Εκπαιδευτικά Προγράμματα Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ Πατησίων 44, 10682 Αθήνα Τηλ.: 210 8217 717 & 210 8217 724 Fax: 210 8213 573 Ε-mail: eam@culture.gr, dimosiessxeseis.eam@culture.gr www.namuseum.gr www.yppo.gr ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ Επιμέλεια : Αλεξάνδρα Χριστοπούλου Κείμενα : Αλεξάνδρα Χριστοπούλου, Παναγιώτα Κουτσιανά, Νικολέτα Ξυδέα Σχεδιασμός Εντύπου: Μαριάνα Ευμολπίδου Καλλιτεχνική Επιμέλεια Εντύπου : Νεκταρία Ρουμελιώτη, Μαριάνα Ευμολπίδου Εξώφυλλο - Οπισθόφυλλο : Τα ζωγραφικά έργα δημιουργήθηκαν από παιδιά στο πλαίσιο της συμμετοχής τους στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Οι Φυσικές Καταστροφές στην Ιστορία του Ανθρώπου. Παράλληλες Ιστορίες» το 2007, σχέδια - Νεκταρία Ρουμελιώτη Εκτύπωση εντύπου : ΚΕΘΕΑ Σχήμα & Χρώμα Πηγές φωτογραφικού υλικού : Φωτογραφικό Αρχείο Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο παρέχει δωρεάν εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις που απευθύνονται σε: Σχολικές ομάδες Οικογένειες και Ενήλικες Ειδικές ομάδες Ειδικότερα, τα εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολικές ομάδες στοχεύουν στην εξοικείωση των παιδιών με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Αυτό επιτυγχάνεται με την ενεργητική συμμετοχή των παιδιών, τη δημιουργική αξιοποίηση της φαντασίας τους, τον συνδυασμό μάθησης και παιχνιδιού καθώς και την σύνδεση με τα σημερινά τους βιώματα. ISBN: 978-960-214-996-6 Copyright Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 2011 Η έκδοση επιχορηγείται από το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων.
Ζωντανεύοντας τα αρχαία μας Νηπιαγωγείο, Α - Β Δημοτικού Σκοπός του προγράμματος είναι η γνωριμία των μικρών μαθητών με το Μουσείο και η εξοικείωση με τις αρχαιότητες. Το πρόγραμμα δομείται γύρω από ένα συγκεκριμένο έκθεμα: το αρχαϊκό άγαλμα της Κόρης Φρασίκλειας. Η εφαρμογή του εκπαιδευτικού προγράμματος περιλαμβάνει διάλογο, αφήγηση παραμυθιού, δραματοποίηση και εικαστική δραστηριότητα. Παίζουμε αγαλματάκια Β Δημοτικού Εξοικείωση των παιδιών με την καθημερινή ζωή των αρχαίων Ελλήνων μέσα από τα στοιχεία που αποκαλύπτουν τα πήλινα ειδώλια. Τα παιδιά μαθαίνουν τον τρόπο κατασκευής των πήλινων ειδωλίων, την τυπολογία και τη χρήση τους. Συλλέγουν τις πληροφορίες μέσα από την αφήγηση ενός πήλινου ειδωλίου για τη ζωή του, την παρατήρηση εκθεμάτων, την επίδειξη αντιγράφων και την κατασκευή του δικού τους ειδωλίου. Ποιος να έμενε εδώ; Τα σπίτια στην Προϊστορική Σαντορίνη Γ Δημοτικού Γνωριμία των μαθητών με την οικιστική αρχιτεκτονική και τον εξοπλισμό των σπιτιών του προϊστορικού οικισμού στο Ακρωτήρι της Θήρας. Μέσα από τη συζήτηση, την έρευνα, το παιχνίδι ρόλων και τη ζωγραφική, τα παιδιά έρχονται πιο κοντά στην καθημερινότητα της νησιωτικής αυτής πόλης και εντοπίζουν κοινά σημεία στον τρόπο οργάνωσης της ζωής στο σπίτι τότε και τώρα. για σχολικές ομάδες Το δεύτερο μέρος του προγράμματος εστιάζει στην ενδυμασία των αρχαίων Ελλήνων. Τα παιδιά παριστάνουν τα ειδώλια, ντύνονται σαν κι αυτά και παίζουν κινητικά και μιμητικά παιχνίδια. Κάτι μου θυμίζουν αυτά τα παιχνίδια... Γ - Δ Δημοτικού Τα παιδιά γνωρίζουν το αρχαίο παιδικό παιχνίδι και μαθαίνουν για την καθημερινή ζωή των μικρών παιδιών και των εφήβων της αρχαιότητας. Συγκεκριμένα, μέσα από το διάλογο και την έρευνα στον εκθεσιακό χώρο, τα παιδιά συλλέγουν πληροφορίες για τα αρχαία παιχνίδια, ατομικά, ομαδικά, αθλητικά, τα συγκρίνουν με τα σημερινά και τα παρουσιάζουν. Χωρίζονται σε ομάδες, παίζουν ατομικά και ομαδικά αρχαία παιχνίδια και παρουσιάζουν ένα θεατρικό δρώμενο.
