Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας

Transcript

1 Πανεπιστηµίου 69 & Αιόλου, Αθήνα Τηλ.: Fax: Web: Αθήνα, 20/05/2004 Κωδικός: O-6715 Γνωµοδότηση της ΡΑΕ επί της εισηγήσεως του ΕΣΜΗΕ περί των γενικών όρων και τιµολογίων για τις χρεώσεις σύνδεσης στο Σύστηµα, κατά το άρθρο 3 παράγραφος 5.β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Λαµβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του νόµου 2773/1999, (ΦΕΚ Α 286/ ) όπως ισχύει. 2. Τις διατάξεις του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος Υ.Α. 5/Β/Φ1/οικ (ΦΕΚ Β 360/ ), και ιδίως του άρθρου 3, παράγραφος 5.β αυτού. 3. Τις διατάξεις της Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος, Υ.Α. 5/Β/Φ1/7705 (ΦΕΚ Β 492/ ). 4. Τις διατάξεις του Κανονισµού Άδειας Αποκλειστικότητας της Κυριότητας του Συστήµατος, Υ.Α. 5/Β/Φ1/οικ (ΦΕΚ Β 1423/ ). 5. Τις διατάξεις της Άδειας Αποκλειστικότητας της Κυριότητας του Συστήµατος, Υ.Α. 5/Β/Φ1/οικ.1086 (ΦΕΚ Β 92/ ). 6. Τους όρους της Σύµβασης Παραχώρησης Ελέγχου του Συστήµατος, Υ.Α. 5/Β/Φ1/οικ Τις διατάξεις του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος, Υ.Α. 5/Β/Φ1/οικ (Τεύχος ΦΕΚ Β' 654/ ). 8. Το έγγραφο της ΡΑΕ µε αρ. πρωτ. ΡΑΕ/Ο-5618/ , µε θέµα «Έργα σύνδεσης χρηστών Συστήµατος». 9. Το έγγραφο του ΕΣΜΗΕ Α.Ε. µε αρ. πρωτ. 1068/ (ΡΑΕ/Ι-15769/ ) µε θέµα «Σύµβαση Σύνδεσης Παραγωγού ΑΠΕ ΡΟΚΑΣ ΑΙΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ ΙΙ ΑΒΕΕ». 10. Το έγγραφο της ΕΗ Α.Ε. µε αρ. πρωτ Γ. ΝΣ/579/ (ΡΑΕ/Ι-16078/ ) µε θέµα «Έργα σύνδεσης χρηστών Συστήµατος». 11. Το έγγραφο της ΡΑΕ µε αρ. πρωτ. ΡΑΕ/Ο-6150/ , µε θέµα «Έργα σύνδεσης χρηστών Συστήµατος»

2 12. Την εισήγηση της ΕΣΜΗΕ Α.Ε. η οποία κοινοποιήθηκε µε το έγγραφο µε αρ. πρωτ. 2258/ (ΡΑΕ/Ι-17134/ ) µε θέµα «Έργα σύνδεσης χρηστών Συστήµατος». σκέφθηκε ως εξής: Ιστορικό Ισχύον κανονιστικό πλαίσιο Με αφορµή διαµαρτυρίες εκ µέρους κατόχων άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ σχετικά µε καθυστερήσεις και προβλήµατα που αντιµετωπίζουν κατά τη σύνδεσή τους µε το Σύστηµα Μεταφοράς, αλλά και αµφισβήτησης από τον ΕΣΜΗΕ (σχετικό έγγραφο υπ αρ. 9) και τη ΕΗ (σχετικό έγγραφο υπ αρ. 10) των υποχρεώσεών τους βάσει του ισχύοντος θεσµικού πλαισίου και την σηµασίας εκπλήρωσης αυτών, η ΡΑΕ µε τα από και έγγραφά της επεσήµανε τα ακόλουθα: 1. Είναι κεφαλαιώδους σηµασίας η απαρέγκλιτη τήρηση των απαιτήσεων του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου όσον αφορά στην κατανοµή αρµοδιοτήτων µεταξύ ΕΣΜΗΕ και ΕΗ Α.