Α. ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΕΛΕΤΩΝ Για να µπορεί το δηµόσιο να έχει έγκαιρα ολοκληρωµένε και άρτιε µελέτε πρέπει, εκτό από τα αναφερόµενα στο βασικό θεσµικό πλαίσιο, να ισχύουν και τα ακόλουθα : Να γίνεται η χρηµατοδότηση των µελετών, που αποτελεί πολύ µικρό ποσοστό του κόστου του έργου, κύρια από εθνικού πόρου, ώστε να υπάρχουν έγκαιρα άρτια εκπονηµένε µελέτε για τα έργα στα οποία εξασφαλίζεται ευρωπα κή συγχρηµατοδότηση. Να ελέγχεται η πιστή τήρηση του ισχύοντο θεσµικού πλαισίου ανάθεση µελετών και υπηρεσιών από όλου του φορεί του δηµοσίου, µε πρόβλεψη εφαρµογή κυρώσεων σε περιπτώσει παραβιάσεων. Να συµπληρωθούν και εκσυγχρονισθούν οι τεχνικέ προδιαγραφέ για όλε τι κατηγορίε µελετών και υπηρεσιών. Να απαγορευτεί ρητά η εκπόνηση µελετών στα πλαίσια συµβάσεων παροχή υπηρεσιών. Να καταργηθεί κάθε δυνατότητα ανάθεση εκπόνηση µελετών από του αναδόχου εκτέλεση των έργων. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ - "ΣΜΕ" 1 από 6
Β. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟ ΙΣΧΥΟΝ ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΟΥ ΗΜΟΣΙΟΥ 1. Φάκελο του έργου Ο φάκελο του έργου να περιέχει στοιχεία και αναλύσει Τεχνικοοικονοµική Σκοπιµότητα, Χωροταξική Τοποθέτηση και όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την µελέτη του έργου, χωρί όµω να προχωρεί σε λύσει οι οποίε θα αφήνονται στην µελέτη. Στην περίπτωση αυτή o φάκελο του έργου θα συντάσσεται από την υπηρεσία µε τη βοήθεια συµβούλων. Σε περίπτωση αδυναµία ή ανύπαρκτη υποδοµή τη υπηρεσία, θα ανατίθεται σε µελετητή µε αµοιβή η οποία θα θεσµοθετηθεί. 2. ιαδικασίε ανάθεση µελετών Προτείνεται η βασική διαδικασία ανάθεση των µελετών του δηµοσίου να είναι αυτή του άρθρου 7 του Ν.3316/2005, για όλα τα στάδια µελέτη. Όπω αποδείχθηκε, στη συντριπτική πλειοψηφία των µελετών οι δεσµεύσει και οι επιλογέ που έχουν γίνει κατά τη σύνταξη του φακέλου του έργου, ανεξάρτητα του ότι αυτό αποτελεί υπέρβαση τη απαίτηση για το περιεχόµενο του φακέλου, δεν επιτρέπουν τη διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων. Εξάλλου, κύρια οι λεγόµενε υποστηρικτικέ µελέτε (τοπογραφικέ, γεωλογικέ, γεωτεχνικέ κ.λ.π.), ανατιθέµενε αυτοτελώ έχουν µονοσήµαντε λύσει. Επίση υπάρχουν κατηγορίε µελετών στι οποίε οι εναλλακτικέ λύσει προκύπτουν σε προχωρηµένα στάδια (π.χ. χωροταξικέ και πολεοδοµικέ µελέτε ). ιαγωνιστικέ διαδικασίε πρέπει να εφαρµόζονται µόνο σε ειδικέ µελέτε και σε µελέτε έργων τα οποία βρίσκονται σε πολύ πρώιµο σχεδιασµό. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ - "ΣΜΕ" 2 από 6
