Πανεπιστηµίου 69 & Αιόλου 105 64 Αθήνα Τηλ. : 210 3727400 Fax : 210 3255460 E-mail : info@rae.gr Αθήνα, 04/02/2004 -ΕΠΕΙΓΟΝ- Προς : ΕΣΜΗΕ Α.Ε. Υπόψη: κ. Α. Παπαθανασίου, ιευθύνοντος Συµβούλου Κοινοποιήσεις: 1. ΥΠΟΥΡΓΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, κ. Α. Τσοχατζόπουλο, 2. ΥΠ.ΑΝ., κ. Γ. Αγραφιώτη, Γενικό Γραµµατέα, 3. ΕΗ Α.Ε., κ. Σ. Νέζη, ιευθύνοντα Σύµβουλο, 4. Ελληνικό Σύνδεσµο Ηλεκτροπαραγωγών από ΑΠΕ, κ. Γ. Περιστέρη, Πρόεδρο 5. Ρόκας Αιολική Θράκη ΙΙ Α.Β.Ε.Ε. 6. Επενδυτές ΑΠΕ Θέµα : Έργα σύνδεσης χρηστών Συστήµατος Σχετικό : Επιστολή της εταιρείας «Ρόκας Αιολική Θράκη ΙΙ Α.Β.Ε.Ε.» µε αρ. πρωτ. ΓΣ/σσ/315/16-12-2003 (ΡΑΕ/Ι-14560/24-12-2003) Κωδικός: Ο-5618 Σελίδες: 5 Η ΡΑΕ έγινε αποδέκτης επιστολών και διαµαρτυριών από κατόχους άδειας παραγωγής από ΑΠΕ σχετικά µε καθυστερήσεις, απαιτήσεις, αλλά και διαδικασίες χωρίς νόµιµο έρεισµα που λαµβάνουν χώρα στο πλαίσιο της σύνδεσής τους µε το Σύστηµα Ηλεκτρικής Ενέργειας. Χαρακτηριστική είναι η σχετική επιστολή της Ρόκας Αιολική Θράκη ΙΙ ΑΒΕΕ, η οποία επισυνάπτεται. Η ΡΑΕ έχει λάβει αντίστοιχες διαµαρτυρίες και προφορικές καταγγελίες και από άλλους επενδυτές ΑΠΕ. Η ΡΑΕ τονίζει ότι η απρόσκοπτη και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση τρίτων στο Σύστηµα είναι το θεµέλιο της υφιστάµενης νοµοθεσίας, ελληνικής και κοινοτικής, για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Για το λόγο αυτό η ελληνική νοµοθεσία έχει αναθέσει την ευθύνη αυτή σε ανεξάρτητο ιαχειριστή του Συστήµατος ( ΕΣΜΗΕ ΑΕ) και όχι στον ιδιοκτήτη του Συστήµατος (δηλαδή τη ΕΗ ΑΕ). Μετά από διερεύνηση του θέµατος αυτού, η ΡΑΕ επισηµαίνει τα εξής: Α. Ισχύον θεσµικό πλαίσιο 1. Σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 15 του Ν.2773/1999, ο ιαχειριστής του Συστήµατος υποχρεούται να µεριµνά για την ανάπτυξη του Συστήµατος µε τρόπο επαρκή, ασφαλή οικονοµικά αποδοτικό και αξιόπιστο, και περαιτέρω να παρέχει
πρόσβαση στο Σύστηµα στους κατόχους άδειας παραγωγής ή προµήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και στους επιλέγοντες πελάτες. Η ΕΗ Α.Ε., σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 12 του Ν.2773/1999, υποχρεούται στην ανάπτυξη του Συστήµατος σύµφωνα µε τον προγραµµατισµό στον οποίο προβαίνει ο ιαχειριστής του Συστήµατος, και όπως ειδικότερα καθορίζεται στην άδεια αποκλειστικότητας της κυριότητας του Συστήµατος. 2. Τα ανωτέρω εξειδικεύονται περαιτέρω: α) Στον Κανονισµό Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (άρθρο 3, παράγραφος 1.δ) και στην Άδεια ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (ειδικός όρος 1.