Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία-Πρόνοια» Κ.Ε.Κ. Σωματείου «ΕΡΜΗΣ» Πρόγραμμα Κατάρτισης Εργαζόμενων σε Υπηρεσίες Κοινωνικής Φροντίδας στις Νέες Τεχνολογίες ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΤΗΛΕΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ICQ, MSN MESSENGER, CHAT, FORUM, NETMEETING, VIDEO CONFERENCE, ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ HTML Επιμορφωτής: Δρ. Ανδρέας Δημητρόπουλος, Εκπαιδευτικός adimitropoulos@sch.gr http://users.att.sch.gr/adimitropoulos ΜΑΪΟΣ 2005
1. ΤΗΛΕΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Τηλεπληροφορική μπορεί να ονομαστεί κάθε εφαρμογή της Πληροφορικής στην οποία: Παραδείγματα: ο χρήστης και το αντικείμενο της εφαρμογής δε βρίσκονται στον ίδιο φυσικό χώρο ή δύο ή περισσότεροι χρήστες που δεν βρίσκονται στον ίδιο φυσικό χώρο επικοινωνούν μεταξύ τους. Αναζητούμε (οι χρήστες ενός υπολογιστικού συστήματος) πληροφορίες (το αντικείμενο της αναζήτησής μας) στο διαδίκτυο. Εμείς βρισκόμαστε στο σπίτι μας ή στη δουλειά μας και οι πληροφορίες που αναζητούμε βρίσκονται σε σκληρούς δίσκους, σε διάφορες υπολογιστικές μηχανές σ όλον τον κόσμο. Ένας φορολογούμενος (ο χρήστης) συμπληρώνει και καταθέτει τη φορολογική δήλωσή του (το αντικείμενο της ενέργειάς του) χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή του και το διαδίκτυο. Δύο άνθρωποι (οι χρήστες), ό ένας στην Ευρώπη και ο άλλος στην Αυστραλία επικοινωνούν μεταξύ τους χρησιμοποιώντας ειδικό λογισμικό. Ανταλλάσσουν γραπτά μηνύματα ή αρχεία μεταξύ τους, ακούνε ό ένας τον άλλον και βλέπουν επίσης ο ένας τον άλλον. Για να εκτελέσουμε μια εφαρμογή τηλεπληροφορικής πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ειδικό εξοπλισμό (υλικό και λογισμικό). Τέτοιος εξοπλισμός ποικίλει σε ποιότητα και κόστος και επιλέγεται ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητές μας, αλλά και τις απαιτήσεις μας. Σε κάθε περίπτωση, μια εφαρμογή τηλεπληροφορικής έχει αυξημένες απαιτήσεις αναφορικά με τη σύνδεση στο διαδίκτυο. Έτσι, όσο καλύτερη (ταχύτερη) σύνδεση διαθέτουμε, τόσο απολαμβάνουμε καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών. Στις σημειώσεις αυτές γίνεται αναφορά σε εξοπλισμό (λογισμικό) που μπορείτε να βρείτε δωρεάν στο διαδίκτυο. Αν επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε τέτοιο λογισμικό για ακουστική και οπτική επικοινωνία με άλλους χρήστες, θα πρέπει ο υπολογιστής σας να είναι εξοπλισμένος με: κάρτα ήχου (όλοι οι σύγχρονοι υπολογιστές διαθέτουν τέτοια κάρτα), μεγάφωνα ( η ακουστικά), μικρόφωνο και κάμερα. 2
2. CHAT, MSN MESSENGER, ICQ Chat (κουβέντα) ονομάστηκε η επικοινωνία πραγματικού χρόνου μεταξύ δύο ή περισσοτέρων πλευρών, με γραπτά μηνύματα και με τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας. Στην εξέλιξή τους, οι εφαρμογές λογισμικού chatting μας προσφέρουν ένα πλήθος άλλων δυνατοτήτων. Έτσι, στις μέρες μας θα ήταν πιο σωστό να μιλάμε για εφαρμογές τηλεδιάσκεψης (videoconferencing), παρά για εφαρμογές chatting. Συγκεκριμένα, οι σύγχρονες εφαρμογές chatting, όπως ο Msn Messenger και το ICQ προσφέρουν τις δυνατότητες: ανταλλαγής γραπτών μηνυμάτων, ήχου ή (και) εικόνας, ανταλλαγής αρχείων, ενημέρωσης του χρήστη για την παρουσία ή όχι άλλων ατόμων στο διαδίκτυο, αποστολή μηνύματος ακόμα και στην περίπτωση που ο συνομιλητής δεν βρίσκεται συνδεδεμένος στο διαδίκτυο μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, αναζήτηση υποψηφίων συνομιλητών με κριτήρια κ.