ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕΔΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ Το φαινόμενο της μετανάστευσης είναι ένα μεγάλο πρόβλημα που οι αιτίες του είναι πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές. Πολλά εκατομμύρια άνθρωποι μετακινούνται κάθε χρόνο σε διάφορα μέρη του πλανήτη, αποτέλεσμα περιβαλλοντικών καταστροφών, πολέμων, εμφυλίων συγκρούσεων, φτώχειας και πείνας, κύρια σε χώρες της Αφρικής, Ασίας, Μέσης Ανατολής καθώς επίσης και από χώρες με πολιτική αστάθεια. Οι βασικοί παράγοντες που προκαλούν μεγάλα κύματα μετανάστευσης είναι: 1. Η καταλήστευση των πιο πάνω χωρών, από τις μεγάλες καπιταλιστικές χώρες, (ΗΠΑ, αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης) αξιοποιώντας για λογαριασμό τους τις πλουτοπαραγωγικές πηγές και το φυσικό πλούτο τους. Παράλληλα συνέχισαν και μετά τη λήξη των αποικιών να στηρίζουν και να ενισχύουν αντιδραστικά και φασιστικά καθεστώτα, δημιουργώντας έτσι μεγάλα εξωτερικά χρέη σ αυτές τις χώρες, που για την αποπληρωμή τους επιβάλλουν τέτοια μέτρα και περικοπές σε βάρος της οικονομίας, της ανάπτυξης και της παραγωγικής αξιοποίησης των δυνατοτήτων τους, που αναγκάζουν σε μαζική μετανάστευση μεγάλες ομάδες πληθυσμού αυτών των χωρών. 2. Οι αντιλαϊκές πολιτικές των κυβερνήσεων των χωρών προέλευσης των μεταναστών, που όχι μόνο τους ανάγκασαν να μεταναστεύσουν, αλλά και τους έχουν εγκαταλείψει κυριολεκτικά, δεν τους προσφέρουν καμία υπηρεσία, αντίθετα τους ξεζουμίζουν οικονομικά για να τους παρέχουν τα έγγραφα που χρειάζονται για τη νομιμοποίησή τους. 3. Οι πόλεμοι και οι εμφύλιες συγκρούσεις που εξωθούν μεγάλες ομάδες πληθυσμών στη φτώχεια και την εξαθλίωση. Elxis CMS Σελίδα 1 / 12
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ Το φαινόμενο της μετανάστευσης αντιμετωπίζεται μόνο με νέα οικονομική πολιτική στον κόσμο, η οποία θα δημιουργήσει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες κάθε άνθρωπος στον πλανήτη μας θα μπορεί να ζήση με αξιοπρέπεια στον τόπο του. Με την εφαρμογή στις χώρες προέλευσης των μεταναστών, προγραμμάτων ανάπτυξης και αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πηγών τους, χρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε τις ΗΠΑ και τις άλλες αναπτυγμένες χώρες που είναι και οι βασικοί αίτιοι της μετανάστευσης. Με τη ρύθμιση των χρεών που πνίγουν αυτές τις χώρες και το σταμάτημα της αποικιακής εκμετάλλευσής τους. Θεωρούμε ότι τα πιο πάνω μπορούν να αποτελέσουν τη βάση να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για να κρατηθούν οι εργαζόμενοι στις χώρες τους και να σταματήσει η μαζική μετανάστευση. ΓΙΑ ΤΗ ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ Σήμερα, τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και σε εθνικό επίπεδο, η πολιτική απέναντι στους μετανάστες γίνεται ολοένα και πιο εχθρική με την οικοδόμηση του μορφώματος "Ευρώπη φρούριο". Η μεταναστευτική πολιτική, τόσο της προηγούμενης όσο και της σημερινής κυβέρνησης δημιουργεί τεράστια και πολλαπλά προβλήματα όπως: Α) Αφήνει εκτός διαδικασίας νομιμοποίησης τη μεγάλη πλειοψηφία των μεταναστών, έρμαιων στα χέρια των εργοδοτών, αφού τους εκμεταλλεύονται σαν φθηνή εργατική δύναμη, χωρίς ασφάλεια και με την απειλή της απέλασης. Β) Η ανανέωση της άδειας παραμονής για πολλούς είναι από Elxis CMS Σελίδα 2 / 12