Ε., και ειδικότερα στην πλήρη εποπτεία εκ µέρους του ανεξάρτητου ιαχειριστή του Συστήµατος επί της διαδικασίας και των εργασιών σύνδεσης των νέων έργων στο Σύστηµα καθώς και η απαρέγκλιτη τήρηση των απαιτήσεων του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου όσον αφορά τη διαφάνεια τόσο ως προς τους γενικούς όρους, τα τιµολόγια και τις προδιαγραφές σύνδεσης στο Σύστηµα, όσο και ως προς την τηρούµενη διαδικασία, συµβάλλοντας αφενός στην τήρηση ενιαίων προδιαγραφών και τιµολογίων είτε τα έργα κατασκευάζονται από τους χρήστες είτε κατασκευάζονται από τη ΕΗ Α.Ε., και αφετέρου στην άρση σοβαρών εµποδίων που αντιµετωπίζουν οι εν δυνάµει επενδυτές και ιδιαίτερα οι νεοεισερχόµενοι. 2. Για την πραγµατική απόλαυση του θεµελιώδους δικαιώµατος πρόσβασης στο Σύστηµα από τους χρήστες του Συστήµατος, χωρίς διάκριση µεταξύ τους, ο έλληνας νοµοθέτης: α) αφενός συνέστησε ανεξάρτητο ιαχειριστή του Συστήµατος, την εταιρεία ΕΣΜΗΕ Α.Ε., στην οποία ανέθεσε την ευθύνη της λειτουργίας και της ανάπτυξης του Συστήµατος µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και β) αφετέρου µε τις διατάξεις των άρθρων 18 παρ. 7, 19 παρ. 1 εδ. β και 29 του Ν. 2773/1999 υιοθέτησε το σύστηµα της ρυθµιζόµενης πρόσβασης τρίτων στο Σύστηµα, όπως προβλέπεται και κατά τις διατάξεις των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 17 της Οδηγίας 96/92/ΕΚ. 3. Στο Κανονισµό Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (άρθρο 3, παράγραφος 5.β), αναφορικά µε τις χρεώσεις σύνδεσης καθορίζονται τα εξής: «Έως την 20 η Απριλίου 2001 ο ιαχειριστής του Συστήµατος εκπονεί και δηµοσιεύει τους γενικούς όρους που ισχύουν για τις χρεώσεις αυτές, το είδος των δαπανών που κοστολογούνται, τον τρόπο υπολογισµού της αντίστοιχης χρέωσης και στις περιπτώσεις που εφαρµόζεται, το µοναδιαίο προϋπολογιστικό κόστος για το υπόψη είδος δαπάνης. Τα στοιχεία αυτά υποβάλλονται στον Υπουργό Ανάπτυξης και στη ΡΑΕ, και εγκρίνονται από τον Υπουργό Ανάπτυξης µετά από γνώµη της ΡΑΕ. Τροποποιήσεις στα στοιχεία επιτρέπονται µόνον έπειτα από έγκριση του Υπουργού Ανάπτυξης η οποία χορηγείται µετά από γνώµη της ΡΑΕ». Περαιτέρω, στο Ν. 2773/1999, άρθρο 18, παράγραφος 7 καθορίζεται ότι «ο ιαχειριστής του Συστήµατος δηµοσιεύει κατάλογο όλων των τιµολογίων µε τα οποία χρεώνει τους χρήστες του Συστήµατος». 4. Στο σύνολο της ισχύουσας νοµοθεσίας περιλαµβάνονται και εξειδικεύονται οι αρµοδιότητες τόσο του ιαχειριστή του Συστήµατος όσο και του Κυρίου του Συστήµατος, όσον αφορά την κατασκευή έργων ανάπτυξης του Συστήµατος και σύνδεσης χρηστών σε αυτό, και ειδικότερα ότι: - 2 -