Χαίρε και πίει ή αλλιώς στην υγειά μας Δ Δημοτικού Γνωριμία των παιδιών με την αρχαία κεραμική και προσέγγιση του καθημερινού βίου των αρχαίων Ελλήνων. Οι μαθητές εξοικειώνονται με τα αγγεία πόσεως, ερευνούν τα σχήματα και τη διακόσμησή τους, εκτιμούν το συνδυασμό τέχνης και λειτουργικότητας, γνωρίζουν στοιχεία για την καθημερινή ζωή και τις συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων, συγκρίνουν τα αγγεία πόσεως των αρχαίων Ελλήνων με τα αντίστοιχα της εποχής μας και τέλος, αναπτύσσουν τις δημιουργικές τους ικανότητες, εμπνεόμενοι από τα εκθέματα του Μουσείου. Η μούμια του Νεσπακασούτι Α Γυμνασίου Γνωριμία των μαθητών με τα ταφικά έθιμα της αρχαίας Αιγύπτου. Μέσα από τη συζήτηση, την έρευνα, το παιχνίδι ρόλων, την αναπαράσταση ενός αρχαίου αιγυπτιακού ταφικού εθίμου και την εικαστική δραστηριότητα, οι μαθητές γνωρίζουν τον αρχαίο Αιγυπτιακό πολιτισμό, κατανοούν τη σημασία των δοξασιών σχετικά με τη μεταθανάτια ζωή στην αρχαία Αίγυπτο, γνωρίζουν τις σημαντικότερες εφαρμογές ενός αρχαίου ταφικού τελετουργικού και εντοπίζουν τις σχέσεις Ελλάδας-Αιγύπτου κατά την αρχαιότητα. για σχολικές ομάδες Χρήσιμες πληροφορίες - Οδηγίες για σχολικές ομάδες Για να δηλώσετε συμμετοχή στο πρόγραμμα που σας ενδιαφέρει, επικοινωνήστε με το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων στο τηλέφωνο 210-8217717 (Δευτ. 08.30-15.30, Τρ.-Παρ. από 08.30-09.30 & 13.30-15.30) Ο αριθμός των παιδιών σε κάθε σχολική ομάδα που συμμετέχει στο πρόγραμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 30. Τα προγράμματα διαρκούν από 1 έως 2 ώρες και δεν υπάρχει διακοπή για διάλειμμα. Ενημερώστε τους υπεύθυνους αρχαιολόγους των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για ιδιαίτερες ανάγκες που μπορεί να υπάρχουν στην ομάδα σας (π.χ. κινητικά προβλήματα ή άλλες αναπηρίες, μαθησιακές δυσκολίες, όχι καλή κατανόηση της ελληνικής γλώσσας, αλλεργίες κλπ.) Για αναλυτικές πληροφορίες και οδηγίες παρακαλούμε επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση του Μουσείου: www.namuseum.gr
{ Φύση, Θάλασσα και Ζωή Τα παιδιά γνωρίζουν τις τοιχογραφίες και τα άλλα ευρήματα που αποκαλύφθηκαν κατά τις πρώτες ανασκαφές στο Ακρωτήρι της Θήρας. Απευθύνεται σε μαθητές της Γ και Δ τάξης του Δημοτικού σχολείου και περιλαμβάνει έντυπο για τον εκπαιδευτικό και έντυπο για το μαθητή. ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΔΑΝΕΙΣΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ Επιμορφωτικά σεμινάρια για εκπαιδευτικούς Διοργανώνοντα σεμινάρια για τη μουσειακή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, σε συνεργασία με τα Γραφεία Πολιτιστικών Θεμάτων των Δ/νσων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας δια Βίου Μάθησης για σχολικές ομάδες { Το Χαμόγελο του Κούρου και Θρησκευμάτων. Τα παιδιά εισάγονται στα γενικά χαρακτηριστικά του αγαλματικού τύπου του Κούρου. Απευθύνεται σε μαθητές της Δ τάξης του Δημοτικού σχολείου και περιλαμβάνει έντυπο για τον εκπαιδευτικό και το μαθητή. Το μαγικό σπίτι του Ραχοτέπ Τα παιδιά γνωρίζουν τον αρχαίο Αιγυπτιακό πολιτισμό, αναγνωρίζουν τις σχέσεις Ελλάδας- Αιγύπτου κατά την αρχαιότητα και κατανοούν τη σημασία των δοξασιών σχετικά με τη μεταθανάτια ζωή στην αρχαία Αίγυπτο. Απευθύνεται σε μαθητές ΑΓΩΝ. Το πνεύμα της άμιλλας στην αρχαία Ελλάδα { Άνθρωποι, Λιοντάρια και Χρυσός Τα παιδιά μαθαίνουν για τον Μυκηναϊκό Πολιτισμό και τα στοιχεία που τον χαρακτηρίζουν εστιάζοντας στη μορφή και το κύρος της