ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Επιμορφωτικό Σεμινάριο στις Ερευνητικές Εργασίες (Project) στην Α & Β Λυκείου. Σχολικό έτος 2012-2013

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Επιμορφωτικό Σεμινάριο στις Ερευνητικές Εργασίες (Project) στην Α & Β Λυκείου Σχολικό έτος 2012-2013

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΘΕΜΑΤΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Ανάθεση Πρώτη για όλες τις ειδικότητες Διάρκεια Τετράμηνη ή ετήσια Διδακτικές ώρες Συνεχόμενο 2ωρο Θεματολογία Τα θέματα να εμπίπτουν τουλάχιστον σε τρεις από τους κύκλους «Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες» «Τέχνη και Πολιτισμός» «Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες,Τεχνολογία» «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη»

«ΠΟΙΟΙ;» ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ «ΓΙΑΤΙ;» «ΤΙ;» «ΠΟΥ;» «ΠΟΤΕ;» «ΠΩΣ;» «ΠΟΣΟ;»

«ΠΟΙΟΙ;» Οι μαθητές/τριες της Α & Β Τάξης του Λυκείου υποχρεωτικά και για τα δυο τετράμηνα του διδακτικού έτους Δυο εκπαιδευτικοί θα υποστηρίξουν και θα αξιολογήσουν το έργο τους

«ΓΙΑΤΙ;» Οι Ερευνητικές Εργασίες θα δώσουν τη δυνατότητα στους μαθητές/τριες: να αφήσουν πίσω την απομνημόνευση και να ασχοληθούν με ζητήματα που τους απασχολούν ή τους ενδιαφέρουν να ακολουθήσουν τα βήματα μιας ερευνητικής διαδικασίας να αποφασίσουν για το τελικό «προϊόν» της εργασίας τους, να μάθουν να οργανώνονται και να συνεργάζονται να προβληματίζονται γύρω από ένα ζήτημα να ανακαλύπτουν και να ερμηνεύουν πληροφορίες να αρθρώνουν τον δικό τους λόγο

«ΤΙ;» Με τις Ερευνητικές Εργασίες θα πραγματοποιήσουν ερευνητικές δραστηριότητες θα πραγματευτούν ένα ζήτημα ως μέλη των ομάδων και του Τμήματος, ως άτομα θα δημιουργήσουν έναν τελικό «προϊόν», το οποίο θα παρουσιάσουν προφορικά θα αποτυπώσουν γραπτά

«ΠΟΥ;» στην αίθουσα διδασκαλίας στην αίθουσα πληροφορικής ή στο εργαστήριο Φυσικής και Χημείας του σχολείου (κατόπιν προγραμματισμού) εκτός του σχολείου, σε έρευνες στο πεδίο (κατόπιν προγραμματισμού και με άδεια μετακίνησης)

«ΠΟΤΕ, ΠΟΣΟ;» Κατά τις Ερευνητικές Εργασίες οι εκπαιδευτικοί θα συνεργάζεστε δύο ώρες, ανά εβδομάδα τέσσερις μήνες ή και ολόκληρο το σχολικό έτος κάποιες φορές και στον ελεύθερο χρόνο σας

«ΠΩΣ;» ΣΧΟΛΙΚΗ ΤΑΞΗ Οι μαθητές/τριες θα διατυπώνουν ερευνητικά ερωτήματα, τα οποία θα τους βοηθούν να προσεγγίζουν το θέμα, ξεκινώντας από τις πτυχές του και συνθέτοντας την ολότητά του, ΘΕΜΑ θα αναζητούν πηγές, δεδομένα και μαρτυρίες άλλοτε στο πεδίο, άλλοτε σε βιβλία και άρθρα, άλλοτε στο διαδίκτυο και άλλοτε σε φορείς, θα επεξεργάζονται το υλικό στις ομάδες & στην ολομέλεια του Τμήματος, θα διατυπώνουν τον δικό τους λόγο για το θέμα, θα δημιουργήσουν ένα τελικό «προϊόν». ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΤΕΧΝΗΜΑΤΑ ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΟΓΟΣ

«ΠΩΣ;» (ΣΥΝΕΧΕΙΑ) Όλα τα βήματα, σκέψεις, προβληματισμοί και τα συναισθήματά τους θα καταγράφονται στα προσωπικά τους Ημερολόγια (υποχρεωτικά), θα αποτυπώνονται σε Ημερολόγια της ομάδας τους (προαιρετικά), θα αξιολογούνται από σας και θα αυτο-αξιολογούνται από τους ίδιους και τις ίδιες τους μαθητές. Σε όλη αυτή την πορεία θα τους παρέχετε κάθε δυνατή βοήθεια και ενίσχυση.

