Ερμηνεία και Ερμηνεσηική ηης Καινής Διαθήκης Ενόηηηα 2: Προοιμιακός ύμνος καηά Ιωάννη Σωηήριος Δεζπόηης Θεολογική ζτολή, Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας 1
ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΑ ΔΝΟΣΗΣΑ...2 Α. Ο ΛΟΓΟ Χ ΠΡΟΧΠΟ ΔΝ ΓΙΑΛΟΓΧ ΠΡΟ ΣΟΝ ΠΑΣΔΡΑ ΚΑΙ ΣΗΝ ΚΣΙΗ (στ. 1-9)...3 Β.Η ΑΝΣΙΓΡΑΗ ΣΧΝ ΑΝΘΡΧΠΧΝ ΣΗΝ ΑΠΟΚΑΛΤΦΗ (Σ. 10-13)...3 Γ.Η ΑΡΚΧΗ Χ ΑΠΟΚΑΛΤΦΗ (Σ. 14-18)...4 2
Α ΕΝΟΣΗΣΑ: Ο ΛΟΓΟ Ω ΠΡΟΩΠΟ ΕΝ ΔΙΑΛΟΓΩ ΠΡΟ ΣΟΝ ΠΑΣΕΡΑ ΚΑΙ ΣΗΝ ΚΣΙΗ (στ. 1-9) Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος. 2 Οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ πρὸς τὸν Θεόν. 3 Πάντα δι Αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ χωρὶς Αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἕν ὃ γέγονεν. 4 Ἐν Αὐτῷ ζωὴ ἦν, Καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώπων 5 Καὶ τὸ φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, καὶ ἡ σκοτία αὐτὸ οὐ κατέλαβεν. 6 Ἐγένετο ἄνθρωπος, ἀπεσταλμένος παρὰ Θεοῦ, ὄνομα αὐτῷ Ἰωάννης 7 Οὗτος ἦλθεν εἰς μαρτυρίαν ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός, ἵνα πάντες πιστεύσωσιν δι αὐτοῦ. 8 Οὐκ ἦν ἐκεῖνος τὸ φῶς, ἀλλ ἵνα μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ φωτός. 9 Ἦν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ὃ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον, ἐρχόμενον εἰς τὸν Κόσμον 10-13) Β ΕΝΟΣΗΣΑ-Η ΑΝΣΙΔΡΑΗ ΣΩΝ ΑΝΘΡΩΠΩΝ ΣΗΝ ΑΠΟΚΑΛΤΨΗ (Σ. 10 Ἐν τῷ Κόσμῳ ἦν, καὶ ὁ Κόσμος δι Αὐτοῦ ἐγένετο, καὶ ὁ Κόσμος Αὐτὸν οὐκ ἔγνω. 11 Εἰς τὰ ἴδια ἦλθεν, καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέλαβον. 12 Ὅσοι δὲ ἔλαβον Αὐτόν ἔδωκεν αὐτοῖς ἐξουσίαν 3
τέκνα Θεοῦ γενέσθαι, τοῖς πιστεύουσιν εἰς τὸ Ὄνομα Αὐτοῦ, 13 οἳ οὐκ ἐξ αἱμάτων οὐδὲ ἐκ θελήματος σαρκὸς οὐδὲ ἐκ θελήματος ἀνδρὸς ἀλλ ἐκ Θεοῦ ἐγεννήθησαν. Γ ΕΝΟΣΗΣΑ-Η ΑΡΚΩΗ Ω ΑΠΟΚΑΛΤΨΗ (Σ. 14-18) 14 Καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν, καὶ ἐθεασάμεθα τὴν δόξαν Αὐτοῦ, δόξαν (kabod) ὡς Μονογενοῦς παρὰ Πατρός. Πλήρης Χάριτος καὶ Ἀληθείας! 