εξουσίας, την λατρεία και το εμπόριο. Απευθύνεται σε μαθητές της Γ και Δ τάξης του Δημοτικού σχολείου και περιλαμβάνει έντυπο για τον εκπαιδευτικό και το μαθητή. της Γ έως ΣΤ τάξης του Δημοτικού και περιλαμβάνει ένα έντυπο για το μαθητή. Ο εκπαιδευτικός παραλαμβάνει και επιστρέφει το εκπαιδευτικό δανειστικό υλικό στο Μουσείο (με δική του ευθύνη), ύστερα από τηλεφωνική συνεννόηση με το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων. Η χρονική διάρκεια δανεισμού είναι ένας μήνας. Όλα τα έντυπα, εκτός από τον «ΑΓΩΝΑ» διατίθενται και σε μορφή pdf στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.namuseum.gr Το εκπαιδευτικό υλικό πραγματεύεται τη σημασία που είχε η άμιλλα και ο αγώνας στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων. Εξετάζονται όχι μόνο οι αθλητικοί αλλά και οι καλλιτεχνικοί αγώνες (μουσικοί, θεατρικοί κ.α.). Ο φάκελος περιλαμβάνει: έντυπο για τον εκπαιδευτικό έντυπο για μαθητές ηλικίας 7-11 ετών έντυπο για μαθητές ηλικίας 12-15 ετών επιτραπέζιο παιχνίδι μία αφίσα. { Πρόγραμμα «ΜΕΛΙΝΑ»
ΔΩΡΕΑΝ ΦΥΛΛΑΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ οικογένειες και ενήλικες Το Παραμύθι της Κυριακής στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ξεναγήσεις ατόμων τρίτης ηλικίας Σε συνεργασία με τις Λέσχες Ηλικιωμένων Με την οικογένεια μου στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Ανακαλύπτω τα μυστικά της αρχαίας Αιγύπτου Για οικογένειες με παιδιά 5-12 ετών των Δήμων της Αττικής πραγματοποιούνται Εκπαιδευτικό φυλλάδιο που απευθύνεται Απευθύνεται σε οικογένειες με παιδιά Στόχος του προγράμματος είναι να προσελκύσει τις οικογένειες στο Μουσείο και να τους προσφέρει διασκέδαση και γνώση με τη μορφή παραμυθιού. Μία ή δύο Κυριακές κάθε μήνα παρουσιάζονται μέσα στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου παραμύθια και αρχαίοι μύθοι που σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο έκθεμα. ξεναγήσεις από αρχαιολόγο διάρκειας μιας ώρας, ώστε σε ένα κύκλο τριών επισκέψεων να καλυφθούν όλες οι μόνιμες συλλογές του Μουσείου. Ακολουθεί ημίωρη συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων στο αμφιθέατρο του Μουσείου. σε οικογένειες με παιδιά άνω των 6 ετών. Περιλαμβάνει διασκεδαστικές δραστηριότητες που θα βοηθήσουν τα παιδιά να προσεγγίσουν επιλεγμένα εκθέματα του Μουσείου.Το φυλλάδιο προσφέρεται στις πληροφορίες του Μουσείου. άνω των 6 ετών και περιλαμβάνει διασκεδαστικές δραστηριότητες που θα βοηθήσουν τους μικρούς επισκέπτες και τους γονείς τους να προσεγγίσουν επιλεγμένα εκθέματα της Αιγυπτιακής Συλλογής του Μουσείου. Το φυλλάδιο προσφέρεται στις πληροφορίες του Μουσείου. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει αφήγηση παραμυθιού με ζωντανή μουσική επένδυση εγχόρδων και κρουστών. Ακολουθεί προβολή διαφανειών αρχαίων έργων, χρήση αντιγράφων, δραματοποίηση καθώς και χορευτικά ή μουσικά δρώμενα. Το Μουσείο ευαισθητοποιείται και δημιουργεί δράσεις με αφορμή γεγονότα που συγκλονίζουν την Ελλάδα και τον κόσμο. Πρόγραμμα με αφορμή τις πυρκαγιές που Τα Παραμύθια αφηγείται η Νίκη Κάπαρη και η μουσική επένδυση πραγματοποιείται από το Γιάννη Ψειμάδα. Η είσοδος είναι ελεύθερη, είναι όμως απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής. Η διάρκειά του είναι μία ώρα περίπου. Πραγματοποιούνται έπληξαν τη χώρα μας τον Αύγουστο του 2007, με τίτλο «Οι φυσικές καταστροφές στην ιστορία του ανθρώπου. Παράλληλες ιστορίες». δύο παραστάσεις (11.00-12.00 και 12.00-13.00).
