ΚΩ ΙΚΕΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΠΛΑΙΣΙΟ ΒΑΣΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΥ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ 28-2-2005
Προτάσεις της ΡΑΕ επιτυγχάνουν αποδεκτό Σχέδιο Κωδίκων χωρίς συµβιβασµούς στην Κοινωνική τους Ωφέλεια Περίληψη Προτάσεων Σχόλια ΟΗµερήσιος Ενεργειακός Προγραµµατισµός (ΗΕΠ) βασίζεται στην πραγµατική Συµπεριφορά του Ηλεκτρικού Συστήµατος Εισάγεται απλοποιηµένη µεταβατική µέθοδος αµοιβής µακροχρονίας διαθεσιµότητας ισχύος Εισάγεται απλοποιηµένη µεταβατική µέθοδος αµοιβής προσφοράς βραχυχρονίων εφεδρειών Επιτυγχάνεται πίστωση-χρέωση ΑΠΕ, εισ/εξαγ και αποκλίσεων από ΗΕΠ που είναι συνεπής µε την πραγµατική Οριακή Τιµή (ΟΤ) εκκαθάρισης αγοράς που προκύπτει από τις προσφορές των παραγωγών Με εύλογη επέµβαση του Ρυθµιστή (i) παρέχονται ευκαιρίες κερδοφορίας σε αποτελεσµατικούς νέους παραγωγούς-προµηθευτές, ενώ (ii) διατηρείται η δυνατότητα να αποτραπεί η είσοδος µη αποδοτικών παικτών. Για τούτο απαιτείται: Ενίσχυση της Ελεύθερης Πρόσβασης Τρίτων Χωρίς συνολική αύξηση, η σταδιακή αναδιάρθρωση των τιµολογίων, και ορθή διακριτή χρέωση (i) Χρήσης Συστήµατος, (ii) Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (iii) Ισχύος (iv) Εφεδρειών και Επικ. Υπηρεσιών 2
ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΩ ΙΚΩΝ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΓΟΡΑ: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ, ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ ΑΠΟΚΛΙΣΕΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ/ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΦΕ ΡΕΙΩΝ (Βραχ) ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΙΣΧΥΟΣ (Μακροχ) ΧΡΕΩΣΕΙΣ ΧΡΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΓΜΑ ΣΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΙΚΤΥΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΤΕΣ 3
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΟΝΙΜΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ (1/3) Προηγούµενη Ηµέρα Ηµέρα Κατανοµής Παραγωγοί Εισαγωγείς Υδροηλεκτρικά και ΑΠΕ ΕΣΜΗΕ: Περιορισµοί του Συστήµατος και Εφεδρείες P ΟΤΣ Ηµερήσιος Ενεργειακός Προγραµµατισµός Q Λαµβάνονται υπόψη: 1. Προσφορές Παραγωγών 2. Τεχνικά στοιχεία Μονάδων και Προβλεπόµενη ιαθεσιµότητα Παραγωγής 3. ηλώσεις/ Πρόβλεψη φορτίου, ΑΠΕ 4. Προβλεπόµενοι Περιορισµοί του Συστήµατος Μεταφοράς, ΑνάγκεςγιαΕφεδρείεςκαι Τεχνικά Ελάχιστα, Υποχρεωτικά Νερά, Άντληση Πρόγραµµα ΗΕΠ Κατανοµή σε πραγµατικό χρόνο Μικρές διαφορές από το Πρόγραµµα ΗΕΠ Εκ των Υστέρων ΟΤΣ ΟΤΣ από τον ΗΕΠ Προµηθευτές Εξαγωγείς Άντληση 4
