ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ DOPING ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΜΗΜΑ : Α2, ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΤΟΣ 2015-2016 ΛΥΚΕΙΟ ΝΥΔΡΙΟΥ ΛΕΥΚΑΔΑΣ
Ορισμός Doping Ντόπινγκ ορίζεται ως η παρουσία στο ανθρώπινο σώμα ουσιών που είναι απαγορευμένες σύμφωνα με τον κατάλογο που δημοσιεύτηκε από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και/ή το διεθνή οργανισμό του προκείμενου οργανισμού μέλους. Η χρήση τέτοιων ουσιών, η παρουσία τους στα δείγματα ούρων ή αίματος και η χρήση μεθόδων με σκοπό τη μεταβολή του αποτελέσματος ανάλυσης ενός δείγματος ούρων ή αίματος απαγορεύονται. (ορισμός ΔΟΕ πριν την ίδρυση του WADA)
Ιστορική Αναδρομή Η φυλή των Κάφρων ονόμασε αλκοολούχο ποτό το οποίο χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετές ως διεγερτικό με τη λέξη «ντοπ». Άλλες αναφορές περιγράφουν τους πολεμιστές Ζουλού να χρησιμοποιούν «ντοπ», ένα αλκοολούχο ποτό παρασκευασμένο από φλούδες σταφυλιών και αφέψημα κόλα. Στην Αρχαία Ελλάδα, ειδικοί περιγράφεται να προσφέρουν στους αθλητές διατροφικά συστατικά προκειμένου να βελτιώσουν τη φυσική τους απόδοση. Αυτό θεωρούνταν απολύτως απαραίτητο και οι τότε προμηθευτές μπορούν να συγκριθούν με τους σημερινούς εξειδικευμένους αθλητίατρους.
Είδη Doping Τα είδη Doping χωρίζονται στις παρακάτω κατηγορίες: Διεργετικά Αναβολικά Διουρητικά Ναρκωτικά Γονιδιακό Doping
Ουσίες όπως οι αμφεταμίνες και η εφεδρίνη είναι ουσίες τις οποίες παράγει το ίδιο το σώμα μας. Δρουν δηλαδή στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Σε μεγάλες ποσότητες όμως, τέτοιες ουσίες απενεργοποιούν τα συστήματα του σώματος μας που μας προειδοποιούν όταν είμαστε για παράδειγμα πολύ κουρασμένοι και πρέπει να σταματήσουμε να τρέχουμε. ΔΙΕΓΕΡΤΙΚΑ
Οι αναβολικές ουσίες προέρχονται από την ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη και αυξάνουν την ποσότητα μυών στο σώμα ενώ μειώνουν την ποσότητα λίπους. Οι άνδρες αρχίζουν να παρουσιάζουν γυναικεία χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα μαλακούς μαστούς. Στις γυναίκες συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. ΑΝΑΒΟΛΙΚΑ
Οι διουρητικές ουσίες χρησιμοποιούνται κυρίως σε αθλήματα όπου πρέπει ο αθλητής να έχει ένα συγκεκριμένο βάρος. Τέτοιες ουσίες μπορούν σε διάστημα ωρών να επιφέρουν απώλεια μεγάλης ποσότητας νερού. Τα διουρητικά είναι όμως πολύ επικίνδυνα. Με το που χάνεται τόσο γρήγορα τόσο νερό από το σώμα, χάνονται και πολλές θρεπτικές ουσίες που χρειαζόμαστε. ΔΙΟΥΡΗΤΙΚΑ
ΝΑΡΚΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ Η μορφίνη, η ηρωίνη και η μεθαδόνη είναι οι πιο γνωστές ουσίες από την κατηγορία των ναρκωτικών. Έχουν δράση απαλυντική ενάντια στον πόνο αλλά και ηρεμιστική στο σώμα. Σε μεγάλες δόσεις μπορούν να οδηγήσουν όμως ακόμη και στο θάνατο!
ΓΟΝΙΔΙΑΚΟ DOPING Το γονίδιο είναι μια μονάδα κληρονομικότητας που απλοποιεί κωδικούς για την κατασκευή μιας πρωτεΐνης. Eάν είναι επιθυμητό να αυξηθούν π.χ. οι μυϊκές πρωτεΐνες, τότε θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η πιθανότητα χρήσης της γονιδιακής θεραπείας για άλλους σκοπούς όπως στον αθλητισμό.
ΑΙΤΙΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ ΧΡΗΣΗΣ ΝΤΟΠΙΝΓΚ Τα κίνητρα της χρήσης ντόπινγκ αφορούν την επίτευξη φυσικού, ψυχολογικού και κοινωνικού πλεονεκτήματος. Τα κίνητρα αυτά βασίζονται στις συμπεριφορές, τα συναισθήματα και την προσωπικότητα του ανθρώπου που κάνει χρήση αυτών των ουσιών.
