Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 5 Απριλίου 2017 (OR. en) 7935/17 ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου CULT 34 RELEX 290 DEVGEN 54 COMPET 236 ENFOCUSTOM 92 EDUC 131 COHOM 46 Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων / Συμβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ.: 7501/17 CULT 27 RELEX 251 DEVGEN 45 COMPET 198 ENFOCUSTOM 79 EDUC 122 COHOM 38 Θέμα: Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου για στρατηγική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις - Έγκριση Κατά τη διάρκεια αρκετών συνεδριάσεων, η Επιτροπή Πολιτιστικών Υποθέσεων συνέταξε τα ανωτέρω συμπεράσματα με σκοπό την έγκρισή τους στο Συμβούλιο «Παιδεία, Νεολαία, Πολιτισμός και Αθλητισμός» στις 22 και 23 Μαΐου 2017. Για το κείμενο συμφωνούν πλέον όλες οι αντιπροσωπίες. Καλείται, επομένως, η Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων να επιβεβαιώσει τη συμφωνία για το σχέδιο συμπερασμάτων, η οποία επιτεύχθηκε στο πλαίσιο της Επιτροπής Πολιτιστικών Υποθέσεων, και να διαβιβάσει το κείμενο στο Συμβούλιο προς έγκριση και επακόλουθη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα. 7935/17 ΚΒ/γπ/ΕΠ 1 DG E - 1C EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου για στρατηγική προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 1. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2015 για τον πολιτισμό στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ και ιδίως της συνεργασίας για την ανάπτυξη 1, στα οποία, μεταξύ άλλων, καλείται η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας να προτείνουν μια πιο στρατηγική προσέγγιση για τον πολιτισμό στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ 2. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ για το γεγονός ότι η Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση αυτή με την έκδοση κοινής ανακοίνωσης με τίτλο «Προς μια στρατηγική της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις» 2 στις 8 Ιουνίου 2016 3. ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΕΙ τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 17ης Οκτωβρίου 2016 σχετικά με τη συνολική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας της ΕΕ 3, με την οποία εγκρίθηκαν οι τομείς προτεραιότητας για την εφαρμογή της συνολικής στρατηγικής και τονίστηκε ο ρόλος της πολιτισμικής διπλωματίας 4. ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ για το γεγονός ότι η συνολική στρατηγική 4 αναγνώρισε το ρόλο του πολιτισμού στην εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της ΕΕ εν γένει και, ειδικότερα, σε τομείς όπως η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η ανθεκτικότητα των κοινωνιών και η διευθέτηση των συγκρούσεων 5. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ως εκ τούτου ότι ο πολιτισμός αποτελεί μέρος μιας στρατηγικής και οριζόντιας προσέγγισης στις διεθνείς σχέσεις της Ένωσης 1 2 3 4 Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τον πολιτισμό στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ και ιδίως της συνεργασίας για την ανάπτυξη, ΕΕ C 417 της 15.12.2015, σ. 41. 10082/16 13202/16 10715/16 7935/17 ΚΒ/γπ/ΕΠ 2
6. ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΔΕΟΝΤΩΣ ΥΠΟΨΗ τα αντίστοιχα πεδία αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών, καθώς και την αρχή της επικουρικότητας, ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι μια στρατηγική προσέγγιση για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις θα πρέπει να περιλαμβάνει όλους τους σχετικούς τομείς πολιτικής και να λαμβάνει υπόψη την κοινή ανακοίνωση της 8ης Ιουνίου 2016. Θα πρέπει, επίσης, να ευθυγραμμίζεται με τη σύμβαση της UNESCO του 2005 για την προστασία και την προώθηση της πολυμορφίας της πολιτιστικής έκφρασης, καθώς και με το θεματολόγιο των Ηνωμένων Εθνών με ορίζοντα το 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ειδικότερα, η εν λόγω προσέγγιση θα πρέπει: α) να διαθέτει προοπτική από τη βάση προς τα άνω και ταυτόχρονα να σέβεται την ανεξαρτησία του πολιτιστικού τομέα, να ενισχύει την ελευθερία της έκφρασης και την ακεραιότητα των καλλιτεχνών, να ευνοεί την άμεση επαφή μεταξύ καλλιτεχνών, πολιτιστικών φορέων και κοινωνίας των