ά.. Επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο του Msn Messenger, κατεβάστε τον στον υπολογιστή σας, εγκαταστήστε τον και ακολουθείστε τις οδηγίες που θα βρείτε στον δικτυακό αυτόν τόπο για τη λειτουργία του: http://messenger.msn.com/ Απαραίτητη προϋπόθεση για τις ενέργειες αυτές είναι να αποκτήσετε έναν λογαριασμό (δωρεάν) στην υπηρεσία Hotmail (http://www.hotmail.com) ή ένα «διαβατήριο» για την υπηρεσία Msn. Για την εγγραφή στην υπηρεσία Hotmail ακολουθήσατε την εξής διαδρομή: http://www.hotmail.com Sign-Up (Ακολουθήστε τις οδηγίες που δίδονται) Για την υπηρεσία Msn ακολουθήστε την εξής διαδρομή: http://www.msn.com SIGN IN Get one now (Ακολουθήστε τις οδηγίες που δίδονται) Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα στην επικοινωνία σας με κάποιον άλλον, πριν από οποιαδήποτε άλλη ενέργεια, βεβαιωθείτε ότι και οι δύο χρησιμοποιείτε την τελευταία έκδοση (version) του Msn Messenger. Την έκδοση του Msn Messenger που χρησιμοποιείτε μπορείτε να δείτε (αφού ανοίξετε την εφαρμογή) στο menu «Βοήθεια» και στην επιλογή «Πληροφορίες για τον Msn Messenger» Για εγγραφή στην υπηρεσία ICQ τον δικτυακό τόπο της εφαρμογής αυτής στη διεύθυνση: http://www.icq.com 3
3. VIDEOCONFERENCE NETMEETING Videoconference ή Teleconference (τηλεδιάσκεψη) ονομάζεται η επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα μέρη με τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας. Αν δεν το έχετε, μπορείτε να κατεβάσετε το Netmeeting από το δικτυακό τόπο της Microsoft στη διεύθυνση: http://www.microsoft.com/windows/netmeeting/download/. Αφού το εγκαταστήσετε θα σας ζητήσει να δηλώσετε τα στοιχεία σας και τον δικτυακό τόπο συνάντησης που επιθυμείτε να εισέρχεστε με την έναρξη λειτουργίας της εφαρμογής (στο σημείο αυτό μπορείτε να δηλώσετε ils.hol.gr). Στη συνέχεια θα σας ζητηθεί να κάνετε μια δοκιμή για τον έλεγχο της καλής λειτουργίας των συσκευών ήχου (μικρόφωνο και ηχεία). Αν όλα είναι εντάξει, θα πρέπει να συνδεθείτε στο διαδίκτυο και στη συνέχεια να κάνετε έναρξη της εφαρμογής Netmeeting. Αναλυτικές οδηγίες για την εγκατάσταση και λειτουργία του Netmeeting μπορείτε να κατεβάσετε από το δικτυακό τόπο του Εργαστηρίου Παράλληλης Κατανεμημένης Επεξεργασίας (PDP Lab), του Τμήματος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής, του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη διεύθυνση: http://zeus.it.uom.gr/projects/cms/files/egkatastashnetmeeting.pdf. Το αρχείο των οδηγιών είναι σε μορφή.pdf (για την ανάγνωσή του απαιτείται το λογισμικό Acrobat Reader). Έναν κατάλογο με υπηρεσίες (servers) στις οποίους μπορείτε να αναζητήστε συνομιλητές με τη χρήση του Netmeeting μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση: http://www.videofrog.com/ils/servers.phtml ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε πολλές υπηρεσίες (servers) θα συναντήσετε ανθρώπους και υλικό αμφίβολων προθέσεων και ποιότητας. Σιγουρευτείτε με ποιον μιλάτε (ιδιαίτερα όταν παραβρίσκονται και ανήλικοι στην επικοινωνία) και μην ακολουθείτε οδηγίες που θα σας δώσει κάποιος άγνωστος για χειρισμούς στο Netmeeting. Υπάρχουν ρυθμίσεις στην εφαρμογή αυτή που μπορούν να ανοίξουν σε έναν κακοπροαίρετο πόρτες προς τον υπολογιστή και τα αρχεία σας. Σε απλές εφαρμογές videoconferencing όπως είναι το Netmeeting και ο Msn Messenger κατά τις οποίες επιλέγουμε και ακουστική επικοινωνία, πολλές φορές παρατηρούνται δυσκολίες στη ρύθμιση του ήχου. Μεγάλο μέρος των προβλημάτων αυτών αντιμετωπίζονται με τη χρήση ακουστικών αντί των ηχείων. 4