3 α) ο ιαχειριστής του Συστήµατος έχει την αποκλειστική ευθύνη να µεριµνά για την παροχή πρόσβασης χρηστών στο Σύστηµα, δηλαδή τη σύνδεση νέων χρηστών, καθώς και για τον προγραµµατισµό και την υλοποίηση όλων των σχετικών διαδικασιών και εργασιών, και β) η ΕΗ, ως Κύριος του Συστήµατος, οφείλει να ακολουθεί τις οδηγίες και εντολές του ιαχειριστή του Συστήµατος σχετικά µε την εκτέλεση έργων ανάπτυξης του Συστήµατος και να του παρέχει τα απαραίτητα στοιχεία. 5. Στο πλαίσιο αυτό, ο ιαχειριστής του Συστήµατος παρέχει προσφορά σύνδεσης σε κάθε χρήστη που επιθυµεί να συνδεθεί µε το Σύστηµα, και συνάπτει µε αυτόν τη σχετική Σύµβαση Σύνδεσης. Το κόστος των έργων σύνδεσης καθορίζεται από τον ιαχειριστή του Συστήµατος βάσει διαφανούς και εγκεκριµένης διαδικασίας και όρων, ενώ η ΕΗ ως Κύριος του Συστήµατος αποζηµιώνεται βάσει τριµερούς σύµβασης για το κόστος των εργασιών που αναλαµβάνει κατ εντολή του ιαχειριστή του Συστήµατος. Για το σκοπό αυτό, εκλήθη η ΕΣΜΗΕ να υποβάλει µέχρι την 1η Μαρτίου 2004 την κατά το άρθρο 3 παράγραφος 5.β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος εισήγησή του σχετικά µε τους γενικούς όρους και τα τιµολόγια σύνδεσης στο Σύστηµα, ώστε η ΡΑΕ να γνωµοδοτήσει σχετικά προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, ο οποίος είναι αρµόδιος για την έγκριση των γενικών όρων και τιµολογίων σύνδεσης. Ο ΕΣΜΗΕ υπέβαλε την οριζόµενη στο άρθρο 3 παράγραφος 5.β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος εισήγησή του µόνον κατόπιν των ανωτέρω επανειληµµένων επισηµάνσεων της ΡΑΕ, και µόλις στις , σχεδόν τρία έτη αργότερα από την προθεσµία που τίθεται στον ίδιο όρο του Κανονισµού της Άδειάς του. Επί των γενικών ζητηµάτων που εγείρονται από την εισήγηση του ΕΣΜΗΕ Επί των γενικότερων ζητηµάτων που εγείρονται από την εισήγηση του ΕΣΜΗΕ επισηµαίνονται τα ακόλουθα: 1. Ως προς το περιεχόµενο των γενικών όρων και τιµολογίων σύνδεσης στο Σύστηµα τα οποία υπόκεινται σε έγκριση από τον Υπουργό Ανάπτυξης, επισηµαίνονται τα εξής: α) Tο αντικείµενο και περιεχόµενο των στοιχείων τιµολόγησης της σύνδεσης στο Σύστηµα, τα οποία υπόκεινται σε έγκριση από τον Υπουργό Ανάπτυξης, δεν καθορίζονται αυθαίρετα, αλλά σε συνάρτηση µε το σκοπό της πρόβλεψης της σχετικής διαδικασίας έγκρισης και δηµοσίευσης. Σκοπός της όλης διαδικασίας έγκρισης και δηµοσίευσης των γενικών όρων και τιµολογίων σύνδεσης στο Σύστηµα είναι η διασφάλιση της διαφάνειας και της µη διάκρισης των χρηστών, όσον αφορά τη σύνδεσή τους στο Σύστηµα, και κατά συνέπεια η πραγµατική απόλαυση του δικαιώµατος πρόσβασης στο Σύστηµα από τους χρήστες. Οι αρχές αυτές αποτελούν θεµέλιο λίθο του ισχύοντος θεσµικού πλαισίου, στο οποίο καθορίζεται ότι: «[ο ιαχειριστής του Συστήµατος εφαρµόζει] κατά την παροχή των υπηρεσιών του διαφανή, αντικειµενικά και αµερόληπτα κριτήρια, ώστε να αποφεύγονται οι διακρίσεις µεταξύ των χρηστών και των κατηγοριών χρηστών του Συστήµατος» (Ν. 2773/1999, άρθρο 15, παράγραφος 2.