ΜΑΡΙΑ ΤΣΟΥΒΑΛΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΜΑΡΙΑ ΤΣΟΥΒΑΛΑ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΘΗΝΑ 2013 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 2. ΣΠΟΥΔΕΣ σελ. 4 Ανώτατες Ανώτερες Τεχνικής Χορού Σεμινάρια Χορού Άλλα Μαθήματα σχετικά με τον Χορό Υποτροφίες Ξένες Γλώσσες 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ....... σελ. 5 Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση Καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (σύμφωνα με το Π.Δ. 407/80) Σε Ανώτερες Σχολές Χορού Σε Ανώτερες Δραματικές Σχολές Στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση Σε Άλλους Εκπαιδευτικούς Οργανισμούς Σε Σεμινάρια Χορού 4. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΟ.. σελ. 10 Με την Ομάδα Σύγχρονου Χορού Μετακίνηση Διεύθυνση Σπουδών-Καλλιτεχνική Διεύθυνση Συμμετοχή σε Ομάδες ως Χορογράφος-Χορεύτρια Χορογραφίες σε Σχολές Χορού και Πανεπιστημιακά Τμήματα Χορογραφία-Κινησιολογική Επιμέλεια στο Θέατρο 5. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ-ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ......σελ. 12 Διδακτορική Διατριβή Διπλωματικές Εργασίες Δημοσιεύσεις σε Επιστημονικά Περιοδικά με Κριτές Δημοσιεύσεις σε Συλλογικούς Τόμους Βιβλιοπαρουσίαση Δημοσιεύσεις σε Καλλιτεχνικά Περιοδικά με Συντακτική Επιτροπή Κριτικές Χορού Διδακτικό Υλικό για το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Ερευνητική Εμπειρία-Project Συμμετοχή σε Συνέδρια-Ημερίδες (χωρίς πρακτικά) Ετεροαναφορές Μέλος σε Επιτροπές Μέλος σε Σωματεία 6. ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ σελ. 18 2

1. ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Ονοματεπώνυμο: Μαρία Τσουβαλά Ημερομηνία και τόπος γέννησης: 30-3 - 1951, Αθήνα Διεύθυνση: Τσαμαδού 21, 10683, Αθήνα Τηλ.: 210 8218674, 6946654383 E-mail: metamt@otenet.gr ή tsouvala@uth.gr Επαγγελματική Κατάσταση 2009-έως σήμερα: Λέκτορας του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Γνωστικό αντικείμενο: «Κίνηση, δημιουργική έκφραση και εκπαίδευση» (ΦΕΚ διορισμού αρ.745/04-09-2009/τ. Γ). Διεύθυνση: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης, Αργοναυτών και Φιλελλήνων, Βόλος 38221 2. ΣΠΟΥΔΕΣ 2.1. Ανώτατες 1998-2006: Διδακτορικό Δίπλωμα, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Τομέας Παιδαγωγικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών. 1981-1983: Master of Arts, Teachers College, Department of Movement Sciences and Education, Columbia University, New York. 1985-1988: Master of Education, Teachers College, Department of Movement Sciences and Education, Columbia University, New York. 1988: Ισοτιμία Πτυχίου Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής με Πτυχίο τετραετούς φοίτησης, Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Πανεπιστήμιο Αθηνών. 1970-1973: Πτυχίο Διδασκαλίας Φυσικής Αγωγής, Εθνική Ακαδημία Σωματικής Αγωγής Αθηνών. 2.2. Ανώτερες 1970-1977: Δίπλωμα Καθηγήτριας Σύγχρονου Χορού, «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Ραλλού Μάνου», Αθήνα. 3

2.3. Τεχνικής Χορού 1981-1985: Σπουδές στα συστήματα Martha Graham, Erick Hawkins, Merce Cunningham και Αυτοσχεδιασμού-Χορογραφίας με τον Robert Ellis Dunn, New York. 2.4. Σεμινάρια Χορού Φεβρουάριος-Απρίλιος 2012: Οργάνωση και συμμετοχή στα σεμινάρια Contact Improvisation, Physical Mindfulness, Dancing With Difference: A Professional Development Seminar for Educators and Dancers, διδασκαλία Ann Cooper Albright, Αθήνα. 2009: Συμμετοχή στο σεμινάριο Release Technique, διδασκαλία David Hernandez, Αθήνα. 2007: Οργάνωση και συμμετοχή στο σεμινάριο Release Choreography, διδασκαλία Mary O' Donnell Fulkerson, Αθήνα. 2006: Συμμετοχή στο σεμινάριο Improvisation-Choreography, διδασκαλία Douglas Dunn, Αθήνα. 2004: Συμμετοχή στο σεμινάριο Physical Theater, διδασκαλία Κώστας Φιλλίπογλου, Αναργύρειος-Κοργιαλένειος Σχολή, Σπέτσες. 2004: Συμμετοχή στο σεμινάριο Contemporary Dance Technique, διδασκαλία George Elkin, Αθήνα. 1994-1998: Οργάνωση και συμμετοχή στα σεμινάρια των: James D' Silva: Graham Technique, James Lepore: Limon Technique, Claude Brumachon και Benjamin Lamarche: Contemporary Dance Technique, Jeremy Nelson: Release Technique, Lutz Forster: Dance Theater, Ann Papoulis: Cunningham Technique - Improvisation, Thomas Thayer: Release Technique, Wendy Peron: Release Technique-Improvisation, Kurt Koegel: Contact Improvisation, Αθήνα. 1998: Ακροάτρια σε σεμινάριο Θεάτρου του Anatoli Vassiliev, Διεθνής Συνάντηση Θεάτρου του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δελφών, Δελφοί. 1980: Συμμετοχή στο σεμινάριο Κριτών Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής, Αθήνα. 1978: Συμμετοχή στο σεμινάριο Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής, Montecatini, Ιταλία. 4

