Safer Internet Day 2017

Safer Internet Day 2017 Τρίτη, 7 Φεβρουαρίου 2017 2 ο Δημοτικό Σχολείο Αιγινίου Κε.Πλη.Νε.Τ. Πιερίας

Διαδικτυακός Εκφοβισμός

Τι είναι ο Διαδικτυακός Εκφοβισμός; Ο διαδικτυακός εκφοβισμός (cyberbullying) συμβαίνει όταν ένα παιδί ή ένας έφηβος δέχεται από κάποιον ή κάποιους ανώνυμα ή επώνυμα, απειλές ή παρενοχλείται, ταπεινώνεται, εξευτελίζεται συνήθως με επαναλαμβανόμενο τρόπο, μέσω του διαδικτύου (κοινωνικά δίκτυα, παιχνίδια, εφαρμογές κ.λπ.) ή των κινητών τηλεφώνων. Οποιαδήποτε ενέργεια στο διαδίκτυο έχει σκοπό να οδηγήσει ένα παιδί σε απόγνωση και να του προκαλέσει φόβο σε συστηματική βάση μπορεί να θεωρηθεί διαδικτυακός εκφοβισμός.

Πως ακριβώς μπορεί να εκφραστεί Οι μορφές που μπορεί να πάρει ο διαδικτυακός εκφοβισμός είναι ποικίλες και μπορεί να περιλαμβάνουν: την αποστολή μηνυμάτων με βλαβερό και απειλητικό περιεχόμενο την αποστολή ή δημοσίευση ευαίσθητων πληροφοριών (σεξουαλικές προτιμήσεις) τη δημοσίευση προσωπικών φωτογραφιών σε blog και κοινωνικά δίκτυα τη δημιουργία ψεύτικου προφίλ σε κοινωνικά δίκτυα με σκοπό την γελοιοποίηση κάποιου παιδιού τη δημιουργία κάποιας ομάδας στο διαδίκτυο ή/και ψηφοφορίας με σκοπό τον εξευτελισμό του παιδιού (για παράδειγμα ποιο είναι το πιο άσχημο παιδί στην τάξη)

Σε τι διαφέρει ο διαδικτυακός εκφοβισμός; Δεν αποτελεί νέο φαινόμενο, αλλά κάποιες πτυχές του διαφέρουν από άλλες μορφές εκφοβισμού:

Σε τι διαφέρει ο διαδικτυακός εκφοβισμός; 1. 24/7 μαζί με εισβολή στο χώρο του σπιτιού ή τον προσωπικό χώρο. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί ανά πάσα στιγμή και να εισβάλλει σε μέρη που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ασφαλή ή προσωπικά. 2. Το κοινό μπορεί να είναι πολύ μεγάλο και να λάβει τα μηνύματα άμεσα. Η δυσκολία ελέγχου ενός ηλεκτρονικού μηνύματος που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο σημαίνει πως η έκταση του διαδικτυακού εκφοβισμού είναι πολύ μεγαλύτερη από άλλες μορφές εκφοβισμού. Ηλεκτρονικά προωθούμενο περιεχόμενο δύσκολα ελέγχεται και η αγωνία της εμφάνισής του ξανά και ξανά δημιουργεί δυσκολία στα θύματα να συνεχίσουν ομαλά την καθημερινότητά τους.

Σε τι διαφέρει ο διαδικτυακός εκφοβισμός; 3. Όσοι εκφοβίζουν μπορεί να επιχειρήσουν να παραμείνουν ανώνυμοι. Αυτό μπορεί να είναι εξαιρετικά επώδυνο για όσους παρενοχλούνται. Το άτομο που εκφοβίζει ίσως να μη βρεθεί ποτέ στον ίδιο φυσικό χώρο με το θύμα του. 4. Το προφίλ του θύτη και του θύματος. Ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορεί να συμβεί μεταξύ συνομηλίκων αλλά και μεταξύ ατόμων διαφορετικών ηλικιών. Εκπαιδευτικοί έχουν επίσης στοχοποιηθεί. Η ηλικία ή η φυσική ρώμη δεν έχουν σημασία. Οι θεατές ενός περιστατικού μπορούν επίσης να γίνουν συμμέτοχοι στο διαδικτυακό εκφοβισμό για παράδειγμα, με το να διαδώσουν μια εξευτελιστική φωτογραφία.

Σε τι διαφέρει ο διαδικτυακός εκφοβισμός; 5. Μερικές περιπτώσεις εκφοβισμού μπορεί να είναι το αποτέλεσμα απερισκεψίας (κάτι που αποστέλλεται ως αστείο μπορεί να αναστατώσει ή να προσβάλλει σε μεγάλο βαθμό τον παραλήπτη) ή άγνοιας των συνεπειών: για παράδειγμα, όταν κάποιος χαρακτηρίζει αρνητικά έναν συμμαθητή του ή έναν φίλο του OnLine, χωρίς να περιμένει ότι το μήνυμα θα προωθηθεί ή θα το δουν άλλοι πέρα από τους άμεσα ενδιαφερόμενους. 6. Πολλά περιστατικά εκφοβισμού μπορούν να λειτουργήσουν ως αποδεικτικά στοιχεία. Γι αυτό είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πώς να αντιδράσουμε!