δ), όπου προβλέπεται ότι ο ιαχειριστής του Συστήµατος οφείλει να δίδει τις απαραίτητες για την άσκηση των δραστηριοτήτων και αρµοδιοτήτων του οδηγίες στον Κύριο του Συστήµατος. β) Στον Κανονισµό άδειας αποκλειστικότητας της κυριότητας του Συστήµατος (άρθρο 4, παράγραφος 3) και στην Άδεια αποκλειστικότητας της κυριότητας του Συστήµατος (όρος 8), όπου προβλέπεται ότι «η ΕΗ οφείλει να τηρεί τις οδηγίες του ιαχειριστή του Συστήµατος κατά την επιδίωξη του σκοπού του σύµφωνα µε το νόµο, ιδίως σε σχέση µε τη λειτουργία, τη συντήρηση και την ανάπτυξη του Συστήµατος καθώς και την εκτέλεση των εργασιών που της ανατίθενται σε σχέση µε την πραγµατοποίηση νέων συνδέσεων στο Σύστηµα». γ) Στη Σύµβαση Παραχώρησης Ελέγχου του Συστήµατος όπου: Για την ανάπτυξη του Συστήµατος (παράγραφοι Γ.α και Γ.β) ορίζεται ότι: «Ο ιαχειριστής του Συστήµατος µεριµνά και προγραµµατίζει την ανάπτυξη του Συστήµατος και των διασυνδέσεων, σύµφωνα µε τον Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και την άδεια διαχείρισης και εκµετάλλευσης του Συστήµατος που του χορηγείται. Για το σκοπό αυτό εκπονεί τις απαραίτητες µελέτες και διασφαλίζει την υλοποίηση της ανάπτυξης του Συστήµατος και των διασυνδέσεων. Ο ιαχειριστής του Συστήµατος υλοποιεί τα έργα ανάπτυξης του Συστήµατος σύµφωνα µε τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και την άδεια διαχείρισης και εκµετάλλευσης του Συστήµατος που του χορηγείται. Η ΕΗ οφείλει να υλοποιεί τις εργασίες ανάπτυξης του Συστήµατος και των διασυνδέσεων, που της αναθέτει ο ιαχειριστής του Συστήµατος, σύµφωνα µε τις οδηγίες του, οι οποίες περιλαµβάνουν το σαφή καθορισµό του έργου ανάπτυξης και τις αναγκαίες προβλέψεις για τη διασφάλιση της έγκαιρης, άρτιας οικονοµικά αποδοτικής και ολοκληρωµένης υλοποίησης του έργου.» Για τα έργα σύνδεσης νέων χρηστών (παράγραφοι Ε.α και Ε.β) ορίζεται ότι: «Ο ιαχειριστής του Συστήµατος αποφασίζει και υλοποιεί τις νέες συνδέσεις στο Σύστηµα, όπως προβλέπεται στον Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος. Η ΕΗ οφείλει να υλοποιεί εγκαίρως και κατά τρόπο άρτιο, οικονοµικά αποδοτικό και ολοκληρωµένο τις νέες συνδέσεις που της αναθέτει ο ιαχειριστής του Συστήµατος» 3. Συνεπώς, στο σύνολο της ισχύουσας νοµοθεσίας περιλαµβάνονται και εξειδικεύονται οι αρµοδιότητες του ιαχειριστή του Συστήµατος και του Κυρίου του Συστήµατος όσον αφορά την κατασκευή έργων ανάπτυξης του Συστήµατος και σύνδεσης χρηστών σε αυτό, και ειδικότερα ότι: α) ο ιαχειριστής του Συστήµατος έχει την αποκλειστική ευθύνη να µεριµνά για την παροχή πρόσβασης χρηστών στο Σύστηµα και για τον προγραµµατισµό και την υλοποίηση όλων των σχετικών διαδικασιών και εργασιών, και β) η ΕΗ, ως Κύριος του Συστήµατος, οφείλει να ακολουθεί τις σχετικές οδηγίες και εντολές του ιαχειριστή του Συστήµατος και να του παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία. 2