3. ηµοσίευση των προκηρύξεων Πρέπει να θεσµοθετηθεί η δηµοσίευση στην αρχή κάθε έτου, του ετήσιου προγράµµατο ανάθεση µελετών από όλου του φορεί ανάθεση µελετών, όπω προβλέπει η Κοινοτική Οδηγία 18/2004. Επίση πρέπει να επιδιωχθεί οι φορεί που αναθέτουν µεγάλο αριθµό µελετών, να οµαδοποιούν τι οµοειδεί µελέτε και να τι περιλαµβάνουν σε µία προκήρυξη µε µία Επιτροπή ιαγωνισµού. 4. Συµβάσει πλαίσιο Πρέπει να καθιερωθεί εφαρµογή των συµβάσεων πλαίσιο, ώστε το συνολικό αντικείµενο να κατανέµεται και να ανατίθεται, ει δυνατόν, σε όλε τι τάξει των πτυχίων (Α,Β,Γ, και Ε). Είναι προφανέ ότι ο τύπο και η φύση των βοηθητικών µελετών (για διάφορε κύριε µελέτε σε διαφόρου τόπου ) προσφέρεται ιδιαιτέρω προ τούτο. 5. Κριτήρια ανάθεση µελετών Ήδη αναφέρθηκε ότι οι δεσµεύσει και οι επιλογέ του φακέλου του έργου απαγορεύουν, πέρα από τυπικά και ουσιαστικά την υποβολή εναλλακτικών λύσεων. Αν προστεθούν και οι δεσµεύσει των τεχνικών προδιαγραφών (κανονισµών και παραδοτέων), πολλέ φορέ υπερβολικά αναλυτικών, προκύπτει η αδυναµία υποβολή ουσιαστικά διαφορετικών τεχνικών προτάσεων. Εποµένω τα κριτήρια που πρέπει να αποτελούν τη βάση τη αξιολόγηση είναι το προφίλ του προσφέροντο και τη οµάδα µελέτη και ο φόρτο των µελών τη οµάδα µελέτη. Όλα τα υπόλοιπα στοιχεία (τεχνικέ εκθέσει, µεθοδολογία, χρονοδιαγράµµατα κ.λ.π.) πρέπει να αφαιρεθούν από την προσφορά. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ - "ΣΜΕ" 3 από 6
6. Ειδική τεχνική ικανότητα Πρέπει να περιγραφεί και να αποσαφηνιστεί η έννοια τη ειδική ικανότητα, καθώ και η µορφή που µπορεί να έχει (ειδική εµπειρία, προσωπικό, εξοπλισµό κ.λ.π.). Επίση η απαίτηση για ειδική τεχνική ικανότητα να προ ποθέτει γνωµοδότηση τεχνικού συµβουλίου. 7. άνεια τεχνική καταλληλότητα Πρέπει να περιγραφεί αναλυτικά ο τρόπο υλοποίηση του δανεισµού τεχνική καταλληλότητα. Σε κάθε περίπτωση αυτή δε µπορεί να υλοποιηθεί χωρί δανεισµό έµψυχου δυναµικού ή και εξοπλισµού του δανείζοντο. 8. Ξένα γραφεία µελετών Για την αποκατάσταση τη παλαιά πληγή, δηλαδή τη άνιση µεταχείριση µεταξύ ελληνικών και ξένων γραφείων µελετών, τα οποία έχουν τη δυνατότητα αφ ενό να συµµετέχουν σε όλε τι τάξει, αφ ετέρου να δηλώνουν διαφορετικού συνεργάτε προκειµένου να µην φαίνεται το ανεκτέλεστο υπόλοιπο, προτείνεται να δηλώνεται από αυτά το σύνολο των στελεχών, η οµάδα µελέτη, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο και να καταχωρούνται ηλεκτρονικά στη /νση Μητρώου, ώστε να µπορεί να υπάρχει έλεγχο κατά τη συµµετοχή του Γραφείου στου επόµενου διαγωνισµού. 9. Χρονική διάρκεια ανάθεση µελετών Ένα από τα αρνητικότερα αποτελέσµατα τη εφαρµογή του Ν.3316/2005 είναι η µεγάλη χρονική διάρκεια ανάθεση των µελετών, ακόµα και για τι πλέον απλέ και πλέον µικρέ µελέτε. Απαιτείται να εξαντληθεί κάθε θεσµική δυνατότητα περιορισµού τη χρονική διάρκεια ανάθεση των µελετών. Μεταξύ των µέτρων που θα ληφθούν πρέπει να είναι και ο δραστικό περιορισµό τη τεχνική πρόταση, τη οποία αναλύθηκε η περιορισµένη σηµασία. Ο περιορισµό των ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ - "ΣΜΕ" 4 από 6