15 Ἰωάννης μαρτυρεῖ περὶ Αὐτοῦ καὶ κέκραγεν λέγων Οὗτος ἦν ὃν εἶπον «ὁ ὀπίσω μου ἐρχόμενος ἔμπροσθέν μου γέγονεν, ὅτι πρῶτός μου ἦν». 16 Ὅτι ἐκ τοῦ πληρώματος Αὐτοῦ ἡμεῖς πάντες ἐλάβομεν καὶ χάριν ἀντὶ χάριτος 17 Ὅτι ὁ Νόμος διὰ Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ Χάρις καὶ ἡ Ἀλήθεια διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο. 18 Θεὸν οὐδεὶς ἑώρακεν πώποτε ὁ μονογενὴς Θεός 1, ὁ ὢν εἰς τὸν κόλπον τοῦ Πατρὸς Ἐκεῖνος ἐξηγήσατο. 19 Καὶ αὕηε ἐζηὶλ ἡ καξηπξία ηνῦ Ἰσάλλνπ, ὅηε ἀπέζηεηιαλ [πξὸο αὐηὸλ] νἱ Ἰνπδαῖνη ἐμ Ἱεξνζνιύκσλ ἱεξεῖο θαὶ Λεπίηαο ἵλα ἐξσηήζσζηλ αὐηόλ ζὺ ηίο εἶ; 20 θαὶ ὡκνιόγεζελ θαὶ νὐθ ἠξλήζαην, θαὶ ὡκνιόγεζελ ὅηη ἐγὼ νὐθ εἰκὶ ὁ ρξηζηόο. 1 Η παραλλαγή ὁ μονογενής Θεός μαρτυρείται από τα P 66 και P 75. Μαρτυρείται, επίσης, η παραλλαγή ὁ μονογενής Υἱός από τα Α, Θ και το Εκκλησιαστικό Κείμενο. Αυτή ομοιάζει περισσότερο με την διακήρυξη της επουράνιας φωνής στο όρος της Μεταμορφώσεως (Μκ. 9, 7 κ.παρ.). Μαρτυρούνται επίσης και οι δύο εκφράσεις άναρθρες. 4
21 θαὶ ἠξώηεζαλ αὐηόλ ηί νὖλ; ζὺ Ἠιίαο εἶ; θαὶ ιέγεη νὐθ εἰκί. ὁ πξνθήηεο εἶ ζύ; θαὶ ἀπεθξίζε νὔ. 22 εἶπαλ νὖλ αὐηῷ ηίο εἶ; ἵλα ἀπόθξηζηλ δῶκελ ηνῖο πέκςαζηλ ἡκᾶο ηί ιέγεηο πεξὶ ζεαπηνῦ; 23 ἔθε ἐγὼ θσλὴ βνῶληνο ἐλ ηῇ ἐξήκῳ εὐζύλαηε ηὴλ ὁδὸλ θπξίνπ, θαζὼο εἶπελ Ἠζαΐαο ὁ πξνθήηεο. 24 Καὶ ἀπεζηαικέλνη ἦζαλ ἐθ ηῶλ Φαξηζαίσλ. 25 θαὶ ἠξώηεζαλ αὐηὸλ θαὶ εἶπαλ αὐηῷ ηί νὖλ βαπηίδεηο εἰ ζὺ νὐθ εἶ ὁ ρξηζηὸο νὐδὲ Ἠιίαο νὐδὲ ὁ πξνθήηεο; 26 ἀπεθξίζε αὐηνῖο ὁ Ἰσάλλεο ιέγσλ ἐγὼ βαπηίδσ ἐλ ὕδαηη κέζνο ὑκῶλ ἕζηεθελ ὃλ ὑκεῖο νὐθ νἴδαηε, 27 ὁ ὀπίζσ κνπ ἐξρόκελνο, νὗ νὐθ εἰκὶ [ἐγὼ] ἄμηνο ἵλα ιύζσ αὐηνῦ ηὸλ ἱκάληα ηνῦ ὑπνδήκαηνο. 28 ηαῦηα ἐλ Βεζαλίᾳ ἐγέλεην πέξαλ ηνῦ Ἰνξδάλνπ, ὅπνπ ἦλ ὁ Ἰσάλλεο βαπηίδσλ. 5
