Το Πολιτικό Σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Το Πολιτικό Σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ενότητα 1η: Αξίες Σκοποί Αρχές Αναστολή Ιδιότητας Μέλους Προσχώρηση - Αποχώρηση Γεώργιος Ανδρέου

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

Περιεχόμενα ενότητας 1. Αξίες της Ένωσης 2. Θεμελιώδη Δικαιώματα 3. Σκοποί της Ένωσης 4. Περιορισμοί της Ένωσης 5. Αρχές λειτουργίας της Ένωσης 6. Αναστολή Ιδιότητας Μέλους 7. Προσχώρηση στην Ένωση 8. Αποχώρηση από την Ένωση 9. Αναθεώρηση Συνθηκών 4

Σκοποί ενότητας Να προσδιοριστούν οι γενικές αρχές και αξίες της ΕΕ. Να αποσαφηνιστούν οι αρχές και οι στόχοι της δράσης της Ένωσης καθώς και οι περιορισμοί στους οποίους αυτή υπόκειται. Να προσδιοριστούν οι όροι και οι διαδικασίες προσχώρησης ενός κράτους στην Ένωση και αποχώρησης ενός κράτους μέλους από την Ένωση. Να αναλυθεί η διαδικασία αναθεώρησης των Συνθηκών. 5

Αξίες της Ένωσης (1/2) Άρθρο 2 Η Ένωση βασίζεται στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου, καθώς και του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των προσώπων που ανήκουν σε μειονότητες. Οι αξίες αυτές είναι κοινές στα κράτη μέλη εντός κοινωνίας που χαρακτηρίζεται από τον πλουραλισμό, την απαγόρευση των διακρίσεων, την ανοχή, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών. 6

Αξίες της Ένωσης (2/2) Ανθρώπινη αξιοπρέπεια Ελευθερία Δημοκρατία Ισότητα Κράτος δικαίου Σεβασμός ανθρωπίνων δικαιωμάτων Σεβασμός δικαιωμάτων ανθρώπων που ανήκουν σε μειονότητες 7

Θεμελιώδη δικαιώματα Άρθρο 6 Η Ένωση αναγνωρίζει τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τις αρχές που περιέχονται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 7ης Δεκεμβρίου 2000 ο οποίος έχει το ίδιο νομικό κύρος με τις Συνθήκες. Οι διατάξεις του Χάρτη δεν συνεπάγονται καμία επέκταση των αρμοδιοτήτων της Ένωσης, όπως αυτές ορίζονται στις Συνθήκες. Η Ένωση προσχωρεί στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Επίσημη εφημερίδα της ΕΕ, 2012, C 326) 8

Σκοποί της Ένωσης (1/2) Άρθρο 3 Προάγει την ειρήνη, τις αξίες της και την ευημερία των λαών της. Παρέχει χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης χωρίς εσωτερικά σύνορα. Εγκαθιδρύει εσωτερική αγορά. Καταπολεμά τον κοινωνικό αποκλεισμό και τις διακρίσεις και προωθεί την κοινωνική δικαιοσύνη. 9

Σκοποί της Ένωσης (2/2) Άρθρο 3 Προάγει την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή και την αλληλεγγύη. Σεβασμός πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας - μεριμνά για την προστασία και ανάπτυξη πολιτιστικής κληρονομιάς. Εγκαθιδρύει οικονομική και νομισματική ένωση. Έχει νομική προσωπικότητα (άρθρο 47). 10

Περιορισμοί της Ε.Ε Άρθρο 4 Κάθε αρμοδιότητα η οποία δεν απονέμεται στην Ένωση με τις Συνθήκες ανήκει στα κράτη μέλη (αρμοδιότητα των αρμοδιοτήτων). Η Ένωση σέβεται την ισότητα των κρατών μελών και την εθνική τους ταυτότητα τη θεμελιώδη πολιτική και συνταγματική τους δομή, και την περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση. Σέβεται τις ουσιώδεις λειτουργίες του κράτους, ιδίως δε τις λειτουργίες που αποβλέπουν στη διασφάλιση της εδαφικής ακεραιότητας, τη διατήρηση της δημόσιας τάξης και την προστασία της εθνικής ασφάλειας. Ειδικότερα, η εθνική ασφάλεια παραμένει στην ευθύνη κάθε κράτους μέλους. 11