Επαγγελματική διάταξη τηλεδιάσκεψης Υπολογιστής, ακουστικά (ή ηχεία) και μικρόφωνο: ο βασικός εξοπλισμός για τηλεδιάσκεψη στο σπίτι Το περιβάλλον λειτουργίας του Netmeeting. Στο μεγάλο παράθυρο εμφανίζεται ο συνομιλητής μας, ενώ στο μικρό εμείς. 5
4. FORUM NEWSGROUPS Η χωροταξία που δημιουργήθηκε στο διαδίκτυο με τη σύνδεση εκατομμυρίων χρηστών σε έναν ενιαίο χώρο, από νωρίς δημιούργησε την ανάγκη δημιουργίας ομάδων ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα. Οι ομάδες αυτές ονομάστηκαν ομάδες συζήτησης (newsgroups, forums, clubs). Μπορείτε απλά να παρακολουθείτε τα μηνύματα που ανταλλάσσονται στο πλαίσιο μιας ομάδας συζήτησης ή να στείλετε και το δικό σας, το οποίο θα διαβαστεί από όλα τα μέλη της ομάδας στην οποία συμμετέχετε. Ένα παγκόσμιο δίκτυο που συνδέει όλες τις υπηρεσίες ομάδων συζήτησης είναι το Usenet. Στο δίκτυο αυτό βρίσκονται σήμερα (5/2005) καταχωρημένες πάνω από 55.000 ομάδες συζήτησης. Αναλυτικές οδηγίες για τις ομάδες συζήτησης του Usenet μπορείτε να αναζητήσετε στον δικτυακό τόπο του Κέντρου Λειτουργίας και Διαχείρισης Δικτύου (ΚΛΔΔ) του Α.Π.Θ στη διεύθυνση: http://noc.auth.gr/services/manuals/usenet/#rns Στο Κέντρο αυτό υπάρχει μια υπηρεσία σύνδεσης με το Usenet με τα χαρακτηριστικά news.auth.gr Για να αξιοποιήσετε τις υπηρεσίες του Usenet θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε μια εφαρμογή ανάγνωσης μηνυμάτων. Τέτοιες εφαρμογές είναι ενσωματωμένες σε άλλες εφαρμογές που πιθανότατα υπάρχουν στον υπολογιστή σας, όπως π.χ. στα προγράμματα διαχείρισης της αλληλογραφίας Outlook και Outlook Express. Υπηρεσίες ομάδων συζήτησης προσφέρουν αρκετοί φορείς (και ελληνικοί) στις οποίες μπορεί να συμμετάσχει (ή και να δημιουργήσει) κάποιος με τη χρήση μόνο του φυλλομετρητή του (browser). Παράδειγμα τέτοιας υπηρεσίας αποτελεί ο Pathfinder στη διεύθυνση: http://www.pathfinder.gr Δημιουργήστε έναν λογαριασμό (εγγραφείτε) και στη συνέχεια περιηγηθείτε στις κοινότητες (clubs) που υπάρχουν εδώ 6
5. HTML Η HTML (HyperText Markup Language) είναι μια γλώσσα «κατανοητή» από το φυλλομετρητή (browser) με την οποία μπορούμε να παρουσιάζουμε στην οθόνη του υπολογιστή μας διάφορα αρχεία πολυμέσων (κείμενο, ήχο, εικόνα, κινούμενη εικόνα, φωτογραφία, βίντεο). Για να πάρετε μια γεύση από τη μορφή της HTML: συνδεθείτε στο διαδίκτυο, χρησιμοποιήστε το φυλλομετρητή σας και επισκεφθείτε έναν οποιονδήποτε δικτυακό τόπο, πιέστε το δεξί πλήκτρο του ποντικιού σας πάνω σε οποιοδήποτε σημείο της ιστοσελίδας που έχει ανοίξει, που όμως δε βρίσκεται υπερσύνδεσμος (hyperlink), από τις επιλογές του παραθύρου που ανοίγει επιλέξτε «Προβολή προέλευσης» (ή View source, αν χρησιμοποιείτε αγγλικό φυλλομετρητή. Θα εμφανιστεί μπροστά σας ένα αρχείο δυσνόητου κειμένου. Το κείμενο αυτό περιλαμβάνει όλες τις οδηγίες προς τον φυλλομετρητή, ώστε να παρουσιάσει στην οθόνη το επιθυμητό αποτέλεσμα. Στις μέρες μας δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζει κάποιος την HTML, ώστε να κατασκευάσει μια ιστοσελίδα. Για το σκοπό αυτό, μπορεί να χρησιμοποιήσει εφαρμογές που ελάχιστα διαφέρουν από έναν επεξεργαστή κειμένου. Αρκετές από αυτές τις εφαρμογές διατίθενται δωρεάν (OpenOffice, FrontPage Express) στο διαδίκτυο ή βρίσκονται ενσωματωμένες σε εφαρμογές που ήδη χρησιμοποιείτε (Microsoft Office) Αναλυτικά μαθήματα της HTML μπορείτε να αναζητήσετε στο δικτυακό τόπο του Εργαστηρίου Παράλληλης Κατανεμημένης Επεξεργασίας (PDP Lab), του Τμήματος Εφαρμοσμένης Πληροφορικής, του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στη διεύθυνση http://www.it.uom.gr/project/html2/main.html * * * * * * * * * * 7