ΚΙΝΗΤΡΑ ΧΡΗΣΗΣ ΝΤΟΠΙΝΓΚ ΑΠΟ ΝΕΑΡΟΥΣ ΑΘΛΗΤΕΣ Οικονομικά κίνητρα Προβλήματα στην προσωπική τους ζωή Ελλιπή γνώση και συναίσθηση της επικινδυνότητας των ουσιών Χαλαρή απόδοση στα μαθήματα
Εισαγωγή σε πανελλήνια σχολικά πρωταθλήματα Εισαγωγή σε παγκόσμια σχολικά πρωταθλήματα Πανελλήνιους αγώνες Εισαγωγή αθλητών σε πανεπιστημιακές σχολές
Αθλητική διάκριση Πολλοί θεωρούν ότι οι ουσίες βοηθούν την αθλητική επίδοση Ωραία σώματα Απόλυτη εμπιστοσύνη στον προπονητή
Επιπτώσεις του Doping στην υγεία Ψυχικές διαταραχές Μεταβολικές διαταραχές Στους ενδοκρινείς αδένες
Ψυχικές Διαταραχές Οι ψυχικές διαταραχές προκαλούν ευερεθιστότητα, διέγερση, αϋπνία, αυξημένη σεξουαλικότητα. Η αύξηση της κορτιζόλης αίματος συνεπάγεται μεταβολές από κατάθλιψη ως μανιοκαταθλιπτική ψύχωση
Μεταβολικές διαταραχές Μεταβολικές διαταραχές προκαλούν: υπερασβεστιαιμία που προκαλεί λίθους στα νεφρά και αιματουρία καθώς και πεπτικό έλκος, μεταβολές συμπεριφοράς, εναπόθεση ασβεστίου στις αρθρώσεις, στους οφθαλμούς και το δέρμα
Στους ενδοκρινείς αδένες Εισέρχονται στις ορμόνες προκαλώντας ατροφία όρχεων, ακμή, γυναικομαστία, αζωοσπερμία, σε νεαρά άτομα επιταχύνουν την σύγκλειση των επιφύσεων με αποτέλεσμα μείωση ύψους.
Καρδιοαγγειακά προβλήματα Η μακροχρόνια χρήση αναβολικών στεροειδών φαίνεται να προδιαθέτει τον οργανισμό του χρήστη-αθλητή στην ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου
Επιπτώσεις του ντόπινγκ στον άνδρα Αναπαραγωγικό σύστημα στους άνδρες: Καθώς ο οργανισμός λαμβάνει τεράστιες ποσότητες στεροειδών από εξωγενείς πηγές, η παραγωγή ενδογενών ορμονών μειώνεται δραστικά. Αυτό οδηγεί σε ατροφία των όρχεων, του αδένα που παράγει τα ανδρογόνα στεροειδή
Επιπτώσεις του ντόπινγκ στην γυναίκα Στις γυναίκες εμφανίζεται μία κατάσταση που ονομάζεται αρρενοποίηση. Αυτή χαρακτηρίζεται από εμφάνιση ανδρικών χαρακτηριστικών στις γυναίκες
Επιπτώσεις του ντόπινγκ στα παιδιά Η παιδική-προεφηβική ηλικία αποτελεί περίοδο υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη σιδηροπενίας και ο νεαρός αθλητής έχει επιπλέον ανάγκες λόγω του ενισχυμένου μυϊκού ιστού και των απωλειών με τον ιδρώτα
Έλληνες αθλητές και doping
Κώστας Κεντέρης και Κατερίνα Θάνου Τόπος: Αθήνα Χρονολογία: 2004 Αγώνισμα: 200μ. και 100μ. Ποινή: Προσωρινός αποκλεισμός Οι αθλητές δεν παρέστησαν σε τρεις ελέγχους ντόπινγκ και για αυτό δεν τους επεβλήθη ισχυρή ποινή.
Φανή Χαλκιά Τόπος: Πεκίνο Χρονολογία: 16/08/2008 Αγώνισμα: 400μ. και 400μ. μετ εμποδίων Ποινή: Αποκλεισμός δύο ετών
Πηγή Δεβετζή Τόπος: Ουκρανία Χρονολογία: 23/05/2009 Αγώνισμα: Άλμα εις μήκος/τριπλούν Ποινή: Αποκλεισμός από όλες τις διοργανώσεις για δύο χρόνια
Κώστας Φιλιππίδης Τόπος: Αθήνα Χρονολογία: 2007 Αγώνισμα: Άλμα επί κοντώ Ποινή: Αποκλεισμός δύο ετών
Μάρθα Μάτσα Τόπος: Αλμερία (Ισπανία) Χρονολογία: 2005 Άθλημα: Κολύμβηση Ποινή: Αποκλεισμός δύο ετών
Γιάννης Ταμουρίδης Τόπος: Αυστραλία Χρονολογία: 2008 Άθλημα: Ποδηλασία Ποινή: Αποκλεισμός δύο ετών
Γιάννης Γιαννούλης Τόπος: Αθήνα Χρονολογία: 2002 Άθλημα: Μπάσκετ Ποινή: Αποκλεισμός δύο ετών και πολλοί άλλοι
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Είναι επιτακτική η συνεργασία αθλητικών φορέων, πολιτείας και οικογένειας για να καταφέρουμε να μειώσουμε τη χρήση απαγορευμένων ουσιών στον αθλητισμό, να επαναφέρουμε την ευγενή άμμιλα και το ευ αγωνίζεσθε, και συνειδητοποιήσουν όλοι ότι ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ = ΥΓΕΙΑ!
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!