Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης & Ελέγχων Γεώργιος Βενιέρης Πρόεδρος Ν.4449/2017 & Κανονισµός 537/2014 25Μαΐου, 2017
Περιεχόµενα Νέο Κανονιστικό πλαίσιο για τους υποχρεωτικούς ελέγχους: 1. Επικοινωνία µε τις Επιτροπές Ελέγχου 2. Εναλλαγή Ελεγκτών, επιτρεπόµενες και µη Ελεγκτικές Υπηρεσίες, η νέα έκθεση ελέγχου προς την Επιτροπή Ελέγχου 2
Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης & Ελέγχων Σκοπός & Αποστολή Η ΕΛΤΕ (ΝΠ ) είναι η εθνική εποπτική αρχή του ελεγκτικολογιστικού επαγγέλµατος και είναι η µόνη αρµόδια αρχή για τη θέσπιση και την εποπτεία της ορθής και αποτελεσµατικής εφαρµογής των λογιστικών και ελεγκτικών προτύπων. Αποστολή της είναι η συνεχής ενδυνάµωση της εµπιστοσύνης του επενδυτικού κοινού στη λειτουργία του ελεγκτικού και λογιστικού θεσµού στην Ελλάδα. Η ΕΛΤΕ απαρτίζεται από δύο κυρίως συµβούλια το Συµβούλιο Ποιοτικού Ελέγχου (ΣΠΕ) και το Συµβούλιο Λογιστικής Τυποποίησης (ΣΛΟΤ). 3
Κανονισµός 537/2014 -ΕΕΦΕΕ Συγκροτείται α ό ένα µέλος µε υψηλά ροσόντα κάθε αρµόδιας αρχής των ΚΜ ΕΕΦΕΕ (Ε ιτρο ή Ευρω αϊκών Φορέων Ε ο τείας Ελεγκτών) Ένα µέλος ου ορίζεται α ό την Ευρω αϊκή Αρχή Κινητών Αξιών & Αγορών (ΕΑΚΑΑ- ESMA) Η Ευρω αϊκή Αρχή Τρα εζών (ΕΑΤ-EBA) και η Ευρω αϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Συντάξεων (ΕΑΑΕΣ-EIOPA) αρίστανται ως αρατηρητές
Σύνθεση των Επιτροπών Ελέγχου Άρθρο 44 του ν.4449/2017 Η επιτροπή ελέγχου αποτελεί είτε ανεξάρτητη επιτροπή είτε επιτροπή του ιοικητικού Συµβουλίου της ελεγχόµενης οντότητας. Αποτελείται από µη εκτελεστικά µέλη του ιοικητικού Συµβουλίου ή/και µέλη που εκλέγονται από τη γενική συνέλευση των µετόχων της ελεγχόµενης οντότητας. Τα µέλη της Επιτροπής Ελέγχου στο σύνολό τους διαθέτουν επαρκή γνώση στον τοµέα στον οποίο δραστηριοποιείται η ελεγχόµενη οντότητα. Τα µέλη της Επιτροπής Ελέγχου είναι στην πλειονότητά τους ανεξάρτητα από την ελεγχόµενη οντότητα, κατά την έννοια των διατάξεων του ν. 3016/2002. Τουλάχιστον ένα µέλος της Επιτροπής Ελέγχου είναι ορκωτός ελεγκτής λογιστής σε αναστολή ή συνταξιούχος ή διαθέτει επαρκή γνώση στην ελεγκτική και λογιστική. Πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου ορίζεται από τα µέλη της ή εκλέγεται από τη γενική συνέλευση των µετόχων της ελεγχόµενης οντότητας και είναι ανεξάρτητος από την ελεγχόµενη οντότητα.