1973: Συμμετοχή στο Διεθνές σεμινάριο Φυσικής Αγωγής, Αρχαία Ολυμπία. 2.5. Άλλα Μαθήματα σχετικά με τον Χορό 2002: Pilates, διδασκαλία James D' Silva, London. 1987-1988: Γιόγκα-Διαλογισμός, Ινδίες. 1986: National Folk Dances, Ethnic Center of the Folk Arts, New York. 1975-1976: Ελληνικοί Παραδοσιακοί Χοροί, Λύκειο των Ελληνίδων, Αθήνα. 2.6. Υποτροφίες 1981, 1984: Teachers College, Columbia University. 1970-1973: Εθνική Ακαδημία Σωματικής Αγωγής Αθηνών. 2.7. Ξένες Γλώσσες Αγγλική (άριστα) Γαλλική (βασικές γνώσεις) 3. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΕΡΓΟ 3.1. Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση 2009- έως σήμερα: Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, διδασκαλία των μαθημάτων «Εισαγωγή στις βασικές αρχές του σύγχρονου χορού», «Φυσική και κινητική αγωγή στην προσχολική ηλικία», «Κινητική και δημιουργική έκφραση στην προσχολική εκπαίδευση», «Κινητικές δραστηριότητες και παιδαγωγικές αρχές του δημιουργικού χορού». Σε Σεμινάρια στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 2013: «Σύγχρονος χορός σε Μουσειακούς χώρους», δύο τρίωρες εισηγήσεις και προβολή έργων χορού στον κύκλο «Σεμινάριο Τεχνών» του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 2013: «Χορός και άτομα με ειδικές ανάγκες: Βιωματική προσέγγιση», τρίωρη εισήγηση στον κύκλο σεμιναρίων «Ετερότητα και Εκπαιδευτική Πράξη» του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 5

2012: «Κλασικός και Σύγχρονος χορός: Από τις αυλές της Ευρώπης στον 21ο αιώνα», δύο τρίωρες εισηγήσεις και προβολή έργων χορού στον κύκλο «Σεμινάριο Τεχνών» του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 2012: «Χορός και άτομα με ειδικές ανάγκες», τρίωρη εισήγηση και προβολή έργων χορού στον κύκλο σεμιναρίων «Ετερότητα και Εκπαιδευτική Πράξη» του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σε Μεταπτυχιακά Προγράμματα 2012: «Σώματα και αντικείμενα σε κίνηση», τρίωρη εισήγηση και βιωματική προσέγγιση στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 2012: Τρίωρη εισήγηση και προβολή έργων χορού σχετικά με ζητήματα φύλου στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακό Προγράμματος «Μετασχηματίζουσα Μάθηση Μέσα από την Αισθητική Εμπειρία», Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. 2011: «Εκπαιδευτικά κινητικά παιχνίδια», τρίωρη εισήγηση και βιωματική προσέγγιση στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 2010, 2011, 2012: Τρεις τρίωρες εισηγήσεις με τίτλο «Φαινομενολογική προσέγγιση του χορού», «Ανάλυση των εννοιών Performance και Performativity», «Θεωρία της πρόσληψης και αισθητική ανάλυση του σύγχρονου χορού» στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Λαογραφία-Ανθρωπολογία του Χορού» του Τμήματος Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών. 2013: «Χορός: Ερμηνεία-Χώρος-Αισθητική», τέσσερις τρίωρες εισηγήσεις και βιωματικές προσεγγίσεις στον 1ο και 2ο κύκλο του Εξειδικευμένου Εκπαιδευτικού Προγράμματος Επιμόρφωσης για Αποφοίτους Ανωτάτης Εκπαίδευσης «Ακαδημία Πλάτωνος» του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίβλεψη Πτυχιακών Εργασιών 2012-2013: «Βιώνοντας τον χώρο και τον χρόνο μέσα από τον χορό», Αντριάνα Ιωαννίδου. 2012-2013: «Χορός και Εικαστικές Τέχνες», Ερατώ Μάκρα. 2012-2013: «Διαχρονική, διαπολιτισμική και παιδαγωγική αξία του χορού», Λαμπρινή Παπαποστόλου. 6