4. Όσον αφορά τη χρέωση των χρηστών για τα έργα σύνδεσής τους στο Σύστηµα προβλέπονται τα ακόλουθα: Στον Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος (άρθρο 164, εδ. 1) ότι «Το κόστος υλοποίησης και θέσης σε λειτουργία των έργων επέκτασης για σύνδεση, συµπεριλαµβανοµένων δαπανών απαλλοτριώσεων γηπέδων και τυχόν άλλων δαπανών, καθώς και το κόστος λειτουργίας και συντήρησης βαρύνει αποκλειστικά τον αιτούντα». Στο Κανονισµό Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (άρθρο 3, παράγραφος 5.β), αναφορικά µε τις χρεώσεις σύνδεσης καθορίζονται τα εξής: «Έως την 20ή Απριλίου 2001 ο ιαχειριστής του Συστήµατος εκπονεί και δηµοσιεύει τους γενικούς όρους που ισχύουν για τις χρεώσεις αυτές, το είδος των δαπανών που κοστολογούνται, τον τρόπο υπολογισµού της αντίστοιχης χρέωσης και στις περιπτώσεις που εφαρµόζεται, το µοναδιαίο προϋπολογιστικό κόστος για το υπόψη είδος δαπάνης. Τα στοιχεία αυτά υποβάλλονται στον Υπουργό Ανάπτυξης και στη ΡΑΕ, και εγκρίνονται από τον Υπουργό Ανάπτυξης µετά από γνώµη της ΡΑΕ. Τροποποιήσεις στα στοιχεία επιτρέπονται µόνον έπειτα από έγκριση του Υπουργού Ανάπτυξης η οποία χορηγείται µετά από γνώµη της ΡΑΕ». Περαιτέρω, στη Σύµβαση Παραχώρησης Ελέγχου του Συστήµατος (παράγραφοι Ε.α εδάφιο 2 ο ) προβλέπεται ότι «Η ΕΗ αποζηµιώνεται για τις νέες συνδέσεις που υλοποιεί σύµφωνα µε τους όρους τριµερούς συµφωνίας, η οποία υπογράφεται για κάθε νέα σύνδεση, µεταξύ του ιαχειριστή του Συστήµατος, της ΕΗ και του χρήστη. Η ΕΗ οφείλει να παρέχει στο ιαχειριστή του Συστήµατος κάθε στοιχείο, που είναι αναγκαίο κατά την κρίση του ιαχειριστή του Συστήµατος για τον προσδιορισµό των χρεώσεων κάθε νέας συνδέσεως και τη ρύθµιση κάθε άλλου συναφούς οικονοµικού ή τεχνικού θέµατος». Το κόστος των εργασιών νέων συνδέσεων που αναλαµβάνει η ΕΗ πρέπει να είναι σε αντιστοιχία µε τους ανωτέρω εγκεκριµένους και δηµοσιευµένους όρους και τιµές, για την κατάρτιση των οποίων έχουν ληφθεί υπόψη και στοιχεία που παρέχει η ΕΗ. 5. Επί της διαδικασίας παροχής πρόσβασης, προβλέπεται ότι µετά από αίτηση χρήστη για σύνδεση, ο ιαχειριστής του Συστήµατος καταρτίζει προσφορά σύνδεσης, κατά τα οριζόµενα στο άρθρο 22 του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος, και επιπρόσθετα για τους σταθµούς παραγωγής ΑΠΕ, στο άρθρο 7 της ιαδικασίας έκδοσης αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας σταθµών παραγωγής µε χρήση ΑΠΕ. Ο ιαχειριστής του Συστήµατος οφείλει να καταρτίζει την προσφορά σύνδεσης βάσει των γενικών όρων, του είδους των δαπανών, του τρόπου υπολογισµού και του µοναδιαίου προϋπολογιστικού κόστους τα οποία έχουν εγκριθεί από τον Υπουργό Ανάπτυξης µετά από γνώµη της ΡΑΕ. Οι χρεώσεις που επιβάλλονται µετά τη σύναψη της σύµβασης σύνδεσης κατά το άρθρο 7 του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος πρέπει επίσης να είναι σύµφωνες µε τα ανωτέρω εγκεκριµένα στοιχεία και όρους. 