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΟΝΙΜΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ (2/3) Προσφορές παραγωγών τουλάχιστον στο µεταβλητό κόστος Ρυθµιζόµενη µέγιστη τιµή προσφορών των παραγωγών στον ΗΕΠ Στον ΗΕΠ της προηγουµένης Ηµέρας λαµβάνονται υπόψη προγραµµατικά όλοι οι τεχνικοί περιορισµοί -- περιορισµοί του Συστήµατος Μεταφοράς, απαιτούµενες Εφεδρείες, Υποχρεωτικά Νερά, Εισαγωγές Εξαγωγές και ΑΠΕ -- ώστε ο ΗΕΠ να προσεγγίζει κατά το δυνατόν την πραγµατική κατανοµή της παραγωγής που θα προκύψει την επόµενη ηµέρα Σε περίπτωση ενεργών περιορισµών του Συστήµατος, προκύπτει διαφορετική Οριακή Τιµή (ΟΤΣ) σε Βορρά Νότο για τους Παραγωγούς και Ενιαία Οριακή Τιµή για τους Προµηθευτές στην επικράτεια 5
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΟΝΙΜΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ (3/3) ιαφορετική ΟΤΣ σε Βορρά Νότο P ΟΤΣ Β Q P ΕΝΙΑΙΑ ΟΤΣ Q Με ενεργούς περιορισµούς ΟΤΣ Ν >ΟΤΣ Β ΟΤΣ Ν Χωρίς ενεργούς περιορισµούς P Q Ενιαία ΟΤ για Προµηθευτές OT προµ = ΟΤΣ ΠΑΡ +ΟΤΣ ΠΑΡ Β B Ν Ν ΖΗΤ + ΖΗΤ Β Ν ΟΤΣ Ν =ΟΤΣ Β Όπου: ΠΑΡ Β +ΠΑΡ Ν = ΖΗΤ Β +ΖΗΤ Ν, συµπεριλαµβάνονται οι απώλειες 6
ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ ΖΗΤΗΣΗΣ ΣΕ ΩΡΑ ΑΙΧΜΗΣ ΜΕ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟ ΡΟΗΣ ΒΟΡΡΑ ΠΡΟΣ ΝΟΤΟ 2000 ΜW Ζήτηση Παραγωγή Υποχρ.Νερά - ΑΠΕ Προσ. Λιγν Προσ. Φ. Αερ. Προσ. ΥΗΑιχµης Προσ. ΘερµΑιχµης ΚΑΤΑΝΟΜΗ Υποχρ. Νερά - ΑΠΕ Προσ. Λιγν Προσ. Φ. Αερ. Προσ. ΥΗΑιχµης Προσ. ΘερµΑιχµης ΟΤΣ Βορράς Νότος Σύνολο 6000 ΜW 8500 ΜW 1000 ΜW προς 0 /ΜWh 4500 ΜW προς 30 /ΜWh 1000 ΜW προς 45 /ΜWh 2000 ΜW προς 50 /ΜWh --- 8000 MW 1000 ΜW προς 0 /ΜWh 4500 ΜW προς 30 /ΜWh 1000 ΜW προς 45 /ΜWh 1500 ΜW προς 50 /ΜWh --- ΟΤΣ Β = 50 /ΜWh 4500 ΜW 2850 MW 50 ΜW προς 0 /ΜWh 1000 ΜW προς 35 /ΜWh 1000 ΜW προς 45 /ΜWh --- 800 MW προς 65 /ΜWh 2500 ΜW 50 ΜW προς 0 /ΜWh 1000 ΜW προς 35 /ΜWh 1000 ΜW προς 45 /ΜWh --- 450 MW προς 65 /ΜWh ΟΤΣ N = 65 /ΜWh 10500 MW 11350 MW 10500 MW ΟΤπροµ= 53,57 /ΜWh #Με τον Περιορισµό των 2000ΜW Ροής Βορρά προς Νότο έχουµε ΟΤπροµ=53,57 / ΜWh #Χωρίς τον Περιορισµό έχουµε ΟΤπροµ=50 / ΜWh #Τις Ώρες που ο περιορισµός ροής είναι ενεργός (30-100 ώρες το χρόνο) οι µονάδες στο νότο πραγµατοποιούν υψηλότερο εισόδηµα. Σαν αναγνώριση της διαφορικής χρέωσης αντικαθίσταται η σηµερινή γεωγραφική διαφοροποίηση της χρέωσης παραγωγών για την χρήση του συστήµατος µε οµοιόµορφη. 7