ζ), «ο ιαχειριστής του Συστήµατος δηµοσιεύει κατάλογο όλων των τιµολογίων µε τα οποία χρεώνει τους χρήστες του Συστήµατος» (Ν. 2773/1999, άρθρο 18, παράγραφος 7), «θα πρέπει να διορίζεται διαχειριστής του δικτύου µεταφοράς, ο οποίος αναλαµβάνει την εκµετάλλευση, τη συντήρηση και, εάν χρειάζεται, την ανάπτυξή του και ότι η δράση του εν λόγω διαχειριστή πρέπει να είναι αντικειµενική, διαφανής και αµερόληπτη» (Οδηγία 96/92/ΕΚ, σκέψη 25). Οι αρχές αυτές επιβεβαιώνονται και στην Οδηγία 54/2003/ΕΚ όπου καθορίζεται ότι «θα πρέπει να ληφθούν περαιτέρω µέτρα προκειµένου να διασφαλιστούν τιµολόγια διαφανή και άνευ διακρίσεων για την πρόσβαση στα δίκτυα [και] τα εν λόγω τιµολόγια να ισχύουν - 3 -

4 για όλους τους χρήστες του δικτύου σε αµερόληπτη βάση» (Οδηγία 54/2003/ΕΚ, σκέψη υπ αρ. 13). Μόνον εντός αυτού του πλαισίου αρχών και στόχων και βάσει των αρµοδιοτήτων του ιαχειριστή του Συστήµατος που καθορίζονται στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο, είναι δυνατή η ερµηνεία των συγκεκριµένων διατάξεων περί της υποχρεώσεως του ιαχειριστή του Συστήµατος να υποβάλλει προς έγκριση και να δηµοσιεύει τις γενικές αρχές και τα τιµολόγια σύνδεσης στο Σύστηµα. Κατά συνέπεια, δεν τίθεται θέµα διασταλτικής ερµηνείας των σχετικών διατάξεων, όπως εσφαλµένα επικαλείται ο ΕΣΜΗΕ στην εισήγησή του. β) Η έγκριση «των γενικών όρων που ισχύουν για τις χρεώσεις σύνδεσης στο Σύστηµα, του είδους των δαπανών που κοστολογούνται, του τρόπου υπολογισµού της αντίστοιχης χρέωσης και στις περιπτώσεις που εφαρµόζεται, του µοναδιαίου προϋπολογιστικού κόστους για το υπόψη είδος δαπάνης» διασφαλίζει τόσο την επίτευξη των ανωτέρω, όσο και τη δυνατότητα άσκησης ρυθµιστικής πολιτικής από τους εποπτεύοντες φορείς (ΡΑΕ και Υπουργείο Ανάπτυξης), οι οποίοι δύνανται κατά τη διαδικασία έγκρισης των τιµολογίων σύνδεσης να λαµβάνουν υπόψη κριτήρια πρόσθετα του αντικειµενικού κόστους. γ) Είναι προφανές ότι η έγκριση των γενικών όρων και τιµολογίων σύνδεσης δεν έρχεται σε αντίθεση µε τη δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση του ΕΣΜΗΕ να προβαίνει σε εκτίµηση των δαπανών που συνεπάγεται κάθε συγκεκριµένη σύνδεση στο Σύστηµα και να εκπονεί περαιτέρω µελέτες αναλόγως του µεγέθους και της πολυπλοκότητας του εκάστοτε έργου σύνδεσης χρήστη, όπως προβλέπεται στον Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος. Όλες αυτές οι διαδικασίες όµως θα πρέπει να εντάσσονται στο πλαίσιο των γενικών όρων και τιµολογίων που εγκρίνονται και δηµοσιεύονται, ώστε να µην τίθεται θέµα παραβίασής τους και µη ελεγχόµενης δράσης του ΕΣΜΗΕ σχετικά µε τις νέες συνδέσεις. 