κριτηρίων ανάθεση στα δύο προαναφερθέντα κριτήρια µπορεί να αποτελέσει το σηµαντικότερο παράγοντα µείωση τη χρονική διάρκεια ανάθεση των µελετών. 10. Εκδίκαση ενστάσεων Απαιτείται η θεσµοθέτηση δευτεροβάθµιου οργάνου εκδίκαση των ενστάσεων που υποβάλλονται κατά τη διάρκεια του διαγωνισµού ή ακόµα καλύτερα η εκδίκαση των ενστάσεων από ανεξάρτητο όργανο και όχι από την αναθέτουσα αρχή. Η εκδίκαση των ενστάσεων από την αναθέτουσα αρχή οδηγεί του ενιστάµενου υποψήφιου σε προσφυγέ στη δικαιοσύνη, προκαλώντα τεράστιε καθυστερήσει στη διάρκεια ανάθεση των µελετών. 11. Καταποκοπήν αµοιβή Πρέπει να απαλειφθεί ο χαρακτηρισµό καταποκοπήν αµοιβή που επιχειρήθηκε να επιβληθεί µε τι πρότυπε διακηρύξει. Η καταποκοπήν αµοιβή, πέραν του ότι οδηγεί σε παραβιάσει του κώδικα αµοιβών, αποτελεί τη µεγαλύτερη τροχοπέδη στην εκπόνηση τη µελέτη. Είναι προφανέ ότι οι επιβλέποντε δε µπορούν να πιστοποιήσουν ποσότητε εργασιών που δεν εκτελέστηκαν και οι µελετητέ να εκπονούν µελέτε για τι οποίε δεν αµείβονται. Προτείνεται η συµβατική αµοιβή να καθορίζεται στο πρώτο εκπονούµενο στάδιο τη µελέτη και οι πληρωµέ να βασίζονται σε πραγµατικέ επιµετρήσει. 12. Αµοιβή συντονιστή Προτείνεται η ύπαρξη συντονιστή υποχρεωτικά, στην περίπτωση σύνθετη µελέτη που περιλαµβάνει 3 τουλάχιστον κατηγορίε µελετών και ο καθορισµό τη αµοιβή του σε ποσοστό τη αµοιβή τη σύνθετη µελέτη αναλόγω του ύψου τη προεκτιµώµενη αµοιβή που καθορίζει η Αναθέτουσα Αρχή. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ - "ΣΜΕ" 5 από 6
13. Εκπόνηση µελετών από καθηγητέ ΑΕΙ - ΑΤΕΙ Πρέπει να αποκλειστεί µε σαφή διάταξη η δυνατότητα εγγραφή καθηγητών ΑΕΙ και ΑΤΕΙ όλων των βαθµίδων στα µητρώα µελετητών δηµοσίου. Εάν για κάποιε θέσει καθηγητών απαιτείται εµπειρία εκπόνηση µελετών, αυτή θα πρέπει να αποκτάται και να απαιτείται πριν την ανάδειξη του σε καθηγητέ, όπω ήδη συµβαίνει µε καθηγητέ των ΑΤΕΙ και πολυτεχνικών σχολών του εξωτερικού (π.χ. Γερµανία). Εξάλλου και στι πολυτεχνικέ σχολέ υπάρχει στεγανό ω προ τη συµµετοχή έµπειρων και εξειδικευµένων µελετητών στο διδακτικό έργο. 14. Συµµετοχή στο έργο Προτείνεται να καθιερωθεί η υποχρεωτική συµµετοχή του µελετητή στην εκτέλεση του έργου ω συµβούλου τη επίβλεψη, έτσι ώστε να ελέγχεται η ορθή εφαρµογή τη µελέτη, αλλά και να ελέγχονται πληρέστερα ενδεχόµενε αστοχίε τη. 15. ιαφάνεια στην ανάθεση Μελετών Προτείνεται η καταχώριση στο διαδίκτυο όλων των ανατιθέµενων µελετών, από όλου του Φορεί ανάθεση. Αυτό εκτό τη διαφάνεια στι αναθέσει, θα εξασφαλίσει και τη δυνατότητα ελέγχου του ανεκτέλεστου των διαγωνιζόµενων. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ - "ΣΜΕ" 6 από 6