δύσκολη έως αδύνατη αφού σαν προϋπόθεση βάζει 300 ένσημα ετησίως καθώς και τη σύμβαση εργασίας. Έτσι οι εργοδότες τους έχουν στο χέρι με αποτέλεσμα το χαμηλό ημερομίσθιο, λιγότερες ημέρες εργασίας δηλωμένες, δηλαδή έχουμε επίσημη μαύρη εργασία. Γ) Οικονομικές δυσκολίες που δημιουργεί το παράβολο. Δ) Δυσκολία επανένωσης της οικογένειας Ε) Πολλά δικαιολογητικά Στ) Λίγα γραφεία, λίγο και ανειδίκευτο προσωπικό, που σημαίνει πολλά χαμένα ημερομίσθια για να καταφέρουν να καταθέσουν τα χαρτιά τους. Ζ) Δεν υπάρχει ενιαίος φορέας χορήγησης άδειας παραμονής και εργασίας, κλπ. Η ΕΕΔΔΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ 1. Να νομιμοποιηθούν όλοι οι μετανάστες που βρίσκονται στην Ελλάδα εκτός από αυτούς που βαρύνονται με ποινικές πράξεις. 2. Να καταργηθούν με νόμο οι διατάξεις που εμποδίζουν τη νομιμοποίησή τους. 3. Να απλοποιηθούν οι διαδικασίες, να υπάρχουν γραφεία σε κάθε δήμο με κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Elxis CMS Σελίδα 3 / 12
4. Ενιαίος φορέας χορήγησης δειας Παραμονής και Εργασίας που θα χορηγούνται το αργότερο σε διάστημα δυο μηνών. Οι άδειες να έχουν ισχύ, η αρχική 2 έτη, η πρώτη ανανέωση 3 έτη και στη συνέχεια αόριστης διάρκειας. 5. Η σύμβαση εργασίας και τα ένσημα πρέπει να αποτελούν αναφαίρετο δικαίωμα των μεταναστών και υποχρέωση των εργοδοτών και πρέπει να τιμωρούνται με τον πιο αυστηρό τρόπο οι παραβάτες, όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποτελούν προϋπόθεση για την ανανέωση της άδειας παραμονής και εργασίας. Εξάλλου είναι γνωστό ότι αυτές τις προϋποθέσεις αξιοποιούν οι εργοδότες για να τους εκβιάζουν να εργάζονται με χαμηλότερο ημερομίσθιο και ταυτόχρονα να δηλώνουν λιγότερες ημέρες εργασίας στα ασφαλιστικά ταμεία. Με άλλα λόγια τα ένσημα και η σύμβαση εργασίας σαν προϋπόθεση για την ανανέωση της άδειας παραμονής και εργασίας αποτελούν επιπρόσθετα όπλα των εργοδοτών να αξιοποιήσουν τους μετανάστες σε μαύρη εργασία. 6. Να καταργηθεί το παράβολο γιατί, εκτός από την οικονομική τους εκμετάλλευση, είναι και διάκριση σε βάρος των μεταναστών. 7. Να απλοποιηθούν και να συντομευτούν οι διαδικασίες χορήγησης άδειας διαμονής για οικογενειακή επανένωση Elxis CMS Σελίδα 4 / 12
και να συμπεριληφθούν σ αυτή οι υπερήλικες και ανήμποροι γονείς, που αποδεδειγμένα συντηρούνται και προστατεύονται από τον ενδιαφερόμενο που κατοικεί νόμιμα στην Ελλάδα καθώς και των ενηλίκων τέκνων, εφόσον αυτά δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους λόγω της κατάστασης της υγείας τους. Να μην υπάρχει προσαύξηση 20% και 15% πάνω στο βασικό μισθό. 8. Να σταματήσει η ιδιότυπη ομηρία των νόμιμων μεταναστών μέσα στα σύνορα της Ελλάδας, επειδή οι υπηρεσίες δεν είναι σε θέση έγκαιρα να χορηγήσουν την άδεια παραμονής. Πρέπει ελεύθερα να μπορούν να ταξιδεύουν εκτός συνόρων και με την βεβαίωση που τους χορηγείται από τους Δήμους. 