2. Όσον αφορά στην τριµερή συµφωνία που συνάπτεται µεταξύ ΕΣΜΗΕ, χρήστη και ΕΗ Α.Ε. προκειµένου για νέες συνδέσεις, επισηµαίνονται τα εξής: α) Ενόψει της υιοθέτησης του συστήµατος ρυθµιζόµενης πρόσβασης τρίτων στο Σύστηµα, είναι σαφές ότι δεν υφίσταται περιθώριο διαπραγµάτευσης των όρων, προϋποθέσεων και χρεώσεων για τη σύνδεση νέων χρηστών µε τη ΕΗ Α.Ε. Βάσει και της καθοριζόµενης στο ισχύον θεσµικό πλαίσιο κατανοµής αρµοδιοτήτων µεταξύ ΕΣΜΗΕ και ΕΗ Α.Ε., η συµµετοχή της ΕΗ στην εν λόγω συµφωνία προβλέπεται εκ του νόµου µόνον για τη νόµιµη είσπραξη από αυτήν του ανταλλάγµατος το οποίο θα καθοριστεί αποκλειστικά και µόνον µεταξύ ΕΣΜΗΕ και χρήστη µε βάση τους γενικούς όρους και τιµολόγια, όπως αυτά έχουν εγκριθεί. Συνεπώς, εξ αντικειµένου κατά τη σύναψη της εν λόγω συµφωνίας ο χρήστης δεν οφείλει να συναλλάσσεται για τεχνικά και οικονοµικά θέµατα που αφορούν τη σύνδεσή του µε άλλο φορέα πλην του ΕΣΜΗΕ. β) εν τίθεται κανένα θέµα, ούτε και προβλέπεται από το νόµο περιθώριο οιασδήποτε συναλλακτικής ελευθερίας της ΕΗ Α.Ε. κατά τη σύναψη της τριµερούς συµφωνίας, καθώς η ΕΗ Α.Ε. ασκεί στις συγκεκριµένες περιπτώσεις δραστηριότητα που της έχει ανατεθεί από το Κράτος κατ αποκλειστικότητα και πρέπει να ασκείται υπό το πρίσµα του απόλυτου σεβασµού της κατανοµής αρµοδιοτήτων µεταξύ ΕΣΜΗΕ και ΕΗ Α.Ε. Ενόψει αυτής της κατανοµής, δεν προβλέπεται ως θεσµοποιηµένη διαδικασία η λήψη υπόψη των απόψεων της ΕΗ Α.Ε. σε σχέση «µε την εξειδίκευση των ειδικότερων τεχνικών παραµέτρων των έργων σύνδεσης κα µε την οριστικοποίηση του αρχικού προϋπολογιζόµενου κόστους αυτών», όπως εσφαλµένα υποστηρίζει ο ΕΣΜΗΕ στην από εισήγησή του, καθώς πρόκειται για αρµοδιότητες που ανατέθηκαν κατ αποκλειστικότητα στον ΕΣΜΗΕ. Εάν αυτό γινόταν µέχρι σήµερα για λόγους αξιοποίησης της πείρας της ΕΗ σχετικά µε θέµατα σύνδεσης, και ο ΕΣΜΗΕ κρίνει ότι δεν µπορεί να αντεπεξέλθει πλήρως στις εκ του νόµου - 4 -

5 αρµοδιότητές του θα πρέπει να εισηγηθεί τυχόν µέτρα που κρίνει αναγκαία (π.χ. αύξηση προσωπικού, επιλογή εξωτερικού συµβούλου, ρύθµιση θεσµοποιηµένης και σαφούς διαδικασίας συνεργασίας µε τον Κύριο του Συστήµατος τροποποίηση θεσµικού πλαισίου όσον αφορά την κυριότητα του Συστήµατος Μεταφοράς,, κ.