Προγράμματα για Ειδικες ομάδες κοινού Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σχεδιάζει και προσφέρει προγράμματα για άτομα με χρόνιες ασθένειες, ΑμεΑ, για άτομα σε απεξάρτηση και ψυχικά ασθενείς, ύστερα από συνεννόηση με τους υπεύθυνους των ενδιαφερόμενων φορέων. Οι ξεναγήσεις πραγματοποιούνται ύστερα από τηλεφωνική επικοινωνία με το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων. Για μεμονωμένους επισκέπτες με προβλήματα όρασης διατίθεται στις πληροφορίες του Μουσείου κατάλογος έργων της μόνιμης έκθεσης Γλυπτών, επιλεγμένων για ψηλάφηση. Πρόγραμμα για άτομα τυφλά ή με μειωμένη όραση Τέχνη πέρα από την όραση Το Μουσείο συμμετέχει ενεργά κάθε Οκτώβρη στο θεσμό του εορτασμού του συγκεκριμένου μήνα ως μήνα ευαισθητοποίησης για «την Τέχνη πέρα από την Όραση» (Art beyond Sight). Κάθε χρονιά επιλέγεται διαφορετικό θέμα. Οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να ψηλαφήσουν αρχαία έργα ή και αντίγραφα. Επιπλέον όλο το χρόνο παρέχεται σε άτομα τυφλά ή με μειωμένη όραση ξενάγηση στις αίθουσες των Γλυπτών με ψηλάφηση επιλεγμένων έργων. Κατόπιν στο αμφιθέατρο οι συμμετέχοντες ενημερώνονται για την αρχαία κεραμική μέσω αντιγράφων. Ακολουθεί συζήτηση. Το μάτι ακούει Για κωφούς μαθητές Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου Σκοπός του προγράμματος είναι να γνωρίσουν οι κωφοί μαθητές τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και να κατανοήσουν το έργο του αρχαιολόγου. Για τους μαθητές δημοτικού η ερμηνεία των εκθεμάτων προσεγγίζεται μέσα από τον διάλογο και τη βοήθεια πλαστικοποιημένων καρτών και εικόνων. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και καλλιτεχνική δραστηριότητα. Για τους μαθητές γυμνασίου πραγματοποιείται εκπαιδευτική διάλεξη με προβολή διαφανειών στο αμφιθέατρο και εκπαιδευτική ξενάγηση στον εκθεσιακό χώρο. Ακολουθούν καλλιτεχνικές δραστηριότητες εμπέδωσης. Για τους μαθητές λυκείου πραγματοποιείται εκπαιδευτική ξενάγηση. Υπεύθυνη του προγράμματος είναι η αρχαιολόγος, κωφή και η ίδια, Δήμητρα Κοκκέβη-Φωτίου. ειδικές ομάδες
περιοδικά / επετειακά Προγράμματα για περιοδικές εκθέσεις Εκπαιδευτικά προγράμματα πλαισιώνουν τις περιοδικές εκθέσεις που οργανώνει το Μουσείο όπως είναι: «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων» (2012), «Μύθος και Νόμισμα» (2011), «Μύρτις, Πρόσωπο με Πρόσωπο με το παρελθόν» (2010), «Ερέτρια, ματιές σε μια αρχαία πόλη» (2010), «Γυναικών Λατρείες: Τελετουργίες και καθημερινότητα στην κλασική Αθήνα» (2009). Επετειακά προγράμματα Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο συμμετέχει με δράσεις για οικογένειες με παιδιά καθώς και για σχολικές ομάδες στις πολιτιστικές επετείους για: την Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων, στις 18 Μαΐου τον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου την πανελλήνια εκστρατεία του ΥΠΠΟΤ «Περιβάλλον και Πολιτισμός», στις αρχές Οκτωβρίου την Παγκόσμια Ημέρα για το Παιδί, στις 11 Δεκεμβρίου.
ISBN: 978-960-214-996-6