2012-2013: «Η συμβολή της διδασκαλίας των Τεχνών στη διαπολιτισμική εκπαίδευση», Γεωργία Τσαβδαρή, 2η επιβλέπουσα. 2011-2012: «Βασικές αρχές της δημιουργικής κίνησης», Σοφία Ταξιάρη. 2010-2011: «Χορεύοντας με τον άλλον : Ένα πρόγραμμα διδασκαλίας χορού σε παιδιά με ιδιαιτερότητες», Νίκη Πάλλη. Επίβλεψη Διπλωματικών Εργασιών 2012-2013: «Χορός και Αφηγηματικότητα: Μια βιωματική διερεύνηση της σχέσης της κίνησης και του λόγου στην προσχολική ηλικία», Θεοδώρα Γκιουρέλη. 2012-2013: «Η τέχνη του χορού στην προσχολική ηλικία», Κωνσταντίνα Ζυγούρη. 3.2. Καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Συμμετοχή σε δύο εκλεκτορικά σώματα για την εκλογή μελών ΔΕΠ στα γνωστικά αντικείμενα «Θεωρία της Λογοτεχνίας: Ανάλυση Κειμένου» (2009) και «Προσχολική Παιδαγωγική: Κοινωνικές και Εκπαιδευτικές Αλληλεπιδράσεις» (2010). Μέλος της Επιτροπής Οδηγού Σπουδών (2009-2012), της Επιτροπής Μετάφρασης του Οδηγού Σπουδών στην αγγλική γλώσσα (2012), της Επιτροπής Αξιολόγησης (2012-2013), της Επιτροπής ΑμΕΑ (2009-2013), της Επιτροπής Χώρων (2013) και της Επιτροπής εξέτασης των γραπτών στην αγγλική γλώσσα στις εισαγωγικές εξετάσεις στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα του Τμήματος (2011-2012, 2012-2013). 3.3. Διδακτικό Έργο στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση σύμφωνα με το Π.Δ. 407/80 2007-2009: Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, διδασκαλία των μαθημάτων «Εισαγωγή στις βασικές αρχές του σύγχρονου χορού», «Φυσική και κινητική αγωγή στην προσχολική ηλικία», «Κινητική και δημιουργική έκφραση στην προσχολική εκπαίδευση», «Κινητικές δραστηριότητες και παιδαγωγικές αρχές του δημιουργικού χορού». 2006: Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, εαρινό εξάμηνο, διδασκαλία του μαθήματος «Ιστορία και Κινησιολογία του Χορού». 2005-2006: Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, χειμερινό εξάμηνο, διδασκαλία του μαθήματος «Κινητική Αγωγή». 7

2003-2004: Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, χειμερινό εξάμηνο, διδασκαλία του μαθήματος «Δημιουργική κίνηση και χορός». 2004: Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, εαρινό εξάμηνο, διδασκαλία του μαθήματος «Αυτοσχεδιασμός». 2002: Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εαρινό εξάμηνο, διδασκαλία του μαθήματος «Κινητική και Ορχηστική Αγωγή». 1997-1999, 2001: Πρόγραμμα Εξομοίωσης Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, διδασκαλία των μαθημάτων «Κινητική Αγωγή Νηπίων», «Ορχηστική Ι», «Ορχηστική Π», «Κινητική και Ορχηστική Αγωγή». 1999-2002: Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, διδασκαλία του μαθήματος «Κινητική Αγωγή και Δημιουργική Κίνηση». 2000: Τμήμα Επιστημών Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών, εαρινό εξάμηνο, διδασκαλία του μαθήματος «Ορχηστική». 1995-1998: Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης και Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, χειμερινό-εαρινό εξάμηνο, διδασκαλία των μαθημάτων «Ψυχοκινητική Αγωγή Νηπίων» και «Φυσική Αγωγή». Συνεπίβλεψη Πτυχιακών Εργασιών 2006, 2007: «Η ανάπτυξη του χοροθεάτρου στην Γερμανία και στην Ελλάδα», Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, και «Η απελευθέρωση του σώματος στο Χοροθέατρο της Pina Bausch», Τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου. 3.4. Σε Ανώτερες Σχολές Χορού 1998-2006: «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Δέσποινα Γρηγοριάδου», διδασκαλία των μαθημάτων «Αυτοσχεδιασμός-Χορογραφία», «Ιστορία Χορού», «Παιδαγωγική του Χορού». 2008-2009: «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Άννα Πέτροβα», διδασκαλία του μαθήματος «Τεχνική Σύγχρονου Χορού». 2006-2008: Ιδιωτικό Εκπαιδευτικό Κέντρο Κατάρτισης «Ακμή», Τμήμα Χορού, διδασκαλία των μαθημάτων «Ιστορία Χορού», «Εφαρμοσμένη Ανατομία». 8