ά.) ώστε να υπάρξει νόµιµη και αποτελεσµατική αντιµετώπιση του προβλήµατος. γ) Παρά τα ανωτέρω, τα οποία πολλάκις έχουν επισηµανθεί από τη ΡΑΕ, η συνεχής έγερση ζητηµάτων που αφορούν την κατανοµή αρµοδιοτήτων µεταξύ ΕΣΜΗΕ και ΕΗ αναφορικά µε την ανάπτυξη και τη συντήρηση του Συστήµατος, και τα προβλήµατα που εµφανίζονται στην υλοποίηση των έργων σύνδεσης χρηστών του Συστήµατος και των λοιπών έργων της ΜΑΣΜ, ενδεχοµένως να µπορούν να αντιµετωπιστούν καλύτερα µε τροποποίηση του ισχύοντος θεσµικού πλαισίου ως προς τον φορέα που έχει την κυριότητα του Συστήµατος, όπως άλλωστε έχει επισηµανθεί και από τον ΕΣΜΗΕ 1. Η µεταβίβαση στη ΕΣΜΗΕ Α.Ε., πέραν της διαχείρισης, και της κυριότητας του Συστήµατος δεν απαλλάσσει µεν τον ιαχειριστή του Συστήµατος από την ευθύνη για την εκπλήρωση των αρµοδιοτήτων και του σκοπού του υπό το ισχύον νοµικό πλαίσιο, ενδέχεται όµως να εξυπηρετεί την καλύτερη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ενόψει και της Οδηγίας 54/2003/ΕΚ για την εµβάθυνση της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία ρυθµίζει ευθέως τις αρµοδιότητες του ιαχειριστή του Συστήµατος, τίθεται το ζήτηµα εάν το µοντέλο που έχει υιοθετήσει η Ελλάδα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του Κοινοτικού ικαίου. Η ΡΑΕ επιφυλάσσεται να διερευνήσει το ζήτηµα και να εισηγηθεί σχετικά. Επί του περιεχοµένου της εισηγήσεως του ΕΣΜΗΕ Ενόψει των ανωτέρω, και στο πλαίσιο της υποχρεώσεως του ΕΣΜΗΕ για την εκπόνηση και δηµοσίευση των γενικών όρων που ισχύουν για τις χρεώσεις σύνδεσης στο Σύστηµα, του είδους των δαπανών που κοστολογούνται, του τρόπου υπολογισµού της αντίστοιχης χρέωσης και στις περιπτώσεις που εφαρµόζεται, του µοναδιαίου προϋπολογιστικού κόστους για το υπόψη είδος δαπάνης, η ΡΑΕ επισηµαίνει τα ακόλουθα ως προς το περιεχόµενο της από εισήγησης του ΕΣΜΗΕ: 1. Η εισήγηση του ΕΣΜΗΕ δεν διασφαλίζει γενικούς όρους και τιµολόγια διαφανή και άνευ διακρίσεων για την πρόσβαση στο Σύστηµα, καθώς έχει σοβαρές ελλείψεις. Ενδεικτικά, αναφέρονται οι ακόλουθες ελλείψεις: α) Παρότι καθορίζονται γενικές κατηγορίες έργων και εξοπλισµού (τύποι υποσταθµών Υ/Σ - και γραµµών) δεν περιλαµβάνονται τα κριτήρια επιλογής της κατηγορίας εξοπλισµού που καταρχήν εξετάζεται σε κάθε περίπτωση, τα οποία πρέπει να προστεθούν. Είναι ευνόητο ότι τα κριτήρια µπορεί να είναι πολλά και να οδηγούν σε τεχνικά εναλλακτικές λύσεις, περίπτωση κατά την οποία πρέπει να επιλέγεται η οικονοµικότερη λύση για τον χρήστη ή να ερωτάται αυτός για την επιλογή της τελικής λύσης καθώς µπορεί άλλα κριτήρια επιλογής (όπως ο αναµενόµενος χρόνος υλοποίησης) να εφαρµόζονται από αυτόν. β) Το προϋπολογιστικό κόστος πρέπει να καθοριστεί όχι µόνον ανά γενική κατηγορία εξοπλισµού (π.χ. Υ/Σ 150 kv ή 400 kv), αλλά και λαµβάνοντας υπόψη άλλες σηµαντικές παραµέτρους, όπως η µορφολογία του εδάφους, οι χρήσεις γης της περιοχής, η γειτνίαση µε τη θάλασσα, κ.