Συνδιδασκαλία Δύο συνάδελφοι, κατά προτίμηση διαφορετικών ειδικοτήτων, θα συναποφασίσουν το θέμα που θα προτείνουν, τις επιμέρους πτυχές του, τις μεθόδους και τα ερευνητικά εργαλεία και θα το παρουσιάσουν στον σύλλογο διδασκόντων προκειμένου να εγκριθούν τα θέματα, από τα οποία οι μαθητές θα επιλέξουν εκείνο που ανταποκρίνεται στα ενδιαφέροντα και τις δυνατότητές τους.

Η σύνθεση της ερευνητικής εργασίας

Εργασία σε ομάδες Διαρρύθμιση του χώρου Συνεργατικές κυκλικές διατάξεις Τρόπος λειτουργίας των ομάδων

Συγκρότηση ομάδων Σύνθεση ομάδων Σχεδιασμένη Τυχαία σύνθεση Επιλογή μαθητών Ομοιογενείς Ανομοιογενείς Σταθερές Μεταβλητές Χρησιμοποιούμε όλες τις διαμορφώσεις ανάλογα με το θέμα, τους στόχους μας

Συγκρότηση ομάδων όχι πολυπληθείς Η δυάδα δεν είναι ομάδα Εισαγωγικές Δραστηριότητες Ταυτότητα Ομάδας Κανόνες Λειτουργίας (Συμβόλαιο) Καταμερισμός Ρόλων (Συντονιστής, Γραμματέας, Παρουσιαστής, κ.α.) Καλή αρχή! Να γίνουμε ομάδες

Οι ομάδες δεν υποκαθιστούν την ολομέλεια

Θέμα Ομπρέλα

Ερευνητικά Ερωτήματα Πραγματολογικά ερωτήματα: «Τι», «Πότε», «Πόσο», «Ποιος», «Πού» Ερμηνευτικά ερωτήματα: «Γιατί», «Πώς», «Αιτίες-συνέπειες» Κριτικής ανάλυσης ερωτήματα: Για αξίες, αντιδράσεις, στάσεις, επιλογές, πρακτικές, συμφέροντα, κοσμοθεωρία (α) προσώπων, (β) ομάδων, (γ) θεσμών

Είδος και Χρόνος περιορίζουν το θέμα Παράδειγμα Τέχνη και ανθρώπινα δικαιώματα ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ 20ος αιώνας ΜΟΥΣΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ.. ΕΙΡΗΝΗ ΙΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Παράδειγμα: Η Τέχνη για την Ειρήνη Υποθέματα ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΥΣΙΚΗ Ερευνητικά Ερωτήματα 1. Ποιοι καλλιτέχνες και με ποια έργα τους έχουν συμβάλει στην υπόθεση της ειρήνης; 2. Πώς σχετίζονται με το πλαίσιο της εποχής τους. 3. Ποιες αντιδράσεις προκάλεσαν στην εποχή τους; 4. Έχουν επικαιρότητα σήμερα; Ερωτήματα Επεξεργασίας δεδομένων 1. Παρατηρούνται διαφορές ανά είδος τέχνης και γιατί; 2. Ποιοι καλλιτέχνες πλήρωσαν ακριβό τίμημα για το έργο τους, πώς, από ποιους και γιατί; 3. Ποια έργα είχαν μεγαλύτερη απήχηση και γιατί; 4. Νομίζετε ότι η τέχνη μπορεί να συμβάλει στην υπόθεση της ειρήνης;