1995-1998: «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν», διδασκαλία των μαθημάτων «Τεχνική Σύγχρονου Χορού», «Αυτοσχεδιασμός- Χορογραφία», «Ιστορία Χορού». 1991-1995: «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Κέντρο Παραστατικών Τεχνών», διδασκαλία των μαθημάτων «Τεχνική Σύγχρονου Χορού», «Αυτοσχεδιασμός- Χορογραφία», «Ιστορία Χορού». 1975-1976: «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Ραλλού Μάνου», διδασκαλία των μαθημάτων «Ανατομία», «Ελληνικοί Παραδοσιακοί Χοροί». 3.5. Σε Ανώτερες Δραματικές Σχολές 1998-2000: «Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Παλκοσένικο», διδασκαλία Χορού. 1996: «Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Γιώργου Κιμούλη», διδασκαλία Χορού. 1977-1980: «Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Ευγενίας Χατζίκου», διδασκαλία Χορού. 3.6. Στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 1983-1985: The Day School, διδασκαλία Ενόργανης Γυμναστικής και Χορού, New York. 1980-1981: Saint Demetrios High School, διδασκαλία Ελληνικών Παραδοσιακών Χορών, New York. 1973-1980: Σχολή Μωραΐτη, διδασκαλία Γυμναστικής και Χορού, Αθήνα. 1979-1978: Αμερικάνικο Κολέγιο Θηλέων (Pierce), διδασκαλία Ρυθμικής Αγωνιστικής Γυμναστικής και Χορού, Αγία Παρασκευή. 1972-1973: Αρσάκειο Ψυχικού, διδασκαλία Ενόργανης Γυμναστικής. 3.7. Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση 1983-1985: The Day School, διδασκαλία Δημιουργικού Χορού στο Νηπιαγωγείο. 1982-1983: Sun Kindergarten, διδασκαλία Δημιουργικού Χορού, New York. 3.8. Σε άλλους Εκπαιδευτικούς Οργανισμούς 1988-1989: Κέντρο Κίνησης και Χορού, διδασκαλία Χορού, Αγία Παρασκευή. 1985-1986: Pocono Highland Camps, διδασκαλία Ενόργανης Γυμναστικής και Χορού, Marshalls Creek, PA, USA. 9

1986: Stanley M. Isaacs Neighborhood Community Center, διδασκαλία Χορού, New York. 3.9. Σε Σεμινάρια 2006-2013: «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Δέσποινα Γρηγοριάδου», διδασκαλία των μαθημάτων «Αυτοσχεδιασμός-Χορογραφία», «Ιστορία Χορού», «Παιδαγωγική του Χορού». 2000-2013: Διδασκαλία Σύγχρονου Χορού και Αυτοσχεδιασμού σε υποψήφιους για τις εισαγωγικές εξετάσεις του Υπουργείου Πολιτισμού σε Ανώτερες Σχολές Χορού. 1999: Διδασκαλία Σύγχρονου Χορού και Αυτοσχεδιασμού σε δασκάλες χορού, «Studio Κ.Ε.Ρ. Έφη Καλούτση», Χανιά, Κρήτη. 1976-1978: Λύκειο των Ελληνίδων, διδασκαλία Σύγχρονου Χορού, Αθήνα. 4. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟ ΕΡΓΟ 4.1. Με την Ομάδα Σύγχρονου Χορού Μετακίνηση Η ίδρυση της Μετακίνησης το 1994 έχει στόχο την καλλιτεχνική δημιουργία, τη σύνδεση της θεωρίας-πράξης στον χορό και την επαφή με καλλιτεχνικά ρεύματα του εξωτερικού. Η ομάδα έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα τα εξής έργα: 2001: «Τίποτα κοινό», επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού και το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. 2000: «Α/Αντιλογία», επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. 1999: «Λες ότι επαναλαμβάνομαι», επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, Θέατρο Εργοστάσιο. 1998: «Utopia Land», επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, Θέατρο Εργοστάσιο. 1997: «Ντουέτο» για έναν ηθοποιό και μια χορεύτρια, βασισμένο σε κείμενα του Ludwig Wittgenstein, «Θεσσαλονίκη 1997-Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», Θεσσαλονίκη. 1996: «Μετρηθείς χρόνος», σε συνεργασία με την «Ωκυρόη», παρουσίαση «Αισχύλεια». Παράλληλη δημιουργία video dance και συμμετοχή σε διεθνή διαγωνισμό στο Παρίσι. Επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, τον Δήμο Ελευσίνας και την Εθνοκάρτα ΑΕ. 10