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ/ ΦΟΡΤΙΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΙΣΕΙΣ - ΜΟΝΙΜΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Ηπραγµατική κατανοµή της παραγωγής είναι δυνατόν να διαφέρει από το πρόγραµµα ΗΕΠ λόγω: Απρόβλεπτων αλλαγών (διαθεσιµότητα µονάδων και Στοιχείων Συστ. Μεταφοράς, φορτίο, ΑΠΕ, Εισαγ. Εξαγ.) Αλλαγές των προγραµµατισµένων περιορισµών του Συστήµατος και των Εφεδρειών Εκκαθάριση αποκλίσεων από το Πρόγραµµα ΗΕΠ: Επιλύεται το ίδιο πρόβληµα µε τον ΗΕΠ σε πραγµατικό χρόνο λαµβάνοντας υπόψη τις πραγµατικές συνθήκες (παραγωγής, φορτίου και Συστήµατος) Υπολογίζεται Εκ των Υστέρων Οριακή Τιµή Αποκλίσεων, οι διαφορές προγράµµατος ΗΕΠ και πραγµατικών εγχύσεων/ απορροφήσεων εκκαθαρίζονται βάσει της Οριακής Τιµής Αποκλίσεων Όποιος αποκλίνει από την εντολή κατανοµής υπόκειται σε αυξηµένη χρέωση. 8
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΜΕΧΡΙ 2007 Οι ισχύοντες Κώδικες Συναλλαγών και ιαχείρισης του Συστήµατος Μεταφοράς συνεχίζουν να ισχύουν για την εκκαθάριση των συναλλαγών λαµβάνοντας υπόψη τις ακόλουθες µεταβατικές διατάξεις: Προσφορές µεγαλύτερες ή ίσες του µεταβλητού κόστους Ρυθµιζόµενη µέγιστη τιµή προσφορών Προµηθευτές και Αυτοπροµηθευόµενοι Πελάτες δύνανται να προµηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια από την Ηµερήσια Αγορά Οι εισαγωγές Ηλεκτρικής Ενέργειας και τα Τιµολογούµενα Υδροηλεκτρικά δύνανται να ορίζουν Οριακή Τιµή του Συστήµατος Η ΡΑΕ επιβεβαιώνει ότι οι περιορισµοί του Συστήµατος τα τεχνικά ελάχιστα και άλλοι τεχνικοί περιορισµοί τίθενται σε εύλογα επίπεδα 9
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟ ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΛΗΡΟΥΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΩ ΙΚΑ Ανάπτυξη και εφαρµογή λογισµικού και αλγορίθµου για τη βέλτιστη επίλυση ΗΕΠ και της κατανοµής 15 µήνες Βέλτιστη Επίλυση Πραγµατικής Κατανοµής Εκκαθάριση Αποκλίσεων σε πραγµατικό χρ. Μετρητές και µετρήσεις Αγορά Επικουρικών Υπηρεσιών Μόνιµος Μηχανισµός Επάρκειας Ισχύος Κατάρτιση και θέσπιση Κώδικα ικτύου 24 µήνες 24 µήνες 24 µήνες 24 µήνες 24 µήνες 12 µήνες 10
ΕΦΕ ΡΕΙΕΣ ΜΟΝΙΜΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Το πρόγραµµα ΗΕΠ λαµβάνει υπόψη τις ανάγκες για εφεδρείες όπως τις έχει καταρτίσει ο ΕΣΜΗΕ Αµείβονται βάσει της αξίας τους που προκύπτει από την επίλυση του προβλήµατος του ΗΕΠ: Είτε βάσει προσφορών των παραγωγών για εφεδρείες (µελλοντικά) Είτε βάσει ρυθµιστικά εγκεκριµένων τιµών 11