Θέμα, Υποθέματα ερευνητικά ερωτήματα Θέμα Υποθέμα 1 Υποθέμα 2 Ερευνητικό Ερευνητικό Ερευνητικό Ερευνητικό Ερευνητικ ώτημα Ερώτημα Ερώτημα Ερώτημα Ερώτημα Ερώτημα

Τα Τέσσερα Εναλλακτικά Σχήματα Κατανομής Θεμάτων και Οργάνωσης Ομάδων

Α. Ομάδες Κοινού Θέματος Χαλαρής Συνεργασίας Το θέμα προσεγγίζεται σε όλες του τις διαστάσεις αυτοτελώς από όλες τις ομάδες, οι οποίες κάνουν εσωτερικό καταμερισμό των υπο-θεμάτων του και έχουν τακτές συναντήσεις Ολομέλειας με τη συμμετοχή όλων των ομάδων. Θέμα κοινό 1 η Ομάδα & Υποομάδες Υποδομή Θέμα κοινό 2 η Ομάδα &Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 χαλαρές σχέσεις Θέμα κοινό 3 η Ομάδα & Υποομάδες Θέμα κοινό 4η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4

Β. Επιμερισμός Διαστάσεων Θέματος σε Ομάδες Το θέμα καταμερίζεται σε υπο-θέματα. Κάθε υπο-θέμα εξετάζεται αυτοτελώς από μία ή δύο ομάδες με τακτές συναντήσεις Ολομέλειας για αλληλοενημέρωση. 1 ο Υπο-θέμα 1 η Ομάδα & Υποομάδες 2 ο Υπο-θέμα 2 η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 χαλαρές σχέσεις 3 ο Υπο-θέμα 3 η Ομάδα & Υποομάδες 4 ο Υπο-θέμα 4 η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4

Γ. Επιμερισμός σε δύο Υπο-θέματα σε Συνεργαζόμενο Ζεύγος Ομάδων Το θέμα καταμερίζεται σε δύο υπο-θέματα, οι μαθητές συνεργάζονται ανά δύο ομάδες με διαφορετικά θέματα, για να εντοπίσουν τους «κοινούς» τόπους» των δύο υποθεμάτων. 1 ο Υπο-θέμα 1 η Ομάδα & Υποομάδες 2 ο Υπο-θέμα 2 η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4 1 ο Υπο-θέμα 3 η Ομάδα & Υποομάδες 2 ο Υπο-θέμα 4 η Ομάδα & Υποομάδες 1 3 1 3 2 4 2 4

Δ. Κοινό Θέμα σε Τρεις Ομάδες και Ολομέλεια Το θέμα προσεγγίζεται συνολικά, χωρίς υπο-ομάδες, σε τέσσερις φάσεις, από τρεις ομάδες και την ολομέλειά τους

Προγραμματισμός ομάδας 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Φάση 1η [1ο δίωρο] Γνωριμία Ενημέρωση των μαθητών για τις Ερευνητικές Εργασίες Τρόπος δουλειάς Ατομικός Ομαδικός Φάκελος Παραδοτέα [έκθεση τέχνημα] Παρουσίαση Κριτήρια αξιολόγησης Ομάδες

Φάση 2η [2ο 3ο δίωρα] Σύνθεση ομάδων Διαμόρφωση οριστικής μορφής Υποθεμάτων Ανάθεση Υποθεμάτων στις ομάδες, ανάλογα με το σχήμα οργάνωσης των ομάδων που έχουμε επιλέξει Ανάδειξη των ερευνητικών ερωτημάτων Προγραμματισμός

Φάση 3η [4ο 5ο 6ο 7ο δίωρα] Εσωτερικός Προγραμματισμός Ομάδων Καθορισμός πηγών πληροφόρησης Επιλογή και διαμόρφωση ερευνητικών εργαλείων Διενέργεια έρευνας

Φάση 4η [8ο 9ο 10ο δίωρα] Επεξεργασία των δεδομένων με την αξιοποίηση κατάλληλων μεθόδων Ερμηνεία των ευρημάτων της έρευνας Εξαγωγή και διατύπωση συμπερασμάτων Συζήτηση για το τέχνημα