1995: «Καλώς ήρθες στον παράδεισο», επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού και τις Επιχειρήσεις Μαρινόπουλος, Θέατρο Εργοστάσιο. 1994: «Adagio Lamento, κίνηση I-XV», επιχορήγηση από το Υπουργείο Πολιτισμού, Θέατρο Εργοστάσιο. 4.2. Διεύθυνση Σπουδών-Καλλιτεχνική Διεύθυνση 1995-1998: Διεύθυνση Σπουδών της «Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν» και Καλλιτεχνική Διεύθυνση του «Κέντρου Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν», Αθήνα. 1993-1994: Διεύθυνση Σπουδών της «Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού Κέντρο Παραστατικών Τεχνών», Αθήνα. 1985-1987: Καλλιτεχνική Διεύθυνση του «Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού» στην Αστόρια, επιχορήγηση New York State Council of the Arts, National Endowment for the Arts και φορείς της ομογένειας της Νέας Υόρκης. 4.3. Συμμετοχή σε ομάδες ως Χορογράφος-Χορεύτρια 2003: Χορεύτρια στην «Ιοκάστη» της Λίας Μελετοπούλου, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. 1998-2003: Χορογράφος και χορεύτρια στην «Σύγχρονη Χορευτική Έκφραση», Αθήνα. 1984: Χορεύτρια στο έργο «Πατέρα» της Ελένης Αδαμοπούλου, Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού. 1983: Χορεύτρια στην Ομάδα Σύγχρονου Χορού Menschwerks, New York. 1982: Χορογράφος και χορεύτρια στο σόλο I always go back to the places I left, then I know myself differently, Horace Mann Theatre, Columbia University. 1973-1977: Χορεύτρια στο «Ελληνικό Χορόδραμα» σε χορογραφίες της Ραλλούς Μάνου, που παρουσιάστηκαν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. 4.4. Χορογραφίες σε Σχολές Χορού και Πανεπιστημιακά Τμήματα 2003: Χορογραφία για παιδιά της Σχολής Δέσποινα Γρηγοριάδου, Θέατρο Ακροπόλ. 2002: Χορογραφία για φοιτήτριες του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, παρουσίαση στη Σύνοδο των Πρυτάνεων. 11

2001: Χορογραφία για σπουδάστριες και σπουδαστές στην «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Δέσποινα Γρηγοριάδου», Θέατρο Αλίκη. 1990-1994: Χορογραφία για σπουδάστριες και σπουδαστές στην «Ανώτερη Επαγγελματική Σχολή Χορού Κέντρο Παραστατικών Τεχνών», Ωδείο Ηρώδου Αττικού, αρχαίο θέατρο του Δίου και αρχαίο θέατρο της Δωδώνης. 4.5. Χορογραφία-Κινησιολογική Επιμέλεια στο Θέατρο 2000: «Σονάτα φαντασμάτων» του August Strindberg, σκηνοθεσία Άσπα Τομπούλη, Εθνικό Θέατρο. 1999: «Η Αυλαία πέφτει» του Ανδρέα Στάϊκου, σκηνοθεσία Μάγια Λυμπεροπούλου, Εθνικό Θέατρο. 1995: «Φωνές Γυναικών», επιλογή κειμένων από έργα της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας της Έλενας Πατρικίου, σκηνοθεσία Ειρήνη Κονιδάρη. Περιοδεία στην πρώην Γιουγκοσλαβία και στην Κύπρο. 1994: «Ο Αλαντίν και το Λυχνάρι», σκηνοθεσία Χρήστος Κελαντώνης, Θέατρο Ριάλτο. 1994: «Ο Δαίδαλος στην Κρήτη» του Άγγελου Σικελιανού, σκηνοθεσία Ηλίας Μαλανδρής, παραγωγή του Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, αρχαίο θέατρο των Δελφών. 5. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ-ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ 5.1. Διδακτορική Διατριβή «Χορός και Εκπαιδευτική Διαδικασία: Ένα βιωματικό πρόγραμμα διερεύνησης και αξιοποίησης των δυνατοτήτων διδασκαλίας του χορού σε παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας», 2006. Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή, Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών, σελ. 505. 5.2. Διπλωματικές Εργασίες Educational Applications Based on Selected Neurolinguistic Programming Concepts, 1988, Master of Education, Teachers College, Department of Movement Sciences and Education, Columbia University, pp. 80. Clinical Tasks, 1983, Master of Arts, Teachers College, Department of Movement Sciences and Education, Columbia University, pp. 80. 12