ά. Κατάλληλες υποκατηγορίες πρέπει να οριστούν, ώστε οι διακυµάνσεις του προϋπολογιστικού κόστους εντός κάθε 1 «Πρέπει να επαναλάβουµε ότι οι δυσλειτουργίες στην ανάπτυξη του Συστήµατος (αλλά και πολλές άλλες) είναι απότοκες του ιδιότυπου καθεστώτος του ΕΣΜΗΕ (διαχειριστής χωρίς ιδιοκτησία παγίων)», ΕΣΜΗΕ/925/ (ΡΑΕ/Ι-15620/ ) µε θέµα «Γνωµοδότηση της ΡΑΕ επί της Μελέτης Ανάπτυξης Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ) περιόδου »

6 υποκατηγορίας να είναι σηµαντικά µικρότερες από τις αναφερόµενες στην εισήγηση του ΕΣΜΗΕ. γ) εν αναφέρονται στοιχεία προϋπολογιστικού κόστους για τις υπόγειες γραµµές µεταφοράς, καθώς και τα κριτήρια µε τα οποία κρίνεται αναγκαία η εγκατάστασή τους. δ) εν περιλαµβάνονται στην εισήγηση του ΕΣΜΗΕ στοιχεία για τους γενικούς όρους που ισχύουν για τις χρεώσεις σύνδεσης και για τον τρόπο υπολογισµού της αντίστοιχης χρέωσης (π.χ. τρόπος καταβολής χρέωσης, τρόπος υπολογισµού προϋπολογιστικού και τελικού κόστους, κλπ). ε) Παρότι στην εισήγηση του ΕΣΜΗΕ καθορίζονται δύο κατηγορίες Υ/Σ 150 kv (υπαίθριοι και GIS) περιλαµβάνονται τιµές προϋπολογιστικού κόστους για µία µόνον κατηγορία. Σηµαντικά πρόσθετα στοιχεία κόστους και προδιαγραφών πρέπει να οριστούν για τους Υ/Σ κλειστού τύπου. στ) Για τις γραµµές µεταφοράς δεν αναφέρεται αν είναι διαθέσιµες στους ενδιαφερόµενους οι προδιαγραφές των χρησιµοποιούµενων τύπων. Η διαθεσιµότητα όλων των τεχνικών προδιαγραφών είναι απαραίτητη για λόγους διασφάλισης διαφάνειας και µη διάκρισης των χρηστών. ζ) εν περιλαµβάνεται στην εισήγηση του ΕΣΜΗΕ οποιαδήποτε τεκµηρίωση των στοιχείων προϋπολογιστικού κόστους, η οποία είναι απαραίτητη ώστε να εξεταστεί η έγκριση των στοιχείων αυτών. Ο ΕΣΜΗΕ οφείλει σύµφωνα µε το άρθρο 3, παράγραφος 5.β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος να περιλάβει στην εισήγησή του πλήρη σχετικά στοιχεία. 2. Η εισήγηση του ΕΣΜΗΕ ελέγχεται ως προς τα προϋπολογιστικά στοιχεία κόστους που περιλαµβάνονται σε αυτή. Ειδικότερα: α) Παρουσιάζονται ιδιαίτερα σηµαντικές αποκλίσεις µεταξύ προϋπολογιστικών στοιχείων κόστους που περιλαµβάνονται στη εισήγηση του ΕΣΜΗΕ και αντίστοιχων στοιχείων που παρέσχε η ΕΗ Α.Ε. και αναφέρονται σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2. Για τις γραµµές 400 kv διπλού κυκλώµατος ο ΕΣΜΗΕ εισηγείται τον καθορισµό της τιµής του µοναδιαίου προϋπολογιστικού κόστους σε 315, ,000 /km. Στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρεται ότι η εκτίµηση της ΕΗ Α.