Αρχή της καλόπιστης συνεργασίας Άρθρο 4 Η Ένωση και τα κράτη μέλη εκπληρώνουν τα εκ των Συνθηκών καθήκοντα βάσει αμοιβαίου σεβασμού και συνεργασίας. Τα κράτη μέλη διευκολύνουν την Ένωση στην εκπλήρωση της αποστολής της και απέχουν από τη λήψη οποιουδήποτε μέτρου ικανού να θέσει σε κίνδυνο την πραγματοποίηση των στόχων της Ένωσης. 12

Αρχές λειτουργίας της Ένωσης (1/3) Άρθρο 5 Αρχή της δοτής αρμοδιότητας: η Ένωση ενεργεί μόνον εντός των ορίων των αρμοδιοτήτων που της απονέμουν τα κράτη μέλη με τις Συνθήκες για την επίτευξη των στόχων που οι Συνθήκες αυτές ορίζουν. Επικουρικότητα: στους τομείς οι οποίοι δεν υπάγονται στην αποκλειστική της αρμοδιότητα, η Ένωση παρεμβαίνει μόνο εφόσον και κατά τον βαθμό που οι στόχοι της προβλεπόμενης δράσης δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, τόσο σε κεντρικό όσο και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, μπορούν όμως, λόγω της κλίμακας ή των αποτελεσμάτων της προβλεπόμενης δράσης, να επιτευχθούν καλύτερα στο επίπεδο της Ένωσης. Αναλογικότητα :το περιεχόμενο και η μορφή της δράσης της Ένωσης δεν υπερβαίνουν τα απαιτούμενα για την επίτευξη των στόχων των Συνθηκών. 13

Αρχές λειτουργίας της Ένωσης (2/3) Άρθρο 9 ισότητα των πολιτών Άρθρο 9 ιθαγένεια της Ένωσης Άρθρο 10 αντιπροσωπευτική δημοκρατία Τα κράτη μέλη Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και Συμβούλιο Υπουργών Οι πολίτες Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Δικαίωμα συμμετοχής πολιτών στο δημοκρατικό βίο της Ένωσης 14

Αρχές λειτουργίας της Ένωσης (3/3) Άρθρο 11 ευρωπαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία 1.000.000 υπογραφές από πολίτες της Ένωσης Από «σημαντικό» αριθμό ΚΜ Καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, να υποβάλει κατάλληλες προτάσεις επί θεμάτων στα οποία οι εν λόγω πολίτες θεωρούν ότι απαιτείται νομική πράξη της Ένωσης για την εφαρμογή των Συνθηκών. 15

Ο ρόλος των εθνικών κοινοβουλίων Συμβάλλουν ενεργά στην καλή λειτουργία της Ένωσης. Λαμβάνουν γνώση των σχεδίων νομοθετικών πράξεων της Ένωσης. Μετέχουν στις διαδικασίες αναθεώρησης των Συνθηκών. Ενημερώνονται για τις αιτήσεις προσχώρησης. Μεριμνούν για τήρηση αρχής επικουρικότητας. Μετέχουν στις διαδικασίες χώρου ασφάλειας, ελευθερίας και δικαιοσύνης. 16

Αναστολή ιδιότητας μέλους (1/3) Άρθρο 7 Πρώτη περίπτωση: ύπαρξη σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης από κράτος μέλος των αξιών του άρθρου 2. Ποιος προτείνει: αιτιολογημένη πρόταση του 1/3 των κρατών μελών, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ποιος αποφασίζει: το Συμβούλιο Υπουργών (με πλειοψηφία 4/5). Με έγκριση του Ε. Κ. Τι διαπιστώνεται: η ύπαρξη σαφούς κινδύνου σοβαρής παραβίασης από κράτος μέλος των αξιών του άρθρου 2. Τι συνέπειες έχει: καμία. Το Συμβούλιο δύναται να απευθύνει συστάσεις. 17

Αναστολή ιδιότητας μέλους (2/3) Άρθρο 7 Δεύτερη περίπτωση: σοβαρή και διαρκής παραβίαση από κράτος μέλος των αξιών του άρθρου 2. Ποιος προτείνει: αιτιολογημένη πρόταση του 1/3 των κρατών μελών ή της Επιτροπής. Ποιος αποφασίζει: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (ομόφωνα). Απαιτείται προγενέστερη έγκριση του Ε. Κ. Τι διαπιστώνεται: η σοβαρή και διαρκής παραβίαση των αξιών του άρθρου 2. Τι συνέπειες έχει: Το Συμβούλιο (Υπουργών) δύναται να αποφασίζει, με ειδική πλειοψηφία, την αναστολή ορισμένων δικαιωμάτων τα οποία απορρέουν από την εφαρμογή των Συνθηκών ως προς το εν λόγω κράτος μέλος, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ψήφου του αντιπροσώπου της κυβέρνησης αυτού του κράτους μέλους στο Συμβούλιο. 18