5.3. Δημοσιεύσεις σε Επιστημονικά Περιοδικά με Κριτές Τσουβαλά, Μ. «Σώμα-Μνήμη-Πόλη: Μια φαινομενολογική διερεύνηση της έννοιας του χώρου μέσα από τον χορό», Choros International Dance Journal (2), 2013:100-127. Magos, K. & Tsouvala, M. Dancing with the other : An action research project in a children s social care institution, Action Research in Education (2), 2011: 62-70. Τσουβαλά, Μ. «Η Τέχνη του Χορού στην Εκπαίδευση: Το Ενδιάμεσο Μοντέλο Διδασκαλίας και η Συμβολή του στην Εκπαιδευτική Πράξη», Επιστήμη του Χορού (2), 2008: 58-69. 5.4. Δημοσιεύσεις σε Συλλογικούς Τόμους Τσουβαλά, Μ. «Η φαινομενολογία του χορού», Επιστημονική Επετηρίδα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΕΦΣΠΑ), τόμ. ΛΘ', 2008: 405-417. 5.5. Βιβλιοπαρουσίαση Tsouvala, M. Graham McFee [2011] The Philosophical Aesthetics of Dance: Identity, Performance and Understanding, Choros International Dance Journal (1), 2012: 97-99. 5.6. Δημοσιεύσεις σε Καλλιτεχνικά Περιοδικά με Συντακτική Επιτροπή Τσουβαλά, Μ. «Ο όρος release σε σύγχρονες μεθοδολογίες του χορού», Χορός (54), 2007: 10-14. Τσουβαλά, Μ. «Ο Χορός τη χρονιά των Ολυμπιακών Αγώνων και του Πολιτισμού», Ετήσια Πολιτιστική Έκδοση Επίλογος 2004: 451-455. Τσουβαλά, Μ. «Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας», Ετήσια Πολιτιστική Έκδοση Επίλογος 2003:416-423. Τσουβαλά, Μ. «Η αισθητική των παραλλαγών, της ποικιλίας και της μίμησης», Ετήσια Πολιτιστική Έκδοση Επίλογος 2002: 374-382. Τσουβαλά, Μ. «Η εύθραυστη ισορροπία του σύγχρονου χορού στην Ελλάδα», Ετήσια Πολιτιστική Έκδοση Επίλογος 2001: 346-354. 5.7. Κριτικές Χορού Τσουβαλά, Μ. «Στη λογική του να μη γίνει στόχος ο στόχος», Χορός (38), 2000: 26-27. Κριτική του έργου «Μικρές αναταράξεις» της Πέρσας Σταματοπούλου. 13

Τσουβαλά, Μ. «Απόσταση ασφαλείας. Εναλλακτική ανάγνωση», Χορός (37), 2000: 30-31. Κριτική του έργου «Απόσταση ασφαλείας» της Ομάδας Χορευτές. Τσουβαλά, Μ. Intimo, Χορός (36), 1999: 34-35. Κριτική του έργου του Julien Hamilton «40 μονόλογοι». Τσουβαλά, Μ. «Πόσο μακριά μπορεί να πάει κάποιος ξεκινώντας από την 5η position;», Χορός (35), 1999: 21-22. Κριτική του έργου του Russell Malifant Soli & Duets. Τσουβαλά, Μ. «Σ' ένα ευάερο και ευήλιο δωμάτιο ο Κοσμάς Κοσμόπουλος προετοιμάζει (τον) Κ.», Χορός (34), 1999: 15-17. Κριτική του έργου Α room airy and sunny. Τσουβαλά, Μ. «Κρίσιμη απόσταση», Χορός (35), 1999: 8-10. Μετάφραση της συνέντευξης του Rui Horta στο Dance Theater Journal, με αφορμή την παρουσίαση του έργου του Zeitraum στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας. Τσουβαλά, Μ. «Χορεύοντας στα ίχνη μιας τραγωδίας», Χορός (31), 1998: 22-23. Κριτική του έργου της Λίας Μελετοπούλου «Κλυταιμνήστρα». 5.8. Διδακτικό Υλικό για το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο Πατρών Τσουβαλά, Μ. (2012) Αξιοποίηση του Χορού στο πλαίσιο της Μεθόδου «Μετασχηματίζουσα Μάθηση Μέσα από την Αισθητική Εμπειρία». Το Διδακτικό Υλικό θα χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Μετασχηματίζουσα Μάθηση Μέσα από την Αισθητική Εμπειρία». Περιλαμβάνει το σκεπτικό, την ανάλυση των έργων του χορού που θα χρησιμοποιηθούν σε σύνδεση με συγκεκριμένες θεματικές ενότητες, καθώς και θεωρητικό υλικό για να προσλάβουν και να κατανοήσουν οι εκπαιδευόμενοι τα αισθητικά στοιχεία του χορού. 5.9. Ερευνητική Εμπειρία- Project Οκτώβριος 2011-Νοέμβριος 2012: Επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος «Χορός και Εκπαίδευση», το οποίο πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Σκοπός του προγράμματος ήταν να διευρύνουν οι φοιτήτριες τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους στον χορό και να αντιληφθούν ότι το σώμα είναι μέσον γνώσης, δράσης και δημιουργίας πολιτισμού, μέσα από μαθήματα χορού και επισκέψεις συνδυασμένες με βιωματικές δράσεις σε επιλεγμένα σημεία και κτήρια του Βόλου. 14