Φάση 5η [11ο 12ο 13ο 14ο δίωρο] Συγγραφή Ερευνητικής Έκθεσης Ολοκλήρωση Τεχνήματος Πρόβες για την παρουσίαση της εργασίας Παρουσίαση

Είδη ερευνητικών εργασιών ως προς τη μέθοδο, τις πηγές και τα εργαλεία Πειραματικές Περιγραφικές Εργαλεία: παρατήρηση, περιγραφική εξήγηση ή πειραματισμός σε συνθήκες εργαστηρίου Φυσικά φαινόμενα Δημοσκοπικές Έρευνες Εργαλεία: ερωτηματολόγια, συνεντεύξεις, παρατήρηση, καταγραφή (συνδυαστικά) αλλά και ερμηνευτική μελέτη πρωτογενών πηγών Ερμηνευτικές Έρευνες Εργαλεία: ανάλυση περιεχομένου πρωτογενών πηγών με τη συνεπικουρία δευτερογενών Κοινωνικά θέματα Ιστορικά & Κοινωνικά

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΕΠΙΣΗΜΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ, ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΤΥΠΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ ΣΧΕΔΙΑ, ΠΙΝΑΚΕΣ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΑ ΙΣΤΟΧΩΡΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΟΥΣΕΙΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΣΤΑΣΕΩΝ ΟΡΓΑΝΑ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΟΔΗΓΟΙ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ ΚΛΕΙΔΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Ερευνητικά Εργαλεία - Πηγές Ερευνητικό ερώτημα Ερευνητικά Εργαλεία Πηγές

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΟΜΑΔΑΣ... Απολογισμός Ερευνητικής Δραστηριότητας ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ Εργασία για... (Περιγραφή της Διαδικασίας) Ημερομηνία..................... Χώρος (Τάξη, Αίθουσα Η/Υ, Πεδίο κ.α.)... Απολογισμός Τι μας δυσκόλεψε Τι μας άρεσε Τι μας ενθουσίασε Ποιος ανέλαβε τι;..................

ΦΥΛΛΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΘΗΤΗ Ημερομηνία... Όνομα... Ατομική Εργασία Περιγράψτε συνοπτικά την εργασία που αναλάβατε ατομικά (π.χ. αναζήτηση υλικού στο διαδίκτυο) Προθεσμία Ολοκλήρωσης Σημειώστε τον χρόνο που θα πρέπει να παραδώσετε στην ομάδα την εργασία σας (π.χ. σε 1 ώρα ή στην επόμενη συνάντηση)... Απολογισμός για τις εργασίες που έγιναν σήμερα (τι σας άρεσε, τι σας δυσκόλεψε, με ποιες ιδέες ή πρωτοβουλίες συνεισφέρατε στις εργασίες της ομάδας) Ολοκλήρωση εργασίας Ένα είναι αρκετό αν ολοκληρώσατε την εργασία σας εντός της προθεσμίας, αλλιώς δικαιολογήστε την καθυστέρηση Συμπληρωμα- τικά στοιχεία Πηγές, συνεργασίες, επικοινωνία

Προσωπικό Ημερολόγιο ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ (2) ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ Ονοματεπώνυμο Ημερομηνία:../../.. Με ποιο τρόπο βοήθησες την ομάδα σου και τους συμμαθητές σου.. Ποιος βοήθησε εσένα ή άλλα παιδιά της ομάδας και με ποιο τρόπο Τι σκοπεύεις να κάνεις, για να βοηθήσεις την ομάδα, από εδώ και πέρα..... Τι περιμένεις από τους άλλους να κάνουν, για να βοηθήσουν την ομάδα από εδώ και πέρα..