Διαδικτυακός εκφοβισμός και νομοθεσία Εκπαιδευτικός «νόμος»: Ο εκφοβισμός δεν είναι ποτέ αποδεκτός. Η σχολική κοινότητα έχει καθήκον να προστατεύει όλα τα μέλη της και να παρέχει ένα ασφαλές, υγιές περιβάλλον. Στην Ελλάδα έχει αποσταλεί εγκύκλιος στα σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Ε.) για την «αποτύπωση καλών πρακτικών των σχολικών μονάδων Δ.Ε. για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και της επιθετικότητας μεταξύ των μαθητών», έπειτα από πρόταση του Συνηγόρου του Παιδιού.

Διαδικτυακός εκφοβισμός και νομοθεσία Διαδικτυακός εκφοβισμός και αστικό/ποινικό δίκαιο: Στην Ελληνική Νομοθεσία δεν υπάρχει ακόμα ορισμός «cyberbullying» ο οποίος να ποινικοποιείται. Όμως, ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται, π.χ. με το χλευασμό σε συνδυασμό με παραβίαση προσωπικών δεδομένων ή παραποίηση προσωπικών δεδομένων, σαφώς αποτελεί ποινικό αδίκημα. Επομένως, εξετάζουμε τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιείται ο εκφοβισμός και ανάλογα μπορεί να ασκηθεί ποινική δίωξη ή όχι. Ο τρόπος που εκφράζεται δεν είναι πάντα ο ίδιος, συχνά μπορεί να διαφέρει, ωστόσο ως επί το πλείστον αυτός βρίσκει έρεισμα στην Ελληνική νομοθεσία.

Μαρτυρία μαθητή «Ένιωσα ότι κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει τι περνούσα. Δεν ήξερα ποιος μου στέλνει αυτά τα μηνύματα και ένιωσα αβοήθητος. Δεν ήξερα τι να κάνω.» Μαθητής

Τι μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να προστατευτούμε; Δε δίνουμε ποτέ τους κωδικούς μας σε κανέναν, ούτε στους καλύτερους φίλους μας. Δεν στέλνουμε μηνύματα όταν είμαστε θυμωμένοι. Είναι δύσκολο να πάρουμε πίσω αυτά που έχουμε πει πάνω στο θυμό μας. Όταν κάτι δε μας φαίνεται σωστό σε έναν ιστοχώρο ή σε μια συνομιλία, τότε κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι. Γι αυτό, εάν αισθανθούμε άσχημα, ας βγούμε αμέσως από τον ιστοχώρο ή ας διακόψουμε αμέσως τη συνομιλία. Ας συνειδητοποιήσουμε ότι η διαδικτυακή επικοινωνία δεν είναι πάντα ιδιωτική, καθώς οι άλλοι μπορούν να αντιγράψουν, να εκτυπώσουν και να μοιραστούν με άλλους τα λεγόμενά μας ή τι φωτογραφίες μας. Δεν προωθούμε μηνύματα ή εικόνες και φωτογραφίες που θα μπορούσαν να πληγώσουν τα συναισθήματα κάποιου. Έχουμε στο μυαλό μας ότι, εάν κάποιος μας στείλει ένα μήνυμα και το προωθήσουμε ή γελάσουμε με αυτό, στην ουσία γινόμαστε και εμείς μέρος του εκφοβισμού.

Βασικές Συμβουλές Ασφάλειας Η σχολική κοινότητα παίζει ρόλο στη διασφάλιση της διαδικτυακής ασφάλειας. Η κατανόηση των OnLine δραστηριοτήτων των ανηλίκων μπορεί να βοηθήσει τους ενήλικες να ανταποκριθούν σε καταστάσεις εκφοβισμού κατάλληλα και αποτελεσματικά. Ζητώντας από τα παιδιά και τους νέους να δείξουν στους ενήλικες πώς λειτουργούν οι τεχνολογίες, αποτελεί μια χρήσιμη στρατηγική που μπορεί να παρέχει μια σημαντική ευκαιρία μάθησης και έναυσμα για συζήτηση.