Σημειώμαηα Σημείωμα Ιζηορικού ΕκδόζεωνΈργοσ Το παρόν ζργο αποτελεί τθν ζκδοςθ 1.0 Ζχουν προθγθκεί οι κάτωκι εκδόςεισ: Ζκδοςθ διακζςιμθ εδώ: http://eclass.uoa.gr/modules/document/?course=soctheol105 Σημείωμα Αναθοράς Copyright Εκνικόν και Καποδιςτριακόν Πανεπιςτιμιον Ακθνών, Σωτιριοσ Δεςπότθσ, 2015. Σωτιριοσ Δεςπότθσ. «Ερμθνεία και ερμθνευτικι τθσ καινισ διακικθσ. Ενότθτα 2: Προοιμιακόσ φμνοσ κατά Ιωάννθ». Ζκδοςθ: 1.0. Ακινα 2015. Διακζςιμο από τθ δικτυακι διεφκυνςθ: http://opencourses.uoa.gr/courses/soctheol6/ Σημείωμα Αδειοδόηηζης Το παρόν υλικό διατίκεται με τουσ όρουσ τθσ άδειασ χριςθσ Creative Commons Αναφορά, Μθ Εμπορικι Χριςθ Παρόμοια Διανομι 4.0 *1+ ι μεταγενζςτερθ, Διεκνισ Ζκδοςθ. Εξαιροφνται τα αυτοτελι ζργα τρίτων π.χ. φωτογραφίεσ, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριζχονται ςε αυτό και τα οποία αναφζρονται μαηί με τουσ όρουσ χριςθσ τουσ ςτο «Σθμείωμα Χριςθσ Ζργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ωσ Μη Εμπορική ορίηεται θ χριςθ: που δεν περιλαμβάνει άμεςο ι ζμμεςο οικονομικό όφελοσ από τθν χριςθ του ζργου, για το διανομζα του ζργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομικι ςυναλλαγι ωσ προχπόκεςθ για τθ χριςθ ι πρόςβαςθ ςτο ζργο που δεν προςπορίηει ςτο διανομζα του ζργου και αδειοδόχο ζμμεςο οικονομικό όφελοσ (π.χ. διαφθμίςεισ) από τθν προβολι του ζργου ςε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιοφχοσ μπορεί να παρζχει ςτον αδειοδόχο ξεχωριςτι άδεια να χρθςιμοποιεί το ζργο για εμπορικι χριςθ, εφόςον αυτό του ηθτθκεί. 6
Διαηήρηζη Σημειωμάηων Οποιαδιποτε αναπαραγωγι ι διαςκευι του υλικοφ κα πρζπει να ςυμπεριλαμβάνει: το Σθμείωμα Αναφοράσ το Σθμείωμα Αδειοδότθςθσ τθ διλωςθ Διατιρθςθσ Σθμειωμάτων το Σθμείωμα Χριςθσ Ζργων Τρίτων (εφόςον υπάρχει) μαηί με τουσ ςυνοδευόμενουσ υπερςυνδζςμουσ. Χρημαηοδόηηζη Το παρόν εκπαιδεσηικό σλικό έτει αναπηστθεί ζηo πλαίζιo ηοσ εκπαιδεσηικού έργοσ ηοσ διδάζκονηα. Το έργο «Ανοικηά Ακαδημαϊκά Μαθήμαηα ζηο Πανεπιζηήμιο Αθηνών» έτει τρημαηοδοηήζει μόνο ηη αναδιαμόρθωζη ηοσ εκπαιδεσηικού σλικού. Το έργο σλοποιείηαι ζηο πλαίζιο ηοσ Επιτειρηζιακού Προγράμμαηος «Εκπαίδεσζη και Δια Βίοσ Μάθηζη» και ζσγτρημαηοδοηείηαι από ηην Εσρωπαϊκή Ένωζη (Εσρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόροσς. 7