Επιπρόσθετες υποχρεώσεις της Επιτροπής Ελέγχου Άρθρο 44 του ν.4449/2017 & Κανονισµού 537/2014 Ενηµερώνει τη διοίκηση της ελεγχόµενης οντότητας για το αποτέλεσµα του υποχρεωτικού ελέγχου. Παρακολουθεί τη διαδικασία χρηµατοοικονοµικής πληροφόρησης και υποβάλλει συστάσεις ή προτάσεις για την εξασφάλιση της αξιοπιστίας της. Παρακολουθεί την αποτελεσµατικότητα των συστηµάτων εσωτερικού ελέγχου της ελεγχόµενης οντότητας. Παρακολουθεί τον υποχρεωτικό έλεγχο των ετήσιων και των ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων. Αξιολογεί την ανεξαρτησία των νοµίµων ελεγκτών ή των ελεγκτικών γραφείων, σύµφωνα µε την Οδηγία, καθώς και το άρθρο 6 του Κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 537/2014 και ιδίως την καταλληλότητα της παροχής συµπληρωµατικών υπηρεσιών στην ελεγχόµενη οντότητα σύµφωνα µε το άρθρο 5 του εν λόγω Κανονισµού. Είναι υπεύθυνη για τη διαδικασία επιλογής νόµιµων ελεγκτών ή ελεγκτικών γραφείων και προτείνει τους νόµιµους ελεγκτές ή τα ελεγκτικά γραφεία, που θα διοριστούν σύµφωνα µε τον Κανονισµό 537/2014. 6
Ποιος εποπτεύει τις Επιτροπές Ελέγχου?. 7
Εποπτεία των Επιτροπών Ελέγχου Άρθρο 44 του ν.4449/2017 & Κανονισµού 537/2014 Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Εποπτεύει κυρίως τα θέµατα εταιρικής διακυβέρνησης και δύναται να διενεργεί ελέγχους (υποπαράγραφοι α, β, γ της παραγράφου 3 του άρθρου 44 του ν.4449/2017) ύναται να επιβάλλει ποινές του άρθρου 10 του ν.3016/2002 Η Τράπεζα της Ελλάδος ύναται να διενεργεί ελέγχους στους φορείς που εποπτεύει (τράπεζες, ασφαλιστικές). ύναται να επιβάλλει ποινές σύµφωνα µε το ν.4261/2014 & ν.4364/2016 Η Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης & Ελέγχων Εποπτεύει και δύναται να διενεργεί ελέγχους για την τήρηση των λογιστικών και ελεγκτικών θεµάτων (περιπτ. δ, ε,καιστ της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου 44 του ν.4449/2017) ύναται να επικοινωνεί στα µέλη των Επιτροπών Ελέγχων των οντοτήτων δηµοσίου συµφέροντος, τα ευρήµατα ποιοτικού ελέγχου που προκύπτουν από τις επιθεωρήσεις επί των συγκεκριµένων ελεγκτικών έργων που διενεργούν οι ορκωτοί ελεγκτές λογιστές και οι ελεγκτικές εταιρείες. 8
Αξιολόγηση των Επιτροπών Ελέγχου Άρθρο 27 του Κανονισµού της ΕΕ/2014 Οι αρµόδιες αρχές Θα πρέπει να αξιολογούν τις επιδόσεις των επιτροπών ελέγχου Και να υποβάλλουν σχετική έκθεση στην ΕΕ, στην ΕΦΕΕ 9
Αξιολόγηση των Επιτροπών Ελέγχων Άρθρο 44 του ν.4449/2017 & Κανονισµός 537/2014 Πώς θα µπορούσαµε να αξιολογήσουµε τις επιδόσεις των ΕΕ? Composition & Quality Oversight of audit functions Oversight of the financial reporting process, including internal controls Interaction Understanding the business, including the risks 10
Επιτροπές Ελέγχου Γιατί είναι σηµαντική η επικοινωνία µε τις επιτροπές ελέγχου? Βοηθά στη βελτίωση της ποιότητας των ελέγχων Βοηθά τις Επιτροπές Ελέγχου στην άσκηση των καθηκόντων τους Αναπτύσσεται µία εποικοδοµητική συνεργασία Η Επιτροπή Ελέγχου παίζει πρωτεύοντα ρόλο στον έλεγχο, στη σύνταξη χρηµατοοικονοµικών Αναφορών και στην εκπροσώπηση των συµφερόντων των επενδυτών Τα ευρήµατα ελέγχου χρησιµοποιούνται από τις ΕΕ να αξιολογήσουν την επίδοση του ελεγκτή Επικοινωνούν θέµατα που προκύπτουν από τα ευρήµατα ελέγχου Νέα απαίτηση από την ΕΕ (Κοινοτική Κανονισµός και Οδηγία)) και υψηλότερο επίπεδο διαπραγµάτευσης 11