Αναστολή ιδιότητας μέλους (3/3) Άρθρο 7 Άρθρο 354 Για τους σκοπούς του άρθρου 7 της Συνθήκης το μέλος που αντιπροσωπεύει το εν λόγω κράτος μέλος δεν συμμετέχει στη ψηφοφορία και το εν λόγω κράτος μέλος δεν λαμβάνεται υπόψη κατά τον υπολογισμό του ενός τρίτου ή των τεσσάρων πέμπτων των κρατών μελών Τυχόν αποχή δεν εμποδίζει την έκδοση των αποφάσεων της παραγράφου 2 του εν λόγω άρθρου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφασίζει με την πλειοψηφία των δύο τρίτων των ψηφισάντων, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία των μελών που το απαρτίζουν. (Επίσημη εφημερίδα της ΕΕ, 2012 C 326) 19

Προσχώρηση στην Ένωση Άρθρο 49 Κάθε ευρωπαϊκό κράτος το οποίο σέβεται τις αρχές που αναφέρονται στο άρθρο 2 και δεσμεύεται να τις προάγει μπορεί να ζητήσει να γίνει μέλος της Ένωσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια ενημερώνονται για την αίτηση αυτή. Το αιτούν κράτος απευθύνει την αίτησή του στο Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει ομόφωνα, αφού ζητήσει τη γνώμη της Επιτροπής και μετά από έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία των μελών από τα οποία απαρτίζεται. Λαμβάνονται υπόψη τα κριτήρια επιλεξιμότητας που συμφωνεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Οι όροι της προσχωρήσεως και οι λόγω αυτής αναγκαίες προσαρμογές των συνθηκών που θεμελιώνουν την Ένωση, αποτελούν αντικείμενο συμφωνίας μεταξύ των κρατών μελών και του αιτούντος κράτους. Η συμφωνία αυτή υπόκειται σε επικύρωση εκ μέρους όλων των συμβαλλομένων κρατών, κατά τους αντίστοιχους συνταγματικούς τους κανόνες. (Επίσημη εφημερίδα της ΕΕ, 2012 C 326). 20

Προσχώρηση στην Ένωσηπροϋποθέσεις Κράτος Ευρωπαϊκό κράτος Που σέβεται τις αρχές του άρθρου 2 21

Προσχώρηση στην Ένωση - διαδικασία Αίτηση προς το Συμβούλιο Γνώμη της Επιτροπής Σύμφωνη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (με απόλυτη πλειοψηφία των μελών του) Απόφαση του Συμβουλίου (με ομοφωνία) Επικύρωση της απόφασης από κράτη μέλη 22

Προσχώρηση στην Ένωση - προϋποθέσεις 1. Γεωγραφικά κριτήρια: τι είναι ευρωπαϊκό κράτος. 2. Πολιτικο - οικονομικά κριτήρια: (ή κριτήρια της Κοπεγχάγης). Θεσπίστηκαν το 1993 από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης. Eνισχύθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Μαδρίτης το 1995. 23

Προσχώρηση στην Ένωση- κριτήρια Κοπεγχάγης (1/2) Για τη συμμετοχή στην Ένωση απαιτείται η υποψήφια χώρα να έχει επιτύχει τη σταθερότητα των θεσμών που εγγυώνται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το σεβασμό και την προστασία των μειονοτήτων, τη λειτουργία οικονομίας της αγοράς καθώς και την ικανότητα αντιμετώπισης της ανταγωνιστικής πίεσης και των δυνάμεων της αγοράς στα πλαίσια της Ένωσης. H συμμετοχή προϋποθέτει την ικανότητα των υποψηφίων να αναλάβουν τις υποχρεώσεις του μέλους, μεταξύ των οποίων και την υιοθέτηση των στόχων της πολιτικής, οικονομικής και νομισματικής ένωσης. Η ικανότητα της 'Ένωσης να απορροφήσει νέα μέλη χωρίς να επιβραδυνθεί η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αποτελεί ένα άλλο σημαντικό θέμα που αφορά τόσο την Ένωση όσο και τις υποψήφιες χώρες. 24