9. Να συσταθούν πολύγλωσσα κέντρα υποστήριξης και ενημέρωσης στις Νομαρχίες και σε Δήμους που έχουν πολλούς μετανάστες για να σταματήσουν να είναι θύματα άγριας οικονομικής εκμετάλλευσης από τα διάφορα κυκλώματα. Τέλος, θεωρούμε αντιδραστικό και επομένως απαράδεκτο στις άδειες διαμονής να μπαίνουν τα βιομετρικά χαρακτηρίσθηκα των μεταναστών σύμφωνα με τις οδηγίες της Ε.Ε με την σύμφωνη γνώμη των εθνικών κυβερνήσεων. Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ Οι μετανάστες απασχολούνται κατά κύριο λόγο σε Elxis CMS Σελίδα 5 / 12
αγροτικές και κτηνοτροφικές εργασίες, στις οικοδομές, στον επισιτισμό, τουρισμό, ξενοδοχεία, στο μέταλλο, στην καθαριότητα, ως οικιακοί βοηθοί, στο εμπόριο, στην υγεία. Γενικά απασχολούνται στις πιο βαριές, ανθυγιεινές, ανειδίκευτες και κακοπληρωμένες δουλειές, κατά κύριο λόγο ανασφάλιστοι χωρίς καμιά προστασία και τις περισσότερες φορές η αμοιβή τους δεν φτάνει ούτε το 50% των αμοιβών που προβλέπονται από τις αντίστοιχες κλαδικές συμβάσεις ή την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Αντιμετωπίζονται ως άνθρωποι χωρίς δικαιώματα στην εργασία, στην υγεία, στη μόρφωση. Ζουν και εργάζονται σε άθλιες συνθήκες χωρίς προστασία και περίθαλψη και πολύ συχνά είναι θύματα εργατικών ατυχημάτων λόγω των επικίνδυνων εργασιών που κάνουν συνήθως χωρίς μέτρα προστασίας. Οι συνθήκες ζωής τους είναι άθλιες, έχουν μεγάλο πρόβλημα στέγης και υγιεινής διαβίωσης αφού ζουν σε ανθυγιεινούς χώρους πολλοί μαζί χωρίς στοιχειώδεις ανέσεις, απομονωμένοι εξαιτίας της γλώσσας και των διαφορετικών παραδόσεων. Elxis CMS Σελίδα 6 / 12
Παράλληλα με τα παραπάνω, η παραγωγική συρρίκνωση, το κλείσιμο επιχειρήσεων, οι νέες τεχνολογίες, η ελαστικοποίηση των μορφών απασχόλησης, η ανεργία και η ανασφάλεια για το αύριο, δημιουργούν πρόσφορο έδαφος ν αναπτυχθεί ο ρατσισμός και η ξενοφοβία. Επίσης, έμμεσα τροφοδοτείται και ενισχύεται ο ρατσισμός και η ξενοφοβία γιατί εκτός των άλλων, αντί ο αγώνας να στρέφεται κατά των υπαιτίων της κρίσης και των προβλημάτων που δημιουργεί, στρέφονται εναντίον των μεταναστών θεωρώντας τους υπαίτιους για την κρίση ιδιαίτερα για την ανεργία. Έτσι πολλές φορές, υιοθετούν οι Ελληνες εργαζόμενοι το επιχείρημα των ρατσιστικών κινημάτων και άλλων κέντρων, ότι οι ξένοι μας παίρνουν τις δουλειές και ότι είναι υπεύθυνοι για την ανεργία και τη μείωση των μισθών. Όμως η πραγματικότητα είναι άλλη. Τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας χάνονται σταθερά χιλιάδες θέσεις εργασίας από την πορεία αποβιομηχάνισης και τη συρρίκνωση της παραγωγής, τις απολύσεις από το κλείσιμο των επιχειρήσεων ή τη μεταφορά τους σε άλλες χώρες με φθηνότερη εργατική δύναμη. Οι νέες θέσεις που δημιουργούνται είναι λιγότερες, με Elxis CMS Σελίδα 7 / 12