Εναλλαγή Ελεγκτών, επιτρεπόµενες και µη Ελεγκτικές Υπηρεσίες, η νέα έκθεση ελέγχου προς την Επιτροπή Ελέγχου 12
ιορισµός Ελεγκτών & Ελεγκτικών εταιρειών - Μέγιστη ιάρκεια Ανάθεσης Άρθρο 48 του ν.4449/2017 & άρθρο 17 του Κανονισµού 537/2014 Εναλλαγή ελεγκτών Οι κύριοι ελεγκτικοί εταίροι που είναι υπεύθυνοι για τη διενέργεια του υποχρεωτικού ελέγχου παύουν τη συµµετοχή τους το αργότερο πέντε έτη από την ηµεροµηνία διορισµού τους. εν δύνανται να συµµετάσχουν εκ νέου στον υποχρεωτικό έλεγχο της ελεγχόµενης οντότητας προτού παρέλθουν τρία έτη από την παύση αυτή. Εναλλαγή ελεγκτικών εταιρειών Η µέγιστη διάρκεια ανάθεσης σε ελεγκτική εταιρεία δεν µπορεί να υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη λαµβάνοντας υπόψη τις µεταβατικές διατάξεις του Κανονισµού και του ν.4449/2017. εν αναλαµβάνουν τον υποχρεωτικό έλεγχο της ίδιας οντότητας δηµοσίου ενδιαφέροντος για τα επόµενα τέσσερα έτη. 13
Απαγορευµένες µη ελεγκτικές υπηρεσίες Άρθρο 5 του Κανονισµού 537/2014 Η νέα ελεγκτική νοµοθεσία εισάγει περιορισµούς στην παροχή µη ελεγκτικών υπηρεσιών που υπερβαίνουν τις απαιτήσεις περί ανεξαρτησίας που προβλέπονται από την Οδηγία 2006/34/ΕΚ και θεσπίζονται από τον Κώδικα του ιεθνούς Συµβουλίου Προτύπων εοντολογίας Ελεγκτών Λογιστών (IESBA code) της IFAC. Στις µη επιτρεπόµενες υπηρεσίες περιλαµβάνονται: Υπηρεσίες φορολογικής συµµόρφωσης και φορολογικών συµβουλών. Υπηρεσίες που περιλαµβάνουν συµµετοχή στη διαδικασία διαχείρισης ή λήψης αποφάσεων της ελεγχόµενης οντότητας.. Υπηρεσίες που συνδέονται µε τη χρηµατοδότηση, την κεφαλαιακή διάρθρωση και τη στρατηγική επενδύσεων της ελεγχόµενης οντότητας. Υπηρεσίες διαχείρισης ανθρώπινων πόρων (µισθοδοσία). Νοµικές Υπηρεσίες. Υπηρεσίες που σχετίζονται µε τη λειτουργία εσωτερικού ελέγχου της ελεγχόµενης οντότητας. 14
Υποβολή Συµπληρωµατικής Έκθεσης προς την Επιτροπή Ελέγχου Άρθρο 11 του Κανονισµού 537/2014 Στη Συµπληρωµατική Έκθεση : Περιλαµβάνεται η δήλωση ανεξαρτησίας Επισηµαίνεται κάθε κύριος εταίρος που συµµετείχε στον έλεγχο Αναφέρεται εάν έχει ληφθεί επιβεβαίωση ανεξαρτησίας από άλλον ελεγκτή ή ελεγκτικό γραφείο και/ή εξωτερικό εµπειρογνώµονα που τυχόν εµπλέκεται στον έλεγχο Περιγράφεται το εύρος και η χρονική περίοδος διεξαγωγής του ελέγχου Περιγράφεται η φύση, η συχνότητα και το εύρος επικοινωνίας µε την επιτροπή ελέγχου Επεξηγείται η κατανοµή καθηκόντων µεταξύ των συνελεγκτών όταν ο έλεγχος διενεργείται από κοινού Περιγράφεται η χρησιµοποιηθείσα µεθοδολογία (ουσιαστική επαλήθευση ή έλεγχος δικλίδων), ανά κατηγορία ελεγχόµενων κονδυλίων Ποσοτική αναφορά του ουσιώδους µεγέθους (επίπεδου σηµαντικότητας) που εφαρµόστηκε στον έλεγχο Περιγραφή και εκτίµηση των µεθόδων αποτίµησης Επεξήγηση πλαισίου ενοποίησης