Προσχώρηση στην Ένωση- κριτήρια Κοπεγχάγης (2/2) Πολιτικά κριτήρια: σταθεροί θεσμοί που εγγυώνται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον σεβασμό και την προστασία των μειονοτήτων. Οικονομικά κριτήρια: λειτουργική οικονομία της αγοράς, και ικανότητα να αντιμετωπίζει τις ανταγωνιστικές πιέσεις και τις δυνάμεις της αγοράς στο εσωτερικό της Ένωσης. Διοικητική ικανότητα προσαρμογής (κοινοτικό κεκτημένο). ΕΠΙΠΛΕΟΝ η δυνατότητα προσαρμογής της Ένωσης Βιέννη 2006. 25

Αποχώρηση από την Ένωση (1/2) Άρθρο 50 Κάθε ΚΜ μπορεί να αποφασίσει να αποχωρήσει από την Ένωση, σύμφωνα με τους εσωτερικούς συνταγματικούς του κανόνες. Το κράτος μέλος που αποφασίζει να αποχωρήσει γνωστοποιεί την πρόθεσή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Υπό το πρίσμα των προσανατολισμών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Ένωση προβαίνει σε διαπραγματεύσεις και συνάπτει με το εν λόγω κράτος συμφωνία που καθορίζει τις λεπτομερείς ρυθμίσεις για την αποχώρησή του, λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο των μελλοντικών του σχέσεων με την Ένωση. Η συμφωνία συνάπτεται εξ ονόματος της Ένωσης από το Συμβούλιο, το οποίο αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία, μετά από την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. (Επίσημη εφημερίδα της ΕΕ, 2012 C 326). 26

Αποχώρηση από την Ένωση (2/2) Οι Συνθήκες παύουν να ισχύουν στο εν λόγω κράτος από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της συμφωνίας αποχώρησης ή, ελλείψει τέτοιας συμφωνίας, δύο έτη μετά τη γνωστοποίηση που μνημονεύεται στην παράγραφο 2, εκτός εάν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε συμφωνία με το εν λόγω κράτος μέλος, αποφασίσει ομόφωνα την παράταση της προθεσμίας αυτής. Το ΚΜ μέλος δεν συμμετέχει ούτε στις συζητήσεις ούτε στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ή του Συμβουλίου που το αφορούν. Εάν το κράτος που αποχώρησε από την Ένωση ζητήσει την εκ νέου προσχώρησή του, η αίτησή αυτή υπόκειται στη διαδικασία του άρθρου 49. 27

Αποχώρηση από την Ένωση- διαδικασία Απόφαση του κράτους μέλους Γνωστοποίηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προσανατολισμοί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διαπραγματεύσεις (από το Συμβούλιο) για τις ρυθμίσεις του αποχωρούντος ΚΜ και τις μελλοντικές του σχέσεις με την Ένωση Ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο Έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 28

Αναθεώρηση των Συνθηκών Άρθρο 48 ΔΥΟ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΣΥΝΗΘΗΣ ΑΠΛΟΠΟΙΗΜΕΝΗ Οι τροποποιήσεις τίθενται σε ισχύ μετά την επικύρωσή τους από όλα τα κράτη μέλη κατά τους αντίστοιχους συνταγματικούς τους κανόνες. 29

Αναθεώρηση των Συνθηκών συνήθης διαδικασία (1/2) Άρθρο 48 1. Η κυβέρνηση κάθε κράτους μέλους, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή η Επιτροπή δύναται να υποβάλει στο Συμβούλιο σχέδια αναθεωρήσεως των συνθηκών (αύξηση ή μείωση των αρμοδιοτήτων της Ένωσης). Τα σχέδια διαβιβάζονται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και κοινοποιούνται στα εθνικά κοινοβούλια. 2. Αν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μετά από διαβούλευση με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή, εκδώσει με απλή πλειοψηφία απόφαση υπέρ της εξέτασης των προτεινόμενων τροποποιήσεων, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συγκαλεί Συνέλευση απαρτιζόμενη από αντιπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων, των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών μελών, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπή. Σε περίπτωση θεσμικών μεταβολών στο νομισματικό τομέα, ζητείται επίσης η γνώμη του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρική Τράπεζας. Η συνέλευση εξετάζει τα σχέδια αναθεώρησης και εκδίδει, με συναίνεση, σύσταση προς τη Διάσκεψη των Αντιπρόσωπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών. 30