ΕΦΕ ΡΕΙΕΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Οι αναγκαίες ποσότητες εφεδρειών καθορίζονται από τον ΕΣΜΗΕ κατά τη διαδικασία κατανοµής Παρέχονται και αµείβονται ως εξής: Οι Προµηθευτές χρεώνονται ειδικό τέλος µέσω του οποίου συγκεντρώνονται οι συνολικές αµοιβές για παροχή εφεδρειών Η υποχρέωση παροχής εφεδρειών επιµερίζεται στις Μονάδες που δύνανται να τις αποδώσουν, χωρίς διακρίσεις Στις Μονάδες αυτές κατανέµεται µε ίση µεταχείριση το συνολικό ποσό αµοιβής των εφεδρειών, ανάλογα µε τις παρασχεθείσες εφεδρείες 12
ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ ΜΟΝΙΜΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ Με βάση Μελέτη Επάρκειας Ισχύος, καθορίζονται οι ανάγκες για νέα ισχύ. Ο ΕΣΜΗΕ δύναται να διοργανώσει διαγωνισµούς Οι Παραγωγοί εκδίδουν Αποδεικτικά ιαθεσιµότητας Ισχύος (Α Ι) και οι Προµηθευτές υποχρεούνται να κατέχουν Συµβάσεις ιαθεσιµότητας Ισχύος (Σ Ι) βάσει των Κωδίκων Συναλλαγών και ιαχείρισης Συστήµατος Κάθε Α Ι αντιστοιχεί σε Σ Ι Κάθε Σ Ι µπορεί να συνοδεύεται από οικονοµική συµφωνία µεταξύ Παραγωγού και Προµηθευτή 13
ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ (1/3) Λόγω της περιορισµένης διαθέσιµης ισχύος από Ανεξάρτητους Παραγωγούς, ο µηχανισµός ισχύος λειτουργεί υπό ρυθµιστικούς περιορισµούς Προµηθευτές: Οι Προµηθευτές υποχρεούνται να κατέχουν Σ Ι, τα οποία δεν αντιστοιχούν υποχρεωτικά σε Α Ι συγκεκριµένου Παραγωγού Στην περίπτωση ρυθµιζόµενων Α Ι δεν συνάπτονται διµερείς συµφωνίες µεταξύ Παραγωγών και Προµηθευτών Ο αριθµός των Σ Ι που υποχρεούται να κατέχει κάθε Προµηθευτής υπολογίζεται ως εξής: 1. Καθορίζονται συγκεκριµένες οµάδες ωρών όπου παρουσιάζεται ιστορικά πολύ υψηλό ή υψηλό φορτίο σε σχέση µε την διαθέσιµη ισχύ του Συστήµατος (ώρες στενότητας του Συστήµατος). 2. Υπολογίζεται το συνολικό φορτίο κάθε Προµηθευτή κατά τις ώρες στενότητας του Συστήµατος, µε βάση το φορτίο των Πελατών του 3. Βάσει της ποσοστιαίας συµµετοχής του φορτίου κάθε Προµηθευτή στο συνολικό φορτίο του Συστήµατος κατά τις ώρες στενότητας, υπολογίζεται η υποχρέωση κατοχής Σ Ι του προµηθευτή 14
ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ (2/3) Παραγωγοί: Οι Παραγωγοί εκδίδουν Α Ι, τα οποία υποχρεούνται και να καταθέσουν στο µητρώο του ΕΣΜΗΕ Ο αριθµός των Α Ι που εκδίδονται για κάθε Μονάδα Παραγωγής, καθορίζεται από την αξιοπιστία λειτουργίας της, βάσει ιστορικών στοιχείων, από τον ΕΣΜΗΕ Καθορίζεται ρυθµιστικά µέγιστη τιµή για τα Α Ι, η οποία καλύπτει µέρος του κεφαλαιουχικού κόστους των Μονάδων Παραγωγής Κάθε Παραγωγός αµείβεται βάσει της τιµής αυτής, και της πραγµατικής διαθεσιµότητας της Μονάδας του κατά τις ώρες στενότητας του συστήµατος, οι οποίες καθορίζονται από τον ΕΣΜΗΕ. Το σύνολο των υποχρεώσεων των Προµηθευτών ισούται µε τα διαθέσιµα από τις Μονάδες Α Ι 15
ΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΙΣΧΥΟΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ (3/3) Παραγωγοί που δεν επιθυµούν να αµειφθούν µε βάση τη ρυθµιζόµενη τιµή, έχουν τη δυνατότητα να συµβληθούν µε Προµηθευτές, για µέρος ή/και το σύνολο των Α Ι τους. Ο ΕΣΜΗΕ παρακολουθεί την διαθεσιµότητα του παραγωγού κατά τις ώρες στενότητας του συστήµατος και τον χρεώνει εάν υστερήσει, µε την ίδια µέθοδο που χρησιµοποιεί για την αµοιβή των παραγωγών που δεν συµβάλλονται µε προµηθευτές. Βάσει της ρυθµιζόµενης τιµής των Α Ι και της υποχρέωσης κάθε Προµηθευτή υπολογίζεται η χρέωσή του για τις Σ Ι, για το µέρος των Σ Ι για τις οποίες δεν έχει διµερή σύµβαση µε Παραγωγό 16
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ Για τη λειτουργία του Συστήµατος και των εγκαταστάσεων των Χρηστών ισχύουν οι ρυθµίσεις του υφιστάµενου Κώδικα Συστήµατος. Αύξηση συντελεστή άεργου ισχύος των Πελατών του Συστήµατος (συνφ>0,95) Μελέτη Ανάπτυξης Συστήµατος (ΜΑΣΜ): Λεπτοµερής προγραµµατισµός, µε περιοριστικά χρονοδιαγράµµατα για ΕΣΜΗΕ και ΕΗ, και εκτιµήσεις κόστους Ανάθεση έργων ΜΑΣΜ: Ο Ν.2773/99, σε συνδυασµό µε την Άδεια Αποκλειστικότητας της Κυριότητας του Συστήµατος, δίνει στη ΕΗ την υποχρέωση αλλά όχι την αποκλειστικότητα εκτέλεσης των έργων αυτών Καθιέρωση υπό προϋποθέσεις εκτέλεσης µέρους των έργων από τρίτους, βάσει διαγωνισµών Ρυθµιστική έγκριση των τιµολογίων σύνδεσης στο Σύστηµα (βάσει Οδηγίας 2003/54/ΕΚ και Άδειας ΕΣΜΗΕ) 17
ΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΙΚΤΥΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΡΗΤΕΣ Άµεση εµπλοκή και συνδροµή του ιαχειριστή του ικτύου για τον υπολογισµό της ωριαίας απορρόφησης ενέργειας κάθε Προµηθευτή από το ίκτυο µε βάση τις τυπικές καµπύλες την εγκατάσταση µετρητών σύγχρονης τεχνολογίας, και τη συλλογή και επεξεργασία των µετρήσεων από το ίκτυο Απαιτείται ο καθορισµός των χρεώσεων χρήσης και του δικτύου Χαµηλής Τάσης 18
ΧΡΟΝΟ ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΑΣ ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗΣ ΣΧΕ ΙΟΥ ΚΩ ΙΚΑ Τίθεται το παρόν πλαίσιο του Σχεδίου Κώδικα σε δηµόσια διαβούλευση από σήµερα έως τη 18 η Μαρτίου 2005. Από 21 έως 28 Μαρτίου τίθεται σε διαβούλευση το πλήρες κείµενο του Κώδικα ιαχείρισης του Συστήµατος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας συµπεριλαµβανοµένων και των µεταβατικών διατάξεων. 19