγκεκριμένα κόστη αποδίδονται σε εξατομικευμένα είδη αποθέματος ήτοι σε είδη που Δεν μπορούν να αντικατασταθούν το ένα από το άλλο και Παράγονται και διαχωρίζονται για ειδικούς σκοπούς Μέθοδος Πρώτη Εισαγωγή-Πρώτη εξαγωγή (ΠΕΠΕ) FIFO ( first in first out ): τα είδη αποθεμάτων που αγοράσθηκαν πρώτα πωλούνται και πρώτα και συνεπώς τα μένοντα στο απόθεμα κατά το τέλος της χρήσης είναι τα πλέον πρόσφατα αγορασθέντα ή παραχθέντα. Μέθοδος του μέσου σταθμισμένου κόστους ( weighted average cost ) το κόστος κάθε είδους προσδιορίζεται από το μέσο σταθμικό κόστος των όμοιων ειδών στην αρχή της χρήσεως και το κόστος των ομοίων ειδών που αγοράσθηκαν ή παρήχθησαν κατά τη διάρκεια της χρήσεως. Ο μέσος όρος μπορεί να προσδιοριστεί σε περιοδική βάση ή καθώς κάθε πρόσθετη ποσότητα παραλαμβάνεται, ανάλογα με τις συνθήκες της επιχείρησης. 12
ΔΛΠ 2 Καθαρή Ρευστοποιήσιμη Αξία Η αποτίμηση ενός αποθέματος στην καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία του γίνεται όταν το κόστος αυτού δεν είναι ανακτήσιμο λόγω του ότι έχει υποστεί φθορά ή έχει καταστεί ολικά ή μερικά άχρηστο ή όταν η τιμή πωλήσεώς του έχει μειωθεί. Οι εκτιμήσεις της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας βασίζονται στην περισσότερο αξιόπιστη ένδειξη που υπάρχει κατά το χρόνο που γίνονται οι εκτιμήσεις ως προς το ποσό στο οποίο αναμένεται να αποφέρουν τα αποθέματα. 13
ΔΛΠ 2 Γνωστοποιήσεις Το Πρότυπο καθορίζει τις πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τα αποθέματα και τον τρόπο προσδιορισμού του κόστους τους, οι οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνονται στις Επεξηγηματικές Σημειώσεις των Οικονομικών Καταστάσεων των επιχειρήσεων 14
Τέλος Ενότητας