πολιτών, και να παρέχει επαρκή ευελιξία, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες σε παγκόσμιο επίπεδο β) να σχεδιαστεί με βάση την παραδοχή ότι οι διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις διαμορφώνονται μόνο μέσω της προώθησης της πολιτιστικής πολυμορφίας εντός της ΕΕ και, ως εκ τούτου, της παροχής στους πολίτες της δυνατότητας να διευρύνουν την πολιτιστική θεώρηση και τις γνώσεις τους, να δώσουν ώθηση στη δημιουργικότητά τους και να ενθαρρύνουν την αμοιβαία μάθηση και το διάλογο, τα οποία καλλιεργούνται σταδιακά, με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξη διαπολιτισμικών ικανοτήτων 5 και την προώθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου γ) να προωθεί τη συνέπεια και τη συνοχή των προσπαθειών, διασφαλίζοντας παράλληλα την πλήρη συμπληρωματικότητα με τις δράσεις των κρατών μελών. Θα πρέπει, επίσης, να υπάρχει συμπληρωματικότητα με τις δράσεις που διεξάγονται σε διεθνές επίπεδο, όπως στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης και της UNESCO, και παράλληλα να αποφεύγεται η επικάλυψη των προσπαθειών 5 Συμπεράσματα του Συμβουλίου της 22ας Μαΐου 2008 σχετικά με τις διαπολιτισμικές ικανότητες (ΕΕ C 141 της 7.6.2008, σ. 14). 7935/17 ΚΒ/γπ/ΕΠ 3
7. Δεδομένου ότι ο πολιτισμός αποτελεί ουσιώδες στοιχείο των διεθνών σχέσεων της ΕΕ, ΣΥΝΙΣΤΑ την ενεργοποίηση ομάδας «Φίλοι της Προεδρίας» για να λειτουργήσει ως οριζόντια πλατφόρμα για τον σχεδιασμό μιας ολοκληρωμένης, συνολικής και σταδιακής στρατηγικής προσέγγισης της ΕΕ για τις διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις προς αναζήτηση συνεργειών σε όλους τους σχετικούς τομείς πολιτικής, με πλήρη σεβασμό στην αρχή της επικουρικότητας. Με αυτόν τον τρόπο, η εν λόγω ομάδα θα εντοπίσει τις κοινές στρατηγικές αρχές, στόχους και προτεραιότητες της εν λόγω προσέγγισης, ώστε να τις συμπεριλάβει σε χάρτη πορείας, εντοπίζοντας τα σημεία εκείνα στα οποία θα μπορούσε να εξεταστεί το ενδεχόμενο κοινής δράσης σε επίπεδο ΕΕ. ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ 8. Να ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ των σχετικών υπουργείων, ιδίως των υπουργείων Πολιτισμού και Εξωτερικών, και των ενδιαφερόμενων μερών ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ (ΕΥΕΔ) 9. Να στηρίζουν την ομάδα «Φίλοι της Προεδρίας» παρέχοντας τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, για παράδειγμα μέσω της πλατφόρμας πολιτισμικής διπλωματίας 6 10. Να δίνουν προτεραιότητα σε πρωτοβουλίες στον τομέα των διεθνών πολιτιστικών σχέσεων μέσω πολιτικών και προγραμμάτων της ΕΕ και να εξετάζουν τη δυνατότητα προβολής τους μέσω μιας ενιαίας διαδικτυακής πύλης 6 Η πλατφόρμα πολιτισμικής διπλωματίας τέθηκε σε λειτουργία το Μάρτιο του 2016 από την Υπηρεσία Μέσων Εξωτερικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με σκοπό να υποστηρίξει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ στην εφαρμογή στρατηγικής της ΕΕ για διεθνείς πολιτιστικές σχέσεις. Η πλατφόρμα έχει σκοπό την άσκηση δραστηριοτήτων που ενισχύουν την πολιτιστική συνεργασία της ΕΕ με τις τρίτες χώρες και τους πολίτες τους, κυρίως με την παροχή στήριξης και συμβουλών στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσωπιών της ΕΕ, και με τη δημιουργία προγράμματος κατάρτισης για την πολιτιστική ηγεσία σε παγκόσμιο επίπεδο. (Πηγή: http://www.cultureinexternalrelations.eu/) 7935/17 ΚΒ/γπ/ΕΠ 4
ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΕΔ 11. Να συλλέγουν και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με τις πολιτιστικές πρωτοβουλίες σε τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων μέσω της πλατφόρμας πολιτισμικής διπλωματίας 12. Να συμμετέχουν σε πιλοτικά προγράμματα δοκιμής μορφών συνεργασίας σε τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων κοινών δράσεων και δημιουργικών διατομεακών συμπράξεων, με τη συμμετοχή τοπικών πολιτιστικών φορέων, τοπικών και περιφερειακών αρχών, οικείων ΜΚΟ, εθνικών πολιτιστικών ιδρυμάτων, του δικτύου EUNIC 7 και των αντιπροσωπιών της ΕΕ. 7 Τα EUNIC (Εθνικά Ιδρύματα Πολιτισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης) αποτελούν κεντρικό δίκτυο που περιλαμβάνει εθνικά πολιτιστικά ιδρύματα και πρεσβείες. 7935/17 ΚΒ/γπ/ΕΠ 5