5.10. Συμμετοχή σε Συνέδρια (χωρίς πρακτικά) 7-8 Σεπτεμβρίου 2013: «Χορεύοντας στο Μουσείο», εισήγηση στην Διημερίδα Μουσειακής Εκπαίδευσης που οργάνωσε το Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βόλος. 29 Ιουλίου-3 Αυγούστου 2013: «Σώμα-Κίνηση-Χορός: Από την Αναπαράσταση στην Επιτέλεση», εισήγηση στο 1 ο Διεθνές Συνέδριο Αρχαιολογίας-Λαογραφίας που οργάνωσε ο Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Ελίκης «Ίωνες», Αίγιο. 7 Νοεμβρίου 2012: «Σώμα-Μνήμη-Πόλη», εισήγηση στην ομώνυμη ημερίδα που οργάνωσε η Μαρία Τσουβαλά και πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος. 24-27 Σεπτεμβρίου 2010: «Ποιοτική μέθοδος και χορός: μια μεταφορική προσέγγιση της κοινωνικής έρευνας και της χορογραφικής πρακτικής», εισήγηση στο 17ο Πανελλήνιο Μεταπτυχιακό Σεμινάριο-Συνέδριο για Υποψήφιους Διδάκτορες «Ζητήματα Μεθοδολογίας της Έρευνας στις Κοινωνικές Επιστήμες», Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ρέθυμνο. 25 Απριλίου 2010: «Ο σύγχρονος ελληνικός χορός στον 21ο αιώνα», εισήγηση στο 1ο Διεθνές Συνέδριο Χορού του Σωματείου Ελλήνων Χορογράφων Dancing bodies: practices and politics /«Σώματα που χορεύουν: πρακτικές και πολιτική», Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. 1998: «Χορός και Πολιτική», εισήγηση στην Ημερίδα της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών «Τέχνες και Πολιτική», Αθήνα. 1997: «Ο Χορός στην Ελλάδα», εισήγηση στην Ημερίδα που οργανώθηκε στο πλαίσιο των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων «Θεσσαλονίκη 1997- Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», Θεσσαλονίκη. Οργάνωση Συνεδρίων 22-25 Απριλίου 2010: Μέλος της Επιστημονικής και Οργανωτικής Επιτροπής του 1ου Διεθνούς Συνεδρίου Χορού Dancing bodies: practices and politics /«Σώματα που χορεύουν: πρακτικές και πολιτική». Πραγματοποιήθηκε από το Σωματείο Ελλήνων Χορογράφων σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Υπουργείο Παιδείας και την Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, Αθήνα. 15

1996: Οργάνωση της διημερίδας «20ος αιώνας και σύγχρονος χορός: Από την Ισιδώρα στην Πίνα», με διεθνή συμμετοχή θεωρητικών του χορού και σε συνεργασία του Κέντρου Μελέτης Χορού Ισιδώρας και Ραϋμόνδου Ντάνκαν με το Ινστιτούτο Goethe Αθηνών. 5.11. Ετεροαναφορές Νικολοπούλου Παναγιώτα: «Η Επίδραση των Σωματοποιημένων Πρακτικών στην Ποιότητα της Κίνησης των Χορευτών και στην Εμπειρία της Ροής», 2009. Διπλωματική Εργασία, Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού, Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι αναφορές προέρχονται από τη Διδακτορική Διατριβή «Χορός και Εκπαιδευτική Διαδικασία: Ένα βιωματικό πρόγραμμα διερεύνησης και αξιοποίησης των δυνατοτήτων διδασκαλίας του χορού σε παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας» και το άρθρο «Η φαινομενολογία του χορού». Μιχελάκη, Ε. και Μπουρνέλλη, Π. «Η θεωρία των πολλαπλών τύπων νοημοσύνης και ο δημιουργικός χορός». Φυσική Αγωγή-Αθλητισμός-Υγεία, 2011:37-49. Οι αναφορές προέρχονται από τη Διδακτορική Διατριβή. Σαβράμη, Κ. (2012) Χάρης Μανταφούνης: Χορολογική Προσέγγιση, Εκδόσεις Dian, Αθήνα. Οι αναφορές προέρχονται από το άρθρο «Η αισθητική των παραλλαγών, της ποικιλίας και της μίμησης». Μαργαρίτη Αλέξια: «Χοροθεραπεία-Πρωτόγονη Έκφραση: Αποτελέσματα Βιωματικής Εμπειρίας σε Ομάδα Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές», 2012. Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών. Οι αναφορές προέρχονται από τη Διδακτορική Διατριβή. Σαβράμη, Κ. «Σώματα εν δράσει διηγούνται προσωπικές βιογραφίες», στο T. Καραβία (επιμ.) Παραστάσεις της μνήμης: χώρος, κίνηση, εικόνα, λόγος. Αθήνα: Νήσος (υπό έκδοση). Οι αναφορές προέρχονται από το άρθρο «Η φαινομενολογία του χορού». ΘΛΗΤΙΣΜΟΣ - 26 5.12. Μέλος σε Επιτροπές 2012-2013: Μέλος της Συντακτικής Επιτροπής, της Κριτικής Επιτροπής και υπεύθυνη βιβλιοκριτικής στο Choros International Dance Journal, εκδόσεις Κοινωφελές Ίδρυμα Α.Σ. Ωνάση. 16