και κριτηρίων εξαίρεσης µη ενοποιηµένων οντοτήτων Επεξήγηση γεγονότων ή συνθηκών που µπορεί να προκαλέσουν σηµαντική αµφιβολία σχετικά µε την ικανότητα της οντότητας να συνεχίσει τις επιχειρηµατικές της δραστηριότητες και εάν τα προαναφερόµενα αποτελούν σηµαντική αβεβαιότητα Αναφορά οποιωνδήποτε ζητηµάτων αφορούν µη συµµόρφωση ή φερόµενη µη συµµόρφωση µε νόµους, κανονισµούς ή το καταστατικό της ελεγχόµενης οντότητας Προσδιορισµός οποιουδήποτε ελεγκτικού έργου έχει επιτελεστεί από ελεγκτές τρίτης χώρας, σε σχέση µε τον υποχρεωτικό έλεγχο ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων Εάν η ελεγχόµενη οντότητα παρείχε όλες τις επεξηγήσεις και τα έγγραφα που της ζητήθηκαν Οποιαδήποτε σηµαντικά ζητήµατα προέκυψαν από τον υποχρεωτικό έλεγχο και τα οποία συζητήθηκαν ή αποτέλεσαν αντικείµενο αλληλογραφίας µε τη διοίκηση και Οποιαδήποτε άλλα ζητήµατα προέκυψαν από τον υποχρεωτικό έλεγχο και τα οποία, κατά την επαγγελµατική κρίση του ελεγκτή, είναι ουσιαστικά για τη διαδικασία εποπτείας της χρηµατοοικονοµικής αναφοράς. 15
Υποβολή Συµπληρωµατικής Έκθεσης προς την Επιτροπή Ελέγχου Άρθρο 11 του Κανονισµού 537/2014 Στη Συµπληρωµατική Έκθεση : Περιλαµβάνεται η δήλωση ανεξαρτησίας Επισηµαίνεται κάθε κύριος εταίρος που συµµετείχε στον έλεγχο Αναφέρεται εάν έχει ληφθεί επιβεβαίωση ανεξαρτησίας από άλλον ελεγκτή ή ελεγκτικό γραφείο και/ή εξωτερικό εµπειρογνώµονα που τυχόν εµπλέκεται στον έλεγχο Περιγράφεται το εύρος και η χρονική περίοδος διεξαγωγής του ελέγχου Περιγράφεται η φύση, η συχνότητα και το εύρος επικοινωνίας µε την επιτροπή ελέγχου Επεξηγείται η κατανοµή καθηκόντων µεταξύ των συνελεγκτών όταν ο έλεγχος διενεργείται από κοινού Περιγράφεται η χρησιµοποιηθείσα µεθοδολογία (ουσιαστική επαλήθευση ή έλεγχος δικλίδων), ανά κατηγορία ελεγχόµενων κονδυλίων Ποσοτική αναφορά του ουσιώδους µεγέθους (επίπεδου σηµαντικότητας) που εφαρµόστηκε στον έλεγχο Περιγραφή και εκτίµηση των µεθόδων αποτίµησης Επεξήγηση πλαισίου ενοποίησης και κριτηρίων εξαίρεσης µη ενοποιηµένων οντοτήτων Επεξήγηση γεγονότων ή συνθηκών που µπορεί να προκαλέσουν σηµαντική αµφιβολία σχετικά µε την ικανότητα της οντότητας να συνεχίσει τις επιχειρηµατικές της δραστηριότητες και εάν τα προαναφερόµενα αποτελούν σηµαντική αβεβαιότητα Αναφορά οποιωνδήποτε ζητηµάτων αφορούν µη συµµόρφωση ή φερόµενη µη συµµόρφωση µε νόµους, κανονισµούς ή το καταστατικό της ελεγχόµενης οντότητας Προσδιορισµός οποιουδήποτε ελεγκτικού έργου έχει επιτελεστεί από ελεγκτές τρίτης χώρας, σε σχέση µε τον υποχρεωτικό έλεγχο ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων Εάν η ελεγχόµενη οντότητα παρείχε όλες τις επεξηγήσεις και τα έγγραφα που της ζητήθηκαν Οποιαδήποτε σηµαντικά ζητήµατα προέκυψαν από τον υποχρεωτικό έλεγχο και τα οποία συζητήθηκαν ή αποτέλεσαν αντικείµενο αλληλογραφίας µε τη διοίκηση και Οποιαδήποτε άλλα ζητήµατα προέκυψαν από τον υποχρεωτικό έλεγχο και τα οποία, κατά την επαγγελµατική κρίση του ελεγκτή, είναι ουσιαστικά για τη διαδικασία εποπτείας της χρηµατοοικονοµικής αναφοράς. 16