6. Συνεπώς, από το σύνολο της ισχύουσας νοµοθεσίας καθορίζεται ότι ο ιαχειριστής του Συστήµατος παρέχει προσφορά σύνδεσης σε κάθε χρήστη που επιθυµεί να συνδεθεί µε το Σύστηµα, και συνάπτει µε αυτόν τη σχετική Σύµβαση Σύνδεσης. Το κόστος των σχετικών έργων καθορίζεται από τον ιαχειριστή του Συστήµατος βάσει διαφανούς και εγκεκριµένης διαδικασίας και όρων, ενώ η ΕΗ (ως Κύριος του Συστήµατος) αποζηµιώνεται βάσει της ως άνω τριµερούς σύµβασης για το κόστος των εργασιών που ανέλαβε κατ εντολή του ιαχειριστή του Συστήµατος. Συνεπώς, σε καµία περίπτωση ο χρήστης που επιθυµεί να συνδεθεί στο Σύστηµα δεν οφείλει να συναλλάσσεται για τεχνικά ή οικονοµικά θέµατα που αφορούν τη 3
σύνδεσή του µε άλλον παρά µόνον µε τον ιαχειριστή του Συστήµατος. Οφείλει µόνον να συνυπογράψει την ανωτέρω τριµερή σύµβαση, εφόσον τίθεται τέτοιο ζήτηµα, βάσει των εγκεκριµένων και δηµοσιευµένων όρων και τιµών. Β. Επί της ελλιπούς εκπλήρωσης των αρµοδιοτήτων του ΕΣΜΗΕ 1. Ο ιαχειριστής του Συστήµατος δεν έχει εκπληρώσει την υποχρέωσή του για υποβολή προς γνωµοδότηση και έγκριση των γενικών όρων που ισχύουν για τις χρεώσεις σύνδεσης µε το Σύστηµα, του είδους των δαπανών που κοστολογούνται, του τρόπου υπολογισµού της αντίστοιχης χρέωσης και, στις περιπτώσεις που εφαρµόζεται, του µοναδιαίου προϋπολογιστικού κόστους ανά είδος δαπάνης, παρά την παρέλευση σηµαντικού χρόνου από τη λήξη της σχετικής προθεσµίας. 2. Στην περίπτωση που υφίσταται καθυστέρηση στη σύναψη σύµβασης σύνδεσης νέου χρήστη λόγω άρνησης της ΕΗ να συνάψει µε τον ιαχειριστή του Συστήµατος σύµβαση για την ανάληψη σχετικών εργασιών, αυτό συνιστά πληµµελή εκπλήρωση των υποχρεώσεων του ιαχειριστή του Συστήµατος όσον αφορά τη διευκόλυνση της απόλαυσης του δικαιώµατος πρόσβασης στο Σύστηµα. 3. Η παραποµπή νέων χρηστών στη ΕΗ Α.Ε. για τη διευθέτηση τµήµατος των µελετών, έργων, διενέργειας αυτοψίας, ή οποιουδήποτε άλλου τµήµατος των εργασιών σύνδεσής τους, δεν αντιστοιχεί στην προβλεπόµενη από το νόµο διαδικασία. Σύµφωνα µε τη διαδικασία που προβλέπεται από το νόµο, η χρήστης συµβάλλεται µε το ΕΣΜΗΕ για τη σύνδεσή του µε το Σύστηµα, και ενόψει τούτου δεν θεµελιώνονται άµεσα οικονοµικές απαιτήσεις της ΕΗ έναντι του χρήστη, παρά µόνον στο πλαίσιο της προβλεπόµενης τριµερούς σύµβασης βάσει των εγκεκριµένων όρων και χρεώσεων. 4. Η τήρηση των υποχρεώσεων του ιαχειριστή του Συστήµατος όσον αφορά τις νέες συνδέσεις, είναι καθοριστικής σηµασίας, στο πλαίσιο των υποχρεώσεών του που προκύπτουν από την άδεια διαχείρισης του Συστήµατος. Σε περίπτωση µη τήρησης των υποχρεώσεων αυτών, αναιρείται η απόλαυση του δικαιώµατος της πρόσβασης τρίτων στο Σύστηµα, δικαίωµα το οποίο αποτελεί θεµέλιο λίθο της διαδικασίας απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας κατά το κοινοτικό δίκαιο. Γ. Ενέργειες της ΡΑΕ στο πλαίσιο των Εποπτικών και Ελεγκτικών της Αρµοδιοτήτων. 