αποτέλεσμα να σταθεροποιείται ο αριθμός των ανέργων και να αυξάνεται. Πάντως είναι γεγονός ότι οι αλλοδαποί εργαζόμενοι δεν καλύπτουν μόνιμη και σταθερή απασχόληση αφού ο κύριος όγκος απασχολείται σε δευτερεύουσες και βοηθητικές εργασίες κατά κύριο λόγο στο κομμάτι της παραοικονομίας, το οποίο βέβαια δεν δημιούργησαν αυτοί, άρα το επιχείρημα αυτό δεν πατάει στην πραγματικότητα. Είναι κατανοητό επομένως ότι η εξασφάλιση των δικαιωμάτων των αλλοδαπών είναι άρρηκτα δεμένη με τα δικαιώματα των Ελλήνων εργαζομένων. Είναι αναγκαίο, επιβάλλεται να υπάρξει αντιρατσιστική παιδεία, για να αποφύγουμε τις συνέπειες που δημιουργεί ο ρατσισμός και η ξενοφοβία. Δυστυχώς τίποτα δεν κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ: Να εφαρμοστούν πολιτικές ένταξης που να εξασφαλίζουν στους μετανάστες: Elxis CMS Σελίδα 8 / 12
- Πλήρη ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα (στέγαση, περίθαλψη, ασφάλεια, πρόσβαση σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης). - Δικαίωμα οικογενειακής επανένωσης χωρίς πολλές διαδικασίες. - Να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στα δικαστήρια για την παροχή προστασίας. - Ιση εφαρμογή των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και προστασία των κατώτερων ορίων μισθού, ημερομισθίων και του ωραρίου. - Ουσιαστικό χτύπημα της παράνομης και μαύρης εργασίας με την επιβολή αυστηρών ποινών και προστίμων στους εργοδότες που απασχολούν παράνομα εργαζόμενους χωρίς εξαγορά και αναστολή. - Καταδίκη όλων όσων προβαίνουν σε ρατσιστικές ενέργειες ή τις υποκινούν καθώς και όσων προπαγανδίζουν και ενισχύουν αντιλήψεις ρατσιστικές και ξενοφοβίας. - Εξάρθρωση των κυκλωμάτων εμπορίας ανθρώπων και κυκλωμάτων οικονομικής εκμετάλλευσης και επιβολή αυστηρών ποινών Elxis CMS Σελίδα 9 / 12
σε όσους εμπλέκονται σ αυτά. - Δημιουργία υπηρεσίας πολύγλωσσων κέντρων ενημέρωσης και προστασίας των αλλοδαπών σε κάθε Δήμο - Ο ΟΑΕΔ να αναλάβει την ευθύνη οργάνωσης ειδικών προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης και εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας. - Ενεργός συμμετοχή των μεταναστών στην κοινωνία, με την κατοχύρωση πολιτικών δικαιωμάτων ώστε μετά από 3 χρόνια παραμονής τους στη χώρα να αποκτούν το δικαίωμα της ψήφου στις Νομαρχιακές και Δημοτικές εκλογές, όπως συμβαίνει σε πολλές χώρες της Ε.Ε. - Παροχή οικονομικής και τεχνικής βοήθειας στους Συλλόγους - Κοινότητες των μεταναστών - Ενέργειες ευαισθητοποίησης των πολιτών που πρέπει να περιλάβει σειρά ολόκληρων ενεργειών σε μόνιμη και σταθερή βάση, όπως είναι: Α) Κοινές πολιτιστικές εκδηλώσεις. Β) Έκδοση φυλλαδίων που θα Elxis CMS Σελίδα 10 / 12
ενημερώνουν και θα απευθύνονται σε νέους, μαθητές, εργαζόμενους, Έλληνες και ξένους. Γ) Ενημερωτική καμπάνια από τα Μ.Μ.Ε. με τελικό στόχο να γίνει ευρύτερα κατανοητή η ανάγκη συνύπαρξης με ανθρώπους προέλευσης από άλλες χώρες, με διαφορετικό πολιτισμό και νοοτροπία. Δ) Σύντομα δελτία ειδήσεων δυο φορές την εβδομάδα, στις γλώσσες που καλύπτουν σχεδόν το σύνολο των μεταναστών ( αγγλικά, αραβικά, ρώσικα, αλβανικά, τουρκικά). Τέλος θα πρέπει να γίνουν διακρατικές συμβάσεις για θέματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, παιδείας, πολιτιστικών δραστηριοτήτων, μεταφοράς συντάξεων σε περίπτωση επαναπατρισμού, κ.α. Είναι βέβαιο ότι οι παρατηρήσεις-προτάσεις μας δεν λύνουν ριζικά το πρόβλημα, όμως είμαστε σίγουροι ότι συμβάλουν προς τη σωστή κατεύθυνση. Elxis CMS Σελίδα 11 / 12
Αθήνα 2005 Elxis CMS Σελίδα 12 / 12