2012-2013: Μέλος της Κριτικής Επιτροπής των άρθρων: Dancing toward Inclusion: Embedded Assumptions and Innovations in Functional Anatomy (2012) και Contemporary approaches on Ancient Greek Drama: the paradigm of Maria Hors (2013), Choros International Dance Journal. 2012-2013: Μέλος της Γνωμοδοτικής Επιτροπής του Υπουργείου Πολιτισμού για τη συγγραφή κριτήριων και την αξιολόγηση των αιτημάτων επιχορήγησης ομάδων χορού που υποβλήθηκαν το έτος 2012. 2012: Μέλος της Επιτροπής Αξιολόγησης του Πολιτιστικού Κέντρου Weinmeisterhaus, Βερολίνο. 2010-2013: Μέλος της Επιτροπής του ΔΟΑΤΑΠ για την αναγνώριση και ισοτίμηση πτυχίων χορού από το εξωτερικό. 2002-2011: Μέλος της Εξεταστικής Επιτροπής του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών και επιβλέπουσα της πορείας των σπουδών των υποτρόφων σε Πανεπιστήμια του εξωτερικού. 2002-2004 και 2007-2009: Μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του Περιοδικού Χορός. 2004: Μέλος της Εξεταστικής Επιτροπής για την απονομή Masters, ArtEZ Institute of the Arts, Arnhem, Netherlands. 1989: Μέλος της Επιτροπής της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού για θέματα συμπεριφοράς και επικοινωνίας, Αθήνα. 1988: Μέλος της Κριτικής Επιτροπής σε Βαλκανικό Διαγωνισμό Σύγχρονου Χορού, Ιάσιο, Ρουμανία. 5.13. Μέλος σε Σωματεία 1999-2013: Μέλος του Σωματείου Ελλήνων Χορογράφων. 1988-2002: Μέλος του Σωματείου Χορού και Ρυθμικής. 6. ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ Φεβρουάριος 2013: Επισκέψεις γνωριμίας και διαπολιτισμικής ανταλλαγής στον Ξενώνα Υποδοχής Ανηλίκων Αιτούντων Άσυλο της οργάνωσης «Άρσις», με ομάδα 15 φοιτητριών και φοιτητών του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Μακρινίτσα Βόλου. 17

21 Μαρτίου 2013: Συμμετοχή στην Παγκόσμια ημέρα κατά του Ρατσισμού με παραστασιακό δρώμενο, στο οποίο συμμετείχαν 30 φοιτήτριες και 30 νέοι, που φιλοξενούνται στον Ξενώνα της οργάνωσης «Άρσις», Βόλος. 13 Νοεμβρίου 2012: Προβολή και συζήτηση σχετικά με τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ «Σώμα-Μνήμη-Πόλη» μετά από πρόσκληση της φωτογραφικής ομάδας Orama, Πολυχώρος Τέχνης του Ωδείου Φουντούλη, Βόλος. 30 Ιουνίου 2012: Συμμετοχή στο «5ο Φεστιβάλ Αφήγησης Ολύμπου» με την παράσταση «Αφηγήσεις του Σώματος», στην οποία πήραν μέρος 26 φοιτήτριες του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. 2011: Συμμετοχή στις εκδηλώσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Ρομά με ομάδα φοιτητριώνφοιτητών και παιδιών που ζουν σε ένα κοινωνικό ίδρυμα του Βόλου. Οργάνωση Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας σε συνεργασια με Κοινωνικούς Φορείς της πόλης του Βόλου. Οκτώβριος 2010-Μάιος 2011: Διδασκαλία Σύγχρονου Χορού σε παιδιά σε ένα κοινωνικό ίδρυμα στην πόλη του Βόλου, με τη συμμετοχή 16 φοιτητριών και φοιτητών του Τμήματος. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με την παράσταση «Απόψεις για τον χορό». Ιούνιος 2006: Διδασκαλία Αυτοσχεδιασμού στις Γυναικείες Φυλακές Κορυδαλλού, σε συνεργασία με το ΚΕΘΕΑ. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με παράσταση χορού που παρακολούθησαν φορείς της Πολιτείας και εξωτερικοί επισκέπτες. 18