1. Καλείται ο ιαχειριστής του Συστήµατος να εκπληρώνει τις αρµοδιότητές του όσον αφορά την άµεση διευκόλυνση του δικαιώµατος πρόσβασης τρίτων στο Σύστηµα, κατά τρόπο επαρκή, ασφαλή, οικονοµικά αποδοτικό και αξιόπιστο, σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία. 2. Καλείται ο ιαχειριστής του Συστήµατος όπως υποβάλει στη ΡΑΕ την κατά το άρθρο 3 παράγραφος 5.β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος εισήγησή του µέχρι την 1 η Μαρτίου 2004. 3. Καλείται ο ιαχειριστής του Συστήµατος να ενηµερώσει πλήρως τη ΡΑΕ για την καθυστέρηση της υπογραφής της σύµβασης σύνδεσης της εταιρείας «Ρόκας Αιολική Θράκη ΙΙ Α.Β.Ε.Ε.», τις αιτίες αυτής και τις σχετικές ενέργειές του. Τίθεται προθεσµία έως την 1 η Μαρτίου 2004. 4. Η ΡΑΕ επιφυλάσσεται σχετικά µε την περαιτέρω νοµική διερεύνηση του θέµατος ως προς τυχόν παραβάσεις εκ µέρους του ΕΣΜΗΕ και της ΕΗ του νόµου και των κανονιστικών πράξεων που έχουν εκδοθεί κατ εξουσιοδότησή του. 4
. Νοµική Βάση Σύµφωνα µε: 1. Τις διατάξεις του νόµου 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286/22.12.1999) και ειδικότερα τα άρθρα 12, 15 και 18 αυτού, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν. 2. Τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος, Υ.Α. 5/Β/Φ1/οικ. 8989 (ΦΕΚ Β 654/30-05-2001). 3. Τις διατάξεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, Υ.Α. 5/Β/Φ1/οικ. 8988 (ΦΕΚ Β' 623/25-5-01). 4. Τον Κανονισµό Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος, Υ.Α. 5/ΗΛ/Β/Φ1/οικ. 6296 (ΦΕΚ Β 360/04-04-2001). 5. Την Άδεια ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος που χορηγήθηκε στον ιαχειριστή του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 492/27.4.2001). 6. Τον Κανονισµό άδειας αποκλειστικότητας της κυριότητας του Συστήµατος µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που χορηγήθηκε ση ΕΗ Α.Ε. (ΦΕΚ Β 1423/22-10-2001). 7. Την Άδεια αποκλειστικότητας της κυριότητας του Συστήµατος µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που χορηγήθηκε ση ΕΗ Α.Ε. (ΦΕΚ Β 92/31-01-2002). 8. Τη Σύµβαση Παραχώρησης Ελέγχου του Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας µεταξύ ΕΣΜΗΕ Α.Ε. και ΕΗ Α.Ε. που εγκρίθηκε µε την υπ αριθµ. Α.Π./ 5/ΗΛ/Φ1/οι.8219/03.05.2001 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης. 9. Τη ιαδικασία έκδοσης αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας σταθµών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας µε χρήση ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και µεγάλων υδροηλεκτρικών σταθµών και τύποι συµβάσεων αγοραπωλησίας ενέργειας, Υ.Α. 6/Φ1/2000 (ΦΕΚ Β 158, 13-02-2002). Για τη ΡΑΕ Καθ. Π. Κάπρος Πρόεδρος 5