Ε. για το µέσο κόστος κατασκευής γραµµής µεταφοράς του τύπου αυτού είναι 235,000 /km. Παρατηρείται δηλαδή απόκλιση µεταξύ +34% έως +96% των συγκεκριµένων στοιχείων της εισήγησης του ΕΣΜΗΕ από τα στοιχεία της ΕΗ Α.Ε. που περιλαµβάνονται στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ειδικότερα, στην ίδια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαµβάνεται η εκτίµηση (βάσει στοιχείων της ΕΗ Α.Ε.) ότι το µέσο προϋπολογιστικό κόστος γραµµής µεταφοράς 400 kv διπλού κυκλώµατος στην Ελλάδα είναι 224,000 /km για οµαλό έδαφος, 235,200 /km για λοφώδες έδαφος και 291,200 /km για ιδιαίτερα ορεινό έδαφος. Συνεπώς, γι αυτές τις γραµµές µεταφοράς η χαµηλότερη τιµή προϋπολογιστικού κόστους που καθορίζεται στην εισήγηση του ΕΣΜΗΕ (315,000 /km) είναι υψηλότερη ακόµη και από την τιµή του µέσου προϋπολογιστικού κόστους που καθορίζεται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για κατασκευή γραµµών σε ιδιαίτερα ορεινό έδαφος. β) Κατά την ίδια Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα εντάσσεται στις χώρες χαµηλού κόστους κατασκευής έργων µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ως προς το κόστος γης και εργασίας. Για τις χώρες αυτές, το σχέδιο κανόνων εφαρµογής της 2 DG TREN / European Commission, Unit costs of constructing new transmission assets at 380 kv within the European Union, Norway and Switzerland, October

7 Οδηγίας 54/2003/ΕΚ το οποίο συνέταξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή 3, προβλέπει τιµές προϋπολογιστικού κόστους για τις γραµµές 400 kv διπλού κυκλώµατος µεταξύ 250,000 και 350,000 /km, από τις οποίες αποκλίνει σηµαντικά η εισήγηση του ΕΣΜΗΕ (315, ,000 /km). Για τους λόγους αυτούς, η ΡΑΕ αποφασίζει: 1. Γνωµοδοτεί αρνητικά προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, κατά το άρθρο 3, παράγραφος 5.β του Κανονισµού Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος, για την έγκριση της από εισηγήσεως του ΕΣΜΗΕ περί των γενικών όρων που ισχύουν για τις χρεώσεις σύνδεσης στο Σύστηµα, του είδους των δαπανών που κοστολογούνται, του τρόπου υπολογισµού της αντίστοιχης χρέωσης και στις περιπτώσεις που εφαρµόζεται, του µοναδιαίου προϋπολογιστικού κόστους για το υπόψη είδος δαπάνης, επειδή η εν λόγω εισήγηση παρουσιάζει σηµαντικότατες ελλείψεις ως προς το περιεχόµενό της, έλλειψη τεκµηρίωσης, και ελεγχόµενα προϋπολογιστικά στοιχεία κόστους. 2. Επιφυλάσσεται, ενόψει και της Οδηγίας 54/2003/ΕΚ, να διερευνήσει τη σκοπιµότητα αλλά και την υποχρέωση µεταβίβασης στη ΕΣΜΗΕ Α.Ε. της κυριότητας του Συστήµατος, και να εισηγηθεί σχετικά. Για τη ΡΑΕ, Καθ. Παντελής Κάπρος Πρόεδρος 3 DGTREN / European Commission, Guidelines on Inter-TSO Compensation, March