Αναθεώρηση των συνθηκών συνήθης διαδικασία (2/2) 1. Η Διάσκεψη των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συγκαλείται από τον πρόεδρο του Συμβουλίου για να καθορισθούν, με κοινή συμφωνία, οι τροποποιήσεις που πρέπει να επέλθουν στις Συνθήκες 2. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει με απλή πλειοψηφία, μετά από την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, να μην συγκαλέσει Συνέλευση, εφόσον η έκταση των τροποποιήσεων δεν το δικαιολογεί. Στην περίπτωση αυτή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταρτίζει την εντολή για τη σύγκληση Διάσκεψης των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών. 3. Εάν, μετά παρέλευση δύο ετών από την υπογραφή Συνθήκης που τροποποιεί τις Συνθήκες, τα τέσσερα πέμπτα των KΜ έχουν επικυρώσει την Συνθήκη και ένα ή περισσότερα KΜ αντιμετωπίζουν δυσχέρειες όσον αφορά την επικύρωση αυτή, το θέμα παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. 31

Αναθεώρηση των Συνθηκών συνήθης διαδικασία- συνοπτικά (1/2) Άρθρο 48 Ποιος προτείνει: Η κυβέρνηση κάθε ΚΜ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή η Επιτροπή. Σε ποιον προτείνει: Στο Συμβούλιο 1η φάση: το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με απλή πλειοψηφία Συνέλευση Γνώμη (όχι δεσμευτική) του Κοινοβουλίου Γνώμη (όχι δεσμευτική) της Επιτροπής 32

Αναθεώρηση των Συνθηκών συνήθης διαδικασία- συνοπτικά (2/2) 2η φάση: η Συνέλευση εκδίδει σύσταση με συναίνεση 3η φάση : διάσκεψη αντιπροσώπων κυβερνήσεων ΚΜ τελική απόφαση 4η φάση : επικύρωση από ΚΜ 5η (πιθανή) φάση: κύρωση από τα 4/5 ΚΜ και αδυναμία κύρωσης από τουλάχιστον 1 ΚΜ παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο 33

Αναθεώρηση των συνθηκών- Άρθρο 48 απλοποιημένη διαδικασία Σε τι αφορά: μόνο στο τμήμα λειτουργίας της Συνθήκης Ε.Ε. Ποιος προτείνει: Η κυβέρνηση κάθε ΚΜ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή η Επιτροπή. Σε ποιον προτείνει: Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ποιος αποφασίζει: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ομόφωνα. Η διαδικασία αυτή δεν επιτρέπει αύξηση των αρμοδιοτήτων της Ένωσης. Ρήτρα «πασαρέλας» - πέρασμα από ομοφωνία σε ειδική πλειοψηφία με απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. 34

Βιβλιογραφία Μαραβέγιας, N. και M. Τσινισιζέλης (επιµ.) (2007), Nέα Ευρωπαϊκή Ένωση. Οργάνωση και Προοπτικές, Αθήνα: Εκδόσεις Θεµέλιο. Πλιάκος, A. (2006), Δίκαιο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Tόμος 1, περί θεσμών, Aθήνα: Εκδόσεις Oικονομικού υ Aθηνών. Bache, I., S. George and S. Bulmer (2011), Politics in the European Union (Third Edition), New York: Oxford University Press Hix, S. (2009), To πολιτικό σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Αθήνα: Εκδόσεις Μεταίχμιο. Nugent. N. (2012), Πολιτική και διακυβέρνηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλας. Peterson. J. and Shackleton. M. (eds.) (2002), The Institutions of the European Union, London: Oxford University Press. 35

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Wallace, H., M. Pollack, and A. Young (eds.) (2010), Policy Making in the European Union (Sixth Edition), London: Oxford University Press. «Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης», Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2012, αριθ. C 326. Διαθέσιμο στο https://www.ecb.europa.eu/ecb/legal/pdf/c_326 20121026el.pdf. Τελευταία πρόσβαση στις 20/06.2015. 36

Σημείωμα Αναφοράς Copyright, Γεώργιος Ανδρέου. «Το Πολιτικό Σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αξίες σκοποί-αρχές-αναστολή ιδιότητας μέλους -προσχώρηση, αποχώρηση.». Έκδοση: 1.0. Θεσσαλονίκη 2014. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://eclass.auth.gr/courses/ocrs397/

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Τέλος ενότητας Επεξεργασία: Μαρία Ραμματά Θεσσαλονίκη, χειμερινό εξάμηνο 2014-2015

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Σημειώματα

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.