Βασικές Συμβουλές Ασφάλειας Για παιδιά και νέους Πάντα να σέβεστε τους άλλους να είστε προσεχτικοί τι λέτε στο Διαδίκτυο και τι φωτογραφίες στέλνετε. «Σκέψου πριν δημοσιεύσεις»: οτιδήποτε στέλνετε στο Διαδίκτυο, μπορεί να γίνει δημόσιο πολύ γρήγορα και θα μπορούσε να μείνει εκεί για πάντα. Αντιμετωπίστε τους κωδικούς σας, όπως την οδοντόβουρτσά σας: κρατήστε τους για τον εαυτό σας. Δίνετε τον αριθμό του κινητού σας τηλεφώνου ή τη διεύθυνση της προσωπικής σας ιστοσελίδας μόνο σε έμπιστους φίλους. Μπλοκάρετε τον θύτη: μάθετε πώς να μπλοκάρετε ή να αναφέρετε όποιον συμπεριφέρεται άσχημα.

Βασικές Συμβουλές Ασφάλειας Για παιδιά και νέους Δεν απαντάτε, δεν ανταποδίδετε! Κρατείστε τις αποδείξεις: μάθετε πώς θα κρατάτε αρχείο από προσβλητικά μηνύματα SMS η email, εικόνες ή συνομιλίες. Μιλήστε για το διαδικτυακό εκφοβισμό: Σε έναν έμπιστο ενήλικα ή στη Γραμμή Βοηθείας www.help-line.gr, τηλεφωνικά ή μέσω email. Στον πάροχο της υπηρεσίας: ελέγξτε τα εργαλεία αναφοράς που σας παρέχει ο ιστοχώρος. στο σχολείο σας: οι εκπαιδευτικοί σας μπορούν να σας βοηθήσουν.

Βασικές Συμβουλές Ασφάλειας Για παιδιά και νέους Μην κάθεστε με σταυρωμένα τα χέρια! Εάν αντιληφθείτε περιστατικό «cyberbullying» υποστηρίξτε το θύμα και αναφέρετε τον εκφοβισμό. Σκεφθείτε: πώς θα αισθανόσασταν, εάν είχατε πέσει εσείς θύμα και κανείς δεν ήταν κοντά σας για να σας στηρίξει;

Βασικές Συμβουλές Ασφάλειας Για γονείς και ενήλικες Μείνετε σε επιφυλακή για ενδείξεις: το παιδί σας μπορεί να είναι τόσο θύτης όσο και θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού. Να είστε σε εγρήγορση αν το παιδί σας φαίνεται αναστατωμένο μετά τη χρήση του Διαδικτύου ή του κινητού τηλεφώνου. Μια τέτοια περίπτωση μπορεί να περιλαμβάνει περίεργα σχόλια ή αλλαγές στις σχέσεις με φίλους. Είναι πιθανόν να είναι τα παιδιά σας απρόθυμα να μιλήσουν ή να είναι μυστικοπαθή σχετικά με τις OnLine δραστηριότητές τους ή τη χρήση του κινητού τους τηλεφώνου. Μιλήστε με τα παιδιά σας και κατανοείστε τους τρόπους, με τους οποίους χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο και το κινητό τηλέφωνο. Διαβάστε τα 7 μηνύματα-κλειδιά για παιδιά και νέους (στην αριστερή στήλη) για να ξεκινήσετε μια τέτοια συνομιλία.

Βασικές Συμβουλές Ασφάλειας Για γονείς και ενήλικες Χρησιμοποιείστε τα εργαλεία που παρέχουν οι ιστοχώροι και ενεργοποιείστε τις υπάρχουσες ρυθμίσεις ασφαλείας. Θυμίστε στα παιδιά ότι δεν ανταποδίδουμε. Κρατήστε τα αποδεικτικά στοιχεία από προσβλητικά μηνύματα SMS, emails ή συνομιλίες. Αναφέρετε το διαδικτυακό εκφοβισμό: Επικοινωνήστε με το σχολείο του παιδιού σας αν το περιστατικό εμπλέκει μαθητή, ώστε να λάβει άμεσα τα κατάλληλα μέτρα. Επικοινωνήστε με τον πάροχο της υπηρεσίας. Εάν το περιστατικό είναι σοβαρό και έχει διαπραχθεί ποινικό αδίκημα, θα πρέπει να εξετάσετε τo ενδεχόμενο επικοινωνίας με την αστυνομία.

Εάν δούμε ότι κάποιος φίλος, γνωστός, ή συμμαθητής μας, είναι θύμα διαδικτυακού εκφοβισμού, θα ήταν σωστό να τον υποστηρίξουμε και να καταγγείλουμε το περιστατικό. Άλλωστε, το ίδιο θα θέλαμε κι εμείς από τους άλλους αν ήμασταν στη θέση τους. Ας μην ξεχνάμε ότι οι αντιδράσεις των ανθρώπων που γίνονται μάρτυρες ενός τέτοιου γεγονότος είναι σημαντικές για να κλείσει αυτός ο κύκλος του εκφοβισμού.

Διαδικτυακός Εκφοβισμός Πηγή: SafeLine.gr Το παρόν φυλλάδιο βασίστηκε στο πρωτότυπο έργο "Cyberbullying: a whole school community issue", του Βρετανικού Οργανισμού Childnet International Copyright 2015 Safer Internet Hellas