Τελικά προϊόντα Ερευνητική έκθεση Γραπτή εργασία που θα παρουσιάζει το θέμα και την προβληματική της έρευνας, τις διαδικασίες συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων, τα συμπεράσματα και την κριτική της ομάδας για τον τρόπο δουλειάς της Τέχνημα Κολλάζ, αφίσα, ταινία, δρώμενο, κατασκευές κ.α. Δράσεις παρέμβασης Οργάνωση εκδήλωσης, επιστολές, φυλλάδια κλπ

Δομή της Ερευνητικής Εργασίας Α. Περίληψη Β. Πρόλογος/ Εισαγωγή Γ. Η προβληματική του θέματος Ι. Παράρτημα Δ. Μεθοδολογία Θ. Βιβλιογραφία Ε. Αποτελέσματα Η. Κριτική Αποτίμηση Ζ. Συζήτηση Στ. Συμπεράσματα

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ / ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΡΟΛΟΓΟΣ / ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ / ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΙΤΛΟΣ.. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Frey, K. (1986). Η «μέθοδος project». Μια μορφή συλλογικής ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΩΝ, ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Εκτίμηση για τα ευρήματα της έρευνας. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ είναι τοεκπαιδευτικων ζήτημα; ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ εργασίας στοποιο σχολείο ως θεωρία και πράξη, μτφρ. Κ. Μάλλιου. Περιορισμοί αδυναμίες έρευνας Θεσσαλονίκη: Αφοί έχει Κυριακίδη. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Γιατί ενδιαφέρον; ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 1.. 1.. Τινέα κάναμε; Πιθανά ερωτήματα 2.. Ποιος είναι ο σκοπός της έρευνας; Παρουσίαση των δεδομένων.. Ανασκόπηση βιβλιογραφίας που ήταν συγκεντρώθηκαν Ποιο το δείγμα μας; Σχολιασμός κατά διάρκεια της των τη ευρημάτων της έρευνας έρευνας ΚΡΙΤΙΚΗ χωρίς να διατυπώνονται προσωπικές κρίσεις Ποια εργαλεία χρησιμοποιήσαμε; : Υπόθεση εργασίας Διατύπωση ερευνητικών ερωτημάτων ΚΑΙ ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ Ομάδα : Διάρθρωση εργασίας... Λυκείου.... Αξιολόγηση του τρόπου που. δούλεψε η ομάδα μας Επιβλέποντες Καθηγητές 2.. 3. 4. 5... 6. 7.... 8... 9... Τμήμα Ενδιαφέροντος 10. 11.. 12. 13.. 14... 15... 16... 17.. 18... Σχολικό έτος 2012-13

Τρόποι κοινοποίησης της νέας γνώσης Προφορικές εισηγήσεις με χρήση Power Point Αφίσες, πόστερ, διαφημίσεις, επιστολές Κινούμενες εικόνες με ήχο, ταινίες Κατασκευές, έργα γλυπτικής ζωγραφικής Ψηφιακές προσομοιώσεις Θεατρικά δρώμενα κάθε μορφής Παρεμβάσεις κ.α. Παρουσίαση σε Ημερίδα

Αξιολόγηση ομάδας Αξιολόγηση έργου κάθε μαθητικής ομάδας με βάση τον Ομαδικό Φάκελο της Ερευνητικής Εργασίας [έκθεση για τις ερευνητικές διαδικασίες και τα συμπεράσματα τέχνημα συμπληρωματικό υλικό] Τομείς αξιολόγησης: η ερευνητική διαδικασία που ακολούθησε η ομάδα (30%) το περιεχόμενο της ερευνητικής εργασίας (30%) η γλώσσα και δομή της ερευνητικής έκθεσης (20%) ο τρόπος της παρουσίασης (20%).

Αξιολόγηση ομάδας Συνυπολογίζεται ο βαθμός συνεργασίας και καλής λειτουργίας της ομάδας με βάση τις αυτοαξιολογήσεις των μαθητών και την εκτίμηση του εκπαιδευτικού. http://users.sch.gr/iriniper/projects/rubric.html

Ατομική Αξιολόγηση Με βάση τον Ατομικό Φάκελο το Προσωπικό Ημερολόγιο τα Αντίγραφα όλων των ατομικών εργασιών / συνεισφορών τα Δελτία Αξιολόγησης της λειτουργικότητας της ομάδας και της ατομικής συμβολής στο ομαδικό έργο τις εκτιμήσεις του εκπαιδευτικού [Διαμορφωτική Τελική αξιολόγηση]